Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΝΟΙΑ ΕΝΟΣ ΑΜΟΝΑΧΟΥ ''ΓΕΡΟΝΤΙΣΜΟΥ''

 Πάνε κάποια χρόνια, 

που αίφνις ο ''γεροντισμός'' 

ως  επίδοξος αυτοπροσδιορισμός γεροντικότητας εγκαταστάθηκε, 

ως ιδιαζόντως επηρμένη πλάνη και εκκοσμικευμένη δόξα σε ''γέροντες,'' 

που δεν δημιούργησαν απλά πιστούς, 

αλλά ετοιμοπόλεμους στρατιώτες. 

Γέροντες είναι οι ασκητικοί μοναχοί, που στα κοινόβια, 

τα κελλιά και στις οπές της γης χαριτώθηκαν απ' τον Θεό με ''τάλαντα'' 

που πάντοτε τα χρησιμοποιούσαν προς δόξα του Θεού και όχι προς δόξα των ανθρώπων. 

Είναι οι γνωστοί μας ''στάρετς,'' ασκητικές φιγούρες της κάθε αγιωνύμου ''Θηβαίδος,'' 

που έκρυβαν επιμελώς τα χαρίσματά τους με περισσή ταπείνωση και απαράμιλλη αυστηρότητα στους θείους νόμους. 

Εδώ και χρόνια, 

παρουσιάστηκαν ''γέροντες'' καχέκτυπα αντίγραφα των ασκητικών Γερόντων, 

που με ψήγματα ταπεινότητας και γεύσεις Χριστοήθειας, 

δημιούργησαν οπαδούς-πιστούς, 

ποιμνιοστάσια χριστιανών με περιχαρακωμένη αφοσίωση και ''πατριαρχική'' υποταγή!

 

Ακόμη - δυστηχώς - και απλοί ιερείς άφησαν τεχνιέντως να υποβόσκει γύρω τους ο ευάρεστος αυτοπροσδιορισμός του κεχαριτωμένου γέροντα, προς άγρα υποψήφιων μελών του οικείου, εκκλησιαστικού πληρώματος. Αυτός ο λίαν εκκοσμικευμένος και πλανερός  ''γεροντισμός'' διέπεται σχεδόν πάντα από δύο βασικούς άξονες. Την κοινοποίηση διορατικών ή προορατικών χαρισμάτων και την ευάρεστη παροχή ''θαυμαστών'' σημείων. 

Είναι άλλωστε αυτά, για τα οποία πολλοί από τους χριστιανούς μας αναλλώνονται κατά κόρον, προκειμένου να ικανοποιήσουν την δαιμονόπληκτη φαντασία τους και την αστείρευτη περιέργειά τους. Άνθρωποι ακατήχητοι, που εννόησαν την Ορθοδοξία, ως κατ' επάγγελμα οιωνοσκοπία, ως την ''χριστιανική εκδοχή'' ενός δυστηχισμένου μέντιουμ. 

Διαπλάστηκε ολόκληρη γενιά ανθρώπων, προσηλωμένη στις επιτάσσεις των ''γερόντων,'' παρά στους λόγους των Αγίων. Απαραίτητος αρμός στην οικοδόμηση  του ''γεροντισμού'' είναι ο βαυκαλισμός των Εσχάτων και η ανάδειξή τους σε τέτοιο βαθμό, ώστε να τονώνεται το εθνικό αίσθημα και η εθνική υπερηφάνεια. Τούτα όμως είναι αναμασημένα λόγια Αγίων, που έχουν ειπωθεί αιώνες τώρα. 

Τί προσφέρει ο ''γεροντισμός''; Ακριβώς αυτό. Να ικανοποιήσει αφιδώς την φαντασία του πιστού και να θαυματοποιήσει μέσα στους βουλιμικούς από περιέργεια, ακόρεστους οφθαλμούς του, το διορατικόν της ακατήχητης ζωής του. Πριν μερικά χρόνια, πόσο παραξενεύτηκα άσχημα, όταν φιλοξενούμενος στον ξενώνα της Κωνσταμονίτου βρήκα σε κάποιο κρεββάτι ιλουστρασιόν καρτούλες, που έγραφαν ''γέρων τάδε'', Κερασιά, κελλί τάδε... Προφανώς τις είχαν ξεχάσει οι προηγούμενοι συγκάτοικοί μου. 

Ο ''γεροντισμός'' έκανε σημαία την αυτάρεσκη, υιοθετημένη έπαρση, καλυμένη  εντέχνως πίσω από ταπεινόφρονες, πνευματικά μεταλλαγμένες αιτιάσεις. Εμφανίζει ενίοτε και δικές του ''εκκλησιολογικές θέσεις'' βρίσκοντας μάλιστα υποστήριξη κι από μεγαλόσχημους ιερείς. Οι ''γέροντες'' έχουν το δικό τους χειραγωγημένο ποίμνιο, που οι απόψεις τους έγιναν Νόμος και συνταγματική νομοτέλεια. 

Η γεροντολατρία, που κάποτε καταντάει σκέτη γεροντολαγνία, αφενός με τη φανταστική και ελαφρά τη καρδία  απόδοση χαρισμάτων σε άτομα, όχι απλώς μη έχοντα τέτοιες δωρεές, αλλά εγγίζοντα ενίοτε και τα όρια της ψυχοπαθολογίας και της πλάνης και αφετέρου με την υποχόνδρια εξάρτηση από τον εκάστοτε γέροντα ακόμη και στις ελάχιστες λεπτομέρειες του βίου του – σε σημείο μάλιστα εκχώρησης δικαιωμάτων αήθους εισόδου και σε αυτές τις απόρρητες συζυγικές σχέσεις – δεν εκπορεύεται μόνο από την πλευρά των απλών και απλοϊκών πιστών. 

Αντίθετα, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που η γενεσιουργός μήτρα είναι οι ίδιοι οι «γέροντες», οι φέροντες ποικίλα ψυχωτικά σύνδρομα και, το χείρον, την υποβόσκουσα πάθηση της κενοδοξίας και θεραπείας ενός φουσκωμένου, έως δαιμονικού Εγώ. Είναι γεμάτη η εκκλησιαστική ιστορία «φωτισμένων» και «καθαρών» οδηγών, οι οποίοι υποτίθεται, ότι χάρη στη μεγάλη τους άσκηση και ευλάβεια θα οδηγούσαν απλανώς τα πνευματικά τους τέκνα. Η διάκριση εν πάσι είναι χάρισμα ελάχιστων πνευματικών πατέρων και όχι προνόμιο των πολλών. 

Οι εκλεκτές δωρεές του Αγίου Πνεύματος δεν δίνονται έτσι και ως έτυχε. Οι προϋποθέσεις υποδοχής τέτοιων χαρισμάτων είναι πολλές, με προεξάρχουσα αυτήν την θεοδώρητη ταπείνωση. Δεν έχει το δικαίωμα κανείς να αυτοπροσδιορίζεται άμεσα ή έμμεσα σαν σκεύος εκλογής, μα ούτε και οι απλοί πιστοί πρέπει με τόση αφέλεια να επιδίδονται σε αγώνες ανακάλυψης και ονοματοδότησης γερόντων, προκειμένου να αποκτήσουν μέσα από αυτούς, πνευματική αξία και υπόσταση. 

Ο κόσμος άφησε τον απλού και ταπεινό ιερέα, όχι για να βρει κάποιον καλό πνευματικό, αλλά για ν' ακούσει θαυμαστές, παραμυθένιες ιστορίες. Και σήμερα υπάρχουν τέτοιοι! Με στρατιές υπηκόων πίσω τους. Άνθρωποι δυστηχώς, όχι μόνο παντελώς ακατήχητοι, αλλά και χωρίς ζήλο για πνευματική σπουδή, έπαψαν ν' αναζητούν τον καλό πνευματικό, ως βοηθητική βακτηρία στην αναβαίνουσα ζωή τους. Στην ουσία, πολλοί εξ αυτών αναζητούν επιμόνως και εναγωνίως ένα καλό μέντιουμ, στην ''ορθόδοξη'' όμως εκδοχή του...

 

Κι όμως.... 

Πόσο καλοί πνευματικοί υπάρχουν, 

παντρεμένοι ιερείς, αλλά και ευσεβείς ιερομόναχοι, 

που με ιεροπρεπή ευλάβεια αποποιούνται  τον αυτάρεσκο τίτλο του κατ' όνομα ''γέροντα''. 

Συμπερασματικά: 

Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός έλεγε, 

πως τα έσχατα χρόνια, οι χριστιανοί θα βαδίζουν χιλιόμετρα για να βρουν έναν καλό πνευματικό. 

Συμβαίνει σήμερα. 

Όταν καταλάβουμε, πως ο πνευματικός δεν είναι μόνο εξαγόρευση αμαρτιών, 

αλλά και ορθή, πνευματική καθοδήγηση, 

τότε ίσως φυγοδικήσουμε από αυτοπροσδιοριζόμενους ''γέροντες'' και 

επίδοξους, προορατικούς ονειροκρίτες! 

Αμετανόητες, ευκαιριακές εξομολογήσεις και εθιμοτυπικές μεταλαβιές 

Χριστούγεννα και Πάσχα 

προσδιορίζουν πιστούς, 

που ενστερνίζονται τόσο απογοητευτικά κι ανέξοδα εκείνο το γνωστό ρηθέν,

''Λίγο Χριστό και λίγο διάβολο''. 

Εύχεσθε!

Γιώργος  Δ. Δημακόπουλος

Δημοσιογράφος