{...} Ήδη δε και το προ αιώνων διατεταγμένον μυστήριον,
και πάλαι δια των προφητών κηρυχθέν,
την έκβασιν είχεν.
''Ιδού η παρθένος εν γαστρί λήψεται, και τέξεται υιόν, και καλέσουσι το όνομα αυτού Εμμανουήλ·
ο έστι μεθερμηνευόμενον, Μεθ' ημών ο Θεός''.
Πάλαι κακείνη η προσηγορία του παντός μυστηρίου την δήλωσιν έχει,
ότι Θεός εν ανθρώποις,
επειδή ερμηνεύεται, φησί, το Ἐμμανουήλ ''Μεθ' ημών ο Θεός''.
Και μηδείς περί τρεπέσθω ταις Ιουδαικαίς επηρείαις,
οι φασιν ουχί παρθένον,
ἀλλά νεάνιν ειρήσθαι παρά του προφήτου.
''Ιδού γαρ, φησίν, η νεάνις εν γαστρί λήψεται''.
Πρώτον μεν γαρ πάντων εστίν αλογώτατον
το παρά του Κυρίου αντί σημείου δοθέν,
τούτο κοινόν ον και υπό πάσης της φύσεως ομολογούμενον είναι δοκείν.
Τί γαρ φησίν ο προφήτης;
''Και προσέθετο Κύριος λαλήσαι τω Άχαζ, λέγων·
Αίτησαι σεαυτώ σημείον παρά Κυρίου του Θεού σου εις βάθος ή εις ύψος.
Και είπεν Άχαζ·
Ου μη αιτήσω, ουδ' ου μη πειράσω Κύριον''.
Είτα μετ' ολίγα φησίν·
''∆ια τούτο δώσει Κύριος αυτός υμίν σημείον.
Ιδού η Παρθένος εν γαστρί λήψεται''.
Επειδή γαρ ουκ ήτησε το εις βάθος ή εις ύψος σημείον ο Άχαζ, ίνα μάθεις, ότι ο καταβάς εις τα κατώτερα μέρη της γης, αυτός έστι και ο αναβάς υπεράνω πάντων των ουρανών, αυτός ο Κύριος έδωκε σημείον· σημείον δε παράδοξόν τι και τεραστικόν, και παρά πολύ της κοινής παρηλλαγμένον φύσεως. Η αυτή γυνή και παρθένος και μήτηρ, και εν τω αγιασμώ της παρθενίας μένουσα, και την της τεκνογονίας ευλογίαν κληρονομούσα. Ει δε τινες των ερμηνευσάντων την Εβραίδα φωνήν αντί της παρθένου την νεάνιν εκδεδώκασιν, ουδέν τω λόγω διαλυμαίνεται. Ευρήκαμεν γαρ εν τη συνηθεία της Γραφής αντί της παρθένου την νεάνιν παραλαμβανομένην πολλάκις, ως εν τω ∆ευτερονομίῳ φησίν· ''Εάν τις εύρει την παίδα την παρθένον, ήτις ου μεμνήστευται, και βιασάμενος κοιμηθεί μετ' αυτής, και ευρεθεί, δώσει ο άνθρωπος ο κοιμηθείς μετ' αυτής τω πατρί της νεάνιδος πεντήκοντα δίδραχμα''. ''Και εγερθείς παρέλαβε την γυναίκα αυτού''.
Και διαθέσει, και στοργή, και πάση τη επιβαλλούση τοις συνοικούσιν επιμελείᾳ γυναίκα ηγούμενος, των γαμικών έργων απείχετο. ''Ουκ εγίνωσκε γαρ αυτήν, φησίν, έως ου έτεκε τον υιόν αυτής τον πρωτότοκον''. Τούτο δε ήδη υπόνοιαν παρέχει, ότι μετά το καθαρώς υπηρετήσασθαι τη γεννήσει του Κυρίου τη επιτελεσθείσει δια του Πνεύματος του αγίου, τα νενομισμένα του γάμου έργα μη απαρνησαμένης της Μαρίας.
Ημείς δε, ει και μηδέν τω της ευσεβείας παραλυμαίνεται λόγω (μέχρι γαρ της κατά την οικονομίαν υπηρεσίας αναγκαία η παρθενία, το δ' εφεξής απολυπραγμόνητον τω λόγω του μυστηρίου), όμως δια το μη καταδέχεσθαι των φιλοχρίστων την ακοήν, ότι ποτέ επαύσατο είναι παρθένος η Θεοτόκος, εκείνας ηγούμεθα τας μαρτυρίας αυτάρκεις. Προς μεν το, ότι ''Ουκ εγίνωσκεν αυτήν έως ου έτεκε τον υιόν αυτής'', ότι το, ''έως'' πολλαχού χρόνου μεν τινα δοκεί περιορισμόν υποφαίνειν, κατά δε την αλήθειαν το αόριστον δείκνυσιν.
Οποίον έστι το υπό του Κυρίου λεχθέν το, ''Και ιδού εγώ μεθ' υμών είμι πάσας τας ημέρας έως της συντελείας του αιώνος''. Ου γαρ δήπου μετά τον αιώνα τούτον ουκ έμελλε συνέσεσθαι τοις αγίοις ο Κύριος· αλλ' η επαγγελία του παρόντος το διηνεκές σημαίνει, ουκ έστιν αποκοπή του μέλλοντος. Τον αυτόν δη τρόπον φαμέν κανταύθα παρειλήφθαι το, ''έως''. Επειδή δε είρηται, ''Πρωτότοκον'', ου πάντως ο πρωτότοκος προς τους επιγινομένους έχει την σύγκρισιν, αλλ' ο πρώτον διανοίγων μήτραν πρωτότοκος ονομάζεται.
∆ηλοί δε και η κατά τον Ζαχαρίαν ιστορία, ότι μέχρι παντός παρθένος η Μαρία. Λόγος γαρ τις έστι, και ούτος εκ παραδόσεως εις ημάς αφιγμένος, ότι ο Ζαχαρίας, εν τη των παρθένων χώρᾳ την Μαριάμ κατατάξας μετά την του Κυρίου κύησιν, υπό των Ιουδαίων κατεφονεύθη μεταξύ του ναού και του θυσιαστηρίου, εγκληθείς υπό του λαού ως δια τούτου κατασκευάζων το παράδοξον εκείνο και πολυύμνητον σημείον, παρθένον γεννήσασαν και την παρθενίαν μη διαφθείρασαν.
''Του δε Ιησού γεννηθέντος, φησίν, εν Βηθλεέμ της Ιουδαίας, εν ημέραις Ηρώδου του βασιλέως, ιδού μάγοι από ανατολών παρεγένοντο εις Ιεροσόλυμα, λέγοντες· Πού έστιν ο τεχθείς βασιλεύς των Ιουδαίων''; Έθνος Περσικόν οι μάγοι, μαντείαις και επαοιδίαις και φυσικαίς τισιν αντιπαθείαις προσέχοντες, και περί την τήρησιν των μεταρσίων εσχολακότες. Ταύτης δε της μαντείας έοικε είναι και Βαλαάμ, ο μεταπεμφθείς παρά του Βαλάκ, ώστε δια τινων τελετών καταράσασθαι τον Ισραήλ· ος και εν τη τετάρτῃ αυτού παραβολή τοιαύτα λέγει περί του Κυρίου· ''Άνθρωπος ορών, φησίν, ακούων λόγια Θεού, επιστάμενος γνώσιν Υψίστου, και όρασιν Θεού ιδών εν ύπνω· αποκεκαλυμμένοι οι οφθαλμοί αυτού. ∆είξω αυτώ, και ουχί νυν, μακαρίζω, και ουκ εγγίζει. Ανατελεί άστρον εξ Ιακώβ, και αναστήσεται άνθρωπος εξ Ισραήλ''.
∆ια τούτο επιζητήσαντες τον τόπον της Ιουδαίας, κατά μνήμην της παλαιάς προφητείας, ήλθον μαθείν που έστιν ο τεχθείς βασιλεύς των Ιουδαίων. Τάχα δε και αντικειμένης δυνάμεως τη επιφανεία του Κυρίου ατονωτέρας λοιπόν γενομένης, αισθανόμενοι καταργουμένης της ενεργείας αυτών, μεγάλην δύναμιν τω τεχθέντι προσεμαρτύρουν. ∆ια τούτο ευρόντες το παιδίον προσεκύνησαν αυτώ εν δώροις. Μάγοι, το απηλλοτριωμένον του Θεού και ξένον των διαθηκών έθνος, πρώτοι της προσκυνήσεως ηξιώθησαν, διότι αι παρά των εχθρών μαρτυρίαι αξιοπιστότεραι είσιν. Ει γαρ Ιουδαίοι προσεκύνησαν πρώτοι, ενομίσθησαν αν την εαυτών σε μνύνειν συγγένειαν· νυν δε οι μηδέν προσήκοντες ως τω Θεώ προσκυνούσιν, ίν' οι οικείοι κατακριθώσι, τούτον σταυρώσαντες, ον οι αλλόφυλοι προσεκύνη σαν. Επεί μέντοι προσέκειντο ταις των ουρανίων κινήσεσιν, ουκ αργώς εθεώρουν το παράδοξον των κατ' οὐρανόν θεαμάτων, αστέρα καινόν και ασυνήθη τη γεννήσει του Κυρίου επανατείλαντα.
Και μηδείς ελκέτω την της αστρολογίας κατασκευήν εις την του αστέρος ανατολήν. Οι μεν γαρ την γένεσιν παρεισάγοντες εκ των ήδη όντων αστέρων, των τούτων τοιόνδε σχηματισμόν αίτιον είναι των κατά τον βίον συμπτωμάτων εκάστῳ τίθενται· ενταύθα δε ουδείς των όντων αστέρων την βασιλικήν γέννησιν εσήμαινεν, ουδ' αυτός των συνήθων ην. Οι γαρ τη κτίσει συγκαταβληθέντες εξ αρχής ήτοι ακίνητοι είσι δια παντός, η την κίνησιν άπαυστον έχοντες· ο δε φανείς ούτος αμφότερα φαίνεται έχων, και κινούμενος και ιστάμενος. Και εν μεν τοις ήδη ούσιν οι μεν κατεστηριγμένοι ουδέποτε κινούνται, οι δε πλανήται ουδέποτε ίστανται· ὁ δε αμφότερα έχων εν αυτώ, και κίνησιν και στάσιν, δηλός έστιν ουδετέροις προσήκων. Εκινήθη μεν γαρ από ανατολών μέχρι Βηθλεέμ· έστη δε επάνω ου ην το παιδίον.
∆ια τούτο κινηθέντες οι μάγοι από ανατολών τη οδηγίᾳ αστέρος επόμενοι,
επιστάντες τοις Ιεροσολύμοις, πάσαν μεν ετάραξαν τη εαυτῶν επιδημίᾳ την πόλιν,
φόβον δε τω βασιλεί των Ιουδαίων ενήκαν.
Ευρόντες ουν ον εζήτουν,
δώροις ετίμησαν, χρυσώ, και λιβάνῳ, και σμύρνῃ·
τάχα που τη προφητείᾳ του Βαλαάμ ακολουθούντες και ενταύθα,
ος περί του Χριστού τοιαύτα είπε·
''Κατακλιθείς ανεπαύσατο ως λέων, και ως σκύμνος.
Τίς αναστήσει αυτόν;
Οι ευλογούντες σε ευλόγηνται, και οι καταρώμενοί σε κεκατήρανται''.
