Η ΚΙΝΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑΚΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΤΟΥ 1924 ΜΕΡΟΣ 2ον

Το Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών (World Council of Churches), ως ο οργανωτικός εκφραστής του Οικουμενισμού μπορεί να ιδρύθηκε επίσημα στις 23 Αυγούστου του 1948, όμως: μέχρι να συσταθεί επίσημα, προηγήθηκαν χρόνιες -επί δεκαετίες- επαφές μεταξύ κυρίως της Αγγλικανικής Εκκλησίας, του Προτεσταντισμού, της Αμερικανικής Επισκοπικής Εκκλησίας και φυσικά των τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών. Οργανωμένες, οικουμενικές κινήσεις -συσταθείσες πριν ακόμη την αυγή του 20ού αιώνα- είναι: η ''Association for the promotion of the Unity of Christendom'' (Ένωση για την προώθηση της Ενότητας της Χριστιανοσύνης) που ιδρύθηκε το 1906 και η ''Anglican and Eastern-Orthodox Churches Union'' (Ένωση Αγγλικανικών και Ορθοδόξων Εκκκλησιών'', που ιδρύθηκε το 1864. 


Ειδικότερα: η ''Association for the promotion of the Unity of Christendom'' (APUC) υπήρξε μια διαχριστιανική, οικουμενική κίνηση που ίδρυσε ο Αμβρόσιος Λισέλ, Μάρτιος Φίλιπς Ντε Λίσλε (Ambrose Lisle, March Phillipps de Lisle) το 1857 στην Αγγλία, προκειμένου να προωθήσει την ενότητα μεταξύ Αγγλικανών, Ρωμαιοκαθολικών και Ορθοδόξων Χριστιανών. Διαχριστιανική συνέχεια αυτής αποτελεί η ''Καθολική Ένωση για την Ενότητα των Χριστιανών'' που ιδρύθηκε το 1913 και αποτελούσε αρχικώς μια οργάνωση Ρωμαιοκαθολικών και Αγγλικανών. Η ''Anglican and Eastern-Orthodox Churches Union'' (Ένωση Αγγλικανικών και Ορθοδόξων Εκκκλησιών) ιδρύθηκε το 1864 από τον John Mason Neale και άλλους και είχε σκοπό την Ένωση της Αγγλικανικής Εκκλησίας μετά των Ορθοδόξων Εκκλησιών. Έτη μετά, το 1948, το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών (Π.Σ.Ε) ήταν έτοιμο να κοινοποιήσει, να διακηρύξει και να εδραιώσει τον Οικουμενισμό επίσημα, ως διαχρονική Παναίρεση από καταβολής κόσμου! 


Οι σκοποί όμως των Ενώσεων αυτών, οι επαφές και οι κοινωνίες μεταξύ όλων των λεγομένων ''χριστιανικών εκκλησιών'' -συμπεριλαμβανομένων και των τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών- και οι δημόσιες -γυμνή τη κεφαλή- ενωτικές διακηρύξεις εκκλησιαστικών ανδρών της εποχής ήταν γνωστές σε όλους. Διά τούτο και όταν προκλήθηκε η ημερολογιακή καινοτομία του 1924, οι Ορθόδοξοι Χριστιανού του πατρίου ημερολογίου που παρέμειναν πιστοί στις Παραδόσεις της αγίας Εκκλησίας μας -εν μία φωνή- φώναζαν: ''Μας φράγκεψαν! Μας φράγκεψαν!...''

Συνεπώς: είναι τουλάχιστον φαιδρό -από κάθε άποψη- να ισχυρίζεται κανείς με αστείρευτη επιπολαιότητα και νοσηρό, εμμονικό δογματισμό, πως ξαφνικά ο Οικουμενισμός μπήκε στην ζωή των Ορθοδόξων -άμα τη συστάσει του Π.Σ.Ε- την στιγμή που οι διαχριστιανικές, οικουμενικές κινήσεις έχουν ξεκινήσει 

πολλές δεκαετίες πριν!... 

Η έρευνά μας υπό τον τίτλο ''Η ΚΙΝΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑΚΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΤΟΥ 1924'' περιλαμβάνει έναν πραγματικό πλούτο από πατριαρχικές επιστολές, εκκλησιαστικές εγκυκλίους, άρθρα του ημερήσιου και περιοδικού Τύπου των δύο πρώτων δεκαετιών του 1900 (πολιτικού και εκκλησιαστικού) προς έμπρακτη και αυταπόδεικτη επίρρωση 

των όσων διατεινόμαστε. 

Το ποίμνιο των Ορθοδόξων Χριστιανών -πριν ακόμη το ημερολογιακό σχίσμα του 1924- γνώριζε απόλυτα και με κάθε τρόπο τις ''διαχριστιανικές'', ενωτικές κινήσεις που υφίσταντο και οι οποίες -στα περισσότερα των άρθρων της εποχής των δύο πρώτων δεκαετιών του 1920- ήταν γνωστές ως ''Ένωση των Εκκλησιών'' ή Παγκόσμια Ενότητα των Χριστιανικών Εκκλησιών''. 
Στην σημερινή μας ανάρτηση δημοσιεύουμε ένα αποκαλυπτικό -καθ' όλα- άρθρο του Robert M. Gardiner, Γραμματέα της Γενικής Συνέλευσης, της Επισκοπικής Εκκλησίας των ΗΠΑ, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό του Πατριαρχείου της Αλεξανδρείας ''Εκκλησιαστικός Φάρος,'' Ιουλίου - Σεπτεμβρίου του 1915, σελ. 323 - 349, αποσπάσματα του οποίου παραθέτουμε παρακάτω. 

Το άρθρο δίνει πολύτιμες πληροφορίες για τις διαχριστιανικές, ενωτικές κινήσεις της εποχής και το ''αλιεύσαμε'' από την Ψηφιοθήκη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης ΑΠΘ. 

Οι φωτογραφίες που παρατίθενται δημοσιεύθηκαν στον ημερήσιο Τύπο των Αθηνών τον Ιανουάριο του 1918.

Ανήμερα της Πρωτοχρονιάς του έτους 1918, στην Θεία Λειτουργία που τελέστηκε στον Μητροπολιτικό Ναό της Αθήνας προσέρχεται και ο Αρχιεπίσκοπος των Ουνιτών κ. Παλαιολόγος, όπως πληροφορεί ο αθηναικός Τύπος της εποχής. 

Η φωτογραφία είναι δημοσιευμένη στον μηνιαίο ''Εθνικό Κήρυκα'' των Ελλήνων της Αμερικής, στο φύλλο 3, του Μαρτίου του 1918.

{...} ''Από του έτους 1862 ειδική Επιτροπεία ωργανώθη υπό της Γενικής Συνελεύσεως (Convention Generale) της Αμερικανικής Επισκοπικής Εκκλησίας προς μελέτην του ενθέτω της ενάρξεως σχέσεων μετά των ορθοδόξων Εκκλησιών! Από της εποχής εκείνης η Αμερικανική Επισκοπική Εκκλησία ουδενός εφείσθη όπως αφιχθή του αγιωτάτου σκοπού της Ενώσεως των Εκκλησιών, διά πολυαρίθμων δ΄εκδόσεων, διά της ενδελεχούς σπουδής των κυριωτέρων σημείων της διδασκαλίας της Ορθοδοξίας, και διά των επισκέψεων των Επισκόπων ή των αντιπροσώπων αυτής εν ταις ορθοδόξαις χώραις ειργάσθη ευσταθώς όπως πλησιάση προς τας Ανατολικάς Εκκλησίας. 

Και έσχε την χαράν ν΄ακούση σεβάμιον Ιεράρχην της Ελληνικής Εκκλησίας, τον Πανιερ. Λυκούργον, Αρχιεπίσκοπον Σύρου και Τήνου, δημοσία διακηρύττοντα, ότι η Εκκλησία της Αγγλίας σχεδόν δεν ομοιάζει προς τας λοιπάς προτεσταντικάς ομολογίας. Είναι πραγματικώς Εκκλησία καθολική πολύ ομοιάζουσα προς τας Ορθοδόξους Εκκλησίας και επιτρέπουσα την ελπίδα ότι ημέραν τινά θα συντελεδσή η ένωσις της Ορθοδοξίας και του Αγγλικανισμού.(Church Reunion discussed on the basis of the Lambeth Propositions of 1888: New York, 1890, σ. 32. Η ιστορία των αποπειρών τούτων της προσεγγίσεως του Αγγλικανισμού και της Ορθοδοξίας, καθ΄όσον αφορά εις την Αμερικανικήν Επισκοπικήν Εκκλησία εγράφη υπό τον Λοπουχήν, προσφάτως δ΄υπό του Βλαδιμήρου Κερένσκη. 

