Σάββατο 7 Δεκεμβρίου 2024

Κ. Γ. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ: «ΟΙ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΘΛΙΨΕΙΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ» (ΜΕΡΟΣ ΔΕΚΑΤΟΝ ΕΒΔΟΜΟΝ)

 




Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου
του Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλου:
«Οι Δοκιμασίες και οι Θλίψεις στη ζωή μας κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας»,
εκδόσεις «Φωτοδότες», 4η έκδοση, σελ 154-157.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»




Πρόλογος


Οι δοκιμασίες και οι θλίψεις, μας επισκέπτονται όλους! Άλλους λίγο και άλλους πολύ. Άλλους συχνά κι άλλους σε αραιότερα χρονικά διαστήματα. Κάποτε μοιάζουν δυσβάστακτες, ακόμη δε και ανυπόφορες! Πολλές φορές δε αιφνιδιαζόμαστε μ' αυτές, σαστίζουμε, τα χάνουμε, απογοητευόμαστε, απελπιζόμαστε, χανόμαστε! Σε κάθε περίπτωση λυπούμαστε, αλλάζει η ψυχική μας διάθεση, χάνουμε την ηρεμία μας, δεν ξέρουμε τι να κάνουμε, ενώ χίλιες δυο σκέψεις περνούν απ' το μυαλό μας! Να σαν κι αυτές: Γιατί να μου συμβεί αυτό; Καλά δεν ήταν όλα στη ζωή μου μέχρι τώρα; Δεν μ' αγαπάει πια ο Θεός; Γιατί με τιμωρεί; Γιατί μου στερεί αυτό ή εκείνο; Μα εγώ είμαι καλός άνθρωπος. Του το ζητούσα αυτό ή Του έλεγα να μη μου το στερήσει, κι όμως δεν με άκουσε! Και γιατί τόσοι άλλοι τα έχουν όλα, ευτυχούν, ιδιαίτερα δε εκείνοι που δεν είναι ευλαβείς και καλοί άνθρωποι; Κι ακόμη! Χίλιοι είναι οι προβληματισμοί στο «τι κάνω τώρα»; Πως να αντιμετωπίσω την κατάσταση που με βρήκε; Σε ποιους να καταφύγω; Ποια μέσα και τρόπους να χρησιμοποιήσω; Ανθρώπινα όλα τους! Κι ο καθένας θα μας πει το κάθε τι, οι φίλοι μας και πρόσωπα που μας αγαπούν θα μας συμβουλεύσουν για το ένα ή το άλλο, ως και αντικρουόμενα πράγματα ενδέχεται να ακούσουμε, ή θα προσπαθήσουν όπως-όπως να μας παρηγορήσουν, ή και να μας δώσουν πράγματι ένα χέρι βοήθειας. Ωστόσο όλα αυτά, μπορεί σε κάποιο βαθμό να μας ανακουφίζουν, όμως σε ποιο βαθμό πράγματι μας βοηθούν και μας οικοδομούν; Κι έτσι σκεφθήκαμε τους Πατέρες! Αυτούς που οικοδόμησαν και στήριξαν μοναδικά την Εκκλησία. Αυτούς που τόσο πολύ υπέφεραν ο καθένας τους προσωπικά, από ένα πλήθος δοκιμασιών και θλίψεων, όπως και ο Κύριός μας Τον οποίο τόσο πολύ αγάπησαν και υπηρέτησαν, στον οποίο τόσο πολύ αφιερώθηκαν. Λοιπόν, στ' αλήθεια, τι λένε οι Πατέρες επί όλων αυτών; Ποια είναι η θέση τους για το μεγάλο αυτό θέμα, πως οι ίδιοι το αντιμετώπιζαν, πως οικοδομούσαν τους πιστούς της εποχής τους, αλλά κι όλους τους πιστούς έκτοτε; Ενσκήψαμε στα συγγράμματά τους, την αποκαλούμενη Πατρολογία, σταχυολογήσαμε ό,τι βρήκαμε γραμμένο σ' αυτήν κατά το δυνατόν, το ταξινομήσαμε σε ενότητες, το χωρίσαμε σε κεφάλαια και πολλές παραγράφους, προβήκαμε σε πλήθος υπογραμμίσεων και γενικά σε ό,τι κρίναμε πρακτικό και χρήσιμο προκειμένου το κείμενο να είναι απλό, άνετο στη μελέτη και εύληπτο, ώστε καθένας μας -ακόμη δε και ο ολιγογράμματος- να χαρεί τα αναγραφόμενα, να παρηγορηθεί, να οικοδομηθεί και να πάρει τις αποφάσεις που πρέπει, στις δύσκολες εκείνες ώρες των δοκιμασιών και των θλίψεων. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Πατέρες περισσότερο χρησιμοποιούν τον ευρύτερο όρο «θλίψεις» στον οποίο περιλαμβάνουν τα πάντα. Δηλαδή τις κάθε είδους δοκιμασίες, τις ασθένειες, τις όποιες συμφορές, ακόμη δε και το πένθος! Είναι, πράγματι, εντυπωσιακή η σοφία τους, η έμπνευσή τους, το πλήθος των παραδειγμάτων που χρησιμοποιούν, αλλά και οι αναφορές τους στην Αγία Γραφή απ' όπου αντλούν τα πάντα, προκειμένου να βοηθήσουν τον κάθε πιστό. Στ' αλήθεια η μελέτη των κειμένων τους είναι απολαυστική, δίνει πολύ ενθουσιασμό κι ελπίδα, κατατοπίζει απολύτως, οπωσδήποτε οικοδομεί. Αλλά και αν κάποια σημεία είναι δύσκολα για κάποιον, ας τα μελετήσει πάλι και πάλι, ας μην απογοητευθεί, κι ας συνεχίσει με τα επόμενα. Δεν είναι καλό να αφήσει την τόσο εποικοδομητική μελέτη του βιβλίου, για μια δύσκολη παράγραφο, ας πούμε. Ελπίζουμε ότι ο φίλος αναγνώστης, πράγματι θα βρει χρήσιμη αυτή την προσπάθεια και θα ωφεληθεί πολύ. Όπως ωφεληθήκαμε κι εμείς κι απ' αυτήν ακόμη την συγγραφή του κι ενώ βρισκόμαστε σε καιρό δοκιμασίας...



Κ.Γ.Π.






ΟΙ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΘΛΙΨΕΙΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ





 ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ




δ. Στον Θεό να καταφεύγουμε και πουθενά αλλού!



Τονίζει ο Μέγας Βασίλειος:
«Ζωηρά διατύπωσε τον λόγο ο προφήτης Δαβίδ, όταν είπε:
«Στις ακατάπαυστες θλίψεις που μας βρήκαν [καταφύγιό μας είναι ο Παντοδύναμος Θεός]». (Ψαλμ. 45,2)...
«Γι' αυτό και δεν θα φοβηθούμε όταν σείεται απ' τα θεμέλια η γη και βουνά ολόκληρα γκρεμίζονται στα βάθη των θαλασσών». (Ψαλμ. 45,3).
Με τα λόγια αυτά ο προφήτης μας παρουσιάζει ότι είναι μεγάλη δύναμη η πεποίθηση
και η εμπιστοσύνη στον Χριστό γιατί,
κι αν τα πάντα γίνουν άνω - κάτω, κι αν η γη περιστρέφεται απ' τους σεισμούς,
κι αν τα βουνά εγκαταλείψουν τη θέση τους και μετατοπιστούν στη μέση της θάλασσας,
δεν θα φοβηθούμε, γιατί έχουμε τον Θεό καταφύγιο και δύναμη και βοηθό
στις υπερβολικές δοκιμασίες που μας βρήκαν.



Ποιου ανθρώπου η καρδιά είναι τόσο απτόητη, ποιου οι λογισμοί είναι τόσο ατάραχοι, ώστε σε τόσο μεγάλη σύγχυση να έχει το νου του σταθερά στραμμένο προς τον Θεό και λόγω της ελπίδας του σ' Αυτόν, να μην τα χάνει σε κανένα απ' όσα συμβαίνουν; Εμείς, όμως, δεν ανεχόμαστε την οργή ενός ανθρώπου, κι όταν μας επιτεθεί ένα σκυλί ή κάποιο άλλο θηρίο, δεν στρεφόμαστε προς τον Θεό, που στις θλίψεις μας είναι βοηθός μας, αλλ' απ' τον φόβο μας στρεφόμαστε και στηριζόμαστε στον εαυτό μας! «Ήχησαν και ταράχθησαν τα ύδατα αυτών». Ανέφερε ταραχή της γης και μετάβαση των βουνών. Τώρα λέγει σάλο και αναποδογύρισμα της θάλασσας, εξ αιτίας της πτώσεως των βουνών στα μέρη των θαλασσών. «Ήχησαν και ταράχθησαν τα ύδατα αυτών», δηλαδή των θαλασσών. Επιπλέον τα όρη δημιουργούν ταραχή στα ύδατα, επειδή δεν είναι τοποθετημένα στη θάλασσα, αλλά με τον δικό τους σάλο προξενούν μεγάλα κλονισμό στα νερά. Όταν, λοιπόν, ταράσσεται η γη, κι τα νερά των θαλασσών θα ηχήσουν και θα τιναχθούν προς τα επάνω απ' τα βάθη, και τα βουνά μετατοπίζονται και υπομένουν μεγάλη ταραχή, εξ αιτίας της υπερβολικής δυνάμεως του Θεού, τότε, λέγει, η καρδιά μας μένει απτόητη, γιατί έχουμε ασφαλείς και βέβαιες τις ελπίδες μας στον Θεό. «Εταράχθησαν τα όρη εν τη κραταιότητι Αυτού». Μπορείς να καταλάβες και μεταφορικά το νόημα του ρητού, ονομάζοντας όρη εκείνους που υπερηφανεύονται για την δύναμή τους, αγνοούν όμως τη δύναμη του Θεού, και υπερυψώνονται κατά της γνώσεως του Θεού, στη συνέχεια όμως νικιούνται από εκείνους που κηρύττουν τον Λόγο της σοφίας με δύναμη και σοφία, και μετά τη συναίσθηση της φτώχειας τους φοβούνται τον Κύριο, και ταπεινώνονται κάτω απ' τη δύναμή Του. Ίσως και οι άρχοντες του αιώνα αυτού, και οι πατέρες της μάταιης σοφίας, ονομάζονται κι αυτοί όρη, οι οποίοι ταράσσονται με τη δύναμη του Χριστού, την οποία φανέρωσε στον αγώνα Του διά του σταυρού εναντίον του κυρίαρχου θανάτου. (Εβρ. 2,14).


[Απ' την Ομιλία του «ΕΙΣ ΤΟΝ ΜΕ' ΨΑΛΜΟΝ»]


Στο επόμενο κείμενο ο Μ. Βσίλειος, τονίζει τη βεβαιότητα ότι οι δοκιμασίες και οι θλίψεις είναι το χαρακτηριστικό γνώρισμα των εναρέτων, και πως με την καταφυγή μας στον Θεό και τις θερμές ικεσίες μας, Εκείνος μας λυτρώνει. Δέστε... «Είναι πολλές οι θλίψεις των δικαίων και των εναρέτων, κι απ' όλες αυτές θα τους λυτρώσει ο Κύριος», αναφέρει ο Ψαλμωδός. Και «εν παντί θλιβόμενοι, αλλ' ου στενοχωρούμενοι», λέγει ο Απ. Παύλος (β' κορ. 4,8). [Δηλαδή θλιβόμαστε σε κάθε τόπο και περίσταση, αλλ' οι θλίψεις αυτές δεν μας δημιουργούν αδιέξοδο και αγωνιώδη στενοχώρια]. Γι' αυτό και ο Κύριος είπε στους μαθητές Του: «Εν τω κόσμω θλίψιν έχετε. Αλλά θαρσείτε, εγώ νενίκηκα τον κοσμον» (Ιω. 16,33). [Δηλαδή, εφόσον είσαστε μέσα στον κόσμο θα έχετε θλίψη. Αλλά έχετε θάρρος, εγώ έχω νικήσει τον κόσμο, εξασφαλίζοντας έτσι και σ' εσάς τη νίκη]. Ώστε, αν κάποτε δεις τους δικαίους και τους ευσεβείς να βρίσκονται σε δοκιμασίες, όπως οι ασθένειες, οι αναπηρίες του σώματος, ο θάνατος των συγγενών, τα χτυπήματα, οι εξευτελισμοί, η φτώχεια και η στέρηση των αναγκαίων, να θυμηθείς ότι: «Είναι πολλές οι θλίψεις των δικαίων και π' όλες αυτές θα τους λυτρώσει ο Κύριος» (Ψαλμ. 33,20). Εκείνος δε που λέει ότι δεν αρμόζει στον δίκαιο και ευσεβή η θλίψη, δεν λέει τίποτε άλλο, παρά το ότι δεν αρμόζει στον αθλητή ο αντίπαλος. Αλλ' εάν ο αθλητής δεν αγωνίζεται με αντίπαλο, [ποιες αφορμές (αιτίες) θα έχει για να στεφανωθεί; Ήδη για τέταρτη φορά αναφέρει ο Ψαλμός αυτός (ο 33ος) με ποιον τρόπο σώζει ο Κύριος απ' τις θλίψεις, εκείνους που θέλει να σώσει. Πρώτα είπε: «Ζήτησα με πόθο τον Κύριο και με άκουσε με ευγένεια, και με λύτρωσε απ' όλες τις θλίψεις μου». (Ψαλμ. 33,5). Δεύτερο, πάλι, είπε: «Αυτός ο φτωχός και ταπεινωμένος φώναξε δυνατά και ο Κύριος τον άκουσε με ευμένεια και τον λύτρωσε απ' όλες τις θλίψεις μου» (33,7). Τρίτο είπε: «Ύψωσον κραυγή ικεσίας οι δίκαιοι και ο Κύριος τους άκουσε με ευμένεια, και τους λύτρωσε απ' όλες τις θλίψεις και τις δοκιμασίες τους». (Ψαλμ. 33,18). Και τελευταία: «Είναι πολλές οι θλίψεις που θα δοκιμάσουν στη ζωή τους οι δίκαιοι και απ' όλες αυτές θα τους λυτρώσει ο Κύριος». (Ψαλμ. 33,20).


[Απ' την ΟΜΙΛΙΑ του «ΕΙΣ ΤΟΝ ΛΓ' ΨΑΛΜΟΝ»]


Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου
του Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλου:
«Οι Δοκιμασίες και οι Θλίψεις στη ζωή μας κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας»,
εκδόσεις «Φωτοδότες», 4η έκδοση, σελ 154-157.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου