Τετάρτη 31 Ιανουαρίου 2024

ΓΕΩΡΓΙΟΥ Κ. ΤΟΥΜΑΝΙΔΗ: «ΠΥΡΡΙΧΙΟΣ ΔΡΟΜΟΣ» (ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ)






Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου
του Γεωργίου Κ. Τουμανίδη:
«Πυρρίχιος Δρόμος»
εκδόσεις «Έαρ», 1η έκδοσηΑπρίλιος 2023, σελ. 27-32.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»




Το βιβλίο αυτό είναι ένα πόνημα-αφήγηση που εξιστορεί τη ζωή των προπατόρων μας στον μαρτυρικό Πόντο, αυτών που αντί του συμβιβασμού, της υποταγής και της προσκύνησης, επέλεξαν τον πυρρίχιο δρόμο του καθήκοντος, τον πυρρίχιο τρόπο της πίστεως και της προσευχής, την πυρρίχια ζωή της θυσίας. Είναι μια προσπάθεια να προβληθεί η αγιοπατερική παράδοση και σοφία του Πόντου από το απώτερο άκρο της Μ. Ασίας, από την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, μια συλλογή μαρτυριών που διασώθηκαν και πέρασαν από γενιά σε γενιά, από τους ανθρώπους που τα βίωσαν και γράφονται για να μεταφερθούν στη σημερινή και τις επόμενες γενιές. Είναι ένα ταξίδι στη μαρτυρική ζωή του Ελληνισμού του Πόντου, τις αρχές και τις αξίες του, μία περιπλάνηση στη δίνη άλλων κόσμων σκληρών, αλλά πραγματικών. Ίσως στην υλόφρονη εποχή μας να φαντάζει παραμυθένια η αγιότητα και η προσκόλληση στην ορθόδοξη πίστη, για την οποία οι άνθρωποι στον Πόντο και γενικότερα στην Μικρά Ασία υπέστησαν δοκιμασίες, έχυσαν δάκρυα και αίμα. Το βιβλίο αυτό θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ένας οδηγός επιβίωσης, που περιγράφει τρόπους και τεχνικές πνευματικού πολέμου σε καιρούς κρίσεως ή σε καιρούς Αποκαλύψεως, όταν καλείται κάποιος να ξεπεράσει τα ανθρώπινα όριά του. Περιέχει προσευχές, τρόπους και μεθόδους πνευματικού αγώνα από τον αγιοτόκο Πόντο, που έχουν δοκιμαστεί στις δυσκολότερες καταστάσεις και αντιξοότητες. Για να γραφτεί αυτό το βιβλίο. άνοιξαν δακρύβρεχτα αρχεία μιας ζωής, βίβλοι καρδιάς, καταθέσεις ψυχών. Ξεδιπλώθηκαν και αποκαλύφθηκαν από τις εσχατιές της Ανατολής αναμνήσεις μαρτυρικής ζωής αγίων του Πόντου, γραμμένες με δάκρυα και αίμα, που στολίζουν στον δρόμο του Θεού και παρακαλούν για δικαίωση. Όσα γράφτηκαν σ' αυτό το βιβλίο έγιναν. Ο ουρανός κατέβηκε στη γη και οι άνθρωποι ανυψώθηκαν στον ουρανό, καταθέτοντας στον Θεό τα πειστήρια του μαρτυρίου τους: κομμένα χέρια, πόδια, γλώσσες, κεφάλια, καμμένα κορμιά, παγωμένα μέλη, θυσιασμένα παιδάκια, αγνές παρθένες κόρες με την τιμή και την αξιοπρέπειά τους κατατεθειμένες στον Χριστό για να τους τις ξαναδώσει λαμπρότερες στη Δευτέρα Παρουσία Του, πυρπολημένες καρδιές και φλεγόμενες ψυχές. Ας είναι αιωνία παρά τω Θεώ η μνήμη των μαρτύρων της πίστεως, του Πόντου και ολόκληρης της Μικρασίας. *(Απόσπασμα εκ του προλόγου).





   «ΠΥΡΡΙΧΙΟΣ ΔΡΟΜΟΣ»



Α'


ΓΥΝΑΙΚΕΣ, ΑΣΤΡΑ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ




    «ΕΝΑΝ ΑΣΤΡ' ΕΞΕΒΕΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΗΝ»





Ένα τέτοιο φωτεινό άστρο έλαμψε στην Ανατολή το 1883. Γεννήθηκε από ευσεβείς γονείς η Σοφία Σαουλίδου στο χωριό Σαρή - Παπά της επαρχίας Αρδάσης Τριπόλεως, του νομού Τραπεζούντας. Από μικρή έστρεφε το νου της στον Θεό, πρότυπό της η Παναγία. Ευσέβεια η μορφή της, αγιότητα το ένδυμά της, αρετές τα στολίδια της, ταπείνωση, χαρά και αγάπη τα κοσμήματά της.


Μεγαλώνοντας, ήταν μια κοπέλα ντυμένη σεμνά και απλά, με εξαιρετική σωματική ομορφιά, που έλαμπε από αρετές. Αυτές οι αρετές ήταν το πνευματικό κάλλος της και πρόβαλαν την προσωπικότητά της, την πραγματική μορφή της, τη μορφή του εσωτερικού κόσμου της, του «κρυπτού της καρδιάς του ανθρώπου, εν τω αφθάρτω του πραέος και ησυχίου πνεύματός της, ο έστιν ενώπιον του Θεού πολυτελές» (Α' Πέτρ. γ' 4).


Οι γονείς της επιθυμούσαν να την παντρέψουν με ένα καλό χριστιανό νέο. Το 1907 παντρεύεται σε ηλικία 24 ετών -μεγάλη για την εποχή εκείνη- με τον Ιορδάνη Χοτοκουρίδη από την Άρδασσα Τραπεζούντας (Τογρούλ) και μετά από τρία χρόνια, το 1910, απέκτησε ένα παιδί. Ο Ιορδάνης καμάρωνε τη Σοφία' ευχαριστούσε τον Θεό, που του χάρισε μια πιστή σύζυγο, ανδρεία, άξια γυναίκα.


Του ερχόταν στον νου λόγια από το βιβλίο των Παροιμιών της Παλαιάς Διαθήκης, που συχνά διάβαζε, ο «ύμνος της ανδρείας και άξιας γυναίκας», το πρότυπο της γυναίκας συζύγου, μητέρας, αγίας. Στον Πόντο ανέθεταν την επιλογή συζύγου στον Θεό: - «Θελτς να χαρίζ' σ' εσέν ο Θεός σύζυγον καλόν; Ποίσον προσευκήν σην Παναϊαν και σον Θεόν». (=Θέλεις να σου χαρίσει ο Θεός σύζυγο καλό; Να προσεύχεσαι στην Παναγία και στον Θεό).


- «Θελτς να χαρίζ' σ' εσέν ο Θεός νύφε;» (Θέλεις να σου χαρίσει ο Θεός νύφη; Στην Παναγία προσευχή και στον Θεό με νήψη). Οι Πόντιοι τιμούσαν ιδιαίτερα τη συζυγία, αγαπούσαν τις συζύγους τους και εγκωμίαζαν την ανδρεία και τις αρετές τους. Οι άντρες στο πρόσωπο της συζύγου τους έβλεπαν την Παναγία. Οι γυναίκες στο πρόσωπο του συζύγου τους έβλεπαν τον Χριστό. Οι γάμοι στον Πόντο ήταν γερά στερεωμένοι στην πίστη και ισόβιοι μέχρι την αιωνιότητα.  «Γάμος εν (είναι) ισοβιότητα έως να περάντς (μέχρι το πέρασμα) σην αιωνιότητα».


Οι Πόντιοι άντρες έλεγαν προς τις συζύγους τους πολλά ρητά και αποφθέγματα: -  «Σε και μόνην και αιωνίως όσο ζω». -  «Μετά α σον Θεόν και α σην Παναϊαν, εσέν έχω αγίαν» (-Μετά από τον Θεό και την Παναγία, εσένα έχω αγία). -  «Μετά α σον Θεόν, εσέν έχω ουρανόν» (=Μετά από τον Θεό εσένα έχω για ουρανό [=πολύ ψηλά]). -  «Μετά την Παναϊαν, άμον εσέν καμμίαν» (=Μετά την Παναγία, σαν κι εσένα δεν είναι καμία).


Ήσυχα κυλούσε η οικογενειακή ζωή του Ιορδάνη και της Σοφίας, αλλά την άνοιξη της ειρηνικής βιοτής τους, έμελλε να τη διαδεχτεί χειμώνας βαρύς, δριμύς, μακρύς, που ανθρωπίνως φάνταζε ατελείωτος. Έπειτα από δύο χρόνια, το 1912, η Σοφία χάνει το παιδί της. Το πήρε ο Θεός νωρίς, αγγελούδι στην αγκαλιά Του. Δύο χρόνια μετά, το 1914, χάνει και τον άντρα της, τον οποίο συνέλαβαν οι Τούρκοι στο πλαίσιο της υποχρεωτικής επιστράτευσης για τις ανάγκες του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και τον έσυραν αιχμάλωτο στα τάγματα εργασίας.


Δεν πέρασε χρόνος και το 1915, έτος της σφαγής των Αρμενίων, κατά τη συντέλεση των εγκλημάτων της Αρμενικής Γενοκτονίας, ο πατέρας της Σοφίας χάνεται στα βάθη της Τουρκίας και τον Ιούνιο του 1916 χάνονται στις βουνοκορφές του Πόντου και τα ίχνη της Σοφίας. Έτσι η Σοφία, όπως η αγία Άννα η προφήτις, έζησε 7 χρόνια εγγάμου ζωής (1907-1914). Το υπόλοιπό της ζωής της το έζησε «νηστείαις και δεήσεσι λατρεύουσα νύκτα και ημέραν τον Θεό» (Λουκ. β' 37).


Όμως η Σοφία τον πόνο της, όπως και τη χαρά της, τον έκανε πάντα προσευχή. Όλη η ζωή της ήταν προσευχή' μια ανθρώπινη λαμπάδα αναμμένη στον Θεό. Προσφεύγει θερμά στην παρηγοριά των θρηνούντων, στην παραμυθία των θλιβομένων, στη βοήθεια των αβοηθήτων, την Παναγία, την αγκαλιάζει και αναποθέτει σ' αυτή τον πόνο της, στη Θεοτόκο αφιερώνει τη ζωή της. Η νεαρή χήρα κατέφυγε στα βουνά, όπου ζούσε ασκητικά για χρόνια, με αυστηρή νηστεία, μία νέα αγία Μαρία Αιγυπτία.


Από πηγές και από σχισμές βράχων, έπινε νερό, έτρωγε λίγα χόρτα από την ιερή γη του Πόντου. Η καρδιά της καθαρίστηκε από τις δοκιμασίες, από τον πόνο και τα βάσανα. Ήταν τόση η καθαρότητα της αγγελικής πολιτείας της, που ξεπέρασε σε απλότητα και τα μικρά παιδιά. Τα ζώα του δάσους και του βουνού υποτάσσονταν από σεβασμό στη Σοφία και την υπηρετούσαν. Άδολη, αγνή, απονήρευτη, δεν γόγγυζε, αλλά ζούσε προσευχόμενη με φίλους της τις αρκούδες, τα φίδια, τα θηρία του δάσους και τα όρνια του ουρανού, τα οποία είχαν οικειότητα μαζί της.


(Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι)


Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»
Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου
του Γεωργίου Κ. Τουμανίδη:
«Πυρρίχιος Δρόμος»
εκδόσεις «Έαρ», 1η έκδοσηΑπρίλιος 2023, σελ. 27-32.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου