Ο Όθωνας (Otto Friedrich Ludwig von Wittelsbach)
ήταν ένας Βαυαρός πρίγκιπας του Οίκου των Βίττελσμπαχ,
που έγινε ο πρώτος βασιλιάς του νεοσύστατου ελληνικού κράτους.
Η σύγκρουση Κοσμά Φλαμιάτου και Κωνσταντίνου Τυπάλδου
Στο προηγούμενο άρθρο μας καταδείξαμε, με ποιον τρόπο η Αγγλοκρατία1 στα Επτάνησα, προκειμένου να ''βρετανοποιήσει'' την εκπαίδευση (Ιόνιος Ακαδημία) και το ''Σεμινάριο'' (Εκκλησιαστική Σχολή), έστελνε σε χώρες της Εσπερίας με ιδίοις χρήμασι να σπουδάσουν οι νεολαίοι μαθητές και κατόπιν τους καθιστούσε καθηγητές σε αυτές! Η Αγγλοκρατορία διήρκησε2 από (1814-1864), αφού πρώτα είχε προηγηθεί η δεύτερη Γαλλοκρατία (1807-1814) και φυσικά η μακροχρόνια Ενετοκρατία από τα μέσα του 14ου αιώνα έως τα τέλη του 18ου!
Εκ νέου γίνεται αντιληπτό από την μια, ποσο δύσκολο ήταν για τους ίδιους τους Έλληνες να κρατήσουν την ρωμέικη ''ταυτότητά'' τους κι από την άλλη, με πόση περισσή ευκολία περνούσαν μέσω των Επτανήσων, οι ''ριζοσπαστικές'' ιδέες του Γαλλικού Διαφωτισμού και του Σοσιαλισμού, όπως και της ειδεχθούς ανομίας του Τεκτονισμού. Ως εκ τούτου, οι αντιμαχίες και οι εμφύλιες προστριβές μεταξύ των εντοπίων Ελλήνων δεν θα μπορούσαν να λείψουν.
Ο Μοναχός Κοσμάς καταφέρεται κατά του Κωνσταντίνου Τυπάλδου3, που αργότερα έγινε Μητροπολίτης Σταυρουπόλεως (1795-1867) και τον οποίο θεωρούσε Μασόνο4 και όργανο της επιβουλής, δηλαδή της Αγγλίας, επειδή έγινε πρώτος διευθυντής της Ιονίου Ακαδημίας. Αντιθέτως και ο Κωνσταντίνος Τυπάλδος κατηγορούσε τον Κοσμά Φλαμιάτο, ως ''κατόλικον, παπιστήν και αιρετικόν αιμοβόρον''. Ο μακαριστός πλέον Πρωτοπρεσβύτερος π. Γεώργιος Μεταλληνός, ιδιαίτερα εμβριθής ερευνητής στα της Επτανησιακής Κατοχής, στο βιβλίο του ''Δύο Ορθόδοξοι Αγωνιστές Αλληλοσυγκρουόμενοι'' σημειώνει χαρακτηριστικά:
''Ο Τυπάλδος5 και ο Φλαμιάτος ήσαν θύματα τραγικών παρεξηγήσεων και το μόνο που ακολουθούσε, ως αποτέλεσμα της διαμάχης τους, ήταν ότι, ενώ αγωνίζονται και οι δύο για την ίδια υπόθεση, την Κοινή πίστη, πολεμούσαν ο ένας τον άλλο, αφήνοντας τους ξένους να επεκτείνουν την προπαγάνδα τους. Είναι η τραγικότητα των Ορθοδόξων σε κάθε εποχή, όταν λείπει ή αδρανεί, η αρετή της διακρίσεως''. Το άρθρο μας στο σύνολό του δεν προσπαθεί να ''αγιοποιήσει'' από τη μια και να ''αφορίσει'' από την άλλη, αλλά μόνο να καταγράψει και να καταδείξει.
Και η αλήθεια είναι, ότι ο Κωνσταντίνος Τυπάλδος, δυτικοθρεμένος μορφωτικά και περισσότερο ''ακαδημαικός'' ορθόδοξος, διέφερε από τον Μοναχό Κοσμά, που ήταν ένας απλός, μα διαπρύσιος ιεροκήρυκας στα κατώτερα λαικά στρώματα της εποχής του. Ήταν δε και ο πρώτος ουσιαστικά αγωνιστής κληρικός, που με την πέννα του και τα φλογερά του κηρύγματα στρεφόταν ανοιχτά, δημόσια και επώνυμα κατά της επάρατης Μασονίας, αναλύοντας, επεξεργάζοντας και ερμηνεύοντας τους υποχθόνιους, σκοτεινούς και φυσικά αντίχριστους σκοπούς της.
Στον πίνακα της Στοάς της Κέρκυρας6, όπου αναγράφονται τα ονόματα ''των εν τω αγώνι διαπρεψάντων τεκτόνων (1844)'', εκτός του Ρήγα και του Φεραίου αναγράφονται και τα ονόματα των Σκουφά και Τσακάλωφ. Το εκδοθέν -το 1860- βιβλίο του γιου του Τέκτονα Γενναίου Κολοκοτρώνη του Θεοδώρου, του επιλεγόμενου Φαλέζ, υπό τον τίτλο '''Ιερείς των Ελευσινίων'', αφιερώνεται στις ψυχές των Σκουφά και Τσακάλωφ.
Σε μια αποστροφή του λόγου του ο συγγραφέας γράφει: ''Ευλογημένοι αι Στοαί αι Μασονικοί, αίτινες σας εβάπτισαν εις την κολυμβήθραν της Ελευθερίας''! Για τους:7 "Δημήτριο 'Υπατρο (1786-1852), Κωνσταντίνο Πελοπίδα, Δημήτριο Θέμελη (1772-1826), Χριστόφορο Περραιβό (1773-1863), Αντώνιο Κομιζόπουλο, 'Ανθιμο Γαζή (1758-1828), Παναγιώτη Αναγνωστόπουλο (1790-1854), Γεώργιο Λεβέντη (1790-1847) και Γαβριήλ Κατακάζη (1794-1867), εκ των μελών της ''Ανωτάτης Αρχής'', διατηρείται η παράδοσις, ότι και αυτοί ήταν τέκτονες.
Στη συνέχεια ο Κοσμάς Φλαμιάτος αναφέρεται στην ίδρυση της Σχολής της Χάλκης στη Κωνσταντινούπολη, καταφέροντας και πάλι κατά του Κωνσταντίνου Τυπάλδου, όπου ανέλαβε, ως ιερομόναχος ακόμη, την ίδρυσή της. Αναφέρεται σε αυτόν, ως εξής: ''Δι' αυτού του ψευδοδιδασκάλου του κατά την Χάλκην Σεμιναρίου, όστις υπέρ πολλούς άλλους φαίνεται μεμυημένος το μυστήριον της ανομίας (...) δι' αυτού, λέγω, διευθύνει πλέον ευστόχως και αυτήν την Μεγ. Εκκλησίαν κατά τα απαίσια αυτής σχέδια η εκ της Αγγλίας επιβουλή''.
Δύο παράμετροι που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ''αποστροφή'' του Κοσμά Φλαμιάτου για τον Κ. Τυπάλδο ήταν: α. Το γεγονός, πως ο Τυπάλδος σπούδασε στην Εσπερία με χρήματα του Άγγλου Φρέντερικ Νορθ, κόμη του Γκίλφορντ και Αρμοστή Παιδείας της Ιονίου Πολιτείας. β. Το γεγονός, πως οι περισσότεροι από εκείνους που επέστρεφαν για σπουδές στην Εσπερία, διακατέχονταν πλέον από τις νεωτεριστικές ιδέες του Θεισμού και φυσικά του Γαλλικού Διαφωτισμού.
Αν σε αυτά προσθέσουμε και το γεγονός, πως η Σχολή της Χάλκης8 δημιουργήθηκε για να αντιμετωπίσει τα νέα φιλοσοφικά ρεύματα της εποχής, μετά μάλιστα και την εμφάνιση της απειλής της ρωμαίικης παράδοσης, εκ μέρους των διδασκάλων-αποφοίτων της Σχολής του αιρετικού Θεοφίλου Καίρη9 (1839), γίνεται αντιληπτό, πως συχνά η αλήθεια είναι δυσδιάκριτη. Ο Καίρης ανέπτυξε την ''Θεοσέβεια'', μία προσωπική θρησκεία, επηρεασμένος από τους Γάλλους Δειστές.
Μέσα σε όλο αυτόν τον κυκεώνα των νεωτεριστικών ρευμάτων και της εισχώρησης και του Προτεσταντισμού εν πολλοίς στα ελληνικά ειωθότα, ο Μοναχός Κοσμάς ακόμη και αν λαθεμένα ήρθε σε ρήξη με τον Κ. Τυπάλδο, ωστόσο πολέμησε τους νεωτερισμούς, τον θεισμό και την Μασονία, ως ουδείς άλλος στην εποχή του, πλην του ιεραποστόλου, φλογερού ιεροκήρυκα και προσωπικού του φίλου, του Χριστοφόρου Παπουλάκου10 (1770-1861). Αλλά θα συνεχίσουμε στην επόμενη σημείωσή μας για το βιβλίο του Κοσμά Φλαμιάτου, το οποίο εξετάζουμε. Εύχεσθε!
Γιώργος Δ. Δημακόπουλος
Δημοσιογράφος
Παραπομπές:
1. Το Ηνωμένο Κράτος των Ιονίων Νήσων (Stati Uniti delle Isole Ionie), αναφερόμενη και ως Ιόνιος Πολιτεία ήταν κράτος και προτεκτοράτο της Αγγλίας ανάμεσα στα 1815 και 1864. Το 1850, το Κοινοβούλιο των Επτανήσων ψήφισε την Ένωση με την μητέρα Ελλάδα, αλλά η Αγγλία, ως εγγυήτρια δύναμη την απέρριψε. Ύστερα από πιέσεις όμως της Αυστρίας και της Ρωσίας, η ένωση πραγματοποιήθηκε το 1864.
2. Στο Συνέδριο της Βιένης συμφώνησαν να τοποθετηθούν τα Ιόνια Νησιά υπό την αποκλειστική προστασία του Ηνωμένου Βασιλείου. Παρά την βρετανική στρατιωτική διοίκηση, η Αυστρία ήταν η εγγυημένη εμπορική κυρίαρχος δύναμη, όσο και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η διάταξη αυτή επισημοποιήθηκε με την επικύρωση του "συντάγματος του Μαίτλαντ" στις 26 Αυγούστου του 1817, το οποίο δημιούργησε μια ομοσπονδία των επτά νησιών, με Αντιστράτηγο τον Θωμά Μαίτλαντ ως ο πρώτος ''Κύριος Ύπατος Αρμοστής των Ιονίων Νήσων".
3. ''Ο Κωνσταντίνος Τυπάλδος αναδείχδηκε, όχι μόνο με τα πνευματικά και οργανωτικά προσόντα του, αλλά και με τη θυσιαστική αγάπη του για τη Θεολογική Σχολή, σε άξιο ηγέτη και εμπνευστή, που διέθετε όλες τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την οργάνωση και διεύθυνση της Σχολής σύμφωνα με τους υψηλούς οραματισμούς γι’ αυτή του φωτισμένου ιδρυτή της, Οικουμενικού Πατριάρχη Γερμανού Δ’ (18421845, 18521853)και τις απαιτήσεις των καιρών. Αυτό τουλάχιστο επιβεβαιώνει ένα γράμμα του εκ των εφόρων της Σχολής, Μητροπολίτη Γέροντος Καισαρείας Παϊσίου, προς τον ίδιο τον Τυπάλδο στις 27 Ιουλίου 1845''. Πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Δ. Μεταλληνού: ''Ο Μητροπολίτης Σταυρουπόλεως Κων/νος (Τυπάλδος - Ιακωβάτος) 1795-1867''.
4. Λιγότερο γνωστός, αλλά σθεναρός πολέμιος του Τεκτονισμού, υπήρξε ο συγγραφέας του παλαιότερου εκτενούς αναιρετικού της μασονίας έργου, ο επίσης αγιορείτης μοναχός Αγάπιος Κολυβάς Παπαντωνάτος. Η Ανατροπή της ψευδούς και αντιθέου φραγμασωνικής πίστεως είναι ένα αντιμασονικό έργο του Αγάπιου Κολυβά Παπαντωνάτου, γραμμένο στα 1782. Το χειρόγραφο έχει πλήρη τίτλο: Βιβλίον καλούμενον ''Ανατροπή της ψευδωνύμου και αντιθέου φραγμασωνικής πίστεως'', διαιρεθέν μεν εις κεφ. δώδεκα, συνταθέν δε παρεμού εν ιερομονάχοις Αγαπίου Κωλυβά του Παπαντονάτου καλουμένου εκ της νήσου Κεφαληνίας, ευρισκομένου κατά την ενταύτα Κωνσταντινούπολιν. αψπβ' εν μηνί Οκτωμβρίου ιη΄ [sic]. Χαράλαμπου Μηνάογλου: ''Τεκτονισμός και Ειδωλολατρεία στον Ελλαδικό χώρο''.
5. Το σημείο στο οποίο ο Τυπάλδος προωθεί ένα βήμα παραπάνω τις θέσεις του Αγαπίου είναι η διαπίστωση του νεοεποχίτικου-συγκρητιστικού χαρακτήρα του τεκτονισμού· τον χαρακτηρίζει λατρεία του Αντιχρίστου. Η θέση του αυτή είναι ξεκάθαρη και κυριολεκτική. Καθίσταται με αυτό τον τρόπο, ο πρώτος που ανοικτά συμπεραίνει πως στο βάθος η μασονία είναι σατανολατρία! Χαράλαμπου Μηνάογλου: ''Τεκτονισμός και Ειδωλολατρεία στον Ελλαδικό χώρο''.
6. Περιοδικό Φιλολογικός Σύλλογος ''ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ''. Τόμος Ζ', αριθ. 1, Ιανουάριος-Μάρτιος 1965.
7. Το αυτό.
8. Αποστόλου Δ. Μέξη: ''Η ΕΝ ΧΑΛΚΗ ΙΕΡΑ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ'', Κωνσταντινούπολη 1935.
10. ''Ο Όσιος Χριστόφορος ο Παπουλάκος ( Πρακτικά του Α' Πανελληνίου Επιστημονικού Συνεδρίου εν Κλειτορία) & Ο Οσιώτατος Μοναχός Χριστόφορος Παπουλάκος στη Θήρα και στην Άνδρο ( Πρακτικά της Α' Επιστημονικής Ημερίδος εν Θήρα), εκδόσεις ''Σταμούλη'', Γαργητός 2010.
 |
Ο Όθωνας (Otto Friedrich Ludwig von Wittelsbach) ήταν ένας Βαυαρός πρίγκιπας του Οίκου των Βίττελσμπαχ, που έγινε ο πρώτος βασιλιάς του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. |
Η σύγκρουση Κοσμά Φλαμιάτου και Κωνσταντίνου Τυπάλδου
Στο προηγούμενο άρθρο μας καταδείξαμε, με ποιον τρόπο η Αγγλοκρατία1 στα Επτάνησα, προκειμένου να ''βρετανοποιήσει'' την εκπαίδευση (Ιόνιος Ακαδημία) και το ''Σεμινάριο'' (Εκκλησιαστική Σχολή), έστελνε σε χώρες της Εσπερίας με ιδίοις χρήμασι να σπουδάσουν οι νεολαίοι μαθητές και κατόπιν τους καθιστούσε καθηγητές σε αυτές! Η Αγγλοκρατορία διήρκησε2 από (1814-1864), αφού πρώτα είχε προηγηθεί η δεύτερη Γαλλοκρατία (1807-1814) και φυσικά η μακροχρόνια Ενετοκρατία από τα μέσα του 14ου αιώνα έως τα τέλη του 18ου!
Εκ νέου γίνεται αντιληπτό από την μια, ποσο δύσκολο ήταν για τους ίδιους τους Έλληνες να κρατήσουν την ρωμέικη ''ταυτότητά'' τους κι από την άλλη, με πόση περισσή ευκολία περνούσαν μέσω των Επτανήσων, οι ''ριζοσπαστικές'' ιδέες του Γαλλικού Διαφωτισμού και του Σοσιαλισμού, όπως και της ειδεχθούς ανομίας του Τεκτονισμού. Ως εκ τούτου, οι αντιμαχίες και οι εμφύλιες προστριβές μεταξύ των εντοπίων Ελλήνων δεν θα μπορούσαν να λείψουν.
Ο Μοναχός Κοσμάς καταφέρεται κατά του Κωνσταντίνου Τυπάλδου3, που αργότερα έγινε Μητροπολίτης Σταυρουπόλεως (1795-1867) και τον οποίο θεωρούσε Μασόνο4 και όργανο της επιβουλής, δηλαδή της Αγγλίας, επειδή έγινε πρώτος διευθυντής της Ιονίου Ακαδημίας. Αντιθέτως και ο Κωνσταντίνος Τυπάλδος κατηγορούσε τον Κοσμά Φλαμιάτο, ως ''κατόλικον, παπιστήν και αιρετικόν αιμοβόρον''. Ο μακαριστός πλέον Πρωτοπρεσβύτερος π. Γεώργιος Μεταλληνός, ιδιαίτερα εμβριθής ερευνητής στα της Επτανησιακής Κατοχής, στο βιβλίο του ''Δύο Ορθόδοξοι Αγωνιστές Αλληλοσυγκρουόμενοι'' σημειώνει χαρακτηριστικά:
''Ο Τυπάλδος5 και ο Φλαμιάτος ήσαν θύματα τραγικών παρεξηγήσεων και το μόνο που ακολουθούσε, ως αποτέλεσμα της διαμάχης τους, ήταν ότι, ενώ αγωνίζονται και οι δύο για την ίδια υπόθεση, την Κοινή πίστη, πολεμούσαν ο ένας τον άλλο, αφήνοντας τους ξένους να επεκτείνουν την προπαγάνδα τους. Είναι η τραγικότητα των Ορθοδόξων σε κάθε εποχή, όταν λείπει ή αδρανεί, η αρετή της διακρίσεως''. Το άρθρο μας στο σύνολό του δεν προσπαθεί να ''αγιοποιήσει'' από τη μια και να ''αφορίσει'' από την άλλη, αλλά μόνο να καταγράψει και να καταδείξει.
Και η αλήθεια είναι, ότι ο Κωνσταντίνος Τυπάλδος, δυτικοθρεμένος μορφωτικά και περισσότερο ''ακαδημαικός'' ορθόδοξος, διέφερε από τον Μοναχό Κοσμά, που ήταν ένας απλός, μα διαπρύσιος ιεροκήρυκας στα κατώτερα λαικά στρώματα της εποχής του. Ήταν δε και ο πρώτος ουσιαστικά αγωνιστής κληρικός, που με την πέννα του και τα φλογερά του κηρύγματα στρεφόταν ανοιχτά, δημόσια και επώνυμα κατά της επάρατης Μασονίας, αναλύοντας, επεξεργάζοντας και ερμηνεύοντας τους υποχθόνιους, σκοτεινούς και φυσικά αντίχριστους σκοπούς της.
Στον πίνακα της Στοάς της Κέρκυρας6, όπου αναγράφονται τα ονόματα ''των εν τω αγώνι διαπρεψάντων τεκτόνων (1844)'', εκτός του Ρήγα και του Φεραίου αναγράφονται και τα ονόματα των Σκουφά και Τσακάλωφ. Το εκδοθέν -το 1860- βιβλίο του γιου του Τέκτονα Γενναίου Κολοκοτρώνη του Θεοδώρου, του επιλεγόμενου Φαλέζ, υπό τον τίτλο '''Ιερείς των Ελευσινίων'', αφιερώνεται στις ψυχές των Σκουφά και Τσακάλωφ.
Σε μια αποστροφή του λόγου του ο συγγραφέας γράφει: ''Ευλογημένοι αι Στοαί αι Μασονικοί, αίτινες σας εβάπτισαν εις την κολυμβήθραν της Ελευθερίας''! Για τους:7 "Δημήτριο 'Υπατρο (1786-1852), Κωνσταντίνο Πελοπίδα, Δημήτριο Θέμελη (1772-1826), Χριστόφορο Περραιβό (1773-1863), Αντώνιο Κομιζόπουλο, 'Ανθιμο Γαζή (1758-1828), Παναγιώτη Αναγνωστόπουλο (1790-1854), Γεώργιο Λεβέντη (1790-1847) και Γαβριήλ Κατακάζη (1794-1867), εκ των μελών της ''Ανωτάτης Αρχής'', διατηρείται η παράδοσις, ότι και αυτοί ήταν τέκτονες.
Στη συνέχεια ο Κοσμάς Φλαμιάτος αναφέρεται στην ίδρυση της Σχολής της Χάλκης στη Κωνσταντινούπολη, καταφέροντας και πάλι κατά του Κωνσταντίνου Τυπάλδου, όπου ανέλαβε, ως ιερομόναχος ακόμη, την ίδρυσή της. Αναφέρεται σε αυτόν, ως εξής: ''Δι' αυτού του ψευδοδιδασκάλου του κατά την Χάλκην Σεμιναρίου, όστις υπέρ πολλούς άλλους φαίνεται μεμυημένος το μυστήριον της ανομίας (...) δι' αυτού, λέγω, διευθύνει πλέον ευστόχως και αυτήν την Μεγ. Εκκλησίαν κατά τα απαίσια αυτής σχέδια η εκ της Αγγλίας επιβουλή''.
Δύο παράμετροι που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ''αποστροφή'' του Κοσμά Φλαμιάτου για τον Κ. Τυπάλδο ήταν: α. Το γεγονός, πως ο Τυπάλδος σπούδασε στην Εσπερία με χρήματα του Άγγλου Φρέντερικ Νορθ, κόμη του Γκίλφορντ και Αρμοστή Παιδείας της Ιονίου Πολιτείας. β. Το γεγονός, πως οι περισσότεροι από εκείνους που επέστρεφαν για σπουδές στην Εσπερία, διακατέχονταν πλέον από τις νεωτεριστικές ιδέες του Θεισμού και φυσικά του Γαλλικού Διαφωτισμού.
Αν σε αυτά προσθέσουμε και το γεγονός, πως η Σχολή της Χάλκης8 δημιουργήθηκε για να αντιμετωπίσει τα νέα φιλοσοφικά ρεύματα της εποχής, μετά μάλιστα και την εμφάνιση της απειλής της ρωμαίικης παράδοσης, εκ μέρους των διδασκάλων-αποφοίτων της Σχολής του αιρετικού Θεοφίλου Καίρη9 (1839), γίνεται αντιληπτό, πως συχνά η αλήθεια είναι δυσδιάκριτη. Ο Καίρης ανέπτυξε την ''Θεοσέβεια'', μία προσωπική θρησκεία, επηρεασμένος από τους Γάλλους Δειστές.
Μέσα σε όλο αυτόν τον κυκεώνα των νεωτεριστικών ρευμάτων και της εισχώρησης και του Προτεσταντισμού εν πολλοίς στα ελληνικά ειωθότα, ο Μοναχός Κοσμάς ακόμη και αν λαθεμένα ήρθε σε ρήξη με τον Κ. Τυπάλδο, ωστόσο πολέμησε τους νεωτερισμούς, τον θεισμό και την Μασονία, ως ουδείς άλλος στην εποχή του, πλην του ιεραποστόλου, φλογερού ιεροκήρυκα και προσωπικού του φίλου, του Χριστοφόρου Παπουλάκου10 (1770-1861). Αλλά θα συνεχίσουμε στην επόμενη σημείωσή μας για το βιβλίο του Κοσμά Φλαμιάτου, το οποίο εξετάζουμε. Εύχεσθε!
Γιώργος Δ. Δημακόπουλος
Δημοσιογράφος
Παραπομπές:
1. Το Ηνωμένο Κράτος των Ιονίων Νήσων (Stati Uniti delle Isole Ionie), αναφερόμενη και ως Ιόνιος Πολιτεία ήταν κράτος και προτεκτοράτο της Αγγλίας ανάμεσα στα 1815 και 1864. Το 1850, το Κοινοβούλιο των Επτανήσων ψήφισε την Ένωση με την μητέρα Ελλάδα, αλλά η Αγγλία, ως εγγυήτρια δύναμη την απέρριψε. Ύστερα από πιέσεις όμως της Αυστρίας και της Ρωσίας, η ένωση πραγματοποιήθηκε το 1864.
2. Στο Συνέδριο της Βιένης συμφώνησαν να τοποθετηθούν τα Ιόνια Νησιά υπό την αποκλειστική προστασία του Ηνωμένου Βασιλείου. Παρά την βρετανική στρατιωτική διοίκηση, η Αυστρία ήταν η εγγυημένη εμπορική κυρίαρχος δύναμη, όσο και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η διάταξη αυτή επισημοποιήθηκε με την επικύρωση του "συντάγματος του Μαίτλαντ" στις 26 Αυγούστου του 1817, το οποίο δημιούργησε μια ομοσπονδία των επτά νησιών, με Αντιστράτηγο τον Θωμά Μαίτλαντ ως ο πρώτος ''Κύριος Ύπατος Αρμοστής των Ιονίων Νήσων".
3. ''Ο Κωνσταντίνος Τυπάλδος αναδείχδηκε, όχι μόνο με τα πνευματικά και οργανωτικά προσόντα του, αλλά και με τη θυσιαστική αγάπη του για τη Θεολογική Σχολή, σε άξιο ηγέτη και εμπνευστή, που διέθετε όλες τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την οργάνωση και διεύθυνση της Σχολής σύμφωνα με τους υψηλούς οραματισμούς γι’ αυτή του φωτισμένου ιδρυτή της, Οικουμενικού Πατριάρχη Γερμανού Δ’ (18421845, 18521853)και τις απαιτήσεις των καιρών. Αυτό τουλάχιστο επιβεβαιώνει ένα γράμμα του εκ των εφόρων της Σχολής, Μητροπολίτη Γέροντος Καισαρείας Παϊσίου, προς τον ίδιο τον Τυπάλδο στις 27 Ιουλίου 1845''. Πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Δ. Μεταλληνού: ''Ο Μητροπολίτης Σταυρουπόλεως Κων/νος (Τυπάλδος - Ιακωβάτος) 1795-1867''.
4. Λιγότερο γνωστός, αλλά σθεναρός πολέμιος του Τεκτονισμού, υπήρξε ο συγγραφέας του παλαιότερου εκτενούς αναιρετικού της μασονίας έργου, ο επίσης αγιορείτης μοναχός Αγάπιος Κολυβάς Παπαντωνάτος. Η Ανατροπή της ψευδούς και αντιθέου φραγμασωνικής πίστεως είναι ένα αντιμασονικό έργο του Αγάπιου Κολυβά Παπαντωνάτου, γραμμένο στα 1782. Το χειρόγραφο έχει πλήρη τίτλο: Βιβλίον καλούμενον ''Ανατροπή της ψευδωνύμου και αντιθέου φραγμασωνικής πίστεως'', διαιρεθέν μεν εις κεφ. δώδεκα, συνταθέν δε παρεμού εν ιερομονάχοις Αγαπίου Κωλυβά του Παπαντονάτου καλουμένου εκ της νήσου Κεφαληνίας, ευρισκομένου κατά την ενταύτα Κωνσταντινούπολιν. αψπβ' εν μηνί Οκτωμβρίου ιη΄ [sic]. Χαράλαμπου Μηνάογλου: ''Τεκτονισμός και Ειδωλολατρεία στον Ελλαδικό χώρο''.
5. Το σημείο στο οποίο ο Τυπάλδος προωθεί ένα βήμα παραπάνω τις θέσεις του Αγαπίου είναι η διαπίστωση του νεοεποχίτικου-συγκρητιστικού χαρακτήρα του τεκτονισμού· τον χαρακτηρίζει λατρεία του Αντιχρίστου. Η θέση του αυτή είναι ξεκάθαρη και κυριολεκτική. Καθίσταται με αυτό τον τρόπο, ο πρώτος που ανοικτά συμπεραίνει πως στο βάθος η μασονία είναι σατανολατρία! Χαράλαμπου Μηνάογλου: ''Τεκτονισμός και Ειδωλολατρεία στον Ελλαδικό χώρο''.
6. Περιοδικό Φιλολογικός Σύλλογος ''ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ''. Τόμος Ζ', αριθ. 1, Ιανουάριος-Μάρτιος 1965.
7. Το αυτό.
8. Αποστόλου Δ. Μέξη: ''Η ΕΝ ΧΑΛΚΗ ΙΕΡΑ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ'', Κωνσταντινούπολη 1935.
10. ''Ο Όσιος Χριστόφορος ο Παπουλάκος ( Πρακτικά του Α' Πανελληνίου Επιστημονικού Συνεδρίου εν Κλειτορία) & Ο Οσιώτατος Μοναχός Χριστόφορος Παπουλάκος στη Θήρα και στην Άνδρο ( Πρακτικά της Α' Επιστημονικής Ημερίδος εν Θήρα), εκδόσεις ''Σταμούλη'', Γαργητός 2010.
''ΦΩΝΗ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΑΙΑ
''ΦΩΝΗ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΑΙΑ
ΕΙΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΙΝ ΤΗΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΠΙΒΟΥΛΗΣ, ΕΙΣ ΟΡΘΟΦΡΟΝΑ ΣΥΜΒΟΥΛΗΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΕΚ ΤΟΥ ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΣΦΑΛΕΙΑΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΗΝ ΣΩΤΗΡΙΑΝ. ΚΑΙ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΜΕΛΛΟΥΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΤΩΝ ΚΑΘ' ΗΜΑΣ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ''
Εκ του προηγούμενου
Πρώτον μεν η επιβουλή παρεσκεύασεν μίαν ικανήν ζύμην του εν γνώσει και συστηματικωτέρου προσηλυτισμού αυτής, διά του εν Κερκύρα Σεμιναρίου, εκ του οποίου απέστελλεν όργανα εκ των μαθητών αυτού εις άλλους ορθοδόξους λαούς, προπαρασκευάζοντας και εκεί την είσοδον του Επτανησίου συστήματος και προ πάντων εις την Κωνσταντινούπολιν, όσον εις την πρωτεύουσαν της Ανατολής, όπου προ πολλού τοιούτοι μαθηταί έλαβον εκεί όλας σχεδόν τας επισήμους διδασκαλικάς θέσεις.
Προ δέκα περίπου ετών αποστέλλει η επιβουλή τον Κ. Β. Κουτλουμουσιάνον, τον έχοντα έως τότε θέσιν Καθηγητού εις το εν Κερκύρα Σεμινάριον, εις την Κωνσταντινούπολιν, και αναδεικνύει Καθηγητήν εις επίσημον Σχολείον της Χάλκης.
Δι' αυτού όστις υπέρ πολλούς άλλους ευστοχεί εις την υπόκρισιν, και δι' άλλων πολλών εκεί προ πολλού απεσταλμένων οργάνων, επί τοιούτω σκοπώ ενεργεί την εκείθεν φυγήν και αναχώρησιν τινών σοφών όντων εν γνώσει της επιβουλής και υπέρ της πίστεως ζηλωτών, και προπαρασκευάζει τρόπους ίνα καθιδρύση εις την Κωνσταντινούπολιν η επιβουλή Σεμιναρίου του αυτού σκοπού και του αυτού πνεύματος, οποίου θεωρείται και εκείνο το εν Κερκύρα της Επτανήσου και τα εν Αθήναις Πανεπιστήμια.
Τούτο ενομίσθη ως το υψηλότερον και λαμπρότερον έργον εις την εκ της Αγγλίας επιβουλήν, επειδή και εξ αυτού του Σεμιναρίου επαπειλούνται αι γενικώτεραι συνέπειαι και τα ολεθριώτερα αποτελέσματα διά την αθρόαν ανατροπήν της ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας, διό και προώρισεν απ' αρχής ως Καθηγητήν αυτού, τον Κωνσταντίνον Τυπάλδον έχοντα όνομα και σχήμα ιερέως, όστις εμορφώθη υπό Λόρδου Γκιλφόρδου και εχρημάτισε περί τα 20 έτη ψευδοδιδάσκαλος του εν Κερκύρα Σεμιναρίου, ως είπα και ανωτέρω.
Εις κατόρθωσιν τούτου του έργου μετεχειρίσθη η επιβουλή μυρίας προπαρασκευαστικάς αφορμάς και την πλέον ποικίλην και τεχνικωτέραν ραδιουργίαν, περί των οποίων ο λόγος της Ιστορίας, καταντά περίεργος μεν, αλλά πολύ εκτεταμένος και διεξοδικός, καθώς και έφερεν εις έργον το πράγμα κατά το 1844 έτος.
Τούτου του νεωστί δι' ενεργείας της επιβουλής καθιδρυθέντος Σεμιναρίου εις την Χάλκην της Κωνσταντινουπόλεως, σκοπός προς τοις άλλοις πολλοίς υπάρχει ίνα νοθεύση κατά το πνεύμα της διαφθοράς και της πλάνης και κατά τον προσηλυτισμόν της Αγγλίας όλους τους εσομένους Πατριάρχας και όλην εν γένει την Ιεραρχίαν της Ανατολής, όπως μίαν ημέραν νομοθετή επί Οικουμενικής Συνόδου η κατάργησις της ορθοδοξίας και η αντιεισαγωγή της Λουθηρο-Καλβινικής αιρέσεως, εν' ω συγχρόνως όλα τα άλλα Σχολεία προπαρασκευάζουσιν εκ της ορθοδόξου νεολαίας, τόσας χιλιάδας και μυριάδας ομόφρονας και συναγωνιστάς, κληρικούς, διδασκάλους τε και λαικούς.
Δι' αυτού του ψευδοδιδασκάλου του κατά την Χάλκην Σεμιναρίου, όστις υπέρ πολλούς άλλους φαίνεται μεμυημένος το μυστήριον της ανομίας, πλέον πιστός και όλος αφοσιωμένος εις τους σκοπούς της Αγγλίας, και εμπειρότερος και τεχνικώτερος εις την διάδοσιν της πλάνης, του οποίου το πλήθος των μαθητών εμόλυνε προ πολλού και αυτόν τον αέραν της των ορθοδόξων γης, δι' αυτού, λέγω, διευθύνει πλέον ευστόχως και αυτήν την Μεγ. Εκκλησίαν κατά τα απαίσια αυτής σχέδια η εκ της Αγγλίας επιβουλή.
Διά τούτο, εκτός των πολλών άλλων εξεδόθη διαταγή εκ της Μεγάλης Εκκλησίας, δι' ης απαγορεύεται το διδασκαλικόν επάγγελμα καθ' όλην την Ανατολήν, και επιτρέπεται εις όσους αυτή εγκρίνη. Και τούτο μεν ουχί διά τον στηριγμόν και διά την ασφάλειαν της ορθοδόξου Εκκλησίας, αλλά διά τον αυτόν σκοπόν, διά τον οποίον εξεδόθη ο αυτός νόμος πρώτον εις την Επτάνησον, έπειτα δε και εις το Βασίλειον της Ελλάδος,
διότι και η εκείσε απαγόρευσις εν έργω και πράγματι γίνεται εις μόνους τους ορθοδόξους Καθηγητάς, εξαιρουμένων ολίγων, επειδή οποίου φρονήματος και χρακτήρος υπάρχουσιν οι κατά την Επτάνησον και οι κατά το Βασίλειον της Ελλάδος ψευδοδιδάσκαλοι, και οποία βιβλία και μέθοδον μετέρχονται, τα αυτά απαραλλάκτως και ως επί το πλείστον φαίνονται και εις όλα τα Σχολεία του Οθωμανικού Κράτους.
Η διαφορά μόνον υπάρχει ότι εκεί η διάδοσις της πλάνης και της διαφθοράς ενεργείται διά τεχνικωτέρας ραδιουργίας και υποκρίσεως. Καθώς εις πάμπολλα άλλα, ωσαύτως και εις τούτο, φαίνεται έργον μεγίστης απορίας και φρίκης άξιον, η αυθάδεια, η καταδυναστεία, ο δόλος και η πρόοδος της κατά των ορθοδόξων επιβουλής, ήτις προς τοις άλλοις έθεσε νόμον,
διά του οποίου αφαιρεί την ελευθερίαν των ορθοδόξων, ως προς την ανατροφήν και μόρφωσιν των ιδίων τέκνων, και αρπάζει αυτά εκ των αγκαλών αυτών και ρίπτει εις το βάραθρον της προσκαίρου και της αιωνίου απωλείας και κατά τον αυτόν καιρόν μισθοδοτεί αδρώς εκ των ιδίων ιδρώτων των επιβουλευομένων, τους φθορείς και φονείς των ιδίων τέκνων και τα όργανα της κοινής προδοσίας!!
Οσάκις όμως τεθή τοιούτου ολεθρίου και υποκεκρυμμένου σκοπού νόμος, διασκεδάζουσι τούτον τον όλως απειρόκακον και απλούν λαόν, επί λόγω ότι τοιούτο τάχα υπάρχει το σύστημα όλων των κατ' αυτούς πεφωτισμένων και εξευγενισμένων λαών. Οποίον παχυλότατον ψεύδος! Τούτο το αποτρόπαιον έργον της παιδικής ανατροφής κατά το πνεύμα της διαφθοράς και της πλάνης΄ ουδείς άλλος τύραννος ή διώκτης επενόησεν ούτε ετόλμησεν ίνα φέρη εις έργον, ειμή μόνη η εκ της Αγγλίας κατά των ορθοδόξων επιβουλή.
Ιουλιανός ο παραβάτης απηγόρευσε μόνον την διδασκαλίαν της Ελληνικής γλώσσης εις την χριστιανικήν νεολαίαν, έργον το οποίον παραβαλλόμενον ως προς τούτον τον νόμον, δι' ου απαγορεύεται απολύτως το έργον του διδασκάλου εις όλους εν γένει τους ορθοδόξους και επιτρέπεται αποκλειστικώς εις μόνα τα όργανα της πλάνης, εν' οις προς τοις άλλοις νομοθετείται και περιορίζεται και αυτή η ύλη και η μέθοδος του διδάσκειν, δι' αυτόν τον σκοπόν, ως προς τοιούτον, λέγω νόμον, παραβαλλόμενον το έργον Ιουλιανού του Παραβάτου φαίνεται τούτο πολύ μετριώτερον και φιλανθρωπότερον.
Εις ουδέν άλλο αντικείμενον όμως η εκ της Βρετανίας επιβουλή υπήρξεν απ' αρχής πλέον τεχνική και δραστήριος, όσον εφάνη εις τούτο, επειδή οίδεν ότι δι' αυτού και μόνου φέρει, ου μόνον την ανατροπήν της πίστεως, αλλά και τα γενικά ναυάγια εις όλα τα επιβουλευόμενα Κράτη διά πολλούς λόγους.
Πρώτον μεν επειδή οίδεν, ότι η νεολαία αποβαίνει πλέον ευόλισθος, τόσον εις την πλάνην, όσον και εις την διαφθοράν, τα οποία συστηματικώς μεν, αλλά δολίως και τεχνικώς εις αυτήν ενεργούνται κατ' εισήγησιν της επιβουλής, ως έχομεν περί τούτου πλείστα ομολογούμενα και πραγματικά διδόμενα.
Δεύτερον δε, επειδή ου μόνον η διαφθορά και η πλάνη ανατρέπει εξ ανάγκης οποιανδήποτε βάσιμον και υγιή παιδείαν και γνώσιν, αλλά και η επί τούτω προπαρασκευασθείσα ύλη και η μέθοδος της διδασκαλίας τείνει συστηματικώς ίνα στρεβλώση τον νουν των μαθητευομένων, ως περί τούτου λαμβάνει πληροφορίαν, όστις κατά βάθος και ακριβώς εξετάση αυτά.
Τρίτον δε, επειδή ου μόνον διά της τοιαύτης μορφώσεως σκοτίζεται, νοθεύεται και στρεβλούται ο νους, και φθείρονται τα ήθη, αλλά προς τούτοις εμπνέεται συστηματικώς εις την νεολαίαν υπό το πρόσχημα της σοφίας και της ελευθερίας το πνεύμα της ανυποταξίας, της αναρχίας, της ιδιοτελείας, η αποστροφή προς όλα τα όντως αγαθά και ωφέλιμα, η προσκόλλησις και η αφοσίωσις προς όλα τα κακά και ολέθρια.
Παρατηρείται προς τοις άλλοις πολλοίς εις τους μαθητάς αυτών των Σχολείων μία αδιάλλακτος κατά του κλήρου και κατά πάσης Εκκλησιαστικής και πολιτικής αρχής, και κατά πάντων των ορθοδόξων αποστροφή, μία εσχάτη περιφρόνησις προς τους ιδίους αυτών γονείς, εάν ώσιν ορθόδοξοι, και προς όλους τους προβεβηκότας κατά την ηλικίαν, και ζηλωτάς υπέρ της πίστεως, κατά των οποίων επινοούσι, δι' οδηγίας των Καθηγητών, μυρίους εμπαικτικούς λόγους και συκοφαντίας.
Εις όλους αυτούς τους μαθητάς παρατηρείται μία ιδιαιτέρα προσκόλλησις, αφοσίωσις και πόθος προς μόνην την Αγγλίαν κατ' εξαίρεσιν όλων των άλλων εθνών. Οσάκις πέση καν μικρά τις κατηγορία κατά της Αγγλίας ευθύς αναφαίνονται θερμοί απολογηταί και υψηλοί πανηγυρισταί αυτής.
Τέταρον δε τέλος πάντων, επειδή όλον αυτό το πνεύμα της ούτω μεμορφωμένης νεολαίας, εξ ανάγκης μίαν ημέραν γίνεται γενικόν. Διά ταύτα τα αίτια λοιπόν η εκ της Αγγλίας επιβουλή έλαβε προ τόσου καιρού και ενεργεί τόσα τεχνικά, ποικίλα και ενεργητικά μέτρα, ίνα φέρη τοιαύτην μόρφωσιν εις όλην την ορθόδοξον νεολαίαν. Εις το βασίλειον της Ελλάδος, εκτός των Σχολείων, εις αυτόν μόνον τον σκοπόν τείνει και η στρατιωτική νεοσυλλεξία, διά τούτο και ενεργείται διά τοσούτης δραστηριότητος.
Δι' αυτό το τέλος επιβάλλονται εις αυτήν πυκνοί και αλεπάλληλοι όρκοι εις ευπείθειαν τάχα και υπακοήν προςτο σύστημα της αρχής, και η διά βίας αθέτησις της νηστείας. Εις αυτήν έχουσιν ως επί το πλείστον τινάς ψευδοιερείς και άλλα όργανα ενεργούντα διά λόγου και έργου τα σκάνδαλα της διαφθοράς και της πλάνης. Αλλ' εις το στρατιωτικόν, σπανίως και εν ολίγους ευρίσκει χάριν η πλάνη. Και ταύτα μεν περί τούτου, ως εν παρέργω.
Η δε των Σχολείων όμως επιβουλή ενεργείται προ ενός περίπου αιώνος, δολίως και συστηματικώς εις όλα τα Κράτη του δυτικού και του ορθοδόξου δόγματος. Εις εκείνα της δύσεως διά της πλάνης του θεισμού, ως πλέον εύστοχος διά την ανατροπήν της θρησκείας και των αρχών και ως προπαρασκευαστική εις αποδοχήν της Λουθηρο-Καλβινικής πλάνης.
Εις δε τα ορθόδοξα διαδίδονται συγχρόνως και τα δύο είδη αυτής της Σατανικής απάτης. Όταν ο νέος δεν δέχεται την πλάνην του θεισμού και της αθείας, τότε επινοούσιν άλλους δολίους και τεχνικούς τρόπους και φέρουσιν αυτόν ανεπαισθήτως εις τον Λουθηρο-Καλβινισμόν. Πολλά εναργή διδόμενα έχομεν και μαρτυρίας επισήμων και αξιοπίστων ανδρών, ότι αυτή η επιβουλή ενεργείται και εις το ορθόδοξον Ρωσσικόν Κράτος, δι' ενεργείας της βρετανικής διπλωματίας, διά τρόπων όλως δολίων και υποκεκρυμμένων, τόσων διά των Σχολείων, όσο και δι' όλων των άλλων ραδιουργιών.
Τα αυτά διδόμενα εναργέστερον έχομεν και ως προς τα άλλα ορθόδοξα Κράτη, Βουλγαρίας, Μολδοβλαχίας, Σερβίας και άλλων. Εις όλην όμως την Ανατολήν και εις όλους τους ορθοδόξους τους καθ' όλην την Οθωμανικήν εξουσίαν, ενεργείται διά νόμου και συστηματικώς, ομοίως σχεδόν καθώς και εις την Επτάνησον και εις το βασίλειον της Ελλάδος. Το μόνον ορθόδοξον μέρος το οποίον διετέλεσεν ανόθευτον και αμίαντον εκ της περί ης ο λόγος επιβουλής μέχρι τινος εφάνη το αγιώνυμον όρος του Άθωνος, ως ολιγώτερον και όλως σχεδόν ανεπίδεκτον της πλάνης.
Η επιβουλή όμως επενόησε δόλια και βαθέα μέτρα ίνα νοθεύση και την εκεί νεολαίαν, όπως έπειτα δι' αυτής φέρη ευστόχως και ανυπόπτως την κατάργησιν όλου του εκείσε μοναδικού τάγματος. Απέστειλλε προ πολλού επί τοιούτω σκοπώ υποκεκρυμμένα και κατάλληλα όργανα, έχοντα όνομα και σχήμα κληρικού και ενεργούντα τα σκάνδαλα της διαφθοράς και της πλάνης.
Το δε των άλλων ολεθριώτερον εστίν, ότι εκίνησε την εν Κωνσταντινουπόλει Μεγ. Εκκλησίαν και ηνάγκασε τας εκείσε μονάς δι' επανειλλημένων και αυστηρών διαταγών εις καθίδρυσιν γενικού Σχολείου, συνεισφέρουσα εκάστη τον ανάλογον αριθμόν των μαθητών εκ των ιδίων υποτακτικών και την μισθοδοσίαν εις τους Καθηγητάς.
Το πράγμα όμως κινηθέν εμμέσως δι' άλλων, υπό της επιβουλής, όσον οι σκοποί αυτού φαίνονται όλως αντιχριστιανικοί και ολεθριώτατοι, τόσον και εκτός τούτου, απλώς θεωρούμενον υπάρχει μεγάλης λύπης και φρίκης άξιον, ίνα αναγκάζωνται, δηλαδή οι μοναχοί, οι κατ' ευχήν απαρνησάμενοι τον Κόσμον, εις μαθήτευσιν της του Κόσμου παιδείας, και πολλώ μάλλον υπό τοιούτους Καθηγητάς, οποίους κατέστησε ο κοινός και υπέρ πάντας τους άλλους ολεθριώτατος της Εκκλησίας εχθρός.
Υπάρχει γνωστόν και ομολογούμενον παρά πάσι τοις συνετοίς και ορθρόφροσιν, ότι καθώς τα Σχολεία όταν υπάρχωσι χριστιανικά και ορθόδοξα και επαγγέλλονται και φέρωσιν πραγματικώς βάσιμον, ορθήν και αληθινήν παιδείαν και γνώσις τεχνών, φιλολογίας και επιστημών φέρουσι γενικάς, λαμπράς και μεγάλας ωφελείας, ευδαιμονίαν και πρόοδον, εις όλον το Κράτος, ωσαύτως εκ του εναντίου, φέρουσιν αναποφεύκτως τέλειον αφανισμόν και καταστροφήν, τον πρόσκαιρον και τον αιώνιον θάνατον, εις οποιοδήποτε έθνος,
εάν δι' αυτών των σχολείων, κινείται η ασθενής και αστήρικτος νεολαία εις την εκ της πίστεως αποστασίαν, εξ ης εξ ανάγκης πηγάζουσιν όλα τα απαισιώτατα είδη πάσης διαφθοράς και κακίας και η στρέβλωσις και η σύγχυσις εις το αδύνατον αυτής πνεύμα, ως ενεργεί δολίως και συστηματικώς η εκ της Αγγλίας επιβουλή εις όλα τα επιβουλευόμενα Κράτη, μάλιστα δε εις τα ορθόδοξα και προ πάντων εις όλον εν γένει τον ορθόδοξον της Ανατολής λαόν.
ΕΙΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΙΝ ΤΗΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΠΙΒΟΥΛΗΣ, ΕΙΣ ΟΡΘΟΦΡΟΝΑ ΣΥΜΒΟΥΛΗΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΕΚ ΤΟΥ ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΣΦΑΛΕΙΑΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΗΝ ΣΩΤΗΡΙΑΝ. ΚΑΙ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΜΕΛΛΟΥΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΤΩΝ ΚΑΘ' ΗΜΑΣ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ''
Εκ του προηγούμενου
Πρώτον μεν η επιβουλή παρεσκεύασεν μίαν ικανήν ζύμην του εν γνώσει και συστηματικωτέρου προσηλυτισμού αυτής, διά του εν Κερκύρα Σεμιναρίου, εκ του οποίου απέστελλεν όργανα εκ των μαθητών αυτού εις άλλους ορθοδόξους λαούς, προπαρασκευάζοντας και εκεί την είσοδον του Επτανησίου συστήματος και προ πάντων εις την Κωνσταντινούπολιν, όσον εις την πρωτεύουσαν της Ανατολής, όπου προ πολλού τοιούτοι μαθηταί έλαβον εκεί όλας σχεδόν τας επισήμους διδασκαλικάς θέσεις.
Προ δέκα περίπου ετών αποστέλλει η επιβουλή τον Κ. Β. Κουτλουμουσιάνον, τον έχοντα έως τότε θέσιν Καθηγητού εις το εν Κερκύρα Σεμινάριον, εις την Κωνσταντινούπολιν, και αναδεικνύει Καθηγητήν εις επίσημον Σχολείον της Χάλκης.
Δι' αυτού όστις υπέρ πολλούς άλλους ευστοχεί εις την υπόκρισιν, και δι' άλλων πολλών εκεί προ πολλού απεσταλμένων οργάνων, επί τοιούτω σκοπώ ενεργεί την εκείθεν φυγήν και αναχώρησιν τινών σοφών όντων εν γνώσει της επιβουλής και υπέρ της πίστεως ζηλωτών, και προπαρασκευάζει τρόπους ίνα καθιδρύση εις την Κωνσταντινούπολιν η επιβουλή Σεμιναρίου του αυτού σκοπού και του αυτού πνεύματος, οποίου θεωρείται και εκείνο το εν Κερκύρα της Επτανήσου και τα εν Αθήναις Πανεπιστήμια.
Τούτο ενομίσθη ως το υψηλότερον και λαμπρότερον έργον εις την εκ της Αγγλίας επιβουλήν, επειδή και εξ αυτού του Σεμιναρίου επαπειλούνται αι γενικώτεραι συνέπειαι και τα ολεθριώτερα αποτελέσματα διά την αθρόαν ανατροπήν της ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας, διό και προώρισεν απ' αρχής ως Καθηγητήν αυτού, τον Κωνσταντίνον Τυπάλδον έχοντα όνομα και σχήμα ιερέως, όστις εμορφώθη υπό Λόρδου Γκιλφόρδου και εχρημάτισε περί τα 20 έτη ψευδοδιδάσκαλος του εν Κερκύρα Σεμιναρίου, ως είπα και ανωτέρω.
Δι' αυτού όστις υπέρ πολλούς άλλους ευστοχεί εις την υπόκρισιν, και δι' άλλων πολλών εκεί προ πολλού απεσταλμένων οργάνων, επί τοιούτω σκοπώ ενεργεί την εκείθεν φυγήν και αναχώρησιν τινών σοφών όντων εν γνώσει της επιβουλής και υπέρ της πίστεως ζηλωτών, και προπαρασκευάζει τρόπους ίνα καθιδρύση εις την Κωνσταντινούπολιν η επιβουλή Σεμιναρίου του αυτού σκοπού και του αυτού πνεύματος, οποίου θεωρείται και εκείνο το εν Κερκύρα της Επτανήσου και τα εν Αθήναις Πανεπιστήμια.
Τούτο ενομίσθη ως το υψηλότερον και λαμπρότερον έργον εις την εκ της Αγγλίας επιβουλήν, επειδή και εξ αυτού του Σεμιναρίου επαπειλούνται αι γενικώτεραι συνέπειαι και τα ολεθριώτερα αποτελέσματα διά την αθρόαν ανατροπήν της ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας, διό και προώρισεν απ' αρχής ως Καθηγητήν αυτού, τον Κωνσταντίνον Τυπάλδον έχοντα όνομα και σχήμα ιερέως, όστις εμορφώθη υπό Λόρδου Γκιλφόρδου και εχρημάτισε περί τα 20 έτη ψευδοδιδάσκαλος του εν Κερκύρα Σεμιναρίου, ως είπα και ανωτέρω.
Εις κατόρθωσιν τούτου του έργου μετεχειρίσθη η επιβουλή μυρίας προπαρασκευαστικάς αφορμάς και την πλέον ποικίλην και τεχνικωτέραν ραδιουργίαν, περί των οποίων ο λόγος της Ιστορίας, καταντά περίεργος μεν, αλλά πολύ εκτεταμένος και διεξοδικός, καθώς και έφερεν εις έργον το πράγμα κατά το 1844 έτος.
Τούτου του νεωστί δι' ενεργείας της επιβουλής καθιδρυθέντος Σεμιναρίου εις την Χάλκην της Κωνσταντινουπόλεως, σκοπός προς τοις άλλοις πολλοίς υπάρχει ίνα νοθεύση κατά το πνεύμα της διαφθοράς και της πλάνης και κατά τον προσηλυτισμόν της Αγγλίας όλους τους εσομένους Πατριάρχας και όλην εν γένει την Ιεραρχίαν της Ανατολής, όπως μίαν ημέραν νομοθετή επί Οικουμενικής Συνόδου η κατάργησις της ορθοδοξίας και η αντιεισαγωγή της Λουθηρο-Καλβινικής αιρέσεως, εν' ω συγχρόνως όλα τα άλλα Σχολεία προπαρασκευάζουσιν εκ της ορθοδόξου νεολαίας, τόσας χιλιάδας και μυριάδας ομόφρονας και συναγωνιστάς, κληρικούς, διδασκάλους τε και λαικούς.
Τούτου του νεωστί δι' ενεργείας της επιβουλής καθιδρυθέντος Σεμιναρίου εις την Χάλκην της Κωνσταντινουπόλεως, σκοπός προς τοις άλλοις πολλοίς υπάρχει ίνα νοθεύση κατά το πνεύμα της διαφθοράς και της πλάνης και κατά τον προσηλυτισμόν της Αγγλίας όλους τους εσομένους Πατριάρχας και όλην εν γένει την Ιεραρχίαν της Ανατολής, όπως μίαν ημέραν νομοθετή επί Οικουμενικής Συνόδου η κατάργησις της ορθοδοξίας και η αντιεισαγωγή της Λουθηρο-Καλβινικής αιρέσεως, εν' ω συγχρόνως όλα τα άλλα Σχολεία προπαρασκευάζουσιν εκ της ορθοδόξου νεολαίας, τόσας χιλιάδας και μυριάδας ομόφρονας και συναγωνιστάς, κληρικούς, διδασκάλους τε και λαικούς.
Δι' αυτού του ψευδοδιδασκάλου του κατά την Χάλκην Σεμιναρίου, όστις υπέρ πολλούς άλλους φαίνεται μεμυημένος το μυστήριον της ανομίας, πλέον πιστός και όλος αφοσιωμένος εις τους σκοπούς της Αγγλίας, και εμπειρότερος και τεχνικώτερος εις την διάδοσιν της πλάνης, του οποίου το πλήθος των μαθητών εμόλυνε προ πολλού και αυτόν τον αέραν της των ορθοδόξων γης, δι' αυτού, λέγω, διευθύνει πλέον ευστόχως και αυτήν την Μεγ. Εκκλησίαν κατά τα απαίσια αυτής σχέδια η εκ της Αγγλίας επιβουλή.
Διά τούτο, εκτός των πολλών άλλων εξεδόθη διαταγή εκ της Μεγάλης Εκκλησίας, δι' ης απαγορεύεται το διδασκαλικόν επάγγελμα καθ' όλην την Ανατολήν, και επιτρέπεται εις όσους αυτή εγκρίνη. Και τούτο μεν ουχί διά τον στηριγμόν και διά την ασφάλειαν της ορθοδόξου Εκκλησίας, αλλά διά τον αυτόν σκοπόν, διά τον οποίον εξεδόθη ο αυτός νόμος πρώτον εις την Επτάνησον, έπειτα δε και εις το Βασίλειον της Ελλάδος,
διότι και η εκείσε απαγόρευσις εν έργω και πράγματι γίνεται εις μόνους τους ορθοδόξους Καθηγητάς, εξαιρουμένων ολίγων, επειδή οποίου φρονήματος και χρακτήρος υπάρχουσιν οι κατά την Επτάνησον και οι κατά το Βασίλειον της Ελλάδος ψευδοδιδάσκαλοι, και οποία βιβλία και μέθοδον μετέρχονται, τα αυτά απαραλλάκτως και ως επί το πλείστον φαίνονται και εις όλα τα Σχολεία του Οθωμανικού Κράτους.
Η διαφορά μόνον υπάρχει ότι εκεί η διάδοσις της πλάνης και της διαφθοράς ενεργείται διά τεχνικωτέρας ραδιουργίας και υποκρίσεως. Καθώς εις πάμπολλα άλλα, ωσαύτως και εις τούτο, φαίνεται έργον μεγίστης απορίας και φρίκης άξιον, η αυθάδεια, η καταδυναστεία, ο δόλος και η πρόοδος της κατά των ορθοδόξων επιβουλής, ήτις προς τοις άλλοις έθεσε νόμον,
διά του οποίου αφαιρεί την ελευθερίαν των ορθοδόξων, ως προς την ανατροφήν και μόρφωσιν των ιδίων τέκνων, και αρπάζει αυτά εκ των αγκαλών αυτών και ρίπτει εις το βάραθρον της προσκαίρου και της αιωνίου απωλείας και κατά τον αυτόν καιρόν μισθοδοτεί αδρώς εκ των ιδίων ιδρώτων των επιβουλευομένων, τους φθορείς και φονείς των ιδίων τέκνων και τα όργανα της κοινής προδοσίας!!
Οσάκις όμως τεθή τοιούτου ολεθρίου και υποκεκρυμμένου σκοπού νόμος, διασκεδάζουσι τούτον τον όλως απειρόκακον και απλούν λαόν, επί λόγω ότι τοιούτο τάχα υπάρχει το σύστημα όλων των κατ' αυτούς πεφωτισμένων και εξευγενισμένων λαών. Οποίον παχυλότατον ψεύδος! Τούτο το αποτρόπαιον έργον της παιδικής ανατροφής κατά το πνεύμα της διαφθοράς και της πλάνης΄ ουδείς άλλος τύραννος ή διώκτης επενόησεν ούτε ετόλμησεν ίνα φέρη εις έργον, ειμή μόνη η εκ της Αγγλίας κατά των ορθοδόξων επιβουλή.
Ιουλιανός ο παραβάτης απηγόρευσε μόνον την διδασκαλίαν της Ελληνικής γλώσσης εις την χριστιανικήν νεολαίαν, έργον το οποίον παραβαλλόμενον ως προς τούτον τον νόμον, δι' ου απαγορεύεται απολύτως το έργον του διδασκάλου εις όλους εν γένει τους ορθοδόξους και επιτρέπεται αποκλειστικώς εις μόνα τα όργανα της πλάνης, εν' οις προς τοις άλλοις νομοθετείται και περιορίζεται και αυτή η ύλη και η μέθοδος του διδάσκειν, δι' αυτόν τον σκοπόν, ως προς τοιούτον, λέγω νόμον, παραβαλλόμενον το έργον Ιουλιανού του Παραβάτου φαίνεται τούτο πολύ μετριώτερον και φιλανθρωπότερον.
Εις ουδέν άλλο αντικείμενον όμως η εκ της Βρετανίας επιβουλή υπήρξεν απ' αρχής πλέον τεχνική και δραστήριος, όσον εφάνη εις τούτο, επειδή οίδεν ότι δι' αυτού και μόνου φέρει, ου μόνον την ανατροπήν της πίστεως, αλλά και τα γενικά ναυάγια εις όλα τα επιβουλευόμενα Κράτη διά πολλούς λόγους.
Πρώτον μεν επειδή οίδεν, ότι η νεολαία αποβαίνει πλέον ευόλισθος, τόσον εις την πλάνην, όσον και εις την διαφθοράν, τα οποία συστηματικώς μεν, αλλά δολίως και τεχνικώς εις αυτήν ενεργούνται κατ' εισήγησιν της επιβουλής, ως έχομεν περί τούτου πλείστα ομολογούμενα και πραγματικά διδόμενα.
Δεύτερον δε, επειδή ου μόνον η διαφθορά και η πλάνη ανατρέπει εξ ανάγκης οποιανδήποτε βάσιμον και υγιή παιδείαν και γνώσιν, αλλά και η επί τούτω προπαρασκευασθείσα ύλη και η μέθοδος της διδασκαλίας τείνει συστηματικώς ίνα στρεβλώση τον νουν των μαθητευομένων, ως περί τούτου λαμβάνει πληροφορίαν, όστις κατά βάθος και ακριβώς εξετάση αυτά.
Τρίτον δε, επειδή ου μόνον διά της τοιαύτης μορφώσεως σκοτίζεται, νοθεύεται και στρεβλούται ο νους, και φθείρονται τα ήθη, αλλά προς τούτοις εμπνέεται συστηματικώς εις την νεολαίαν υπό το πρόσχημα της σοφίας και της ελευθερίας το πνεύμα της ανυποταξίας, της αναρχίας, της ιδιοτελείας, η αποστροφή προς όλα τα όντως αγαθά και ωφέλιμα, η προσκόλλησις και η αφοσίωσις προς όλα τα κακά και ολέθρια.
Παρατηρείται προς τοις άλλοις πολλοίς εις τους μαθητάς αυτών των Σχολείων μία αδιάλλακτος κατά του κλήρου και κατά πάσης Εκκλησιαστικής και πολιτικής αρχής, και κατά πάντων των ορθοδόξων αποστροφή, μία εσχάτη περιφρόνησις προς τους ιδίους αυτών γονείς, εάν ώσιν ορθόδοξοι, και προς όλους τους προβεβηκότας κατά την ηλικίαν, και ζηλωτάς υπέρ της πίστεως, κατά των οποίων επινοούσι, δι' οδηγίας των Καθηγητών, μυρίους εμπαικτικούς λόγους και συκοφαντίας.
Εις όλους αυτούς τους μαθητάς παρατηρείται μία ιδιαιτέρα προσκόλλησις, αφοσίωσις και πόθος προς μόνην την Αγγλίαν κατ' εξαίρεσιν όλων των άλλων εθνών. Οσάκις πέση καν μικρά τις κατηγορία κατά της Αγγλίας ευθύς αναφαίνονται θερμοί απολογηταί και υψηλοί πανηγυρισταί αυτής.
Τέταρον δε τέλος πάντων, επειδή όλον αυτό το πνεύμα της ούτω μεμορφωμένης νεολαίας, εξ ανάγκης μίαν ημέραν γίνεται γενικόν. Διά ταύτα τα αίτια λοιπόν η εκ της Αγγλίας επιβουλή έλαβε προ τόσου καιρού και ενεργεί τόσα τεχνικά, ποικίλα και ενεργητικά μέτρα, ίνα φέρη τοιαύτην μόρφωσιν εις όλην την ορθόδοξον νεολαίαν. Εις το βασίλειον της Ελλάδος, εκτός των Σχολείων, εις αυτόν μόνον τον σκοπόν τείνει και η στρατιωτική νεοσυλλεξία, διά τούτο και ενεργείται διά τοσούτης δραστηριότητος.
Δι' αυτό το τέλος επιβάλλονται εις αυτήν πυκνοί και αλεπάλληλοι όρκοι εις ευπείθειαν τάχα και υπακοήν προςτο σύστημα της αρχής, και η διά βίας αθέτησις της νηστείας. Εις αυτήν έχουσιν ως επί το πλείστον τινάς ψευδοιερείς και άλλα όργανα ενεργούντα διά λόγου και έργου τα σκάνδαλα της διαφθοράς και της πλάνης. Αλλ' εις το στρατιωτικόν, σπανίως και εν ολίγους ευρίσκει χάριν η πλάνη. Και ταύτα μεν περί τούτου, ως εν παρέργω.
Η δε των Σχολείων όμως επιβουλή ενεργείται προ ενός περίπου αιώνος, δολίως και συστηματικώς εις όλα τα Κράτη του δυτικού και του ορθοδόξου δόγματος. Εις εκείνα της δύσεως διά της πλάνης του θεισμού, ως πλέον εύστοχος διά την ανατροπήν της θρησκείας και των αρχών και ως προπαρασκευαστική εις αποδοχήν της Λουθηρο-Καλβινικής πλάνης.
Εις δε τα ορθόδοξα διαδίδονται συγχρόνως και τα δύο είδη αυτής της Σατανικής απάτης. Όταν ο νέος δεν δέχεται την πλάνην του θεισμού και της αθείας, τότε επινοούσιν άλλους δολίους και τεχνικούς τρόπους και φέρουσιν αυτόν ανεπαισθήτως εις τον Λουθηρο-Καλβινισμόν. Πολλά εναργή διδόμενα έχομεν και μαρτυρίας επισήμων και αξιοπίστων ανδρών, ότι αυτή η επιβουλή ενεργείται και εις το ορθόδοξον Ρωσσικόν Κράτος, δι' ενεργείας της βρετανικής διπλωματίας, διά τρόπων όλως δολίων και υποκεκρυμμένων, τόσων διά των Σχολείων, όσο και δι' όλων των άλλων ραδιουργιών.
Τα αυτά διδόμενα εναργέστερον έχομεν και ως προς τα άλλα ορθόδοξα Κράτη, Βουλγαρίας, Μολδοβλαχίας, Σερβίας και άλλων. Εις όλην όμως την Ανατολήν και εις όλους τους ορθοδόξους τους καθ' όλην την Οθωμανικήν εξουσίαν, ενεργείται διά νόμου και συστηματικώς, ομοίως σχεδόν καθώς και εις την Επτάνησον και εις το βασίλειον της Ελλάδος. Το μόνον ορθόδοξον μέρος το οποίον διετέλεσεν ανόθευτον και αμίαντον εκ της περί ης ο λόγος επιβουλής μέχρι τινος εφάνη το αγιώνυμον όρος του Άθωνος, ως ολιγώτερον και όλως σχεδόν ανεπίδεκτον της πλάνης.
Η επιβουλή όμως επενόησε δόλια και βαθέα μέτρα ίνα νοθεύση και την εκεί νεολαίαν, όπως έπειτα δι' αυτής φέρη ευστόχως και ανυπόπτως την κατάργησιν όλου του εκείσε μοναδικού τάγματος. Απέστειλλε προ πολλού επί τοιούτω σκοπώ υποκεκρυμμένα και κατάλληλα όργανα, έχοντα όνομα και σχήμα κληρικού και ενεργούντα τα σκάνδαλα της διαφθοράς και της πλάνης.
Το δε των άλλων ολεθριώτερον εστίν, ότι εκίνησε την εν Κωνσταντινουπόλει Μεγ. Εκκλησίαν και ηνάγκασε τας εκείσε μονάς δι' επανειλλημένων και αυστηρών διαταγών εις καθίδρυσιν γενικού Σχολείου, συνεισφέρουσα εκάστη τον ανάλογον αριθμόν των μαθητών εκ των ιδίων υποτακτικών και την μισθοδοσίαν εις τους Καθηγητάς.
Το πράγμα όμως κινηθέν εμμέσως δι' άλλων, υπό της επιβουλής, όσον οι σκοποί αυτού φαίνονται όλως αντιχριστιανικοί και ολεθριώτατοι, τόσον και εκτός τούτου, απλώς θεωρούμενον υπάρχει μεγάλης λύπης και φρίκης άξιον, ίνα αναγκάζωνται, δηλαδή οι μοναχοί, οι κατ' ευχήν απαρνησάμενοι τον Κόσμον, εις μαθήτευσιν της του Κόσμου παιδείας, και πολλώ μάλλον υπό τοιούτους Καθηγητάς, οποίους κατέστησε ο κοινός και υπέρ πάντας τους άλλους ολεθριώτατος της Εκκλησίας εχθρός.
Υπάρχει γνωστόν και ομολογούμενον παρά πάσι τοις συνετοίς και ορθρόφροσιν, ότι καθώς τα Σχολεία όταν υπάρχωσι χριστιανικά και ορθόδοξα και επαγγέλλονται και φέρωσιν πραγματικώς βάσιμον, ορθήν και αληθινήν παιδείαν και γνώσις τεχνών, φιλολογίας και επιστημών φέρουσι γενικάς, λαμπράς και μεγάλας ωφελείας, ευδαιμονίαν και πρόοδον, εις όλον το Κράτος, ωσαύτως εκ του εναντίου, φέρουσιν αναποφεύκτως τέλειον αφανισμόν και καταστροφήν, τον πρόσκαιρον και τον αιώνιον θάνατον, εις οποιοδήποτε έθνος,
εάν δι' αυτών των σχολείων, κινείται η ασθενής και αστήρικτος νεολαία εις την εκ της πίστεως αποστασίαν, εξ ης εξ ανάγκης πηγάζουσιν όλα τα απαισιώτατα είδη πάσης διαφθοράς και κακίας και η στρέβλωσις και η σύγχυσις εις το αδύνατον αυτής πνεύμα, ως ενεργεί δολίως και συστηματικώς η εκ της Αγγλίας επιβουλή εις όλα τα επιβουλευόμενα Κράτη, μάλιστα δε εις τα ορθόδοξα και προ πάντων εις όλον εν γένει τον ορθόδοξον της Ανατολής λαόν.
Συνεχίζεται
Εκ του βιβλίου του Μοναχού Κοσμά Φλαμιάτου:
''ΦΩΝΗ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΑΙΑ
ΕΙΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΙΝ ΤΗΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΠΙΒΟΥΛΗΣ, ΕΙΣ ΟΡΘΟΦΡΟΝΑ ΣΥΜΒΟΥΛΗΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΕΚ ΤΟΥ ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΣΦΑΛΕΙΑΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΗΝ ΣΩΤΗΡΙΑΝ. ΚΑΙ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΜΕΛΛΟΥΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΤΩΝ ΚΑΘ' ΗΜΑΣ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ''
Αθήνα 1849, σελ. 53-57.
Μεταφορά στο διαδίκτυο, στο μονοτονικό σύστημα, με την Γραμματική τάξη της εποχής, επιμέλεια, παρουσίαση ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Συνεχίζεται
Εκ του βιβλίου του Μοναχού Κοσμά Φλαμιάτου:
''ΦΩΝΗ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΑΙΑ
ΕΙΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΙΝ ΤΗΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΠΙΒΟΥΛΗΣ, ΕΙΣ ΟΡΘΟΦΡΟΝΑ ΣΥΜΒΟΥΛΗΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΕΚ ΤΟΥ ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΣΦΑΛΕΙΑΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΗΝ ΣΩΤΗΡΙΑΝ. ΚΑΙ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΜΕΛΛΟΥΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΤΩΝ ΚΑΘ' ΗΜΑΣ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ''
Αθήνα 1849, σελ. 53-57.
Μεταφορά στο διαδίκτυο, στο μονοτονικό σύστημα, με την Γραμματική τάξη της εποχής, επιμέλεια, παρουσίαση ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
''ΦΩΝΗ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΑΙΑ
ΕΙΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΙΝ ΤΗΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΠΙΒΟΥΛΗΣ, ΕΙΣ ΟΡΘΟΦΡΟΝΑ ΣΥΜΒΟΥΛΗΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΕΚ ΤΟΥ ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΣΦΑΛΕΙΑΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΗΝ ΣΩΤΗΡΙΑΝ. ΚΑΙ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΜΕΛΛΟΥΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΤΩΝ ΚΑΘ' ΗΜΑΣ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ''
Αθήνα 1849, σελ. 53-57.
Μεταφορά στο διαδίκτυο, στο μονοτονικό σύστημα, με την Γραμματική τάξη της εποχής, επιμέλεια, παρουσίαση ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου