Η ΘΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕΤΑ ΚΑΙ ΑΝΕΥ ΝΗΣΤΕΙΑΣ

 

Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο
του Δημητρίου Παναγοπούλου: «Το Αντίδοτον του Θανάτου»,
Βιβλιοπωλείο «Νεκταρίου Παναγοπούλου», Αθήνα 1957, β' έκδοση, σελ. 66-70.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια κειμένου, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»

Εξητάσαμεν την Αγίαν Γραφήν και τας Ιεράς Παραδόσεις, επισκοπήσαμεν το περιεχόμενον της Θείας Λειτουργίας, εμελετήσαμεν επισταμένως τας «Περί της Θείας Κοινωνίας» ιεράς συγγραφάς των μεγάλων Πατέρων και Διδασκάλων της Εκκλησίας μας απ' αρχής της συστάσεως αυτής, και ούτω δια της Χάριτος του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού έρχεται εις φως η συγγραφή αύτη με σκοπόν να νουθετήση, να υπενθυμίση ή και να διδάξη ακόμη πάντα χριστιανόν, ποίον είναι το γνήσιον και αληθές πνεύμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας επί του θέματος τούτου, της Θείας Κοινωνίας. [...] *Απόσπασμα από τον πρόλογο του συγγραφέα.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ:

«ΤΟ ΑΝΤΙΔΟΤΟΝ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ»

(1957)

Η ΘΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕΤΑ ΚΑΙ ΑΝΕΥ ΝΗΣΤΕΙΑΣ

Την συνήθειαν ως φαίνεται, του μεταλαμβάνειν μόνον τας Τεσσαρακοστάς και ποιείν προ της Μεταλήψεως υποχρεωτικήν νηστείαν εισήγαγεν εις την Εκκλησίαν η ηθική μας κατάπτωσις, η λήθη των θεσμών της Εκκλησίας μας και η αμαρτία. Διότι ο Θ' Αποστολικός Κανών, και ο Β' της εν τη Αντιοχεία Συνόδου, επί ποινή αφορισμού, διατάσσουν την Μετάληψιν εις πάντα πιστόν χριστιανόν, οσάκις αν επιτελήται η Θεία Λειτουργία. Ήτο ποτέ δυνατόν η καθ' εκάστην νηστεία, αφού τετράκις της εβδομάδος ετελείτο η ιερουργία; Ασφαλώς όχι.

Ο Θ. Ιερώνυμος λέγει, ότι οι χριστιανοί της Ρώμης εκοινώνουν καθ' εκάστην και ερωτάται; Αφού εκοινώνουν καθ' εκάστην ενήστευον και καθ' εκάστην; Ο Μέγας Βασίλειος λέγει, ότι οι χριστιανοί της επαρχίας του, της Καππαδοκίας εκοινώνουν τετράκις της εβδομάδος, οι δε Μοναχοί καθ' εκάστην, έχοντες παρ' εαυτοίς άγιον Άρτον. Ερωτάται: Εφ' όσον εκοινώνουν καθ' εκάστην, ενήστευον και καθ' εκάστην; Ασφαλώς όχι.

Ο Θ. Χρυσόστομος λέγει, ότι η Θεία Κοινωνία γίνεται τρις της εβδομάδος, ενίοτε και τετράκις, ενήστευον καθ' εκάστην; Ασφαλώς όχι. Ο Άγιος Τιμόθεος επιτρέπει εις τους δαιμονιζομένους να κοινωνώσι κατά Κυριακήν, ει δε τους μη δαιμονιζόμενους καθ' εκάστην. Πότε ενήστευον; Οι δε της Θεσσαλονίκης Άγιοι Πατέρες, Γρηγόριος ο Παλαμάς και Συμεών, λέγουν, ότι οι χριστιανοί οφείλουν κατά πάσαν Κυριακήν και εορτήν να κοινωνώσι του Σώματος και του Αίματος του Χριστού. Εορταί δε συμπίπτουσιν ενίοτε τρεις και τετράκις της εβδομάδος κατά σειράν. Πού η τριήμερος και οκταήμερος νηστεία;

Εάν λοιπόν οι συνεχώς κοινωνούντες ενήστευον προ της Θείας Κοινωνίας, τότε ουδέποτε θα έτρωγον κρέας ή ιχθύν καθ' όλην την ζωήν των. Ουδείς λοιπόν Κανών εμποδίζει τον χριστιανόν από της Θείας Κοινωνίας, αν μη προηγουμένως ενήστευσεν εν καιρώ μη καθιερωμένης νηστείας. Νόμοι δε εν τη Ορθοδόξω Εκκλησία είναι οι λόγοι του Χριστού, οι Κανόνες των Αγίων Αποστόλων και αι αποφάσεις των επτά Οικουμ. Συνόδων και των ένδεκα Τοπικών, τας οποίας επικύρωσαν αι επτά Οικουμενικαί, ων το κύρος είναι αδιαφιλονίκητον. Ας ερωτήσωμεν όμως τους Ιερωμένους' Νηστεύετε Πατέρες το Σάββατον, ίνα κοινωνήσητε την Κυριακήν; Όχι βέβαια. 

Και διατί τούτο; Διότι δεν υπάρχει Νόμος που να σας επιβάλλει νηστείαν. Και ερωτώμεν' Μήπως όμως υπάρχει Νόμος που λέγει, ότι οι ιερωμένοι δύνανται να κοινωνώσιν, οι δε λαϊκοί να νηστεύωσιν ίνα κοινωνώσιν; Ούτε και αυτό υπάρχει. Συμπέρασμα: Εάν, λοιπόν, ήτο αμάρτημα το τρώγειν αρτήσιμον προ της Θείας Κοινωνίας, έπρεπε πρώτοι οι Κληρικοί να ετήρουν τον Νόμον τούτον και να μη τρώγωσι. Διότι, εάν υποθέσωμεν ότι οι Κληρικοί μεν δεν αμαρτάνουσι, τρώγοντας κρέας προ της Θείας Κοινωνίας, οι δε λαϊκοί αμαρτάνουσι τρώγοντες, τότε, κατ' αυτήν την λογικήν, δεν αμαρτάνουσι οι ιερωμένοι και να κλέπτουν ή να πορνεύουν, διότι είναι ιερωμένοι, οι δε λαϊκοί αμαρτάνουν κλέπτοντες ή πορνεύοντες!! Χρειάζεται λοιπόν τόση λογική και δεν υπάρχει, ίνα εννοήσωμεν, ότι κάτι που δεν είναι αμάρτημα και διά τους λαϊκούς; Ποίος νόμος ή ποίος Κανών Εκκλησιαστικός λέγει οι ιερείς να τρώγουν και να κοινωνώσιν κι οι λαϊκοί όχι; 

Το νηστεύειν άρα προ της Θείας Κοινωνίας, εν καιρώ μη νηστείας (διότι αι κεκανονισμέναι νηστείαι των τεσσαρακοστών, της Τετάρτης και της Παρασκευής, υπάρχουν και πρέπει να τηρώνται απαραβάτως, εκτός των ασθενούντων) είναι έξω των κανόνων της Εκκλησίας και κατά συνέπειαν δεν είναι ανόθευτος διδασκαλία του Χριστού, των Αποστόλων και της Εκκλησίας, καθ' ότι ουδείς Νόμος διατάσσει τούτο. 

Ουδέποτε, οι θείοι Απόστολοι, ή η Εκκλησία ή οι Πατέρες αυτής διελογίσθηκαν να κάμουν τους χριστιανούς των πόλεων και των χωρίων ασκητάς των ορέων, αλλά σώφρονας, νηφαλίους, εγκρατείς, λογικούς, φύλακας των θείων εντολών, όπως πάντοτε προσέρχωνται συνεχώς, εν καιρώ μεν νηστείας νηστεύοντες, εν καιρώ δε μη νηστείας τρώγοντες, και να κοινωνώσι μετέχοντες του Άρτου της Ζωής και της Αθανασίας, εις άφεσιν αμαρτιών και ζωήν θάνατον.

Ώστε η σχέσις της Νηστείας προς την Θείαν Κοινωνίαν με βάσιν τα ανωτέρω τίθεται ως εξής: Ο Χριστιανός, είτε κοινωνεί, είτε διότι είναι υπό κανόνα και δεν κοινωνεί, οφείλει να νηστεύη, εφ' όσον είναι υγιής, άνευ βλάβης της υγείας του. Επίσης ο Χριστιανός, είτε νηστεύει είτε δεν νηστεύει, διότι δεν του το επιτρέπει η υγεία του, δικαιούται και υποχρεούται να κοινωνή, εφ' όσον παρευρίσκεται εν τη Θεία Λειτουργία, αρκεί να είναι μετανοημένος και εξομοληγημένος εις ιερέα.

( Σ υ ν ε χί ζ ε τ α ι )

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια κειμένου, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»
Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο
του Δημητρίου Παναγοπούλου: «Το Αντίδοτον του Θανάτου»,
Βιβλιοπωλείο «Νεκταρίου Παναγοπούλου», Αθήνα 1957, β' έκδοση, σελ. 66-70.