Κ. Γ. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ: «ΟΙ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΘΛΙΨΕΙΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ» (ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟΝ)

 

Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου
του Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλου:
«Οι Δοκιμασίες και οι Θλίψεις στη ζωή μας κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας»,
εκδόσεις «Φωτοδότες», 4η έκδοση, σελ 20-23.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»

Πρόλογος

Οι δοκιμασίες και οι θλίψεις, μας επισκέπτονται όλους! Άλλους λίγο και άλλους πολύ. Άλλους συχνά κι άλλους σε αραιότερα χρονικά διαστήματα. Κάποτε μοιάζουν δυσβάστακτες, ακόμη δε και ανυπόφορες! Πολλές φορές δε αιφνιδιαζόμαστε μ' αυτές, σαστίζουμε, τα χάνουμε, απογοητευόμαστε, απελπιζόμαστε, χανόμαστε! Σε κάθε περίπτωση λυπούμαστε, αλλάζει η ψυχική μας διάθεση, χάνουμε την ηρεμία μας, δεν ξέρουμε τι να κάνουμε, ενώ χίλιες δυο σκέψεις περνούν απ' το μυαλό μας! Να σαν κι αυτές: Γιατι να μου συμβεί αυτό; Καλά δεν ήταν όλα στη ζωή μου μέχρι τώρα; Δεν μ' αγαπάει πια ο Θεός; Γιατι με τιμωρεί; Γιατι μου στερεί αυτό ή εκείνο; Μα εγώ είμαι καλός άνθρωπος. Του το ζητούσα αυτό ή Του έλεγα να μη μου το στερήσει, κι όμως δεν με άκουσε! Και γιατι τόσοι άλλοι τα έχουν όλα, ευτυχούν, ιδιαίτερα δε εκείνοι που δεν είναι ευλαβείς και καλοί άνθρωποι; Κι ακόμη! Χίλιοι είναι οι προβληματισμοί στο «τι κάνω τώρα»; Πως να αντιμετωπίσω την κατάσταση που με βρήκε; Σε ποιους να καταφύγω; Ποια μέσα και τρόπους να χρησιμοποιήσω; Ανθρώπινα όλα τους! Κι ο καθένας θα μας πει το κάθε τι, οι φίλοι μας και πρόσωπα που μας αγαπούν θα μας συμβουλεύσουν για το ένα ή το άλλο, ως και αντικρουόμενα πράγματα ενδέχεται να ακούσουμε, ή θα προσπαθήσουν όπως-όπως να μας παρηγορήσουν, ή και να μας δώσουν πράγματι ένα χέρι βοήθειας. Ωστόσο όλα αυτά, μπορεί σε κάποιο βαθμό να μας ανακουφίζουν, όμως σε ποιο βαθμό πράγματι μας βοηθούν και μας οικοδομούν; Κι έτσι σκεφθήκαμε τους Πατέρες! Αυτούς που οικοδόμησαν και στήριξαν μοναδικά την Εκκλησία. Αυτούς που τόσο πολύ υπέφεραν ο καθένας τους προσωπικά, από ένα πλήθος δοκιμασιών και θλίψεων, όπως και ο Κύριός μας Τον οποίο τόσο πολύ αγάπησαν και υπηρέτησαν, στον οποίο τόσο πολύ αφιερώθηκαν. Λοιπόν, στ' αλήθεια, τι λένε οι Πατέρες επί όλων αυτών; Ποια είναι η θέση τους για το μεγάλο αυτό θέμα, πως οι ίδιοι το αντιμετώπιζαν, πως οικοδομούσαν τους πιστούς της εποχής τους, αλλά κι όλους τους πιστούς έκτοτε; Ενσκήψαμε στα συγγράμματά τους, την αποκαλούμενη Πατρολογία, σταχυολογήσαμε ό,τι βρήκαμε γραμμένο σ' αυτήν κατά το δυνατόν, το ταξινομήσαμε σε ενότητες, το χωρίσαμε σε κεφάλαια και πολλές παραγράφους, προβήκαμε σε πλήθος υπογραμμίσεων και γενικά σε ό,τι κρίναμε πρακτικό και χρήσιμο προκειμένου το κείμενο να είναι απλό, άνετο στη μελέτη και εύληπτο, ώστε καθένας μας -ακόμη δε και ο ολιγογράμματος- να χαρεί τα αναγραφόμενα, να παρηγορηθεί, να οικοδομηθεί και να πάρει τις αποφάσεις που πρέπει, στις δύσκολες εκείνες ώρες των δοκιμασιών και των θλίψεων. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Πατέρες περισσότερο χρησιμοποιούν τον ευρύτερο όρο «θλίψεις» στον οποίο περιλαμβάνουν τα πάντα. Δηλαδή τις κάθε είδους δοκιμασίες, τις ασθένειες, τις όποιες συμφορές, ακόμη δε και το πένθος! Είναι, πράγματι, εντυπωσιακή η σοφία τους, η έμπνευσή τους, το πλήθος των παραδειγμάτων που χρησιμοποιούν, αλλά και οι αναφορές τους στην Αγία Γραφή απ' όπου αντλούν τα πάντα, προκειμένου να βοηθήσουν τον κάθε πιστό. Στ' αλήθεια η μελέτη των κειμένων τους είναι απολαυστική, δίνει πολύ ενθουσιασμό κι ελπίδα, κατατοπίζει απολύτως, οπωσδήποτε οικοδομεί. Αλλά και αν κάποια σημεία είναι δύσκολα για κάποιον, ας τα μελετήσει πάλι και πάλι, ας μην απογοητευθεί, κι ας συνεχίσει με τα επόμενα. Δεν είναι καλό να αφήσει την τόσο εποικοδομητική μελέτη του βιβλίου, για μια δύσκολη παράγραφο, ας πούμε. Ελπίζουμε ότι ο φίλος αναγνώστης, πράγματι θα βρει χρήσιμη αυτή την προσπάθεια και θα ωφεληθεί πολύ. Όπως ωφεληθήκαμε κι εμείς κι απ' αυτήν ακόμη την συγγραφή του κι ενώ βρισκόμαστε σε καιρό δοκιμασίας...

Κ.Γ.Π.

ΟΙ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΘΛΙΨΕΙΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ

 ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Κι επιπλέον, ο Άγ. Ιω. Χρυσόστομος, τονίζει εύστοχα πως οι δοκιμασίες και οι θλίψεις είναι και το γνώρισμα του Χριστιανού, κι όχι χωρίς λόγο βέβαια. Ας το δούμε:

«Οι καλοί απολαμβάνουν εδώ τις τιμωρίες για τα αμαρτήματά τους...». Ας μην στενοχωριόμαστε όταν βλέπουμε ότι ευεργετούνται εδώ οι αμαρτωλοί, αλλ' ας χαιρόμαστε όταν υποφέρουμε εμείς οι ίδιοι, γιατί αυτές οι δοκιμασίες είναι πληρωμή για τις αμαρτίες μας. Ας μην επιζητούμε την άνεση, γιατί ο Χριστός υποσχέθηκε θλίψη στους μαθητές Του. Ακόμη και ο Παύλος λέγει:
«Όλοι όσοι θέλουν να ζουν με ευσέβεια, σύμφωνα με το θέλημα του Χριστού, θα διωχθούν». (Β' Τιμ. 3, 12). Κανείς γενναίος αθλητής δεν ζητάει στους αγώνες λουτρά και τραπέζι γεμάτο φαγητά και κρασί. Αυτό δεν είναι γνώρισμα αθλητή, αλλ' ανοήτου ανθρώπου! Γιατί ο μαχητής μάχεται με σκόνη, με λάδι, με τη ζέστη του ηλίου, με ιδρώτα πολύ, με θλίψη και με τη στενοχώρια του αγώνα. Αυτός είναι ο καιρός και να πυγμαχούμε κι ασφαλώς και να τραυματιζόμαστε και να χάνουμε αίμα και να θλιβόμαστε. Άκουσε τι λέγει ο μακάριος Παύλος: «Έτσι πυγμαχώ, όχι σαν να δίνω γροθιές στον αέρα» (Α' Κορ. 9, 26).
Ας θεωρήσουμε ότι όλη η ζωή μας είναι γεμάτη αγώνες, και ποτέ δεν θα ζητήσουμε ανάπαυση, ποτέ δεν θα αιφνιδιαστούμε στις θλίψεις μας. Έτσι και ο πυγμάχος όταν αγωνίζεται δεν αιφνιδιάζεται. Άλλος είναι ο καιρός των ανέσεων. Πρέπει μέσω των θλίψεων να γίνουμε τέλειοι. Αν και δεν υπάρχει ούτε διωγμός ούτε θλίψη, υπάρχουν όμως άλλες θλίψεις που μας συμβαίνουν κάθε μέρα. Αν, λοιπόν, δεν τις υποφέρουμε αυτές, πολύ λιγότερο θα αντέξουμε εκείνες.
«Ο πειρασμός που αντιμετωπίσατε -λέγει- δεν ήταν μεγαλύτερος, παρά στα ανθρώπινα μέτρα» (Α' Κορ. 10, 13). Ας προσευχόμαστε στον Θεό να μην πέσουμε σε πειρασμό. Όταν όμως πέσουμε, ας τον υποφέρουμε με γενναιότητα. Γιατί γνώρισμα των συνετών ανθρώπων είναι, το να μην ρίχνουν τον εαυτό τους σε κινδύνους, ενώ των γενναίων και φιλοσόφων το να σηκώνονται όρθιοι όταν πέσουν. Ούτε, λοιπόν, να πέφτουμε αλόγιστα (γιατί αυτό είναι γνώρισμα θρασύτητας), ούτε να υποχωρούμε όταν συρόμαστε και μας αναγκάζουν τα πράγματα (γιατί αυτό είναι απόδειξη δειλίας), αλλ' αν μας καλεί το κήρυγμα να μην αρνούμαστε.
Γενικά, όμως, αν δεν υπάρχει αιτία, ούτε λόγος, ούτε ανάγκη που μας καλεί σε ευσέβεια προς τον Θεό, ας μην τρέχουμε. Γιατί αυτό είναι επίδειξη και περιττή φιλοτιμία. Αν, όμως, συμβαίνει κάτι απ' αυτά που βλάπτει την ευσέβεια, κι αν ακόμη πρέπει να υποστούμε άπειρους θανάσιμους κινδύνους, ας μην αρνούμαστε καθόλου. Μην προσκαλείς τους πειρασμούς, όταν η ευσέβειά σου προχωρεί όπως επιθυμείς. Γιατί να προσελκύσεις κινδύνους χωρίς κανένα κέρδος;

[Απ' την Ε' ομιλία του  «ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΡΟΣ ΕΒΡΑΙΟΥΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗΝ»]

Γιατί το ίδιο ακριβώς θέμα, δηλαδή ότι οι δοκιμασίες και οι θλίψεις είναι το γνώρισμα των Χριστιανών, αναφέρει πάλι:

«Κανένας που θέλει να ζει με ευσέβεια, θα διωχθεί». Διωγμούς εδώ εννοεί τις θλίψεις, τις οδύνες. Γιατί δεν υπάρχει άνθρωπος που να βαδίζει την οδό της αρετής χωρίς θλίψη, οδύνη και πειρασμούς. Γιατί πως θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά γι' αυτόν που βαδίζει τη στενή και τεθλιμμένη οδό; Γι' αυτόν που άκουσε «στο κόσμο θα συναντήσετε θλίψη»; (Ιω. 16,33).
Αν εκείνο τον καιρό έλεγε ο Ιώβ «γεμάτη πειρασμούς και δοκιμασίες είναι η ζωή του ανθρώπου στη γη» (Ιώβ 7, 1), πόσο μάλλον τώρα; «Πονηροί άνθρωποι -λέγει- και απατεώνες θα προκόψουν στο χειρότερο, πλανώντες και πλανώμενοι». Τίποτε απ' αυτά ας μη σε θορυβεί, λέγει, αν εκείνοι ζουν με άνεση, ενώ εσύ με πειρασμούς, δοκιμασίες και θλίψεις. Τέτοια είναι η φύση του πράγματος.

Απ' τα δικά μου μπορείς να μάθεις ότι δεν υπάρχει άνθρωπος που να πολεμά με τους πονηρούς και να μην είναι σε θλίψη! Δεν είναι δυνατόν αυτός που πυγμαχεί να ζει με τρυφή, δεν είναι δυνατόν αυτός που παλεύει να απολαμβάνει! Κανένας, λοιπόν ας μην ζητάει άνεση, κανένας ας μην βρίσκεται σε ευθυμία! Η παρούσα ζωή είναι αγώνας, πόλεμος, θλίψη, στενοχώρια, δοκιμασία, το στάδιο των αγώνων! Άλλοι είναι οι καιροί της ανέσεως.

Αυτός είναι ο καιρός των ιδρώτων, αυτός είναι των πόνων. Κανένας (αθλητής) που αποδύθηκε και αλείφθηκε δεν επιζητεί την άνεση. Αν, λοιπόν, επιζητείς την άνεση γιατί αποδύθηκες»;

[Απ' την Η' Ομιλία του  «ΕΙΣ Β' ΠΡΟΣ ΤΙΜΟΘΕΟΝ ΕΠΙΣΤΟΛΗΝ»]

Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου
του Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλου:
«Οι Δοκιμασίες και οι Θλίψεις στη ζωή μας κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας»,
εκδόσεις «Φωτοδότες», 4η έκδοση, σελ 20-23.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»