Ο ΜΑΚΑΡΙΟΣ ΠΑΤΗΡ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΚΑΒΟΥΡΙΔΗΣ

      

Καὶ οὕτως ἐτόλμησα εἰς ἕν περιβάλλον ἀπὸ ᾿Αρχιερεῖς καὶ λαϊκοὺς τοῦ Πατριαρχείου ὑπαλλήλους, 
Βενιζελικοὺς, μέχρις ἀηδίας νὰ εἴπω τὰ ἑξῆς περὶ τῆς πολιτικῆς τοῦ κ. Βενιζέλου:
«᾿Ανεξαρτήτως τῆς μεγάλης ἤ μὴ πολιτικῆς τοῦ κ. Βενιζέλου, ἢν θὰ δείξῃ ὁ χρόνος,
τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον ἔχει ἐν τῇ παγκοσμίῳ χριστιανικῇ συνειδήσει τὴν θέσιν του, 
ὡς Πνευματικοῦ Κέντρου, 
καὶ δὲν ἔπρεπε κατὰ τὴν ταπεινὴν γνώμην μου, 
καθ᾿ ὅν χρόνον κυματίζει ἀκόμη ἡ Τουρκικὴ σημαία ἐπὶ τῶν ἐπάλξεων τῆς Κωνσταντινουπόλεως
καὶ αἱ σύμμαχοι δυνάμεις τῆς κατοχῆς ἀναγνωρίζουσιν, ἔστω καὶ σκιωδῶς, τὴν Τουρκικὴν κυριαρχίαν, 
τὸ Πατριαρχεῖον δὲν ἔπρεπε νὰ κηρύξῃ ἐπανάστασιν κατὰ τῆς Τουρκίας,
ἐφ᾿ ὅσον ὁ πόλεμος ἀκόμη διαρκεῖ, καὶ οὐδεὶς γινώσκει ἀσφαλῶς ὁποῖον τέλος θὰ ἔχῃ οὗτος. 
῾Ο πόλεμος ἔχει πολλὰ τὰ ἀπρόοπτα. 
Καὶ ἄν, ὅ μὴ γένοιτο, ἕν ἐπὶ τοῖς χιλίοις,
ἡ Τουρκία ἀνακτήσῃ πλήρη τὴν Κυριαρχίαν Αὐτῆς, τότε τί θὰ γίνῃ τὸ Πατριαρχεῖον καὶ τὰ προνόμια αὐτοῦ;»
Καὶ πρὶν ἤ τελειώσω τὴν φράσιν μου, 
ἐδέχθην καταιγισμὸν ὅλον ἐπικρίσεων καὶ καταιωνισμὸν εἰρωνειῶν καὶ δηκτικῶν σαρκασμῶν ἐκ μέρους ὅλων τῶν Βενιζελικῶν.

Τὴν ἐπιοῦσαν καλοῦμαι ὑπὸ τοῦ ῾Αγίου Τοποτηρητοῦ τοῦ χηρεύοντος τότε Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, τοῦ ἀειμνήστου ῾Αγίου Προύσης κυρίου Δωροθέου Μαμμέλη καὶ πληροφοροῦμαι παρ᾿ αὐτοῦ, ὅτι ὁ ῞Ελλην ῾Αρμοστὴς ἐν Κων/πόλει, ὁ ἀείμνηστος Κανελλόπουλος, ἐζήτησε τηλεφωνικῶς παρ᾿ Αὐτοῦ τὴν ἐξορίαν μου ἐν ῾Αγίῳ ῎Ορει, διότι διατρέχει δῆθεν κίνδυνον ἡ ζωή μου, τολμήσαντος νὰ ἐκστομίσω τοιαύτας ἀπαισίας σκέψεις καὶ γνώμας περὶ τῆς πολιτικῆς τοῦ κυρίου Βενιζέλου καὶ τοῦ Πατριαρχείου, ἅς ἀπέδωκεν οὗτος εἰς τὴν ἔμπνευσιν τῶν Βασιλικῶν φρονημάτων μου.᾿Οφείλω νὰ ὁμολογήσω, ὅτι ὁ Σεβασμιώτατος Τοποτηρητὴς μοὶ ἐξέφρασε τὴν λύπην του, διότι ἐδημιουργήθη περὶ ἐμὲ μία τοιαύτη ἐχθρικὴ ἀτμόσφαιρα, καὶ μὲ παρεκάλεσεν, ὅπως ζητήσω παρὰ τῆς Συνόδου τὴν ἄδειαν νὰ μεταβῶ εἰς ῞Αγιον ῎Ορος, διὰ τὸ καλὸν ἐμοῦ καὶ τῆς ᾿Εκκλησίας.

Η ᾿Εκκλησία, μοῦ εἶπεν οὗτος, δὲν ἔχει κανένα λόγον νὰ διάκειται δυσμενῶς πρὸς Σέ, σχόντα μάλιστα ἔναγχος καὶ τὴν πλήρη εὐαρέσκειάν Της διὰ τὴν ᾿Αρχιερατικήν Σου δρᾶσιν ἐν Μακεδονίᾳ, καὶ τὴν γενναίαν καὶ μεγαλόψυχον στάσιν Σου ἐν Μοναστηρίῳ κατὰ τὴν κρίσιμον καὶ ἐπικίνδυνον τοῦ πολέμου ἐποχήν.Ταῦτα εἰπὼν ὁ ῞Αγιος Τοποτηρητής, μοὶ ἐνεχείριζε καὶ ἑπτὰ χιλιάδας χρυσᾶ φράγκα, ἅτινα ὑπὸ τύπον ἀποζημιώσεώς μου προσφέρει, ὡς μοὶ εἶπεν, ἡ Σερβικὴ Κυβέρνησις, ἐπ᾿ εὐκαιρίᾳ τῆς προσαρτήσεως τῆς ἐπαρχίας μου εἰς τὴν ᾿Ορθόδοξον Σερβικὴν ᾿Εκκλησίαν.Πρὸς τὸν ῞Αγιον Τοποτηρητὴν ἀπαντήσας εἶπον, ὅτι ἐγὼ μὲν θὰ κάμω καὶ αὐτὴν τὴν θυσίαν χάριν τῆς ᾿Εκκλησίας καὶ θὰ ζητήσω ἄδειαν νὰ μεταβῶ εἰς ῞Αγιον ῎Ορος, ἀλλ᾿ εὔχομαι εἰς τὸν Θεόν, ὅπως οἱ δισταγμοὶ καὶ οἱ φόβοι, οὕς ἐξέφρασα διὰ τὸ μέλλον τῆς ᾿Εκκλησίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καὶ τὴν τύχην τῶν προνομίων αὐτοῦ, μὴ ἐπαληθεύσωσιν.

῞Οσον δ᾿ ἀφορᾷ τὰ τριακόσια πεντήκοντα εἰκοσάφραγκα, ἅτινα μοὶ προσφέρει ἡ Σερβικὴ Κυβέρνησις, ταῦτα εἶπον δὲν δέχομαι, ἀλλὰ δωροῦμαι εἰς τὴν Θεολογικὴν Σχολὴν τῆς Χάλκης, ἀνθ᾿ ἧς ἔτυχον μορφώσεως καὶ ἀγωγῆς.Καὶ οὕτω, λαβὼν κανονικὴν ἄδειαν, ἀνεχώρησα, ἐπιτηρούμενος πάντοτε ὑπὸ τῆς μυστικῆς ᾿Αστυνομίας μέχρι τῆς ἀφίξεώς μου ἐν ῾Αγίῳ ῎Ορει καὶ τῆς ἐγκαταστάσεώς μου ἐν Μυλοποτάμῳ, ὅν παρεχώρησεν ἡ ῾Ιερὰ Μονὴ τῆς Μεγίστης Λαύρας πρὸς κατοικίαν μου.Εξ ῾Αγίου ῎Ορους δὲν ἀνεχώρησα, παρὰ μόνον, ὅταν ἐπανῆλθεν ὁ ἐξόριστος Βασιλεὺς Κωνσταντῖνος εἰς τὴν ῾Ελλάδα,ὁπότε ἤνοιξε νέον στάδιον, δι᾿ ἐμέ, θεωρούμενον ὡς εὔνουν πρόσωπο τῆς Αὐλῆς, ὑπὲρ ἧς ἐκακοπάθησα, καὶ ὡς σημαίνοντα παράγοντα τῆς ᾿Εκκλησίας, ὑπὲρ ἧς ὑπέστην τὴν ἑκούσιον ἐξορίαν ἐν ῾Αγίῳ ῎Ορει.

Αλλὰ δυστυχῶς καὶ πάλιν ὁ βάσκανος δαίμων ἐφθόνησε καὶ πάλιν τὴν ἐπιτυχίαν μου ταύτην, διότι ἡ Βασιλικὴ εὔνοια πρὸς ἐμὲ ἐκίνησε τὸν φθόνον τότε τῶν Συνοδικῶν, οἵτινες, παρ᾿ ὅλα τὰ δίκαια, ἅτινα εἶχον διὰ τὴν ᾿Αρχιερατικὴν δρᾶσιν μου ἐν Μακεδονίᾳ, νὰ συμπεριληφθῶ μεταξὺ τῶν ὑποψηφίων διὰ τὴν χηρεύουσαν τότε ἕδραν τῆς Κερκύρας μὲ ἀπέκλεισαν, ὡς μὴ ἀνήκοντα εἰς τὴν ᾿Εκκλησίαν τῆς ῾Ελλάδος, καίτοι ὑπῆρχε νόμος, ἐπιτρέπων τὴν ἀποκατάστασιν ᾿Αρχιερέως τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, ἀπολέσαντος λόγῳ πολέμου τὴν ἐπαρχίαν μου, ἔν τινι κενῇ ἐπαρχία τῆς παλαιᾶς ῾Ελλάδος Εξ αἰτίας τῆς πρὸς ἐμὲ ἀδικίας ταύτης τῆς Συνόδου τῆς ῾Ελλάδος, ἡ Κυβέρνησις ἠκύρωσε τότε τὰς γενομένας προτάσεις ὑπὸ τῆς Συνόδου διὰ τὴν πλήρωσιν τῶν κενῶν ἑδρῶν τῆς Κερκύρας, τῆς Χαλκίδος, τῆς Κορινθίας καὶ τῆς ᾿Ηλείας.Εν τούτω τῷ μεταξὺ ἐξελέγη Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης ἐν Κων/πόλει ὁ ἐν ᾿Αμερικῇ ὑπὲρ τοῦ Βενιζελισμοῦ προπαγανδίζων μετὰ τοῦ ᾿Αρχιεπισκόπου ᾿Αθηνῶν, τότε ᾿Αρχιμανδρίτου ὄντος,Μελέτιος Μεταξάκης.

Καὶ οὕτως ἄρχεται νέον στάδιον διωγμοῦ δι᾿ ἐμέ, ἀποφασίσαντα νὰ πράττω πάντοτε τὸ καθῆκον μου κατὰ τὴν ὑπαγόρευσιν τῆς ᾿Αρχιερατικῆς συνειδήσεώς μου, συνεπείᾳ τῆς ἀντικανονικῆς ἐκλογῆς τοῦ Μελετίου εἰς τὸν θρόνον τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου.Αμα ὡς ἠγγέλθη ἡ ἐκλογὴ τοῦ Μελετίου, συνῆλθον ὅλοι οἱ ῾Ιεράρχαι τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου οἱ ἐν ταῖς νέαις Χώραις τῆς ῾Ελλάδος, περὶ τοὺς ἑξήκοντα περίπου, ἐν Θεσσαλονίκῃ ὑπὸ τὴν Προεδρίαν τοῦ πρώτου τῇ τάξει τοῦ τότε Μητροπολίτου Κυζίκου καὶ μετέπειτα Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κυρίου Κωνσταντίνου, και ἐκήρυξαν ἄκυρον καὶ ἀντικανονικὴν τὴν ἐκλογὴν τοῦ Μελετίου.Η ἀπόφασις αὕτη τῆς Συνόδου τῆς Θεσσαλονίκης ἀνεκοινώθη εἰς τὸν Μελέτιον, ἐν ᾿Αμερικῇ εἰσέτι ὄντα, καὶ παρεκλήθη οὗτος, ὅπως χάριν τῆς εἰρήνης τῆς ᾿Εκκλησίας μὴ ἀποδεχθῇ τὴν ἐκλογήν του, ὡς ἄκυρον καὶ ἀντικανονικήν.Αλλ᾿ ἐκεῖνος, οὐδεμίαν προσοχὴν δοὺς εἰς τὴν ἀπόφασιν καὶ ἔκκλησιν ταύτην τῆς Συνόδου, ἔσπευσε νὰ μεταβῇ εἰς Κωνσταντινούπολιν, καὶ νὰ ἐνθρονισθῇ ἐν τῷ Πατριαρχείῳ, ὡς νόμιμος Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης.

Καὶ ἐκ τοῦ Θρόνου Του ἐξαπέλυσε μίαν ἐγκύκλιον πρὸς τὴν Σύνοδον τῆς Θεσσαλονίκης, δι᾿ ἧς ἐζήτει ᾿Επιτροπὴν ἐξ Αὐτῆς, ἵνα συζητήσῃ μετ᾿ αὐτῆς τὴν Κανονικότητα ἤ μὴ τῆς ἐκλογῆς του εἰς τὸν Οἰκουμενικὸν Θρόνον.Αλλ᾿ ἐν τῷ μεταξύ, ἐπελθούσης τῆς πολιτικῆς μεταβολῆς ἐν ῾Ελλάδι διὰ τῆς καταρρεύσεως τοῦ πολεμικοῦ μετώπου τῆς Μικρᾶς ᾿Ασίας, τὴν Κυβέρνησιν τοῦ Βασιλέως, ἐξορισθέντος ἐκ δευτέρου, διεδέχθη ἡ ἐπαναστατικὴ Κυβέρνησις Πλαστήρα,μὲ ῾Υπουργὸν τῆς Παιδείας καὶ τῶν ᾿Εκκλησιαστικῶν τὸν κύριον Σιώτην, ἰατρὸν ἐν Κωνσταντινουπόλει, καὶ πρόεδρον τῆς ἐκεῖ Βενιζελικῆς παρατάξεως. Οὗτος ἀμέσως ἐτηλεγράφησεν εἰς τὸν Μελέτιον, ὅτι τοὺς ἀποκηρύξαντας αὐτὸν ᾿Αρχιερεῖς τῶν νέων Χωρῶν θὰ προσαγάγῃ δεσμίους πρὸ τῶν κρασπέδων τοῦ θρόνου Του.

Οντως ὅλοι οἱ ᾿Αρχιερεῖς, οἱ κηρύξαντες ἐν Συνόδῳ τὴν ἐκλογὴν τοῦ Μελετίου ἄκυρον, ἔσπευσαν, ὑπὸ τὴν πίεσιν τῆς ἐπαναστατικῆς Κυβερνήσεως Πλαστήρα, ὁ εἷς μετὰ τὸν ἄλλον νὰ ἀναγνωρίσωσι τὸν Μελέτιον, ὡς Κανονικὸν Πατριάρχην καὶ νὰ ζητήσωσι τὰς εὐχὰς καὶ εὐλογίας Αὐτοῦ.Εὐτυχῶς, ὅτι ὑπῆρξαν καὶ δύο ᾿Αρχιερεῖς, οἵτινες, μνήμονες τῶν ᾿Εκκλησιαστικῶν θεσμίων καὶ τῆς ὁμολογίας τῆς πίστεως πρὸς τὴν πιστὴν τήρησιν τῶν θείων καὶ ῾Ιερῶν Κανόνων, ἠρνήθησαν νὰ ἀνα- γνωρίσωσι τὸν Μελέτιον, μείναντες πιστοὶ εἰς τὴν προτέραν ἀπόφα- σιν τῆς Συνόδου, ἢν μόνη ἡ ῾Ιεραρχία τοῦ Θρόνου, εἰς Σύνοδον συνερχομένη, ἐδικαιοῦτο νὰ ἀναθεωρήσῃ καὶ τροποποιήσῃ, καὶ ὄχι εἷς ἕκαστος ῾Ιεράρχης ἰδιαιτέρως ὑπὸ τὴν ἐπήρειαν τῆς Πολιτικῆς ᾿Εξουσίας.

Οἱ δύο οὗτοι ᾿Αρχιερεῖς εἶναι ὁ νῦν ῞Αγιος ᾿Ελευθερουπόλεως κύριος Σωφρόνιος Σταμούλης καὶ ὁ γράφων, ὅστις, κληθεὶς τότε διὰ τοῦ ῾Αγίου Καβάλλας Χρυσοστόμου παρὰ τοῦ ῾Υπουργοῦ, καὶ προτραπεὶς ὑπ᾿ Αὐτοῦ μέχρις ἀπειλῆς, ὅπως ἀναγνωρίσω καὶ ἐγὼ τὸν Μελέτιον, ἠρνήθην διαρρήδην νὰ συμμορφωθῶ πρὸς τὴν σύστασιν, εἰς οὐδὲν λογισάμενος καὶ τὰς ἀπειλὰς Αὐτοῦ.Τότε πρὸς ἀποφυγὴν δευτέρας ἐξορίας μου ἐν ῾Αγίῳ ῎Ορει, προφθάσας, ἀνεχώρησα εἰς ᾿Αλεξάνδρειαν πρὸς ἐπίσκεψιν τῶν ἐκεῖ συγγενῶν μου καὶ ἀνακούφισιν ἐκ τῶν στενοχωριῶν μου.

