ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΚΟΣΜΑ ΜΟΝΑΧΟΥ ΤΟΥ ΚΑΙ ΦΛΑΜΙΑΤΟΥ

Τοιαύτην επιστολήν έστειλεν ο οσιομάρτυς και Πατήρ ημών Κοσμάς ο Φλαμιάτης, εις κάποιον υποτακτικόν. 

Κατά την σωζομένην παράδοσιν ο όσιος ούτος και μάρτυς Κοσμάς εδηλητηριάσθη, υπό του Αγγλικού κόμματος εντός των εν Πάτραις φυλακών, ένθα είχε κλεισθεί μεθ' ετέρων δέκα Ιερομονάχων συγκατηγορηθέντων αυτώ επί στηλιτεύσει διά των της Αγγλίας επιβουλών, εκείνων όμως απολυθέντων μετά τον θάνατον του προταιτίου των. 

Τα όσα λέγει φαίνονται αληθή και βέβαια και ουδεμίαν αντίρρησιν και λόγον επιδέχονται τα ειρημένα εις τους συνετούς και εναρέτους και πείραν έχοντας των πραγμάτων. 

Ούτος έχει γράψει και άλλο βιβλίον εκδοθέν εις Τύπον κατά το έτος 1849 (σελ: 80) ''Ορθόδοξος Φωνή'' ονομαζόμενον το οποίον, διηγείται τας βαθείας επιβουλάς τας κατά των ορθοδόξων, αι οποίαι φέρουσιν εις απορίαν τον αναγνώστην, πληροφορούμενον όμως διά των πραγμάτων, τα οποία μαρτυρούσι. 

Μικρά είναι, αλλά περιέχει σύνοψιν πολλών γνώσεων.

ΜΕΡΟΣ Β'

ΕΠΙΣΤΟΛΗ 

ΚΟΣΜΑ ΜΟΝΑΧΟΥ ΤΟΥ ΚΑΙ ΦΛΑΜΙΑΤΟΥ

16. Εις τούτον τον σκοπόν τείνουσιν, και οι εις στο εκείθε καθιδρυθέν σχολείον προσλαμβανόμενοι διδάσκαλοι, και τόσα παλαιά και νέα ζιζάνια εξεπίτηδες εκείσε επερχόμενα, και ζητούντα αναδεχθείναι τον Μοναδικόν βίον, ίνα μορφώσωσι κατά το πνεύμα της πλάνης πολλούς νέους ρασοφόρους υποκριτάς, και μετά ταύτα, εξ' αυτής της ζύμης, ψηφισθώσιν ηγούμενοι εις όλα τα Μοναστήρια του αγίου Όρους, και ούτως ανεπαισθήτως, άνευ τινός υποψίας, παύση και καταργηθή όλη η τάξις του αγίου Όρους. 

17. Όθεν πολλά ενεργή διδόμενα έχομεν, ότι ήγγικεν η επί συντελεία των αιώνων παρουσία του Αντιχρίστου΄ και ότι ημέρα τη ημέρα αναπτύσσεται της ανομίας το μυστήριον. 

18. Προς τούτοις δε ουδέν εκτός πιθανής υποψίας μένουσιν όλοι οι εκτός του όρους διεσπαρμένοι κληρικοί τε Μοναχοί εις τα διάφορα μετόχια, και μάλιστα εις τα της Μολδοβλαχίας. Επειδή η επιβουλή σκοπόν έχει, ίνα παρασύρη αυτούς εις την συνωμοσίαν΄ και ούτω μεταχειρισθή αυτούς ως ευστοχώτερα όργανα, προς διάδοσιν πολλών και μεγάλων σκανδάλων. 

19. Ανάγκη δε τούτου μεγίστη και κατεπείγουσα, ίνα ανακαλύπτωμεν τοις πάσιν και στηλιτεύωμεν την κατά της πίστεως και των ορθοδόξων συνωμοσίαν και επιβουλήν, διά την κοινήν ασφάλειαν. Εάν δε κατά τούτο, φιλοψυχούντες, αμελήσωμεν, και αδιαφορίσωμεν, πίπτωμεν εις φοβεράν, και τρομεράν, και βαρυτάτην ενοχήν της κοινής προδοσίας. Εάν όμως εξ εναντίας αγωνισθώμεν το κατά δύναμιν, επιδαψιλεύεται ημίν η χάρις, και φέρομεν εις κατόρθωσιν δι' αυτής όλα τα ήδη νομιζόμενα παρ' ημίν αδύνατα, και λαμβάνομεν εκ τούτου λαμπρούςκαι ατιμήτους στεφάνους. 

20. Ο καιρός ούτος, επειδή υπάρχει καιρός κινδύνου και δοκιμασίας καθώς εις τους ραθύμους και δεδουλομένους τη αμαρτία, γίνεται τρομεράς και ελεεινής πτώσεως΄ ωσαύως και εις τους νηπτικούς και εγρηγορότας, γίνεται αφορμή μεγάλων αρετών και λαμπροτάτων βραβείων.  

21. Η απ' ουρανού επαπειλουμένη εις ημάς οργή, φαίνεται τρομερά και ανείκαστος. Όθεν τινές των έτι ολίγων σωζομένων ορθοδόξων ιερέων, ας προσφέρωσι κοινάς λιτανείας και παρακλήσεις, υπέρ της κοινής Εκκλησίας, και της του γένους σωτηρίας και υπέρ απαλλαγής επικειμένου ημίν κινδύνου. Όθεν το έργο τούτο φαίνεται αναγκαιότερον, ίνα τελήται κατά πάσαν ημέραν, ει δυνατόν, εν πάσαις ταις Ιεραίς Μοναίς και Σκήταις του αγίου Όρους, παρ' ου ελπίζεται ο καρπός και το αποτέλεσμα σωτηριωδέστερα. Τοσούτο, μεν συνοπτικώς λίαν περί της πλάνης και επιβουλής της κατά των ορθοδόξων. 

22. Γίνωσκε, ω αγαπητέ, ότι ο Μοναχός, οποίου σχήματος κι αν είη, βαθμού τε και τάξεως, και απασχολήται εκ των πνευματικών αγώνων, και καταγίνεται ενασχολούμενος εις μαθήτευσιν Γραμματικών και Επιστημονικών μαθημάτων, φαίνεται αν όμοιος τω όντι εις τελείαν ηλικίαν ανδρί, και αφίνει την στερεάν τροφήν, και ζητεί το γάλα των νηπίων΄ και μάλλον ειπείν, ομοιάζει ομματομένω και οξυδερκεί, καμμύοντι τους οφθαλμούς αυτού, και ζητεί ως οδηγόν τυφλόν τινα΄ και αμφότεροι εμπίπτουσι εις βόθυνον. 

23. Γίνωσκε, ότι, εις τον Μοναδικόν βίον, υποκρύπτεται μυστηριωδώς, η ουράνιος και θεία φιλοσοφία΄ εν έργω τε και πράγματι, επαγγελομένη αποκάλυψιν θησαυρών αδαπανήτων, και ουρανίων αιωνίων αγαθών τοις φιλάσσουσιν ακριβώς τους όρους και θεσμούς αυτής. Όθεν φαίνεται ανωτέρα πάντων των άλλων, των επί γης γνώσεων και επαγγελμάτων. Και διά να επιτύχωμεν τοιαύτης υψηλής και θείας επαγγελίας, απαιτείται κόπος, τάξις, μέθοδος, και μεγίστη νύξις, προσοχή και εγρήγορσις, διότι έχει βαθμούς, τους οποίους, όστις απροσέκτως και αμελώς παραιτήσει και ανωμάλως παραδράμει, πίπτει πτώμα εξαίσιον. 

24. Η τάξις αύτη και οι βαθμοί φαίνονται μεν μυστηριωδώς, εις πολλούς τύπους της θείας Γραφής, εξαιρέτως δε εις τους εννέα Μακαρισμούς, εν οις θεωρείται ο τρόπος της αναβάσεως των εκλεκτών, η βάις, επί της οποίας γίνεται η οικοδομή της αγάπης και του αγιασμού και ο πρώτος βαθμός, δι' ου ακολουθεί η ανάβασις, εστί το βάθος της ταπεινοφροσύνης, εξ ης φαίνονται αχώριστα ο φόβος του Θεού, η εγκράτεια, η αποχή παντός κακού, η υπομονή, η εκούσιος πτωχεία, και ακτημοσύνη, και σωματική κακουχία, το πένθος, τα δάκρυα, η προσευχή, η υπομονή, η μακροθυμία, και η πραότης. 

25. Τούτο το μυστήριον, αποκρύπτουσιν αναιγματωδώς οι τρεις πρώτοι Μακαρισμοί, από του Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι, έως Μακάριοι οι πραείς. Εις αυτήν την βάσιν εδοκιμάσθησαν, και δοκιμάζονται, πάντες οι εκλεκτοί και αληθινοί Μοναχοί΄ και όσον περισσότερον δοκιμάζονται εις αυτά, και αναφαίνονται δόκιμοι, τόσον λαμπροτέρα, και ασφαλεστέρα, και υψηλοτέρα γίνεται η οικοδομή πρώτον της αγάπης και έπειτα του αγιασμού, εξ' ων η σωτηρία, η αιώνιος ζωή και δόξα. Πάσα δε οικοδομή, μη στηριχθείσα εις αυτήν την βάσιν, πίπτει ως επί της άμμου οικοδομηθείσα, και γίνεται η πτώσις αυτής μεγάλη κατά το Ευαγγέλιον. Εις τον καταρτισμόν αυτής της βάσεως, ωκοδομήθησαν όλοι οι Όσιοι και δι' αυτής γινομένης διά δοκιμασίας, οικοδομούσι την σωτηρίαν των υποτασσομένων αυτοίς οι συνετοί, και αληθινοί προεστώτες και γέροντες των Μοναχών. 

26. Διά τούτο και εις εκ των μεγάλων πειρασμών της Εκκλησίας φαίνεται να είναι η έλλειψις τοιούτου καταρτισμού της δοκιμασίας, εκ του οποίου επαπειλείται η πτώσις, και η κατάργησις όλου του Μοναδικού τάγματος την σήμερον, επειδή ούτε υπό των προεστώτων και γερόντων γίνεται η τοιαύτη δοκιμασία, ούτε οι υποτασσόμενοι δοκιμάζονται κατά τας παραγγελίας των Πατέρων, αλλά και προβιβάζονται οι προσερχόμενοι εις βαθμούς και τροφάς σωματικάς, και ου μόνον ουκ οικοδομούσιν, αλλά και ρίπτουσιν αυτούς εις βάραθρα χαλεπά απωλείας΄ και προσερχόμενοι, ως προς ιατρούς πνευματικούς, ζητούν την ίασιν των παθών αυτών, και απαντώσιν τον θάνατον ελεεινώς. 

27. Καθώς ο σίτος, εάν μη ενταφιασθή εις την γην και αποθάνη, ου καρποφορεί΄ ούτω και ο Μοναχός, εάν μη νεκρωθή και ταπεινωθή, διά της αληθινής δοκιμασίας, και υπακοής, ου δύναται καρποφορήσαι ζωήν αιώνιον. Και αύτη εστίν η όντως αληθινή φιλοσοφία, ήτις μένει μυστήριον κεκρυμμένον, εις τους τα κοσμικά και υψηλά φρονούντας και απολυμένους. 

28. Φεύγε τας συνομιλίας των σαρκικών και κοσμοφρόνων, και τας συναστροφάς αυτών, και πρό πάντων τα ζιζάνια, και τα σκάνδαλα, τα οποία ο κοινός εχθρός την σήμερον έσπειρε πανταχού, διά την ραθυμίαν και αμέλειαν των ποιμένων και προεστώτων, και διά των οποίων ενεργεί των εκλεκτών την απώλειαν, και έχε ως οδηγόν της διαγωγής σου, άξιον πνευματικόν και γέροντα διακριτικόν, έχοντα φήμην και υπόληψιν, ότι έφερε εις τον καταρτισμόν της σωτηρίας και άλλους, διότι εις την υπακοήν των τοιούτων γερόντων, κρεμάται όλη η σωτηρία των υποτασσομένων, εις δε την παρακοήν όλος ο κίνδυνος. 

29. Πάσα δε αρετή του Μοναχού, μη εξ υπακοής γινομένη αποβαίνει αδόκιμος προς τον Θεόν και απρόσδεκτος, η δε εξ υπακοής γενομένη αρετή, ανεβαίνει, ως ορμή ευωδίας, και αξία πολλού μισθού. Εάν δε ευρίσκηται εν σοι μικρά ακτίς του υπερφυσικού φωτός, αγωνίζου, ίνα πλεονάσης αυτήν διά των πνευματικών έργων, μήπως σβέση και καλύψη το σκότος της αμαρτίας και πλάνης, ως απαρχής του εξωτέρου σκότους, του αποκειμένου τοις πεπλανημένοις και παραβάταις την σωτηρίαν εντολών. 

30. Φεύγε τα μέγιστα τας των ανθρώπων τιμάς, και προβιβασμούς, και προεδρείας, και αγάπα πάντοτε τα ταπεινά, ίνα αναφανής κατά την αψευδήν φωνήν του Κυρίου, πρώτος. 

31. Καθώς η εξουσία του Εωσφόρου, και η εξ αυτής υψηλοφροσύνη θεωρείται η πρώτη αιτία και πηγή του σκότους και θανάτου της πτώσεως και όλων των προσκαίρων και αιωνίων δεινών, ούτω και η άπειρος συγκατάβασις και ταπείνωσις του Κυρίου, υπάρχει η πρώτη αφορμή και πηγή του φωτός, της ζωής, της δόξης, της χαράς και όλων των προσκαίρων και αιωνίων αγαθών. 

32. Προσέξατε λοιπόν ακριβώς, μήποτε παρασυρθήτε εις την του Θεού αποστασίαν και κοινήν προδοσίαν της Εκκλησίας. 

33. Προσέχετε, ότι το Μοναδικόν σχήμα κινδυνεύει εις όλισθον. Αιτώ συγνώμην, ότι η ώρα και ο καιρός ου συγχωρεί μοι την επί πλέον έκτασιν της επιστολής ταύτης. Πλην και αυτά τα ολίγα και επιπόλαια, και διά το κατεπείγον της ώρας, ατάκτως και συγκεχυμένως ειρημένα, ορκίζω υμάς ενώπιον του Θεού και των αγίων Αγγέλων, ίνα ποιήσητε τέλος και φανερά, εις όσους εκ των αυτόθι συνετών, και εναρέτων Πατέρων εστίν υμίν δυνατόν!!! Εν Πάτραις την 27 Μαρτίου 1840 γνήσιος αδελφός εν Χριστώ Κοσμάς Φλαμιάτης.

Τέλος

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, στο μονοτονικό σύστημα, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου 

ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ. 

Εκ του βιβλίου του Μοναχού Κοσμά Φλαμιάτου 

''ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΚΟΣΜΑ ΜΟΝΑΧΟΥ ΤΟΥ ΦΛΑΜΙΑΤΟΥ 

Πεμφθείσα έξωθεν προς τους εν τω Αγιονύμω όρει του Άθωνος ασκουμένους Πατέρας'', σελ. 5-12. 

Πηγή ηλεκτρονικού κειμένου εκ της Ψηφιακής Βιβλιοθήκης Νεοελληνικών Σπουδών από την 

''ΑΝΕΜΗ''.

Και όπως σημειώνεται στον Επίλογο του παρόντος βιβλίου:

''Λοιπόν, η ανάγνωσις της τοιαύτης και παρούσης επιστολής χρειάζεται Αναγνώστην συνετόν, ενάρετον και πείραν έχοντα των πραγμάτων΄ ειδέ μη, ας μη άπτηται.

''Μη δότε τα άγια τοις κυσί'' (Ματθ. ζ',6).