ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ
Παρασκευή 31 Ιανουαρίου 2020
ΟΔΟΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ
Μέρος 4ον
''Αυτό το μικρό βιβλίο περιέχει τρεις μεγάλες ομιλίες πνευματικού περιεχομένου. Είναι προϊόντα της ρητορικής δεινότητας του επισκόπου Κερνίτσης και Καλαβρύτων Ηλία Μηνιάτη του Κεφαλλήνος, ο οποίος θεωρείται "νέος Χρυσόστομος" λόγω του περιεχομένου των λόγων του, αλλά και λόγω της φυσικής του ευφράδειας. [...] Εις παλαιότερον βιβλίον εκδόσεως της Ιεράς ημών Μονής είχομεν παρουσιάσει μεθ' υπομνηματισμού (εκτενούς εν πολλοίς), τους τρεις περί Πίστεως λόγους αυτού, υπό τον τίτλον "Ορθόδοξος Πίστις και Ζωή". Τώρα έκδίδομεν μεταγλωττισμένους εις το σημερινόν γλωσσικόν ιδίωμα προς ευχερεστέραν κατανόησιν τρεις ομιλίας αυτού περί Μετανοίας, περί Εξομολογήσεως και περί θείας Μεταλήψεως, εκφωνηθείσας εις περιόδους Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Η επιλογή δεν έγινε τυχαίως. Πιστεύομεν ότι όποιος έχει ειλικρινή μετάνοιαν, καθαράν εξομολόγησιν και εν συναισθήσει θείαν των Αχράντων Μυστηρίων Μετάληψιν, ευρίσκεται πορευόμενος την Οδόν της Σωτηρίας της εν Χριστώ Ιησού, ω η δόξα εις τους αιώνας. Αμήν''. (Εκ της εισαγωγής του βιβλίου). Εκ του βιβλίου ''Οδός Σωτηρίας'' περιέχον τρεις ομιλίες του ιεροτάτου Επισκόπου Κερνίτσης και Καλαβρύτων Ηλία Μηνιάτη (+1714). Ήτοι περί Μετανοίας, Εξομολογήσεως και θείας Μεταλήψεως, μεταγλωττισμένες υπό του αρχιμανδρίτου Δοσιθέου, Ηγουμένου της Ιεράς Σταυροπηγιακής Μονής Παναγίας Τατάρνης. Εκδόσεις ΕΠΤΑΛΟΦΟΣ, 2013. Αντιγραφή, μεταφορά στο διαδίκτυο, επιμέλεια κειμένου:
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ
Συνέχεια από το προηγούμενο
Μα τι φωνή αυτή που ακούω; Αλλοίμονο σε μένα! Είναι η φωνή του Θεού, ο Οποίος ομιλεί διά στόματος του προφήτου Ιεζεκιήλ΄ ''υιέ ανθρώπου, σκοπόν δέδωκά σε τω οίκω Ισραήλ, και ακούση εκ στόματός μου λόγον και διαπειλήση αυτοίς παρ' εμού''. Εγώ, λέγει, σε έστειλα κήρυκα στον λαό του Ισραήλ και θα ακούσης λόγον από το στόμα μου και θα τους απειλήσης εκ μέρους μου. Και τι προστάζεις, Θεέ μου, να τους πω; ''Εν τω λέγειν με τω ανόμω θανάτω θανατωθήση, και ου διεστείλω αυτώ, ουδέ ελάλησας του διαστείλασθαι τω ανόμω αποστρέψαι από των οδών αυτού και ζήσαι αυτόν, ο άνομος εκείνος τη αδικία αυτού αποθανείται, και το αίμα αυτού εκ χειρός σου εκζητήσω''.
Να πης στον αμετανόητο αμαρτωλό, πως θα πεθάνη ένεκα της αμαρτίας του. Εάν δεν του το πης αυτό, ώστε να επιστρέψη και να σωθή, αυτός θα πεθάνη μέσα στην αμαρτία του! Το αίμα του θα το ζητήσω από τα χέρια σου! Έτσι μου λέει ο Θεός και εγώ μπορώ να σιωπήσω; Θα ομιλήσω, θα ομιλήσω, χωρίς να βλέπω ''εις πρόσωπον ανθρώπου'', χωρίς φόβο ή συστολή! Νέοι εντελώς απαίδευτοι, άλογα χωρίς χαλινάρι, τυφλοί χωρίς οδηγό, πρόβατα πλανεμένα και χαμένα!
Γέροντες αδιόρθωτοι, που γεράσατε μέσα στην αμαρτία παρά τα χρόνια σας! Ιερείς ανευλαβείς που στα σκάνδαλα ξεπερνάτε τους λαικούς! Λαικοί απειθείς που δεν έχετε φόβον Θεού! Γυναίκες μωροφιλόδοξες που έχετε μόνον το όνομα της χριστιανικής πίστεως, αλλά κανένα από τα έργα αυτής της πίστεως! Ο Θεός σας έστειλε ιερείς που σας διαβάζουν καθημερινώς το Ευαγγέλιο. Δασκάλους που σας νουθετούν από τον άμβωνα. Πνευματικούς που σας ερμηνεύουν τα πρέποντα στην εξομολόγησι.
Όλοι μαζί από κοινού σας προσκαλούν εις μετάνοιαν, σας ελέγχουν με τις αμαρτίες, σας φοβερίζουν με την Κρίσι και την κόλασι, μα εσείς αψηφάτε τα λόγια τους, περιπαίζετε τις συμβουλές τους, όπως το έκαμε ο Σεδεκίας με τους προφήτες! Σκληρυνθήκατε στην αμαρτία, παγώσατε στην συνήθεια του κακού! Και λοιπόν, σας λέγω εκ μέρους Του΄με την αμαρτία εζήσατε, με την αμαρτία θα πεθάνετε΄ ''εν τη αμαρτία υμών αποθανείσθε''! Τέτοια απόφασι έλαβε στο Ευαγγέλιον ο Υιός του Θεού. ''Ανέβη ο θυμός Κυρίου''.
Άναψε στο έπακρον ο θυμός του Θεού, ο οποίος δεν μπορεί πλέον να σας υποφέρη. ''Ουκ έστιν ίαμα'', δεν υπάρχει θεραπεία. Αποθανείσθε, αποθανείσθε!... Θα έλθη καιρός που μπορεί να σας αρπάξη ανελπίστως ένας αιφνίδιος θάνατος. Μπορεί να συμβή αύριο, σήμερα, αυτή την ώρα! Κι αν έλθη και σας εύρη μπλεγμένους στην αγκαλιά κάποιας άσεμνης γυναίκας; Αν σας εύρη κάποιο εγκεφαλικό; Τότε, κατάκοιτοι πάνω σ’ ένα κρεββάτι, ταλαιπωρημένοι από την αρρώστεια, θα θυμάστε μόνο την περασμένη, παρά την μέλλουσα ζωή. Θα πονάτε για τον χωρισμό απ’ αυτόν τον κόσμο, παρά από συντριβή για τις αμαρτίες.
Θα θέλετε να λογαριάσετε πως θα διορθώσετε τα περιουσιακά σας, παρά την ψυχή σας! Μα κι αν θέλετε και τότε ακόμη να μετανοήσετε βλέποντας στο προσκέφαλό σας την γυναίκα σας και τα παιδιά σας να κλαίνε τριγύρω στο κρεββάτι' τους φίλους και τους συγγενείς να λυπούνται˙ τον γιατρό που σας απελπίζει για την αρρώστια σας' εκεί τον συμβολαιογράφο που γράφει την διαθήκη σας' εκεί τον πνευματικό που περιμένει την εξομολόγησί σας' βλέποντας πολύ κοντά στα μάτια σας τον επικείμενο θάνατο, τι είδους μετάνοια θα έχετε με έναν νουν ταραγμένον από την τόση ζάλη; Τί είδους εξομολόγησι με μια γλώσσα πιασμένη απ’ την ασθένεια;
Και τι είδους συντριβή θα μπορέσετε να δείξετε με μια καρδιά χτυπημένη από τους τόσους πόνους; Τότε θα έχετε την δύναμι να κόψετε τόσες αλυσίδες μιας μακράς συνηθείας; Πώς είναι δυνατόν να μπορέσετε να διορθώσετε σε μια ώρα τα κακά μιας ολόκληρης ζωής; Αλλ' ας υποθέσουμε ότι εσείς θα έχετε τότε σώον τον νουν και τας φρένας και θέλετε να μετανοήσετε. Γι' αυτό στέλνετε ελεημοσύνες, σαν παρακλήσεις και μεσιτείες για να εξιλεώσουν τον Θεό. Όμως δέχεται τάχα ο Θεός τέτοια μετάνοια; Ποιός σας το επιβεβαιώνει; Μήπως όταν ο Θεός που καταφρονημένος αποχώρησεν από τον Σεδεκία και από πολλούς άλλους;
Εκείνοι που έζησαν κακά και πέθαναν καλά, είναι πολύ ολίγοι. Εκείνοι που έζησαν κακά και πέθαναν κακά, είναι αναρίθμητοι. Και όπως σας δίδει ελπίδα το παράδειγμα των ολίγων, γιατί δεν σας φοβίζει το παράδειγμα των πολλών; Ο Θεός για να σας δώση την Χάρι Του αποβλέπει στην θέλησί σας, μα η θέλησις είναι πιασμένη από την κατ’ εξακολούθησι συνήθεια. Ίσως η Χάρις Του έχει βαρυνθή να υπομένη τόσον καιρό.
Ο Θεός τόσες φορές σας ανεζήτησε και δεν σας βρήκε. Ίσως να Τον αναζητήσετε και σεις και να μην Τον βρήτε. Το λέγει ο Ίδιος ''ζητήσετέ με και ουχ ευρήσετε''. Εζήσατε με την αμαρτία, ίσως θα πεθάνετε με την αμαρτία΄ ''και εν τη αμαρτία υμών αποθανείσθε''. Και λοιπόν; Τί φοβερό συμπέρασμα! Σας έλλειψε μια φορά η θέλησις, θα σας λείψη μια φορά και η Χάρις!
Αν τώρα που μπορήτε, δεν θέλετε να μετανοήσετε, τότε θα έλθη καιρός που ίσως θέλετε και δεν θα μπορήτε. Αυτό ήθελα να σας αποδείξω. Σας το απέδειξα, οπότε αισθάνομαι αναπαυμένος.
ΜΕΡΟΣ Β
Σκέπτομαι ότι ο σημερινός λόγος θα σας φαίνεται πολύ σκληρός. Είναι κοντάρι μυτερό, που πληγώνει την καρδιά, αλλά τι να κάνουμε; Όταν η πληγή είναι σαπισμένη δεν χρειάζεται ελαφριά μαλακτικά. Χρειάζεται φωτιά και σίδηρο. Και για την υπόθεσί μας δεν χρειάζονται λόγια κολακευτικά και γλυκά, αλλά πικρά και φοβερά. Αυτό είναι μια μεγάλη αλήθεια. Εμείς δεν μετανοούμε διότι ελπίζουμε πως πάντα θα έχουμε καιρό.
Όμως πλανώμεθα. Για να μετανοήσουμε όπως πρέπει, μας λείπει η θέλησις, η οποία δεν μπορεί να αφήση την συνήθεια. Μας λείπει ακόμη η χάρις του Θεού, η οποία δεν μπορεί πλέον να υπομείνη, να ανεχθή την αμαρτία. Ο διάβολος εφεύρε αυτή την τέχνη. Το να οδηγή δηλαδή τους ανθρώπους στην απώλεια, με την ελπίδα της μετέπειτα μετανοίας. Ο άδης θα είναι γεμάτος από ανθρώπους που ήλπιζαν ότι θα φθάσουν στον Παράδεισο! Αχ! Η ψεύτικη ελπίδα της σωτηρίας μας, είναι η αληθινή αφορμή της κολάσεώς μας!
Θέλεις, Χριστιανέ, να μετανοήσης και να σωθής αληθινά; Ιδού ο καιρός, ιδού ο τρόπος. Τώρα είναι ο καιρός που ''αναβαίνομεν εις Ιεροσόλυμα'', τώρα που έφθασαν οι άγιες ημέρες, τώρα που επλησίασαν τα άγια Πάθη, «ιδού καιρός ευπρόσδεκτος, ιδού καιρός μετανοίας». Ο τρόπος είναι εκείνος που έδειξεν ο Θεός στον Λώτ΄ ''σώζων σώζε την σεαυτού ψυχήν' μη βλέψης εις τα οπίσω, σπεύσον του σωθήναι''. Αυτά τα θεία λόγια οδηγούν σε τρία συμπεράσματα:
Πρώτον ''σώζων σώζε την σεαυτού ψυχήν'' δηλαδή πρόσεχε να λυτρώσης την ψυχή σου από την φλόγα της αμαρτίας με την μετάνοια. Την ψυχή σου, που αν την χάσης, τα έχασες όλα. Αν την κερδίσης, τα κέρδισες όλα. Και αν ή την χάσης ή την κερδίσης για μια φορά, ή την έχασες ή την εκέρδισες για πάντα.
Δεύτερον ''μη βλέψης εις τα οπίσω''. Δηλαδή μη στραφής πλέον να ιδής την πρώτη σου αμαρτία, αφού απεφάσισες να την εγκαταλείψεις. Τρίτον, το και κυριώτερον' ''σπεύσον του σωθήναι''. Σπούδασον, κάμε γρήγορα, μη περιμένης το αύριο διότι δεν γνωρίζεις τι θα γεννήση η αυριανή ημέρα΄ ''ουκ οίδας τι τέξεται η επιούσα». Αύριο, μεθαύριο, από ημέρα σε ημέρα τα σχοινιά σου γίνονται χονδρύτερα και τα δεσμά σου σφικτότερα!
Ανάμεσα στα δεσμά των αμαρτιών, που δένουν την συνείδησι, τρία είναι τα κυριώτερα. Είναι ο δεσμός της μνησικακίας, ο δεσμός της φιλαργυρίας και ο δεσμός της σαρκός. Θέλεις να σου δείξω πώς είναι δυνατόν να τους κόψης; Άκουσε! Όταν ο Μέγας Αλέξανδρος εξεστράτευσε για να κυριεύση την Ασία, έφθασε στο Γόρδιο της Φρυγίας. Εισέρχεται στον ναό του Διός και βλέπει εκείνον τον περίφημο Γόρδιο δεσμό. Ονομαζόταν έτσι από τον παλαιό Γόρδιο ο οποίος τον έπλεξε με επιδέξια τέχνη.
Ακούει τον ιερέα του ναού που του λέγει' υπάρχει παλαιός χρησμός πως όποιος κατορθώση να τον λύση, αυτός θα κατακτήση όλη την Ασία. Τι λίγος κόπος, να λύση ένα κόμπο, ένα δεσμό! Τι μέγα κέρδος να βασιλεύση σε όλη την Ασία! Ο φιλόδοξος βασιληάς εξάπτεται από επιθυμία να τον λύση. Τον πιάνει, τον κυττάζει προσεκτικά από όλες τις πλευρές, μα δεν βρίσκει ούτε αρχή, ούτε τέλος. Οι άκρες του ήσαν κρυμμένες, σφιχτοδεμένες, περιπλεγμένες η μία μέσα στην άλλη, ώστε να παραμένουν άλυτες. Τον γυρίζει, τον ξαναγυρίζει, προσπαθεί με τα χέρια, αγωνίζεται μα δεν μπορεί να τον λύση.
Κι όταν βλέπει ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος, τότε βγάζει το σπαθί του και λέγει΄ το ίδιο πράγμα είναι να τον λύσω ή να τον κόψω. Έτσι τον έκοψε, και καθώς λέγει ένας Λατίνος ιστορικός ''sortem uel elusit uel impleuit'', ήγουν ''ή εξεπλήρωσε ή ενέπαιξε τον χρησμό''.
Δεσμοί περισσότερο μπλεγμένοι, είναι αυτοί των αμαρτιών, Χριστιανέ! Είναι χρησμός αψευδής του Θεού, πως όποιος τους λύση κληρονομεί την Βασιλεία των Ουρανών. Πόσον ολίγη προσπάθεια και πόσον μεγάλο το κέρδος!
Συνεχίζεται
Συνεχίζεται
Επίσκοπος Κερνίτσης και Καλαβρύτων Ηλίας Μηνιάτης (1669-1714)
ΜΝΗΜΗ ΟΣΙΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ
Τω αυτώ μηνί Κ΄, μνήμη του Oσίου Πατρός ημών Ευθυμίου του Μεγάλου
Oύτος ο Όσιος Πατήρ ημών και Mέγας Ευθύμιος, ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Γρατιανού, εν έτει τοζ΄ [377]1, καταγόμενος από την Μελιτινήν, την εν τη Aρμενία ευρισκομένην, υιός γονέων ευσεβών και πιστών, Παύλου και Διονυσίας ονομαζομένων. Καθώς δε ο Πρόδρομος Ιωάννης εγεννήθη από στείραν μητέρα, έτζι και ο Όσιος ούτος Ευθύμιος εγεννήθη από στείραν, και έλαβε το όνομα Ευθύμιος από τον Θεόν, προ του να συλληφθή.
Eπειδή γαρ οι γονείς του παρεκάλουν τον Θεόν να τους δώση τέκνον, διά τούτο έγινεν εις αυτούς φωνή δι’ Aγγέλου, ήτις έλεγεν, ότι να ευθυμούν και να χαίρουν. Ή μάλλον να ευθυμούν και να χαίρουν όλοι, και όχι μόνον οι γονείς του. Καθότι μαζί με την γέννησιν του παιδίου, έχει να καταλυθή κάθε αίρεσις, και κάθε ειρήνη έχει να χαρισθή εις την Eκκλησίαν του Θεού. Όθεν διά την αιτίαν ταύτην ωνομάσθη ο Όσιος ούτος Ευθύμιος. Αφ’ ου δε απέθανεν ο πατήρ του Αγίου, επροσφέρθη ο Όσιος από την μητέρα του εις τον Ευτρώιον τον Eπίσκοπον της Μελιτινής, από τον οποίον εσυναριθμήθη εις το τάγμα των κληρικών: ήτοι έγινεν Aναγνώστης.
Eπειδή δε εστάθη επιτήδειος εις την των ιερών μαθημάτων παιδείαν, και υπερέβαλεν όλους τους εναρέτους κατά την αύξησιν της ασκήσεως και αρετής, τούτου χάριν ηναγκάσθη να χειροτονηθή Πρεσβύτερος, και να δεχθή την προστασίαν και επιμέλειαν των ιερών ασκητηρίων και Μοναστηρίων. Όταν δε έφθασεν εις τους εικοσιεννέα χρόνους της ηλικίας του, επήγεν εις τα Ιεροσόλυμα. Και εσυγκατοίκησε μαζί με τον Όσιον Θεόκτιστον εις ένα σπήλαιον, το οποίον ευρίσκετο εις το βουνόν. Eκεί δε κατοικών ο Όσιος, πολλούς ανθρώπους ηλευθέρωσεν από δεινά πάθη και ασθενείας.
Λέγεται δε, ότι και ο Όσιος ούτος, από πολλά ολίγα ψωμία έθρεψε τετρακοσίους ανθρώπους, οι οποίοι ήλθον εις το Μοναστήριον. Όχι μόνον δε αυτός έλυσε την στείρωσιν της μητρός του και εγεννήθη, αλλά και άλλας στείρας και ατέκνους γυναίκας, απέδειξε γονίμους και πολυτέκνους διά προσευχής του. Αυτός άνοιξε τας πύλας του ουρανού, καθώς και ο Mέγας Hλίας, και έφερε βροχήν, και με αυτήν ιάτρευσε την γην, η οποία έπασχεν από ακαρπίαν.
Eφανέρωσε δε την εσωτερικήν λαμπρότητα της ψυχής του θείου Ευθυμίου, ο στύλος του πυρός, τον οποίον είδον οι παρεστώτες, ότι εκατέβη από τους ουρανούς, εις τον καιρόν οπού ελειτούργει ο Άγιος την αναίμακτον θυσίαν, και έλαμπε τον Όσιον, έως οπού ετελείωσεν ο καιρός της ιερουργίας. Σημείον δε και απόδειξις της τελείας καθαρότητος και αγνείας του Οσίου τούτου εστάθη, το να βλέπη νοερώς με το διορατικόν όμμα της ψυχής, τας διαθέσεις και καταστάσεις των ψυχών εκείνων, οπού επλησίαζον διά να μεταλάβουν τα άχραντα Μυστήρια: ήγουν, ποίος μεν, μεταλαμβάνει με καθαράν συνείδησιν, ποίος δε, με μεμολυσμένην.
ΑΦΗΣΤΕ ΜΕ ΝΑ ΖΗΣΩ
Ένα συγκλονιστικό βίντεο από τις ''Ενημερωτικές Συνάξεις Γονέων'' που συνδιοργανώνει η Ιερά Μητρόπολη Ωρωπού και Φυλής με τον Δήμο Φυλής. Καλεσμένος ο αντιπρόεδρος της ''Πανελληνίου Ενώσεως Φίλων των Πολυτέκνων'', συντάκτης του περιοδικού Ελληνορθόδοξη Πολύτεκνη Οικογένεια'' και επρόσωπος της Συντονιστικής Επιτροπής του Κινήματος κατά των Εκτρώσεων ''ΑΦΗΣΤΕ ΜΕ ΝΑ ΖΗΣΩ'' κ. Ιωάννης Γ. Θαλασσινός.
Ιερά Μητρόπολη Ωρωπού και Φυλής
της Εκκλησίας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών
Τρίτη 28 Ιανουαρίου 2020
ΗΛΙΑ ΜΗΝΙΑΤΗ ''ΕΣΤΑΥΡΩΘΗΣ ΔΙ' ΕΜΕ''
Χάριτι Θεού, προβαίνουμε στη μεταφορά στο διαδίκτυο δύο Λόγων του ιεροτάτου Επισκόπου Κερνίτσης και Καλαβρύτων Ηλία Μηνιάτη (1669-1714) στην Αγία και Μεγάλη Παρασκευή, εκ του βιβλίου της Ι. Μ. Τατάρνας Ευρυτανίας ''Εσταυρώθης δι' εμέ''. Ο Επίσκοπος Ηλίας Μηνιάτης δίκαια θεωρήθηκε ο μεγαλύτερος και δεινός ρήτορας κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας και γι΄αυτό τον αποκάλεσαν ''Χρυσόστομο της Τουρκοκρατίας''. Κατά τον μακαριστό Μητροπολίτη π. Αυγουστίνο Καντιώτη, ''ήτο... ο μεγαλύτερος εκκλησιαστικός ρήτωρ της υποδούλου Ελλάδος΄ με δημοσθένειαν ρητορείαν εκήρυξε τα μεγαλεία του Θεού''. Ο λόγος του απλός, λιτός, θερμά καρδιακός και επί ζήλω οθοδοξότατος ''ακουμούσε'' ησύχως στη καρδιά του συμπασχόντος καταπιεσμένου από την Ενετοκρατία ποιμνίου του. Ένα μικρό δείγμα αυτού, που επιλέξαμε: ''Ψυχή του καλού μας Πατρός, του θείου Εσταυρωμένου μας Ιησού, τι λες; "Άφες αυτοίς' ου γαρ οίδασι τι ποιούσι". Πώς; "Άφες αυτοίς". Ναι, γλυκύτατέ μου Ιησού, "άφες αυτοίς" αυτήν την ώρα. Ας δοθή εις όλους συγχώρησις. Ίσως δουν τώρα το σφάλμα τους και διορθωθούν. "Άφες αυτοίς"! Ας έλθη συγχώρησις, λοιπόν, συγχώρησις! Μα ωστόσο ας παύσουν τα βέλη, ας τελειώσουν οι αμαρτίες, ας φανή ένα σημάδι μετανοίας΄ ένας αναστεναγμός΄ ένα δάκρυ! Καρδιά του Ιησού μου, τι λες; "Άφες αυτοίς, Πάτερ". Καρδιά του αμαρτωλού τι αποκρίνεσαι; "Μνήσθητί μου, Κύριε! Μνήσθητί μου όταν έλθης εν τη Βασιλεία σου"! Αμήν''. Ευχόμαστε την ''Καλή Ανάγνωση'' στους αναγνώστες μας, με την προτροπή της εκκίνησης της μετανοίας, της επιδαψίλευσης του Θείου Έρωτος, της αφετηρίας της γλυκητάτης άθλησης στο πνευματικό στίβο της εγκοσμίου ζωής. Σ' αυτό, που όλοι πρέπει να αγωνιζόμαστε, ώστε να λάβουμε ''απολυτήριο'' με ''Διαγωγή -κατά Χριστόν- Κοσμιωτάτη''! Εύχεσθε!
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ
Λόγος Α'
Εις το Σωτήριον Πάθος
τη Αγία και Μεγάλη Παρασκευή
Λόγος Α'
Εις το Σωτήριον Πάθος
τη Αγία και Μεγάλη Παρασκευή
Μέρος 5ον
Μα τι είναι αυτός ο στέφανος που φορείς; Στεφάνι ακάνθινο, που πλεγμένο με βιαιότητα στο κεφάλι, αγκυλώνει με οξύ και ανυπόφορο πόνο; Και το κόκκινο φόρεμα; Μια χλαμύδα φτωχική με την οποία τον έντυσαν οι στρατιώτες για να τον εμπαίξουν ωσάν δήθεν βασιλέα των Ιουδαίων. Τούτο πράγματι είναι πάρα πολύ. Και δεν φθάνουν τα βασανιστήρια; Χρειάζεται και η ατίμωσις; Πράγματι ακραίον το πάθος, ακμαίον και το όνειδος! Και ποιος έπαθε τόσα πολλά;Ποιός ονειδίσθηκε τόσον, όπως εσύ, αθωότατε Ιησού;
Τούτο είναι που σε έκαμε να πης΄ ''Περίλυπός έστιν η ψυχή μου έως θανάτου''; ''Ίδε ο άνθρωπος''! Πού είσαι τώρα Πέτρε, γνωρίζεις αυτόν τον άνθρωπο; Ο Πέτρος ήδη μετανιωμένος, όλος κατάνυξι και ντροπή δεν σηκώνει τα μάτια να τον δη. Μάτια που έγιναν δύο βρύσες πικροτάτων δακρύων΄ ''και εξελθών έξω έκλαυσε πικρώς''. ''Ίδε ο άνθρωπος''! Μαρία πικραμένη μητέρα, γνωρίζεις τον γλυκήτατόν σου Υιό; Και που να τον δης μέσα στον τόσον αλαλαγμό, στη τόση σύγχυσι των Ιουδαίων; ''Ίδε ο άνθρωπος''!
Δές τον από τους ουρανούς, Συ, ω προαιώνιε Πάτερ΄ δες τον αγαπητόν σου υιό, τον οποίον εκ γαστρός προ εωσφόρου εγέννησες! Αλλά τώρα και ο Ουράνιος Πατήρ εσκέπασε με τις πτέρυγες των Σεραφείμ τα μακάριά του μάτια, για να μη βλέπη το πάθος του Υιού, που τώρα τον παραδίδει για να θυσιασθή... ''Ίδε ο άνθρωπος''! Πού είσθε Απόστολοι και Μαθηταί; Αυτοί όλοι τον άφησαν και έφυγαν. Ώστε λοιπόν αυτός είναι ο δυστυχής άνθρωπος που δεν έχει κάποιον φίλο για να τον συμπαθήση και τον λυπηθή;
Αρχιερείς, πρεσβύτεροι, γραμματείς των Ιουδαίων, ''ίδε ο άνθρωπος''! Τον θέλετε περισσότερο βασανισμένο; Τον θέλετε περισσότερο καταφρονημένο από ότι τον βλέπετε; Δεν σας φθάνει τόσο για να χορτάση ο θυμός σας; Τέτοιο ελεινό θέαμα θα έπρεπε να προκαλή περισσότερο την λύπη σας παρά το μίσος σας! Φρίξον ήλιε, στενάξατε ουρανοί! Ανάμεσα στο τόσον αναρίθμητο πλήθος λαού, κανείς δεν υπάρχει που να τον βλέπη και να τον λυπάται.
Κανείς δεν δεν είναι που να μην απολαμβάνη τις πληγές του και να μη διψάη το Αίμα του. Κανείς δεν βρίσκεται που να μη λέη΄ ''σταύρωσον, σταύρωσον αυτόν''! Και πως να μη ειπή για όλα αυτά ο Ιησούς ''περίλυπός έστιν η ψυχή μου έως θανάτου''; Όμως πήγαινε και προφυλάξου για λίγη ώρα από τον θυμό αυτών των αιμοβόρων λύκων, άκακε Αμνέ του Θεού! Ίσως ο ηγεμών θελήση να επιχειρήση μίαν ακόμη δοκιμή. Ίσως και σε γλυτώση από τον θάνατο.
ΜΕΡΟΣ Β
Υπήρχε συνήθεια ώστε κατά την ημέραν εκείνη, που ήτο Παρασκευή του Πάσχα, να απολύεται ένας δέσμιος, ένας άξιος θανάτου, όποιον θα ζητούσε προς χάριν ο λαός εκ της Ρωμαικής εξουσίας. Τότε υπήρχεν ένας δέσμιος, ένας άξιος θανάτου, όποιον θα ζητούσε προς χάριν ο λαός εκ της Ρωμαικής εξουσίας. Τότε υπήρχεν ένας δέσμιος ονομαζόμενος Βαραββάς, ληστής ξακουστός στην Ιουδαία. Ο Πιλάτος που δεν εύρισκε κανένα φταίξιμο στον Ιησού βρήκε την αφορμή να προβάλη στους Ιουδαίους ποιον από τους δύο βα απολύση΄ τον Ιησούν ή τον Βαραββάν΄ ''τίνα θέλετε εκ των δύο απολύσαι υμίν'';
Ακούστε Ιουδαίοι! Απ' εδώ είναι ο Βαραββάς. Ένας ληστής που έχει τα χέρια του μολυσμένα από το αίμα των ανθρώπων που έσφαξε. Ένας κλέφτης που με τις αρπαγές του ετρόμαζεν όλη η Ιουδαία. Ένας επαναστάτης κατά της βασιλείας των Ρωμαίων. Ένας εχθρός της κοινής ειρήνης, ένας κακοποιός, άξιος μυρίων θανάτων. Απ' εκεί είναι ο Ιησούς ο Ναζωραίος, άνθρωπος της ειρήνης, αγαθός προς όλους, ευεργέτης πάντων, ένας θαυματουργός που γιάτρεψεν αρρώστους, εκκαθάρισε λεπρούς, εφώτισε τυφλούς, ανέστησε νεκρούς.
Ποιόν θέλετε από τους δύο να απολύσω; Τί λέτε εσείς νεκροί που αναστηθήκατε, εσείς τυφλοί που αναβλέψατε, εσείς λεπροί που καθαρισθήκατε; Εσείς που πεινασμένους σας εχόρτασε στην έρημο παραδόξως με μόλις πέντε άρτους; Εσείς, παίδες Εβραίων, όχλοι της Ιερουσαλήμ που προχθές τον υποδεχθήκατε σαν βασιλέα του Ισραήλ με το ωσαννά και μετά βαίων και κλάδων; Ποιόν από τους δύο θέλετε ελεύθερον για να ζήση; Τον ληστή ή τον ευεργέτη; Τον φονιά ή τον Ιατρό; Τον Βαρραβάν ή τον Ιησούν;
Ω, απανθρωπία του αχαρίστου λαού! Όλοι θέλουν ζωντανό τον Βαρραβάν. Και τον Ιησούν; ''Σταυρωθήτω''! Μα ποιο είναι, τέλος πάντων, το φταίξιμό του; Τους λέγει ο ηγεμών΄ ''τί γαρ κακόν εποίησε''; ''Σταυρωθήτω''! Όπως θέλετε. Πάντως εγώ νίπτω τας χείρας μου, και είμαι ''αθώος από του αίματος του δικαίου τούτου''. Το αίμα σου ας είναι επάνω μας' ''Σταυρωθήτω το αίμα αυτού εφ' ημάς, και επί τα τέκνα ημών''. Σε παρακαλώ, ω Πιλατε, κάμε λίγη υπομονή και πριν αποφασίσης άκουσε δυο λόγια που θέλω να σου πω!
Για να απολύσης τον Χριστό ή τον Βαραββάν ερωτάς τον λαόν των Εβραίων; Εσύ γνωρίζεις καλώς πως όλοι αυτοί είναι εχθροί του Χριστού, ξέρεις πως τον παρέδωσαν σε σένα και τον θέλουν πεθαμένο, όχι για κάποιο φταίξιμό του, αλλά μόνον από φθόνο΄''ήδει γαρ ότι διά φθόνον παρέδωκαν αυτόν''. Εσύ είσαι και ο εξουσιαστής και ο δικαστής. Η εξουσία και η δικαιοσύνη είναι στα χέρια σου. Ο Χριστός είναι άπταιστος -εσύ ο ίδιος το ομολογείς΄ ο Βαραββάς είναι πταίστης -εσύ ο ίδιος το βλέπεις.
Οι Εβραίοι, που κατακρίνουν τον Χριστό είναι φανεροί του εχθροί και τον κατακρίνουν μόνον από φθόνο -εσύ ο ίδιος το γνωρίζεις. Αυτή δεν είναι η αλήθεια; Α, και ''τί έστιν αλήθεια''; μου αποκρίνεται εκείνος. Μου γυρίζει τις πλάτες και αναχωρεί. Στάσου, ω Πιλάτε, σε εξορκίζω στον Θεό! Εσείς οι εξουσιαστές και οι δικαστές της γης, δεν αποβλέπετε στην εξεύρεσι της αλήθειας; Η ζυγαριά που κρατάτε, δεν είναι ζυγαριά της δικαιοσύνης, που ζυγίζει σωστά την αλήθεια;
Οι αποφάσεις που βγάζετε έχουν άλλο σκοπό εκτός από την αλήθεια; ''Τί έστιν η αλήθεια''; Τί με πειράζεις; Σου το λέω άλλη μια φορά. Τί ακούω; Η αλήθεια έχει εξορισθή από τα δικαστήρια; Πιλάτε, λογάριασε καλά τί κάνεις. Εσύ ελευθερώνεις τον Βαραββά. Μα αυτός είναι ένας ληστής, μαθημένος στις ληστείες, στα αίματα, στην φυλακή και στα σίδερα, σ' αυτά που παρέμεινε τόσον καιρό΄ αυτός δεν άλλαξε γνώμη. Και πάλι θα πάρη τους δρόμους, πάλι θα φονεύη, πάλι θα σκορπά φόβο και τρόμο σ' όλη την Ιουδαία.
Θα κάνη εγκλήματα χειρότερα απ΄τα πρώτα και συ θα είσαι ο αίτιος. Τί λέγεις; Δεν μιλάς; Εσύ αποφασίζεις να σταυρωθή ο Χριστός, αλλά ο Θεός δεν θα υποφέρη τόσην παρανομία. Η πόλις Ιερουσαλήμ θα ερημωθή και δεν θα μείνη πέτρα επάνω στην πέτρα (''ου μη αφεθή λίθος επί λίθον''. Ο λαός των Εβραίων θα χάση την ελευθερία, την ιερωσύνη, την βασιλεία και συ θα είσαι η αφορμή. Τί λες; Δεν αποκρίνεται ο Πιλάτος!
Δεν ακούει, διότι ένας λόγος του έφραξε τα αυτιά. Αν ελευθερώσης τον Ιησούν, του είπαν, δεν θα είσαι φίλος του Καίσαρος ''εάν τούτον απολύσης ουκ ει φίλος του Καίσαρος''. Ο άδικος κριτής λόγω του συμφέροντός του δεν βλέπει την αλήθεια, δεν αποδίδει το δίκαιο! Μα τόσα κακά που πρόκειται να συμβούν; Ας χαλάση ο κόσμος όλος, δεν με νοιάζει! Το συμφέρον μου έτσι με οδηγεί να ενεργήσω. Δεν θέλω να χαλάσω την φιλία του Καίσαρος.
Ένας ληστής, άξιος για τον σταυρό, ελευθερώνεται! Και ένας Υιός Θεού, που είναι άξιος να προσκυνήται αποθνήσκει επάνω στον Σταυρό! Αυτά συμβαίνουν όταν οι άνθρωποι δικάζουν μόνον κατά το συμφέρον τους...
Μα τι είναι αυτός ο στέφανος που φορείς; Στεφάνι ακάνθινο, που πλεγμένο με βιαιότητα στο κεφάλι, αγκυλώνει με οξύ και ανυπόφορο πόνο; Και το κόκκινο φόρεμα; Μια χλαμύδα φτωχική με την οποία τον έντυσαν οι στρατιώτες για να τον εμπαίξουν ωσάν δήθεν βασιλέα των Ιουδαίων. Τούτο πράγματι είναι πάρα πολύ. Και δεν φθάνουν τα βασανιστήρια; Χρειάζεται και η ατίμωσις; Πράγματι ακραίον το πάθος, ακμαίον και το όνειδος! Και ποιος έπαθε τόσα πολλά;Ποιός ονειδίσθηκε τόσον, όπως εσύ, αθωότατε Ιησού;
Τούτο είναι που σε έκαμε να πης΄ ''Περίλυπός έστιν η ψυχή μου έως θανάτου''; ''Ίδε ο άνθρωπος''! Πού είσαι τώρα Πέτρε, γνωρίζεις αυτόν τον άνθρωπο; Ο Πέτρος ήδη μετανιωμένος, όλος κατάνυξι και ντροπή δεν σηκώνει τα μάτια να τον δη. Μάτια που έγιναν δύο βρύσες πικροτάτων δακρύων΄ ''και εξελθών έξω έκλαυσε πικρώς''. ''Ίδε ο άνθρωπος''! Μαρία πικραμένη μητέρα, γνωρίζεις τον γλυκήτατόν σου Υιό; Και που να τον δης μέσα στον τόσον αλαλαγμό, στη τόση σύγχυσι των Ιουδαίων; ''Ίδε ο άνθρωπος''!
Δές τον από τους ουρανούς, Συ, ω προαιώνιε Πάτερ΄ δες τον αγαπητόν σου υιό, τον οποίον εκ γαστρός προ εωσφόρου εγέννησες! Αλλά τώρα και ο Ουράνιος Πατήρ εσκέπασε με τις πτέρυγες των Σεραφείμ τα μακάριά του μάτια, για να μη βλέπη το πάθος του Υιού, που τώρα τον παραδίδει για να θυσιασθή... ''Ίδε ο άνθρωπος''! Πού είσθε Απόστολοι και Μαθηταί; Αυτοί όλοι τον άφησαν και έφυγαν. Ώστε λοιπόν αυτός είναι ο δυστυχής άνθρωπος που δεν έχει κάποιον φίλο για να τον συμπαθήση και τον λυπηθή;
Αρχιερείς, πρεσβύτεροι, γραμματείς των Ιουδαίων, ''ίδε ο άνθρωπος''! Τον θέλετε περισσότερο βασανισμένο; Τον θέλετε περισσότερο καταφρονημένο από ότι τον βλέπετε; Δεν σας φθάνει τόσο για να χορτάση ο θυμός σας; Τέτοιο ελεινό θέαμα θα έπρεπε να προκαλή περισσότερο την λύπη σας παρά το μίσος σας! Φρίξον ήλιε, στενάξατε ουρανοί! Ανάμεσα στο τόσον αναρίθμητο πλήθος λαού, κανείς δεν υπάρχει που να τον βλέπη και να τον λυπάται.
Κανείς δεν δεν είναι που να μην απολαμβάνη τις πληγές του και να μη διψάη το Αίμα του. Κανείς δεν βρίσκεται που να μη λέη΄ ''σταύρωσον, σταύρωσον αυτόν''! Και πως να μη ειπή για όλα αυτά ο Ιησούς ''περίλυπός έστιν η ψυχή μου έως θανάτου''; Όμως πήγαινε και προφυλάξου για λίγη ώρα από τον θυμό αυτών των αιμοβόρων λύκων, άκακε Αμνέ του Θεού! Ίσως ο ηγεμών θελήση να επιχειρήση μίαν ακόμη δοκιμή. Ίσως και σε γλυτώση από τον θάνατο.
ΜΕΡΟΣ Β
Υπήρχε συνήθεια ώστε κατά την ημέραν εκείνη, που ήτο Παρασκευή του Πάσχα, να απολύεται ένας δέσμιος, ένας άξιος θανάτου, όποιον θα ζητούσε προς χάριν ο λαός εκ της Ρωμαικής εξουσίας. Τότε υπήρχεν ένας δέσμιος, ένας άξιος θανάτου, όποιον θα ζητούσε προς χάριν ο λαός εκ της Ρωμαικής εξουσίας. Τότε υπήρχεν ένας δέσμιος ονομαζόμενος Βαραββάς, ληστής ξακουστός στην Ιουδαία. Ο Πιλάτος που δεν εύρισκε κανένα φταίξιμο στον Ιησού βρήκε την αφορμή να προβάλη στους Ιουδαίους ποιον από τους δύο βα απολύση΄ τον Ιησούν ή τον Βαραββάν΄ ''τίνα θέλετε εκ των δύο απολύσαι υμίν'';
Ακούστε Ιουδαίοι! Απ' εδώ είναι ο Βαραββάς. Ένας ληστής που έχει τα χέρια του μολυσμένα από το αίμα των ανθρώπων που έσφαξε. Ένας κλέφτης που με τις αρπαγές του ετρόμαζεν όλη η Ιουδαία. Ένας επαναστάτης κατά της βασιλείας των Ρωμαίων. Ένας εχθρός της κοινής ειρήνης, ένας κακοποιός, άξιος μυρίων θανάτων. Απ' εκεί είναι ο Ιησούς ο Ναζωραίος, άνθρωπος της ειρήνης, αγαθός προς όλους, ευεργέτης πάντων, ένας θαυματουργός που γιάτρεψεν αρρώστους, εκκαθάρισε λεπρούς, εφώτισε τυφλούς, ανέστησε νεκρούς.
Ποιόν θέλετε από τους δύο να απολύσω; Τί λέτε εσείς νεκροί που αναστηθήκατε, εσείς τυφλοί που αναβλέψατε, εσείς λεπροί που καθαρισθήκατε; Εσείς που πεινασμένους σας εχόρτασε στην έρημο παραδόξως με μόλις πέντε άρτους; Εσείς, παίδες Εβραίων, όχλοι της Ιερουσαλήμ που προχθές τον υποδεχθήκατε σαν βασιλέα του Ισραήλ με το ωσαννά και μετά βαίων και κλάδων; Ποιόν από τους δύο θέλετε ελεύθερον για να ζήση; Τον ληστή ή τον ευεργέτη; Τον φονιά ή τον Ιατρό; Τον Βαρραβάν ή τον Ιησούν;
Ω, απανθρωπία του αχαρίστου λαού! Όλοι θέλουν ζωντανό τον Βαρραβάν. Και τον Ιησούν; ''Σταυρωθήτω''! Μα ποιο είναι, τέλος πάντων, το φταίξιμό του; Τους λέγει ο ηγεμών΄ ''τί γαρ κακόν εποίησε''; ''Σταυρωθήτω''! Όπως θέλετε. Πάντως εγώ νίπτω τας χείρας μου, και είμαι ''αθώος από του αίματος του δικαίου τούτου''. Το αίμα σου ας είναι επάνω μας' ''Σταυρωθήτω το αίμα αυτού εφ' ημάς, και επί τα τέκνα ημών''. Σε παρακαλώ, ω Πιλατε, κάμε λίγη υπομονή και πριν αποφασίσης άκουσε δυο λόγια που θέλω να σου πω!
Για να απολύσης τον Χριστό ή τον Βαραββάν ερωτάς τον λαόν των Εβραίων; Εσύ γνωρίζεις καλώς πως όλοι αυτοί είναι εχθροί του Χριστού, ξέρεις πως τον παρέδωσαν σε σένα και τον θέλουν πεθαμένο, όχι για κάποιο φταίξιμό του, αλλά μόνον από φθόνο΄''ήδει γαρ ότι διά φθόνον παρέδωκαν αυτόν''. Εσύ είσαι και ο εξουσιαστής και ο δικαστής. Η εξουσία και η δικαιοσύνη είναι στα χέρια σου. Ο Χριστός είναι άπταιστος -εσύ ο ίδιος το ομολογείς΄ ο Βαραββάς είναι πταίστης -εσύ ο ίδιος το βλέπεις.
Οι Εβραίοι, που κατακρίνουν τον Χριστό είναι φανεροί του εχθροί και τον κατακρίνουν μόνον από φθόνο -εσύ ο ίδιος το γνωρίζεις. Αυτή δεν είναι η αλήθεια; Α, και ''τί έστιν αλήθεια''; μου αποκρίνεται εκείνος. Μου γυρίζει τις πλάτες και αναχωρεί. Στάσου, ω Πιλάτε, σε εξορκίζω στον Θεό! Εσείς οι εξουσιαστές και οι δικαστές της γης, δεν αποβλέπετε στην εξεύρεσι της αλήθειας; Η ζυγαριά που κρατάτε, δεν είναι ζυγαριά της δικαιοσύνης, που ζυγίζει σωστά την αλήθεια;
Οι αποφάσεις που βγάζετε έχουν άλλο σκοπό εκτός από την αλήθεια; ''Τί έστιν η αλήθεια''; Τί με πειράζεις; Σου το λέω άλλη μια φορά. Τί ακούω; Η αλήθεια έχει εξορισθή από τα δικαστήρια; Πιλάτε, λογάριασε καλά τί κάνεις. Εσύ ελευθερώνεις τον Βαραββά. Μα αυτός είναι ένας ληστής, μαθημένος στις ληστείες, στα αίματα, στην φυλακή και στα σίδερα, σ' αυτά που παρέμεινε τόσον καιρό΄ αυτός δεν άλλαξε γνώμη. Και πάλι θα πάρη τους δρόμους, πάλι θα φονεύη, πάλι θα σκορπά φόβο και τρόμο σ' όλη την Ιουδαία.
