ΑΛΛΟΙΜΟΝΟ ΣΟΥ, ΕΛΕΕΙΝΗ ΨΥΧΗ! ΑΛΛΟΙΜΟΝΟ, ΑΧΡΕΙΑ!

 

<<Στα μέσα του 18ου αιώνα, και μετά από μια μεγάλη περίοδο κρίσεως, ο μοναχισμός και η πνευματική ζωή γνώρισαν εντυπωσιακή άνθηση στις ρωσικές και ρουμανικές περιοχές.

Με την άνθηση αυτή συνδέεται πρωταρχικά μία από τις μεγαλύτερες μοναχικές μορφές της Εκκλησίας μας, ο όσιος Παΐσιος Βελιτσκόφσκυ.

Ο όσιος Παΐσιος, γόνος Ιερατικής οικογένειας, γεννήθηκε στην Πολτάβα της Μικρορωσίας το 1722.

Ήταν το ενδέκατο από δώδεκα αδέλφια και ορφάνεψε μικρός από πατέρα.

Εσωστρεφής, πράος, άδολος και βιβλιόφιλος, σε ηλικία 17 μόλις χρόνων εγκατέλειψε τις σπουδές του στη Θεολογική Ακαδημία του Κιέβου για ν' ακολουθήσει το "μοναδικόν πολίτευμα".

Μετά από πολύχρονη περιπλάνηση σε μοναστήρια και σκήτες της Ουκρανίας, της Μολδαβίας και της Βλαχίας, κατέληξε στο Άγιον Όρος, όπου, το 1750, έλαβε το μοναχικό σχήμα.

Το 1758 ιερώθηκε, προχειρίσθηκε πνευματικός και ίδρυσε τη σκήτη του Προφήτη Ηλία, όπου συγκεντρώθηκαν πολλοί ζηλωτές της ασκητικής βιοτής>>.

(Από τον πρόλογο της έκδοσης, σελ. 5-6)

Θυμήσου, αγαπημένη μου ψυχή, όλους τους αγίους: τους προφήτες, τους αποστόλους, τους μάρτυρες, τους ιεράρχες, τους οσίους και τους δικαίους, τους διά Χριστόν σαλούς και όλους, όσοι στο πέρασμα των αιώνων ευαρέστησαν τον Θεό.

Βρήκες ποτέ αγίους, που δεν υπέταξαν τη σάρκα στο πνεύμα, και που δεν γνώρισαν σκληρές δοκιμασίες και βαρειές θλίψεις;

Αντίθετα, κάθε μέρα δοκίμαζαν πλήθος δεινών. Και επιπλέον, υπέμεναν την πείνα και την δίψα. Μέρα και νύχτα προσεύχονταν και αγρυπνούσαν. 

Είχαν ταπείνωση και συντριβή καρδιάς, παιδική ακακία, απέραντη ευσπλαχνία, συμπόνοια στις συμφορές και τις ανάγκες των άλλων, κάνοντας προσφορές και ελεημοσύνες κατά τη δύναμή τους.

Κοντολογής, είχαν όλες τις αρετές, μαζί με ανυπόκριτη αγάπη. Ό,τι οι ίδιοι δεν ήθελαν, ό,τι αποστρέφονταν, δεν το έκαναν ούτε στους άλλους.

Και ζούσαν πάντα μέσα στην υπακοή, σαν αγορασμένοι δούλοι, σαν να υπηρετούσαν όχι άνθρωπο αλλά τον ίδιο το Θεό, με σοφή απλότητα, δείχνοντας όμως άσοφοι και ασήμαντοι και φροντίζοντας μόνο για τη σωτηρία τους.

Άνθρωπε! Ο θάνατος βρίσκεται μπροστά σου. Αν αγωνιστείς, θα αμειφθείς στο μέλλοντα αιώνα με την αιώνια ζωή. Η αρετή αποκτάται με πολλή βία.

Γι' αυτό, αν θέλεις να νικήσεις τα πάθη, χτύπησε τη φιληδονία. Αν αγαπάς το φαγητό, θα περάσεις τη ζωή σου μέσα στα πάθη.

Η ψυχή δεν θα ταπεινωθεί, αν η σάρκα δεν στερηθεί το ψωμί. Δεν είναι δυνατό να γλυτώσεις την ψυχή από την απώλεια, όταν προφυλάσσεις το σώμα από την κακοπάθεια.

Γι' αυτό ας επανέλθουμε στο πιο σπουδαίο: Αν θέλεις ψυχή μου, να σωθείς, αν θέλεις να ακολουθήσεις πρώτα το μονοπάτι των θλίψεων,

που υποδεικνύεται εδώ, αν θέλεις να εισέλθεις στην ουράνια βασιλεία και ν' αποκτήσεις την αιώνια ζωή, τότε εξάγνισε τη σάρκα σου,

δοκίμασε εκούσια πικρία και υπόμεινε βαρειές θλίψεις, όπως δοκίμασαν και υπέμειναν οι άγιοι.

Και όταν ένας άνθρωπος προετοιμάζεται και αναγκάζει τον εαυτό του να υπομένει για το Θεό τις θλίψεις που τον βρίσκουν,

τότε του φαίνονται ελαφρές και ανώδυνες όλες οι λύπες, οι κακοπάθειες και οι επιθέσεις των δαιμόνων και των ανθρώπων.

Δεν φοβάται το θάνατο, καθώς τίποτα δεν μπορεί να τον χωρίσει από την αγάπη του Χριστού. Έχεις ακούσει, αγαπημένη μου ψυχή, πως έζησαν οι άγιοι Πατέρες;

Αχ, μιμήσου τους έστω και λίγο. Δεν είχαν δάκρυα; Αλλοίμονό σου, ψυχή μου! Δεν ήταν θλιμμένοι, αδύνατοι και εξουθενωμένοι σωματικά;

Αλλοίμονό σου, ψυχή μου! Δεν είχαν σωματικές ασθένειες, μεγάλες πληγές, και συνάμα ψυχικό πένθος; Αλλοίμονό σου, ψυχή μου!

Δεν είχαν το ίδιο, όπως κι εμείς, αδύναμο σώμα; Αλλοίμονό σου, ψυχή μου!Δεν είχαν την επιθυμία της ελκυστικής, γλυκειάς και εύκολης απολαύσεως αυτού του κόσμου, καθώς και κάθε σωματικής αναπαύσεως;

Ναι, μα αν και τα σώματά τους θλίβονταν από τη στέρηση των κοσμικών ηδονών, εκείνοι όμως αντάλλαζαν τις επιθυμίες τους με την υπομονή, και τις θλίψεις τους με τη μέλλουσα χαρά.

Τα απαρνήθηκαν όλα, μια για πάντα. Θεωρούσαν τους εαυτούς τους νεκρούς και τους ασκούσαν αδυσώπητα με πνευματικά παλαίσματα.

Βλέπεις, ψυχή μου, πως αγωνίστηκαν οι άγιοι Πατέρες, χωρίς να βρίσκουν καμιά ανάπαυση και υπομείναντες κάθε κακό; Υπέταξαν τη σάρκα στο πνεύμα, εκπλήρωσαν τις εντολές του Θεού, και έτσι σώθηκαν.

Εσύ όμως, ελεεινή ψυχή, δεν θέλεις καθόλου να βιάσεις τον εαυτό σου. Με λίγο κόπο εξαντλείσαι και λιποψυχείς. Δεν θυμάσαι την ώρα που θανάτου και δεν θρηνείς για τις αμαρτίες σου.

Έχεις συνηθίσει, άθλια ψυχή μου, να παροτρως, να παραπίνεις και να ραθυμείς. Δεν ξέρεις ότι έχεις κληθεί στο εκούσιο μαρτύριο; Και όμως, δεν υπομένεις τίποτε. Πώς τότε θέλεις να σωθείς;

Ξύπνα τώρα τουλάχιστον, αγαπημένη μου ψυχή, και κάνε ό,τι θα σου πω: Αν δεν μπορείς ν' αγωνιστείς όσο οι άγιοι Πατέρες, άρχισε ν' αγωνίζεσαι όσο μπορείς.

Όλους να τους υπηρετείς με ταπείνωση και απλότητα καρδιάς. Αναγνωρίζοντας την αδυναμία σου και ταπεινώνοντας τον εαυτό σου, λέγε:

''Αλλοίμονό σου, ελεεινή ψυχή! Αλλοίμονό σου, αχρεία! Αλλοίμονό σου, καταμολυσμένη, οκνηρή, απρόσεκτη, νυσταλέα, σκληρή! Αλλοίμονό σου, κολασμένη! Έτσι λίγο-λίγο η ψυχή θα μαλακώσει, θα κλάψει, θα συνέλθει και θα μετανοήσει.

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου
 ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ. 
Εκ του βιβλίου <<Κρίνα του Αγρού>>
με νουθεσίες του Οσίου Παϊσίου Βελιτσκόφσκυ, έκδοση της Ιεράς Μονής Παρακλήτου, 

έκδοση πέμπτη, σελ. 21-23. Ωρωπός 2001.