ΠΕΡΙ ΝΗΣΤΕΙΑΣ

Μέ θεῖο ἐνθουσιασμό ὁ Ποιητής ἀπευθυνόμενος πρός τούς Ὀρθοδόξους

 Χριστιανούς κατά τήν Κυριακή τῆς Τυρινῆς ἀνακράζει: 

«Τό στάδιον τῶν ἀρετῶν ἠνέωκται, 

οἱ βουλόμενοι ἀθλῆσαι εἰσέλθετε, 

ἀναζωσάμενοι τόν καλόν τῆς νηστείας ἀγῶνα· 

οἱ γάρ νομίμως ἀθλοῦντες δικαίως στεφανοῦνται..., 

ὡς τεῖχος ἄρρηκτον κατέχοντες τήν πίστιν, 

καί ὡς θώρακα τήν προσευχήν, καί περικεφαλαίαν τήν ἐλεημοσύνην· 

ἀντί μαχαίρας τήν Νηστείαν, 

ἥτις ἐκτέμνει ἀπό καρδίας πᾶσαν κακίαν».

Οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι μέ τόν 69ο Κανόνα τους νομοθέτησαν τήν Νηστεία τῆς ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς γιά ὅλους τούς Ὀρθοδόξους Χριστιανούς, νά τήν νηστεύουν κατά μίμησιν τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ, ὁ Ὁποῖος, ὡς γνωστόν, νήστευσε στήν ἔρημο 40 ἡμερονύκτια. Ἀρχίζει ἀπό τήν Νηστεία τό κοσμοσωτήριο ἔργο του ὁ Ἰησοῦς ἀφ’ ἑνός γιά νά πληρώσει τό χρέος, τό ὁποῖο ὁ πρῶτος χοϊκός (χωματένιος) Ἀδάμ ὤφειλε, καί ἀφ’ ἑτέρου γιά νά διδάξει ὅλους ὅσοι πιστεύουν σέ Αὐτόν, ὅτι ὀφείλουν ἀπό αὐτήν τήν ἀρετή νά ἀρχίσουν τό ἔργο τῆς σωτηρίας τους.

Διότι, ἐπειδή προηγήθηκε ἡ πλάση τοῦ σώματος τοῦ Ἀδάμ ἀπό τό θεῖο ἐμφύσημα, μέ τό ὁποῖο δημιουργήθηκε ἡ ψυχή του, γι’ αὐτό εἶναι ἀνάγκη νά προηγοῦνται οἱ σωματικές ἀρετές, ὅπως ἡ νηστεία καί ἡ ὑπόλοιπη ἄσκηση τοῦ σώματος, ἀπό τίς πνευματικές ἀρετές. Αὐτό βλέπουμε νά ἐφαρμόζεται σέ ὅλους τούς Ἁγίους: στούς Προφῆτες, στούς ἁγίους Ἀποστόλους καί προπαντός στούς Ὁσίους.

Εἶναι ἀδύνατη ἡ ἀνάταση τῆς ψυχῆς, χωρίς τόν καθαρμό πού ἔρχεται μέ τήν Νηστεία. Εἶναι ἀδύνατη ἡ ἁγνεία, μόνο μέ θεωρητικό τρόπο, ὅσο ὑψηλός στόν νοῦ καί ἄν εἶναι ὁ ἄνθρωπος, χωρίς τήν βοήθεια τῆς Νηστείας, μέ τήν ὁποίαν ἀφοῦ κατευνάζονται οἱ σωματικές ὁρμές, κατορθώνεται μέ τήν συνέργεια τῆς θείας χάριτος ἡ αὐτοκυριαρχία καί ἡ ἀπό αὐτήν προερχόμενη ἁγνεία. Τό σκεῦος τῆς Ἐκλογῆς, ὁ θεῖος Ἀπόστολος Παῦλος, ὁ διαπρύσιος Κήρυκας τῆς Ἀληθείας, τό δοχεῖο ὅλης τῆς ἐν Χριστῷ γνώσεως, τό στόμα τοῦ Χριστοῦ, δέν θαρροῦσε μόνο στό θεωρητικό μεγαλεῖο του, ἀλλά συνέθλιβε τήν σάρκα του «ἐν νηστείαις πολλάκις» (Β’ Κορ. 11, 27), καί ἔλεγε: «ὑποπιάζω μου τό σῶμα καί δουλαγωγῶ, μήπως ἄλλοις κηρύξας αὐτός ἀδόκιμος γένωμαι» (Α’ Κορ. 9, 27).

Πόσο μακρυά βρίσκονται οἱ καταφρονητές τῆς Νηστείας! Ὤ! Πόσων πνευματικῶν ἀγαθῶν στεροῦνται! ὁ θεῖος Ὑμνωδός ὡς δωρεά τοῦ Θεοῦ πρός τούς ἀνθρώπους θεωρεῖ τήν Νηστεία. «Ἔλαμψεν ἡ χάρις Σου, Κύριε, ἔλαμψεν ὁ φωτισμός τῶν ψυχῶν ἡμῶν· ἰδού καιρός εὐπρόσδεκτος, ἰδού καιρός μετανοίας», ψάλλει κατανυκτικώτατα ἡ Ἐκκλησία μέ τήν ἔναρξη τῆς ἁγίας Νηστείας, τό στάδιο τῆς ὁποίας εἶναι ἀνέκφραστη εὐχαρίστηση, γιά ὅσους μέ χαρά κλίνουν τόν αὐχένα στόν ἀγαθό ζυγό τοῦ Κυρίου.

Ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ συνιστῶντας Νηστεία, δέν ἐννοεῖ μόνο τήν σωματική, ἀλλά καί τήν πνευματική, ἡ ὁποία εἶναι ἀποχή ἀπό κάθε ἁμάρτημα. Γιά αὐτήν, τήν πνευματική, ἔχει συσταθεῖ ἡ σωματική, ἐπειδή, ὅπως ἔχει λεχθεῖ προηγουμένως, καθίσταται ἀδύνατη ἡ κατόρθωση τῆς πρώτης, τῆς πνευματικῆς, χωρίς τήν δεύτερη, τήν σωματική. Γι’ αὐτό καί κατά τήν διάρκεια τῆς ἁγίας Νηστείας μᾶς συμβουλεύουν μέ τό μέλος τους τά ἀηδόνια τῆς Ὀρθόδοξης Χριστιανικῆς Ὑμνογραφίας ὡς ἑξῆς: «Νηστεύοντες, ἀδελφοί, σωματικῶς, νηστεύσωμεν καί πνευματικῶς· λύσωμεν πάντα σύνδεσμον ἀδικίας,... δώσωμεν πεινῶσιν ἄρτον, καί πτωχούς ἀστέγους εἰσαγάγωμεν εἰς οἴκους...». «Νηστείαν, οὐκ ἀποχήν βρωμάτων (τροφίμων) μόνον τελέσωμεν, ἀλλά παντός πάθους ὑλικοῦ ἀλλοτρίωσιν», καί πάλι: «Νηστεύσωμεν νηστείαν δεκτήν, εὐάρεστον τῷ Κυρίῳ· ἀληθής νηστεία, ἡ τῶν κακῶν ἀλλοτρίωσις (ἀποξένωσις), ἐγκράτεια γλώσσης, θυμοῦ ἀποχή, ἐπιθυμιῶν χωρισμός, καταλαλιᾶς, ψεύδους καί ἐπιορκίας...».

Ὁ δέ μεγαλοφωνότατος Προφήτης Ἡσαΐας λέει ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ: «οὐ ταύτην τήν νηστείαν ἐγώ ἐξελεξάμην· οὐδ’ ἄν κάμψῃς ὡς κρίκον τόν τράχηλόν σου, καί σάκκον καί σποδόν ὑποστρώσῃς, οὐδέ οὕτω καλέσετε νηστείαν δεκτήν... (χωρίς τό ἔλεος πρός τόν πλησίον)» (Ἡσ. 58, 1-11). Μέ τήν Νηστεία οἱ Νινευΐτες ἐξιλέωσαν τόν Θεό. Μέ τήν Νηστεία ὁ Μωϋσῆς ἔγινε θεόπτης. Μέ τήν Νηστεία οἱ ἅγιοι τρεῖς Παῖδες ἔσβησαν τήν φλόγα τῆς καμίνου. Μέ τήν Νηστεία ὁ Προφήτης Δανιήλ ἔφραξε τά στόματα τῶν λιονταριῶν. Προηγοῦνταν Νηστεία πρίν ἀπό τίς Ἀποστολικές περιοδεῖες: «τότε νηστεύσαντες καί προσευξάμενοι» (Πράξ. 13, 2). Νηστεύοντας ὁ Κορνήλιος ὁ ἑκατόνταρχος εἶδε τόν Ἄγγελο τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος τοῦ δίδαξε τόν τρόπο τῆς σωτηρίας (Πράξ. 10, 30). «Ἐν νηστείαις καί δεήσεσι λατρεύουσα τόν Θεόν Ἄννα ἡ προφῆτις» ἀξιώθηκε νά δεῖ τόν Σωτῆρα σάν Βρέφος στό Ἱερό (Λουκ. 2, 37). «Καί τί ἔτι λέγω; ἐπιλήψει γάρ με διηγούμενον ὁ χρόνος» τά κατορθώματα τῆς Νηστείας. Αὐτή μέ λίγες λέξεις «τῆς ψυχῆς κατευνάζει τά οἰδήματα, καί τῷ Δεσπότῃ καταλάσσει (συμφιλιώνει) τούς πταίσαντας». Ἄς τήν ὑποδεχθοῦμε μέ εὐφροσύνη, ὡς δῶρο θεόσδοτο.

Απο τήν ὑποχρέωση τῆς Νηστείας ἀπαλλάσσονται μόνον οἱ βαρειά ἀσθενεῖς, 

γιά τούς ὁποίους γνωματεύει εὐσεβής ἰατρός, 

ὅτι εἶναι ἀναγκαία ἡ κατάλυση

 [καί δίνει τήν ἄδεια γι’ αὐτό καί ὁ Πνευματικός]. 

Ὅλοι,

ὅπως οἱ Νινευΐτες, ἄς προχωρήσουμε στό στάδιο τῆς Νηστείας μέ δεήσεις κατανυκτικές, 

γιά νά ἀξιωθοῦμε τῆς ἐν Χριστῷ ἀνεκλάλητης ἀγαλλιάσεως στήν Ἀνάστασή Του!

Εκ του ιστοτόπου της ''Εκκλησίας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών''   

 ''Ἡ Φωνή τῆς Ὀρθοδοξίας», ἀρ.φ. 411 / 11-2-1963, σελ. 2-3

(μέ ἀπόδοση στήν νέα ἐλληνική)''

Επιμέλεια, παρουσίαση ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ

Agiografy by Валерий Близнюк