Θα κάνη εγκλήματα χειρότερα απ΄τα πρώτα και συ θα είσαι ο αίτιος. Τί λέγεις; Δεν μιλάς; Εσύ αποφασίζεις να σταυρωθή ο Χριστός, αλλά ο Θεός δεν θα υποφέρη τόσην παρανομία. Η πόλις Ιερουσαλήμ θα ερημωθή και δεν θα μείνη πέτρα επάνω στην πέτρα (''ου μη αφεθή λίθος επί λίθον''. Ο λαός των Εβραίων θα χάση την ελευθερία, την ιερωσύνη, την βασιλεία και συ θα είσαι η αφορμή. Τί λες; Δεν αποκρίνεται ο Πιλάτος!
Δεν ακούει, διότι ένας λόγος του έφραξε τα αυτιά. Αν ελευθερώσης τον Ιησούν, του είπαν, δεν θα είσαι φίλος του Καίσαρος ''εάν τούτον απολύσης ουκ ει φίλος του Καίσαρος''. Ο άδικος κριτής λόγω του συμφέροντός του δεν βλέπει την αλήθεια, δεν αποδίδει το δίκαιο! Μα τόσα κακά που πρόκειται να συμβούν; Ας χαλάση ο κόσμος όλος, δεν με νοιάζει! Το συμφέρον μου έτσι με οδηγεί να ενεργήσω. Δεν θέλω να χαλάσω την φιλία του Καίσαρος.
Ένας ληστής, άξιος για τον σταυρό, ελευθερώνεται! Και ένας Υιός Θεού, που είναι άξιος να προσκυνήται αποθνήσκει επάνω στον Σταυρό! Αυτά συμβαίνουν όταν οι άνθρωποι δικάζουν μόνον κατά το συμφέρον τους...
Συνεχίζεται
Εισαγωγή στο διαδίκτυο στο μονοτονικό σύστημα, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Εκ του βιβλίου ''Εσταυρώθης δι' εμέ'',
περιέχον ''Δύο Λόγους του Ηλία Μηνιάτη +1717 εις την Αγίαν και Μεγάλην Παρασκευήν'',
υπό αρχιμανδρίτου Δοσιθέου.
Έκδοση της ''Ιεράς Μονής Παναγίας Τατάρνης'' Ευρυτανίας, 2013, σελ. 48-52.
ΑΓΑΛΜΑΤΑΚΙΑ ΣΕ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΓΕΝΝΗΘΕΙ ΚΑΙ ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΠΟΥ ΣΤΕΛΝΟΥΝ
Στην Ρίγα της Λετονίας μπήκαν αυτά τα μικρά αγαλματάκια σε κεντρικό δρόμο για τα παιδιά που δεν έχουν γεννηθεί. Ο γλύπτης προσπάθησε να περάσει ένα ηχηρό μήνυμα κατά των εκτρώσεων. Όταν ρωτήθηκε πως στην μέση του δρόμου αυτά τα μικρά αγάλματα των παιδιών θα βρωμήσουν γρήγορα και θα ποδοπατούνται από τους περαστικούς απάντησε, πως αυτό είναι το νόημα. Η αλήθεια είναι σκληρή και η έκτρωση έγκλημα.
ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ
Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος
ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΔΩΔΕΚΑΗΜΕΡΟΥ (Α' ΜΕΡΟΣ) 27-1-2020
Εκ της Ιεράς Μητρόπολης Ωρωπού και Φυλής
της Εκκλησίας των Γνησίων Ορθοδόξων ΧριστιανώνΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΔΩΔΕΚΑΗΜΕΡΟΥ (Β' ΜΕΡΟΣ) 27-1-2020
Εκ της Ιεράς Μητρόπολης Ωρωπού και Φυλής
της Εκκλησίας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών
Η ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΚΟΣΜΑ ΦΛΑΜΙΑΤΟΥ - ΚΩΝ/ΝΟΥ ΤΥΠΑΛΔΟΥ
Ο Όθωνας (Otto Friedrich Ludwig von Wittelsbach)
ήταν ένας Βαυαρός πρίγκιπας του Οίκου των Βίττελσμπαχ,
που έγινε ο πρώτος βασιλιάς του νεοσύστατου ελληνικού κράτους.
Η σύγκρουση Κοσμά Φλαμιάτου και Κωνσταντίνου Τυπάλδου
Στο προηγούμενο άρθρο μας καταδείξαμε, με ποιον τρόπο η Αγγλοκρατία1 στα Επτάνησα, προκειμένου να ''βρετανοποιήσει'' την εκπαίδευση (Ιόνιος Ακαδημία) και το ''Σεμινάριο'' (Εκκλησιαστική Σχολή), έστελνε σε χώρες της Εσπερίας με ιδίοις χρήμασι να σπουδάσουν οι νεολαίοι μαθητές και κατόπιν τους καθιστούσε καθηγητές σε αυτές! Η Αγγλοκρατορία διήρκησε2 από (1814-1864), αφού πρώτα είχε προηγηθεί η δεύτερη Γαλλοκρατία (1807-1814) και φυσικά η μακροχρόνια Ενετοκρατία από τα μέσα του 14ου αιώνα έως τα τέλη του 18ου!
Εκ νέου γίνεται αντιληπτό από την μια, ποσο δύσκολο ήταν για τους ίδιους τους Έλληνες να κρατήσουν την ρωμέικη ''ταυτότητά'' τους κι από την άλλη, με πόση περισσή ευκολία περνούσαν μέσω των Επτανήσων, οι ''ριζοσπαστικές'' ιδέες του Γαλλικού Διαφωτισμού και του Σοσιαλισμού, όπως και της ειδεχθούς ανομίας του Τεκτονισμού. Ως εκ τούτου, οι αντιμαχίες και οι εμφύλιες προστριβές μεταξύ των εντοπίων Ελλήνων δεν θα μπορούσαν να λείψουν.
Ο Μοναχός Κοσμάς καταφέρεται κατά του Κωνσταντίνου Τυπάλδου3, που αργότερα έγινε Μητροπολίτης Σταυρουπόλεως (1795-1867) και τον οποίο θεωρούσε Μασόνο4 και όργανο της επιβουλής, δηλαδή της Αγγλίας, επειδή έγινε πρώτος διευθυντής της Ιονίου Ακαδημίας. Αντιθέτως και ο Κωνσταντίνος Τυπάλδος κατηγορούσε τον Κοσμά Φλαμιάτο, ως ''κατόλικον, παπιστήν και αιρετικόν αιμοβόρον''. Ο μακαριστός πλέον Πρωτοπρεσβύτερος π. Γεώργιος Μεταλληνός, ιδιαίτερα εμβριθής ερευνητής στα της Επτανησιακής Κατοχής, στο βιβλίο του ''Δύο Ορθόδοξοι Αγωνιστές Αλληλοσυγκρουόμενοι'' σημειώνει χαρακτηριστικά:
''Ο Τυπάλδος5 και ο Φλαμιάτος ήσαν θύματα τραγικών παρεξηγήσεων και το μόνο που ακολουθούσε, ως αποτέλεσμα της διαμάχης τους, ήταν ότι, ενώ αγωνίζονται και οι δύο για την ίδια υπόθεση, την Κοινή πίστη, πολεμούσαν ο ένας τον άλλο, αφήνοντας τους ξένους να επεκτείνουν την προπαγάνδα τους. Είναι η τραγικότητα των Ορθοδόξων σε κάθε εποχή, όταν λείπει ή αδρανεί, η αρετή της διακρίσεως''. Το άρθρο μας στο σύνολό του δεν προσπαθεί να ''αγιοποιήσει'' από τη μια και να ''αφορίσει'' από την άλλη, αλλά μόνο να καταγράψει και να καταδείξει.
Και η αλήθεια είναι, ότι ο Κωνσταντίνος Τυπάλδος, δυτικοθρεμένος μορφωτικά και περισσότερο ''ακαδημαικός'' ορθόδοξος, διέφερε από τον Μοναχό Κοσμά, που ήταν ένας απλός, μα διαπρύσιος ιεροκήρυκας στα κατώτερα λαικά στρώματα της εποχής του. Ήταν δε και ο πρώτος ουσιαστικά αγωνιστής κληρικός, που με την πέννα του και τα φλογερά του κηρύγματα στρεφόταν ανοιχτά, δημόσια και επώνυμα κατά της επάρατης Μασονίας, αναλύοντας, επεξεργάζοντας και ερμηνεύοντας τους υποχθόνιους, σκοτεινούς και φυσικά αντίχριστους σκοπούς της.
Στον πίνακα της Στοάς της Κέρκυρας6, όπου αναγράφονται τα ονόματα ''των εν τω αγώνι διαπρεψάντων τεκτόνων (1844)'', εκτός του Ρήγα και του Φεραίου αναγράφονται και τα ονόματα των Σκουφά και Τσακάλωφ. Το εκδοθέν -το 1860- βιβλίο του γιου του Τέκτονα Γενναίου Κολοκοτρώνη του Θεοδώρου, του επιλεγόμενου Φαλέζ, υπό τον τίτλο '''Ιερείς των Ελευσινίων'', αφιερώνεται στις ψυχές των Σκουφά και Τσακάλωφ.
Σε μια αποστροφή του λόγου του ο συγγραφέας γράφει: ''Ευλογημένοι αι Στοαί αι Μασονικοί, αίτινες σας εβάπτισαν εις την κολυμβήθραν της Ελευθερίας''! Για τους:7 "Δημήτριο 'Υπατρο (1786-1852), Κωνσταντίνο Πελοπίδα, Δημήτριο Θέμελη (1772-1826), Χριστόφορο Περραιβό (1773-1863), Αντώνιο Κομιζόπουλο, 'Ανθιμο Γαζή (1758-1828), Παναγιώτη Αναγνωστόπουλο (1790-1854), Γεώργιο Λεβέντη (1790-1847) και Γαβριήλ Κατακάζη (1794-1867), εκ των μελών της ''Ανωτάτης Αρχής'', διατηρείται η παράδοσις, ότι και αυτοί ήταν τέκτονες.
Στη συνέχεια ο Κοσμάς Φλαμιάτος αναφέρεται στην ίδρυση της Σχολής της Χάλκης στη Κωνσταντινούπολη, καταφέροντας και πάλι κατά του Κωνσταντίνου Τυπάλδου, όπου ανέλαβε, ως ιερομόναχος ακόμη, την ίδρυσή της. Αναφέρεται σε αυτόν, ως εξής: ''Δι' αυτού του ψευδοδιδασκάλου του κατά την Χάλκην Σεμιναρίου, όστις υπέρ πολλούς άλλους φαίνεται μεμυημένος το μυστήριον της ανομίας (...) δι' αυτού, λέγω, διευθύνει πλέον ευστόχως και αυτήν την Μεγ. Εκκλησίαν κατά τα απαίσια αυτής σχέδια η εκ της Αγγλίας επιβουλή''.
Δύο παράμετροι που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ''αποστροφή'' του Κοσμά Φλαμιάτου για τον Κ. Τυπάλδο ήταν: α. Το γεγονός, πως ο Τυπάλδος σπούδασε στην Εσπερία με χρήματα του Άγγλου Φρέντερικ Νορθ, κόμη του Γκίλφορντ και Αρμοστή Παιδείας της Ιονίου Πολιτείας. β. Το γεγονός, πως οι περισσότεροι από εκείνους που επέστρεφαν για σπουδές στην Εσπερία, διακατέχονταν πλέον από τις νεωτεριστικές ιδέες του Θεισμού και φυσικά του Γαλλικού Διαφωτισμού.
Αν σε αυτά προσθέσουμε και το γεγονός, πως η Σχολή της Χάλκης8 δημιουργήθηκε για να αντιμετωπίσει τα νέα φιλοσοφικά ρεύματα της εποχής, μετά μάλιστα και την εμφάνιση της απειλής της ρωμαίικης παράδοσης, εκ μέρους των διδασκάλων-αποφοίτων της Σχολής του αιρετικού Θεοφίλου Καίρη9 (1839), γίνεται αντιληπτό, πως συχνά η αλήθεια είναι δυσδιάκριτη. Ο Καίρης ανέπτυξε την ''Θεοσέβεια'', μία προσωπική θρησκεία, επηρεασμένος από τους Γάλλους Δειστές.
Μέσα σε όλο αυτόν τον κυκεώνα των νεωτεριστικών ρευμάτων και της εισχώρησης και του Προτεσταντισμού εν πολλοίς στα ελληνικά ειωθότα, ο Μοναχός Κοσμάς ακόμη και αν λαθεμένα ήρθε σε ρήξη με τον Κ. Τυπάλδο, ωστόσο πολέμησε τους νεωτερισμούς, τον θεισμό και την Μασονία, ως ουδείς άλλος στην εποχή του, πλην του ιεραποστόλου, φλογερού ιεροκήρυκα και προσωπικού του φίλου, του Χριστοφόρου Παπουλάκου10 (1770-1861). Αλλά θα συνεχίσουμε στην επόμενη σημείωσή μας για το βιβλίο του Κοσμά Φλαμιάτου, το οποίο εξετάζουμε. Εύχεσθε!
Γιώργος Δ. Δημακόπουλος
Δημοσιογράφος
Παραπομπές:
1. Το Ηνωμένο Κράτος των Ιονίων Νήσων (Stati Uniti delle Isole Ionie), αναφερόμενη και ως Ιόνιος Πολιτεία ήταν κράτος και προτεκτοράτο της Αγγλίας ανάμεσα στα 1815 και 1864. Το 1850, το Κοινοβούλιο των Επτανήσων ψήφισε την Ένωση με την μητέρα Ελλάδα, αλλά η Αγγλία, ως εγγυήτρια δύναμη την απέρριψε. Ύστερα από πιέσεις όμως της Αυστρίας και της Ρωσίας, η ένωση πραγματοποιήθηκε το 1864.
2. Στο Συνέδριο της Βιένης συμφώνησαν να τοποθετηθούν τα Ιόνια Νησιά υπό την αποκλειστική προστασία του Ηνωμένου Βασιλείου. Παρά την βρετανική στρατιωτική διοίκηση, η Αυστρία ήταν η εγγυημένη εμπορική κυρίαρχος δύναμη, όσο και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η διάταξη αυτή επισημοποιήθηκε με την επικύρωση του "συντάγματος του Μαίτλαντ" στις 26 Αυγούστου του 1817, το οποίο δημιούργησε μια ομοσπονδία των επτά νησιών, με Αντιστράτηγο τον Θωμά Μαίτλαντ ως ο πρώτος ''Κύριος Ύπατος Αρμοστής των Ιονίων Νήσων".
3. ''Ο Κωνσταντίνος Τυπάλδος αναδείχδηκε, όχι μόνο με τα πνευματικά και οργανωτικά προσόντα του, αλλά και με τη θυσιαστική αγάπη του για τη Θεολογική Σχολή, σε άξιο ηγέτη και εμπνευστή, που διέθετε όλες τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την οργάνωση και διεύθυνση της Σχολής σύμφωνα με τους υψηλούς οραματισμούς γι’ αυτή του φωτισμένου ιδρυτή της, Οικουμενικού Πατριάρχη Γερμανού Δ’ (18421845, 18521853)και τις απαιτήσεις των καιρών. Αυτό τουλάχιστο επιβεβαιώνει ένα γράμμα του εκ των εφόρων της Σχολής, Μητροπολίτη Γέροντος Καισαρείας Παϊσίου, προς τον ίδιο τον Τυπάλδο στις 27 Ιουλίου 1845''. Πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Δ. Μεταλληνού: ''Ο Μητροπολίτης Σταυρουπόλεως Κων/νος (Τυπάλδος - Ιακωβάτος) 1795-1867''.
4. Λιγότερο γνωστός, αλλά σθεναρός πολέμιος του Τεκτονισμού, υπήρξε ο συγγραφέας του παλαιότερου εκτενούς αναιρετικού της μασονίας έργου, ο επίσης αγιορείτης μοναχός Αγάπιος Κολυβάς Παπαντωνάτος. Η Ανατροπή της ψευδούς και αντιθέου φραγμασωνικής πίστεως είναι ένα αντιμασονικό έργο του Αγάπιου Κολυβά Παπαντωνάτου, γραμμένο στα 1782. Το χειρόγραφο έχει πλήρη τίτλο: Βιβλίον καλούμενον ''Ανατροπή της ψευδωνύμου και αντιθέου φραγμασωνικής πίστεως'', διαιρεθέν μεν εις κεφ. δώδεκα, συνταθέν δε παρεμού εν ιερομονάχοις Αγαπίου Κωλυβά του Παπαντονάτου καλουμένου εκ της νήσου Κεφαληνίας, ευρισκομένου κατά την ενταύτα Κωνσταντινούπολιν. αψπβ' εν μηνί Οκτωμβρίου ιη΄ [sic]. Χαράλαμπου Μηνάογλου: ''Τεκτονισμός και Ειδωλολατρεία στον Ελλαδικό χώρο''.
5. Το σημείο στο οποίο ο Τυπάλδος προωθεί ένα βήμα παραπάνω τις θέσεις του Αγαπίου είναι η διαπίστωση του νεοεποχίτικου-συγκρητιστικού χαρακτήρα του τεκτονισμού· τον χαρακτηρίζει λατρεία του Αντιχρίστου. Η θέση του αυτή είναι ξεκάθαρη και κυριολεκτική. Καθίσταται με αυτό τον τρόπο, ο πρώτος που ανοικτά συμπεραίνει πως στο βάθος η μασονία είναι σατανολατρία! Χαράλαμπου Μηνάογλου: ''Τεκτονισμός και Ειδωλολατρεία στον Ελλαδικό χώρο''.
6. Περιοδικό Φιλολογικός Σύλλογος ''ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ''. Τόμος Ζ', αριθ. 1, Ιανουάριος-Μάρτιος 1965.
7. Το αυτό.
8. Αποστόλου Δ. Μέξη: ''Η ΕΝ ΧΑΛΚΗ ΙΕΡΑ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ'', Κωνσταντινούπολη 1935.
10. ''Ο Όσιος Χριστόφορος ο Παπουλάκος ( Πρακτικά του Α' Πανελληνίου Επιστημονικού Συνεδρίου εν Κλειτορία) & Ο Οσιώτατος Μοναχός Χριστόφορος Παπουλάκος στη Θήρα και στην Άνδρο ( Πρακτικά της Α' Επιστημονικής Ημερίδος εν Θήρα), εκδόσεις ''Σταμούλη'', Γαργητός 2010.
 |
Ο Όθωνας (Otto Friedrich Ludwig von Wittelsbach) ήταν ένας Βαυαρός πρίγκιπας του Οίκου των Βίττελσμπαχ, που έγινε ο πρώτος βασιλιάς του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. |
Η σύγκρουση Κοσμά Φλαμιάτου και Κωνσταντίνου Τυπάλδου
Στο προηγούμενο άρθρο μας καταδείξαμε, με ποιον τρόπο η Αγγλοκρατία1 στα Επτάνησα, προκειμένου να ''βρετανοποιήσει'' την εκπαίδευση (Ιόνιος Ακαδημία) και το ''Σεμινάριο'' (Εκκλησιαστική Σχολή), έστελνε σε χώρες της Εσπερίας με ιδίοις χρήμασι να σπουδάσουν οι νεολαίοι μαθητές και κατόπιν τους καθιστούσε καθηγητές σε αυτές! Η Αγγλοκρατορία διήρκησε2 από (1814-1864), αφού πρώτα είχε προηγηθεί η δεύτερη Γαλλοκρατία (1807-1814) και φυσικά η μακροχρόνια Ενετοκρατία από τα μέσα του 14ου αιώνα έως τα τέλη του 18ου!
Εκ νέου γίνεται αντιληπτό από την μια, ποσο δύσκολο ήταν για τους ίδιους τους Έλληνες να κρατήσουν την ρωμέικη ''ταυτότητά'' τους κι από την άλλη, με πόση περισσή ευκολία περνούσαν μέσω των Επτανήσων, οι ''ριζοσπαστικές'' ιδέες του Γαλλικού Διαφωτισμού και του Σοσιαλισμού, όπως και της ειδεχθούς ανομίας του Τεκτονισμού. Ως εκ τούτου, οι αντιμαχίες και οι εμφύλιες προστριβές μεταξύ των εντοπίων Ελλήνων δεν θα μπορούσαν να λείψουν.
Ο Μοναχός Κοσμάς καταφέρεται κατά του Κωνσταντίνου Τυπάλδου3, που αργότερα έγινε Μητροπολίτης Σταυρουπόλεως (1795-1867) και τον οποίο θεωρούσε Μασόνο4 και όργανο της επιβουλής, δηλαδή της Αγγλίας, επειδή έγινε πρώτος διευθυντής της Ιονίου Ακαδημίας. Αντιθέτως και ο Κωνσταντίνος Τυπάλδος κατηγορούσε τον Κοσμά Φλαμιάτο, ως ''κατόλικον, παπιστήν και αιρετικόν αιμοβόρον''. Ο μακαριστός πλέον Πρωτοπρεσβύτερος π. Γεώργιος Μεταλληνός, ιδιαίτερα εμβριθής ερευνητής στα της Επτανησιακής Κατοχής, στο βιβλίο του ''Δύο Ορθόδοξοι Αγωνιστές Αλληλοσυγκρουόμενοι'' σημειώνει χαρακτηριστικά:
''Ο Τυπάλδος5 και ο Φλαμιάτος ήσαν θύματα τραγικών παρεξηγήσεων και το μόνο που ακολουθούσε, ως αποτέλεσμα της διαμάχης τους, ήταν ότι, ενώ αγωνίζονται και οι δύο για την ίδια υπόθεση, την Κοινή πίστη, πολεμούσαν ο ένας τον άλλο, αφήνοντας τους ξένους να επεκτείνουν την προπαγάνδα τους. Είναι η τραγικότητα των Ορθοδόξων σε κάθε εποχή, όταν λείπει ή αδρανεί, η αρετή της διακρίσεως''. Το άρθρο μας στο σύνολό του δεν προσπαθεί να ''αγιοποιήσει'' από τη μια και να ''αφορίσει'' από την άλλη, αλλά μόνο να καταγράψει και να καταδείξει.
Και η αλήθεια είναι, ότι ο Κωνσταντίνος Τυπάλδος, δυτικοθρεμένος μορφωτικά και περισσότερο ''ακαδημαικός'' ορθόδοξος, διέφερε από τον Μοναχό Κοσμά, που ήταν ένας απλός, μα διαπρύσιος ιεροκήρυκας στα κατώτερα λαικά στρώματα της εποχής του. Ήταν δε και ο πρώτος ουσιαστικά αγωνιστής κληρικός, που με την πέννα του και τα φλογερά του κηρύγματα στρεφόταν ανοιχτά, δημόσια και επώνυμα κατά της επάρατης Μασονίας, αναλύοντας, επεξεργάζοντας και ερμηνεύοντας τους υποχθόνιους, σκοτεινούς και φυσικά αντίχριστους σκοπούς της.
Στον πίνακα της Στοάς της Κέρκυρας6, όπου αναγράφονται τα ονόματα ''των εν τω αγώνι διαπρεψάντων τεκτόνων (1844)'', εκτός του Ρήγα και του Φεραίου αναγράφονται και τα ονόματα των Σκουφά και Τσακάλωφ. Το εκδοθέν -το 1860- βιβλίο του γιου του Τέκτονα Γενναίου Κολοκοτρώνη του Θεοδώρου, του επιλεγόμενου Φαλέζ, υπό τον τίτλο '''Ιερείς των Ελευσινίων'', αφιερώνεται στις ψυχές των Σκουφά και Τσακάλωφ.
Σε μια αποστροφή του λόγου του ο συγγραφέας γράφει: ''Ευλογημένοι αι Στοαί αι Μασονικοί, αίτινες σας εβάπτισαν εις την κολυμβήθραν της Ελευθερίας''! Για τους:7 "Δημήτριο 'Υπατρο (1786-1852), Κωνσταντίνο Πελοπίδα, Δημήτριο Θέμελη (1772-1826), Χριστόφορο Περραιβό (1773-1863), Αντώνιο Κομιζόπουλο, 'Ανθιμο Γαζή (1758-1828), Παναγιώτη Αναγνωστόπουλο (1790-1854), Γεώργιο Λεβέντη (1790-1847) και Γαβριήλ Κατακάζη (1794-1867), εκ των μελών της ''Ανωτάτης Αρχής'', διατηρείται η παράδοσις, ότι και αυτοί ήταν τέκτονες.
Στη συνέχεια ο Κοσμάς Φλαμιάτος αναφέρεται στην ίδρυση της Σχολής της Χάλκης στη Κωνσταντινούπολη, καταφέροντας και πάλι κατά του Κωνσταντίνου Τυπάλδου, όπου ανέλαβε, ως ιερομόναχος ακόμη, την ίδρυσή της. Αναφέρεται σε αυτόν, ως εξής: ''Δι' αυτού του ψευδοδιδασκάλου του κατά την Χάλκην Σεμιναρίου, όστις υπέρ πολλούς άλλους φαίνεται μεμυημένος το μυστήριον της ανομίας (...) δι' αυτού, λέγω, διευθύνει πλέον ευστόχως και αυτήν την Μεγ. Εκκλησίαν κατά τα απαίσια αυτής σχέδια η εκ της Αγγλίας επιβουλή''.
Δύο παράμετροι που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ''αποστροφή'' του Κοσμά Φλαμιάτου για τον Κ. Τυπάλδο ήταν: α. Το γεγονός, πως ο Τυπάλδος σπούδασε στην Εσπερία με χρήματα του Άγγλου Φρέντερικ Νορθ, κόμη του Γκίλφορντ και Αρμοστή Παιδείας της Ιονίου Πολιτείας. β. Το γεγονός, πως οι περισσότεροι από εκείνους που επέστρεφαν για σπουδές στην Εσπερία, διακατέχονταν πλέον από τις νεωτεριστικές ιδέες του Θεισμού και φυσικά του Γαλλικού Διαφωτισμού.
Αν σε αυτά προσθέσουμε και το γεγονός, πως η Σχολή της Χάλκης8 δημιουργήθηκε για να αντιμετωπίσει τα νέα φιλοσοφικά ρεύματα της εποχής, μετά μάλιστα και την εμφάνιση της απειλής της ρωμαίικης παράδοσης, εκ μέρους των διδασκάλων-αποφοίτων της Σχολής του αιρετικού Θεοφίλου Καίρη9 (1839), γίνεται αντιληπτό, πως συχνά η αλήθεια είναι δυσδιάκριτη. Ο Καίρης ανέπτυξε την ''Θεοσέβεια'', μία προσωπική θρησκεία, επηρεασμένος από τους Γάλλους Δειστές.
Μέσα σε όλο αυτόν τον κυκεώνα των νεωτεριστικών ρευμάτων και της εισχώρησης και του Προτεσταντισμού εν πολλοίς στα ελληνικά ειωθότα, ο Μοναχός Κοσμάς ακόμη και αν λαθεμένα ήρθε σε ρήξη με τον Κ. Τυπάλδο, ωστόσο πολέμησε τους νεωτερισμούς, τον θεισμό και την Μασονία, ως ουδείς άλλος στην εποχή του, πλην του ιεραποστόλου, φλογερού ιεροκήρυκα και προσωπικού του φίλου, του Χριστοφόρου Παπουλάκου10 (1770-1861). Αλλά θα συνεχίσουμε στην επόμενη σημείωσή μας για το βιβλίο του Κοσμά Φλαμιάτου, το οποίο εξετάζουμε. Εύχεσθε!
Γιώργος Δ. Δημακόπουλος
Δημοσιογράφος
Παραπομπές:
1. Το Ηνωμένο Κράτος των Ιονίων Νήσων (Stati Uniti delle Isole Ionie), αναφερόμενη και ως Ιόνιος Πολιτεία ήταν κράτος και προτεκτοράτο της Αγγλίας ανάμεσα στα 1815 και 1864. Το 1850, το Κοινοβούλιο των Επτανήσων ψήφισε την Ένωση με την μητέρα Ελλάδα, αλλά η Αγγλία, ως εγγυήτρια δύναμη την απέρριψε. Ύστερα από πιέσεις όμως της Αυστρίας και της Ρωσίας, η ένωση πραγματοποιήθηκε το 1864.
2. Στο Συνέδριο της Βιένης συμφώνησαν να τοποθετηθούν τα Ιόνια Νησιά υπό την αποκλειστική προστασία του Ηνωμένου Βασιλείου. Παρά την βρετανική στρατιωτική διοίκηση, η Αυστρία ήταν η εγγυημένη εμπορική κυρίαρχος δύναμη, όσο και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η διάταξη αυτή επισημοποιήθηκε με την επικύρωση του "συντάγματος του Μαίτλαντ" στις 26 Αυγούστου του 1817, το οποίο δημιούργησε μια ομοσπονδία των επτά νησιών, με Αντιστράτηγο τον Θωμά Μαίτλαντ ως ο πρώτος ''Κύριος Ύπατος Αρμοστής των Ιονίων Νήσων".
3. ''Ο Κωνσταντίνος Τυπάλδος αναδείχδηκε, όχι μόνο με τα πνευματικά και οργανωτικά προσόντα του, αλλά και με τη θυσιαστική αγάπη του για τη Θεολογική Σχολή, σε άξιο ηγέτη και εμπνευστή, που διέθετε όλες τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την οργάνωση και διεύθυνση της Σχολής σύμφωνα με τους υψηλούς οραματισμούς γι’ αυτή του φωτισμένου ιδρυτή της, Οικουμενικού Πατριάρχη Γερμανού Δ’ (18421845, 18521853)και τις απαιτήσεις των καιρών. Αυτό τουλάχιστο επιβεβαιώνει ένα γράμμα του εκ των εφόρων της Σχολής, Μητροπολίτη Γέροντος Καισαρείας Παϊσίου, προς τον ίδιο τον Τυπάλδο στις 27 Ιουλίου 1845''. Πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Δ. Μεταλληνού: ''Ο Μητροπολίτης Σταυρουπόλεως Κων/νος (Τυπάλδος - Ιακωβάτος) 1795-1867''.
4. Λιγότερο γνωστός, αλλά σθεναρός πολέμιος του Τεκτονισμού, υπήρξε ο συγγραφέας του παλαιότερου εκτενούς αναιρετικού της μασονίας έργου, ο επίσης αγιορείτης μοναχός Αγάπιος Κολυβάς Παπαντωνάτος. Η Ανατροπή της ψευδούς και αντιθέου φραγμασωνικής πίστεως είναι ένα αντιμασονικό έργο του Αγάπιου Κολυβά Παπαντωνάτου, γραμμένο στα 1782. Το χειρόγραφο έχει πλήρη τίτλο: Βιβλίον καλούμενον ''Ανατροπή της ψευδωνύμου και αντιθέου φραγμασωνικής πίστεως'', διαιρεθέν μεν εις κεφ. δώδεκα, συνταθέν δε παρεμού εν ιερομονάχοις Αγαπίου Κωλυβά του Παπαντονάτου καλουμένου εκ της νήσου Κεφαληνίας, ευρισκομένου κατά την ενταύτα Κωνσταντινούπολιν. αψπβ' εν μηνί Οκτωμβρίου ιη΄ [sic]. Χαράλαμπου Μηνάογλου: ''Τεκτονισμός και Ειδωλολατρεία στον Ελλαδικό χώρο''.
5. Το σημείο στο οποίο ο Τυπάλδος προωθεί ένα βήμα παραπάνω τις θέσεις του Αγαπίου είναι η διαπίστωση του νεοεποχίτικου-συγκρητιστικού χαρακτήρα του τεκτονισμού· τον χαρακτηρίζει λατρεία του Αντιχρίστου. Η θέση του αυτή είναι ξεκάθαρη και κυριολεκτική. Καθίσταται με αυτό τον τρόπο, ο πρώτος που ανοικτά συμπεραίνει πως στο βάθος η μασονία είναι σατανολατρία! Χαράλαμπου Μηνάογλου: ''Τεκτονισμός και Ειδωλολατρεία στον Ελλαδικό χώρο''.
6. Περιοδικό Φιλολογικός Σύλλογος ''ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ''. Τόμος Ζ', αριθ. 1, Ιανουάριος-Μάρτιος 1965.
7. Το αυτό.
8. Αποστόλου Δ. Μέξη: ''Η ΕΝ ΧΑΛΚΗ ΙΕΡΑ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ'', Κωνσταντινούπολη 1935.
10. ''Ο Όσιος Χριστόφορος ο Παπουλάκος ( Πρακτικά του Α' Πανελληνίου Επιστημονικού Συνεδρίου εν Κλειτορία) & Ο Οσιώτατος Μοναχός Χριστόφορος Παπουλάκος στη Θήρα και στην Άνδρο ( Πρακτικά της Α' Επιστημονικής Ημερίδος εν Θήρα), εκδόσεις ''Σταμούλη'', Γαργητός 2010.
''ΦΩΝΗ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΑΙΑ
''ΦΩΝΗ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΑΙΑ
ΕΙΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΙΝ ΤΗΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΠΙΒΟΥΛΗΣ, ΕΙΣ ΟΡΘΟΦΡΟΝΑ ΣΥΜΒΟΥΛΗΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΕΚ ΤΟΥ ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΣΦΑΛΕΙΑΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΗΝ ΣΩΤΗΡΙΑΝ. ΚΑΙ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΜΕΛΛΟΥΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΤΩΝ ΚΑΘ' ΗΜΑΣ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ''
Εκ του προηγούμενου
Πρώτον μεν η επιβουλή παρεσκεύασεν μίαν ικανήν ζύμην του εν γνώσει και συστηματικωτέρου προσηλυτισμού αυτής, διά του εν Κερκύρα Σεμιναρίου, εκ του οποίου απέστελλεν όργανα εκ των μαθητών αυτού εις άλλους ορθοδόξους λαούς, προπαρασκευάζοντας και εκεί την είσοδον του Επτανησίου συστήματος και προ πάντων εις την Κωνσταντινούπολιν, όσον εις την πρωτεύουσαν της Ανατολής, όπου προ πολλού τοιούτοι μαθηταί έλαβον εκεί όλας σχεδόν τας επισήμους διδασκαλικάς θέσεις.
Προ δέκα περίπου ετών αποστέλλει η επιβουλή τον Κ. Β. Κουτλουμουσιάνον, τον έχοντα έως τότε θέσιν Καθηγητού εις το εν Κερκύρα Σεμινάριον, εις την Κωνσταντινούπολιν, και αναδεικνύει Καθηγητήν εις επίσημον Σχολείον της Χάλκης.
Δι' αυτού όστις υπέρ πολλούς άλλους ευστοχεί εις την υπόκρισιν, και δι' άλλων πολλών εκεί προ πολλού απεσταλμένων οργάνων, επί τοιούτω σκοπώ ενεργεί την εκείθεν φυγήν και αναχώρησιν τινών σοφών όντων εν γνώσει της επιβουλής και υπέρ της πίστεως ζηλωτών, και προπαρασκευάζει τρόπους ίνα καθιδρύση εις την Κωνσταντινούπολιν η επιβουλή Σεμιναρίου του αυτού σκοπού και του αυτού πνεύματος, οποίου θεωρείται και εκείνο το εν Κερκύρα της Επτανήσου και τα εν Αθήναις Πανεπιστήμια.
Τούτο ενομίσθη ως το υψηλότερον και λαμπρότερον έργον εις την εκ της Αγγλίας επιβουλήν, επειδή και εξ αυτού του Σεμιναρίου επαπειλούνται αι γενικώτεραι συνέπειαι και τα ολεθριώτερα αποτελέσματα διά την αθρόαν ανατροπήν της ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας, διό και προώρισεν απ' αρχής ως Καθηγητήν αυτού, τον Κωνσταντίνον Τυπάλδον έχοντα όνομα και σχήμα ιερέως, όστις εμορφώθη υπό Λόρδου Γκιλφόρδου και εχρημάτισε περί τα 20 έτη ψευδοδιδάσκαλος του εν Κερκύρα Σεμιναρίου, ως είπα και ανωτέρω.
Εις κατόρθωσιν τούτου του έργου μετεχειρίσθη η επιβουλή μυρίας προπαρασκευαστικάς αφορμάς και την πλέον ποικίλην και τεχνικωτέραν ραδιουργίαν, περί των οποίων ο λόγος της Ιστορίας, καταντά περίεργος μεν, αλλά πολύ εκτεταμένος και διεξοδικός, καθώς και έφερεν εις έργον το πράγμα κατά το 1844 έτος.
Τούτου του νεωστί δι' ενεργείας της επιβουλής καθιδρυθέντος Σεμιναρίου εις την Χάλκην της Κωνσταντινουπόλεως, σκοπός προς τοις άλλοις πολλοίς υπάρχει ίνα νοθεύση κατά το πνεύμα της διαφθοράς και της πλάνης και κατά τον προσηλυτισμόν της Αγγλίας όλους τους εσομένους Πατριάρχας και όλην εν γένει την Ιεραρχίαν της Ανατολής, όπως μίαν ημέραν νομοθετή επί Οικουμενικής Συνόδου η κατάργησις της ορθοδοξίας και η αντιεισαγωγή της Λουθηρο-Καλβινικής αιρέσεως, εν' ω συγχρόνως όλα τα άλλα Σχολεία προπαρασκευάζουσιν εκ της ορθοδόξου νεολαίας, τόσας χιλιάδας και μυριάδας ομόφρονας και συναγωνιστάς, κληρικούς, διδασκάλους τε και λαικούς.
Δι' αυτού του ψευδοδιδασκάλου του κατά την Χάλκην Σεμιναρίου, όστις υπέρ πολλούς άλλους φαίνεται μεμυημένος το μυστήριον της ανομίας, πλέον πιστός και όλος αφοσιωμένος εις τους σκοπούς της Αγγλίας, και εμπειρότερος και τεχνικώτερος εις την διάδοσιν της πλάνης, του οποίου το πλήθος των μαθητών εμόλυνε προ πολλού και αυτόν τον αέραν της των ορθοδόξων γης, δι' αυτού, λέγω, διευθύνει πλέον ευστόχως και αυτήν την Μεγ. Εκκλησίαν κατά τα απαίσια αυτής σχέδια η εκ της Αγγλίας επιβουλή.
Διά τούτο, εκτός των πολλών άλλων εξεδόθη διαταγή εκ της Μεγάλης Εκκλησίας, δι' ης απαγορεύεται το διδασκαλικόν επάγγελμα καθ' όλην την Ανατολήν, και επιτρέπεται εις όσους αυτή εγκρίνη. Και τούτο μεν ουχί διά τον στηριγμόν και διά την ασφάλειαν της ορθοδόξου Εκκλησίας, αλλά διά τον αυτόν σκοπόν, διά τον οποίον εξεδόθη ο αυτός νόμος πρώτον εις την Επτάνησον, έπειτα δε και εις το Βασίλειον της Ελλάδος,
διότι και η εκείσε απαγόρευσις εν έργω και πράγματι γίνεται εις μόνους τους ορθοδόξους Καθηγητάς, εξαιρουμένων ολίγων, επειδή οποίου φρονήματος και χρακτήρος υπάρχουσιν οι κατά την Επτάνησον και οι κατά το Βασίλειον της Ελλάδος ψευδοδιδάσκαλοι, και οποία βιβλία και μέθοδον μετέρχονται, τα αυτά απαραλλάκτως και ως επί το πλείστον φαίνονται και εις όλα τα Σχολεία του Οθωμανικού Κράτους.
Η διαφορά μόνον υπάρχει ότι εκεί η διάδοσις της πλάνης και της διαφθοράς ενεργείται διά τεχνικωτέρας ραδιουργίας και υποκρίσεως. Καθώς εις πάμπολλα άλλα, ωσαύτως και εις τούτο, φαίνεται έργον μεγίστης απορίας και φρίκης άξιον, η αυθάδεια, η καταδυναστεία, ο δόλος και η πρόοδος της κατά των ορθοδόξων επιβουλής, ήτις προς τοις άλλοις έθεσε νόμον,
διά του οποίου αφαιρεί την ελευθερίαν των ορθοδόξων, ως προς την ανατροφήν και μόρφωσιν των ιδίων τέκνων, και αρπάζει αυτά εκ των αγκαλών αυτών και ρίπτει εις το βάραθρον της προσκαίρου και της αιωνίου απωλείας και κατά τον αυτόν καιρόν μισθοδοτεί αδρώς εκ των ιδίων ιδρώτων των επιβουλευομένων, τους φθορείς και φονείς των ιδίων τέκνων και τα όργανα της κοινής προδοσίας!!
Οσάκις όμως τεθή τοιούτου ολεθρίου και υποκεκρυμμένου σκοπού νόμος, διασκεδάζουσι τούτον τον όλως απειρόκακον και απλούν λαόν, επί λόγω ότι τοιούτο τάχα υπάρχει το σύστημα όλων των κατ' αυτούς πεφωτισμένων και εξευγενισμένων λαών. Οποίον παχυλότατον ψεύδος! Τούτο το αποτρόπαιον έργον της παιδικής ανατροφής κατά το πνεύμα της διαφθοράς και της πλάνης΄ ουδείς άλλος τύραννος ή διώκτης επενόησεν ούτε ετόλμησεν ίνα φέρη εις έργον, ειμή μόνη η εκ της Αγγλίας κατά των ορθοδόξων επιβουλή.
Ιουλιανός ο παραβάτης απηγόρευσε μόνον την διδασκαλίαν της Ελληνικής γλώσσης εις την χριστιανικήν νεολαίαν, έργον το οποίον παραβαλλόμενον ως προς τούτον τον νόμον, δι' ου απαγορεύεται απολύτως το έργον του διδασκάλου εις όλους εν γένει τους ορθοδόξους και επιτρέπεται αποκλειστικώς εις μόνα τα όργανα της πλάνης, εν' οις προς τοις άλλοις νομοθετείται και περιορίζεται και αυτή η ύλη και η μέθοδος του διδάσκειν, δι' αυτόν τον σκοπόν, ως προς τοιούτον, λέγω νόμον, παραβαλλόμενον το έργον Ιουλιανού του Παραβάτου φαίνεται τούτο πολύ μετριώτερον και φιλανθρωπότερον.
Εις ουδέν άλλο αντικείμενον όμως η εκ της Βρετανίας επιβουλή υπήρξεν απ' αρχής πλέον τεχνική και δραστήριος, όσον εφάνη εις τούτο, επειδή οίδεν ότι δι' αυτού και μόνου φέρει, ου μόνον την ανατροπήν της πίστεως, αλλά και τα γενικά ναυάγια εις όλα τα επιβουλευόμενα Κράτη διά πολλούς λόγους.
Πρώτον μεν επειδή οίδεν, ότι η νεολαία αποβαίνει πλέον ευόλισθος, τόσον εις την πλάνην, όσον και εις την διαφθοράν, τα οποία συστηματικώς μεν, αλλά δολίως και τεχνικώς εις αυτήν ενεργούνται κατ' εισήγησιν της επιβουλής, ως έχομεν περί τούτου πλείστα ομολογούμενα και πραγματικά διδόμενα.
Δεύτερον δε, επειδή ου μόνον η διαφθορά και η πλάνη ανατρέπει εξ ανάγκης οποιανδήποτε βάσιμον και υγιή παιδείαν και γνώσιν, αλλά και η επί τούτω προπαρασκευασθείσα ύλη και η μέθοδος της διδασκαλίας τείνει συστηματικώς ίνα στρεβλώση τον νουν των μαθητευομένων, ως περί τούτου λαμβάνει πληροφορίαν, όστις κατά βάθος και ακριβώς εξετάση αυτά.
Τρίτον δε, επειδή ου μόνον διά της τοιαύτης μορφώσεως σκοτίζεται, νοθεύεται και στρεβλούται ο νους, και φθείρονται τα ήθη, αλλά προς τούτοις εμπνέεται συστηματικώς εις την νεολαίαν υπό το πρόσχημα της σοφίας και της ελευθερίας το πνεύμα της ανυποταξίας, της αναρχίας, της ιδιοτελείας, η αποστροφή προς όλα τα όντως αγαθά και ωφέλιμα, η προσκόλλησις και η αφοσίωσις προς όλα τα κακά και ολέθρια.
Παρατηρείται προς τοις άλλοις πολλοίς εις τους μαθητάς αυτών των Σχολείων μία αδιάλλακτος κατά του κλήρου και κατά πάσης Εκκλησιαστικής και πολιτικής αρχής, και κατά πάντων των ορθοδόξων αποστροφή, μία εσχάτη περιφρόνησις προς τους ιδίους αυτών γονείς, εάν ώσιν ορθόδοξοι, και προς όλους τους προβεβηκότας κατά την ηλικίαν, και ζηλωτάς υπέρ της πίστεως, κατά των οποίων επινοούσι, δι' οδηγίας των Καθηγητών, μυρίους εμπαικτικούς λόγους και συκοφαντίας.
Εις όλους αυτούς τους μαθητάς παρατηρείται μία ιδιαιτέρα προσκόλλησις, αφοσίωσις και πόθος προς μόνην την Αγγλίαν κατ' εξαίρεσιν όλων των άλλων εθνών. Οσάκις πέση καν μικρά τις κατηγορία κατά της Αγγλίας ευθύς αναφαίνονται θερμοί απολογηταί και υψηλοί πανηγυρισταί αυτής.
Τέταρον δε τέλος πάντων, επειδή όλον αυτό το πνεύμα της ούτω μεμορφωμένης νεολαίας, εξ ανάγκης μίαν ημέραν γίνεται γενικόν. Διά ταύτα τα αίτια λοιπόν η εκ της Αγγλίας επιβουλή έλαβε προ τόσου καιρού και ενεργεί τόσα τεχνικά, ποικίλα και ενεργητικά μέτρα, ίνα φέρη τοιαύτην μόρφωσιν εις όλην την ορθόδοξον νεολαίαν. Εις το βασίλειον της Ελλάδος, εκτός των Σχολείων, εις αυτόν μόνον τον σκοπόν τείνει και η στρατιωτική νεοσυλλεξία, διά τούτο και ενεργείται διά τοσούτης δραστηριότητος.
Δι' αυτό το τέλος επιβάλλονται εις αυτήν πυκνοί και αλεπάλληλοι όρκοι εις ευπείθειαν τάχα και υπακοήν προςτο σύστημα της αρχής, και η διά βίας αθέτησις της νηστείας. Εις αυτήν έχουσιν ως επί το πλείστον τινάς ψευδοιερείς και άλλα όργανα ενεργούντα διά λόγου και έργου τα σκάνδαλα της διαφθοράς και της πλάνης. Αλλ' εις το στρατιωτικόν, σπανίως και εν ολίγους ευρίσκει χάριν η πλάνη. Και ταύτα μεν περί τούτου, ως εν παρέργω.
Η δε των Σχολείων όμως επιβουλή ενεργείται προ ενός περίπου αιώνος, δολίως και συστηματικώς εις όλα τα Κράτη του δυτικού και του ορθοδόξου δόγματος. Εις εκείνα της δύσεως διά της πλάνης του θεισμού, ως πλέον εύστοχος διά την ανατροπήν της θρησκείας και των αρχών και ως προπαρασκευαστική εις αποδοχήν της Λουθηρο-Καλβινικής πλάνης.
Εις δε τα ορθόδοξα διαδίδονται συγχρόνως και τα δύο είδη αυτής της Σατανικής απάτης. Όταν ο νέος δεν δέχεται την πλάνην του θεισμού και της αθείας, τότε επινοούσιν άλλους δολίους και τεχνικούς τρόπους και φέρουσιν αυτόν ανεπαισθήτως εις τον Λουθηρο-Καλβινισμόν. Πολλά εναργή διδόμενα έχομεν και μαρτυρίας επισήμων και αξιοπίστων ανδρών, ότι αυτή η επιβουλή ενεργείται και εις το ορθόδοξον Ρωσσικόν Κράτος, δι' ενεργείας της βρετανικής διπλωματίας, διά τρόπων όλως δολίων και υποκεκρυμμένων, τόσων διά των Σχολείων, όσο και δι' όλων των άλλων ραδιουργιών.
Τα αυτά διδόμενα εναργέστερον έχομεν και ως προς τα άλλα ορθόδοξα Κράτη, Βουλγαρίας, Μολδοβλαχίας, Σερβίας και άλλων. Εις όλην όμως την Ανατολήν και εις όλους τους ορθοδόξους τους καθ' όλην την Οθωμανικήν εξουσίαν, ενεργείται διά νόμου και συστηματικώς, ομοίως σχεδόν καθώς και εις την Επτάνησον και εις το βασίλειον της Ελλάδος. Το μόνον ορθόδοξον μέρος το οποίον διετέλεσεν ανόθευτον και αμίαντον εκ της περί ης ο λόγος επιβουλής μέχρι τινος εφάνη το αγιώνυμον όρος του Άθωνος, ως ολιγώτερον και όλως σχεδόν ανεπίδεκτον της πλάνης.
Η επιβουλή όμως επενόησε δόλια και βαθέα μέτρα ίνα νοθεύση και την εκεί νεολαίαν, όπως έπειτα δι' αυτής φέρη ευστόχως και ανυπόπτως την κατάργησιν όλου του εκείσε μοναδικού τάγματος. Απέστειλλε προ πολλού επί τοιούτω σκοπώ υποκεκρυμμένα και κατάλληλα όργανα, έχοντα όνομα και σχήμα κληρικού και ενεργούντα τα σκάνδαλα της διαφθοράς και της πλάνης.
Το δε των άλλων ολεθριώτερον εστίν, ότι εκίνησε την εν Κωνσταντινουπόλει Μεγ. Εκκλησίαν και ηνάγκασε τας εκείσε μονάς δι' επανειλλημένων και αυστηρών διαταγών εις καθίδρυσιν γενικού Σχολείου, συνεισφέρουσα εκάστη τον ανάλογον αριθμόν των μαθητών εκ των ιδίων υποτακτικών και την μισθοδοσίαν εις τους Καθηγητάς.
Το πράγμα όμως κινηθέν εμμέσως δι' άλλων, υπό της επιβουλής, όσον οι σκοποί αυτού φαίνονται όλως αντιχριστιανικοί και ολεθριώτατοι, τόσον και εκτός τούτου, απλώς θεωρούμενον υπάρχει μεγάλης λύπης και φρίκης άξιον, ίνα αναγκάζωνται, δηλαδή οι μοναχοί, οι κατ' ευχήν απαρνησάμενοι τον Κόσμον, εις μαθήτευσιν της του Κόσμου παιδείας, και πολλώ μάλλον υπό τοιούτους Καθηγητάς, οποίους κατέστησε ο κοινός και υπέρ πάντας τους άλλους ολεθριώτατος της Εκκλησίας εχθρός.
Υπάρχει γνωστόν και ομολογούμενον παρά πάσι τοις συνετοίς και ορθρόφροσιν, ότι καθώς τα Σχολεία όταν υπάρχωσι χριστιανικά και ορθόδοξα και επαγγέλλονται και φέρωσιν πραγματικώς βάσιμον, ορθήν και αληθινήν παιδείαν και γνώσις τεχνών, φιλολογίας και επιστημών φέρουσι γενικάς, λαμπράς και μεγάλας ωφελείας, ευδαιμονίαν και πρόοδον, εις όλον το Κράτος, ωσαύτως εκ του εναντίου, φέρουσιν αναποφεύκτως τέλειον αφανισμόν και καταστροφήν, τον πρόσκαιρον και τον αιώνιον θάνατον, εις οποιοδήποτε έθνος,
εάν δι' αυτών των σχολείων, κινείται η ασθενής και αστήρικτος νεολαία εις την εκ της πίστεως αποστασίαν, εξ ης εξ ανάγκης πηγάζουσιν όλα τα απαισιώτατα είδη πάσης διαφθοράς και κακίας και η στρέβλωσις και η σύγχυσις εις το αδύνατον αυτής πνεύμα, ως ενεργεί δολίως και συστηματικώς η εκ της Αγγλίας επιβουλή εις όλα τα επιβουλευόμενα Κράτη, μάλιστα δε εις τα ορθόδοξα και προ πάντων εις όλον εν γένει τον ορθόδοξον της Ανατολής λαόν.
ΕΙΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΙΝ ΤΗΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΠΙΒΟΥΛΗΣ, ΕΙΣ ΟΡΘΟΦΡΟΝΑ ΣΥΜΒΟΥΛΗΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΕΚ ΤΟΥ ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΣΦΑΛΕΙΑΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΗΝ ΣΩΤΗΡΙΑΝ. ΚΑΙ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΜΕΛΛΟΥΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΤΩΝ ΚΑΘ' ΗΜΑΣ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ''
Εκ του προηγούμενου
Πρώτον μεν η επιβουλή παρεσκεύασεν μίαν ικανήν ζύμην του εν γνώσει και συστηματικωτέρου προσηλυτισμού αυτής, διά του εν Κερκύρα Σεμιναρίου, εκ του οποίου απέστελλεν όργανα εκ των μαθητών αυτού εις άλλους ορθοδόξους λαούς, προπαρασκευάζοντας και εκεί την είσοδον του Επτανησίου συστήματος και προ πάντων εις την Κωνσταντινούπολιν, όσον εις την πρωτεύουσαν της Ανατολής, όπου προ πολλού τοιούτοι μαθηταί έλαβον εκεί όλας σχεδόν τας επισήμους διδασκαλικάς θέσεις.
Προ δέκα περίπου ετών αποστέλλει η επιβουλή τον Κ. Β. Κουτλουμουσιάνον, τον έχοντα έως τότε θέσιν Καθηγητού εις το εν Κερκύρα Σεμινάριον, εις την Κωνσταντινούπολιν, και αναδεικνύει Καθηγητήν εις επίσημον Σχολείον της Χάλκης.
Δι' αυτού όστις υπέρ πολλούς άλλους ευστοχεί εις την υπόκρισιν, και δι' άλλων πολλών εκεί προ πολλού απεσταλμένων οργάνων, επί τοιούτω σκοπώ ενεργεί την εκείθεν φυγήν και αναχώρησιν τινών σοφών όντων εν γνώσει της επιβουλής και υπέρ της πίστεως ζηλωτών, και προπαρασκευάζει τρόπους ίνα καθιδρύση εις την Κωνσταντινούπολιν η επιβουλή Σεμιναρίου του αυτού σκοπού και του αυτού πνεύματος, οποίου θεωρείται και εκείνο το εν Κερκύρα της Επτανήσου και τα εν Αθήναις Πανεπιστήμια.
Τούτο ενομίσθη ως το υψηλότερον και λαμπρότερον έργον εις την εκ της Αγγλίας επιβουλήν, επειδή και εξ αυτού του Σεμιναρίου επαπειλούνται αι γενικώτεραι συνέπειαι και τα ολεθριώτερα αποτελέσματα διά την αθρόαν ανατροπήν της ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας, διό και προώρισεν απ' αρχής ως Καθηγητήν αυτού, τον Κωνσταντίνον Τυπάλδον έχοντα όνομα και σχήμα ιερέως, όστις εμορφώθη υπό Λόρδου Γκιλφόρδου και εχρημάτισε περί τα 20 έτη ψευδοδιδάσκαλος του εν Κερκύρα Σεμιναρίου, ως είπα και ανωτέρω.
Δι' αυτού όστις υπέρ πολλούς άλλους ευστοχεί εις την υπόκρισιν, και δι' άλλων πολλών εκεί προ πολλού απεσταλμένων οργάνων, επί τοιούτω σκοπώ ενεργεί την εκείθεν φυγήν και αναχώρησιν τινών σοφών όντων εν γνώσει της επιβουλής και υπέρ της πίστεως ζηλωτών, και προπαρασκευάζει τρόπους ίνα καθιδρύση εις την Κωνσταντινούπολιν η επιβουλή Σεμιναρίου του αυτού σκοπού και του αυτού πνεύματος, οποίου θεωρείται και εκείνο το εν Κερκύρα της Επτανήσου και τα εν Αθήναις Πανεπιστήμια.
Τούτο ενομίσθη ως το υψηλότερον και λαμπρότερον έργον εις την εκ της Αγγλίας επιβουλήν, επειδή και εξ αυτού του Σεμιναρίου επαπειλούνται αι γενικώτεραι συνέπειαι και τα ολεθριώτερα αποτελέσματα διά την αθρόαν ανατροπήν της ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας, διό και προώρισεν απ' αρχής ως Καθηγητήν αυτού, τον Κωνσταντίνον Τυπάλδον έχοντα όνομα και σχήμα ιερέως, όστις εμορφώθη υπό Λόρδου Γκιλφόρδου και εχρημάτισε περί τα 20 έτη ψευδοδιδάσκαλος του εν Κερκύρα Σεμιναρίου, ως είπα και ανωτέρω.
Εις κατόρθωσιν τούτου του έργου μετεχειρίσθη η επιβουλή μυρίας προπαρασκευαστικάς αφορμάς και την πλέον ποικίλην και τεχνικωτέραν ραδιουργίαν, περί των οποίων ο λόγος της Ιστορίας, καταντά περίεργος μεν, αλλά πολύ εκτεταμένος και διεξοδικός, καθώς και έφερεν εις έργον το πράγμα κατά το 1844 έτος.
Τούτου του νεωστί δι' ενεργείας της επιβουλής καθιδρυθέντος Σεμιναρίου εις την Χάλκην της Κωνσταντινουπόλεως, σκοπός προς τοις άλλοις πολλοίς υπάρχει ίνα νοθεύση κατά το πνεύμα της διαφθοράς και της πλάνης και κατά τον προσηλυτισμόν της Αγγλίας όλους τους εσομένους Πατριάρχας και όλην εν γένει την Ιεραρχίαν της Ανατολής, όπως μίαν ημέραν νομοθετή επί Οικουμενικής Συνόδου η κατάργησις της ορθοδοξίας και η αντιεισαγωγή της Λουθηρο-Καλβινικής αιρέσεως, εν' ω συγχρόνως όλα τα άλλα Σχολεία προπαρασκευάζουσιν εκ της ορθοδόξου νεολαίας, τόσας χιλιάδας και μυριάδας ομόφρονας και συναγωνιστάς, κληρικούς, διδασκάλους τε και λαικούς.
Τούτου του νεωστί δι' ενεργείας της επιβουλής καθιδρυθέντος Σεμιναρίου εις την Χάλκην της Κωνσταντινουπόλεως, σκοπός προς τοις άλλοις πολλοίς υπάρχει ίνα νοθεύση κατά το πνεύμα της διαφθοράς και της πλάνης και κατά τον προσηλυτισμόν της Αγγλίας όλους τους εσομένους Πατριάρχας και όλην εν γένει την Ιεραρχίαν της Ανατολής, όπως μίαν ημέραν νομοθετή επί Οικουμενικής Συνόδου η κατάργησις της ορθοδοξίας και η αντιεισαγωγή της Λουθηρο-Καλβινικής αιρέσεως, εν' ω συγχρόνως όλα τα άλλα Σχολεία προπαρασκευάζουσιν εκ της ορθοδόξου νεολαίας, τόσας χιλιάδας και μυριάδας ομόφρονας και συναγωνιστάς, κληρικούς, διδασκάλους τε και λαικούς.
Δι' αυτού του ψευδοδιδασκάλου του κατά την Χάλκην Σεμιναρίου, όστις υπέρ πολλούς άλλους φαίνεται μεμυημένος το μυστήριον της ανομίας, πλέον πιστός και όλος αφοσιωμένος εις τους σκοπούς της Αγγλίας, και εμπειρότερος και τεχνικώτερος εις την διάδοσιν της πλάνης, του οποίου το πλήθος των μαθητών εμόλυνε προ πολλού και αυτόν τον αέραν της των ορθοδόξων γης, δι' αυτού, λέγω, διευθύνει πλέον ευστόχως και αυτήν την Μεγ. Εκκλησίαν κατά τα απαίσια αυτής σχέδια η εκ της Αγγλίας επιβουλή.
Διά τούτο, εκτός των πολλών άλλων εξεδόθη διαταγή εκ της Μεγάλης Εκκλησίας, δι' ης απαγορεύεται το διδασκαλικόν επάγγελμα καθ' όλην την Ανατολήν, και επιτρέπεται εις όσους αυτή εγκρίνη. Και τούτο μεν ουχί διά τον στηριγμόν και διά την ασφάλειαν της ορθοδόξου Εκκλησίας, αλλά διά τον αυτόν σκοπόν, διά τον οποίον εξεδόθη ο αυτός νόμος πρώτον εις την Επτάνησον, έπειτα δε και εις το Βασίλειον της Ελλάδος,
διότι και η εκείσε απαγόρευσις εν έργω και πράγματι γίνεται εις μόνους τους ορθοδόξους Καθηγητάς, εξαιρουμένων ολίγων, επειδή οποίου φρονήματος και χρακτήρος υπάρχουσιν οι κατά την Επτάνησον και οι κατά το Βασίλειον της Ελλάδος ψευδοδιδάσκαλοι, και οποία βιβλία και μέθοδον μετέρχονται, τα αυτά απαραλλάκτως και ως επί το πλείστον φαίνονται και εις όλα τα Σχολεία του Οθωμανικού Κράτους.
Η διαφορά μόνον υπάρχει ότι εκεί η διάδοσις της πλάνης και της διαφθοράς ενεργείται διά τεχνικωτέρας ραδιουργίας και υποκρίσεως. Καθώς εις πάμπολλα άλλα, ωσαύτως και εις τούτο, φαίνεται έργον μεγίστης απορίας και φρίκης άξιον, η αυθάδεια, η καταδυναστεία, ο δόλος και η πρόοδος της κατά των ορθοδόξων επιβουλής, ήτις προς τοις άλλοις έθεσε νόμον,
διά του οποίου αφαιρεί την ελευθερίαν των ορθοδόξων, ως προς την ανατροφήν και μόρφωσιν των ιδίων τέκνων, και αρπάζει αυτά εκ των αγκαλών αυτών και ρίπτει εις το βάραθρον της προσκαίρου και της αιωνίου απωλείας και κατά τον αυτόν καιρόν μισθοδοτεί αδρώς εκ των ιδίων ιδρώτων των επιβουλευομένων, τους φθορείς και φονείς των ιδίων τέκνων και τα όργανα της κοινής προδοσίας!!
Οσάκις όμως τεθή τοιούτου ολεθρίου και υποκεκρυμμένου σκοπού νόμος, διασκεδάζουσι τούτον τον όλως απειρόκακον και απλούν λαόν, επί λόγω ότι τοιούτο τάχα υπάρχει το σύστημα όλων των κατ' αυτούς πεφωτισμένων και εξευγενισμένων λαών. Οποίον παχυλότατον ψεύδος! Τούτο το αποτρόπαιον έργον της παιδικής ανατροφής κατά το πνεύμα της διαφθοράς και της πλάνης΄ ουδείς άλλος τύραννος ή διώκτης επενόησεν ούτε ετόλμησεν ίνα φέρη εις έργον, ειμή μόνη η εκ της Αγγλίας κατά των ορθοδόξων επιβουλή.
Ιουλιανός ο παραβάτης απηγόρευσε μόνον την διδασκαλίαν της Ελληνικής γλώσσης εις την χριστιανικήν νεολαίαν, έργον το οποίον παραβαλλόμενον ως προς τούτον τον νόμον, δι' ου απαγορεύεται απολύτως το έργον του διδασκάλου εις όλους εν γένει τους ορθοδόξους και επιτρέπεται αποκλειστικώς εις μόνα τα όργανα της πλάνης, εν' οις προς τοις άλλοις νομοθετείται και περιορίζεται και αυτή η ύλη και η μέθοδος του διδάσκειν, δι' αυτόν τον σκοπόν, ως προς τοιούτον, λέγω νόμον, παραβαλλόμενον το έργον Ιουλιανού του Παραβάτου φαίνεται τούτο πολύ μετριώτερον και φιλανθρωπότερον.
Εις ουδέν άλλο αντικείμενον όμως η εκ της Βρετανίας επιβουλή υπήρξεν απ' αρχής πλέον τεχνική και δραστήριος, όσον εφάνη εις τούτο, επειδή οίδεν ότι δι' αυτού και μόνου φέρει, ου μόνον την ανατροπήν της πίστεως, αλλά και τα γενικά ναυάγια εις όλα τα επιβουλευόμενα Κράτη διά πολλούς λόγους.
Πρώτον μεν επειδή οίδεν, ότι η νεολαία αποβαίνει πλέον ευόλισθος, τόσον εις την πλάνην, όσον και εις την διαφθοράν, τα οποία συστηματικώς μεν, αλλά δολίως και τεχνικώς εις αυτήν ενεργούνται κατ' εισήγησιν της επιβουλής, ως έχομεν περί τούτου πλείστα ομολογούμενα και πραγματικά διδόμενα.
Δεύτερον δε, επειδή ου μόνον η διαφθορά και η πλάνη ανατρέπει εξ ανάγκης οποιανδήποτε βάσιμον και υγιή παιδείαν και γνώσιν, αλλά και η επί τούτω προπαρασκευασθείσα ύλη και η μέθοδος της διδασκαλίας τείνει συστηματικώς ίνα στρεβλώση τον νουν των μαθητευομένων, ως περί τούτου λαμβάνει πληροφορίαν, όστις κατά βάθος και ακριβώς εξετάση αυτά.
Τρίτον δε, επειδή ου μόνον διά της τοιαύτης μορφώσεως σκοτίζεται, νοθεύεται και στρεβλούται ο νους, και φθείρονται τα ήθη, αλλά προς τούτοις εμπνέεται συστηματικώς εις την νεολαίαν υπό το πρόσχημα της σοφίας και της ελευθερίας το πνεύμα της ανυποταξίας, της αναρχίας, της ιδιοτελείας, η αποστροφή προς όλα τα όντως αγαθά και ωφέλιμα, η προσκόλλησις και η αφοσίωσις προς όλα τα κακά και ολέθρια.
Παρατηρείται προς τοις άλλοις πολλοίς εις τους μαθητάς αυτών των Σχολείων μία αδιάλλακτος κατά του κλήρου και κατά πάσης Εκκλησιαστικής και πολιτικής αρχής, και κατά πάντων των ορθοδόξων αποστροφή, μία εσχάτη περιφρόνησις προς τους ιδίους αυτών γονείς, εάν ώσιν ορθόδοξοι, και προς όλους τους προβεβηκότας κατά την ηλικίαν, και ζηλωτάς υπέρ της πίστεως, κατά των οποίων επινοούσι, δι' οδηγίας των Καθηγητών, μυρίους εμπαικτικούς λόγους και συκοφαντίας.
Εις όλους αυτούς τους μαθητάς παρατηρείται μία ιδιαιτέρα προσκόλλησις, αφοσίωσις και πόθος προς μόνην την Αγγλίαν κατ' εξαίρεσιν όλων των άλλων εθνών. Οσάκις πέση καν μικρά τις κατηγορία κατά της Αγγλίας ευθύς αναφαίνονται θερμοί απολογηταί και υψηλοί πανηγυρισταί αυτής.
Τέταρον δε τέλος πάντων, επειδή όλον αυτό το πνεύμα της ούτω μεμορφωμένης νεολαίας, εξ ανάγκης μίαν ημέραν γίνεται γενικόν. Διά ταύτα τα αίτια λοιπόν η εκ της Αγγλίας επιβουλή έλαβε προ τόσου καιρού και ενεργεί τόσα τεχνικά, ποικίλα και ενεργητικά μέτρα, ίνα φέρη τοιαύτην μόρφωσιν εις όλην την ορθόδοξον νεολαίαν. Εις το βασίλειον της Ελλάδος, εκτός των Σχολείων, εις αυτόν μόνον τον σκοπόν τείνει και η στρατιωτική νεοσυλλεξία, διά τούτο και ενεργείται διά τοσούτης δραστηριότητος.
Δι' αυτό το τέλος επιβάλλονται εις αυτήν πυκνοί και αλεπάλληλοι όρκοι εις ευπείθειαν τάχα και υπακοήν προςτο σύστημα της αρχής, και η διά βίας αθέτησις της νηστείας. Εις αυτήν έχουσιν ως επί το πλείστον τινάς ψευδοιερείς και άλλα όργανα ενεργούντα διά λόγου και έργου τα σκάνδαλα της διαφθοράς και της πλάνης. Αλλ' εις το στρατιωτικόν, σπανίως και εν ολίγους ευρίσκει χάριν η πλάνη. Και ταύτα μεν περί τούτου, ως εν παρέργω.
Η δε των Σχολείων όμως επιβουλή ενεργείται προ ενός περίπου αιώνος, δολίως και συστηματικώς εις όλα τα Κράτη του δυτικού και του ορθοδόξου δόγματος. Εις εκείνα της δύσεως διά της πλάνης του θεισμού, ως πλέον εύστοχος διά την ανατροπήν της θρησκείας και των αρχών και ως προπαρασκευαστική εις αποδοχήν της Λουθηρο-Καλβινικής πλάνης.
Εις δε τα ορθόδοξα διαδίδονται συγχρόνως και τα δύο είδη αυτής της Σατανικής απάτης. Όταν ο νέος δεν δέχεται την πλάνην του θεισμού και της αθείας, τότε επινοούσιν άλλους δολίους και τεχνικούς τρόπους και φέρουσιν αυτόν ανεπαισθήτως εις τον Λουθηρο-Καλβινισμόν. Πολλά εναργή διδόμενα έχομεν και μαρτυρίας επισήμων και αξιοπίστων ανδρών, ότι αυτή η επιβουλή ενεργείται και εις το ορθόδοξον Ρωσσικόν Κράτος, δι' ενεργείας της βρετανικής διπλωματίας, διά τρόπων όλως δολίων και υποκεκρυμμένων, τόσων διά των Σχολείων, όσο και δι' όλων των άλλων ραδιουργιών.
Τα αυτά διδόμενα εναργέστερον έχομεν και ως προς τα άλλα ορθόδοξα Κράτη, Βουλγαρίας, Μολδοβλαχίας, Σερβίας και άλλων. Εις όλην όμως την Ανατολήν και εις όλους τους ορθοδόξους τους καθ' όλην την Οθωμανικήν εξουσίαν, ενεργείται διά νόμου και συστηματικώς, ομοίως σχεδόν καθώς και εις την Επτάνησον και εις το βασίλειον της Ελλάδος. Το μόνον ορθόδοξον μέρος το οποίον διετέλεσεν ανόθευτον και αμίαντον εκ της περί ης ο λόγος επιβουλής μέχρι τινος εφάνη το αγιώνυμον όρος του Άθωνος, ως ολιγώτερον και όλως σχεδόν ανεπίδεκτον της πλάνης.
Η επιβουλή όμως επενόησε δόλια και βαθέα μέτρα ίνα νοθεύση και την εκεί νεολαίαν, όπως έπειτα δι' αυτής φέρη ευστόχως και ανυπόπτως την κατάργησιν όλου του εκείσε μοναδικού τάγματος. Απέστειλλε προ πολλού επί τοιούτω σκοπώ υποκεκρυμμένα και κατάλληλα όργανα, έχοντα όνομα και σχήμα κληρικού και ενεργούντα τα σκάνδαλα της διαφθοράς και της πλάνης.
Το δε των άλλων ολεθριώτερον εστίν, ότι εκίνησε την εν Κωνσταντινουπόλει Μεγ. Εκκλησίαν και ηνάγκασε τας εκείσε μονάς δι' επανειλλημένων και αυστηρών διαταγών εις καθίδρυσιν γενικού Σχολείου, συνεισφέρουσα εκάστη τον ανάλογον αριθμόν των μαθητών εκ των ιδίων υποτακτικών και την μισθοδοσίαν εις τους Καθηγητάς.
Το πράγμα όμως κινηθέν εμμέσως δι' άλλων, υπό της επιβουλής, όσον οι σκοποί αυτού φαίνονται όλως αντιχριστιανικοί και ολεθριώτατοι, τόσον και εκτός τούτου, απλώς θεωρούμενον υπάρχει μεγάλης λύπης και φρίκης άξιον, ίνα αναγκάζωνται, δηλαδή οι μοναχοί, οι κατ' ευχήν απαρνησάμενοι τον Κόσμον, εις μαθήτευσιν της του Κόσμου παιδείας, και πολλώ μάλλον υπό τοιούτους Καθηγητάς, οποίους κατέστησε ο κοινός και υπέρ πάντας τους άλλους ολεθριώτατος της Εκκλησίας εχθρός.
Υπάρχει γνωστόν και ομολογούμενον παρά πάσι τοις συνετοίς και ορθρόφροσιν, ότι καθώς τα Σχολεία όταν υπάρχωσι χριστιανικά και ορθόδοξα και επαγγέλλονται και φέρωσιν πραγματικώς βάσιμον, ορθήν και αληθινήν παιδείαν και γνώσις τεχνών, φιλολογίας και επιστημών φέρουσι γενικάς, λαμπράς και μεγάλας ωφελείας, ευδαιμονίαν και πρόοδον, εις όλον το Κράτος, ωσαύτως εκ του εναντίου, φέρουσιν αναποφεύκτως τέλειον αφανισμόν και καταστροφήν, τον πρόσκαιρον και τον αιώνιον θάνατον, εις οποιοδήποτε έθνος,
εάν δι' αυτών των σχολείων, κινείται η ασθενής και αστήρικτος νεολαία εις την εκ της πίστεως αποστασίαν, εξ ης εξ ανάγκης πηγάζουσιν όλα τα απαισιώτατα είδη πάσης διαφθοράς και κακίας και η στρέβλωσις και η σύγχυσις εις το αδύνατον αυτής πνεύμα, ως ενεργεί δολίως και συστηματικώς η εκ της Αγγλίας επιβουλή εις όλα τα επιβουλευόμενα Κράτη, μάλιστα δε εις τα ορθόδοξα και προ πάντων εις όλον εν γένει τον ορθόδοξον της Ανατολής λαόν.
Συνεχίζεται
Εκ του βιβλίου του Μοναχού Κοσμά Φλαμιάτου:
''ΦΩΝΗ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΑΙΑ
ΕΙΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΙΝ ΤΗΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΠΙΒΟΥΛΗΣ, ΕΙΣ ΟΡΘΟΦΡΟΝΑ ΣΥΜΒΟΥΛΗΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΕΚ ΤΟΥ ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΣΦΑΛΕΙΑΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΗΝ ΣΩΤΗΡΙΑΝ. ΚΑΙ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΜΕΛΛΟΥΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΤΩΝ ΚΑΘ' ΗΜΑΣ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ''
Αθήνα 1849, σελ. 53-57.
Μεταφορά στο διαδίκτυο, στο μονοτονικό σύστημα, με την Γραμματική τάξη της εποχής, επιμέλεια, παρουσίαση ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Συνεχίζεται
Εκ του βιβλίου του Μοναχού Κοσμά Φλαμιάτου:
''ΦΩΝΗ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΑΙΑ
ΕΙΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΙΝ ΤΗΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΠΙΒΟΥΛΗΣ, ΕΙΣ ΟΡΘΟΦΡΟΝΑ ΣΥΜΒΟΥΛΗΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΕΚ ΤΟΥ ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΣΦΑΛΕΙΑΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΗΝ ΣΩΤΗΡΙΑΝ. ΚΑΙ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΜΕΛΛΟΥΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΤΩΝ ΚΑΘ' ΗΜΑΣ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ''
Αθήνα 1849, σελ. 53-57.
Μεταφορά στο διαδίκτυο, στο μονοτονικό σύστημα, με την Γραμματική τάξη της εποχής, επιμέλεια, παρουσίαση ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
''ΦΩΝΗ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΑΙΑ
ΕΙΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΙΝ ΤΗΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΠΙΒΟΥΛΗΣ, ΕΙΣ ΟΡΘΟΦΡΟΝΑ ΣΥΜΒΟΥΛΗΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΕΚ ΤΟΥ ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΣΦΑΛΕΙΑΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΗΝ ΣΩΤΗΡΙΑΝ. ΚΑΙ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΜΕΛΛΟΥΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΤΩΝ ΚΑΘ' ΗΜΑΣ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ''
Αθήνα 1849, σελ. 53-57.
Μεταφορά στο διαδίκτυο, στο μονοτονικό σύστημα, με την Γραμματική τάξη της εποχής, επιμέλεια, παρουσίαση ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
