Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΣΤΕΡΙ ΤΗΣ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ

 

«Τοῦ δὲ Ἰησοῦ γεννηθέντος ἐν Βηθλεὲμ τῆς Ἰουδαίας ἐν ἡμέραις Ἡρῴδου τοῦ βασιλέως, ἰδοὺ μάγοι ἀπὸ ἀνατολῶν παρεγένοντο εἰς Ἱεροσόλυμα λέγοντες· ποῦ ἐστιν ὁ τεχθεὶς βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων; εἴδομεν γὰρ αὐτοῦ τὸν ἀστέρα ἐν τῇ ἀνατολῇ καὶ ἤλθομεν προσκυνῆσαι αὐτῷ(:Όταν λοιπόν ο Ιησούς γεννήθηκε στη Βηθλεέμ της Ιουδαίας τις ημέρες του βασιλιά Ηρώδη, ιδού σοφοί αστρονόμοι από τα μέρη της ανατολής ήλθαν στα Ιεροσόλυμα και άρχισαν να ρωτούν: ‘’Πού είναι ο βασιλιάς των Ιουδαίων που τώρα τελευταία γεννήθηκε; Διότι είδαμε το αστέρι Του να ανατέλλει και να δίνει έτσι την είδηση για τη γέννηση του νέου βασιλιά και ήρθαμε να Τον προσκυνήσουμε’’)» [Ματθ.2,1-3].

Μας χρειάζεται, αδελφοί μου, πολλή αγρυπνία, πολλές προσευχές, ώστε να μπορέσουμε να εξετάσουμε ικανοποιητικά αυτό το χωρίο και να μάθουμε ποιοι είναι αυτοί οι μάγοι και από πού ήλθαν και πώς και ποιος τους έπεισε και τι ήταν αυτό το αστέρι. Καλύτερα όμως, εάν θέλετε, ας αναφέρουμε πρώτα όσα λέγουν οι εχθροί της αλήθειας· διότι Του επιτέθηκε με τόση σφοδρότητα ο διάβολος, ώστε τόλμησε να εξοπλίσει αυτούς και από το χωρίο τούτο εναντίον των λόγων της αληθείας. Τι λέγουν λοιπόν; Ισχυρίζονται τάχα το εξής: «Ιδού, το γεγονός ότι φάνηκε αστέρι και όταν γεννήθηκε ο Χριστός, μαρτυρεί ότι η αστρολογία γνωρίζει την αλήθεια». Αφού γεννήθηκε λοιπόν κατά τα αστρολογικά δεδομένα, πώς απέδειξε την αστρολογία ανάξια λόγου, πώς κατήργησε την πίστη στην μοίρα, πώς αποστόμωσε τους δαίμονες, πώς εξαφάνισε την πλάνη και εξουδετέρωσε κάθε είδους μαγεία;

Τι έμαθαν όμως οι μάγοι από το αστέρι εκείνο; Ότι ήταν βασιλέας των Ιουδαίων; Αλλά, όπως είπε στον Πιλάτο, δεν ήταν βασιλέας σε εγκόσμιο βασίλειο: «ἡ βασιλεία ἡ ἐμὴ οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ κόσμου τούτου(: η βασιλεία η δική μου δεν προέρχεται από τον κόσμο τούτο, ούτε στηρίζεται πάνω σε κάποια ανθρώπινη θέληση ή κοσμική δύναμη)»[Ιω. 18,36]. Και πράγματι δεν παρουσίασε τίποτε σχετικό. Δεν είχε κοντά Του ούτε σωματοφύλακες, ούτε υπασπιστές, ούτε άλογα, ούτε ζεύγος ημιόνων ούτε άλλο τίποτε παρόμοιο, αλλά ζούσε ως ασήμαντος και πτωχός και είχε μαζί του δώδεκα απλούς ανθρώπους.

Αλλά και αν γνώριζαν ότι είναι βασιλέας, γιατί πήγαν να Τον συναντήσουν; Διότι δεν είναι βέβαια έργο της αστρολογίας να γνωρίζει από τα άστρα ποιοι γεννήθηκαν, αλλά, όπως λέγουν, να προφητεύει δια των άστρων τα μέλλοντα. Αυτοί όμως δεν παρευρέθησαν όταν γεννούσε η μητέρα, ούτε γνώριζαν τον χρόνο, κατά τον οποίο γεννήθηκε ο Χριστός, ούτε στηρίχτηκαν στον χρόνο της γεννήσεως για να υπολογίσουν από την κίνηση των αστέρων τα μέλλοντα να συμβούν. Αντιθέτως, επειδή είδαν πριν από πολύ καιρό ένα αστέρι που παρουσιάστηκε επάνω από την πατρίδα τους, ήλθαν για να δουν τον Νεογέννητο, πράγμα το οποίο δημιουργεί πολύ μεγαλύτερες απορίες από το πρώτο· διότι τι τους έπεισε, ποια ωφέλεια περίμεναν, ώστε να έλθουν από τόση απόσταση να προσκυνήσουν τον βασιλέα;

Και αν ακόμη επρόκειτο να είναι δικός τους βασιλέας και πάλι δεν ήταν λογικό αυτό που έκαναν. Διότι, εάν γεννιόταν σε κάποια βασιλική αυλή και ήταν βασιλέας ο πατέρας του, θα έλεγε κανείς ότι έκαναν καλά που ήλθαν να προσκυνήσουν το νεογέννητο, για να κολακεύσουν τον πατέρα, και ότι με αυτή την ενέργειά τους εξασφάλισαν εκ των προτέρων μεγάλες πιθανότητες για μελλοντική εύνοια. Τώρα όμως γιατί ξεκίνησαν για τόσο μακρινό ταξίδι και πρόσφεραν δώρα, αφού δεν ανέμεναν να γίνει δικός τους βασιλέας, αλλά ενός παράξενου λαού, που κατοικούσε σε πολύ μεγάλη απόσταση από την πατρίδα τους;

Και αφού μάλιστα επρόκειτο να είναι επικίνδυνη η όλη ενέργειά τους; Διότι και ο Ηρώδης ταράχθηκε πάρα πολύ όταν το άκουσε και όλος ο λαός ανησύχησε, όταν άκουσε όλα όσα έλεγαν αυτοί. «Αλλά δεν τα προέβλεψαν», θα έλεγε κάποιος, «αυτά». Αυτό όμως δεν είναι λογικό· διότι, και πολύ ανόητοι αν ήσαν, δεν έπρεπε να αγνοούν τούτο, ότι, αν φθάσουν σε χώρα που έχει βασιλέα και ανακοινώσουν όσα γνωρίζουν και πουν ότι υπάρχει κάποιος άλλος βασιλέας που μόλις γεννήθηκε και όχι ο κάτοχος του θρόνου, δεν θα επέσυραν άπειρες φορές εναντίον τους τον θάνατο;

Και γενικώς, γιατί ήλθαν και προσκύνησαν ένα παιδί που βρισκόταν στα σπάργανα; Διότι, αν βρισκόταν στην ανδρική ηλικία, θα μπορούσε να ισχυρισθεί κανείς ότι εξέθεσαν τους εαυτούς τους σε φανερό κίνδυνο, διότι ανέμεναν να ευεργετηθούν από Αυτόν, αν και θα ήταν πολύ παράλογο, Πέρσες αυτοί, αλλόθρησκοι, που δεν είχαν τίποτε κοινό με τους Ιουδαίους, να θέλουν να αφήσουν τα σπίτια τους και την πατρίδα και τους συγγενείς και τους δικούς τους και να γίνουν οικειοθελώς υπήκοοι ξένου βασιλέως.

Και αν αυτό είναι παράλογο, ακόμη περισσότερο παράλογα είναι τα υπόλοιπα. Ποια είναι λοιπόν αυτά; Το ότι επέστρεψαν αμέσως, αφού ήλθαν τόσο μακριά από την πατρίδα τους και προσκύνησαν και ανησύχησαν τους πάντες. Και με δυο λέξεις, ποιο βασιλικό σύμβολο είδαν, αφού είδαν μια καλύβα με φάτνη και ένα παιδί στα σπάργανα και μια πτωχή μητέρα; Σε ποιον πρόσφεραν τα δώρα και γιατί; Μήπως υπήρχε νόμος και έθιμο να προσκυνούν τους νεογέννητους βασιλείς, όπου και αν γεννήθηκαν; Μήπως γύριζαν συνεχώς όλη την οικουμένη και προσκυνούσαν πριν ακόμη να ανέβουν στον θρόνο, εκείνους που γνώριζαν ότι από μικροί και ασήμαντοι θα γίνουν βασιλείς; Κανείς δεν μπορεί να προβάλλει παρόμοιο ισχυρισμό.

Τότε γιατί Τον προσκύνησαν; Εάν για το παρόν, τι περίμεναν να κερδίσουν από ένα νήπιο και μία πτωχή μητέρα; Εάν για το μέλλον, πώς γνώριζαν ότι θα συγκρατήσει στη μνήμη του το παιδί, που το προσκύνησαν όταν βρισκόταν στα σπάργανα, όσα έγιναν τότε; Και εάν επρόκειτο να του το υπενθυμίσει η μητέρα Του, και πάλι δεν πρέπει να τιμηθούν, αλλά να τιμωρηθούν, διότι έριξαν το νήπιο σε φανερό κίνδυνο. Εξαιτίας τους ταράχθηκε ο Ηρώδης και το αναζητούσε και ερευνούσε και προσπαθούσε να το εξοντώσει. Και σε κάθε περίπτωση εκείνος που αποκαλύπτει ότι ένας κοινός άνθρωπος μικρής ηλικίας πρόκειται να γίνει βασιλέας, δεν κάνει τίποτε άλλο παρά τον παραδίδει στη σφαγή και του ανάπτει μυρίους πολέμους.

Είδες πόσα παράλογα παρουσιάζονται, αν εξετάσουμε το ευαγγελικό χωρίο με τα ανθρώπινα μέτρα και κατά τον συνηθισμένο τρόπο; Και δεν είναι μόνο αυτά, αλλά θα ήταν δυνατό να αναφέρω περισσότερα, τα οποία απαιτούν περισσότερη συζήτηση, από όση απαιτούν όσα ανέφερα.

Αλλά για να μην σας κάνουμε, με την έκφραση της μιας απορίας κατόπιν της άλλης, να αισθάνεστε ιλίγγους, ας προχωρήσουμε τώρα στη λύση των αποριών. Ας προσπαθήσουμε να λύσουμε πρώτα το ζήτημα του αστέρος· διότι αν μάθουμε τι ήταν το αστέρι και ποια η προέλευσή του και αν ήταν και αυτό ένα από τα πολλά ή διαφορετικό από τα άλλα και αν ήταν πράγματι αστέρι ή μόνον φαινομενικώς αστέρι, θα κατανοήσουμε εύκολα και όλα τα άλλα.

Από πού όμως θα τα μάθουμε αυτά; Από το ίδιο το κείμενο. Είναι βεβαίως φανερό από την πορεία του κατ' αρχήν ότι το αστέρι αυτό δεν ήταν ένα από τα πολλά ή καλύτερα δεν ήταν, κατά την γνώμη μου τουλάχιστον, αστέρι, αλλά κάποια αόρατη δύναμη που έλαβε μορφή άστρου· διότι, είναι βεβαιότατο, δεν υπάρχει αστέρι που να ακολουθεί αυτήν την πορεία, αλλά και ο ήλιος και η σελήνη και όλα τα άλλα αστέρια τα βλέπουμε να προχωρούν από την ανατολή προς την δύση. Αυτό όμως πήγαινε από τον βορρά προς τον νότο· διότι αυτός είναι ο προσανατολισμός της Παλαιστίνης από την Περσία.

Στο ίδιο συμπέρασμα οδηγεί και η εξέταση της ώρας· διότι δεν φάνηκε τη νύχτα, αλλά το μεσημέρι, όταν ο ήλιος ήταν ολόλαμπρος. Τούτο δεν είναι δυνατόν να συμβεί όχι μόνον με τα αστέρια, αλλά ούτε με τη σελήνη· διότι και αυτή, αν και είναι πολύ μεγαλύτερη από όλα, κρύπτεται και εξαφανίζεται αμέσως, μόλις φανούν οι ακτίνες του ήλιου. Αυτό το αστέρι όμως νίκησε με την υπερβολική λαμπρότητά του τις ακτίνες του ήλιου και απεδείχθη φωτεινότερο από εκείνες και έλαμψε περισσότερο μέσα στο τόσο φως.

