Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου
του π. Πλακίδα Deseille:
«Είσοδος στο Μυστήριο των Μυστηρίων».
Εκδόσεις «Έαρ», Ιανουάριος 2019, σελ. 73-77.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ
ΤΑ ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ ΜΥΗΣΗ ΣΤΟ ΒΑΠΤΙΣΜΑ ΜΑΣ
ΣΤΑ ΑΓΙΑ ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ - ΟΜΙΛΙΑ Α'
Η εορτή των Θεοφανείων έχει μέσα στο χριστιανικό λειτουργικό έτος σημασία τουλάχιστον ισάξια με εκείνη των Χριστουγέννων. Αυτό φαίνεται κατ' αρχάς από την ίδια τη λειτουργική δομή της εορτής. Προηγούνται οι Μεγάλες Ώρες, οι λεγόμενες Βασιλικές, κατά τη διάρκεια των οποίων διαβάζονται κείμενα από την Παλαιά Διαθήκη που προτυπώνουν τα βασικά θέματα της εορτής. Στη συνέχεια, η αγρυπνία μοιάζει με εκείνη των Χριστουγέννων.
Τα Χριστούγεννα ο Κύριός μας έρχεται ανάμεσά μας, αλλά έρχεται σχεδόν μυστικά, φανερώνεται στη Μητέρα Του, την Παρθένο Μαρία, στον Ιωσήφ, στους ποιμένες και στους Μάγους που προσέρχονται από την Ανατολή' όλα αυτά, όμως γίνονται με εξαιρετική διάκριση, σχεδόν μυστικά, θα μπορούσαμε να πούμε. Μόνο δύο ευαγγελιστές, ο Ματθαίος και ο Λουκάς, συνέλεξαν από τα χείλη της Θεοτόκου, του Ιωσήφ και των κοντινών τους ανθρώπων αναμνήσεις σχετικές με τους πρώτους αυτούς μήνες, τα πρώτα χρόνια του Κυρίου.
Σήμερα πρόκειται για την επίσημη φανέρωση, θα λέγαμε, του Χριστού (Ματθ. γ' 13-17). Εμφανίζεται όντως ως ο Σωτήρ, ο οποίος έρχεται ανάμεσά μας και φανερώνεται πλήρως στον λαό Του. Και υπάρχει ένα πρόσωπο το οποίο παίζει ιδιαίτερο ρόλο στη φανέρωση αυτή: ο άγιος Ιωάννης, ο Πρόδρομος και Βαπτιστής. Είναι αυτός που εμφανίζεται σε όλα τα κείμενα που μας διηγούνται τη Βάπτιση του Χριστού' είναι ο Ιωάννης ο Πρόδρομος και Βαπτιστής του οποίου τη σύναξη τιμούμε την επομένη των Θεοφανείων' είναι ο Ιωάννης, ο μεγαλύτερος των προφητών' διότι, αν οι προφήτες προανήγγειλαν ότι ο Χριστός θα ερχόταν, ο Ιωάννης αναγγέλλει ότι ο Χριστός είναι ήδη ενώπιόν μας. Μας τον δείχνει, μας Τον κατονομάζει και καλείται να Τον βαφτίσει ο ίδιος.
Στη διάρκεια των ιερών ακολουθιών των Θεοφανείων θαυμαστά τροπάρια προσπαθούν να εκφράσουν τα συναισθήματα του Βαπτιστού, την ταπείνωσή του και αυτό το ρίγος του θαυμασμού που τον διαπερνά ολόκληρο. Ο Χριστός λοιπόν έρχεται στον Ιορδάνη για να βαπτιστεί από τον Ιωάννη. Φανερώνεται ως αμαρτωλός μεταξύ αμαρτωλών, δείχνοντας με αυτό ότι αναδέχθηκε όλες τις αμαρτίες μας, πήρε πάνω Του την αμαρτία του κόσμου. Βέβαια, ο Χριστός δεν διέπραξε ποτέ την παραμικρή προσωπική αμαρτία' σήκωσε όμως πραγματικά στους ώμους Του την αμαρτία του κόσμου. Προσέλαβε την ανθρώπινη φύση με όλη την αμαρτωλότητά της, και αυτό θέλει να δείξει σήμερα, καθώς έρχεται να βαφτιστεί από το χέρι του Ιωάννη.
Όπως ο ίδιος λέει, έρχεται «πληρώσαι πάσαν δικαιοσύνην» (Ματθ. γ' 15). Η βάπτιση αυτή του Χριστού περιβάλλεται με μια πολύ ιδιαίτερη σημασία, διότι με τη συμβολική αυτή πράξη, την είσοδό Του στα νερά του ποταμού και την έξοδό Του από αυτά, ο Χριστός ήδη προαναγγέλλει τον θάνατο και την Ανάστασή Του. Αναλαμβάνει την αμαρτία του κόσμου, εισέρχεται στα ύδατα' αυτά, όμως, δεν είναι πια καταστροφικά όπως εκείνα του Κατακλυσμού, αλλά είναι τα νερά που μεταμορφώνονται σε ποταμούς του Παραδείσου, σε ζωογόνες πηγές των οποίων τη ζωοποιό χάρη θα λάβουν εν συνεχεία εκείνοι που διά του Βαπτίσματος θα βυθιστούν σ' αυτά.
Πράγματι, με τη Βάπτισή Του στον Ιορδάνη ο Χριστός εγκαθιδρύει το μυστήριο του Βαπτίσματος, τόσο ως προφητικό σημείο του θανάτου και της Αναστάσεώς Του, ως και ως μυστήριο διά του οποίου μετέχουμε κι εμείς στον θάνατο και στην Ανάστασή Του. Εδώ πρέπει να παρατηρήσουμε πόσο πολλές εικόνες και προτυπώσεις της Παλαιάς Διαθήκης μπορούμε να διακρίνουμε στη σκηνή αυτή της Βαπτίσεως. Και πρώτα - πρώτα βέβαια είναι ο ίδιος ο ποταμός Ιορδάνης, ο οποίος είναι μια δεύτερη Ερυθρά Θάλασσα που διασχίστηκε τότε θαυματουργικά. Είναι η φωνή του Πατρός η οποία ακούστηκε ήδη κατά τη Δημιουργία και έδωσε την εντολή «Γεννηθήτω!» για όσα πλάστηκαν κατά τις έξι εκείνες ημέρες, και η οποία σήμερα διακηρύσσει την καινή κτίση διά του Υιού Του του αγαπητού.
Και βλέπουμε και το Άγιο Πνεύμα να υπερίπταται με τη μορφή περιστεράς, πράγμα που μας παραπέμπει στις πρώτες εκείνες ημέρες της Δημιουργίας, διότι, όταν ο Πατήρ δημιουργούσε τον κόσμο, το Άγιο Πνεύμα ήταν παρόν. Το βιβλίο της Γενέσεως λέει πράγματι ότι «πνεύμα Θεού επεφέρετο επάνω του ύδατος» (Γεν. α' 2). Και σήμερα πάλι το Πνεύμα του Θεού υπερίπταται του Ιορδάνη υπό τη συμβολική μορφή περιστεράς, για να μαρτυρήσει ότι επιτελείται μια καινούργια κτίση διά του λόγου του Πατρός, αλλά και της δυνάμεως του Αγίου Πνεύματος.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ
Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου του
π. Πλακίδα Deseille:
«Είσοδος στο Μυστήριο των Μυστηρίων».
Εκδόσεις «Έαρ», Ιανουάριος 2019, σελ. 73-77.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου