''...Ο θάνατος δε μας επιβλήθηκε από το Θεό.
Τον προκαλέσαμε με την ανταρσία μας.
Ο Θεός είναι Ζωή και η Ζωή είναι Θεός.
Επαναστατήσαμε κατά του Θεού, κλείσαμε τις πόρτες στη ζωοποιό χάρη Του.
Γράφει ο άγιος Βασίλειος:
''Όσο απομακρυνόταν από τη ζωή, τόσο πλησίαζε προς το θάνατο.
Γιατί ο Θεός είναι Ζωή, η στέρηση της ζωής είναι θάνατος''.
Συνεχίζει ο άγιος Βασίλειος:
''Ο Θεός δε δημιούργησε θάνατο, εμείς τον φέραμε πάνω μας.
Παρά ταύτα, δεν εμπόδισε καθόλου την αποσύνθεση... για να μην κάνει την αναπηρία μας αθάνατη''.
Όπως το λέει ο άγιος Ειρηναίος: ''Χωρισμός από το Θεό είναι θάνατος, χωρισμός από το φως είναι σκότος... και δεν είναι το φως που τους προκαλεί την τιμωρία της τυφλότητας''.
Θάνατος, λέει ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής, είναι κυρίως ο χωρισμός από το Θεό, τον οποίο ακολούθησε αναγκαστικά ο σωματικός θάνατος...''
Ο Θεός είναι καλός, στοργικός και αγαθός προς εκείνους που παρακούν και τον αγνοούν. Ποτέ δεν ανταποδίδει κακό στο κακό. Ποτέ δεν εκδικείται. Οι τιμωρίες Του είναι μέσα αγάπης για διόρθωση, εφόσον κάτι μπορεί να διορθωθεί και θεραπευτεί σ’ αυτή τη ζωή. Ποτέ δεν εκτείνονται στην αιωνιότητα. Τα πάντα δημιούργησε καλά. Τα άγρια θηρία αναγνωρίζουν σαν αφέντη τους το χριστιανό, που με ταπείνωση έχει αποκτήσει το «καθ’ ομοίοσιν» Θεού. Τον πλησιάζουν όχι με φόβο αλλά με χαρά, με υποταγή αγάπης και ευγνωμοσύνης.
Κουνούν τα κεφάλια τους και λείχουν τα χέρια του και τον υπηρετούν με ευγνωμοσύνη. Τα άλογα ζώα γνωρίζουν ότι ο Κύριος και Θεός τους δεν είναι πονηρός και κακός και εκδικητικός, αλλά μάλλον γεμάτος αγάπη. (Βλ. επίσης αγίου Ισαάκ Σύρου, Σωζόμενα Ασκητικά, Αθήνα 1871, σελ. 95-96). Μας προστάτεψε και μας έσωσε όταν πέσαμε. Το αιώνιο κακό δεν έχει καμιά σχέση με το Θεό. Προέρχεται από τη θέληση των ελευθέρων, λογικών πλασμάτων Του, και τη θέληση αυτή ο Θεός τη σέβεται. Ο θάνατος δε μας επιβλήθηκε από το Θεό. Τον προκαλέσαμε με την ανταρσία μας.
Ο Θεός είναι Ζωή και η Ζωή είναι Θεός. Επαναστατήσαμε κατά του Θεού, κλείσαμε τις πόρτες στη ζωοποιό χάρη Του. Γράφει ο άγιος Βασίλειος: «Όσο απομακρυνόταν από τη ζωή, τόσο πλησίαζε προς το θάνατο. Γιατί ο Θεός είναι Ζωή, η στέρηση της ζωής είναι θάνατος». Συνεχίζει ο άγιος Βασίλειος: «Ο Θεός δε δημιούργησε θάνατο, εμείς τον φέραμε πάνω μας. Παρά ταύτα, δεν εμπόδισε καθόλου την αποσύνθεση... για να μην κάνει την αναπηρία μας αθάνατη». Όπως το λέει ο άγιος Ειρηναίος: «Χωρισμός από το Θεό είναι θάνατος, χωρισμός από το φως είναι σκότος... και δεν είναι το φως που τους προκαλεί την τιμωρία της τυφλότητας».
Θάνατος, λέει ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής, είναι κυρίως ο χωρισμός από το Θεό, τον οποίο ακολούθησε αναγκαστικά ο σωματικός θάνατος. Ζωή είναι κυρίως Εκείνος που είπε: «Εγώ είμαι η Ζωή». Και γιατί ο θάνατος ήρθε σ’ ολόκληρο το ανθρώπινο γένος; Γιατί εκείνοι που δεν αμάρτησαν μαζί με τον Αδάμ πέθαναν όπως κι εκείνος; Ορίστε η απάντηση του αγίου Αναστασίου του Σιναίτου: «Γίναμε κληρονόμοι της κατάρας του Αδάμ. Δεν τιμωρηθήκαμε σαν νά΄χαμε παρακούσει τη θεία εκείνη εντολή μαζί με τον Αδάμ.
