π. ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ: ΒΙΟΣ, ΘΑΥΜΑΤΑ, ΟΜΟΛΟΓΙΑ, ΜΑΡΤΥΡΙΟ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ

Την πανεύφημο νύμφη Χριστού υμνήσομεν, Αικατερίνην την θείαν και πολιούχον Σινά. Σήμερα αδελφοί μου η εκκλησία μας γιορτάζει και τιμά, τη μνήμη της Αγίας μεγαλομάρτυρος Αικατερίνης. Η Αγία μας είναι από τα πιο λαμπρά στολίδια των μαρτύρων, της Ορθοδόξου ημών πίστεως και Εκκλησίας.

Κατήγετο από την Αλεξάνδρεια και από γονείς ευγενείς. Ως προς το σωματικό της κάλος, ήτο πανέμορφη και καλλονή, η ομορφιά της δε κατά τους συναξαριστάς ήτο εκθαμβωτική. Στα είκοσί της χρόνια, μόλις στα είκοσί της χρόνια, είχε πολύ μεγάλη μόρφωση.

Η γνώση της στην κλασική παιδεία, και φιλοσοφία, ήταν καταπληκτική, - σαν τους σημερινούς νέους. Έκαμε επίσης σπουδές στη ρητορική και στις ξένες γλώσσες της εποχής της τότε.

Θέλω να παρατηρείτε τις παλιές αγιογραφίες της Αγίας Αικατερίνης, όπου θα δείτε να παρουσιάζεται με στολή Βυζαντινής αυτοκράτειρας, και με βασιλικό διάδημα στο κεφάλι, που φανερώνει την υψηλή πριγκιπική καταγωγή της.

Στο δεξί της χέρι, την βλέπετε να κρατάει ένα κλαδί από φοίνικα, που συμβολίζει τον θρίαμβο και τη νίκη, που κατήγαγε απέναντι στους ειδωλολάτρας φιλοσόφους της Αλεξανδρείας.

Ενώ με το αριστερό της χέρι αγγίζει έναν τροχό και ξίφος, τα οποία δηλώνουν τα φοβερά μαρτύριά της. Στη βάση της εικόνος υπάρχουν μερικά βιβλία που φανερώνουν και αυτά, συμβολικά τη μεγάλη της σοφία και παιδεία που είχε.

Έζησε την εποχή των αυτοκρατόρων Διοκλητιανού, Μαξιμιανού και Μαξιμίνου, φοβερών διωκτών του Χριστιανισμού. Μαρτύρησε ύστερα από πολλά βασανιστήρια από τον Μαξιμίνο.

Όταν ο αυτοκράτορας πληροφορήθηκε για το εκθαμβωτικό κάλος αυτής της νεαρής κοπέλας, της Αικατερίνης, και ακόμα για την μεγαλύτερή της σοφία, ανέθεσε σε πολλούς σοφούς, άλλοι λένε εβδομήντα, άλλοι λένε ογδόντα, άλλοι λένε εκατό, άλλοι λένε περισσότερους, άλλοι λιγότερους,

δεν έχει σημασία, πάντως ήταν πολλοί οι φιλόσοφοι, και οι ρήτορες της εποχής εκείνης, από τους πλέον ξακουστούς, στους οποίους ανέθεσε ο αυτοκράτορας, να πείσουν την Αγία με διάφορα φιλοσοφικά και ρητορικά επιχειρήματα, ότι η πίστη της στο Χριστό ήταν απάτη.

Εκείνη σύμφωνα και με το απολυτίκιο που ψάλλουμε, «εφίμωσε λαμπρώς, τους κομψούς των ασεβών, του πνεύματος τη μαχαίρα». Δηλαδή με την χάρη και την δύναμη του Αγίου Πνεύματος. Αποστόμωσε όλους εκείνους τους ειδωλολάτρες φιλοσόφους, όλους.

Η δε ανάπτυξις των χριστιανικών απόψεων και θέσεων, έγινε με τόση πειστικότητα, και γιατί να μην είχε, αφού αντιπροσώπευε την μοναδική αλήθεια σε τούτο τον κόσμο, ώστε όλοι τους να σκλαβωθούν από το λόγο της, και να ασπαστούν τον Χριστιανισμό.

