ΕΝΣΤΑΣΙΣ Γ': ΠΕΡΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΡΙΣ... ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ...

 

Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο
του Δημητρίου Παναγοπούλου: «Το Αντίδοτον του Θανάτου»,
Βιβλιοπωλείο «Νεκταρίου Παναγοπούλου», Αθήνα 1957, β' έκδοση, σελ. 42-44 .
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια κειμένου, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»

Εξητάσαμεν την Αγίαν Γραφήν και τας Ιεράς Παραδόσεις, επισκοπήσαμεν το περιεχόμενον της Θείας Λειτουργίας, εμελετήσαμεν επισταμένως τας «Περί της Θείας Κοινωνίας» ιεράς συγγραφάς των μεγάλων Πατέρων και Διδασκάλων της Εκκλησίας μας απ' αρχής της συστάσεως αυτής, και ούτω δια της Χάριτος του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού έρχεται εις φως η συγγραφή αύτη με σκοπόν να νουθετήση, να υπενθυμίση ή και να διδάξη ακόμη πάντα χριστιανόν, ποίον είναι το γνήσιον και αληθές πνεύμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας επί του θέματος τούτου, της Θείας Κοινωνίας. [...] *Απόσπασμα από τον πρόλογο του συγγραφέα.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ:

«ΤΟ ΑΝΤΙΔΟΤΟΝ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ»

(1957)

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΙΣ ΕΝΣΤΑΣΕΙΣ

ΕΝΣΤΑΣΙΣ Γ':

Τρις του έτους...

Υπάρχουν δυστυχώς, τόσον λαϊκοί όσον και Κληρικοί, που λέγουν, ότι οι χριστιανοί τρεις φορές τον χρόνον πρέπει να κοινωνούν.
Αυτή η κακή συνήθεια, το να κοινωνούν δηλαδή τρεις του έτους οι πιστοί, έχει επικρατήσει από μίαν αιτίαν που ολίγοι ασφαλώς την γνωρίζουν.
Υπάρχει κάτι που λέγεται «Τόμος της Ενώσεως», που θα ερμηνεύσωμεν πιο κάτω, τι είναι αυτός ο Τόμος.
Αλλά και αν ορθώς είχεν ο «Τόμος» ούτος, είναι δίκαιον να ισχύη αυτός καλύτερον από τόσας σάλπιγγας του Αγίου Πνεύματος που αναφέραμεν;
Είναι σωστόν να παραδεχώμεθα γνώμες εναντίας των ιερών κανόνων της Εκκλησίας μας;
Έγινε, δυστυχώς από μία κακή συνήθεια και καταστρατηγεί τους Θείους Νόμους.

Και ο Θ. Χρυσόστομος, διά την κακήν την σατανικήν αυτήν συνήθειαν, λέγει: «Χαλεπόν η συνήθεια, και δεινόν υποσκελίσαι και αφύλακτον. Ουκούν, όσω της συνηθείας απαλλαγήναι σπούδασον, προς δε την ετέραν, την χρησιμωτάτην, σεαυτόν μετάστησον». Δηλαδή: Κακόν πράγμα η συνήθεια και δύσκολον εις το να φυλαχθής εξ αυτής. Και εφ' όσον μάθης πόσην δύναμιν έχει η συνήθεια, τόσην σπουδήν και τόσην δύναμιν και θέλησιν, ην έχει η συνήθεια, χρειάζεται να βάλλης διά να φυλαχθής από την κακήν συνήθειαν και να μεταθέσης τον εαυτόν σου εις την καλήν συνήθειαν (Τόμ. 6, Λογ. 9).

Ας ίδωμεν, όμως, πως έγινεν αυτός ο κανών που σήμερον χρησιμοποιούμενος υπό των αγνοούντων καταστρατηγεί ιερούς Κανόνας και σκοτώνει ψυχάς, υπέρ ων Χριστός απέθανε. Ο κανών ούτος, ως λέγεται, έγινε από την εξής αιτίαν:

Ο Βασιλεύς Λέων ο Σοφός, επειδή ήλθεν εις τέταρτον γάμον αφωρίσθη υπό του τότε Πατριάρχουν Νικολάου, όστις και κατεβίβασε τον Νικόλαον από τον θρόνον, διότι δεν ήθελε να του συγχωρήση την τετραγαμίαν, και έβαλεν αντ' αυτού τον Ευθύμιον, ο οποίος έλυσεν από τον αφορισμόν τον Βασιλέα. Από ταύτην λοιπόν την αφορμήν διηρέθησαν εις δύο, τόσον οι Αρχιερείς όσον και ο υπόλοιπος λαός, και άλλοι μεν ήσαν με τον Πατριάρχην Νικόλαον άλλοι δε με τον Ευθύμιον. Όταν απέθανεν ο Βασιλεύς Λέων, εβασίλευσεν αντ' αυτού ο αδελφός του Αλέξανδρος, ο οποίος κατεβίβασε του θρόνου τον Ευθύμιον και ανέβασε και πάλιν τον Νικόλαον.

Αποθανόντος δε και του Αλεξάνδρου, εβασίλευσεν ο ανεψιός του (ο υιός δηλαδή του Λέοντος) Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητος, ο δε πενθερός του Ρωμανός έλαβε το αξίωμα του Βασιλοπάτορος. Ούτοι συγκρότησαν Σύνοδον κατά το 992 μ.Χ. και απηγόρευσαν όχι μόνον την τετραγαμίαν, αλλά και κατά των τριγάμων έκαμαν τον κατωτέρω κανόνα.

«Ει τις προς τεσσαρακοστόν έτος αναβεβηκώς, και μήτε την φύσιν αιδούμενος, μήτε της οφειλομένης χριστιανικής ευκόσμου ζωής φροντίδα ποιούμενος, αλλά μόνης της εμπαθούς επιθυμίας γενόμενος, προς τρίτον εαυτόν επιρρίπτεει γάμον, τούτον μετά πάσης ακριβείας και πρατηρήσεως μέχρι πενταετίας αμέτοχον είναι της του αγιασμού Μεταλήψεως, και μηδαμώς επ' αυτώ συντέμνεσθαι τον χρόνον, αλλά γαρ και μετά το αξιωθήναι της Αχράντου Μεταλήψεως, ουκ έσται συγκεχωρημένον αυτώ εν άλλω καιρώ τη Μεταλήψει προσιέναι ή εν μόνη τη σωτηρίω του Χριστού και Θεού ημών Αναστάσει, διά την εκ της προηγουμένης εγκρατείας των νηστειών, ως δυνατόν, αποκάθαρσιν ει τις δε τυρακοντούτης ων, και τέκνα έχων εκ των προλαβόντων γάμων τρίτη συνάπταιτο γυναικί, και ούτος δε ασυγχωρήτως μέχρι τετάρτου έτους της Κοινωνίας των αγιασμάτων αμέτοχος έστω, και μετά το τυχείν δε της μεταλήψεως των Μυστηρίων, τρις του ενιαυτού μόνον αξιωθήσεται απολαύσεως άπαξ μεν εν τη σωτηρίω του Χριστού και Θεού ημών Αναστάσει, δεύτερον δε εν τη Κοιμήσει της αχράντου Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και τρίτον εν τη Γενεθλίω ημέρα του Χριστού του Θεού ημών, διά το και εν ταύταις προηγείσθαι νηστείαν και το εκ ταύτης όφελος» βλ. Ιερόν Πηδάλιον, σελ. 315, 508-509).

Δηλαδή: Όποιος είναι εις ηλικίαν σαράντα χρόνων και δεν σκέπτεται την ηλικίαν του, ώστε να φροντίζω πως θα ζη ζωήν χριστινικήν, όπως επιβάλλεται εις τους Χριστιανούς, αλλά παρασύρεται μόνον από την σαρκικήν επιθυμίαν, να πέση εις τρίτον γάμον, ορίζομεν, ότι ο τοιούτος τρίγαμος να μη μεταλάβη έως πέντε χρόνους, και να μη έχη την άδειαν κανένας να του ολιγοστεύση το επιτίμιον αυτό. Και όταν περάσουν τα πέντε χρόνια και μεταλάβη, να μη μπορή πάλιν να μεταλαμβάνη συχνά παρά μόνον εις την Αγίαν Ανάστασιν, μετά το καθάρισμα της νηστείας της Αγίας Τεσσαρακοστής.

Όποιος δε πάλιν είναι τριάντα χρόνων και έχει παιδιά από τας πρώτας γυναίκας, και πάρη και τρίτην γυναίκα, αυτός να μη μεταλάβη έως τέσσαρας χρόνους, και αφού περάσουν τα τέσσερα χρόνια, τρεις φορές τον χρόνον μόνον να μεταλαμβάνη' ήτοι μίαν φοράν εις την Ανάστασιν, άλλη εις την Κοίμησιν της Θεοτόκου και τρίτον εις την Γέννησιν του Χριστού. Ωνομάσθη δε η πράξις αύτη της Συνόδου «Τόμος Ενώσεως», διότι ηνώθησαν πάλιν οι Αρχιερείς και όλος ο λαός, όστις ήτο πρότερον διηρημένος από την τετραγαμίαν του Λέοντος.

Τώρα όμως δεν ηξεύρωμεν ποίος ευλογημένος, είτε από αμάθειαν, είτε θέλων να εμποδίση τους Χριστιανούς από την αιώνιαν ζωήν, εκολόβωσε τον κανόνα αυτόν, και ούτως ηκρωτηριασμένον τον έβαλεν εις το Ωρολόγιον. Οι δε Πνευματικοί μας ευρόντες αυτόν και διελάλησαν εις όλην την οικουμένην, φορτώνοντας το επιτίμιον και τον κανόνα των τριγάμων επάνω εις όλους τους διγάμους, μονογάμους, παρθένους, και εις πάσαν απλώς ηλικίαν, προς χαράν του Σατανά. Διότι αυτό θέλει και ο Σατανάς, να μη κοινωνώμεν συχνά, ίνα μη ανοίξοιν οι οφθαλμοί της ψυχής μας και ίδωμεν και μας χάση.

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια κειμένου, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»
Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο
του Δημητρίου Παναγοπούλου: «Το Αντίδοτον του Θανάτου»,
Βιβλιοπωλείο «Νεκταρίου Παναγοπούλου», Αθήνα 1957, β' έκδοση, σελ. 42-44.