Τα υπό των δύο τούτων διασήμων ορθοδόξων συγγραφέων συλλεγέντα γεγονότα και μνημεία διαφωτίζουσι τέλεον τον ζήλον, ον ανέπτυξεν η ιεραρχία της Αμερικανικής Επισκοπικής Εκκλησίας κατ΄αρχάς μεν προς αποκατάστασιν εγκαρδίων σχέσεων μετά της Ορθοδόξου ελληνικής και ρωσικής ιεραρχίας, έπειτα δε προς επίτευξιν εσωτερικωτέρας συμφωνίας εν τω θεολογικώ και θρησκευτικώ πεδίω. Η Αμερικανική Επισκοπική Εκκλησία μετέσχεν ενεργότατα πασών των πρωτοβουλιών της Αγγλικανικής Εκκλησίας προς προσέγγισην με την ορθοδοξίαν, οίον της αναπτύξεως της ''Association for the promotion of the Unity of Christendom'' (Ένωση για την προώθηση της Ενότητας της Χριστιανοσύνης) ιδρυθείσης το 1857, των συζητήσεων της ''Lambeth Conference'', ήτις υπό της ιδρύσεώς της το 1867 δεν έπαυσε να παρέχει ισχυράν ώθησιν εις τας τάσιν προς συνένωσιν του χριστιανικού κόσμου, της δράσεως της ''Anglican and Eastern-Orthodox Churches Union'' (Ένωση της Αγγλικανικής και των Ανατολικών-Ορθοδόξων Εκκλησιών'', ιδρυθείσης το 1906 προς υπόθαλψιν της αμοιβαίας συμπαθείας, της αγαθής συννενοήσεως, των φιλικών σχέσεων, και των ερευνών προς ένωσιν των Ορθοδόξων Εκκλησιών και της Αγγλικανικής''. {...}

Ο άρτι αφιχθείς στην Αθήνα Μελέτιος Μεταξάκης εκ της Αρχιεπισκοπής Κιτίου της Κύπρου, 

τώρα ως Μητροπολίτης Αθηνών, 

διορισμένος από την ''επαναστατική'' (πραξικοπηματική) κυβέρνηση Βενιζέλου το 1918. 

Στη φωτογραφία από την Αθωνική Πολιτεία διακρίνεται εις το μέσον φέρων εγκόλπιον και ποιμαντική ράβδο.

{...} ''Η επιτροπή της Παγκοσμίου Συνελεύσεως ελπίζει να δημοσιεύσει εντός ολίγου εκλογήν προσευχών σχετιζομένων προς την Ένωσιν της Εκκλησίας, προσευχών επιμελώς συλλεγεισών εκ των συγγραμάτων των Πατέρων, εκ των λειτουργιών, και ιδίως, εκ της λειτουργίας της Ελληνικής Εκκλησίας, και, εκ των έργων των αγαπησάντων τον θρίαμβον του ενωτικού ιδεώδους του Σωτήρος. Αι προσευχαί αύται θα καταδείξωσι την υπερφυσικήν όψιν της Παγκοσμίου Συνελεύσεως, και επαγγελλόμεναι κοινή εν ταις υπ΄αυτής οργανωθείσας επιτροπείας, θα αποκαταστήσωμεν ισχυρόν πνευματικόν δεσμόν μεταξύ των μελών των κεχωρισμένων Εκκλησιών. 


Ο Οργανισμός της Παγκοσμίου Συνελεύσεως έτι άπαξ επί πλέον μαρτυρεί, ότι ο χριστιανισμός κατέχει, και ουδέποτε θα παύση κατέχων, απεράντους θησαυρούς ζωτικών ενεργειών. Αι κοινωνικαί μεταλλαγαί, η γένεσις νέων οριζόντων, αι επιστημονικαί πρόοδοι, η πτώσις παλαιών κοινωνικών ιδρυμάτων δεν θα ηδύναντο να εξασθενίσωσι την ζωτικότητα αυτού. [...] Και διά το έργον τούτον η Παγκόσμια Συνέλευσις εκζητεί την υποστήριξην της ενδόξου ορθοδόξου Ελληνικής Χριστιανωσύνης, Εκκλησίας, ήτις επί των ακλονήτων θεμελίων της Χριστιανικής Αποκαλύψεως ωκοδόμησε το στερεόν οικοδόμημα της χριστιανικής δογματικής. Την πολιτικήν αναγέννησιν της Ελληνικής φυλής, επί 30 αιώνας διατελεσάσης μεγάλης φωταγωγού του ανθρωπίνου γένους, θα επακολουθήση συγχρόνως η αναγέννησις της Ελληνικής Εκκλησίας, ήτις, απελευθερωθείσα από μακραίωνος σκληρού ζυγού, ετοιμάζεται εκ νέου να ασκήση την εκπολιτιστικήν αποστολήν του Βυζαντίου επί των ποικιλωτάτων λαών. 


Έχομεν πλήρη την πεποίθησιν, ως ο καθηγ. Ιωάννης Σοκολώφ ευφραδώς απέδειξεν εν προσφάτω άρθρω, ότι το Βυζάντιον, η Ακρόπολις της Ορθοδοξίας, θα κληθή εκ νέου να διαδραματίση μέγα πρόσωπον εν τη ιστορία της Χριστιανοσύνης, και ότι ο Ελληνικός Χριστιανισμός θα ίδη και πάλιν την αυγήν ημερών δόξης. Διά τούτο ακριβώς ζητούμεν την εθνικήν υποστήριξιν της Εκκλησίας, ήτις επραγματοποίησεν κατά τους ευτυχείς του ηνωμένου Χριστιανισμού αιώνας τας τελειωτέρας Παγκοσμίου Συνελεύσεις: τας Οικουμενικάς Συνόδους. Οίμοι! Η Παγκόσμος Συνέλευσις, την οποίαν διενοήθη να πραγματοποιήση η Αμερικανική Επισκοπική Εκκλησία, σπέρματα τίνα μόνον έχει οικουμενικότητος. Είναι ακόμα ο ''κόκκος συνάπεως'' του Ευαγγελίου. Αλλ΄είναι επιδεκτική πλουσίας αυξήσεως, εάν ο ''κόκκος'' ούτος εμβαπτίζηται εν τοις ύδασι τοις προσευχής και καλλιεργείται υπό σοφών κηπουρών. 


Και ελπίζομεν, ότι αι Εκκλησίαι, αι καλλίτερον τηρήσασαι τον θησαυρόν της αρχαίας χριστιανικής παραδόσεως, αι καταπλουτίσασαι τον ουρανόν δι΄αγίων και την γην διά δασκάλων της θεωρητικής επιστήμης και του εν Χριστώ πρακτικού βίου, θα επιδαψαλεύσωσι τας μερίμνας αυτών εις τον εν τω χριστιανικώ κόσμω σπαρέντα κόκκον τούτον. Ο Θεός είναι μέγας και θα ηυδοκίση να επιτρέψη όπως ημέραν τινά, τα μέλη των διαφόρων χριστιανικών ομολογιών ηνωμένα εν τω ιδεώδει της Παγκοσμίου Συνελεύσεως, υπό τους θόλους Αγίας Σοφίας κεκαθαρμένης εκ των ρύπων αυτής, εν ταις αθανάταις μελωδίαις της ελληνικής λειτουργίας ψάλωσι τον ύμνον της ειρήνης και της Χριστιανικής συνδιαλλαγής''.

Ο Αρχιεπίσκοπος Σύρου και Τήνου Αλέξανδρος Λυκούργος -ως αναφέρεται στο παραπάνω άρθρο- υπήρξε ένας ''φλογερός'', φιλενωτικός οπαδός της εποχής περί τα τέλη του 19ου αιώνα, έχοντας κοινωνία τόσο με Ρωμαιοκαθολικούς, όσο και με Αγγλικανούς κληρικούς και διακηρύττοντας -δημόσια- τα αιρετικά, 

φιλενωτικά του φρονήματα. 

Στα 1901, ο Αρχιεπίσκοπος Αιτωλίας και Ακαρνανίας Παρθένιος Ακύλας συνέγραψε ένα βιβλίο, υπό τον τίτλο: ''Ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΣΥΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΛΥΚΟΥΡΓΟΣ ΕΝ ΑΓΓΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟ 1870'' Αθήνα, Τυπογραφείο Αρ. Ζ. Διαλησμά. 

Η αιρετική αυτή δραστηριότητα του εν λόγω Αρχιεπισκόπου Σύρου και Τήνου αποτυπώνεται -με πλείστα όσα παραδείγματα- 

στο συγκεκριμένο βιβλίο. 

Αναφέρουμε μόνο ενδεικτικά κάτι, που ενώ οι περισσότεροι νομίζουν, πως γίνεται στις μέρες μας, ωστόσο αυτό διαδραματιζόταν -δυστηχώς επαναλαμβανόμενα- και μερικά χρόνια πριν από την έναρξη του 20ού αιώνα!... 

Στην σελίδα 30 του βιβλίου κι ενώ γίνεται λόγος για το ταξίδι του προαναφερόμενου Αρχιεπισκόπου, προκειμένου να παραστεί στα εγκαίνια ορθοδόξου ναού στην Αγγλία, αναφέρεται: 

''{..} Του Αρχιερέως εισελθόντος διά της βασιλικής Πύλης εις το θυσιαστήριον, προσεκλήθησαν εις τούτο και οι Αντιπρόσωποι της Αγγλικανικής Εκκλησίας. 

Ο Αγγλικανικός κλήρος, επωφεληθείς μετά πολλή χαράς την ευκαιρίαν ταύτην, έστη όπισθεν του θυσιαστηρίου καθ΄όλην την τελετήν των εγκαινίων και της Θείας Μυσταγωγίας. 

Πλην τούτων και των ορθοδόξων Ιερέων και διακόνων, ουδείς άλλος έλαβεν άδειαν να πατήση τον τόπον ένθα έμελλε να προσενεχθή η αναίμακτος και υπερφυής θυσία...''

Συνεχίζεται...

Γιώργος  Δ. Δημακόπουλος

Δημοσιογράφος