Βλέποντας αυτόν τον ξεφτελισμόν, τον οποίον υπέστη δια μέσω των φιλοσόφων, ο Μαξιμίνος, διέταξε να τους κάψουν ζωντανούς μέσα στην πλατεία της Αλεξάνδρειας. Την δε Αγία, την έκλεισε στην φυλακή, σε ένα μπουντρούμι, -δεν είναι σαν τις σημερινές φυλακές,- όπου υπέστη εκεί βασανιστήρια.

Μια νύκτα όμως, εδέχθηκε την επίσκεψη της γυναίκας του αυτοκράτορος, - όχι, πρίν απ’ αυτό- να πούμε για το μεγάλο θαύμα. Δέχθηκε την επίσκεψη, - οι συναξαριστές διαφωνούν, άλλοι λένε του Σωτήρος Χριστού, και άλλοι της Παναγίας,- όπου και της προσφέρθηκε δαχτυλίδι για να φορέσει στο δάκτυλό της, ως σφραγίδα και επιβεβαίωσις του αρραβώνος της με τον Νυμφίον Ιησούν Χριστόν.

Ο αρραβώνας, κατά την Αγία Γραφή, καλείται αρραβών του πνεύματος. Κατά την διάρκεια που ήταν στην φυλακή, τότε την επισκέφθηκε, -μετά από αυτό το θαύμα,- η αυτοκράτειρα Φαυστίνα, σύζυγος του Μαξιμίνου, η οποία εσυνοδεύετο από τον φρούραρχο των φυλακών, τον Πορφυρίονα.

Η Αγία τους μύησε στην πίστη για τον Χριστόν, ως τον μόνον αληθινόν Θεόν, αναπτύσσοντας ολόκληρη σχεδόν την Ευαγγελική διδασκαλία για τον Χριστό, από τη γέννησή του, την ανυπέρβλητη θεϊκή Του διδασκαλία, τα θαύματα, τις αποδείξεις για την θεότητά Του, κατόπιν για την Σταυρική Του θυσία, την Ταφή, την Ανάσταση και την Ανάληψη.

Σαγήνευσε βέβαια, τόσο πολύ, όχι μόνο την Φαυστίνα και τον Πορφυρίονα, αλλά και διακόσους άλλους ακόμα στρατιώτες φύλακες οι οποίοι έμειναν κατάπληκτοι, από την ωραιοτάτη και πειστική και αληθινή διδασκαλία της Αγίας Αικατερίνης.

Έτσι λοιπόν, το μεγάλο θαύμα έγινε. Εβαπτίστηκαν μέσα σε μια στιγμή, και η Φαυστίνα, και ο Πορφυρίων και οι διακόσιοι στρατιώτες. Όπως ήταν επόμενον, τα πληροφορήθηκε και αυτά ο Μαξιμίνος, και τόσο πολύ εξεμάνη που διέταξε αμέσως τον αποκεφαλισμό της γυναίκας του.

Και στη συνέχεια να υποστούν φρικτά βασανιστήρια, ο Πορφυρίων και οι διακόσιοι φύλακες. Βλέποντας όμως την ακλόνητη πίστη τους, διέταξε στο τέλος τον αποκεφαλισμό τους. Ήλθε τελικά και η σειρά της Αγίας.

Οι δήμιοι είχαν πάρει την εντολή να την βασανίσουν ποικιλοτρόπως. Και το φοβερότερο βέβαια μαρτύριο ήταν ο τροχός, δια μέσου του οποίου όταν τον εγύριζαν αυτό, διεμελίζετο όλο το σώμα, ξεσχίζονταν τα άκρα, τα πόδια και τα χέρια από το σώμα.

Αλλά όμως το καθαρότατο και αγνότατο εκείνο σώμα της Αγίας, έμεινε ανέπαφο. Και ιδού πως. Μόλις άρχιζαν να γυρίζουν οι τροχοί, αυτοί ακαριαίως αυτοδιαλύθηκαν σε μικρά μικρά κομματάκια. Μην αντέχοντας πλέον ο βασιλεύς Μαξιμίνος να βλέπει τον έναν πίσω από τον άλλον ξευτελισμό του ακόμα και με τα βασανιστήρια και τους δημίους, οι οποίοι επείθοντο, βλέποντας τούτα τα θαύματα, να γίνονται και κείνοι Χριστιανοί, έτσι διέταξε να την αποκεφαλίσουν.

Και αυτό έγινε στις εικοσπέντε Νοεμβρίου περίπου το τριακόσια επτά μετά Χριστόν. Αυτή είναι με πολύ λίγα λόγια, πολύ περιληπτικά η ζωή και το μαρτύριο της Αγίας Αικατερίνης. Όσοι έχετε πάει στους ιερούς Τόπους και πήγατε και στο όρος Σινά, και στην Αγία Αικατερίνη, ασφαλώς θα είχατε την ευκαιρία να προσκυνήσετε το Τίμιο Λείψανό της.

Άλλωστε και δω, πριν από πολλά χρόνια, δεκαπέντε - είκοσι, δεν ενθυμούμαι πόσο, είχε έρθει εδώ το χέρι της το οποίον όσοι ηξιούντο, όχι μόνον ευωδίαζε, αλλά ήτανε και ζεστό, μαλακό. Μεγαλόπρεπο το χέρι της Αγίας Αικατερίνης όταν είχε έρθει εδώ, στο παρεκκλήσι εκεί στην Πλάκα.

Βλέπομε λοιπόν ότι η εκκλησία μας κάθε μέρα τιμά αγίους. Τιμά μάρτυρες, μεγαλομάρτυρες, οσιομάρτυρες, παρθενομάρτυρες, οσιοπαρθενομάρτυρες, παιδομάρτυρες και ομολογητάς.

Τιμά ακόμα τους προφήτας της Παλαιάς Διαθήκης, τους δικαίους, τους μεγάλους ιεράρχας και Πατέρας της εκκλησίας μας, τιμά τους οσίους, και αναχωρητάς, και ερημίτες... Και γιατί αυτή η καθημερινή τιμή, προς τους Αγίους;

Γιατί μας τους υπενθυμίζει κάθε μέρα η Εκκλησία και μάλιστα οι ραδιοφωνικοί Εκκλησιαστικοί Σταθμοί, όπου υπάρχουν, κάνουν μια καθημερινή μικρή αναφορά στον Συναξαριστή της ημέρας, γιατί ;

Γιατί «μνήμη Αγίου σημαίνει μίμησις Αγίου». Δεν σημαίνει να πάρομε τώρα - καλά είναι τα κεράσματα που θα μας κεράσετε ύστερα - αλλά όλη η προσπάθειά μας δεν είναι στο κέρασμα αλλά στη ζωή που θα ακολουθήσουμε ώστε να κάνομε κάθε τι δυνατό για να μπορούμε να μιμηθούμε τους Αγίους.

Σε τι να τους μιμηθούμε; Ασφαλώς στην Αγία τους ζωή, σε τι άλλο; Βέβαια και στην ομολογία της πίστεως, γιατί δεν κάνομε τώρα ομολογία... Στην πάλη εναντίον των παθών, έχουμε αδυναμίες, έχουμε πάθη, έχουμε χίλιες δυό ιδιοτροπίες πολύ βλαπτικές και για μας και για την οικογένειά μας, και όμως δεν τις θεραπεύομε...

Δεν τα κλαδεύομε, δεν τα πετσοκόβουμε, δεν τα ξεριζώνουμε... Και αντί γι’ αυτά να θεραπεύσουμε αρετές, τίποτα δεν κάνομε. Τιμούμε τους Αγίους μας για να μπορούμε να καλλιεργούμε κάθε μέρα το ταπεινό φρόνημα, το πνεύμα της ταπεινοφροσύνης και της υπομονής, για να μπορέσουμε εν Χριστώ Ιησού να σηκώσουμε και μείς και σεις και γω, το Σταυρό του αναιμάκτου μαρτυρίου της συνειδήσεως...

Μαρτύριο περνάμε κάθε μέρα. Από τους λογισμούς, από την κακία του κόσμου που μας περιβάλλει, από τον Διάβολο που μας βομβαρδίζει ως λέων ωρυόμενος, γυρίζει στους δρόμους και στα σοκάκια, εκεί που να βρει ασφάλιστα τις θύρες των ψυχών μας, για να μπει μέσα και να συλήσει και να καταστρέψει και να κολάσει.

Βέβαια δεν είναι μόνον αυτό το μαρτύριο που έχομε, έχομε και το μαρτύριο συνειδησιακά από τα πολλά βάσανα που μας στέλνει κάθε μέρα η ζωή. Είναι μαρτύριο να μεγαλώνεις και να ανατρέφεις σήμερα παιδιά, με χριστιανική διαπαιδαγώγηση. Μαρτύριο είναι σας λέω.

Όσοι το δοκιμάζετε, το ξέρετε. Είναι μαρτύριο να μπορείς σήμερα να διαφυλάξεις αγνά τα παιδιά σου, που περνούν ή πέρασαν την εφηβεία μέσα σ’ αυτήν την ηθική σαπίλα που ζούμε. Πρέπει σήμερα τα παιδιά μας να τα φυλάμε από δύο χρονών.

Από δύο χρονών! Έχω φρίξει με αυτά που ακούω. Γέμισε η πατρίδα μας από νεανικά ναυάγια. Χωριστά βέβαια τα ναυάγια της ζωής από τα νεαρά τώρα ζευγάρια, που δεν έχουν στάλα υπομονής, στάλα, τόση δα δεν έχουν.

Ένας λόγος, ό ένας λόγος ο τιποτένιος, ο ασήμαντος λόγος, γίνεται μπόρα και χαλάζι και σεισμός μέσα στο σπίτι που τα διαλύει τα πάντα. Να προσεύχεστε χριστιανοί μου, να προσευχόμεθα, να προσεύχομαι.

Ο Διάβολος και ο κόσμος με το οργανωμένο κακό, καταπίνει όχι μόνο τα παιδιά και τα εγγόνια μας, που τις περισσότερες φορές είναι ανυπεράσπιστα, αλλά καταπίνει και μας τους μεγάλους, που δήθεν είμαστε σώφρονες.

Ο Θεός να μας λυπηθεί. Γι’ αυτό και πρέπει να μετανοούμε κάθε μέρα, κάθε ώρα και κάθε στιγμή, αν θέλομε να σωθούμε. Και να ζητούμε το ΕΛΕΟΣ του Θεού, «Θεέ μου σώσε μας, και σώσε με».

Αν αποκτήσομε ταπεινό φρόνημα, σκέψη και λόγο, να είστε βέβαιοι, σίγουρα εκατό τοις εκατό, θα σωθούμε. Αλλά όλοι μας έχουμε εγωισμό, - τι θα πει πληθωρισμός της Ελλάδος, τι - ένα εγωισμό που φθάνει μέχρι τρίτου ουρανού, τόσο ψηλός είναι ο εγωισμός μας.

Να μάθουμε να προσευχόμεθα τακτικά, με την πρωινή προσευχή, το απόδειπνο, τους χαιρετισμούς, και αν δεν μπορούμε να λέμε «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με», και αν δεν μπορούμε να το πούμε με το στόμα, να το πούμε με το νου, και αν δεν μπορούμε με το νου, να κτυπήσομε το στήθος μας, και αν δεν μπορούμε να κουνήσομε τα χέρια μας να φωνάξομε από μέσα μας δυνατά, «Χριστέ μου ελέησέ με, σώσε με και σώσε και όλο τον κόσμο».

Γι’ αυτό και πρέπει να ζητούμε και τη βοήθεια, πρώτα και πάνω απ’ όλα, τη βοήθεια και τις πρεσβείες της Υπεραγίας Θεοτόκου, της γλυκειάς μας Παναγίας, ύστερα των Αρχαγγέλων και ιδιαίτερα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, και κατόπιν όλων των Αγίων.

Βέβαια ορισμένοι από μας, ίσως και όλοι μας, να έχουμε κάποια ιδιαίτερη προτίμηση σε κάποιον Άγιο περισσότερο από τους άλλους. Άλλος θυμάται τον Άγιο Νικόλαο, άλλος την Αγία Βαρβάρα, άλλος την Αγία Αικατερίνη, άλλος τον Άγιο Δημήτριο, τον Άγιο Γεώργιο και ούτω κάθε εξής.

Όποιος, όποιον και αν είναι, ΠΡΩΤΑ το Χριστό, «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με», «Υπεραγία Θεοτόκε σώσον με» ή «σώσον ημάς». «Άγιε Αρχάγγελε Μιχαήλ, φύλαξέ με από κάθε κακό, και εν ώρα του θανάτου ΣΥ μοι βοηθησον», «Αγία Αικατερίνη, που σήμερα σε τιμάει η Εκκλησία μας, πρέσβευε υπέρ ημών», Αμήν. *Oμιλία του Πρωτοπρεσβυτέρου π. Στεφάνου Αναγνωστοπούλου. Εκ του ιστολογίου <<Ομιλίες π. Στεφάνου>>>. Επιμέλεια, παρουσίαση ημετέρα.