Η ΚΙΝΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑΚΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΤΟΥ 1924 ΜΕΡΟΣ 16ον

Στην Αμερική ο Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, μαζί με τον Μελέτιο Μεταξάκη και τον αρχιμανδρίτη Αλέξανδρο Παπαδόπουλο, α' Γραμματέα της Ιεράς Συνόδου (πίσω από τον Χρυσόστομο) κυκλοφορούσαν με... πολιτική περιβολή. 

Δεν δίσταζαν ακόμη και να φωτογραφίζονται για εφημερίδες και περιοδικά των ομογενών των Η.Π.Α. εκθειάζοντας με απίστευτα ιδιαίτερο ζήλο την καθημερινή, θρησκευτική ζωή των Επισκοπιανών κληρικών και πιστών της χώρας.

Κατά την θητεία του στην Μητρόπολη Αθηνών (1918-1920), ο Μελέτιος Μεταξάκης εκδίδει το εκκλησιαστικό περιοδικό ''ΚΑΙΝΗ ΔΙΔΑΧΗ''1 (1919), που ήταν κατ΄ουσίαν ένα θεολογικό περιοδικό ανάλογου ύφους, όπως ήταν η ''ΝΕΑ ΣΙΩΝ'', ο ''ΠΑΝΤΑΙΝΟΣ'', ο ''ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΣ ΦΑΡΟΣ'' και ο ''ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ''. Συγγράμματα υπέρ της ''Ένωσης των Εκκλησιών'', την κοινωνία με την Αγγλικανική, την Παλαιοκαθολική και την Επισκοπική ''εκκλησία'', τις μεταρρυθμίσεις, τα παγκόσμια συνέδρια, αλλά και άρθρα αυστηρώς θεολογικού ή και ιστορικού χαρακτήρα. Σε ένα από τα φυλλάδια αυτά, στο τεύχος 7, σελ. 5, του Ιανουαρίου 1920 γράφει ο αρχιμανδρίτης -ακόμη- Χρυσόστομος Παπαδόπουλος ένα άρθρο-ημερολόγιο, όπως το αποκαλεί, υπό τον τίτλο ''Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΖΩΗ ΕΝ ΑΜΕΡΙΚΗ-ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΕΝ ΑΜΕΡΙΚΗ ΚΑΙ ΑΓΓΛΙΑ''. 

Πρόκειται ουσιαστικά για μια ιστορική αφήγηση εν είδει ημερολογίου, που δίνει εξαιρετικά ουσιώδεις και διαφωτιστικές πληροφορίες για το ''ιεραποστολικό'' ταξίδι που είχε πραγματοποιήσει στην Αμερική, Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία και πίσω στην Κέρκυρα και στην Αθήνα, μαζί με τον Μητροπολίτη Αθηνών -τότε- Μελέτιο Μεταξάκη2 και ομάδα θεολόγων της Μητρόπολης. Στην αποστολή αυτή στην Αμερική περιγράφονται με ακριβείς λεπτομέρειες οι επισκέψεις και συμπροσευχές3 σε Επισκοπιανούς ''ναούς'', τα κηρύγματα Επισκοπιανών και Ορθοδόξων περί της ''Έ ν ω σ η ς  τ ω ν  Ε κ κ λ η σ ι ώ ν'', οι μεγαλειώδεις τιμές, αλλά και οι επευφημίες των ''ετεροδόξων'' προς τον Μελέτιο, που έλαβαν χώρα σε Συνέδρια, Ιδρύματα, Συλλόγους και ''Ναούς'' της Επισκοπικής ''εκκλησίας''. 

Ουσιαστικά το άρθρο αυτό αποδίδει... ''ύμνους'' στον αμερικάνικο και δυτικό πολιτισμό της Αγγλίας και της Ιταλίας και διακηρύττει τον ένθερμο και διακαή πόθο των δύο σύγχρονων -της εποχής- ''Λουθήρων'' της Ορθόδοξης Εκκλησίας για την  ''Έ ν ω σ η  τ ω ν  Ε κ κ λ η σ ι ώ ν''! Για την ''Ένωση'' αυτή, που χρειάστηκε να διαιρέσουν, να διαμελίσουν και να σχίσουν την Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία και να συνεχίζουν σήμερα ως εωσφορικοί Οικυμενιστές, την ολοκλήρωση του ''οικοδομήματος'' της Οικουμενικής Πανθρησκείας! Την είδηση της επίσκεψης στην Αμερική των Παπαδοπούλου-Μεταξάκη, την μεταφέρει πανηγυρικά στο αναγνωστικό του κοινό, ο μηνιαίος, εικονογραφημένος ''ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΚΑΣ'' της Νέας Υόρκης υπό την διεύθυνση του Βενιζελικού Πέτρου Τατάνη ακολούθως.

ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΙ 

ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΜΕΤΑΞΑΚΗΣ 

ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ''ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ''

{...}Εις την αναζωπύρωσιν του αγώνος προς προσέγγισιν συνετέλεσεν κατά το 1918 επίσκεψις4 εις την Αγγλίαν και Αμερικήν του Μητροπολίτου Αθηνών κ. Μελετίου. Εν Αμερική ο Έλλην Πρωθιεράρχης έτυχε τιμών ηγεμονικών κατά την υποδοχήν εις Νέαν Υόρκην εις τον Μητροπολιτικό Ναόν των Επισκοπιανών ''Άγιον Ιωάννην τον Θεολόγον''. Δια τον ευγενή τούτον σκοπόν των δύο Εκκλησιών υφίσταται και εργάζεται εν Αγγλία, η Εταιρεία ''THE ANGLICAN AND EASTERN ASSOCIATION'', με σοβαρόν κλάδον εν Αμερική. Του εν Αμερική κλάδου μετέχουν υπερεκατόν επίσκοποι, οι διαπρεπέστεροι των εν Αμερική, και άλλοι επιφανείς κληρικοί, Ρώσσοι, Σέρβοι και Έλληνες, ήδη το προεδρικόν αξίωμα κατεχόντων του Αγγλικανού Επισκόπου του Νιου Χαμψάιαρ και του Έλληνος Συνοδικού Επιτρόπου κ. Αλεξάνδρου, τη δε Γραμματείαν του Αγγλικανού κληρικού κ. Έμχαρτ και του Έλληνος Πρωθιερέως κ. Δ. Καλλιμάχου. Εν ταις Ηνωμέναις Πολιτείαις Εταιρεία αύτη, κατά τας δυσμενείς ημέρας της καθ΄ημών προκαταλήψεως των αντιπροσώπων της Αμερικής εν τω Συνεδρίω της Ειρήνης, έλαβε την πρωτοβουλίαν και ωργάνωσεν εις πλείστας πόλεις φιλελληνικάς εκδηλώσεις με ψηφίσματα, ενισχύοντα τας απόψεις των Ελληνικών Δικαίων, συμφώνως με την επίσημον διατύπωσιν αυτών υπό του Πρωθυπουργού της Ελλάδος. 

Εις τας ενεργείας ταύτας και άλλας παρομοίους επρωτοστάτησε γενναίος συν άλλοις και ο φιλελληνικώτατος Επίσκοπος του Χάρρισμπουργκ της Πενσυλβανίας Σεβασμ. JAMES HENRY DARLINGTON. {...} Ο Επίσκοπος Ντάρλιγτον, υπό την επίσημον αυτού ιδιότητα ως αντιπροσώπου της όλης Αμερικανικής Επισκοπιανής Εκκλησίας, δια τας μεθ΄ημών σχέσεις της ωργάνωσεν την αξιομνημόνευτον εν Μπρούκλυν, εν τω Επισκοπιανώ Ναώ του Σωτήρος, υποδοχήν προς τον Μητροπολίτην Αθηνών Μελέτιον. Εις το επιδοθένπρος τον Έλληνα Πρωθιεράρχην καλλιτεχνικόν αναμνηστικόν ψήφισμα έγραφε συν άλλοις και τα εξής: ''... Ενισχύσατε τον αγώνα της ενότητος, και ημείς, οι αδελφοί σας, δραττώμεθα της ευκαιρείας ν΄απευθύνωμεν δι΄υμών χαιρετισμόν προς την Ελληνικήν Εκκλησίαν και το Ελληνικόν Έθνος...''{...}

''ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ'' έτος στ', αρ. 6, σελ. 13-13, Ιουνίου 1920

Φωτογραφία από γεύμα της ''THE ANGLICAN AND EASTERN ASSOCIATION'' στην Ν. Υόρκη, όπως δημοσιεύθηκε δύο χρόνια αργότερα στον ''ΕΘΝΙΚΟ ΚΗΡΥΚΑ'' στο τεύχος 6, του Ιουνίου του 1920. 

Διακρίνονται με... πολιτική περιβολή ο Συν-πρόεδρος του Συνδέσμου και Έξαρχος του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Αμερική, ο Επίσκοπος Ροδοστόλου Αλέξανδρος Δήμογλου (πρώτος πίσω αριστερά) και ο ιερέας... με κοστούμι π. Δ. Καλλίμαχος στη μπροστινή σειρά με τα γυαλιά.

Ο ιερέας, θεολόγος και δημοσιογράφος Δημήτριος Καλλίμαχος υπήρξε αρχισυντάκτης της εφημερίδας των ομογενών της Αμερικής ''ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ''.

Η εφημερίδα ιδρύθηκε από τον φίλο του Ελευθερίου Βενιζέλου Πέτρου Τατάνη, κατόπιν παρότρυνσης του πρώτου, ώστε να αποτελέσει το αντίβαρο στην έτερη -μεγάλης κυκλοφορίας- εφημερίδα ''ΑΤΛΑΝΤΙΣ'' που ήταν Βασιλικής κατεύθυνσης. 

Ο Δημήτριος Καλλίμαχος ήταν και αυτός οραματιστής της Μ. Ιδέας του Βενιζέλου, φίλος με τον Χρυσόστομο Παπαδόπουλο και τον Μελέτιο Μεταξάκη και ένας κατ΄εξοχήν... ''εκμοντερνισμένος''  ιερέας, υπέρμαχος της Ένωσης των Εκκλησιών'', που εκτός εκκλησίας κυκλοφορούσε... με πολιτική περιβολή, όπως απεικονίζεται και στην φωτογραφία!

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ 

ΕΝ ΑΜΕΡΙΚΗ ΚΑΙ ΑΓΓΛΙΑ

...οι Επισκοπιανοί εξεδήλωσαν την επιθυμίαν αυτών, όπως διεξαχθή 

 θεολογική συζήτησις  επί του ζητήματος 

 της ενώσεως των Εκκλησιών...

{...} Την 17 Σεπτεμβρίου η Αποστολή επανέκαμψεν εις την Πρωτεύουσαν των Ηνωμένων Πολιτειών και μετά τριήμερον διαμονήν μετέβη πάλι εις Νέα Υόρκην, παραστάσα και κατά την επίσημον, εν αυτή εξ΄αφορμής του δανείου της ελευθερίας, ανύψωσιν της Ελληνικής σημαίας, τη 22 Σεπτεμβρίου. 

Κατέφθανον ήδη αι πρώται ειδήσεις περί των θριάμβων του Ελληνικού στρατού και κατά της κατατροπώσεως των Βουλγάρων εν Μακεδονία και ετελείτο υπό του Μητροπολίτου τη 23 Σεπτεμβρίου εν τω εν Νέα Υόρκη ορθοδόξω ναώ της Αγίας Τριάδος η θεία λειτουργία και ευχαριστήριος ανεπέμπετο προς τον Θεόν δέησις, παρισταμένων και  Α γ γ λ ι κ α ν ώ ν  Ε π ι σ κ ό π ω ν.  

Αυθημερόν δε περί ώραν 4 μ.μ. εγένετο επίσημος υποδοχή εν τω του Αγίου Ιωάννου  ν α ώ  τ ω ν  Ε π ι σ κ ο π ι α ν ώ ν,  εν συρροή απείρου πλήθους Αμερικανών. Ωμίλησεν ο γηραιός Αρχιεπίσκοπος Νέας Υόρκης  Δ α υ ί δ  G r e e r  και ο Μητροπολίτης Αθηνών Μελέτιος, ούτινος τον λόγον εν μεταφράσει ανέγνω  ο  Ε π ί σ κ ο π ο ς   M e l v i l l e  P a r k e r. 

Την εσπέραν της αυτής ημέρας παρεσκευάσθη υπό του ενθουσιώδους  Ε π ι σ κ ό π ο υ  Ι α κ ώ β ο υ  D a r l i n g t o n του αρχαγγέλου Μιχαήλ, καθ΄ην ωμίλησαν ο Μητροπολίτης Αθηνών και οι Ε π ί σ κ ο π ο ι  D a r l i n g t o n  και  P a r k e r.  

Τη 24 Σεπτεμβρίου συνεκροτήθη εν τω  S y n o d  H a l l  τ ω ν   Ε π ι σ κ ο π ι α ν ώ ν  ειδική συνέλευσις του  σ υ ν δ έ σ μ ο υ  A n g l i c a n  a n d  E a s t e r n  C h u r ch e s  U n i o n.  (Αμερικανικόν τμήμα του εν Αγγλία υφισταμένου Συνδέσμου), καθ΄ην ωμίλησαν τα μέλη της Αποστολής  π ε ρ ί  τ η ς  φ ι λ ι κ ή ς  σ χ έ σ ε ω ς  τ η ς  Α γ γ λ ι κ α ν ι κ ή ς  Ε π ι σ κ ο π ι α ν ή ς  προς την Ορθόδοξον Εκκλησίαν. 

Την σχέσιν ταύτην ετόνισαν και οι Επισκοπιανοί εν επισήμω δείπνω παρετεθέντι υπ΄αυτών την εσπέραν της ημέρας εκείνης, εξεδήλωσαν δε ήδη επανειλλημμένως την επιθυμίαν αυτών, όπως διεξαχθή  θ ε ο λ ο γ ι κ ή  σ υ ζ ή τ η σ ι ς  ε π ί  τ ο υ  ζ η τ ή μ α τ ο ς   τ η ς  ε ν ώ σ ε ω ς  τ ω ν  Ε κ κ λ η σ ι ώ ν. {...}

...Τη 11 Οκτωβρίου εν τη αιθούση 

της Βιβλιοθήκης του Γενικού  

Σεμιναρίου των Επισκοπιανών διεξήχθη η συζήτησις  επί του ζητήματος 

της ενώσεως των εκκλησιών... 

{...} Τη 30 Σεπτεμβρίου η Αποστολή μετέβη εις Bridgeport, χάριν της εκεί ορθοδόξου ελληνικής παροικίας και τη 4 Οκτωβρίου αφίκετο εις την Πρωτεύουσαν, εγένετο δε δεκτός ο Μητροπολίτης Αθηνών υπό του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Wilson, και τη 8 Οκτωβρίου μετέβη πάλιν εις Νέαν Υόρκην. 

Τη 11 Οκτωβρίου εν τη αιθούση της Βιβλιοθήκης  τ ο υ  Γ ε ν ι κ ο ύ  Σ ε μ ι ν α ρ ί ο υ  τ ω ν  Ε π ι σ κ ο π ι α ν ώ ν  διεξήχθη η συζήτησις  ε π ί  τ ο υ  ζ η τ ή μ α τ ο ς  τ η ς  ε ν ώ σ ε ω ς  τ ω ν  ε κ κ λ η σ ι ώ ν  μεταξύ της Αποστολής και των Επισκοπιανών θεολόγων, ους αντεπροσώπευσαν οι Επίσκοποι F. Couriney, F. Kisman, L. Darlington, ο Διευθυντής του Γενικού Θεολογικού Σεμιναρίου H. Forsbroke, ο εν αυτώ καθηγητής F. Hall, οι αιδεσ. R. Honnans και H. C. Emhardt και  

ο  έ ν θ ε ρ μ ο ς  θ ι α σ ώ τ η ς  τ η ς  ε ν ώ σ ε ω ς  

τ ω ν  Ε κ κ λ η σ ι ώ ν  R. H. Gardiner. 

Συνεζητήθη το ζήτημα περί τ ο υ  κ ύ ρ ο υ ς  τ ω ν  Α γ γ λ ι κ α ν ι κ ώ ν  χ ε ι ρ ο τ ο ν ι ώ ν, εδέχθησαν δε οι Επισκοπιανοί τους όρους, υφ΄ους μόνον τούτο κ α τ΄ ο ι κ ο ν ο μ ί α ν  δ ύ να τ α ι  η  ο ρ θ ό δ ο ξ ο ς Ε κ κ λ η σ ί α  ν΄ α ν α γ ν ω ρ ί σ η. 

Εδέχθησαν επίσης την κατάργησιν των 39 άρθρων ως συμβολικού βιβλίου, επιφυλακτικοί δε μόνον ως προς το Filioque. Καθόλου ειπείν εδείχθησαν ότι ειλικρινή αληθώς έχουσιν επιθυμίαν οι Επισκοπιανοί  

π ρ ο ς  έ ν ω σ ι ν  μ ε τ ά  τ η ς  

ο ρ θ ο δ ό ξ ο υ  Ε κ κ λ η σ ί α ς. 

Μετά δύο ημέρας εγένετο επίσημος υποδοχή εν συμποσίω υπό της μεγάλης Λ έ σ χ η ς  τ ω ν  κ λ η ρ ι κ ώ ν  τ η ς  Ν έ α ς  Υ ό ρ κ η ς (Clergy club of New York) υπό την προεδρίαν του A. P Atterbury και τη συμμετοχή πολυαρίθμων κληρικών 

τ ω ν  ε ν  Ν. Υ ό ρ κ η  Ε κ κ λ η σ ι ώ ν (εξαιρέσει της λατινικής) 

κ α ι  ο μ ο λ ο γ ι ώ ν. 

{...} Αυθημερόν παρομοίαν συζήτησιν προυκάλεσεν οι αντιπρόσωποι της μεγάλης ομοσπονδιακής εκκλησιαστικής ο ρ γ α ν ώ σ ε ω ς  τ ω ν  ε ν  Α μ ε ρ ι κ ή  Ε κ κ λ η σ ι ώ ν, εις το κεντρικόν συμβούλιον (Fenderal Council of the Churches of Christ in America) εδρεύει εν Νέα Υόρκη και περί ης περαιτέρω έσται ο λόγος. Υποδείχθη δε και εις αυτούς ότι προ πάσης άλλης σκέψεως αυτών, π ε ρ ί  ε ν ώ σ ε ω ς, δέον να ενωθώσι προς αλλήλους και να καταπαύσωσι τον εν τη ορθοδόξω Ανατολή διενεργούμενον προσηλυτισμόν. {...} 

...Η συζήτησις περιεστράφη ιδίως περί την Ζ' Οικουμενικήν Σύνοδον, 

ην εδήλωσαν οι Αγγλικανοί ότι θ΄αναγνωρίσωσι 

κατά την συντελεσθησωμένην 

ένωσιν των Εκκλησιών...

{...} Κατά το προκαθωρισμένον πρόγραμμα της 14 Νοεμβρίου αύτη μετέβη (η Αποστολή) εις Οξφόρδην, ξενισθείσα εν τοις Κολεγίοις αυτού. 

Μετά την επίσκεψιν αυτών και της λαμπράς Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου, εγένετο αυθημερόν εσπερινή τελετή και συγκέντρωσις Καθηγητών και φοιτητών, προς ους απηύθυνον τον λόγον ο Μητροπολίτης και εκ των μελών αυτής, κατά δε την παράθεσιν επισήμου δείπνου ευρέθημεν εν μέσω οικείου κύκλου των Καθηγητών, συζητήσαντες περί διαφόρων επιστημονικών και συγχρόνων ζητημάτων. 

Εις τον Μητροπολίτην απενεμήθη υπό του Πανεπιστημίου ο τίτλος του επιτίμου Διδάκτορος εν επισήμω τελετή, καθ΄ην συνεκεντρώθησαν οι Καθηγηταί και πλήθους κόσμου. 

Διεξήχθη δε την επαύριον εν τη αιθούση του Κολλεγίου  Christ Church θεολογική συζήτησις μεταξύ της Αποστολής και Αγγλικανών θεολόγων, ους αντεπροσώπευσαν ο Κοσμήτωρ της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Οξφόρδης και Καθηγητής της Εκκλησιαστικής Ιστορίας Haedian, ο Kαθηγητής F. Puller, οι αιδεσ. Friar και F. Clinton και ο Ser Riley, ενθουσιώδης εργάτης  

τ η ς  ε ν ώ σ ε ω ς  τ ω ν  ε κ κ λ η σ ι ώ ν.  

Συνεσυζητήθη κυρίως το ζήτημα περί των μυστηρίων του Βαπτίσματος και του Χρίσματος και απεδείχθη ότι είναι δυνατόν  ν α  ε π έ λ θ η  π λ ή ρ η ς  σ υ μ φ ω ν ί α  εν τω ζητήματι μεταξύ της  Ο ρ θ ο δ ό ξ ο υ  κ α ι  Α γ γ λ ι κ α ν ι κ ή ς 

Ε κ κ λ η σ ί α ς.{...} 

Μεγαλοπρεπείς υπήρξαν αι υποδοχαί εν τοις ναοίς του Ουεστμίνστερ και του αγίου Παύλου και πλήρεις συμπαθείας προς την ορθόδοξον Ανατολήν οι λόγοι του Αρχιεπισκόπου Καντερβουρίας και του Επισκόπου Λονδίνου. 

Ο παρακολουθών τας τελετάς εν μεγάλω συναγερμώ Αγγλικός λαός έκυπτε γονυπετής  ί ν α  δ ε χ θ ή  τ η ν  ε υ λ ο γ ί α ν  τ ο υ  

Μ η τ ρ ο π ο λ ί τ ο υ  Α θ η ν ώ ν. 

Εν αιθούση του εν Λονδίνω Westminster Abey τη 17 εγένετο νέα θεολογική συζήτησις, ως συνέχεια της εν Οξφόρδη μεταξύ της Αποστολής και των Αγγλικανικών θεολόγων, ους αντεπροσώπευσαν εκτός των εν Οξφόρδη, ο Επίσκοπος του Wichester, εξ΄ονόματος και του Αρχιεπισκόπου Καντερβουρίας, ο Επίσκοπος και Προιστάμενος του  Westminster Abey και ο Επίσκοπος Λονδίνου.

 Η συζήτησις περιεστράφη ιδίως περί την Ζ' Οικουμενικήν Σύνοδον, ην εδήλωσαν οι Αγγλικανοί  

ό τ ι  θ΄ α ν α γ ν ω ρ ί σ ω σ ι  κ α τ ά  τ η ν  

σ υ ν τ ε λ ε σ θ η σ ω μ έ ν η ν  έ ν ω σ ι ν  τ ω ν  Ε κ κ λ η σ ι ώ ν.

Παραπομπές:

1. Στο Πατριαρχείο των Ιεροσολύμων εξέδωσε το 1904 την ''Νέα Σιών'', στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας τον ''Εκκλησιαστικό Φάρο'' και τον ''Πάνταινο'', στην αρχιεπισκοπή της Κύπρου το 1910 τον ''Εκκλησιαστικό Κήρυκα'' και στην Μητρόπολη της Αθήνας την ''Καινή Διδαχή'' (1919).

2. Στην Αγγλία την οποία και επισκέφθηκε μετά την Αμερική δήλωσε: ''

...Μεγίστην όμως ευχαρίστησιν μοι προξενεί και το
ότι οι Θεολόγοι της Αγγλικανικής Εκκλησίας επί τη παρουσία ημών ενταύθα, ως και οι εν Αμερική, παρεσκεύασαν την ακαδημαικού χαρακτήρος σύσκεψιν ταύτην, προς τον σκοπόν να συζητηθώσι διάφορα, ζητήματα, αφορώντα τας δύο εκκλησίας, και την ποθητήν μετ' αλλήλων
 επικοινωνίαν ή καί ένωσιν...'' 

(''ΚΑΙΝΗ ΔΙΔΑΧΗ'',   τόμος β΄, σελ. 209, του 1920)

3. Συμπροσευχήθηκε με Επισκοπιανούς ''επισκόπους'' και ''κληρικούς'' μπροστά στους τάφους των προέδρων των Η.Π.Α, Αβραάμ Λίνκολν και Τζώρτζ Ουάσιγκτων. Στον τάφο του Λίνκολν ανέγνωσε την ευχή: ''Παντοκράτορ Κύριε ουρανού και γης ποιητά και κυβερνήτα, ευχαριστίαν εγκάρδιον αναφέρομέν Σοι δια το έργον της Ελευθερίας, ο ο Αβραάμ Λίνκολν επετέλεσεν υπό του...  Ευαγγελίου του υιού σου, του Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού ...φωτιζόμενος...'' (Περιοδικό ''Εθνικός Κήρυκας'', έτος δ', τεύχος 10, σελ. 15, Οκτωβρίου 1918.)

4. Περιοδικό ''ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ'' έτος στ', αρ. 6, σελ. 13-13, Ιουνίου 1920.

5. Στην επόμενη ανάρτησή μας καταγράφουμε τα ''διαχριστιανικά'' δρώμενα του Μητροπολίτη Τραπεζούντας Χρύσανθου Φιλιππίδη (1881-1949), με συμπροσευχές, παρουσίες σε αγγλικανικούς ''ναούς'' και επισκέψεις σε ''Μονές'' και ''εκκλησίες''!

Γιώργος  Δ. Δημακόπουλος

Δημοσιογράφος

Η ΠΡΟΔΟΣΙΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΕΝ ΕΙΡΗΝΗ ΤΕΛΕΙΟΥΤΑΙ

Η ''Χάρτα της Ελλάδος'', που τύπωσε το 1797 ο Ρήγας ο Βελεστινλής με εξώφυλλο τον Μέγα Αλέξανδρο, αφενός μεν δεν ήταν τυχαία επιλογή, αφετέρου επιλέχθηκε για να προσδιορίσει ιστορικά, αλλά και γεωγραφικά, τα όρια του νέου, επαναστατικού, ελληνικού κράτους. 

Η περιοχή που απεικονίζεται στη Χάρτα, σύμφωνα και με την περιγραφή του τίτλου, είναι η περιοχή που ορίζεται από τον Δούναβη και το Λιβυκό Πέλαγος κατά γεωγραφικό πλάτος και από την Αδριατική μέχρι τον Εύξεινο Πόντο κατά γεωγραφικό μήκος, μαζί με μέρος της Μ. Ασίας, τα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου πελάγους, την Κρήτη και τα Δωδεκάνησα.

Αυτή η ανυπόφορα δύσοσμη μυρωδιά προχωρημένης σηψαιμίας στο καχεκτικά γέρικο σώμα της Ελλάδας δηλώνει πια ανθρώπους που τριγυρνούν νεκροί! 

Ακόμη και τα σάβανα φοριούνται, ως καουμπόικα, ψάθινα καπέλλα, σαν αυτό που φορούσε ο Κοτζιάς στην εξόδιο ακολουθία της ελληνικής Μακεδονίας. 

Η ''Μακεδονοποίηση'' των Σκοπίων είναι προιόν μιας εθνικής τραβεστοποίησης, που οι εθνικά χειραγωγούμενοι μέντορές μας επιμένουν υποκριτικά, πως βάπτισαν μια φυσιολογική και άμωμη γυναίκα! 

Όλος ο ντουνιάς γνωρίζει, πως η κόρη των Σκοπίων είναι ένας χειρουργικά, εκθηλυμένος ''Φρανκεστάιν'' και πως η λέξη trans πλέον δεν προσδιορίζει μόνο πνευματικά και ηθικά έκπτωτους ανθρώπους, αλλά και φτιασιδωμένα μορφώματα γεννεσιουργών ''κρατών''. 

Στις Πρέσπες ο Πρωθυπουργός διακήρυξε δημόσια το ''μανιφέστο'' του Εθνομηδενισμού και εγκαθίδρυσε την τεκτονική ''επιφυλλίδα'' του κοινωνικού Διεθνισμού. 

Όταν ως κόμμα, από το ΚΚΕ Εσωτερικού έως και την Ε.ΑΡ και από κει ως τον Συνασπισμό και μετά στον ΣΥΡΙΖΑ έχεις βάση της ιδεολογικής σου πλατφόσμας άτομα ηθικά έκτροπα και πνευματικά υπότροπα τύπου Jason-Αντιγόνη, είναι φυσικό επόμενο αυτά αργότερα ν΄αποκτήσουν μαξιμαλιστική δυναμική κοινωνικής '''πλειοψηφίας''. Ο περιγέλαστος και ενδοτικός όρος της ''Βόρειας Μακεδονίας'' σημαίνει απλά, πολύ απλά, πως υπάρχει φυσικά και νότια. Αλλά οι κομματικοί σπεκουλαδόροι και πολιτικοί ''ταριχευτές'' της μίας, ελληνικής Μακεδονίας επιμένουν, πως πρόκειται απλά για γεωγραφικό προσδιορισμό. 

Άντε να πεισθούν όμως οι υπόλοιποι κάτοικοι αυτής της υφηλίου, πως όταν ακούν για ''Βόρεια Μακεδονία'', δεν θα σκέπτονται φυσικά πως υφίσταται και νότια! Το θέμα είναι αρκούντως κωμικό, τσαρλατάνικο και φαρισαικό, γιατι και πάλι οι κυβερνητικοί μας ινστρούχτορες δηλώνουν ''πως δεν μας ενδιαφέρει, πως σκέπτονται οι άλλοι, αρκεί εμείς που τους αναγνωρίσαμε ως ''Βόρεια Μακεδονία'', χωρίς να έχουν σχέση με τον Ελληνικό Πολιτισμό. Η ιδεοληψία του Στρουθοκαμηλισμού βρίσκει εδώ τους φυσικούς της αποδέκτες! Μα υπάρχει άλλη Μακεδονία και εντέλει πόσες Μακεδονίες υφίστανται αδελφοί μας πανευρωπαικοί καρπαζοεισπράκτορες και αμερικανικοί σφουγγοκωλάριοι; 

Γιατι φυσικά ουδείς τόλμησε να πει, πως τα εδάφη των Σκοπίων, αλλά και της Νότιας Βουλγαρίας ήταν Ελληνικά από αρχαιοτάτων χρόνων και βρεθήκαμε τώρα απελπιστικά μονάχοι να διαπραγματευόμαστε για όνομα ''κράτους'', το οποίο μας ανήκει! Το ''Μακεδονικό'' όμως δεν υπήρξε δημιούργημα του 20ού αιώνα, αλλά πήρε άλλη διάσταση τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο από τους Τσόρτσιλ και Στάλιν. Το ότι ''η Μακεδονία δεν ανήκει στον Ελληνικό Πολιτισμό'' είναι -κι όμως- εφεύρημα πριν ακόμη το 1800! Όταν δηλαδή άρχιζε δειλά-δειλά να κυοφορείται η ιδέα για την Ελληνική Επανάσταση. Κάποιοι που αργότερα τόνιζαν επαίσχυντα, πως επρόκειτο για... ''ταξική επανάσταση''. Το όνομα ''Αλέξανδρος'' εξέφραζε την οικουμενική διάσταση των Ελλήνων, όπως και το όνομα του Αυτοκράτορος και Αγίου της Εκκλησίας μας ''Κωνσταντίνου'' παρέπεμπε στην διεθνική διάσταση του Ελληνισμού στο σύνολό του. 

Αυτοί, που φρόντισαν να εξαφανίσουν την Ρωμανία, ως ιδέα, αλλά και ως όρο, ονομάζοντάς την απλά ''Βυζάντιο'', είναι ομότροποι, ομόσοφοι και ομόλατροι εκείνων, που λίγες μόνο δεκαετίες πριν ονόμαζαν τον Αλέξανδρο ''σφαγέα των λαών και νεκροθάφτη του ελληνισμού''!... Όταν ο Ρήγας τύπωνε την ''Χάρτα της Ελλάδος'' με εξώφυλλη χαρακτική τον Αλέξανδρο μαζί με τους στρατηγούς του Σέλευκο, Αντίγονο, Κάσσανδρο και Πτολεμαίο, ο Κοραής θρηνούσε για την νίκη του Φιλίππου στην Χαιρώνεια ''που στέρησε από τους Έλληνες την ελευθερία''! Κι όμως είναι αλήθεια για τον Αδαμάντιο Κοραή, που είπε πολύ πιο χειρότερα για την Μακεδονία, αλλά και εν γένει για την Ρωμανία και τους απόγονους Ρωμιούς, που μέσα τους συνταυτιζόταν ο Έλληνας Ορθόδοξος! 

Ο Ελληνικός Διαφωτισμός χρειάστηκε να χαράξει πολύ μελάνι για να ''εμπλουτίσει'' αργότερα τις ψευδοεπαναστατικές κυβερνήσεις του Μεσοπολέμου, που δεν ήταν τίποτ΄άλλο, από απλά, στρατιωτικά πραξικοπήματα υπό την βοήθεια βεβαίως του ελληνικού στρατού! Οι μετέπειτα κυβερνήσεις -συνεχίζοντας το έργο των προκατόχων τους- έθαψαν το ''Μακεδονικό ζήτημα'', που το δημιούργησαν ξένοι, αλλά και ντόπιοι ''νεοδιαφωτιστές της Μασονίας'', έτσι ώστε αυτό να γιγαντωθεί και να επιζητεί σήμερα, άμεσα την επιλυσή του. Βρέθηκε λοιπόν ο πλέον ''άξιος'', ''έμπιστος'', αλλά το σπουδαιότερο ομόζηλος ενός επικού Εθνομηδενισμού, που θα έβαζε την υπογραφή του στο ''πιστοποιητικό θανάτου'' της Ελληνικής Μακεδονίας. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο!

Αλλά για ποιο κράτος και για ποια ονομασία συζητάμε, όταν οι πλείστες οικονομικές επιχειρήσεις στο βαλκανικό αυτό ''έκτρωμα'' κατέχονται από Έλληνες, γηγενείς υπηκόους, ακόμη (φευ) και από γνήσιους καθόλα Μακεδόνες; 

Και το καταπληκτικότερον: οι αθρόες μετακινήσεις Ελλήνων Μακεδόνων στα γειτονικά Σκόπια για τις γνωστές αγορές, τα καζίνο ή γιατρούς δεν σταμάτησαν καθόλου από την ημέρα της επίσημης ελληνικής ονοματοδότησής τους! 

Συμπερασματικά: όλα συντείνουν στο αυτονόητο, στο αυταπόδεικτο και πασίδηλα οφθαλμοφάνερο, πως ο σημερινός νεοέλληνας εκδεδυμένος της Ρωμέικης Ταυτότητάς του κατήντησε σήμερα να είναι ''Εθνικός'' σε μια χώρα, που περισσότερο ''μυρίζει'' Ειδωλολατρεία, παρά Χριστιανοσύνη! 

Αυτός ο Νεοέλληνας είναι το χρόνιο, χειριστικά απαύγασμα μιας ξενοκίνητης και υποκινούμενης καθεστωτικής πολιτικής κυβερνήσεων, που άγονταν και φέρονταν από την ίδρυση του νεολληνικού κράτους και εντεύθεν, ως μια παντομίμα-μαριονέτα χορεύοντας πάντα στους ρυθμούς των αιμοσταγών αποικιοκρατών και σταυροφόρων, κραταιών δυτικοευρωπαίων. 

Ο σημερινός αγνοούμενος Ρωμιός με το νεοδιαφωτιστικό ψευδώνυμο του Νεοέλληνα είναι απότοκο παιδί του Αδαμαντίου Κοραή και όλων των συν αυτώ Γραικοκτόνων, δυτικόμορφων και εκμαυλισμένων ''φιλοσόφων'' της Γαλλικής και Αγγλικής διαφώτισης, που αργά -αλλά σταθερά- πέτυχαν διαχρονικά την μετάλλαξή του σ΄έναν απορωμέικο, εθνικό ''ειδωλολάτρη''.

Στις Πρέσπες -έτσι απλά- η προδοσία της Μακεδονίας εν ειρήνη τελειώθηκε. 

Εύχεσθε!

Γιώργος  Δ. Δημακόπουλος

Δημοσιογράφος

Η ΚΙΝΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑΚΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΤΟΥ 1924 ΜΕΡΟΣ 15ον

ΔΥΟ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ:

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΠΡΟΥΣΣΗΣ ΔΩΡΟΘΕΟΣ

ΚΑΙ

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΑΘΗΝΩΝ ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΜΕΤΑΞΑΚΗΣ 

Το 1919 είναι μια χρονιά προπαρασκευαστική των εκτυλυσσόμενων μεταρρυθμίσεων που θα ακολουθούσαν τον επόμενο χρόνο με την γνωστή, αιρετική εγκύκλιο του 1920. 

Η τακτική κοινωνία Φαναρίου και Μητροπολιτών της Εκκλησίας της Ελλάδος με αγγλικανούς, επισκοπικούς, παλαιοκαθολικούς και αρμένιους αιρετικούς ''επισκόπους'' είναι μια γνωστή και εκ του σύνηθες απτή 

πραγματικότητα. 

Ο Τύπος1 (Βενιζελικός) υποδέχεται την ''Ένωση των Εκκλησιών'', ως μία προοδευτική μεταρρύθμιση που χρειάζεται η Εκκλησία για να... ''εκσυγχρονισθεί'' με την πραγματικότητα της εποχής, ενώ ο Βασιλικός (Τύπος) αντιμετωπίζει το θέμα μάλλον αποστασιοποιημένα, εκθέτοντας ξερά τα τηλεγραφήματα που λαμβάνει από τους συντάκτες αντιπροσώπους του. 

Στην πλειονότητά του όμως όλος ο Τύπος ασχολείται με την σχεδιαζόμενη ''Ένωση''2, χωρίς να αντιτίθεται ή έστω προσεκτικά να ελέγχει τα τεκταινόμενα με την κοινωνία των ακοινωνήτων. 

Αντίθετα κάποιος θα μπορούσε να πει, πως προμοτάρει το επιχειρούμενο. 

Τα εκκλησιαστικά περιοδικά3 γράφουν τακτικά για τα ''Παγχριστιανικά Συνέδρια'' που γίνονται στην Ευρώπη και την Αμερική, τις επισκέψεις εκατέρωθεν ετεροδόξων με Ορθοδόξους, σε κάποια περιοδικά μάλιστα των Πατριαρχείων υπάρχουν ειδικές σελίδες που ασχολούνται με την ''Κίνηση των Εκκλησιών'' και ο,τιδήποτε λαμβάνει χώρα σε αυτές. 

Η ''Εκκλησιαστική Αλήθεια'', ως επίσημο εκδοτικό όργανο του Πατριαρχείου Κων/πόλεως -από τις αρχές του 1900- δημοσιεύει στις ''Ειδήσεις'' από τις ''Εκκλησίες'' τα δρώμενα των αιρετικών παρασυναγωγών. 

Μάλιστα γνωστοί Μητροπολίτες4 του Οικουμενικού Θρόνου -και όχι μόνο- εκθέτουν στο περιοδικό με ιδιαίτερο ζήλο και εντυπωσιακή ευχαρίστηση τις εμπειρίες που είχαν με την κοινωνία των αιρετικών! 

Έχουμε υπογραμμίσει ξανά, πως οι συμπροσευχές ως και συλλείτουργα (μεμονωμένα, αλλά υπαρκτά) έχουν ξεκινήσει ήδη πριν ακόμη την έλευση του νέου αιώνα (20ού) και αποτελούν συνηθισμένη πλέον τακτική. 

Υπάρχουν πλείστα όσα τέτοια παραδείγματα5, γι' αυτό και στην επόμενη ανάρτησή μας θα αναφερθούμε σε αυτά, καταγράφοντας συμπροσευχές σε αγγλικανικούς ''ναούς'' (ακόμη και σε αγγλικανικές ''Μονές''), μέχρι και διαβαζόμενες ευχές Ορθοδόξων προς Αγγλικανούς πιστούς, ακόμη και προς Αγγλικανούς ''μοναχούς'' ή 

''μοναχές''! 

Στο κείμενο που ακολουθεί, δημοσιευμένο στην εφημερίδα ''ΑΤΛΑΝΤΙΣ'' (Βασιλικής κατεύθυνσης), που εκδιδόταν παράλληλα στην Αθήνα και στις Η.Π.Α, δίδονται σε δημοσιογραφική συνέντευξη πληροφορίες και εκτιμήσεις του γνωστού για τις αιρετικές κινήσεις του, 

Τοποτηρητή των Πατριαρχείων, Μητροπολίτη Προύσσης Δωροθέου Μαμμέλη6

 (1861-1921). 

Στο υλικό εκ του ημερήσιου Τύπου, που παρουσιάζουμε κάθε φορά, φροντίζουμε να καλύπτει και τα δύο τότε αντιμαχόμενα, εκδοτικά ''στρατόπεδα'' (Βασιλικών και Φιλελευθέρων, αργότερα και των Δημοκρατών), ώστε ο αναγνώστης να έχει όσο το δυνατόν μια περισσότερη σφαιρική άποψη περί των 

δημοσιευμάτων. 

Η κάτωθι συνέντευξη πράγματι είναι αποκαλυπτική καθόλα, λόγω του ένθερμου ζήλου της, αλλά και της απροκάλυπτης αποφασιστικότητας 

που αποπνέει! 

Δημοσιεύθηκε την Δευτέρα 3 Μαρτίου του 1919, μαζί με επίκαιρες -για την εποχή- δηλώσεις του Μελετίου Μεταξάκη, που ως Μητροπολίτης Αθηνών δίνει σαφείς, λεπτομερείς και ουσιαστικές πληροφορίες για την

 ''Ένωση των Εκκλησιών''. 

Οι δηλώσεις αυτές -όπως και του Προύσσης Δωροθέου- που βλέπουν για πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας ανήκουν σε μια σειρά δημοσίων τοποθετήσεων, είτε δια του Τύπου, είτε δια εκκλησιαστικών κηρυγμάτων, ώστε αντιλαμβάνεται κανείς, πόσο γνωστές και πασίδηλες ήταν τότε οι ενωτικές κινήσεις στους Έλληνες, πριν ακόμη ανατείλλει ο 20ός αιώνας.

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ''ΑΤΛΑΝΤΙΣ''

Δευτέρα 3 Μαρτίου 1919

ΑΠΟΦΑΣΙΣ 

ΠΕΡΙ ΕΝΩΣΕΩΣ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 

ΥΠΟ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ

(1919)

Η ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ ΣΥΝΕΣΥΣΚΕΦΘΗ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΤΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ, 

ΤΗΣ ΕΛΑΤΤΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ, 

ΤΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΤΟΥ ΕΝΔΥΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΚΛΗΡΟΥ, 

ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ ΤΩΝ ΚΛΗΡΙΚΩΝ

ΚΩΝ/ΠΟΛΙΣ 14/27 Ιανουαρίου. Εις το Οικουμενικόν Πατριαρχείον προτάσει του Τοποτηρητού, κατηρτίσθη υπό της Ι. Συνόδου Επιτροπή δια να μελετήση το ζήτημα  τ η ς  ε ν ώ σ ε ω ς  μετά της Αγγλικανικής, της Αρμενικής και της Παλαιοκαθολικής μετά πρότασιν της Αμερικανικής Κυβερνήσεως. Υπό την προεδρίαν του Μητροπολίτου πρώην Καισαρείας κ. Αμβροσίου κατηρτίσθη ετέρα επιτροπή εν τοις Πατριαρχείοις προς μελέτην του ζητήματος του ημερολογίου. Η Ι. Σύνοδος επίσης επί μακρόν συνεσκέφθη επί της εκτενούς μελέτης του Σεβ. Αγ. Αίνου κ. Ιωακείμ περί  δ υ ν α τ ή ς  μ ε τ α ρ ρ υ θ μ ί σ ε ω ς  τ η ς  η μ ε τ έ ρ α ς  Ε κ κ λ η σ ί α ς  από πολλών απόψεων, μεταξύ άλλων  π ε ρ ί  ε λ α τ τ ώ σ ε ω ς  τ ο υ  χ ρ ό ν ο υ  τ η ς  Θ ε ί α ς  Λ ε ι τ ο υ ρ γ ί α ς,  τ η ς  α λ λ α γ ή ς  τ ο υ  ε ν δ ύ μ α τ ο ς  τ ο υ  κ λ ή ρ ο υ, του γάμου των κληρικών κλπ. Η Ι. Σύνοδος κατήρτισε προς τούτο Επιτροπήν αποτελουμένην εκ των Μητροπολιτών Αγκύρας, Αίνου, Βιζύης, πρώην Καισαρείας, του αρχιγραμματέως της Ι. Συνόδου και των καθηγητών της Θεολογικής Σχολής. Πιθανώτατα ο Μητροπολίτης Αθηνών να έλθη δια τα ζητήματα ταύτα εις την Κωνσταντινούπολιν.

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 

ΤΟΥ ΣΕΒ. ΤΟ ΤΟΠΟΤΗΡΗΤΟΥ ΤΩΝ ΠΑΤΡΕΙΑΡΧΕΙΩΝ

Ο Σ. Τοποτηρητής των Πατριαρχείων, ερωτηθείς περί της προτάσεώς του ταύτης, αν θεωρή  δυνατήν  τ η ν  Έ ν ω σ ι ν  τ ων  Ε κ κ λ η σ ι ώ ν,  είπε:

-Δυνατωτάτην. Κατόπιν του κηρύγματος, το οποίον απηχεί σήμερον εις τας ψυχάς πάντων των πολιτικών της Ευρώπης και ολοκλήρου του κόσμου  περί σχηματισμού Κοινωνίας Εθνών, θεωρώ την περίστασιν λίαν επίκαιρον προς επίτευξιν της ιδίας  π ε ρ ί   ε ν ώ σ ε ω ς  τ ω ν  Εκ κ λ η σ ι ώ ν,  ιδίως μετά  τ η ς   Α γ γ λ ι κ α ν ι κ ή ς , τ η ς  α ρ μ ε ν ι κ ή ς  και  τ η ς  π α λ α ι ο κ α θ ο λ ι κ ή ς  Ε κ κ λ η σ ί α ς  μεθ΄ων το έδαφος έχει μεγάλως προλειανθή μέχρι τούδε. 

- Και πως το έδαφος έχει προλειανθή; 

-Εκ των μέχρι τούδε ανά τους αιώνας συζητήσεων αποδεικνύεται, ότι εις εκάστην των  Ε κ κ λ η σ ι ώ ν  τούτων υπάρχει αληθής και ειλικρινής τάσις  δ ι α  τ η ν  π ρ ο τ ε ι ν ο μ έ ν η ν  έ ν ω σ ι ν. Είναι αληθές, ότι από τους  Π α λ α ι ο κ α θ ο λ ι κ ο ύ ς  μας χωρίζουν δογματικές τινες διαφοραί, ως η υπ΄αυτών προσθήκη εις το Σύμβολον της Πίστεως της φράσεως ''και εκ του Υιού'', έχομεν όμως πλείστα διδόμενα να πιστεύωμεν ότι απορρίπτεται βαθμιαίως εκ μέρους αυτών, η μεταξύ εκείνων και ημών επί των δογματικών ζητημάτων υφισταμένη διαφορά. 

-Πιστεύετε λοιπόν, ότι δύνανται ούτοι ν΄αφαιρέσουν εκ του συμβόλου της Πίστεως την φράσιν και του Υιού'';

-Ίσως δεν γίνη τούτο. Δυνατόν όμως ούτοι να δώσουν διασαφηνήσεις αιρούσας την δογματικήν διαφοράν. Το ζήτημα είναι ότι  η  έ ν ω σ ι ς  τ ω ν  Ε κ κ λ η σ ι ώ ν  έχει ως βάσιν την  έ ν ω σ ι ν  τ ω ν  ε θ ν ώ ν. Το σάλπισμα δίδεται δια πρώτη φοράν εξ ανατολών. Η γνώμη μου είναι ότι η πρότασις θα επιτύχη.

-Κατά ποίον τρόπον θα ενεργήση η Μ. Εκκλησία;

-Η σχηματισθείσα επιτροπή θα καταρτίση σχέδιον περί του τρόπου της ενεργείας. Η ατομική μου γνώμη είναι ότι δέον να συγκροτηθεή Παγχριστιανικόν Συνέδριον εκ τη πολιτικώς ανακαινιζομένη Κωνσταντινουπόλει.

-Πρόσκλησις δια το Παγχριστιανικόν Συνέδριον θα απευθυνθή και προς τον Πάπαν;

-Βεβαιότατα.

-Εάν ο Πάπας προβάλη και πάλιν τας περί πρωτείων θεωρείας του;

-Εν τοιαύτη περιπτώσει ο Πάπας θ΄αποκλεισθή  τ η ς  ε ν ώ σ ε ω ς  τ ω ν  Ε κ κ λ η σ ι ώ ν,  όπως η Γερμανία απεκλείσθη  τ η ς  ε ν ώ σ ε ω ς  των Εθνών. Η σχετική πρόσκλησις προς τον Πάπαν θα γίνη υπό δύο όρους , πρώτον να εγκαταλείψη απολύτως τας ιδέας του πρσηλυτισμού και δεύτερον ν΄αφήση τας τυρρανικάς περί πρωτείων αξιώσεις. 

-Ποίαν φρονείτε ωφέλειαν θα παράσχη από κοινωνικής απόψεως  η  έ ν ω σ ι ς  τ ω ν  Ε κ κ λ η σ ι ώ ν;

-Η ωφέλεια θα είναι μεγάλη, δεδομένου ότι οιαδήποτε  έ ν ω σ ι ς, είτε πολιτική, είτε οικονομική άνευ της  χ ρ ι σ τ ι α ν ι κ ή ς  αφήκε χάσμα και αφορμάς διενέξεων και διαφορών.

-Επιτυγχανομένης  τ η ς  Ε ν ώ σ ε ω ς  τ ω ν  χ ρ ι σ τ ι α ν ι κ ώ ν  Ε κ κ λ η σ ι ώ ν, ποία έσται η στάσις αυτών έναντι των λοιπών  μ η  χ ρ ι σ τ ι α ν ι κ ώ ν  θ ρ η σ κ ε ι ώ ν;

-Ο προορισμός της χριστιανικής θρησκείας είναι καθαρώς εκπολιτιστικός. Επομένως κανένα πόλεμον δεν έχομεν να διεξάγωμεν προς οιανδήποτε θρησκείαν. Ο χριστιανισμός ουδέποθε θα επιβληθή βιαίως και τυραννικώς, αλλά δια των φώτων της Χριστιανικής Αλήθειας.

ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΙΟΥ ΜΕΤΑΞΑΚΗ 

ΓΙΑ ΤΗΝ 

ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ

ΤΙ ΛΕΓΕΙ Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΑΘΗΝΩΝ

Εν σχέσει με την  έ ν ω σ ι ν   τ ω ν  Ε κ κ λ η σ ι ώ ν  ο Σεβ. Μητροπολίτης Αθηνών  προέβη προς την ''Ένωσιν'' των Αθηνών εις τας ακολούθους ανακοινώσεις: 

-''Αι σχέσεις μεταξύ των εκκλησιών Ορθοδόξου και Αγγλικανικής, α π ό  μ α κ ρ ο ύ  χ ρ ό ν ο υ  ε ξ ε λ ι σ σ ό μ ε ν α ι, προσλαμβάνουσιν ημέρα τη ημέρα μεγαλυτέραν εγκαρδιότητα. Το Οικουμενικόν Πατριαρχείον ιδία από του Πατριάρχου Κωνσταντίνου του Ε' επεζήτησε πάσαν ευκαιρίαν προς εκδήλωσιν συναισθημάτων αγάπης και τιμής προς την Αγγλικανικήν Εκκλησίαν δι΄αλληλογραφίας μετά του πρώτου της Αγγλικανικής Εκκλησίας, του αρχιεπισκόπου δηλαδή της Κατερβουρίας (και όχι Κανταβρυγίας) και δι' επικοινωνίας εν γένει μετά προσώπων σημαινόντων της Εκκλησίας ταύτης. Επετράπη μάλιστα του Οικουμενικού Πατριάρχου, όπως κηδεύωνται μέλη της Αγγλικανικής Εκκλησίας, όπου δεν υπάρχουν Αγγλικανοί ιερείς και αντιθέτως μέλη της Ορθοδόξου Εκκλησίας, όπου δεν υπάρχουν Έλληνες κληρικοί. 


Η εν Ελλάδι Αυτοκέφαλος Εκκλησία δεν έλειψε και αυτή να συμβάλλη εις την καλλιέργειαν των φιλικών τούτων σχέσεων. Ούτως επί παραδείγματι το 1872 ο Μητροπολίτης Αθηνών Θεόφιλος επεκοινώνησε δι΄επιστολής του προς την εν Αμερικήν Επισκοπελιανήν Εκκλησίαν, ήτις είναι τμήμα της Αγγλικανικής, το δε 1894 ο αείμνηστος Μητροπολίτης Αθηνών Γερμανός εδέχθη τιμητικώς αντιπροσωπείαν της εκκλησίας ταύτης εις Αθήνας. Συνέχεια της τοιαύτης εκατέρωθεν καλλιεργείας σχέσεων των δύο Εκκλησιών είναι τόσον τα τηλεγραφήματα, άτινα αντηλλάγησαν μεταξύ ημών και του Επισκόπου Καντερβουρίας επί τη ενθρονίσει του, όσον και η επικοινωνία ην έσχομεν κατά την πρόσφατον εις Αμερικήν και Αγγλίαν μετάβασιν, μετά ιεραρχών και θεολόγων της Εκκλησίας ταύτης. 


Εκ της επικοινωνίας αυτής και εγώ προσωπικώς και οι συνοδοί μου θεολόγοι, αποκομίσαμεν την ενθαρρυντικήν εντύπωσιν, ότι  τ ο έργον  τ η ς  ε ν ώ σ ε ω ς  τ ω ν  Ε κ κ λ η σ ι ώ ν,  Ο ρ θ ο δ ό ξ ο υ  κ α ι  Α γ γ λ ι κ α ν ι κ ή ς,  είναι ήδη προηγμένον πολύ πλέον ή όσον ενομίζομεν ημείς και αυτοί προ της αμέσου ταύτης επικοινωνίας. Εν Αμερική και εν Αγγλία διεξηγάγομεν συζητήσεις Ακαδημαικάς επί των διαφόρων σημείων, των αποτελούντων την ουσιαστικήν διαφοράν  τ ω ν  δ ύ ο  Ε κ κ λ η σ ι ώ ν  και αι συζητήσεις αυταί των οποίων μετέσχον διαπρεπείς ιεράρχαι και θεολόγοι  τ η ς  Α γ γ λ ι κ α νι κ ή ς  Ε κ κ λ η σ ί α ς  ταύτης, ην ιδίοις οφθαλμοίς είδομεν, μας έδωκαν την, ως ανωτέρω είπον, λίαν ενθαρρυντικήν εντύπωσιν. Η αισιοδοξία μου δεν χωρεί βεβαίως μέχρι του σημείου να πιστεύω ότι το μέγα αυτό χριστιανικόν έργον  τ η ς  ε ν ώ σ ε ω ς,  το οποίον αποτελεί αντικείμενον των καθημερινών μας ευχών, δεν έχει περαιτέρω ανάγκην πολλών ευχών και πολλών κόπων. 


Τουναντίον υπάρχει ανάγκη, όχι μόνον μεταξύ των θεολόγων εκατέρας των εκκλησιών, μελέτης συντόμου και συζητήσεως, αλλά και εξαπλώσεως της γνώσεως και  τ ο υ  π ό θ ο υ   π ρ ο ς   έ ν ω σ ι ν  ε ι ς  ό λ ο ν  τ ο ν  κ λ ή ρ ο ν  κ α ι  τ ο ν  λ α ό ν  αμφοτέρων των Εκκλησιών. Διότι, δια να γίνει  έ ν ω σ ι ς  π ρ α γ μ α τ ι κ ή  πρέπει να απορρεύση αύτη εκ της συνειδήσεως ολοκλήρου του πληρώματος και των δύο Εκκλησιών. Το προηγούμενον της εν Φλωρεντία ψευδοενώσεως μετά της Ρωμαικής Εκκλησίας εις τας παραμονάς της πτώσεως της Κωνσταντινουπόλεως, διδάσκει εμφανώς ότι ενώσεις δογματικαί, μη βασιζόμεναι επί της συνειδήσεως του πληρώματος της Εκκλησίας, είναι ενώσεις εφήμεραι με αποτέλεσμα την εύρυνσιν του χάσματος. Πρέπει να προσθέσω ότι το ζήτημα  τ η ς  ε ν ώ σ ε ω ς,  όσον αφορά το μέρος της Ορθοδόξου Εκκλησίας έχει εξυπηρετηθή σπυδαίως υπό των Ρώσσων και Σέρβων θεολόγων δια των στενωτέρων σχέσεων, τας οποίας ούτοι διετήρησαν και διατηρούσι μετά των θεολόγων και ιεραρχών  τ η ς  Α γ γ λ ι κ α ν ι κ ή ς  Ε κ κ λ η σ ί α ς.  


Εις διαπρεπής Σέρβος κληρικός, ο Νικόλαος Μιλαβίροβιτς, καθ΄όλην την διάρκειαν του πολέμου εις διηνεκή επικοινωνίαν ευρισκόμενος μετά των εν Αγγλία εκκλησιαστικών κύκλων και από του άμβωνος των Αγγλικανικών ναών, συνεχώς κηρύττων, πρωτίστως μεν διά τα δίκαια του Έθνους του, αλλά και  δ ι α  τ η ν  έ ν ω σ ι ν  τ ω ν  ε κ κ λ η σ ι ώ ν,  έχει ήδη συμβάλλη σπουδαίως εις το έργον τούτο. Οι δε υπερπεντήκοντα Σέρβοι θεολόγοι τους οποίους συνήντησα εις την Οξφόρδην και εις την Θεολογικήν Σχολήν του Καντεστνόμ τελειοποιημένους εις την επιστήμην ταύτην και οι άλλοι τόσοι, σπουδάζοντες εις άλλας Αγγλικανικάς, θεολογικάς σχολάς υπό την εποπτείαν και την εκ παραλλήλου Ορθόδοξον διδασκαλίαν Σέρβων θεολόγων καθηγητών, πτυχιούχων Ρωσσικών Ακαδημιών, βεβαίως επαυξάνουσι την συμβολήν, ήτις ακόμη είναι αναγκαία δια το μέγα έργον. 


-Εν σχέσει με τας προβλέψεις περί του πότε ίσως θα επιτελείτο  η  έ ν ω σ ι ς  τ ω ν  ε κ κ λ η σ ι ώ ν,  η Α. Σ. ανακοίνωσεν: 


-Όταν ευδοκήση ο Κύριος να ακούση τας ευχάς, τας οποίας του απευθύνουν οι αληθινοί Χριστιανοί υπέρ του αγίου τούτου έργου. Θα ηδυνάμην εις τούτο να προσθέσω ότι  τ ο  έ ρ γ ο  τ η ς  ε ν ώ σ ε ω ς  τ ω ν  ε κ κ λ η σ ι ώ ν  θα εισέλθη εις το πραγματικόν στάδιον εκτελέσεως, όταν όλοι οι ορθόδοξοι επίσκοποι θα ευρεθούν ηνωμένοι εν τη προσευχή και τη συνεργασία υπό τους θόλους της Αγίας Σοφίας.''

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

1. Μέχρι και την ημερολογιακή καινοτομία του Μαρτίου του 1924, ο ημερήσιος Τύπος στο σύνολό του αντιμετωπίζει -την γνωστή σε όλους- οικουμενική κίνηση, είτε με απλή συμπάθεια, είτε με σχετική αδιαφορία, γιατι ακόμη δεν έχουν κατανοηθεί ενδεχομένως έμπρακτα, οι αιρετικές, νεωτεριστικές μεταρρυθμίσεις που θα επακολουθούσαν από τους δύο νέους ''Λούθηρους'' της Ορθοδόξου Εκκλησίας: του Μελετίου Μεταξάκη και του Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου. Από τον ομαδικό ξεσηκωμό των πρώτων αποτειχισθέντων Ορθοδόξων κατά της ημερολογιακής καινοτομίας αρχίζει και τίθεται υπό αμφισβήτηση ο σκοπός, τα μέσα, αλλά και οι ηγήτορες της οικουμενικής αυτής, παναιρετικής κίνησης.

2. Ο Βενιζελικός Τύπος τίθεται εκδηλωτικά υπέρ της ''Ένωσης'', για τον απλούστατο λόγο, πως τόσο ο Μελέτιος, όσο και ο Χρυσόστομος υπήρξαν ''αγαπημένα παιδιά'' των Βενιζελικών Κυβερνήσεων, αλλά και γιατι τους εξυπηρετούσαν στις γενικότερες κοινωνικοπολιτικές μεταρρυθμίσεις, που ήθελαν να επιβάλλουν. Το ''Ημερολογιακό'' -άλλωστε- δεν ήταν θέμα που ενδιέφερε μόνο και αποκλειστικά την Εκκλησία, αλλά και την ίδια την Πολιτεία, η οποία στα χρόνια του Μεσοπολέμου δεν ήταν τίποτ΄άλλο από υποχείριο των Ευρωπαικών Δυνάμεων της Αντάντ.

3. Τα εκκλησιαστικά περιοδικά των Πατριαρχείων Αντιοχείας, Ιεροσολύμων, Αλεξανδρείας, Κων/πολης, της Αυτοκεφάλου Αρχιεπισκοπής της Κύπρου, αλλά και της Ελλάδος εκθειάζουν χρόνια την ''Ένωση των Εκκλησιών'' με ιδιαίτερο συγγραφικό ζήλο και θεολογική ''υπερηφάνεια''!

4. Οι Μητροπολίτες Προύσσης Δωρόθεος Μαμμέλης (1861-1921), Τραπεζούντας Χρύσανθος Φιλιππίδης (1881-1949) και Καισαρείας Αμβρόσιος Σταυρινός (1854-1931) με άρθρα τους στον εκκλησιαστικό, περιοδικό Τύπο θριαμβολογούν όλως ιδιαιτέρως την Αγγλικανική και Παλαιοκαθολική ''εκκλησία'' και την συμβολή αυτών δια την ''Ένωση των Εκκλησιών''.

5. Στην επόμενη ανάρτησή μας καταγράφουμε τα ''διαχριστιανικά'' δρώμενα του Μητροπολίτη Τραπεζούντας Χρύσανθου Φιλιππίδη (1881-1949), με συμπροσευχές, παρουσίες σε αγγλικανικούς ''ναούς'' και επισκέψεις σε ''Μονές'' και ''εκκλησίες''!

6. Στη φωτογραφία της ανάρτησης, ο Μητροπολίτης Προύσσης Δωρόθεος και Τοποτηρητής των Πατριαρχείων.

Γιώργος  Δ. Δημακόπουλος

Δημοσιογράφος