Τρίτο αποδεικτικό στοιχείο είναι ότι κρυβόταν και επανεμφανιζόταν πάλι· διότι φαινόταν και οδηγούσε τους μάγους κατά την πορεία τους μέχρι την Παλαιστίνη. Όταν έφθασαν όμως στα Ιεροσόλυμα, κρύφτηκε. Έπειτα φανερώθηκε πάλι, όταν επρόκειτο να αναχωρήσουν, αφού ανακοίνωσαν στον Ηρώδη την αιτία της αφίξεώς τους και τον αποχαιρέτησαν. Αυτά αποδεικνύουν ότι δεν πρόκειται για κίνηση άστρου, αλλά για κίνηση κάποιας πολύ λογικής δυνάμεως· διότι δεν είχε κάποια μόνιμη πορεία, αλλά κινιόταν όταν έπρεπε να κινείται, σταματούσε όταν έπρεπε να σταματά και ρύθμιζε τα πάντα όπως έπρεπε, όπως η στήλη της νεφέλης, που σταματούσε ή έκανε το στρατόπεδο των Ιουδαίων να ξεκινήσει όποτε χρειαζόταν.

Τέταρτο στοιχείο, από το οποίο μπορεί κανείς να γνωρίσει καλώς τα πράγματα, είναι ο τρόπος, με τον οποίο τους οδηγούσε· διότι δεν τους οδηγούσε από τον ουρανό. Διότι δεν ήταν δυνατό να κατατοπίζονται αυτοί με αυτόν τον τρόπο. Αλλά κατέβαινε χαμηλά και τους οδηγούσε· διότι γνωρίζετε καλώς ότι δεν είναι δυνατόν να κάνει ένα αστέρι γνωστό ένα τόπο τόσο μικρό, όσο είναι ορθό να κατέχει μία καλύβα ή μάλλον όσο είναι λογικό να κατέχει το σώμα ενός νηπίου. Επειδή λοιπόν το ύψος του αστέρος είναι πολύ μεγάλο, δεν ήταν δυνατό να επισημάνει και να κάνει γνωστό στους επιθυμούντες να δουν ένα τόσο μικρό τόπο. Αυτό είναι δυνατό να το αντιληφθεί κανείς και από την σελήνη, η οποία, αν και είναι πολύ μεγαλύτερη από τα άστρα, δίδει την εντύπωση σε όλους τους κατοίκους της γης, που είναι διασκορπισμένοι σε όλη την επιφάνεια της γης, ότι βρίσκεται κοντά τους.

Πες μου, λοιπόν, πώς θα έδειχνε το αστέρι ένα τόπο μικρό όσο μία φάτνη και μία καλύβα, αν δεν άφηνε το ύψος εκείνο και δεν κατέβαινε κάτω και δεν σταματούσε ακριβώς επάνω από την κεφαλή του παιδιού; Τούτο ασφαλώς υπονοούσε και ο Ευαγγελιστής όταν έλεγε: «καὶ ἰδοὺ ὁ ἀστὴρ ὃν εἶδον ἐν τῇ ἀνατολῇ προῆγεν αὐτούς, ἕως ἐλθὼν ἔστη ἐπάνω οὗ ἦν τὸ παιδίον(:και να , το υπερφυσικό αστέρι που έλαμπε και την ημέρα, το ίδιο αστέρι που είδαν εξαρχής στην ανατολή του, πήγαινε μπροστά από αυτούς, μέχρι που ήλθε και στάθηκε πάνω από το σπίτι που ήταν το παιδί)»[Ματθ.2,9]. Βλέπεις με πόσα αποδεικνύεται ότι το άστρο αυτό δεν ήταν ένα από τα πολλά που υπάρχουν στον ουρανό και ότι δεν φαινόταν να ακολουθεί την φυσική τάξη;

Αλλά γιατί φάνηκε; Για να καυτηριάσει την αναισθησία των Ιουδαίων και να τους αφαιρέσει κάθε ίχνος δικαιολογίας για την απιστία τους. Επειδή δηλαδή επρόκειτο, Αυτός που ήλθε από τους ουρανούς να δώσει τέλος στον παλαιό τρόπο ζωής και να καλέσει την οικουμένη να Τον προσκυνήσει και να Τον λατρεύσει σε όλη την ξηρά και την θάλασσα, άνοιξε εξαρχής την θύρα για όλους τους ανθρώπους, επειδή ήθελε να παραδειγματίσει τους δικούς του δια των ξένων.

Επειδή δηλαδή, αν και άκουγαν συνεχώς τους προφήτες που μιλούσαν για την ενανθρώπησή Του, δεν έδιδαν την απαιτούμενη σημασία, έκαμε να έλθουν και βάρβαροι από χώρα μακρινή και να αναζητούν τον βασιλέα που βρισκόταν κοντά τους και πληροφορήθηκαν πρώτα από περσική φωνή εκείνα, τα οποία δεν θέλησαν να μάθουν από τους προφήτες, ώστε αν Τον ακολουθήσουν, να έχουν σοβαρότατο στοιχείο ότι πείσθηκαν για την παρουσία Του. Αν αντιθέτως Τον αντιμετωπίσουν με εχθρότητα, να μην έχουν καμία δικαιολογία· διότι ποια δικαιολογία θα έχουν να παρουσιάσουν, αν δεν πιστέψουν στον Χριστό μετά από τόσες προφητείες, όταν δουν ότι οι μάγοι επείσθησαν επειδή είδαν ένα αστέρι και ήλθαν και προσκύνησαν τον Νεογέννητο;

Ενήργησε λοιπόν και στην περίπτωση των μάγων όπως στην περίπτωση των Νινευιτών, που τους έστειλε τον Ιωνά, και όπως στην περίπτωση της Σαμαρείτιδας και της Χαναναίας. Για τούτο είπε: «ἄνδρες Νινευῖται ἀναστήσονται ἐν τῇ κρίσει μετὰ τῆς γενεᾶς ταύτης καὶ κατακρινοῦσιν αὐτήν, ὅτι μετενόησαν εἰς τὸ κήρυγμα Ἰωνᾶ, καὶ ἰδοὺ πλεῖον Ἰωνᾶ ὧδε(:οι Νινευίτες θα αναστηθούν στην τελική κρίση μαζί με τη γενιά αυτή και θα την κατακρίνουν· διότι εκείνοι αν και ήταν αλλοεθνείς και ειδωλολάτρες, μετανόησαν στο κήρυγμα του Ιωνά, ο οποίος ήταν ξένος και δεν έκανε κανένα θαύμα σε αυτούς. Και να, εδώ πολύ περισσότερα συντελούν στο να γίνει δεκτό το δικό μου κήρυγμα από όσα συντελούσαν στο κήρυγμα του Ιωνά. Διότι πριν από Εμένα οι προφήτες σας γνωστοποίησαν τον αληθινό Θεό και σας προανήγγειλαν την έλευσή μου· κι εγώ τόσο καιρό σας κηρύττω και σας αποδεικνύω με θαύματα καταπληκτικά ότι δεν είμαι απλός προφήτης)»[Ματθ.12,41].

Και: «Βασίλισσα νότου ἐγερθήσεται ἐν τῇ κρίσει μετὰ τῆς γενεᾶς ταύτης καὶ κατακρινεῖ αὐτήν, ὅτι ἦλθεν ἐκ τῶν περάτων τῆς γῆς ἀκοῦσαι τὴν σοφίαν Σολομῶνος, καὶ ἰδοὺ πλεῖον Σολομῶνος ὧδε(:Η βασίλισσα της νοτιοδυτικής Αραβίας, της χώρας Σαβά, θα αναστηθεί την ώρα της τελικής κρίσεως μαζί με τη γενεά αυτή και θα την κατακρίνει· διότι η βασίλισσα αυτή ήλθε από την άκρη του κόσμου να ακούσει τη σοφία του Σολομώντος, ενώ ήταν γυναίκα και δεν γνώριζε τον αληθινό Θεό. Και να, εδώ πρόκειται για κάτι ανώτερο από τον Σολομώντα, αφού εγώ δεν είμαι απλώς σοφός όπως ήταν εκείνος, αλλά είμαι η ίδια η ενσάρκωση της Θείας Σοφίας)»[Ματθ. 12,42]. Διότι εκείνοι μεν πίστεψαν στα μικρότερα, ενώ αυτοί δεν πίστεψαν ούτε στα μεγαλύτερα. «Αλλά γιατί», θα μπορούσε να αναρωτηθεί κάποιος, «τους προσείλκυσε με θέαμα αυτού του είδους;».

Αλλά πώς έπρεπε; Να τους στείλει προφήτες; Ήσαν μάγοι και δεν θα παραδέχονταν τους προφήτες. Να τους ομιλήσει από τον ουρανό; Δεν θα έδιναν σημασία. Να αποστείλει άγγελο; Και αυτόν θα τον περιφρονούσαν. Γι' αυτό δεν χρησιμοποίησε ο Θεός τίποτε από αυτά και με πολλή συγκατάβαση τους προσκάλεσε με μέσο, προς το οποίο είχαν εξοικείωση, και τους έδειξε ένα μεγάλο και εντελώς διαφορετικό αστέρι, για να τους προξενήσει μεγάλη εντύπωση και με το μέγεθός του και με το κάλλος του και με τον τρόπο της κινήσεώς του.

Αυτά μιμήθηκε και ο Παύλος και ομίλησε προς τους Έλληνες από ένα βωμό και άντλησε επιχειρήματα από ποιητές. Προς τους Ιουδαίους πάλι ομιλεί επικαλούμενος προς διαβεβαίωση την περιτομή και αρχίζει με θυσίες την διδασκαλία Του προς τους ζώντες κατά τον ιουδαϊκό νόμο. Επειδή δηλαδή κάθε άνθρωπος αγαπά εκείνα, με τα οποία έχει εξοικειωθεί, τα χρησιμοποιούν και ο Θεός και οι άνθρωποι που απέστειλε προς σωτηρία της οικουμένης.

Μη νομίσεις λοιπόν ότι θα έκρινε ταπεινωτικό να τους καλέσει με αστέρι· διότι τότε θίγεις όλους τους ιουδαϊκούς θεσμούς, τις θυσίες, τους καθαρμούς, την πρωτομηνιά, την κιβωτό, ακόμη και τον ναό τον ίδιο. Διότι αυτά έχουν την αρχή τους στην ειδωλολατρική θρησκεία. Ο Θεός όμως, για να σώσει τους παραπλανημένους, δέχθηκε να χρησιμοποιούν ως θεραπευτικά μέσα, αφού τα μετέβαλε ολίγο, εκείνα με τα οποία λάτρευαν τα είδωλα οι ειδωλολάτρες, για να τους απομακρύνει σταδιακώς από τις συνήθειές τους και να τους οδηγήσει στην υψηλή πίστη. Αυτό λοιπόν έκανε και στην περίπτωση των μάγων. Ανέχτηκε να τους καλέσει με τη θέα ενός άστρου, για να τους οδηγήσει κατόπιν υψηλότερα. Και αφού τους κατηύθυνε και τους οδήγησε και τους έφερε μπροστά στη φάτνη, δεν συνεννοείται πλέον μαζί τους δια του άστρου, αλλά δι' αγγέλου, και έτσι έγιναν σιγά σιγά καλύτεροι.

Το ίδιο έκανε και με τους Ασκαλωνίτες και τους Γαζαίους. Επειδή οι πέντε εκείνες πόλεις υπέφεραν μεγάλα δεινά όταν έφθασε εκεί η κιβωτός, και επειδή δεν έβρισκαν τρόπο να απαλλαγούν από τα βάσανα που τους ταλαιπωρούσαν, κάλεσαν τους μάντεις, συγκέντρωσαν τον λαό και ζητούσαν να βρουν απαλλαγή από τα θεόπεμπτα εκείνα δεινά[βλ. Α΄Βασ. κεφ.5]. Όταν είπαν οι μάντεις ότι πρέπει να ζεύσουν στην κιβωτό αγύμναστα και πρωτόγεννα μοσχάρια και να τα αφήσουν να προχωρούν χωρίς να τα κατευθύνει κανείς, διότι έτσι θα αποδειχθεί πλήρως αν είναι θεόπεμπτα τα δεινά ή αν πρόκειται περί επιδημίας (διότι, είπαν, αν συντρίψουν ένεκα απειρίας τον ζυγό ή επιστρέψουν προς τα μοσχάρια τους που θα φωνάζουν, οφείλονται, όσα συμβαίνουν, στην τύχη[Α΄ Βασ. κεφ. 6]· αν βαδίσουν όμως σωστά και δεν επηρεαστούν από τους μυκηθμούς των μοσχαριών τους και αν δεν βαδίσουν με αταξία επειδή στερούνται πείρας, είναι ολοφάνερο ότι οργίστηκε ο Θεός κατά των πόλεων αυτών).

Επειδή λοιπόν πείσθηκαν οι κάτοικοι αυτών των πόλεων από τα λόγια των μάντεων και ενήργησαν όπως τους συμβούλευσαν, ο Θεός έδειξε πάλι την συγκατάβασή Του, ακολούθησε την γνώμη των μάντεων και δεν έκρινε ότι είναι ανάξιο γι' Αυτόν να αποδείξει ορθές τις προβλέψεις των μάντεων και να κάνει να θεωρούνται αξιόπιστοι για όσα είπαν τότε· διότι, με το να ομολογήσουν ακόμη και οι αρνητές του Θεού την δύναμή Του και να εκφράσουν την γνώμη τους περί Αυτού οι θρησκευτικοί καθοδηγητές του λαού αυτού, επιτυγχανόταν κάτι το σπουδαιότερο. Είναι δυνατό να δει κανείς ότι ο Θεός ρυθμίζει και άλλα πολλά κατά τον ίδιο τρόπο. Και στην περίπτωση της γυναίκας που προφήτευσε με αυθυποβολή φαίνεται ότι ενήργησε κατά τον ίδιο τρόπο, πράγμα το οποίο θα μπορέσετε βεβαίως να ερμηνεύσετε έπειτα από όσα ακούσατε[Α΄ Βασ. κεφ. 28].

Αυτά λοιπόν είχα να πω εγώ για την αιτία της εμφανίσεως του αστέρος, εσείς όμως θα μπορούσατε να πείτε και περισσότερα. Διότι λέγει η Γραφή: «Δίδου σοφῷ ἀφορμήν καὶ σοφώτερος ἔσται (:Με τις υποδείξεις σου δίδε στον σοφό αφορμή διορθώσεώς του και βελτιώσεως και θα γίνει σοφότερος και συνετότερος)» [Παροιμ. 9,9].

ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ,
επιμέλεια κειμένου: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος

ΠΗΓΕΣ:

http://khazarzar.skeptik.net/pgm/PG_Migne/John%20Chrysostom_PG%2047-64/In%20Mathaeum.pdf
Αγ. Ιωάννου Χρυσοστόμου Άπαντα τα έργα, Πατερικές εκδόσεις «Γρηγόριος Παλαμάς», ΕΠΕ, εκδ.οίκος «Το Βυζάντιον», Ομιλία ΣΤ΄(επιλεγμένα αποσπάσματα) τομ. 9, σελ. 188-205 ,Θεσσαλονίκη 1978.
Βιβλιοθήκη των Ελλήνων, Άπαντα των αγίων Πατέρων, Ιωάννου Χρυσοστόμου έργα, τόμος 63, σελ. 125 - 134.
Π. Τρεμπέλα, Η Καινή Διαθήκη με σύντομη ερμηνεία (απόδοση στην κοινή νεοελληνική), εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Ο Σωτήρ», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2014.
Η Καινή Διαθήκη, Κείμενον και ερμηνευτική απόδοσις υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τριακοστή τρίτη, Αθήνα 2009.
Η Παλαιά Διαθήκη κατά τους εβδομήκοντα, Κείμενον και σύντομος απόδοσις του νοήματος υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση http://users.sch.gr/aiasgr/Palaia_Diathikh/Biblia/Palaia_Diathikh.htm
http://users.sch.gr/aiasgr/Kainh_Diathikh/Biblia/Kainh_Diathikh.htmhttp://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/tools/liddell-scott/index.html *Εκ του ιστολογίου «Ακτίνες» της 27.12.2023 πολ. ημ. Επιμέλεια, παρουσίαση ημετέρα.