Αλλά επειδή ο Αδάμ έγινε θνητός, μεταβίβασε την αμαρτία στους απογόνους του. Γίναμε θνητοί, αφού γεννηθήκαμε από θνητό». Και ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς παρατηρεί: «Ο Θεός δεν είπε στον Αδάμ: επέστρεψε εκεί απ’ όπου ελήφθης, αλλά του είπε: «Γή εί και εις γήν απελεύση». Δεν είπε: εν ή δ’ αν ημέρα φάγητε απ’ αυτού, να πεθάνετε! αλλά «εν ή δ’ αν ημέρα φάγητε απ’ αυτού, θά πεθάνετε». Ούτε και πρόσθεσε μετά, «επέστρεψε τώρα στη γη», αλλά είπε: «Θα επιστρέψεις» (απελεύση) προειδοποιώντας τον μ’ αυτόν τον τρόπο, επιτρέποντας δίκαια και όχι εμποδίζοντας εκείνο που θα γίνει». Βλέπουμε ότι ο θάνατος δεν ήρθε κατά προσταγή του Θεού αλλά σαν συνέπεια της από μέρους του Αδάμ διακοπής των σχέσεών του με την πηγή της Ζωής, που προκάλεσε η παρακοή του.
Και ο Θεός με την καλοσύνη Του τον είχε προειδοποιήσει γι’ αυτό. «Το ίδιο το ξύλο της γνώσεως, λέει ο Θεόφιλος Αντιοχείας, ήταν καλό και ο καρπός του ωραίος. Δεν ήταν, όπως νομίζουν μερικοί, το ξύλο που είχε το θάνατο μέσα του, αλλά η παρακοή. Δεν υπήρχε όταν τη χρησιμοποιεί κανείς κατάλληλα». Οι πατέρες μας διδάσκουν ότι η απαγόρευση της γεύσης του δέντρου της γνώσεως δεν ήταν απόλυτη αλλά πρόσκαιρη. Ο Αδάμ ήταν ένα πνευματικό νήπιο. Δεν είναι όλες οι τροφές καλές για τα νήπια. Μερικές τροφές μπορούν ακόμα και να τα σκοτώσουν, αν και οι ενήλικες θα τις έβρισκαν θρεπτικές. Ήταν καλό και θρεπτικό. Ήταν όμως στερεή τροφή, ενώ ο Αδάμ μπορούσε να χωνέψει μόνο γάλα. Έτσι, στη γλώσσα της Αγίας Γραφής «δίκαιος» σημαίνει καλός και στοργικός.
Όταν μιλάμε για τους δίκαιους της Παλαιάς Διαθήκης δε σημαίνει ότι ήταν καλοί κριτές αλλά ότι ήταν καλοί και φιλόθεοι. Όταν λέμε ότι ο Θεός είναι δίκαιος δεν εννοούμε ότι είναι καλός κριτής, που γνωρίζει να τιμωρεί τους ανθρώπους δίκαια, ανάλογα με τη βαρύτητα των εγκλημάτων τους, αλλ’ αντίθετα, εννοούμε ότι είναι καλός και στοργικός, συγχωρεί όλες τις ανομίες και παρακοές μας και επιθυμεί με κάθε μέσο να μας σώσει και ποτέ δεν ανταποδίδει κακό αντί κακού. Στον πρώτο τόμο της Φιλοκαλίας υπάρχει το εξής θαυμάσιο κείμενο του αγίου Αντωνίου: «Ο Θεός είναι αγαθός και απαθής και αμετάβλητος.
Αν δε κανείς αυτό το θεωρεί εύλογο και αληθές, αλλ’ απορεί πώς ο Θεός χαίρεται μεν για τους αγαθούς ενώ αποστρέφεται τους κακούς και πώς οργίζεται εναντίον εκείνων που αμαρτάνουν ενώ γίνεται ίλεως σε κείνους που τον υπηρετούν και τον λατρεύουν, πρέπει να πούμε ότι ο Θεός ούτε χαίρεται ούτε οργίζεται γιατί η λύπη και η χαρά είναι πάθη. Ούτε με δώρα θεραπεύεται, γιατί αυτό θα σήμαινε ότι νικιέται με την ηδονή. Δεν πρέπει να κρίνουμε το Θεό με ανθρώπινα μέτρα. Εκείνος είναι αγαθός και ωφελεί μόνο, ποτέ δε βλάπτει, παραμένει πάντα απαθής. Ενώ εμείς εφόσον παραμένουμε αγαθοί, ομοιάζοντες του Θεού, ενωνόμαστε μαζί Του κι όταν γινόμαστε κακοί χωριζόμαστε από το Θεό, σαν ανόμοιοί Του.
Όταν ζούμε με αρετή ακολουθούμε το Θεό, ενώ όταν γινόμαστε κακοί τον κάνουμε εχθρό μας και βέβαια δεν οργίζεται χωρίς λόγο, γιατί τα αμαρτήματα δεν αφήνουν το Θεό να μας φωτίζει εσωτερικά αλλά μας ενώνουν με τους τιμωρούς δαίμονες. Αν δε με προσευχές και ελεημοσύνες κερδίζουμε την άφεση των αμαρτιών μας, δε σημαίνει ότι κολακεύουμε και μεταβάλλουμε το Θεό αλλά ότι με τα καλά μας έργα και την επιστροφή μας σ’ Αυτόν γιατρεύουμε την κακία μας και απολαμβάνουμε πάλι την αγαθότητα του Θεού. 'Ωστε το να λέμε ότι ο Θεός αποστρέφεται τους κακούς είναι σαν να λέμε ότι ο ήλιος κρύβει το φως του από τους τυφλούς». Ελπίζω να βλέπετε τώρα πώς ο Θεός συκοφαντήθηκε από τη δυτική θεολογία...
''...Όταν λέμε ότι ο Θεός είναι δίκαιος δεν εννοούμε ότι είναι καλός κριτής,
που γνωρίζει να τιμωρεί τους ανθρώπους δίκαια, ανάλογα με τη βαρύτητα των εγκλημάτων τους,
αλλ’ αντίθετα,
εννοούμε ότι είναι καλός και στοργικός,
συγχωρεί όλες τις ανομίες και παρακοές μας και επιθυμεί με κάθε μέσο να μας σώσει
και ποτέ δεν ανταποδίδει κακό αντί κακού.
Στον πρώτο τόμο της Φιλοκαλίας υπάρχει το εξής θαυμάσιο κείμενο του αγίου Αντωνίου:
''Ο Θεός είναι αγαθός και απαθής και αμετάβλητος.
Αν δε κανείς αυτό το θεωρεί εύλογο και αληθές,
αλλ’ απορεί,
πώς ο Θεός χαίρεται μέν γιά τους αγαθούς,
ενώ αποστρέφεται τους κακούς
και πώς οργίζεται εναντίον εκείνων που αμαρτάνουν,
ενώ γίνεται ίλεως σε κείνους που τον υπηρετούν και τον λατρεύουν,
πρέπει να πούμε ότι ο Θεός ούτε χαίρεται ούτε οργίζεται,
γιατί η λύπη και η χαρά είναι πάθη.
Ούτε με δώρα θεραπεύεται, γιατί αυτό θά σήμαινε ότι νικιέται με την ηδονή.
Δεν πρέπει να κρίνουμε το Θεό με ανθρώπινα μέτρα.
Εκείνος είναι αγαθός και ωφελεί μόνο, ποτέ δε βλάπτει, παραμένει πάντα απαθής.
Ενώ εμείς εφόσον παραμένουμε αγαθοί, ομοιάζοντες του Θεού,
ενωνόμαστε μαζί Του
κι όταν γινόμαστε κακοί χωριζόμαστε από το Θεό, σαν ανόμοιοί Του...''
Απόσπασμα ομιλίας του μακαριστού θεολόγου Αλεξάνδρου Καλομοίρου, που ενσωματώθηκε σε βιβλίο το 1985 υπό τον τίτλο ''Ο Πύρινος Ποταμός''.
Τίτλος πρωτοτύπου: ''The river of fire''. Μετάφραση από τα αγγλικά: Πέτρος Μπότσης, εκδόσεις ''Ζέφυρος'', Παύλου Μελά 15, Θεσσαλονίκη. Εκ της ιστοσελίδας ''Επίγνωση''.
Ο ''Πύρινος Ποταμός'' ήταν η κύρια ομιλία που δόθηκε στη Συνέλευση Ορθοδόξου Νεότητος που οργανώθηκε κάτω από την αιγίδα της Συνόδου των Ρώσων Επισκόπων της Διασποράς, στο Seattle της Ουάσιγκτον, από 22-25 Ιουλίου 1980.
Η ομιλία έγινε στα αγγλικά και το κοινό την υποδέχθηκε εγκάρδια.
Ο σεβ. Αρχιεπίσκοπος του Καναδά κ. Βιτάλιος εξέφρασε τον θαυμασμό του, όχι μόνο λέγοντας πώς ''σπάνια διαβάζει κανείς τέτοια κείμενα, που αποπνέουν το άρωμα της αληθινής γνώσεως και της προσωπικής εμπειρίας'',
αλλ’ ακόμη περισσότερο όταν προσωπικά ο ίδιος έδωσε εντολή να κυκλοφορήσει σε αγγλική, ρωσική και γαλλική έκδοση''.
Τίτλος, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου