Τρίτη 26 Ιανουαρίου 2021

Ο ΘΥΜΟΣ, Η ΟΡΓΗ ΚΑΙ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥΣ

 

Εκ του βιβλίου 
της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου, Καρέα,
''Ο θυμός, η οργή και η θεραπεία τους'', 
Ομιλία του Μεγάλου Βασιλείου 
''Κατά Οργιζομένων'' σε νεοελληνική απόδοση.
Εκδόσεις ''Ετοιμασία'', 
α' έκδοση 2004, σελ. 28-32.


Όταν μέσα σου κινηθεί ο πειρασμός του να θέλεις να βρίσεις κάποιον, να ξέρεις ότι μπαίνεις σε δοκιμασία και πρέπει να επιλέξεις σε ποιο από τα δύο θα προτιμήσεις.


Θα προσφύγεις στον Θεό μακροθυμώντας ή θα αφήσεις την οργή να σε κυριέψει και να γίνεις ένα με τον διάβολο;


Βοήθησε το λογισμό σου να διαλέξει την καλή μερίδα. Γιατι, αν διαλέξεις την πραότητα, θα ωφεληθείς, διαφορετικά, πράγμα χειρότερο, θα αμυνθείς με την υπεροψία.


Αλλά υπάρχει κάτι πιο οδυνηρό για τον εχθρό, από το να βλέπει τον αντίπαλό του να είναι ανώτερος από τις ύβρεις;


Να σταθείς στο επίπεδό σου και να μην κατεβείς στο επίπεδο εκείνων που σε βρίζουν.


Άφησε αυτόν που θέλει να σε υποβιβάσει, να γαυγίζει εναντίον σου, χωρίς κανένα αποτέλεσμα.


Ας φωνάζει και ας καταξεσχίζει τον εαυτό του. Διότι, όπως αυτός που κτυπά εκείνον που δεν αισθάνεται τον πόνο, αυτοτιμωρείται


-αφού ούτε τον εχθρό χτύπησε ούτε το θυμό του καταύπρανε- έτσι και αυτός που βρίζει αυτόν που δεν ανταποδίδει βρισιές, δεν μπορεί να κατασιγάσει το πάθος του.


Αντίθετα, όπως είπα, εξοργίζεται περισσότερο.


Και απ' όσους είναι παρόντες και παρακολουθούν τα δρώμενα, πως θα θεωρηθεί ο ένας και πως θα ονομασθεί ο άλλος;


Εκείνος θα ονομασθεί υβριστής, ενώ εσύ μεγαλόψυχος και καρτερικός. 


Εκείνος οργίλος και επικίνδυνος, ενώ εσύ μακρόθυμος και πράος.


Αυτός θα μετανοήσει για όσα είπε, ενώ εσύ ουδέποτε θα μεταμεληθείς για την αρετή που απέδειξες.


Αλλά τι χρειάζεται να λέω πολλά; Στον οργίλο απέκλεισε τη Βασιλεία των Ουρανών η λοιδορία.


Διότι ''οι λοίδοροι και οι υβριστές δεν θα κληρονομήσουν τη Βασιλεία του Θεού''12.


Σε σένα όμως η σιωπή έχει ετοιμάσει τη Βασιλεία του Θεού. Διότι ''αυτός που θα υπομείνει ως το τέλος, αυτός θα σωθεί''13.


Όταν όμως αμύνεσαι και ανταποδίδεις τα ίσα στον υβριστή σου, τότε τι ζητάς το λόγο;


Επειδή τάχα έκανε εκείνος την αρχή του παροξυσμού;


Και νομίζεις ότι γι΄αυτό θα συγχωρεθείς;


Αλλά ούτε και ο ανήθικος, αν μεταθέσει την ευθύνη στην πόρνη, ότι δήθεν τον ερέθισε αυτή προς την αμαρτία, θα αξιωθεί να κατακριθεί λιγότερο. 


Ούτε στεφάνια δίνονται χωρίς ανταγωνιστές, ούτε νεκροί υπάρχουν χωρίς αντιπάλους.


΄Ακου τον Δαβίδ που λέει: ''Ενώ ο ασεβής εξοπλίστηκε εναντίον μου, δεν θύμωσα ούτε υπεράσπισα τον εαυτό μου'', αλλά ''σαν κωφάλαλος και ταπεινώθηκα και σιώπησα''14.


Εσύ όμως εξοργίζεσαι για τη λοιδορία και από την άλλη μεριά τη μιμείσαι σαν να είναι αρετή. Να λοιπόν, που έπαθες αυτά που κατηγορείς!


Ή μήπως το ξένο κακό το εξετάζεις λεπτομερώς, ενώ το δικό σου το αισχρό, δεν το βλέπεις πουθενά;


Είναι οι βρισιές πράγμα πονηρό και δαιμονικό; Απόφυγε εσύ να το μιμηθείς.


Διότι το ότι ο άλλος έκανε την αρχή, δεν είναι αρκετό για να συγχωρεθείς εσύ.


Μάλλον πολύ δικαιότερο είναι, όπως εγώ πιστεύω, να επιβαρύνεις την θέση σου περισσότερο.


Διότι αυτός δεν είχε παράδειγμα που να τον σωφρονίζει, ενώ εσύ είδες τον αντίπαλό σου να οργίζεται και να ασχημονεί, και δεν φυλάχτηκες ούτε πρόσεξες να μην του μοιάσεις.


Αλλά αγανακτείς και δυσφορείς και οργίζεσαι εναντίον του και έτσι γίνεται το πάθος σου δικαιολογία γι' αυτόν, ο οποίος απλώς σε πρόλαβε και οργίστηκε πρώτος!


Δηλαδή με αυτά που κάνεις τον απαλλάσσεις από την ευθύνη, ενώ τον εαυτό σου τον καταδικάζεις.


Διότι, αν ο θυμός είναι κάτι το κακό, γιατι δεν το αποφεύγεις αυτό το κακό; 


Αν πάλι είναι άξιο συγνώμης, γιατι δυσφορείς με αυτόν που θυμώνει και δεν τον συγχωρείς;


Ώστε λοιπόν το ότι ήλθες δεύτερος στην ανταπόδοση του κακού, σε τίποτε δεν θα σε ωφελήσει.


Αφού και στους αγώνες, όπου απονέμονται στεφάνια, δεν στεφανώνεται αυτός που άρχισε τα αγωνίσματα, αλλά αυτός που νικά.


Έτσι λοιπόν και κατακρίνεται, όχι μόνο αυτός που έκανε την αρχή του κακού, αλλά και αυτός που ακολούθησε εκείνον που άνοιξε τον δρόμο του κακού στην αμαρτία.


Αν αυτός που σε βρίζει σε αποκαλέσει ''φτωχό'', αν λέει την αλήθεια, να το παραδεχθείς.


Αν πάλι λέει ψέματα, γιατι ενοχλείσαι από το λόγο του;


Ούτε να αποχαυνώνεσαι και να παραλύεις πνευματικά από τους επαίνους, ούτε πάλι να εξαγριώνεσαι από τις βρισιές που δεν αγγίζουν τη δική σου πραγματικότητα.


Δεν βλέπεις τα βέλη, πως εκ φύσεως εξοβελίζονται όταν πέφτουν πάνω σε στερεά και σκληρά αντικείμενα, ενώ στα απαλά και μαλακά χαλαρώνουν την ορμή τους;


Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στην περίπτωση της λοιδορίας και της ύβρεως.


Αυτός που εναντιώνεται, προς τον εαυτό του αντιμάχεται.


Ενώ αυτός που υποχωρεί, με την απαλότητα της συμπεριφοράς του, διαλύει την κακία που στρέφεται εναντίον του.


Αλήθεια, γιατι τόσο σε ταράζει το να σε πούνε ''φτωχό''; Θυμήσου τη φύση σου, ότι ''γυμνός εισήλθες στον κόσμο και γυμνός θα φύγεις''15.


Υπάρχει πιο φτωχό από τη γύμνια; Δεν σου είπανε λοιπόν τίποτε το σπουδαίο, με το να σε ονομάσουν ''φτωχό'', αν οικειοποιηθείς και αποδεχθείς αυτά που είπαμε.


Πήγε ποτέ κανείς στη φυλακή από τη φτώχεια του;


Δεν είναι ντροπή η φτώχεια, αλλά το να μην υπομένει κανείς την φτώχεια με ευγένεια και ανωτερότητα ψυχής...




12. Α' Κορ. 6, 10.

13. Ματθ. 10, 22.

14. Ψαλμ. 38, 2-3.

15. Ιώβ 1, 21.

16. Β' Κορ. 8, 9.



Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση 
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Εκ του βιβλίου 
της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου, Καρέα,
''Ο θυμός, η οργή και η θεραπεία τους'', 
Ομιλία του Μεγάλου Βασιλείου 
''Κατά Οργιζομένων'' σε νεοελληνική απόδοση.
Εκδόσεις ''Ετοιμασία'', 
α' έκδοση 2004, σελ. 28-32.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου