ΟΣΙΟΣ ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ ΤΗΣ ΟΠΤΙΝΑ (9ο ΜΕΡΟΣ)

 

Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου της Ι. Μ. Παρακλήτου: <<Όσιος Αμβρόσιος της Όπτινα>>, έκδοση ογδόη, σελ. 135-138, Ωρωπός Αττικής 2004.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένων
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Η λέξις "στάρετς", που ερμηνεύεται "γέροντας", αναφέρεται σε χαρισματούχους άνδρες του ρώσικου μοναχισμού. Πρόκειται για τους ιερομονάχους εκείνους, οι οποίοι με αυστηρή μοναχική άσκησι ανέβηκαν σε ύψη αρετής και κατέκτησαν πλούσια την χάρι, την σοφία και την δύναμι του Αγίου Πνεύματος,
για να αναλάβουν εν συνεχεία το έργο του πνευματικού πατρός και καθοδηγητού.
Τον περασμένο αιώνα η Ρωσική Εκκλησία παρουσίασε εκλεκτούς και δυναμικούς στάρετς. Ήταν για να ενισχυθή η φλόγα της πίστεως και να αντέξη στην επερχόμενη δοκιμασία. Ανάμεσά τους σπουδαία θέσι κατέχει ο περίφημος στάρετς Αμβρόσιος της Όπτινα, ο "μέγας φωστήρ της Ρωσίας", όπως χαρακτηρίσθηκε, ο οποίος ανακηρύχθηκε επίσημα άγιος τον Ιούνιο του 1988 από την Ιερά Τοπική Σύνοδο της Εκκλησίας της Ρωσίας.
Η παρουσίασις στο ελληνικό κοινό της μεγάλης αυτής οσιακής μορφής αποτελεί μια συμβολή στην προσπάθεια ν' αποκαλυφθούν τα περίλαμπρα αστέρια που κρύβει ο ουράνιος θόλος της Ορθοδοξίας. Έτσι θα μπορή ο αναγνώστης να θαυμάση το φως, την λάμψι, την δόξα και την ωραιότητα που περιέχει η Εκκλησία του.
Μαζί με την μορφή του βιογραφούμένου οσίου προβάλλονται στο παρόν βιβλίο και άλλες ιερές μορφές -εκλεκτά άνθη από τον οσιακό κήπο της Όπτινα- όπως του στάρετς Λέοντος, του στάρετς Μακαρίου, του ηγουμένου Μωϋσή, του ερημίτου Ελισσαίου κ.ά. Όλοι τους -σύγχρονοι του οσίου Αμβροσίου- ήσαν θεοφόροι Πατέρες,
"άνδρες πλούσιοι, κεχορηγημένοι ισχύϊ" (Σ. Σειράχ μδ' 6). [...]
(Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Ήταν να θαυμάζη κανείς βλέποντας τα πλήθη των Χριστιανών να τρέχουν στο κελλί του δάσους. Μεγάλος μαγνήτης η αγιότης! Για την υγεία όμως του ασθενικού στάρετς η πολυκοσμία αυτή είχε δυσάρεστες συνέπειες.

<<Η υγεία μου>>, έγραφε ο ίδιος στον Επίσκοπο του Ταμπώφ Πέτρο, <<τώρα χειροτέρευσε όσο ποτέ άλλοτε. Αυτό το καλοκαίρι -του 1871- δέχθηκα στο ησυχαστήριό μου πολυάριθμες επισκέψεις. Κουράσθηκα και εξαντλήθηκα υπερβολικά. Από τον Αύγουστο έπεσα στο κρεββάτι και η φοβερή πάθησίς μου, οι αιμορραγίες, με ταλαιπώρησαν επί ένα μήνα>>.

Αυτή την φορά οι ιατρικές εντολές υπήρξαν αυστηρές. Μία πινακίδα αναρτήθηκε στην πόρτα του ερημητηρίου που έδειχνε την κρισιμότητα της καταστάσεώς του. <<Οι ιατροί>>, έγραφε, <<απαγορεύουν στον στάρετς να δέχεται επισκέψεις>>. Έρχονταν ώρες που η αρρώστια του έφερνε οδυνηρούς πόνους.

Κάποια νύχτα τόσο υπέφερε που νόμιζε ότι τελειώνει πια η ζωή του. Φρόντιζε όμως να τα αποκρύπτη όλα, για να μη στενοχωρή και τους άλλους. Μόνο μετά από καιρό τα απεκάλυπτε. Τους έλεγε: -Τότε σας έκρυψα τις οδύνες μου. Τώρα θα σας τις πω για να ξελαφρώσω.

Στο ίδιο δάσος που είχε το ερημητήριό του ο στάρετς, σε απόστασι ενός χιλιομέτρου ασκήτευε και ο π. Ελισσαίος, μία μορφή από τις πιο ευλογημένες που πέρασαν από την Όπτινα. Γεμάτος ειρήνη, αθωότητα και απλότητα, ταπεινός και πλήρης θείας χάριτος. Την καλοκαιρινή περίοδο που ο π. Αμβρόσιος γινόταν γείτονάς του, τον επισκεπτόταν συχνά και του έδινε ιδιαίτερη χαρά.

Επίσκεψις του π. Ελισσαίου εσήμαινε πνευματική ευφροσύνη. Σαν να ερχόταν στο πρόσωπο του κουρασμένου στάρετς δροσερή αύρα. -Πενήντα δύο ολόκληρα χρόνια ο π. Ελισσαίος έκανε υποτακτικός στην Όπτινα και η ταπείνωσίς του έμεινε παροιμιώδης.

-Έλα, πάτερ Ελισσαίε, του έλεγε ο Ηγούμενος Ισαάκιος, ετοιμάσου να σε κάνουμε μικρόσχημο μοναχό, να σου φορέσουμε μανδύα.

-Όχι. Εγώ δεν είμαι άξιος γι' αυτό. -Έλα τότε να σε κάνουμε ρασοφόρο. -Όχι. Εγώ ούτε για ρασοφόρος είμαι άξιος, απαντούσε πάλι ταπεινά. Ο Ηγούμενος του μιλούσε τότε με αυστηρότητα: -Αφού αρνείσαι, θα σε στείλουμε να υπηρετής συνεχώς στην κουζίνα.

-Να με στείλετε. Για μένα αυτό θα είναι η ρασοφορία. -Θα σε κανονίσουμε με πολλές μετάνοιες. -Να μου τον βάλετε αυτόν τον κανόνα. Για μένα αυτό θα είναι ο μανδύας. Έτσι αντιμετώπιζε τα πράγματα ο ταπεινός π. Ελισσαίος και περνούσαν οι δεκαετίες, εγήρασε και καμμία προαγωγή δεν πήρε. Έμεινε για πάντα δόκιμος.

Οι αδελφοί όμως τον εσέβονταν υπερβολικά και τον αποκαλούσαν <<πάτερ>>, παρ' όλο που δεν είχε καρή μοναχός. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα πέρασε στο δάσος, άλλοτε σ' ένα δικό του μικρό κελλί και άλλοτε στο φυλάκιο, γιατί έκανε και χρέη δασοφύλακος. Απομονωμένος μέσα στο ήσυχο δάσος και βυθισμένος στην προσευχή, εξαϋλώθηκε.

Τόση παιδική και αγγελική χάρι είχε επάνω του, ώστε και τα ζώα του δάσους τον αγαπούσαν. Σκηνές από την ερημική ζωή του θα αποτελούσαν τα πιο εκλεκτά θέματα ενός ζωγράφου. Τον χειμώνα -τί ανεπανάληπτη σκηνή!- έβγαινε έξω από το κελλί του, έρριχνε στο κεφάλι του, στους ώμους του, στα γένεια του και στα χέρια του κανναβούρι και έδινε το σύνθημα:

-Πτίτσκι, πτίτσκι, πτίτσκι! (Πουλάκια, πουλάκια, πουλάκια!). Και αμέσως ακούγονταν αναρίθμητα φτερουγίσματα και σφυρίγματα χαράς. Το κεφάλι του, το πρόσωπό του, τα χέρια του γέμιζαν πουλιά.

Ο χαριτωμένος ερημίτης, οι φτερωτοί φίλοι του που τσιμπούσαν με λαιμαργία τους σπόρους, το χιόνι που έπεφτε, τα λευκοντυμένα δένδρα... όλα μαζί θύμιζαν εικόνες του Παραδείσου. Σκηνή εδεμική! Πολλοί αδελφοί της Μονής που έτυχε να απολαύσουν αυτό το θέαμα νόμιζαν πως αντίκρυζαν θεϊκή οπτασία.

Κάποια φορά προχωρώντας ο π. Ελισσαίος στο δάσος βρέθηκε αντιμέτωπος με λύκους. Τον προσπέρασαν σαν γνώριμο φίλο τους χωρίς να τον ενοχλήσουν καθόλου! Στον ειρηνικό ερημίτη, έμψυχα, άψυχα, ήμερα, άγρια, όλα του φέρονταν ειρηνικά.

<<Ειρήνευσον εν σεαυτώ>>, γράφει ο Αββάς Ισαάκ, <<και ειρηνεύσει σοι ο ουρανός και η γη>>. Στα εβδομήντα πέντε του χρόνια αρρώστησε βαρειά, προσεβλήθη από παράλυσι, και μετεφέρθη στο νοσοκομείο της Μονής.

Λίγο πριν κοιμηθή τον επισκέφθηκε κάποιος μοναχός. -Κάνε υπομονή, πάτερ Ελισσαίε, του είπε, και ο Κύριος θα σου χαρίση την αιωνία παρηγορία. -Δόξα τω Θεώ, απήντησε εκείνος. Μήπως σ' αυτή την ζωή δεν με παρηγορούσε;

Με αξίωσε να τον αγαπώ, να τον υμνώ και να τον δοξάζω. Και εδώ με τον Θεόν, και εκεί με τον Θεόν. Παντού καλά είναι. <<Μεθ' ημών ο Θεός. Γνώτε έθνη και ηττάσθε, ότι μεθ' ημών ο Θεός>>. Αυτός υπήρξε ο π. Ελισσαίος.

Δόξα στην αγία Ορθοδοξία μας που κρύβει στους κόλπους της τέτοιες αγγελόμορφες υπάρξεις. Ας δώσουμε κι εμείς την καρδιά μας σ' αυτήν, ας τρυγήσουμε τους ουράνιους θησαυρούς της, και τότε η ζωή μας θα μεταβληθή σ' ένα δοξολογικό άσμα, όπως και του π. Ελισαίου.

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου της Ι. Μ. Παρακλήτου:
<<Όσιος Αμβρόσιος της Όπτινα>>,
έκδοση ογδόη, σελ. 135-138, Ωρωπός Αττικής 2004.