ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΣ ΝΙΝΑΣ ΝΙΚΟΛΑΕΒΝΑ

Περί τῆς κυρίας Νίνας Νικολάεβνα, ἀκτή τοῦ παγωμένου ὠκεανοῦ, στό Σολόφσκυ

«Μπορῶ πραγματικὰ νὰ ξεκου­ρασθῶ μόνον ἐδῶ, Σέργιε Νικολάεβιτς. 

Δὲν ὑπάρχει κανεὶς ἐδῶ, 

οὔτε πό­λις, οὔτε χωριό, μόνον τὰ δάση καὶ οἱ λίμνες. 

Εἶναι κουραστικὸ νὰ ζῆς σὲ μία μεγάλη σύγχρονη πόλι· ἀκατά­παυστος θόρυβος, μολυσμένος ἀέρας, πλῆθος ἀνθρώπων.

Ὅπου ὑπάρ­χουν ἄνθρωποι, ὑπάρχουν πάντοτε ραδιουργίες, φθόνος, πονηρίες κλπ. Ὅταν ἤμουν νέα, ὅλες αὐτὲς οἱ ματαιότητες καὶ ὁ θόρυβος μοῦ ἦταν εὐχάριστα. Νόμιζα ὅτι ἡ ἀλήθεια ἦταν στὴν ἐπιφάνεια. Ὁ πρῶτος μου γάμος ἦταν πολὺ ἀτυχής. Ὁ πρῶτος μου σύζυγος ἦταν ὡραῖος καὶ ἔξυπνος, ἀλ­λὰ ἐπιπόλαιος, χωρὶς κανόνες, χωρὶς πίστι ἤ ἀρχές. Ὅταν ὅλα τελείωσαν σὲ τραγωδία, ἐπέστρεψα στὴν πί­στι. Πῆγα τότε στὸ Βαλαάμ, γιὰ νὰ συμβουλευθῶ τὸν π. Ἰωάννη. “Γνωρίζεις δούλη τοῦ Θεοῦ”, εἶπε ὁ π. Ἰωάννης, “ὅτι δὲν πρέπει νὰ πέ­σης σὲ μελαγχολία καὶ νὰ νομίσης ὅτι ἡ ζωή σου τελείωσε. Εἶσαι νέα καὶ ὅλα μποροῦν νὰ ἀλλάξουν πολλὲς φορές. Ὁ Κύριος ποτὲ δὲν στέλνει δοκιμασί­ες πέραν τῶν δυνάμεών μας. Νὰ τὸ θυμᾶσαι αὐτὸ πάντοτε καλά. Ὑπάρχει μία σχετικὴ διήγησι γι’ αὐτό. Ἕνας Μο­ναχὸς βασανιζόταν πολὺ ἀπὸ δυσκο­λίες στὴν ζωή του καὶ γόγγυζε κατὰ τοῦ Θεοῦ ζητώντας ἕναν σταυρὸ πιὸ ἐλαφρύ. Μία νύκτα, κατὰ τὴν διάρ­κεια τοῦ ὕπνου του, ὀνειρεύθηκε ὅτι ἦταν σὲ ἕνα τεράστιο σπήλαιο καὶ τὰ πάντα ἐκεῖ ἦταν καλυμμένα μὲ σταυρούς.

Ὁ Μοναχὸς μποροῦσε νὰ ἰδῆ σταυροὺς ἀπὸ χρυσό, ἀσήμι, σίδερο, πέτρα καὶ ξύλο. Μία φωνὴ τοῦ εἶπε: Ἡ προσευχή σου εἰσακούσθηκε· διάλε­ξε κάποιον σταυρό, κατὰ τὴν δύναμί σου! Ὁ Μοναχὸς ἄρχισε νὰ ἀναζητῆ γιὰ τὸν μικρότερο καὶ ἐλαφρύτερο σταυρό. Τελικὰ βρῆκε ἕναν μικρό, ξύ­λινο σταυρὸ καὶ ἐρώτησε: Μπορῶ νὰ πάρω αὐτὸν τὸν μικρὸ σταυρό; Μά, αὐτὸς εἶναι ὁ δικός σου σταυρός, ἀπάντησε ἡ φωνή· ὅλοι οἱ ὑπόλοιποι σταυροὶ εἶναι ὄντως βαρύτεροι! ”Τότε ὁ π. Ἰωάννης πρόσθεσε: Ὁ σταυρός σου σοῦ φαίνεται βαρύς, κυ­ρία μου, ὅμως σὰν Ἐξομολόγος, ἀκούω συχνὰ τέτοια δράματα. Εἶναι ἁμαρτία γιὰ σᾶς νὰ παροργίζετε τὸν Κύριο μὲ τὰ παράπονά σας. Νὰ προσεύχε­σθε συχνά, νὰ ἐπαναλαμβάνετε ἀπὸ καιροῦ εἰς καιρὸν τὴν Προσευχὴ τοῦ Ἰησοῦ καὶ νὰ ἐπαφίεσθε στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ὁ Κύριος θὰ σᾶς δείξη τὴν ὁδὸ ποὺ θὰ ἀκολουθήσετε. Τότε νὰ ἐπιστρέψετε ἐδῶ καὶ θὰ σᾶς εἰπῶ ὅ,τι μπορέσω”. ”Πέρασαν λίγα χρόνια. Ἐργαζόμουν σὲ μία μέτρια ἐργασία καὶ ζοῦσα μία ἥσυχη ζωή. Μία βραδιὰ προσκλήθηκα σὲ ἕναν χορό. Ἄν καὶ ἤμουν στὰ τριάντα μου, ἕνας κύριος, λίγο μεγαλύτερός μου, μοῦ ζήτησε νὰ χορέψουμε. Δέχθηκα. Ἀργότερα, συναντηθήκαμε κάποιες φορές. 

