Αποσπασματική, απομαγνητοφωνημένη ομιλία
του Μητροπολίτη Ωρωπού και Φυλής κ. Κυπριανού Β' στη «Παραβολή των Δέκα Λεπρών»
που εκφωνήθηκε στις 17.1.2022 εκκλ. ημ.,
στην Ιερά Μονή Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης, Φυλή Αττικής.
Απομαγνητοφώνηση, επιμέλεια ομιλίας
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»
Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί και αδελφές, επικαλούμαι τις προσευχές σας για να αποτολμήσω να απευθύνω δυο λόγια οικοδομής στην αγάπη σας. Σήμερα είναι πολύ σημαντική η παραβολή, με πολύ βαθιά νοήματα, έστω κι αν εξωτερικώς φαίνεται ένα απλό γεγονός, όσο και σημαντικό, αλλά με λίγες λέξεις περιγράφεται η θεραπεία δέκα λεπρών από τον Κύριό μας. Μία απλή διήγησις, η οποία όμως καταλήγει με ένα παράπονο του Κυρίου μας και νομίζω, ότι αυτό είναι το ουσιώδες για μας στο οποίο θέλω να ενσκήψουμε.
Ο Κύριός μας λοιπόν, επικαλούμαι τις προσευχές του αειμνήστου γέροντός μας, επικαλούμαι τις ευχές του σεβαστού μας γέροντος, τη βοήθεια της Παναγίας μας και πάντων των αγίων και μάλιστα του Μεγάλου Αγίου Αντωνίου, του οποίου τη μνήμη του επιτελούμε. Είναι καλή η συγκυρία, διότι σήμερα γιορτάζουμε και τον Άγιο Αντώνιο, διότι, το κέντρο όπως θα δούμε εν συνεχεία της ευαγγελικής περικοπής είναι η ευγνωμοσύνη και η ευχαριστία απέναντι στις ευεργεσίες που απολαμβάνουμε, είτε από τον Κύριο είτε από άλλους ανθρώπους, η ευγνωμοσύνη -όπως ο Μέγας Αντώνιος και όλοι οι άλλοι, αλλά ιδιαιτέρως αυτοί οι μεγάλοι ασκητές όπως και οι άγιοι μάρτυρες έζησαν μία ζωή συνεχούς ευχαριστίας και ευγνωμοσύνης προς τον Κύριό μας- η ευγνωμοσύνη λοιπόν είναι το κέντρο κυριολεκτικά της εν Χριστώ ζωής της ορθοδόξου πνευματικότητος, είναι η ευχαριστία και η ευγνωμοσύνη.
Η Εκκλησία μας καλείται Εκκλησία ευχαριστιακή, Εκκλησία μέσα στην οποία συνεχώς ευχαριστείται και δοξάζεται ο Κύριός μας και Θεός μας. Γι' αυτό και το κεντρικότερο σημείο της λατρείας, της πίστεώς μας και του εν Χριστώ βιώματος, δηλαδή η Θεία Κοινωνία, η Κοινωνία των Αχράντων Μυστηρίων, η Θεία Λειτουργία ονομάζεται και Θεία Ευχαριστία. Προ ολίγου ακούσαμε την παρεκέλευση του διακόνου «ευχαριστήσωμεν τω Κυρίω» πριν αρχίσει ο ιερεύς και ο λειτουργός να αναγιγνώσκει τη μεγάλη «Ευχή της Αναφοράς», όπως λέγεται κατά τη διάρκεια της οποίας μεταβάλλεται ο άρτος σε Σώμα του Χριστού μας και ο οίνος μεταβάλλεται σε Αίμα του Κυρίου μας!
Αυτή λοιπόν, η τόσο εκπληκτική, συγκλονιστική στιγμή, το βίωμα αυτό της Εκκλησίας μας ονομάζεται Ευχαριστία. Και, όπως εξηγούν και οι άγιοι Πατέρες, ο χριστιανός, και κάθε άνθρωπος βέβαια, αλλά εφόσον ενταχθεί στην Εκκλησία του Χριστού μας, στην Εκκλησία τη Μία, Ορθόδοξη και Καθολική, είναι μία προσωπικότης ευχαριστιακή και δοξολογητική. Συνέχεια -δηλαδή- μέσω του βιώματός μας, μέσω των προσευχών μας, μέσω της τηρήσεως των εντολών που ο Κύριος άφησε, μέσω της προσευχής μας, μέσω της ελεημοσύνης μας, μέσω της Κοινωνίας των Αχράντων Μυστηρίων όπου αγιΑζόμεθα και γινόμεθα κατά χάριν θεοί, αναδεικνύεται ο κάθε χριστιανός. Ιδίως ο κάθε χριστιανός αναδεικνύεται σε μια ευχαριστιακή προσωπικότητα, γεμάτη δηλαδή ευγνωμοσύνη και αναφορά προς τον Θεό και ευχαριστία για όλες τις δωρεές που μας έχει αξιώσει, και ο καθένας προσωπικά, και όλους μας ο Κύριός μας και Θεός μας.
Γι' αυτό και ο χριστιανός δεν δικαιολογείται να είναι «γκρινιάρης», να παραπονείται συνεχώς, όλα να του φταίνε, όλα στη ζωή του να τα βλέπει μαύρα ή τέλος πάντων δυσάρεστα, ενώ εκείνος που ζει αυτή την ευχαριστιακή ζωή με κέντρο και πάλι την Κοινωνία των Αχράντων Μυστηρίων είναι πάντα χαρούμενος, για όλα ευχαριστεί τον Θεό είτε είναι δυσάρεστα είτε είναι ευχάριστα!
Ευχαριστεί τον Θεό για τα προσωπικά του, τις προσωπικές ευεργεσίες και τα καλά που απολαμβάνει, αλλά και ευχαριστεί επίσης τον Θεό -και αυτό είναι το μεγαλείο- για όλα τα αγαθά που δίνει σε όλο τον κόσμο! Ας κάνουμε μια αναδρομή στη καθημερινή μας ζωή και ας αισθανθούμε ντροπή, όταν συνειδητοποιήσουμε ότι όλο το εικοσιτετράωρο που περνάει, οι στιγμές της ευχαριστίας και της δοξολογίας προς τον Κύριό μας είναι ελάχιστες... Για να μην πω ότι καμιά φορά δεν ακούγεται ούτε ένα «Δόξα Σοι ο Θεός»!...
Λένε οι Πατέρες ότι τίποτε δεν ευχαριστεί τον Χριστό μας, τον Θεό μας, από το να είναι κανείς ευγνώμων. Όχι μόνο βέβαια προς τους ανθρώπους, οπωσδήποτε και προς τους ανθρώπους, για ό,τι καλό απολαμβάνει στις διάφορες περιπτώσεις απ' τους συνανθρώπους του, αλλά να ευχαριστεί τον Θεό και για όλα τα αγαθά που του δίνει κάθε στιγμή. Π.χ. ένα χριστιανός σκέφτεται: «τι ήμουν κάποτε και τι είμαι τώρα».
Ο Θεός μας έφερε εκ του μη όντως εις το είναι, όπως έλεγε και ο άγιος πατέρας μας, την ευχή του νά 'χουμε, το έλεγε συχνά αυτό. Εκ του μη όντως μας έφερε ο Κύριός μας εις το είναι, στην ύπαρξη δηλαδή, και μας έπλασε κατ' εικόνα και ομοίωσή Του. Μας αξιώνει να φέρουμε στα χείλη μας το πανάγιο Όνομά Του, μας αξίωσε να λάβουμε το άγιο Βάπτισμα των Ορθοδόξων, μας αξίωσε να γεννηθούμε από χριστιανούς γονείς -γιατί θα μπορούσαμε να είχαμε γεννηθεί σ' ένα άλλο περιβάλλον αλλοεθνές και να μη γνωρίζαμε την πίστη μας την αγία, την Εκκλησία μας, την Ορθοδοξία μας.
Μας αξίωσε του αγίου Βαπτίσματος στο οποίο ενδυθήκαμε τον Χριστό μας: «Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε Χρυστόν ενεδύσεσθε»! Ένδυμά μας είναι η χάρις του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, η χάρις του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος! Ένδυμά μας είναι η ευλογία της Αγίας Τριάδος! Δίπλα μας, μας έδωσε ο Κύριός μας κατά το Άγιο Βάπτισμα, ένα φύλακα άγγελο να μας σκεπάζει σε όλη μας τη ζωή. Μας έδωσε λοιπόν φοβερές ευλογίες ο Κύριός μας και πνευματικές, με αποκορύφωμα να μεταλαμβάνουμε του Σώματός Του και του Αίματός Του!
Για φαντασθείτε: το Σώμα του Κυρίου μας το οποίο ανεστήθη, ανελήφθη και κάθισε εκ δεξιών του Πατρός, βρίσκεται δηλαδή εκ δεξιών του Ουρανίου Πατρός, αυτού του Σώματος του θεαθέντος και ιασθέντος και αναληφθέντος, μεταλαμβάνουμε κάθε φορά που μετέχουμε στα Άχραντα Μυστήρια! [...]
Η ευγνωμοσύνη είναι το κύριο μέλημα της σημερινής περικοπής, του θαύματος αυτού. Όταν ο Κύριος, που είναι και Θεός μας, λέει: «Οι δε εννέα πού; Μόνο ο ένας επέστρεψε για να ευχαριστήσει τον Θεό και να δώσει δόξα στον Θεό; Οι άλλοι που είναι; Εχάθησαν για να δώσουν δόξα στον Θεό»; Κι ήσαν Ισραηλίτες, ενώ αυτός ο οποίος ιάθη, ο επιστρέψας εκ των δέκα, ήταν Σαμαρείτης! Διότι στη περιοχή εκείνη, που ο Κύριος πέρναγε εκείνη την περίοδο και κήρυττε το λόγο του Θεού ήταν τα όρια Σαμαρείας και Γαλιλαίας.
Όπως γνωρίζουμε η Ιουδαία χωρίζεται σε τρία τμήματα, το κάτω μέρος, το νότιο, λέγεται Ιουδαία, εκεί που είναι η Ιερουσαλήμ, το μεσαίο είναι η Σαμάρεια και το βόρειο είναι η Γαλιλαία. Εκεί λοιπόν στα όρια αυτά Γαλιλαίας και Σαμάρειας, πορευόμενος ο Κύριος προς τα Ιεροσόλυμα έγινε το θαύμα αυτό. Και αυτός που επέστρεψε ήταν για καλή συγκυρία Σαμαρείτης. Λέω «καλή συγκυρία», γιατί θυμίζει ο Κύριος συνεχώς αυτό το θέμα και απευθύνεται βέβαια και στους Εβραίους, υπό ποία έννοια;
Οι Σαμαρείτες δεν ήταν Ιουδαίοι. Είχαν απομακρυνθεί από την πατρώα παράδοση κι είχαν αναμίξει την πίστη τους με στοιχεία αλλόθρησκα, είχαν φτάσει στο σημείο να είναι ειδωλολάτρες, όχι με την πλήρη ίσως έννοια, αλλά πάντως ανέμειξαν στοιχεία της ειδωλολατρίας με τα στοιχεία της πατρώας παραδόσεως και γι' αυτό οι Ιουδαίοι δεν ήθελαν τους Σαμαρείτες, «ου γαρ συγχρώνται Ιουδαῖοι Σαμαρείταις». Δηλαδή είχαν μίσος μεταξύ τους, διότι, ενώ ήταν κι αυτοί κάποτε ομόθρησκοι και ομοεθνείς, οι Σαμαρείτες δηλαδή, σε κάποια στιγμή ιστορική εξέπεσαν από την πατρώα παράδοση, την πατρώα λατρεία, από την πίστη των πατέρων του Μωυσέως, του Αβραάμ, του Ισαάκ και του Ααρών.
Γι' αυτό ο Κύριος τονίζει αυτό: ένας ειδωλολάτρης που έγινε καλά, ήταν Σαμαρείτης, επέστρεψε! Και το τονίζει στην ευαγγελική περικοπή: «Και αυτός ην Σαμαρείτης»! Μπορούσε αυτό να το αποσιωπήσει ο ευαγγελιστής, αλλά ήθελε να κάνει μία αναφορά αφυπνιστική προς τους Εβραίους, σαν να τους έλεγε: εσείς που είσαστε Εβραίοι δεν γυρίσατε να πείτε ένα ευχαριστώ κι αυτός που είναι ειδωλολάτρης, ήρθε να πει στον Κύριό του «ευχαριστώ» για το θαύμα που του έκανε! Έτσι λοιπόν θα ήθελα να επικεντρώσουμε, να εστιάσουμε την προσοχή μας λίγο περισσότερο στο θέμα της ευγνωμοσύνης.
Η ευγνωμοσύνη συναντάται όχι μόνο στους ανθρώπους, συναντάται ακόμη και στα ζώα. Θα έχετε υπόψιν σας διάφορες ιστορίες από τον βίο των αγίων, Γεροντικά, κ.λ.π., ζώα, που επειδή ευεργετήθηκαν από τους ανθρώπους, μετά τα ζώα αυτά ανταπέδωσαν την ευγνωμοσύνη! Ενώ εμείς είμαστε αχάριστοι... Πρώτα απέναντι στο Θεό και δεύτερον απέναντι στους ανθρώπους.
Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος έλεγε, είναι γνωστή αυτή η ρήσις του αγίου: «Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν! Ου γαρ παύσομαι τούτο επιλέγων αεί επί πάσι μου τοις συμβαινουσιν»! Δεν θα σταματήσω -λέει- να αναφωνώ αυτή τη δοξολογία προς τον Κύριό μας, σε ό,τι και να μου συμβαίνει. Σε δυσάρεστα και σε ευχάριστα. Και γνωρίζουμε πολύ καλά ότι ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος πέρασε πολλά δυσάρεστα στη ζωή του και ευρισκόμενος ακόμη και την εξορία έλεγε: «Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν! [...]
Απομαγνητοφώνηση, επιμέλεια ομιλίας
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»
Αποσπασματική, απομαγνητοφωνημένη ομιλία
του Μητροπολίτη Ωρωπού και Φυλής κ. Κυπριανού Β' στη «Παραβολή των Δέκα Λεπρών»
που εκφωνήθηκε στις 17.1.2022 εκκλ. ημ.,
στην Ιερά Μονή Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης, Φυλή Αττικής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου