Τρίτη 4 Ιουνίου 2019

Η ΕΝΔΟΞΟΣ ΑΝΑΛΗΨΙΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΜΑΣ ΟΔΗΓΟΣ ΣΤΗΝ ΝΗΠΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ




Δεύτε πάντες οἱ φιλέορτοι εὐσεβεῖς!... ῎Ας πανηγυρίσουμε πνευματικά, ἐνθουσιῶντες καὶ κροτοῦντες χεῖρας, γιὰ τὴν ὑπερφυᾶ ἀνάβασι τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν ἀπὸ τὴν γῆ στὸν Οὐρανό. Σήμερα ἑορτάζουμε τὸν ἐνδοξότατο «᾿Επίλογον τοῦ παγκαλλεστάτου, τοῦ σωτηριωδεστάτου καὶ τοῦ παγκοσμίου λόγου τῆς περὶ ἡμᾶς τοῦ Θεοῦ Λόγου Οἰκονομίας»1. Τώρα εἶναι καιρὸς ἀφάτου εὐφροσύνης καὶ ἀγαλλιάσεως, διότι ἡ φθαρτὴ καὶ θνητὴ φύσις μας ἀνεβαίνει ἐν Χριστῷ ἄφθαρτος καὶ ἀθάνατος καὶ μὲ δόξα ἀπερίγραπτη στοὺς Οὐρανούς. «῎Ας πανηγυρίσωμεν λαμπρῶς καὶ ἄς ἑορτάσωμεν, στοχαζόμενοι ὅτι ἡ καθ᾿ ἡμᾶς οὐσία, ἡ καταβᾶσα μέσα εἰς τὰ τοῦ ῞Αδου βάραθρα, ἀναβαίνει σήμερον ὑπεράνω τῶν ᾿Αγγέλων, τῶν ᾿Αρχαγγέλων καὶ τῶν ᾿Αρχῶν· ὑπεράνω τῶν ᾿Εξουσιῶν, Δυνάμεων καὶ Κυριοτήτων· ὑπεράνω τῶν Σεραφίμ, Χερουβὶμ καὶ τῶν Θρόνων» 1 . 


῎Ας εὐφρανθῶμεν ἐνθέως, διότι ὁ Χριστὸς καὶ Σωτήρας μας, ἀφοῦ ἀνέστησε τὴν πλανηθεῖσα φύσι μας μαζὶ μὲ τὴν ἰδική Του θεοϋπόστατη Σάρκα, ἐσήκωσε αὐτὴν στοὺς ὤμους Του· καὶ ἀναληφθείς, «πορεύεται» 2 γιὰ νὰ προσ-φέρη αὐτὴν πρὸς τὸν Θεὸ καὶ Πατέρα μὲ χαρὰ θεοπρεπῆ καὶ νὰ καθίση αὐτὴν «ἐν δεξιᾷ τῆς μεγαλωσύνης ἐν ὑψηλοῖς», «ἐν δεξιᾷ τοῦ θρόνου τοῦ Θεοῦ» 3 . Καὶ μαζὶ μὲ τὸν θεοκίνητο ῾Υμνωδὸ τῆς Δαμασκοῦ ἄς ψάλλουμε ἐγκάρδια καὶ κατανυκτικά: «Δυνάμει τοῦ Σταυροῦ Σου, Χριστέ, στερέωσόν μου τὴν διάνοιαν, εἰς τὸ ὑμνεῖν καὶ δοξάζειν Σου τὴν σωτήριον ᾿Ανάληψιν» 4. Γιατί ὅμως νὰ στερεωθῆ ἡ «διάνοιά» μας μὲ τὴν δύναμι τοῦ Σταυροῦ καὶ ὄχι τῆς ᾿Αναστάσεως;... Διότι ἡ Δόξα τῆς ᾿Αναλήψεως ἦλθε μετὰ τὴν Ταπείνωσι, τὸν Σταυρὸ καὶ τὸ Πάθος: «᾿Εταπείνωσεν ἑαυτὸν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δὲ σταυροῦ· διὸ καὶ ὁ Θεὸς Αὐτὸν ὑπερύψωσε καὶ ἐχαρίσατο Αὐτῷ ῎Ονομα τὸ ὑπὲρ πᾶν ὄνομα...»5. ῎Ετσι θὰ συμβῆ καὶ μὲ τοὺς φιλοχρίστους: θὰ γίνουν συγκοινωνοὶ τῆς ἐνδόξου ᾿Αναλήψεως τοῦ Κυρίου μας, λέγει ὁ ῞Αγιος Γρηγόριος Παλαμᾶς, «ὅσοι πρὸ τοῦ θανάτου τὴν ἁμαρτίαν διὰ μετανοίας καὶ τῆς εὐαγγελικῆς πολιτείας ἐσταύρωσαν»6 . 


Καὶ γιατί νὰ στερεωθῆ ἡ «διάνοιά» μας καὶ ὄχι ἡ γλῶσσα καὶ τὰ χείλη μας;... Διότι ἡ μετάνοια καὶ ἡ τήρησις τῶν ἁγίων ἐντολῶν τοῦ Κυρίου μας ἀπαιτοῦν μίαν συνεχῆ νῆψιν, δηλαδὴ ἐγρήγορσι, βία καὶ ἑτοιμότητα: «ἔστωσαν ὑμῶν αἱ ὀσφύες περιεζωσμέναι καὶ οἱ λύχνοι καιόμενοι» 7. Οἱ Νηπτικοὶ Πατέρες λέγουν, ὅτι ἡ «νοητὴ ὀσφὺς καὶ μέση εἶναι ἡ διάνοια τοῦ ἀνθρώπου», ἡ ὁποία «βαστάζει ὅλον τὸ βάρος τῆς ψυχῆς» 8. ῾Ο ῞Αγιος ᾿Απόστολος Παῦλος μᾶς προστάζει: «στῆτε περιζωσάμενοι τὴν ὀσφὺν ὑμῶν ἐν ἀληθείᾳ»9 : νὰ ζώνουμε τὴν νοητὴ «ὀσφύν» μας, δηλαδὴ τὴν «διάνοιάν» μας, «τόσον μὲ τὴν ἀλήθειαν τῶν ὀρθῶν δογμάτων καὶ τῆς πίστεως, ὅσον καὶ μὲ τὴν ἀλήθειαν τῆς ἐναρέτου ζωῆς μας»8 . ᾿Αλλά, καὶ ὁ ῞Αγιος ᾿Απόστολος Πέτρος μᾶς παρακινεῖ ἐναργέστερα: «Διὸ ἀναζωσάμενοι τὰς ὀσφύας τῆς διανοίας ὑμῶν, νήφοντες, τελείως ἐλπίσατε ἐπὶ τὴν φερομένην ὑμῖν χάριν ἐν ἀποκαλύψει ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ» 10. 


῾Η «διάνοιά» μας, δηλαδὴ ὁ «νοῦς» μας, ὁ ὁποῖος εἶναι ἡγεμὼν καὶ αὐτοκράτωρ τῶν παθῶν, δὲν πρέπει νὰ εἶναι «λυτὸς» καὶ «ἄζωστος» καὶ νὰ διαχέεται διὰ μέσου τῶν πέντε αἰσθήσεων καὶ νὰ προσκολλᾶται ἐμπαθῶς στὰ αἰσθητὰ καὶ μάταια πράγματα, μολυνόμενος καὶ ἁμαρτάνων καὶ σκοτιζόμενος. ᾿Αντιθέτως, θὰ πρέπει ὁ ἡγεμὼν «νοῦς» νὰ βάλη «ζώνη», νὰ σφιγχθῆ καὶ νὰ συμμαζευθῆ. Καὶ ποιά εἶναι ἡ «ζώνη» τοῦ «νοῦ» καὶ τῆς «διανοίας»; Οἱ Νηπτικοὶ Πατέρες μᾶς λέγουν, ὅτι «ζώνη» εἶναι «ἡ προσοχὴ καὶ ἡ πρὸς τὴν καρδίαν βιαία ἐπιστροφὴ τῆς διανοίας»11. «Σφίγξατε», μᾶς προτρέπουν, «καὶ συμμαζώξετε ὅλον τὸν νοῦν μέσα εἰς τὴν καρδίαν σας μὲ ἰσχυρὰν βίαν καὶ πολλὴν δύναμιν»· «μὲ τὴν προσοχὴν ὡσὰν μὲ ζώνην, καὶ μὲ τὸ κράτημα τῆς ἀναπνοῆς, πρέπει νὰ σφίγγῃ τινὰς τὴν διάνοιάν του δυνατὰ» καὶ νὰ συγκρατῆ αὐτὴν μέσα στὴν καρδιά, «χωρὶς νὰ συλλογίζεται κανένα πρᾶγμα αἰσθητὸν ἤ νοητόν, ἀλλὰ μόνον καὶ μόνον τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ διὰ νοερᾶς καὶ καρδιακῆς προσευχῆς» 11. 


