ΤΟ ΟΞΥΜΩΡΟ ΤΗΣ ΠΑΡΕΛΑΣΕΩΣ

Σᾶς γράφω ἀπό Θεσσαλονίκη. Καί ἔχω νά σᾶς μεταφέρω ἐνδιαφέρουσες εἰκόνες. Καθώς τό τριήμερο πού ἡ πόλη ἑορτάζει ταυτόχρονα τόν πολιοῦχο της Ἅγιο Δημήτριο, τήν ἀπελευθέρωσή της ἀπό τούς Ὀθωμανούς τό 1912 καί τήν 28η Ὀκτωβρίου συνυπῆρχε διαρκῶς τό ὀξύμωρο. Ἡ Ἱστορία δίπλα στήν συγκυρία.

του Μανώλη Κοττάκη

–Ἀπό τήν μία οἱ χιλιάδες προσκυνητές στά λείψανα τοῦ Ἁγίου Δημητρίου, τά ὁποῖα ἐπέστρεψαν στήν πόλη τό 1978 ἀπό τήν Ἰταλία ἐπί μητροπολίτου Παντελεήμονος τοῦ δεύτερου. Τότε πού βρέθηκαν στό ἀββαεῖο τοῦ Σάν Λορέντζο. Καί ἀπό τήν ἄλλη, λίγα χιλιόμετρα πιό κάτω ἀπό τόν Ἅγιο Δημήτριο, ἐκεῖ πού γεννήθηκε ὁ Μουσταφᾶ Κεμάλ, στό χῶρο τοῦ τουρκικοῦ Προξενείου πού ἔγινε ἡ μεγάλη προβοκάτσια τοῦ Ὀκτάι Ἐγκίν τό 1955 (ἔδωσε τήν ἀφορμή γιά τό πογκρόμ εἰς βάρος τῆς ἑλληνικῆς μειονότητας τῆς Κωνσταντινουπόλεως), ἑκατοντάδες Τοῦρκοι ἐπισκέπτες νά περιμένουν ὑπομονετικά γιά νά δοῦν τόν χῶρο πού γεννήθηκε ὁ ἱδρυτής τοῦ τουρκικοῦ κράτους.

–Ἀπό τή μία οἱ Ἔφεδροι, πού ξεκίνησαν πεζοί ἀπό τό χωριό «Γέφυρα» γιά νά ἀναπαραστήσουν, πορευόμενοι ἐπί 25 χιλιόμετρα μέχρι τόν Λευκό Πύργο, τήν εἴσοδο τοῦ ἑλληνικοῦ στρατοῦ στήν πόλη τοῦ 1912 (σέ αὐτό τό χωριό παρέδωσε εἰρηνικά τήν Θεσσαλονίκη στούς στρατηγούς μας ὁ Ταχσήν Πασᾶς), καί ἀπό τήν ἄλλη, στόν ἴδιο χῶρο, ἑκατοντάδες ἀμέριμνοι Τοῦρκοι ἐπισκέπτες καθιστοί στά παγκάκια, οἱ ὁποῖοι προφανῶς δέν γνώριζαν γιατί αὐτοί οἱ ἄνδρες ψάλλουν τόν ἐθνικό ὕμνο!

–Ἀπό τή μία ἡ ἐπίδειξη δύναμης τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων στήν καλύτερη παρέλαση πού εἴδαμε ποτέ τά τελευταῖα χρόνια, ἡ ὁποία εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα νά εἶναι γεμάτη ἀπό κόσμο ὅλη ἡ παραλιακή λεωφόρος Νίκης μέχρι τήν Νέα Παραλία καί τό «Μακεδονία Παλλάς» (τό πλῆθος μέ τήν ἔκτασή του θύμιζε τίς ἀλησμόνητες πολιτικές συγκεντρώσεις τῆς δεκαετίας τοῦ 1990), κόσμο πού φωτογράφιζε τά ἀεροπλάνα καί τά ἑλικόπτερα τῆς Πολεμικῆς μας Ἀεροπορίας, καί ἀπό τήν ἄλλη, μεταξύ αὐτοῦ τοῦ κόσμου, πολλοί Βούλγαροι καί Σκοπιανοί, πού μᾶλλον ἀγνοοῦσαν τί ἀκριβῶς συνέβαινε στήν παρέλαση πού ἦταν σέ ἐξέλιξη λίγα μέτρα πιό κάτω, στό «Μακεδονία Παλλάς».

Πού, στήν οὐσία, δέν ἐπρόκειτο γιά παρέλαση, ἀλλά γιά τήν σύναξη τοῦ Ἔθνους: Μακεδονομάχοι μέ τίς στολές τους, Σύλλογοι πού φέρουν τό ὄνομα τοῦ Παύλου Μελᾶ, Σύλλογοι πού φέρουν τό ὄνομα τοῦ ἥρωα τῆς ἐπαναστάσεως τοῦ 1821 Ἐμμανουήλ Παππᾶ, ὁποῖος θυσίασε ὅλη τήν οἰκογένεια γιά τό ἔθνος, τό «Μακεδονία ξακουστή» στά χείλη ὅλων καί στή διαπασῶν, ἄνδρες μέ τή στολή τῶν ὑπολοχαγῶν τοῦ 1904, Πόντιοι μέ τό σύνθημα «Πόντος, Ἑλλάς, Μακεδονία», Βλάχοι, Σαρακατσάνοι, Ἠπειρῶτες, Κρῆτες, Ρουμελιῶτες, Θρακιῶτες, Κωνσταντινουπολίτες. Τό ὅλον Ἔθνος πανηγύριζε τά ἑλληνικά χώματα. Τήν ἀνάκτηση προαιώνιων ἑλληνικῶν ἐδαφῶν.

Ὀξύμωρο νά παρελαύνει τό Ἔθνος μπροστά σέ Βούλγαρους, Τούρκους καί Σκοπιανούς, οἱ ὁποῖοι ἐπισκέφθηκαν τό τριήμερο τήν σύγχρονη μητροπολιτική πρωτεύουσα τῶν Βαλκανίων. Μιά πόλη πού ἀποπνέει πλέον δυναμισμό καί στέκεται στά πόδια μόνη της. Εὔλογο μετά ταῦτα τό ἐρώτημα: Εἶναι ἡ Ἱστορία φυλακή; Μᾶς ἐμποδίζει σέ κάτι; Θά πρέπει νά τήν διαγράψουμε γιά τά εὐρώ τοῦ τουριστικοῦ συναλλάγματος; Μποροῦν νά συνυπάρξουν ὅλα μαζί; Ἤ μήπως πρέπει νά χαμηλώσουμε τούς τόνους καί νά ὑποστείλουμε τίς σημαῖες τῆς Ἱστορίας χάριν τῆς αὐξήσεως τοῦ… ΑΕΠ ;

Τήν ἀπάντηση τήν ξέρετε καί εἶναι βεβαίως «Ὄχι». «Ὄχι» τοῦ ἴδιου ἀναστήματος μέ αὐτό πού εἶπε ὁ Μεταξᾶς στούς Ἰταλούς. Προφανῶς καί οἱ λαοί δέν θέλουν τόν πόλεμο. Προφανῶς καί οἱ λαοί θέλουν τήν εἰρήνη. Προφανῶς καί τήν θέλουν τόσο πολύ πού καμμιά φορά μετατρέπουν τίς ἱστορικές ἐπετείους σέ εὐκαιρία γιά ἀπόδραση, τριήμερο καί ἀναψυχή. Δεκάδες Ἰσραηλινοί ἑόρτασαν τήν ἐπέτειο τοῦ Γιόμ Κιπούρ πρίν ἀπό μερικές μέρες στό Μικρό καί στό Μεγάλο Πάπιγκο. Δεκάδες Τοῦρκοι ἀποφεύγουν τήν νηστεία τοῦ Ραμαζανιοῦ καί τοῦ Μπαϊραμιοῦ μέ ἀποδράσεις στήν Ἀλεξανδρούπολη καί τήν Θεσσαλονίκη, τά τζαμιά τῶν ὁποίων ἐπισκέπτονται. Δεκάδες Ἕλληνες ἑόρτασαν τήν 28η Ὀκτωβρίου στό Παρίσι καί τήν Ρώμη.

Ὁ ἐπεκτατισμός καί ὁ ἀναθεωρητισμός ὅμως ἀγνοεῖ πολλές φορές τίς ἐπιθυμίες τῶν λαῶν. Γι’ αὐτό καί πρέπει νά προστατεύουμε τήν Ἱστορία μας. Τήν μνήμη μας. Καί ἄς φαίνεται τώρα ἀχρείαστη μπροστά στήν ἀνάπτυξη. Γιά νά θυμόμαστε ἀπό ποῦ ἐρχόμαστε. Γιά νά μήν ἀτονοῦν τά ἐθνικά ἀνακλαστικά. Γιά νά λέμε αὐτό πού εἶπε ὁ πιλότος δανειζόμενος τούς στίχους τοῦ Κωστή Παλαμᾶ: «γιά αὐτούς πού πέρασαν, γιά αὐτούς πού θά ἔρθουν». Συμπληρώνοντάς το μέ τό «κριτές μας οἱ ἀγέννητοι καί οἱ νεκροί». Γιά νά μήν εἴμαστε χαλαροί, γιά νά ἔχουμε φρόνημα καί νά μήν πιαστοῦμε στόν ὕπνο, ἄν -βάσκανος μοῖρα- ἔρθει ἡ στιγμή. Ἡ Ἱστορία δέν ἀνταλλάσσεται μέ εὐρώ. Οὔτε τό φρόνημα. Τά εὐρώ προστίθενται στούς ἐτήσιους ἐθνικούς λογαριασμούς, πού ἄλλοτε πᾶνε καλά κι ἄλλοτε ὄχι. Ἡ Ἱστορία τοκίζεται ὡς ἐθνικό κεφάλαιο στήν συνείδηση τῶν πολιτῶν. Δέν εἶναι ἄσκοπη ἡ ἐπένδυση σέ αὐτήν λοιπόν, ἀλλά ἐπιβεβλημένη!

Καί κάτι τελευταῖο. Δέν μπορεῖς νά τεμαχίσεις τήν Ἱστορία καί νά τήν ξεχωρίσεις ἀπό τήν Ὀρθοδοξία, ἡ ὁποία εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἐθνική ταυτότητα. Ὁ Ἅγιος Δημήτριος, προερχόμενος ἀπό ἀριστοκρατική οἰκογένεια τῆς πόλεως, ὑπῆρξε καί ὁ Ἅγιός της καί ὁ προστάτης της καί ὁ ἀπελευθερωτής της. Καθώς ἡ ἀπελευθέρωση τῆς πόλεως τό 1912 συνέπεσε μέ τήν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς του! *Εκ της ηλεκτρονικής «ΕΣΤΙΑΣ» της 30.10.2024. Επιμέλεια, παρουσίαση ημετέρα.