Αὐτὸς ἦταν ἀνύπανδρος, σε­βαστὸς σὲ ὅλους καὶ ἕνας ἀπὸ τοὺς πλουσιώτερους ἀνθρώπους στὴν Σκανδιναβία. Δύο ἤ τρεῖς μῆνες μετὰ τὴν συνάντησί μας, μοῦ ζήτησε νὰ γίνω σύζυγός του. Οἱ γονεῖς μου ἦταν πολὺ εὐχαριστημένοι γιὰ τὸ τὶ σπουδαῖος γά­μος θὰ ἦταν αὐτός. ”Ὅμως, ἡ ἐμπειρία τοῦ πρώτου μου γάμου μὲ δίδαξε νὰ εἶμαι συνετή. Ζήτησα χρόνο γιὰ νὰ σκεφθῶ καὶ ἐκεῖνος συμ­ φώνησε. Τότε ἐπέστρεψα γιὰ νὰ ἰδῶ τὸν Πνευματικό μου στὸ Βαλαὰμ καὶ τοῦ τὰ εἶπα ὅλα. Σκέφθηκε γιὰ λίγα λεπτὰ καὶ μοῦ εἶπε: “Δούλη τοῦ Θεοῦ, θυμηθῆτε τὶ σᾶς εἶπα λίγα χρόνια πρίν, ὅτι ὅλα θὰ τα­ κτοποιηθοῦν καὶ ὅτι ὁ Θεὸς θὰ σᾶς ἔδειχνε τὸν δρόμο ποὺ θὰ ἀκολουθήσετε. Λοιπόν, σᾶς ἔφερε σὲ μία ὑψηλότερη κοινωνικὴ τάξι. Ὅμως, πρέπει πάντοτε νὰ ἐνθυμῆσθε ὅτι οἱ δοκιμασίες καὶ οἱ θλί­ψεις δὲν θὰ ἐξαφανισθοῦν· θὰ ἀλλάξουν μόνο στὴν μορφή. Ἀντὶ γιὰ ἕναν μικρὸ ξύ­λινο σταυρὸ μιᾶς ταπεινῆς-μέτριας ζωῆς, πτωχῆς καὶ ἀπαρατήρητης, θὰ δεχθῆτε ἕναν χρυσὸ σταυρό, ὁ ὁποῖος εἶναι πολὺ πιὸ δύσκολο νὰ κουβαληθῆ. 

Ἐν τούτοις, εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπίσης ὑποφερτός, ἄν ἐξασκῆτε μεγάλες πράξεις γενναιοδω­ρίας καὶ φιλανθρωπίας. Ἀναμφίβολα θὰ σᾶς ζηλέψουν· οἱ ἄνθρωποι θὰ προσ­παθήσουν νὰ σᾶς χωρίσουν ἀπὸ τὸν σύζυγό σας καὶ ἀπὸ τὴν οἰκογένειά του. Ἀλλά, ἄν παραμείνετε ἀδιάφορη στὸν πλοῦτο καὶ στὶς τιμές, ποὺ θὰ ἔλθουν σύντομα, ὅπως καὶ στὴν ματαιότητα τοῦ κόσμου, θὰ μπορέσετε νὰ διατηρήσετε τὴν ἐσωτερικὴ εἰρήνη, εἰδικὰ μάλιστα ἄν ἐξασκῆτε τὴν Προσευχὴ τοῦ Ἰησοῦ ὅσο τὸ δυνατὸν περισσότερο. Καὶ ἐπίσης, ἀκόμη μία νουθεσία: νὰ πηγαίνετε κάθε χρόνο γιὰ ἕναν μῆνα σὲ κάποιο πολὺ ἐρημητικὸ μέρος καὶ ἐκεῖ νὰ ἐπιδίδεσθε στὴν Προσευχὴ τοῦ Ἰησοῦ ὅσο μπορεῖτε καὶ θὰ δῆτε πόσο βοηθητικὸ εἶναι αὐτό”. ”Λοιπόν, ἔχω ἤδη παντρεμμένη ἀρκετὰ χρόνια καὶ κάθε χρόνο ἐρχόμαστε ἐδῶ. Ἀρχικά, ὁ σύζυγός μου καὶ τὰ παιδιὰ δὲν ἦταν πολὺ χαρούμενοι, ἀλλὰ τώρα καὶ αὐτοὶ οἱ ἴδιοι περιμέ­νουν μὲ ἀνυπομονησία γιὰ τὴν στιγμὴ ποὺ θὰ ἔλθουμε ἐδῶ. Εἶναι ἕνας πα­ράδεισος. Πρέπει νὰ σᾶς εἰπῶ, ὅτι ὁ Πνευματικὸς εἶχε δίκαιο. 

Ὁ σταυρὸς τῶν ἑκατομμυριούχων εἶναι βαρύ­τερος ἀπὸ τῶν πτωχῶν καὶ εἶναι πάρα πολὺ ἐπικίνδυνος. Εἶναι τόσο εὔκολο νὰ πέσης σὲ ὑπερηφάνεια ἤ σὲ ἀδιαφορία, νὰ σκληρυνθῆς ἀπέναντι στὰ παθήματα τῶν ἄλλων!... ”Ἔχω παρατηρήσει ἀνέκαθεν στὴν ζωή μου, ὅτι ὅταν ἐντείνουμε τὶς προσ­πάθειές μας γιὰ νὰ ἀποκτήσουμε κάτι, παρὰ τὰ αὐξανόμενα ἐμπόδια, κατορθώνουμε τελικὰ μὲ τὴν κάποτε ὑπεράνθρωπη προσπάθειά μας νὰ κερ­δίσουμε τὸ ἐπιθυμητὸ ἀντικείμενο, ἄν καὶ μπορεῖ νὰ εἶναι γιὰ τὴν καταστρο­φή μας καὶ ὄχι γιὰ τὸ καλό μας. Κάποτε μάλιστα κουραζόμαστε τόσο, ποὺ γινό­μαστε ἀδιάφοροι στὰ πάντα, ἤ, διαφο­ρετικά, πιστεύουμε ὅτι τὸ ἀποτέλεσμα δὲν ἦταν ἄξιο τῶν προσπαθειῶν μας. Ὅ,τι ὅμως προέρχεται ἀπὸ τὸν Θεό, ἔρχεται ἀπὸ μόνο του. 

Ἡ Ἁγία Γραφὴ λέγει, ὅτι ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν δὲν ἔρχεται μὲ ἀξιοπαρατήρητο τρόπο, διό­τι ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντὸς ἡμῶν ἐστι. ”Πρὶν ἀπὸ πολλὰ χρόνια, ὅταν δοκί­μαζα μεγάλες θλίψεις ἀπὸ τὸν πρῶτο μου ἄνδρα, εἶπα στὴν θεία μου, μία σοφὴ γυναῖκα: Θὰ φύγω ἀπὸ τὸν ἄνδρα μου καὶ ἀπὸ τὸ σπίτι μας καὶ τότε θὰ εἶμαι χαρούμενη καὶ εὐτυχισμένη ὅπως καὶ πρίν! Ἡ θεία μου ἀπάντησε: Κοίταξε, εἶσαι ἀκόμη νέα. Εἶναι ἀδύνατον νὰ ξε­φύγης ἀπὸ τὸν ἑαυτό σου· ὅμως, ἄν ἐξασφαλίσης εἰρήνη ψυχῆς, θὰ εἶσαι εὐτυχισμένη καὶ χαρούμενη παντοῦ. 

Στὴν ζωὴ αὐτὴ εἶναι ἀδύνατον νὰ ξεφύγουμε ἀπὸ θλίψεις, ὅμως εἶναι ἀναγκαῖο νὰ ἔχουμε ὑπομονή, 

νὰ προσευχώμαστε καὶ νὰ περιμένουμε. 

Ὁ Κύριος θὰ δείξη τὸν δρόμο τὴν στιγμὴ ποὺ Ἐκεῖνος θὰ ἐπιλέξη. 

Αὐτὸ εἶναι τόσο ἀληθινό, ἀλλὰ οἱ νέοι ἄνθρωποι δὲν μποροῦν νὰ τὸ καταλάβουν»... 

Παραμείναμε σιωπηλοί. 

Ἡ λίμνη ἔγινε ἐντελῶς μαύρη... 

«Εἶναι ἤδη περασμένες ἕνδεκα!», παρατήρησε ἡ κυρία Νίνα Νικολάεβνα, «ἀλλὰ εἶναι τόσο φωτεινά, σὰν τὴν ἡμέρα.

 Εἶναι ὥρα γιὰ ξεκούρασι. Σέργιε Νικολάεβιτς, καληνύχτα!». 

Sergei Bolshakoff, 
Upon the Heights of the Spirit – About Madame Nina Nikolaevna, 
στό περιοδικό “Orthodox Life”, 
No 5, 1992, pp. 48-50. 
Μετάφρασις ἡμετέρα
Αναδημοσίευση από το περιοδικό ''ΑΓΙΟΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΣ''
 τεύχος 374, Φθινόπωρο - Χειμώνας 2015
Επιμέλεια ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