Εν ᾿Αλεξανδρείᾳ διατελῶν, ἐδέχθην μίαν κλῆσιν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, καλοῦντος με νὰ ἐμφανισθῶ ἐνώπιον τῆς ῾Ιερᾶς Συνόδου, καὶ νὰ ἀπολογηθῶ, διότι δὲν ἀνεγνώρισα τὴν ἐκλογὴν τοῦ Μελετίου, ὡς Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου.Αλλ᾿ ὑφ᾿ ἅς συνθήκας διετέλουν, μὴ δυνάμενος νὰ ἐμφανισθῶ προσωπικῶς ἐνώπιον τῆς Συνόδου, ἀπέστειλα εἰς Αὐτὴν γραπτὴν ἀπολογίαν, δι᾿ ἧς ἐδικαιολόγουν ἐπὶ τῇ βάσει τῶν θείων καὶ ἱερῶν Κανόνων τὴν μὴ ἀναγνώρισιν τοῦ Μελετίου, ὡς Κανονικοῦ Πατριάρ- χου.Καὶ ἐνῷ ὁ τελευταῖος οὗτος ἡτοιμάζετο νὰ μὲ δικάσῃ ἐρήμην καὶ νὰ μὲ καθαιρέσῃ, ἐξεδιώχθη τοῦ Θρόνου ὑπὸ τῶν Τούρκων, ὡς ἀναμιχθεὶς σκανδαλωδῶς, παρὰ τὴν πνευματικὴν ἀποστολήν του, εἰς τὴν ἀντιτουρκικὴν πολιτικήν.Καὶ οὕτως ἐσώθην τότε τῇ τοῦ Κυρίου οἰκονομίᾳ μιᾶς ἀδίκου καταδίκης, ἵνα ὑποστῶ νῦν ταύτην ἔτι ἀδικώτερον.

Τοιοῦτον ὑπῆρξεν ἐν γενικαῖς γραμμαῖς τὸ παρελθόν μου μέχρι τῆς ἀποκαταστάσεώς μου ἐν τῇ ἐπαρχίᾳ Φλωρίνης,
ἢν ποιμάνας θεοφιλῶς καὶ θεαρέστως τῇ δυνάμει τοῦ Θεοῦ καὶ τῇ χάριτι τοῦ Παναγίου Πνεύματος
ἐπὶ ἑξαετίαν παρητήθην ταύτης οἰκειοθελῶς διὰ λόγους ὑγείας,
ἵνα ἀφιερώσω τὰς ὑπολειπομένας δυνάμεις μου πάλιν ὑπὲρ τῆς ᾿Εκκλησίας,
ἱερουργῶν καὶ κηρύττων ἀδαπάνως τὸ Εὐαγγέλιον τοῦ Χριστοῦ ἐν ᾿Αθήναις καὶ ἀλλαχοῦ.
Κατόπιν ἑνὸς τοιούτου παρελθόντος μου ἐν τῇ ἐνεργῷ ὑπηρεσίᾳ,
δύναταί τις λογικῶς καὶ δικαίως κρίνων με,
νὰ ἀμφιβάλλῃ ὅτι ἐγώ,
μετὰ τὴν ἔξοδόν μου ἐκ τῆς ἐνεργοῦς ὑπηρεσίας καὶ περὶ τὰς δυσμὰς τοῦ βίου,
δὲν θὰ προέβαινον εἰς ἕν τοιοῦτον μέγα καὶ τολμηρὸν διάβημα,
ἄν τοῦτο δὲν μοὶ τὸ ἐπέβαλλεν ἡ Αρχιερατική μου συνείδησις;
Τί δὲ νὰ εἴπω,
ὅσον ἀφορᾷ τὴν κατάπτυστον συκοφαντία ντοῦ Μακαριωτάτου,
ὅτι προήχθην εἰς τοῦτο μετὰ τῶν λοιπῶν συναγωνιστῶν μου, ἵνα ἐξυπηρετήσωμεν προσωπικὰ πάθη κατ᾿ αὐτοῦ
καὶ διεκδικήσω τὴν ἱκανοποίησιν ἐγωιστικῶν βλέψεων καὶ σκοπῶν,
ἀφοῦ ὅλον μου τὸ παρελθὸν ἐγγυᾶται περὶ τῶν ἁγνῶν καὶ εὐγενῶν ἐλατηρίων τῆς ὅλης ᾿Αρχιερατικῆς μου Πολιτείας;
Β' Μέρος.

Εκ του περιοδικού: ''ΑΓΙΟΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΣ''

Όσιος Ιεράρχης Χρυσόστομος Καβουρίδης