Επεί ουν δια μεν του λέοντος το βασιλικόν ο λόγος ενδείκνυται,
δια δε της κατακλίσεως το πάθος,
δια δε της του ευλογείν δυνάμεως την θεότητα, ακολουθούντες τη προφητείᾳ οι μάγοι,
ως μεν βασιλεί τον χρυσόν,
ως δε τεθνηξομένῳ την σμύρναν προσήνεγκαν,
ως δε Θεῷ τον λίβανον.
Ου μην ουδ' εκείνο τοις περιέργως τα κατά τον τόκον εκλαμβάνουσιν ειπείν υπάρχει,
ότι ο αστήρ τοις κομήταις παραπλήσιος ην,
οίπερ μάλιστα δοκούσι βασιλέων διαδοχάς δηλούντες κατ' ουρανόν ίστασθαι.
Ακίνητοι γαρ και ούτοι ως επίπαν εισίν, εν περιγραπτώ τόπω της εκκαύσεως γινομένης.
Κομήται γαρ και δοκίδες και βόθυνοι διάφορα σχήματα, και προσηγορίαι οικείαι τοις σχήμασι. Πάντων δε γένεσις η αὐτή. {...}
Μεταφορά στο διαδίκτυο στο μονοτονικό σύστημα, επιμέλεια και παρουσίαση κειμένου
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Απόσπασμα από τον θεόπνευστο λόγο του Μεγάλου πατρός Αγίου Βασιλείου εκ της Πατρολογίας του Migne,
που δίνει ακατάληπτες, θεολογικές ερμηνείες σ΄εμάς τους εν γνώσει λόγω, έργω και νοήμασι αμαρτωλούς,
σχετικά με το ''αειπάρθενον της θεοτόκου'', το ''σχέδιο της θείας οικονομίας'', την ''επινόηση'' της μνηστείας,
τη νοηματοδότηση της προσκύνησης των ποιμένων και των μάγων.
Και ιδού πόσο ιδεατά λαλεί ο άγιος πατήρ για τη μνηστεία της θεομήτορος:
''Ἔχω και κάποιον άλλο λόγο να σας μιλήσω, ίδιο με αυτούς που ειπώθηκαν, ότι δηλαδή ο κατάλληλος για την ενανθρώπιση του Χριστού μας χρόνος, από παλιά ορισμένος και διαταγμένος πριν από την αρχή τού κόσμου, εκείνη την στιγμή είχε πλέον φτάσει΄ τότε έπρεπε το Άγιο Πνεύμα και η δύναμη του Υψίστου να δώσουν υπόσταση σε εκείνη τη θεοφόρο σάρκα. Επειδή δεν υπήρχε σε εκείνη την γενιά των ανθρώπων κάποια ισότιμη στην καθαρότητα με την Μαρία, ώστε να υποδεχθεί την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος −είχε βέβαια εξασφαλισθεί προηγουμένως με τη μνηστεία− διαλέχτηκε η μακαρία Παρθένος χωρίς να βλαφτεί κάτι από την παρθενία της εξαιτίας της μνηστείας της.
Έχει διατυπώσει κάποιος από τούς παλιούς κι ένα άλλο επιχείρημα, ότι για να ξεγελαστεί ο άρχοντας του κακού αυτού του κόσμου, δηλαδή ο Διάβολος, από την παρθενία της Μαρίας, γι' αυτό επινοήθηκε η μνηστεία του Ιωσήφ. Γιατι το πρόσχημα της μνηστείας γύρω από την Παρθένο επινοήθηκε κατά κάποιο τρόπο για την έπαρση του πονηρού, ο οποίος από παλιά παρακολουθούσε τις παρθένες από τότε που άκουσε τον Προφήτη να λέει: ''Να, η παρθένος θα συλλάβει με υπερφυσικό τρόπο και θα γεννήσει γιο''. Ξεγελάστηκε λοιπόν με τη μνηστεία ο εχθρός της παρθενίας. Γιατι γνώριζε την καταστροφή της εξουσίας του, που επρόκειτο να συμβεί με την σαρκική εμφάνιση του Κυρίου''.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου