Η ΑΓΑΠΗ ΟΥΔΕΠΟΤΕ ΕΚΠΙΠΤΕΙ

Καθῆκον, Νόμος, Ἀγάπη

Ἡ ἀγάπη δέν εἶναι ὑποχρεωμένη εἰς τίποτε, ἐνῷ δίδει τά πάντα

Ὅταν ἡ ἀγάπη κουρασθῇ ἢ κοντοστέκει, τὴν ἀντικαθιστᾷ τὸ καθῆκον. Ὅταν τὸ καθῆκον κουρασθῇ ἢ κοντοστέκει,τὸ ἀντικαθιστᾷ ὁ νόμος. Ἐν ὅσῳ ἡ μήτηρ φλέγεται ἐκ τῆς ἀγάπης διὰ τὸ τέκνον της,πράττει περισσότερον ἀπὸ ὅ,τι τὸ καθῆκον καὶ ὁ νόμος διατάξουν. Ὅταν ἡ ἀγάπη τῆς μητρὸς διὰ τὸ τέκνον της παγώσῃ, ἡ μήτηρ πράττει μόνον τὸ καθῆκον της,τ.ἔ. πράττει ὀλιγώτερον ἀπὸ ὅ,τι ἡ ἀγάπη ἠμπορεῖ καὶ περισσότερον ἀπὸ ὅ,τι διατάζει ὁ νόμος. Ὅταν ἡ μήτηρ μισήσῃ τὸ τέκνον της, πράττει μόνον τόσον ὅσον κατὰ τὸν νόμον ὑποχρεοῦται νὰ πράττῃ,τ.ἔ. ὀλιγώτερον ἀπὸ ὅ,τι ἠμπορεῖ ἡ ἀγάπη καὶ διατάζει ὁ νόμος. Ἡ ἀγάπη ἔρχεται ἀπὸ τὸν Θεὸν διὰ τῆς ψυχῆς. Τὸ καθῆκον ἔρχεται ἀπὸ τὴν ψυχὴν διὰ τῆς διανοίας. Ὁ νόμος ἔρχεται ἀπὸ τὴν διάνοιαν διὰ τοῦ λόγου.

Ὅποιος ἀναγνωρίζει τοὺς νόμους ὡς τὸ σύνολον πάσης ἠθικῆς, αὐτὸς γνωρίζει μόνον τὰ ἐξώφυλλα τοῦ βιβλίου περὶ ἠθικῆς. Ὅποιος ἀναγνωρίζει τὰ καθήκοντα ὡς τὸ σύνολον τῆς ἠθικῆς,αὐτὸς βλέπει καὶ διαβάζει μόνον τὰ γράμματα εἰς τὸ βιβλίον περὶ ἠθικῆς. Καὶ ὅποιος ἀναγνωρίζει τὴν ἀγάπην ὡς τὸ σύνολον τῆς ἠθικῆς, αὐτὸς βλέπει, διαβάζει καὶ ἀναγνωρίζει τὸ πνεῦμα καὶ τὴν ζωὴν τῆς ἠθικῆς. Ἐπίσης,ἀπὸ τὴν ἄποψιν τὴν κοσμολογικήν: ὅποιος ἀναγνωρίζει τοὺς νόμους τῆς φύσεως ὡς τὸ σύνολον τῆς αἰτίας τοῦ κόσμου,αὐτὸς γνωρίζει μόνον τὰ ἐξώφυλλα τοῦ βιβλίου περὶ κόσμου. Ὅποιος ἀναγνωρίζει τὴν ψυχὴν ὡς τὴν πρώτην αἰτίαν τοῦ κόσμου,αὐτὸς βλέπει καὶ διαβάζει μόνον τὰ γράμματα εἰς τὸ βιβλίον περὶ κόσμου. Καὶ ὅποιος ἀναγνωρίζει τὸν ζῶντα Θεὸν ὡς τὴν πρώτην αἰτίαν,αὐτὸς βλέπει, διαβάζει καὶ γνωρίζει τὸ πνεῦμα καὶ τὴν ζωὴν τοῦ κόσμου.

Ἡ ἀγάπη εἶναι ἐλευθέρα ἀπὸ ὅλους τοὺς νόμους καὶ τοὺς ἀνθρωπίνους καὶ τοὺς φυσικοὺς καὶ ἀνωτέρα πάντων τῶν καθηκόντων. Μὴ γνωρίζουσα τοὺς κανόνας τοῦ νόμου,οὔτε τὰ ὀνόματα τοῦ καθήκοντος, ἡ ἀγάπη τὰ ἐκπληρώνει καὶ τὰ ὑπερβαίνει, ὅπως ἡ λάμψις τοῦ ἡλίου ὑπερβαίνει τὴν ἐκ τῆς ἀντανακλάσεως λάμψιν τῶν βράχων καὶ τῶν ἀστέρων. Ἡ ἠθικὴ τοῦ καθήκοντος καὶ ἡ ἠθικὴ τῆς ἀγάπης. Ἡ ἠθικὴ τοῦ καθήκοντος εἶναι ἡ ἠθικὴ τοῦ δούλου καὶ τοῦ σκλάβου. Ἡ ἠθικὴ τῆς ἀγάπης εἶναι ἡ ἠθικὴ τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ λέξις καθῆκον εἶναι προσβολὴ πρὸς τὴν ἀγάπην. Ἡ ἀγάπη δὲν εἶναι ὑποχρεωμένη εἰς τίποτε, ἐνῷ δίδει τὰ πάντα. Ἡ ἄγνοια τοῦ καθήκοντος εἶναι ἡ μόνη ἄγνοια τῆς ἀγάπης.

Ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ λέξις ἡ πρὸ τοῦ ἁμαρτήματος, τὸ καθῆκον εἶναι ἡ λέξις ἡ μετὰ τὸ ἁμάρτημα. Ἡ ἀγάπει χαρίζει, τὸ καθῆκον χρεώνει. Ἡ ἀγάπη ἥπλωσε τὴν σκέψιν της ὑπεράνω τῶν ὁρίων τοῦ σύμπαντος· διὰ τοῦτο φαίνεται ἡ ἀγάπη ὡσὰν νὰ μὴ σκέπτεται. Τὸ καθῆκον περιώρισε τὴν σκέψιν του εἰς τὰ ἀντικείμενα καὶ τὰ συμβαίνοντα· διὰ τοῦτο φαίνεται τὸ καθῆκον ὡσὰν νὰ σκέπτεται. Ἡ ἀγάπη ἥπλωσε τὴν δρᾶσιν της ὑπεράνω τῶν ὁρίων τοῦ χρόνου· διὰ τοῦτο φαίνεται ἡ ἀγάπη ὡσὰν νὰ μὴ ἐργάζεται. Τὸ καθῆκον περιώρισε τὴν δρᾶσιν του εἰς τὰς ἡμέρας καὶ τὰς περιπτώσεις· διὰ τοῦτο φαίνεται τὸ καθῆκον ὡσὰν νὰ ἐργάζεται. Ἡ ἀγάπη τίθεται ὑπεράνω τῆς διαιρέσεως εἰς καλὸν καὶ κακόν. 

Τὸ καθῆκον εἶναι ἀκούραστος διαίρεσις τοῦ καλοῦ καὶ τοῦ κακοῦ. Καθ᾿ ὅν χρόνον τὸ ὕδωρ εἶναι ἀκόμη νεφέλη δὲν διαιρεῖται εἰς καθαρὸν καὶ ἀκάθαρτον. Ὅταν τὸ ὕδωρ πέσῃ εἰς λίμνας καὶ εἰς ἕλη, τότε πλέον διαιρεῖται εἰς καθαρὸν καὶ ἀκάθαρτον. Οὕτω καὶ ἡ ἀγάπη: ὅταν ἐκπέσῃ, διαιρεῖ τὰ πάντα εἰς καλὸν καὶ κακὸν καὶ ὅλα τὰ μετρεῖ διὰ τοῦ κριτηρίου τοῦ καθήκοντος. Ἡ ἁμαρτία ἐκδιώκει τὴν ἀγάπην ἀπὸ τὴν ἰδίαν τὴν οἰκίαν της καὶ εἰσάγει τὸ καθῆκον εἰς ξένην οἰκίαν.

Ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς: 

''Στοχασμοὶ περὶ τοῦ καλοῦ καὶ τοῦ κακοῦ''

σελ. 80,81,108,109,231,232

ἐκδόσεις «Ἐν πλῷ» 2007

Αναδημοσίευση από την Ιστοσελίδα της 

Ιεράς Μητρόπολης Ωρωπού και Φυλής

 της Εκκλησίας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών

Επιμέλεια κειμένου ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