Ακριβώς λοιπὸν γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ ὁ ῾Ιερὸς Δαμασκηνὸς δέεται τοῦ Χριστοῦ μας: «Δυνάμει τοῦ Σταυροῦ Σου, Χριστέ, στερέωσόν μου τὴν διάνοιαν» 4 . Διότι, ὅταν ἡ «διάνοιά» μας, ὅταν ὁ «νοῦς» μας «στερεωθῆ» στὴν Νηπτικὴ ᾿Εργασία τῆς Καρδιακῆς Προσευχῆς, τότε θὰ φωτισθοῦμε νοερὰ ἀπὸ τὸ Φῶς τοῦ Παρακλήτου, «καὶ ἐνυποστάτως μέλλομεν νὰ ἀποκτήσωμεν τὸν θεῖον φωτισμὸν μέσα εἰς τὴν καρδίαν μας παραμένοντα ἐν ἡμῖν· ἡ γὰρ ἔλλαμψις τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος, κατὰ τοὺς Νηπτικοὺς Πατέρας, διὰ τοῦτο λέγεται ὑποστατικὸν φῶς καὶ καθ᾿ ὑπόστασιν καὶ ἐνυπόστατον, διότι παραμένει εἰς τοὺς ἐλλαμπομένους» 12. Καὶ ἀπὸ αὐτὸν τὸν «ἐνυπόστατον» καὶ «παραμένοντα ἐν τῇ καρδίᾳ» φωτισμὸν ἴσως κάποτε ἀξιωθοῦμε, μὲ τὴν χάρι τοῦ Θεοῦ, νὰ ἁρπαζώμεθα σὲ ἀποκαλύψεις θείων καὶ ἀλαλήτων Μυστηρίων τοῦ Μέλλοντος Αἰῶνος. 


Αὐτὴ λοιπὸν «εἶναι ἡ τάξις καὶ ἡ ὁδός: πρῶτον νὰ καθαρίζεται ὁ νοῦς καὶ ἡ καρδία, δεύτερον νὰ φωτίζωνται, καὶ τρίτον νὰ ἁρπάζεται ὁ νοῦς εἰς τὸν Θεόν· ἐπειδὴ χωρὶς φωτισμοῦ ἐνυποστάτου τῆς καρδίας ἁρπαγῆναι τὸν νοῦν εἰς Θεὸν ἀδύνατον» 12. Ας ἑορτάσουμε, φιλέορτοι καὶ φιλόχριστοι, τὴν ᾿Ανάληψι τοῦ Σωτῆρος μας!... «᾿Αναζωσάμενοι τὰς ὀσφύας τῆς διανοίας ἡμῶν» 10, ἄς νήφωμεν!... Καὶ προσευχόμενοι καρδιακῶς, ἄς δεχθοῦμε τὸν ἐνυπόστατο φωτισμό!... Καὶ ἔτσι ἄς γίνουμε συγκοινωνοὶ τῆς πανενδόξου ᾿Αναλήψεως τοῦ Κυρίου μας!... 



Παραπομπές:


Περιοδ. «῞Αγιος Κυπριανός», ἀριθ. 320/Μάϊος-᾿Ιούνιος 2004, σελ. 41-42. 1) ῾Οσίου Νικοδήμου ῾Αγιορείτου, ῾Εορτοδρόμιον, σελ. 455. 2) ᾿Ιωάν. ις´ 28. 3) ῾Εβρ. α´ 3 καὶ ιβ´ 2. 4) Κανὼν Πρῶτος ᾿Αναλήψεως, ᾿Ωδὴ γ´. 5) Φιλιπ. β´ 8-9. 6) ῾Αγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ, PG τ. 151, στλ. 296C. 7) Λουκ. ιβ´ 35. 8) ῾Οσίου Νικοδήμου ῾Αγιορείτου, ἑρμηνεία στὸ ᾿Εφεσ. ς´ 14. 9) ᾿Εφεσ. ς´ 14. 10) Α´ Πέτρ. α´ 13. 11) ῾Οσίου Νικοδήμου ῾Αγιορείτου, ἑρμηνεία στὰ ᾿Εφεσ. ς´ 14 καὶ Α´ Πέτρ. α´ 13, μὲ βάσιν τὸν ῞Αγιο Γρηγόριο Παλαμᾶ. 12) ῾Οσίου Νικοδήμου ῾Αγιορείτου, ῾Εορτοδρόμιον, σελ. 643-644.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου