ΠΕΤΡΟΥ ΜΠΟΤΣΗ: ΑΓΙΟΣ ΤΥΧΩΝ Ο ΜΑΡΤΥΡΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ (ΜΕΡΟΣ 6ον)

 

Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο του Πέτρου Μπότση «Άγιος Τύχων ο Μαρτυρικός Πατριάρχης»,
Αθήνα 2014, σελ. 63-67.
<<Η επανάσταση και οι πολιτικές ταραχές του 1917 βρήκαν την Εκκλησία στο στάδιο της προετοιμασίας για την επαναφορά της πατριαρχίας, προκειμένου ν' ανακτήσει την αυτοτέλειά της. Έτσι συνήλθε μια μεγάλη Σύνοδος που αποφάσισε τελικά την επαναφορά της πατριαρχίας και στη συνέχεια εξέλεξε τον Τύχωνα πατριάρχη. Το να βρεθεί κανείς ποιμενάρχης σε μια τέτοια περίοδο ταραχών και διωγμών ισοδυναμεί με μαρτύριο.
Οι μπολσεβίκοι προχωρούσαν διαρκώς σε τρομοκρατικές ενέργειες εναντίον της Εκκλησίας. Για να δικαιολογήσουν τις πράξεις τους, επινόησαν αυθαίρετα το επιχείρημα πως η Εκκλησία στο σύνολό της δεν ήταν παρά μια αντεπαναστατική οργάνωση, που έπρεπε να εξαλειφθεί από προσώπου γης. Οι ίδιοι έκλεισαν ή ανατίναξαν τις περισσότερες εκκλησίες, σφράγισαν μοναστήρια, δήμευσαν την εκκλησιαστική περιουσία, ενώ οι κληρικοί κι οι μοναχοί πήραν το δρόμο της εξουσίας, της φυλακής, των βασανισμών και του μαρτυρίου.
Η Εκκλησία τα χρόνια αυτά έζησε ένα νέο μαρτυρολόγιο. Η θέση του πατριάρχη ήταν πολύ δύσκολη. Από τη μια έπρεπε να υποστηρίξει την αυτοτέλεια και την ύπαρξη της Εκκλησίας κι από την άλλη να προστατέψει τους πιστούς, που αντιδρούσαν στις αντιεκκλησιαστικές και βίαιες ενέργειες του σοβιετικού κράτους, με αποτέλεσμα να γίνονται θύματα της αγριότητας και της βιαιότητας της νέας σοβιετικής κυβέρνησης.
Ο πατριάρχης προσπάθησε να συγκρατήσει τις αθεϊστικές δυνάμεις που ήθελαν να επιβάλουν μια κυριαρχία στερημένη από αρχές και αξίες, βασισμένη μόνο σε μια ιδεοληψία για δήθεν ισότητα και δικαιοσύνη, που τελικά εξελίχτηκε στην πλέον άδικη και τρομοκρατική καταπάτηση κάθε ανθρώπινου δικαιώματος κι ελευθερίας, στο όνομα μιας <<απελευθερωμένης και δίκαιης ανθρωπότητας>>. Τα αποτελέσματα αυτής της τραγικής για την ανθρωπότητα απόπειρας ήταν ολέθρια, τραγικά!
Ο πατριάρχης αντιστάθηκε, αγωνίστηκε σθεναρά να πείσει τους κρατούντες να σεβαστούν τα ιερά και τα όσια που από αιώνες πολλούς σέβονταν και τιμούσαν οι Ρώσοι πιστοί. Προκειμένου να κατασιγάσει το μένος τους εναντίον κάθε ιερού και οσίου, ικανοποίησε πολλές φορές ορισμένες από τις απαιτήσεις του νέου καθεστώτος, όταν αυτές δεν ήταν ιδιαίτερα επιζήμιες για την Εκκλησία και τους πιστούς. Όταν όλ' αυτά δεν απέδωσαν, προχώρησε στον αυστηρό έλεγχό τους, με την ύστατη ελπίδα, ότι ίσως αυτό θα μπορούσε να καταλαγιάσει τον ανεξέλεγκτο επαναστατικό πυρετό τους. Όλα απέβησαν μάταια. Κι ο πατριάρχης βέβαια ακολούθησε την τύχη που είχαν εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι κληρικοί, μοναχοί και λαϊκοί, δηλαδή το δρόμο του μαρτυρίου.
Η μεγάλη και μαρτυρική μορφή του ομολογητή πατριάρχη δεν έχει παρουσιαστεί ως σήμερα στο ελληνικό κοινό. Με την προτροπή και τη βοήθεια της ηγουμένης και των αδελφών της Ιεράς Μονής του αγίου Αλέξανδρου Νέφσκυ και της Παναγίας Νέο-Τίχβιβ, από το Αικατερίνμπουρκ της Ρωσίας, προχωρήσαμε στη σύνδεση και την έκδοση του βιβλίου αυτού, με την ελπίδα πως η ανάγνωσή του θα μας παρηγορήσει και θα μας στηρίξει, θα ενισχύσει τους πιστούς στον αγώνα τους, ιδιαίτερα στις δύσκολες συνθήκες που διανύουμε σήμερα στην πατρίδα μας>>.
Πέτρος Μπότσης, Δεκέμβριος 2014.
(Απόσπασμα εκ του προλόγου)
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ».

Συνέλθετε άφρονες, σταματήστε τις σφαγές...

<<...Η Εκκλησία του Χριστού στη Ρωσική γη διέρχεται κρίσιμη περίοδο.
Οι δηλωμένοι ή κρυφοί εχθροί της αλήθειας του Χριστού καταδιώκουν την αλήθεια αυτή
και αγωνίζονται να εξαφανίσουν το χριστιανικό έργο.
Στη θέση της χριστιανικής αγάπης σπέρνουν παντού τα σπέρματα της κακίας, του μίσους και των αδελφοκτόνων μαχών.
Οι εντολές του Χριστού για την αγάπη προς τον πλησίον λησμονήθηκαν και περιφρονήθηκαν.
Καθημερινά φτάνει στ' αυτιά μας η ηχώ τρομερών και σκληρών σφαγών,
των οποίων τα θύματα είναι άνθρωποι αθώοι, ακόμη και πρόσωπα
που βρίσκονται στο κρεβάτι του πόνου.
Όλ' αυτά πλημμυρίζουν την καρδιά μας με οδύνη και λύπη και μας οδηγούν στην απόφαση
ν' απευθύνουμε στα περιτρίμματα αυτής της γης λόγους ελέγχου και επιτίμησης.
Συνέλθετε, άφρονες, σταματήστε τις σφαγές...>>

Άγιος Πατριάρχης Τύχων της Μόσχας

Αν κι οι μπολσεβίκοι είχαν επιτρέψει να γίνει η τελετή ενθρόνισης, η ομολογουμένη αθεϊστική ιδεολογία τους, καθώς κι η βία που χρησιμοποίησαν για να καταλάβουν την εξουσία, προκάλεσαν την αυστηρή επίπληξη του νέου πατριάρχη.

Εκείνοι όμως συνέχιζαν να κρατούν εχθρική στάση απέναντί του. Σύντομα, με διαταγή του Λένιν, προχώρησαν στη δήμευση της εκκλησιαστικής περιουσίας, που κατείχε μοναστήρια και εκκλησιαστικά κτήρια.

Λίγο αργότερα προχώρησαν στο χωρισμό της Εκκλησίας από το κράτος και την εκπαίδευση. Προσπάθεια των νέων αρχών ήταν να περιορίσουν την Εκκλησία στα αυστηρά τελετουργικά της καθήκοντα και σταδιακά να την οδηγήσουν στην απομόνωσή της.

Έπειτα έκλεισαν τα εκκλησιαστικά σχολεία, καθώς και τα σεμινάρια και τις ακαδημίες, στερώντας έτσι την Εκκλησία από τα μέσα μόρφωσης των μελλοντικών κληρικών. Τους κληρικούς τους κυνηγούσαν σαν ύποπτους αντάρτες.

Και στο μεταξύ οι εφημερίδες είχαν επιδοθεί στη κατασυκοφάντηση του κλήρου. Ο πατριάρχης έβλεπε όλες αυτές τις ενέργειες κι αντιδρούσε, προέβαινε σε διαβήματα και σε εκκλήσεις, οι αρχές όμως τον αντιμετώπιζαν περιφρονητικά ή και εχθρικά.

Μπροστά σ' αυτήν την κατάσταση ο πατριάρχης αποφάσισε ν' απαντήσει στην αδιαφορία και την εχθρική τους διάθεση με μια πολύ αυστηρή εγκύκλιο και με αφορισμό, με την ελπίδα πως ίσως αυτό μετρίαζε τουλάχιστο το μένος τους εναντίον της Εκκλησίας και των μελών της.

Η εγκύκλιος με τον αφορισμό έγραφε ανάμεσα στ' άλλα και τα εξής:

<<... Η Εκκλησία του Χριστού στη Ρωσική γη διέρχεται κρίσιμη περίοδο. Οι δηλωμένοι ή κρυφοί εχθροί της αλήθειας του Χριστού καταδιώκουν την αλήθεια αυτή και αγωνίζονται να εξαφανίσουν το χριστιανικό έργο.

Στη θέση της χριστιανικής αγάπης σπέρνουν παντού τα σπέρματα της κακίας, του μίσους και των αδελφοκτόνων μαχών. Οι εντολές του Χριστού για την αγάπη προς τον πλησίον λησμονήθηκαν και περιφρονήθηκαν.

Καθημερινά φτάνει στ' αυτιά μας η ηχώ τρομερών και σκληρών σφαγών, των οποίων τα θύματα είναι άνθρωποι αθώοι, ακόμη και πρόσωπα που βρίσκονται στο κρεβάτι του πόνου. 

Όλ' αυτά πλημμυρίζουν την καρδιά μας με οδύνη και λύπη και μας οδηγούν στην απόφαση ν' απευθύνουμε στα περιτρίμματα αυτής της γης λόγους ελέγχου και επιτίμησης. Συνέλθετε, άφρονες, σταματήστε τις σφαγές.

Αυτό που κάνετε δεν είναι έργο απλής ωμότητας, είναι πραγματικά έργο του Σατανά, για το οποίο είστε άξιοι να καταδικαστείτε στο αιώνιο πυρ μετά το θάνατό σας και να υποστείτε την τρομερή κατάρα των γενεών που έρχονται...

Με την εξουσία που μας έδωσε ο Θεός σας απαγορεύουμε να πλησιάσετε τα άχραντα μυστήρια του Θεού, ήτοι τη θεία κοινωνία, σας αναθεματίζουμε, έστω κι αν φέρετε ακόμα το χριστιανικό όνομα...>>.

Καταλήγοντας ο πατριάρχης, απευθύνεται και προς τους πιστούς και τους συμβουλεύει: 

<<Προσκαλούμε όλους εσάς, τους πιστούς και τα έμπιστα τέκνα της Εκκλησίας: ξεσηκωθείτε και υπερασπισθείτε την Αγία Μητέρα μας Εκκλησία, που τώρα προσβάλλεται και καταπιέζεται άγρια.

Οι εχθροί της Εκκλησίας στρέφουν την εξουσία τους κατεπάνω της και αρπάζουν τα κτήματά της με τη δύναμη των δολοφονικών τους όπλων. Εσείς όμως ν' αντιτάξετε σ' αυτούς τη δύναμη της πίστης και της πανεθνικής κραυγής σας,

που θα σταματήσει τους παράφρονες και θα τους δείξει ότι δεν έχουν κανένα δικαίωμα να ονομάζονται <<υπερασπιστές του λαού και οικοδόμοι της καινούργιας ζωής κατά το θέλημα του λαού>>, διότι πράττουν τα ακριβώς αντίθετα απ' όσα υπαγορεύει η συνείδηση του λαού. 

Και αν χρειαστεί να βασανιστούμε για χάρη του έργου του Χριστού, προσκαλούμε εσάς, τα αγαπητά τέκνα της Εκκλησίας μας, να υπομείνετε μαζί μας τους πειρασμούς και τα βάσανα, επαναλαμβάνοντας τα λόγια του αποστόλου Παύλου:

<<Τίς ημάς χωρίσει από της αγάπης του Χριστού; Θλίψις ή στενοχωρία ή διωγμός ή λιμός ή γυμνότης ή κίνδυνος ή μάχαιρα;>> (Ρωμ. η' 35)>>.

Σαν πνευματικό όπλο ο αφορισμός δεν απέδωσε τίποτα, αφού απευθυνόταν σε άθεους, που δεν του έδιναν καμιά ισχύ και σημασία. Αντίθετα μάλιστα, φαίνεται πως αποτέλεσε αφορμή για να κλιμακωθούν οι διωγμοί.

Χιλιάδες κληρικοί και λαϊκοί χριστιανοί φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν, θανατώθηκαν, Οι ιεροί ναοί και τα μοναστήρια έκλεισαν το ένα μετά το άλλο. Οι χριστιανοί ένιωθαν μεγάλη καταπίεση, ο φόβος κυριαρχούσε παντού.

Στην τρομερή αυτή κατάσταση που ζούσαν, το μόνο που έλπιζαν ήταν να πέσει κάποια στιγμή το καθεστώς των μπολσεβίκων και ν' ανασάνουν ξανά τον αέρα της ελευθερίας. Έτσι αβίαστα σχεδόν ευνοούσαν την ύπαρξη του <<λευκού στρατού>> στη Ρωσία.

Αυτό όμως ήταν μια καινούργια αφορμή για να εξοντωθούν τόσο οι κληρικοί κι οι μοναχοί, όσο κι πιστοί είτε με άμεσες εκτελέσεις είτε με εξορίες και φυλακίσεις.

Στο επόμενο...

Καλοκαίρι 1918

...Οι μπολσεβίκοι αναγκάζουν τον αρχιεπίσκοπο Ανδρόνικο του Περμ να ανοίξει μόνος του τον λάκκο του και να θαφτεί μέσα ζωντανός...

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ».
Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο του Πέτρου Μπότση «Άγιος Τύχων ο Μαρτυρικός Πατριάρχης»,
Αθήνα 2014, σελ. 63-67.