ΛΕΛΑ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ: «Η ΘΡΥΛΙΚΗ ΓΙΑΓΙΑ ΜΟΥ» (ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟΝ)

 

Στα χρόνια μας, η σύλληψη και πραγμάτωση της ιδέας της παγκοσμιοποίησης μεταβάλλει άρδην σε πολλούς το εθνικό τους συναίσθημα, την καλώς εννοούμενη πατριωτική ιδέα και έγερση, σκοπούμενη (η παγκοσμιοποίηση) στην πολιτιστική πολτοποίηση των λαών διά του χωνευτηρίου της πολυσυλλεκτικότητας και της πολυπολιτισμικότητας. Ο εθνισμός (και ουχί ο εθνικισμός) -ως ιδέα- σέβεται και εκτιμά τις ιδιαιτερότητες κάθε έθνους, ταυτόχρονα όμως φροντίζει να διατηρήσει τη δική του προγονική ταυτότητα, το δικό του πατροπαράδοτο πολιτισμό και την ημετέρα λατρευτική Πίστη. Μπροστά στο αποτροπιαστικό και επικίνδυνο φάσμα του Ολοκληρωτισμού που προωθείται, προσφέρουμε στο αναγνωστικό μας κοινό -χάριν της εθνικής μας υπόστασης και του δικού μας ελληνικού πατριωτισμού- το βιβλίο «Λέλα Καραγιάννη - Η θρυλική γιαγιά μου» που έγραψε η εγγονή της Εθνικής μας Αγωνίστριας, Λέλα Βύρ. Καραγιάννη, προς τόνωση και ενίσχυση των κληροδοτημάτων του γένους μας. Το έργο θα ολοκληρωθεί με αποσπασματικές αναρτήσεις, δίχως να απωλέσει το πνεύμα και το ύφος με τα οποία γράφτηκε. Σήμερα, που οι περισσότεροι αποφεύγουν να μιλήσουν για έθνος, γένος, ιστορία, αρχαίο και ρωμέϊκο πολιτισμό, υπό τον κίνδυνο να μην τους αποκαλέσουν εθνικιστές ή φασίστες, το βιβλίο της Λέλας Καραγιάννη έρχεται να θυμίσει, πως ή ίδια βασανίστηκε και τουφεκίστηκε από Έλληνες και ξένους φασίστες! Η ίδια και η εθνική οργάνωση «Μπουμπουλίνα» που δημιούργησε, διώχθηκε ανηλεώς και παντοιοτρόπως από την «Διεύθυνση Ειδικής Ασφάλειας του Κράτους», (απαρτισμένη κατά το πλείστον από Έλληνες δοσίλογους) που ήταν ένα ειδικό τμήμα της «Ελληνικής Χωροφυλακής» δημιουργημένο από τον Ε. Βενιζέλο! Ενταγμένη αργότερα στο κατασκοπευτικό δίκτυο Απόλλων, αποκρυπτογράφησε απόρρητα σχέδια των Γερμανών κατακτητών προκαλώντας τους δολιοφθορές, διοχέτευσε πληροφορίες για Έλληνες συνεργάτες των Αρχών Κατοχής, ενώ παράλληλα συνέβαλε στη βοήθεια των Άγγλων συμμάχων που είχαν εγκλωβιστεί στην Αθήνα. Για όλα αυτά τουφεκίστηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Χαϊδαρίου στις 8 Σεπτεμβρίου του 1944, ένα μήνα πριν από την απελευθέρωση και δυο μήνες πριν από τα Δεκεμβριανά. Ευχόμαστε καλή δημιουργική ανάγνωση και εθνική αφύπνιση, όλα ιδωμένα υπό το άσβεστο φως της Ορθοδοξίας, ως πνευματικού φάρου για την πνευματική και ψυχική μας σωτηρία εδώ και στην Άνω Ιερουσαλήμ. Εύχεσθε!

Γιώργος Δ. Δημακόπουλος

Δημοσιογράφος

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5

Μητέρα και σύζυγος

Σαν μητέρα και σύζυγος η Λέλα Καραγιάννη υπήρξε σπάνιο υπόδειγμα αφοσίωσης και στοργής προς την οικογένειά της. Αν και ήταν αυστηρή με τα παιδιά της, κυρίως για να μη χάσει τον έλεγχο, τα λάτρευε υπερβολικά και τους έδινε όλη τη σιγουριά και τη ζεστασιά που μπορεί να δώσει μια μητέρα.

Γνώριζε καλά την ψυχοσύνθεση και το χαρακτήρα τους και διαπίστωνε με έκπληξη το πόσο διαφορετικά ήταν το ένα με το άλλο. Επτά παιδιά, επτά λεβέντικες ψυχές, επτά διαφορετικές προσωπικότητες, αλλά με ένα κοινό χαρακτηριστικό, που τα ένωνε μεταξύ τους αδιάσπαστα, αγάπη και αλληλεγγύη! Ζούσαν ο ένας για τον άλλο μέχρι θανάτου. Υψηλή προτεραιότητα στη ζωή της, παράλληλα με το φιλανθρωπικό της έργο, υπήρξε η αναστροφή και η μόρφωση των παιδιών της.

Ξένες γλώσσες, μουσική κατάρτιση και όλων των ειδών τα σπορ είναι υποχρεωτικά μέρος της εκπαίδευσής τους. Θέλει να τους παράσχει κάθε δυνατότητα να καλλιεργήσουν ελεύθερα και να αναπτύξουν τις πολυποίκιλες κλίσεις τους και εξασφαλίζει για το σκοπό αυτό τους καλύτερους δασκάλους και καθηγητές. Η ίδια επιβλέπει αυστηρά και ασχολείται με τη διάπλαση και τη διαμόρφωση του χαρακτήρα τους, σύμφωνα με τα δικά της πρότυπα και πιστεύω. Τους διδάσκει βασικές ηθικές αρχές, να αγαπούν τον πλησίον τους, να είναι τίμιοι, αξιοπρεπείς και δίκαιοι.

Με κάθε δυνατό τρόπο τους εμφυτεύει το αίσθημα του εθελοντισμού, του αλτρουισμού και του πατριωτισμού. <<Είστε Έλληνες>>!, τους υπενθύμιζε συχνά. <<Μη διστάσετε να θυσιάσετε ακόμα και τη ζωή σας για την πατρίδα σας, για το πολύτιμο αγαθό της ελευθερίας. Να αγαπάτε και να αγωνίζεσθε για τα ιερά και τα όσια αυτής της ευλογημένης γης, που οι θεοί διάλεξαν να κατοικήσουν και οι ημίθεοι να γεννηθούν>>!, συνήθιζε να τους λέει για να τους εμπνέει θάρρος και υπερηφάνεια για τις ρίζες τους.

Από τα σοφά αυτά διδάγματα προς τα παιδιά της, αλλά και τα ονόματα που επέλεξε να τους δώσει, διαπιστώνεται η πνευματική της καλλιέργεια, η ευρεία εγκυκλοπαιδική της μόρφωση, καθώς και οι πτυχές του ρομαντισμού που έκρυβε στη ψυχή της... <<Βύρων, Νέλσων, Ηλέκτρα, Νεφέλη, Ιωάννα από την (Zan d' Arck)>>, το πρότυπο των παιδικών της οραματισμών. Καθώς τα χρόνια περνούν, καμαρώνει τα παιδιά της και αισθάνεται ικανοποιημένη και υπερήφανη για τα αποτελέσματα και τις προσπάθειές της να τα διαπλάσει σωστούς και αξιόλογους ανθρώπους, χρήσιμους στην πατρίδα και στην κοινωνία. 

Οι πρωτοκόρες της Ιωάννα και Ηλέκτρα, πανέμορφες νεαρές κοπέλες, μιλούν ήδη τρεις ξένες γλώσσες η κάθε μία, παίζουν πιάνο και την βοηθούν στο φιλανθρωπικό της έργο. Συγχρόνως με τις σπουδές τους, υπηρετούν εθελοντικά στον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό, ως εκπαιδευμένες αδελφές νοσοκόμες, ενώ οι τρεις γιοι της Βύρων, Νέλσων και Γεώργιος, προσφέρουν και εθελοντικά τις υπηρεσίες τους, ως εκπαιδευμένοι τραυματοφορείς, οι γνωστοί <<Σαμαρείτες>> του σταθμού Πρώτων Βοηθειών στην οδό 3ης Σεπτεμβρίου. 

Ολόκληρη η οικογένεια Καραγιάννη, γονείς και παιδιά υπήρξαν αιμοδότες και καλούνταν συχνά για έκτακτες ανάγκες. Κάνοντας κατά καιρούς τον απολογισμό της σαν μητέρα, η Λέλα Κραγιάννη, δεν πέρασε ούτε στιγμή από την σκέψη της ότι σύντομα αυτά τα παιδιά θα γινόνταν ήρωες της Εθνικής Αντίστασης και πρώτοι συνεργάτες στον αγώνα της για την ελευθερία της πατρίδος. (σελ. 35-36).

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7

Το έπος του '40

Η νύχτα των Λεόντων

Λίγο πριν τα μεσάνυχτα της 26ης προς την 27η Οκτωβρίου, χτυπά το τηλέφωνο στο σπίτι της οικογένειας Καραγιάννη. Η Λέλα αρπάζει το ακουστικό ανήσυχη. Η φωνή της Σωσώς Κανδύλη, σπράνο της Λυρικής σκηνής και στενή φίλη της, ακούγεται αναστατωμένη. <<Λέλα, έχω συνταρακτικά νέα και θέλω να είσαι η πρώτη που θα τα μάθεις. Μόλις γύρισα από δεξίωση που παρέθεσε στην Ιταλική Πρεσβεία ο Πρέσβης Εμανουέλε Γκράτσι (Emanuele Grazzi) προς τιμήν του νεότερου Πουτσίνι -εγγονού του διάσημου μουσουργού. 

Όπως σου είπα ανεβάσαμε απόψε <<Madame Butterfly>> του Τζιάκομο Πουτσίνι. Ξαφνικά ο Πρέσβης αποσύρθηκε και όπως λένε οι φήμες, δέχτηκε ένα πολύ σοβαρό μήνυμα από τον Μουσολίνι, διότι επέστρεψε αναστατωμένος και απολογούμενος στους καλεσμένους, τους αποχαιρέτησε και εξαφανίστηκε. Υπάρχουν φήμες πως είμαστε στα πρόθυρα να δεχτούμε από στιγμή σε στιγμή επίθεση από τους Ιταλούς. Σκέφτηκα τα παιδιά σου. Πες  στο Νίκο να μην κατέβει στο μαγαζί, όπως συνηθίζει τις Κυριακές.

Φοβάμαι ότι θα έχουμε πόλεμο>>. Η Λέλα ψύχραιμη της κάνει ερωτήσεις. Θέλει να ξέρει περισσότερα. Η Σωσώ είναι γειτόνισσα. Κατοικεί μόλις τρία τετράγωνα από το σπίτι της οικογένειας Καραγιάννη. -<<Έρχομαι αμέσως εκεί>>, της απαντά η Λέλα και κλείνει το ακουστικό.

5η πρωινή ώρα της 28ης Οκτωβρίου του 1940

Το τηλέφωνο χτυπά και πάλι στο σπίτι της οικογενείας Καραγιάννη. Το σηκώνει η Ιωάννα. Γνωστό πολιτικό πρόσωπο και στενός φίλος ζητά να μιλήσει στον πατέρα της. -<<Νίκο, βρισκόμαστε σε πόλεμο. Πριν δυο ώρες ο Γκράτσι συναντήθηκε με το Μεταξά και πήρε την απάντησή του: -ΟΧΙ! Η Ελλάδα δεν παραδίδεται. Είμεθα σε ετοιμότητα. Οι σειρήνες θα ηχήσουν από στιγμή σε στιγμή. Ο Θεός μαζί μας>>.

Ο Νίκος και η Λέλα Καραγιάννη υπήρξαν άνθρωποι καλλιεργημένοι και με πλατιά ενδιαφέροντα. Διάβαζαν πολύ, άκουγαν τον ραδιοφωνικό σταθμό BBC και παρακολουθούσαν όλες τις εξελίξεις των διεθνών γεγονότων. Είχαν επίσης τις διασυνδέσεις τους και ήταν πάντοτε πλήρως ενημερωμένοι για ό,τι συνέβαινε τόσο στο εσωτερικό της χώρας τους, όσο και στο εξωτερικό. Δεν είχαν ψευδαισθήσεις.

Άκουγαν το θηρίο του φασισμού να βρυχάται στα κατεχόμενα αλβανικά εδάφη, μόλις ένα μέτρο από τα σύνορα της πατρίδας. Η εισβολή των γερμανικών στρατευμάτων στην Πολωνία, η πτώση της Γαλλίας, η καταδίωξη του Εβραίικού Πληθυσμού ήταν γεγονότα που τους έκαναν να νιώσουν τη φρίκη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου σχεδόν έξω από την πόρτα τους. Σαν οικογένεια ήταν όλοι τους προετοιμασμένοι ψυχολογικά να δώσουν τη δική τους μάχη μόλις θα τους καλούσε η πατρίδα.

Η ώρα αυτή δεν άργησε. Ο πρωθυπουργός Ιωάννης Μεταξάς, στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων σαν Έλληνας πατριώτης. <<Alors c' est la guerre>>, ήταν η απάντησή του στο τελεσίγραφο (Ultimatum) του Μουσολίνι που του παρέδωσε εκείνο το πρωί ο Ιταλός πρέσβης Εμανουέλε Γκράτσι, που τόλμησε να του ζητήσει να ανοίξει τα σύνορα και να παραδώσει την Ελλάδα αμαχητί. Το θρυλικό μας <<ΟΧΙ>> ακούστηκε στα πέρατα του κόσμου και έδωσε κουράγιο στους σκλαβωμένους λαούς. (σελ. 45-47).

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ».
Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο
της Λέλας Βύρ. Καραγιάννη, εγγονής της Εθνικής Αγωνίστριας Λέλας Καραγιάννη:
<<Λέλα Καραγιάννη - Η θρυλική γιαγιά μου>>, εκδόσεις <<ΠΕΛΑΣΓΟΣ>>,
Α' έκδοση Οκτώβριος 2023, Αθήνα, σελ. (35-36) και (45-47).