Περί πνευματικών βιβλίων και πάλι ο λόγος και δη, περί της ονομασίας τους ή της τιτλοφορίας τους. Ίσως είναι σύμπτωμα των καιρών μας -της κοσμικής υπερδοξασίας, της καινόδοξης και υπερφίαλης διαφήμισης και της αλλοιωμένης πνευματικής αυτοσυγκρότησης- αλλά συχνά χάνεται το μέτρο, το ζύγι κι η ισορροπία στη παρουσίαση ενός πνευματικού - εκκλησιαστικού βιβλίου. Πριν αρκετά χρόνια -το 1980- είχε κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις «Παπαζήση» το βιβλίο του Άρη Ψιάρη «666 Βυζαντινοί ύμνοι στη νεοελληνική» με πρόλογο του αρχιεπισκόπου της διοικούσης εκκλησίας κ. Χριστοδούλου! Τη δεκαετία του '90, είχε γίνει ένα τηλεοπτικό σούσουρο, μια σχετική τύρβη, για το βιβλίο αυτό από την Μαρία Δουράκη στον σταθμό «Τηλετώρα». Βεβαίως το βιβλίο παρουσίασε όντως εκδημοτικισμένους βυζαντινούς ύμνους, αλλά ο συγγραφέας του είχε μάλλον την ατυχή, παράδοξη και αμετροεπή ιδέα να προσθέσει στο τίτλο τον δυσώνυμο αριθμό 666, προκειμένου, ίσως να δώσει -κατ' αυτόν- περισσότερη έμφαση στο πόνημά του! Στο πέρασμα του χρόνου, γράφηκαν ανάλογα βιβλία με τίτλους αταίριαστους, δυσαρμονικούς και παράταιρους, ώστε η ανομοιομορφία κι η ανομοιογένεια μεταξύ περιεχομένου και τίτλου να είναι το λιγότερο δεικτικές έως και θρασείς! Τον Οκτώβριο του 2018, κυκλοφόρησε το βιβλίο του Μητροπολίτη Αργολίδος κ. Νεκταρίου Αντωνοπούλου, με τον παράτολμο, αναίσχυντο και ολίγον «πεζοδρομιακό>> τίτλο « Ο Θεός... είναι άπαιχτος»! Ποιός θα μπορούσε ίσως να υποθέσει, πως ένας επίσκοπος θα δήλωνε ευθαρσώς, δημοσίως και ελαφρά τη καρδία, πως «ο Θεός είναι... άπαιχτος»! Πολλές φορές στη λεπτομέρεια κρύβεται ένα τεράστιο, απαγορευτικό τείχος μεταξύ σωφροσύνης και αφροσύνης, μια λεπτή, ευαίσθητη και διακριτική πινελιά στο καμβά ενός αγιογράφου, που μπορεί να καταστρέψει ολόκληρο το έργο! Αυτές οι «λεπτομέρειες»... για κάποιους, δεν δηλώνουν τίποτε άλλο από έναν κοσμικό ορυμαγδό, μια ευδιάκριτη, πνευματική αιμορραγία, που δεν μπορεί να κρύψει το έρπον πύον που ελλοχεύει εντός της. Στην ίδια πομπώδη και πολλές φορές ασεβή ονοματοδοσία βιβλίων προέβη τα τελευταία χρόνια, και ένα νεωτεριστικό, φιλοσοφίζοντα και φιλοπροτεσταντικό ρεύμα κληρικών - συγγραφέων, που η εκκλησιαστική τους γραφή ξέφυγε αρκούντως από τις άρτιες, πνευματικές παρακαταθήκες τω προγόνων τους. Ένα γραφολογικό «γκουρμέ» από ολίγη επίκαιρη λογοτεχνία, ατομική φιλοσοφία και λέξεις «κλισέ» της εποχής, προκειμένου να κλείσουν το μάτι στον υποψήφιο αγοραστή των εκκοσμικευμένων αυτών βιβλίων τους. Άλλοι πάλι θεωρώντας, πως για να πλησιάσει κανείς τα νέα παιδιά θα πρέπει να μιλήσει με τη δική τους γλώσσα, το ύφος και την «τεχνική» τους, έχασαν το πνευματικό υπερόπλο της Εκκλησίας, που δεν είναι τίποτ' άλλο από τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος, όπως αυτή αποτυπώνεται μέσα από την ορθή και πιστή εφαρμογή της διαχρονικότητας της εκκλησιαστικής παράδοσης και της ησυχαστικής ασκητικής της Ορθοδοξίας μας!
Γιώργος Δ. Δημακόπουλος
Δημοσιογράφος
.jpg)
Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο του Σαράντου Καργάκου: Νεότερη Ελληνική Ιστορία, Τόμος Β',
<<Μεγάλες μορφές και Μεγάλες Στιγμές του ΄21>>.
Δεύτερη έκδοση: <<Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ>>, Απρίλιος 2021, σελ. 97-100.
<<Και το βιβλίο αυτό είναι καρπός ευγνωμοσύνης προς τους πολυπληθείς ακροατές/μαθητές μου του <<Λαϊκού Πανεπιστημίου>>, που κατακλύζουν κάθε Τρίτη την αίθουσα τελετών της γεραράς <<Εταιρείας Φίλων του Λαού>>, για να ακούσουν πέμπτη χρονιά φέτος τα μαθήματά μου, παρά το νυκτερινό της ώρας (7-9 μ.μ.).
Στα μαθήματα αυτά προσέρχονται παιδιά όλων των ηλικιών, από 20 έως 85 ετών. Άλλα κρατούν σημειώσεις, άλλα κρατούν μαγνητόφωνα.
Αυτά μου έδωσαν το έναυσμα, το ερέθισμα και την ώθηση να δώσω στις παραδόσεις μου μορφή βιβλίου.
Την πρώτη χρονιά εδίδαξα έναν κύκλο μαθημάτων υπό τον τίτλο Το βυζαντινό ναυτικό, που πήρε μορφή καλαίσθητου βιβλίου από τις εκδόσεις Ιω. Σιδέρη (2007), τη δεύτερη χρονιά εδίδαξα τους πολιτικούς θεσμούς και τα πολιτικά σώματα της σπαρτιατικής πολιτείας, την τρίτη την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου,
που το 2008/09 σε πολύ διευρυμένη μορφή και με σπάνια βιβλιογραφία εκδόθηκε από τις Εκδόσεις ΠΕΡΙ ΤΕΧΝΩΝ - ΚΑΡΤΕΡΗΣ, την τέταρτη χρονιά παρέδωσα <<Το λυκόφως της Σπάρτης>>,
που μαζί με τις προηγούμενες παραδόσεις μου αποτέλεσαν την πρωταρχική μαγιά για να συγγραφεί και να εκδοθεί το δίτομο έργο μου Ιστορία της Αρχαίας Σπάρτης (Gutenberg, 2006).
Πέρσι είχα την ευκαιρία να διδάξω τρεις κύκλους μαθημάτων: α) Οι Τούρκοι και το Βυζάντιο, β) Το τουρκικό imperium και γ) Τουρκοκρατία, που πήραν μορφή βιβλίου και εκδόθηκαν σε καλαίσθητη μορφή από τις εκδόσεις Λεωνίδα Γεωργιάδη.
Τα φετινά μαθήματα θα είναι αφιερωμένα στην Ελληνική Επανάσταση. Αλλά το βιβλίο αυτό δεν εξετάζει καταλεπτώς το μεγάλο εκείνο γεγονός.
Περιορίζεται αυστηρώς σε όσα προτίθεμαι να παραδώσω και αυτά είναι ό,τι λέγει ο τίτλος: Μεγάλες μορφές και μεγάλες στιγμές του '21.
Όχι όλος ο Αγώνας στην πολυμορφία και την πολύπτυχη διάστασή του.
Οι βασικοί λόγοι είναι δύο: Εκ των πραγμάτων είναι αδύνατον να συμπεριληφθεί όλος ο Αγώνας σε σειρά δίωρων -ανά δεκαπενθήμερο- μαθημάτων ενός εξαμήνου και, δεύτερον -πέρα από άλλες εκδοτικές μου δραστηριότητες- μία τρίτομη ή τετράτομη Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως,
που θα εξετάζει εξονυχιστικά, με πνεύμα κριτικό και -στο μέτρο του ανθρώπινα δυνατού- αντικειμενικά κάθε γεγονός, είτε αυτό είναι στρατιωτικό, είτε πολιτικό, είτε διπλωματικό.
Και για τον λόγο αυτό υπάρχει ένας διαχωρισμός:
Στους δύο πρώτους τόμους εξετάζονται τα στρατιωτικά γεγονότα και στον τρίτο τα πολιτικά, διπλωματικά, οικονομικά γεγονότα, καθώς και ό,τι μπορεί να έχει σχέση με την οργάνωση της παιδείας στη διάρκεια της πολυχρονίου πολεμικής δοκιμασίας.
Το βιβλίο αυτό, λόγω όγκου και τεράστιου κόστους, μόνο αν βρεθεί χορηγός θα καταστεί εφικτό να εκδοθεί.
Ευελπιστούμε ότι κάποιος θα συνδράμει.
Όχι πάντως η ελληνική πολιτεία.
Αυτή με τίμησε και με τιμά με το υπέρτατο βραβείον: το κώνειον>>!
(Απόσπασμα εκ του προλόγου)
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ
Το curiculum ενός γνωστού... αγνώστου
Κάθε χρόνο περί την 25η Μαρτίου πάμπολλα έντυπα πλατιάς κυκλοφορίας, φυσικά το ραδιόφωνο και η τηλοψία, ασχολούνται με τον Παλαιών Πατρών Γερμανό και την Αγία Λαύρα, χωρίς οι γράφοντες/γράφουσες και οι λαούντες/λαλούσες να ξέρουν το τι ακριβώς σημαίνει αυτό το Παλαιών Πατρών και ποιες -εφόσον υπήρχαν παλιές- είναι οι Νέες Πάτρες! (Υπενθυμίζουμε ότι ως Μητρόπολη Νέων Πατρών λογιζόταν τότε το Πατρατζίκι, η νυν Υπάτη. Παλαιαί Πάτραι είναι η Πάτρα, η πρωτεύουσα της Αχαϊας). Αγνοούν ακόμα και τη σχέση του Γερμανού με την Αγία Λαύρα. Πιστεύουν αφελώς ότι η παλιά αυτή μονή ανήκε στη δική του επισκοπή, ενώ η Αγία Λαύρα, το Μέγα Σπήλαιο, τα Καλάβρυτα και η πέριξ περιοχή ανήκαν στην Επισκοπή Κερνίτσης, όπου επίσκοπος ήταν τότε ο Προκόπιος! Ομολογουμένως, ο Γερμανός, αρχιεπίσκοπος της αχαϊκής πρωτεύουσας, είναι μια δύσκολη -δε θά' λεγα αινιγματική- προσωπικότητα. Και η δυσκολία αυτή μεγεθύνεται από το γεγονός ότι στα Απομνημονεύματά του ο Γερμανός κάνει ό,τι μπορεί -κατ' αντίθεση με τον Μακρυγιάννη και άλλους- ώστε να αποκρύψει τη δράση του, χωρίς να ενδιαφέρεται να εξωραΐσει ή να προβάλει τον εαυτό του' απεναντίας, κάνει ό,τι θα μπορούσε να δώσει λαβή για τη μείωσή του. Εκφράζεται με ωμή ειλικρίνεια, όπως εκφραζόταν στην κοινωνική και πολιτική του ζωή. Δεν προσθέτει ψιμύθια' αφαιρεί και όσα θέλησαν να του προσθέσουν αργότερα άλλοι. Και αυτό πρέπει κάποτε να του το εκτιμήσουν οι νεότεροι ιστορικοί. Τί όμως ξέρουμε για τον άνθρωπο αυτό; Κατά πάσα πιθανότητα, γεννήθηκε τη Μεγάλη Παρασκευή της 25 Μαρτίου (οποία σύμπτωσις!) του 1771. Η Πελοπόννησος ήταν ακόμα βουτηγμένη στο αίμα από την κάθοδο 10.000 Αλβανών, που είχαν κληθεί να καταπνίξουν το κίνημα στον Μοριά με τα Ορλωφικά (1769-1770). Ως προς το όνομα του πατέρα του υπάρχει ασυμφωνία: Ιωάννης Κοτζάς ή Κοντζιάς ή Κοζιάς ή Γκόζιας και επί το πελοποννησιακότερο Γκοζόπουλος. Σχετικά με την εργασία του, λέγεται πως ήταν γεωργός ή χρυσοχόος (η κοσμηματοποιϊα ήκμαζε στην περιοχή, με κέντρο τη Στεμνίτσα). Θεωρείται, πάντως, πιθανότερο να εργαζόταν αποκλειστικά ή παράλληλα στους περίφημους πυριτιδόμυλους που κατέστησαν περιώνυμη τη Δημητσάνα. Η μητέρα του λεγόταν Κανέλλα και ήταν κόρη του Σταμάτη Κουκουζόπουλου. Έζησε μέχρι το 1825 και πέθανε λίγους μήνες πριν από τον θάνατο του σπουδαίου τέκνου της, που επισυνέβη το 1826. Το σπίτι όπου γεννήθηκε ο Γερμανός ήταν στο Κάστρο της Δημητσάνας. Χρόνια μετά την Επανάσταση, περνώντας από εκεί ο Γενναίος Κολοκοτρώνης (ο δευτερότοκος γιος του <<Γέρου>>), πήγε και προσκύνησε την ταπεινή οικία, στην οποία έζησε τα παιδικά του χρόνια ο Γερμανός με τον αδελφό του και τις αδελφές του. Η τοπική παράδοση αναφέρει πως ο Γερμανός, όταν ήταν νήπιο, έπνιξε -σαν τον Ηρακλή- ένα φίδι που σερνόταν προς αυτόν. Στην αντίληψη των απλών ανθρώπων το <<σημάδι>> ήταν σαφές: Έτσι θα πνίξει και το μεγάλο φίδι, την Τουρκία, όταν ανδρωθεί. Είναι πάντως γεγονός ότι ο Γερμανός, κι αν δεν ήταν αυτός που συνέτριψε το φίδι της δουλείας, αγωνίστηκε να συντρίψει το άλλο, το πιο δηλητηριώδες, αυτό της διχονοίας, που δηλητηρίασε την Επανάσταση και παραλίγο να τη στείλει στον θάνατο. Ίσως η πικρία που τον γέμισε ο εμφύλιος σπαραγμός να προκάλεσε τον πρόωρο θάνατό του σε ηλικία 55 ετών. Πέρα, φυσικά, από τις δοκιμασίες στις οποίες τον υπέβαλε ο Γκούρας. Ο Γερμανός, εφόσον είχε την τύχη να γεννηθεί στην <<δασκαλομάννα>> της Πελοποννήσου, τη Δημητσάνα, μαθήτευσε κοντά σε καλούς διδασκάλους, όπως ο Αγάπιος Παπαντωνόπουλος. Από εκεί μετακινήθηκε στο Άργος, όπου ακροάστηκε των μαθημάτων άλλου διαπρεπούς διδασκάλου, του Αγάπιου Λεονάρδου. Στο Άργος τον γνώρισε ο μητροπολίτης Ναυπλίας και Άργους Ιάκωβος, που εξετίμησε τα πρώιμα πνευματικά του προσόντα και τον προσέλαβε γραμματέα. Από τον ίδιο εκάρη μοναχός και έλαβε το όνομα Γερμανός (το βαφτιστικό του ήταν Γεώργιος). Στο Άργος ο νεαρός Γερμανός, που διακρινόταν -πέρα από τα πνευματικά προσόντα- για το μεγαλοπρεπές και αρρενωπό παράστημά του, έμεινε περίπου μια επταετία. Το 1797 άνοιξε τα φτερά του για ευρύτερους ορίζοντες. Πήγε στη Σμύρνη, όπου ήκμαζε το ελληνικό στοιχείο και σε μια εποχή που μητροπολίτης στην πόλη αυτή ήταν ο συγγενής του Γρηγόριος, ο μετέπειτα Πατριάρχης και μάρτυρας. Ο Γρηγόριος τον προσέλαβε αρχιδιάκονο, αλλά λίγους μήνες μετά, στην ίδια χρονιά, οι δύο συγγενείς μετακινήθηκαν προς την Κωνσταντινούπολη, διότι ο Γρηγόριος είχε εν τω μεταξύ εκλεγεί Πατριάρχης. Στη φάση αυτή βασική εργασία του Γερμανού ήταν να μελετήσει και να καταγράψει τα προνόμια των πελοποννησιακών μονών, που είχαν καταπατηθεί από Τούρκους και Έλληνες τοπάρχες. Το έργο αυτό απαιτούσε την επιτόπια παρουσία του και γι' αυτό ως πατριαρχικός έξαρχος ταξίδεψε στην Πελοπόννησο για να γνωρίσει επιτόπου τα προβλήματα των μονών. Κατά τη διάρκεια της απουσίας του, ο Γρηγόριος είχε με σουλτανικό <<φιρμάνι>> καθαιρεθεί και είχε αποσυρθεί στο Άγιο Όρος. Εκεί έσπευσε προς συνάντησή του ο Γερμανός, αλλ' ο Πατριάρχης του συνέστησε να μεταβεί στη Βασιλεύουσα, όπου η προσφορά του θα ήταν περισσότερο σημαίνουσα. Στην Πόλη, προς εξασφάλιση των αναγκαίων, ο Γερμανός άρχισε να διδάσκει σε σπίτια εύπορων οικογενειών κι έτσι σχετίστηκε με επίλεκτα μέλη της ομογένειας. Παράλληλα, μελετούσε ή παρακολουθούσε μαθήματα προς συμπλήρωση των σπουδών του. Το 1800, πιθανώς με σύσταση του Γρηγορίου, προσελήφθη αρχιδιάκονος από τον γέροντα μητροπολίτη Κυζίκου Ιωακείμ, μια προσωπικότητα επιφανή για τη μορφωτική της κατάρτιση. Πέρα από τα πνευματικά οφέλη τα οποία απεκόμισε από τη θητεία του κοντά στον Ιωακείμ, κατά την περίοδο αυτή είχε την ευκαιρία να παρακολουθεί και τη διδασκαλία ενός Χίου δασκάλου, του Δωροθέου. Το 1806, σε ηλικία 35 ετών, ήταν ώριμος πια, ηλικιακά και πνευματικά, για υψηλότερα καθήκοντα. Με εισήγηση του μητροπολίτη Κυζίκου εξελέγη μητροπολίτης Παλαιών Πατρών, σε μια από τις σημαντικότερες εκκλησιαστικές θέσεις στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα.
(Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι)
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ
Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίου του Σαράντου Καργάκου:
Νεότερη Ελληνική Ιστορία, Τόμος Β',
<<Μεγάλες μορφές και Μεγάλες Στιγμές του ΄21>>.
Δεύτερη έκδοση: <<Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ>>, Απρίλιος 2021, σελ. 97-100.
.jpg)
Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο του Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου (1815-1894)
<<Πώς θα μάθεις να προσεύχεσαι>>,
εκδόσεις <<Έαρ>>, 2η έκδοση 2022, σελ. 39-44, μετάφραση από τα ρωσικά: Κατερίνα Αμπατζή - Κουτσοπούλου.
Ο όσιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος (κατά κόσμον Γεώργιος Βασίλιενιτς Γκόβορωφ) είναι ένας ιεράρχης της Ρωσικής Εκκλησίας και μεγάλος συγγραφέας του 19ου αιώνα.
Η ζωή του, από τη στιγμή της γέννησής του σε ιερατική οικογένεια το 1815 ως την ειρηνική κοίμησή του το 1894, ήταν γεμάτη από την παρουσία του Θεού.
Το συγγραφικό του έργο είναι τεράστιο και οι διαλέξεις του, τα κηρύγματά του, οι ερμηνείες του στις Επιστολές του αποστόλου Παύλου, οι μεταφράσεις ασκητικών βιβλίων, καθώς και οι απαντήσεις σε επιστολές που του έστειλαν, τον καθιστούν έναν από τους πολυγραφότατους συγγραφείς της ρωσικής Ορθοδοξίας.
Μάλιστα, η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία τον ανακήρυξε Άγιο το 1988.
Ο όσιος Θεοφάνης γεννήθηκε το 1815 σε ένα χωριό της επαρχίας Ορλώφ. Οι σπουδές του πραγματοποιήθηκαν στη Θεολογική Σχολή της επαρχίας αυτής, από όπου αποφοίτησε ως ο καλύτερος σπουδαστής, και στη Θεολογική Ακαδημία του Κιέβου.
Μετά την αποφοίτησή του με Μάστερ Θεολογίας το 1841, ενώ είχε ήδη γίνει μοναχός, χειροτονήθηκε διάκονος και πρεσβύτερος.
Δίδαξε σε διάφορες Σχολές κι Ακαδημίες ως καθηγητής της Ηθικής, της Φιλοσοφίας, της Ψυχολογίας, της Λογικής και των Λατινικών.
Το 1847, κατόπιν αιτήματός του, διορίστηκε μέλος της Ρωσικής Εκκλησιαστικής Αποστολής στην Ιερουσαλήμ, όπου σπούδασε ζωγραφική, Ελληνκά, Γαλλικά, Εβραϊκά και Αραβικά και ήρθε σε επαφή με τον ελληνορθόδοξο μοναχισμό.
To 1857 ανακηρύχθηκε πρύτανης της Θεολογικής Σχολής της Πετρούπολης.
Το 1859 χειροτονήθηκε επίσκοπος Ταμπώφ, μιας από τις πιο εκτεταμένες και πολυπληθείς επισκοπές της Ρωσίας, και κατόπιν μεταφέρθηκε στην επισκοπή του Βλαντιμίρ, η οποία χρειαζόταν ορθόδοξο ιεραποστολικό έργο.
Ο επίσκοπος Θεοφάνης έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στο κήρυγμα, το οποίο συνόδευε κάθε θεία Λειτουργία.
Το 1866 παραιτήθηκε από την επισκοπική του έδρα και έζησε ασκητικά στην έρημο Βυσένσκ, απομονωμένος στο κελί του για 28 χρόνια, μέχρι την κοίμησή του.
Κατά τον εγκλεισμό του ασχολήθηκε με την αλληλογραφία. Κάθε μέρα έφταναν στο κελί του 20 με 40 γράμματα με διάφορες ερωτήσεις σχετικές με την χριστιανική πίστη και ζωή κι εκείνος απαντούσε σχεδόν σε όλες.
Έγραφε χαρακτηριστικά: <<Η γραφή είναι απαραίτητο εργαλείο για την Εκκλησία. Καλύτερος όμως τρόπος να αξιοποιήσει κανείς το δώρο της γραφής και της ομιλίας δεν υπάρχει από το να το απευθύνει σε αμαρτωλούς με σκοπό τη μεταστροφή τους>>.
Το βιβλίο αυτό αποτελεί ανθολογία συμβουλών μέσω επιστολών που έγραψε ο όσιος Θεοφάνης απαντώντας σε γραπτά ερωτήματα πιστών σχετικά με την προσευχή.
Με διαύγεια, ζωντάνια και απλότητα ο όσιος μας χαρίζει πρακτικές συμβουλές, οι οποίες αγγίζουν την ψυχή κάθε χριστιανού και μας προτρέπουν να εφαρμόσουμε το θέλημα του Θεού ενθυμούμενοι τα λόγια ου αποστόλου Παύλου: <<αδιαλείπτως προσεύχεσθε>> (Α' Θεσ. ε' 17).
Εγκάρδιες ευχαριστίες οφείλονται από τις εκδόσεις μας προς την κ. Κατερίνα Αμπατζή - Κουτσοπούλου για την ανιδιοτελή προσφορά της ιδιαιτέρως επιμελημένης μετάφρασης του ρωσικού κειμένου για πρώτη φορά στα Ελληνικά.
(Από τον πρόλογο της επιμελήτριας)
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ
Τί εμποδίζει την επιτυχία στην προσευχή
Σχετικά με την αμετροέπεια. Δεν μπορείτε να αποβάλετε την αμετροέπεια. Η αμετροέπεια είναι ό,τι πιο ολέθριο. Το ίδιο κακό είναι όταν κάνουν βόλτες χωρίς να ελέγχουν τα συναισθήματα. Τόσο το ένα, όσο και το άλλο εμποδίζουν την επιτυχία της προσευχής. Όταν θα αρχίσει να παγιώνεται στην καρδιά η προσευχή του Ιησού, τότε η γλώσσα θα δεθεί. Θα τη δέσει η ευλάβεια ενώπιον του Όντος Ιησού. Για να επιτύχει η προσευχή πρέπει να κοσμούμε την καρδιά με τις αρετές μας. Να ξέρετε ότι για να επιτύχει η προσευχή πρέπει να προσπαθείτε να κοσμείτε την καρδιά με όλες τις αρετές και πολύ περισσότερο με τις ακόλουθες: την ταπείνωση, τη συντριβή, την υπακοή και την αποποίηση του δικού μας θελήματος. (Επιστολή 377, τόμος 3, σελ. 11). Την εκτροπή πριν το αίσθημα της δικαίωσης να φοβάστε. Πολύ περισσότερο απ' όλα να φοβάστε την εκτροπή προς το αίσθημα της δικαίωσης. Μόλις αρχίσετε να εκτρέπεστε σε αυτό, να ξέρετε ότι αρχίσατε να βαδίζετε στρεβλά. Τραβάτε τότε τον εαυτό σας απ' τα πόδια και τον σέρνετε αλύπητα πάλι στην αμαρτία (ενν. στο αίσθημα της δικαίωσης και της αμαρτωλότητας). Ο Κύριος δέχεται εκείνον μόνο που προσέρχεται σε Αυτόν με τη συναίσθηση της αμαρτωλότητας. Εκείνον δε που προσέρχεται σε Αυτόν με την πεποίθηση ότι είναι δίκαιος, τον αποστρέφεται. Ο Κύριος ήρθε για να σώσει τους αμαρτωλούς, όχι τους δικαίους (Βλ. Ματθ. θ' 13). <<Καρδίαν συντετριμμένην και τεταπεινωμένην ο Θεός ουκ εξουδενώσει>> (Ψαλ. ν' [50] 19). Το πιο κακό πράγμα είναι ο κορεσμός. Ο κορεσμένος λοιπόν, έχει σωριαστεί και ασθμαίνει. Αυτή είναι η πνευματική του κατάσταση. Κάποιος είχε τη συνήθεια να ρωτάει: <<Εσύ, πηγαίνοντας για προσευχή, πηγαίνεις να εισπράξεις σύνταξη ή να ζητήσεις ελεημοσύνη; Πολύ εύλογο το ερώτημα. (Επιστολή 261, τόμος 2, σελ. 102-103). Πρέπει να ενισχύσετε μέσα σας την έννοια της αμαρτωλότητάς σας. Εργαστείτε ώστε να γεννηθεί και να ενισχυθεί μέσα σας η ιδέα περί της αναξιότητας και της αμαρτωλότητάς σας, οι οποίες εγείρουν την οργή του Θεού εναντίον σας. Όταν προσέρχεστε στην προσευχή, να εμφανίζεστε ενώπιον του προσώπου του Θεού όχι αλλιώτικα, παρά μόνο ως τόσο... αμαρτωλός, που για τίποτε δεν αξίζει και προκαλεί την οργή. Μια που θα έχετε συναισθανθεί αυτή την κατάστασή σας, δεν θα μπορείτε να συγκρατήσετε τον εαυτό σας απ' το να κραυγάσει: <<Κύριε σώσον με, Κύριε βοήθει μοι!>>. Για ποιό λόγο πάει στραβά η προσευχή; Εξαιτίας του ότι δεν υπάρχει η αίσθηση της ανάγκης του Θεού. <<Μόνοι μας, λοιπόν, θα τα βγάλουμε πέρα με όλες τις υποθέσεις και τις ανάγκες μας>>; Προσευχηθείτε για τούτο, να σας δίνει ο Θεός τέτοια συναισθήματα. Χωρίς αυτά θα χαθείτε. (Επιστολή 967, τόμος 6, σελ. 81). Μη μετράς τα του εαυτού σου. Ορθώς δε δίνετε μεγάλη αξία σε αυτά που διαθέτετε. Πρώτες βασικές γνώσεις... και πού να φτάσουμε στην πράξη! Διότι γενικά δεν είναι πολύ πρέπον να ασχολούμαστε με τα του εαυτού μας. Οι άγιοι Πατέρες λένε: <<Μη μετράς τα του εαυτού σου>>. Το καλύτερο μέτρο για τον εαυτό μας: <<Κύριε ο Θεός μου, ουκ εποίησα ουδέν αγαθόν, αλλ' αρξαίμην ποτέ τη ευσπλαχνία σου!>>. <<Κύριε, οις επίστασαι κρίμασι, σώσον με>>! Και να διώχνετε την οποιαδήποτε σκέψη σχετικά με το <<μέτρημα>> του εαυτού σας και <<τα μεν οπίσω επιλανθανόμενος>> -σαν να μην έχουν συμβεί εντελώς- <<τοις δε έμπροσθεν απεκτείνεσθε>>. Ο εχθρός σας οδηγεί στο να μετράτε τα του εαυτού σας, ώστε να υποδαυλίσει την έπαρση και να χαλάσει κάθε έργο σας. Πάντα να λέτε στον εαυτό σας. <<Τίποτα δεν είναι, δεν υπάρχει τίποτα για μέτρημα>>. (Επιστολή 1458, τόμος 2, σελ. 93). Τις σκέψεις σας να τις καταγράφετε. Την ώρα που συλλογίζεστε ή κατά τις γονυκλισίες θα σας εμφανιστούν ξαφνικά σκέψεις σωτήριες ή σκέψεις καθοδηγητικές ή διαφωτιστικές. Πρέπει να τις σημειώνετε και να τις καταγράφετε. (Επιστολή 1458, τόμος 8, σελ. 197). Σχετικά με τις σκέψεις που γεννιούνται κατά την προσευχή. Αντιγράφετε περικοπές. Καλά κάνετε. Μου ήρθε στο μυαλό η ιδέα να σας ρωτήσω; Σας έρχονται άραγε κάποιες σκέψεις κατά την ανάγνωση ή κατά την προσευχή, σκέψεις ενάρετες σχετικά με το τυπικό της πνευματικής ζωής; Αν σας έρχονται προμηθευτείτε ένα βιβλιαράκι ή ένα τετράδιο και να τις καταγράφετε τότε, χωρίς να τις εκθέτετε εκτενώς, αλλά εκφράζοντας μόνο αυτό που σας ήρθε στο νου. Κάποιος ασκητής, δεν θυμάμαι ποιός, ποτέ δεν άφηνε να χαθούν οι σκέψεις αυτές, αλλά πάντα τις σημείωνε στον τοίχο μ' ένα καρβουνάκι. Ομοίως κι εσείς να τις καταγράφετε. Στη συνέχεια, θα ανατρέχετε ενίοτε σε αυτές και με τον τρόπο αυτό θα φρεσκάρετε τις καλές αναμνήσεις' εννοώ τέτοιες σκέψεις, οι οποίες γεννιούνται από μόνες τους, προσελκύουν την προσοχή και αναδεύουν την καρδιά, σκέψεις ενάρετες, διδακτικές. (Επιστολή 730, τόμος 4, σελ. 218).
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ
Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου του
Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου: <<Πώς να προσεύχεσαι>>,
εκδόσεις <<'Έαρ>>, 2η έκδοση 2022, σελ. 39-44.
Μετάφραση από τα ρωσικά: Κατερίνα Αμπατζή - Κουτσοπούλου.
Οἱ δράκοντες τοῦ Ὑλισμοῦ καὶ τοῦ Οἰκουμενισμοῦ
Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος ΖήσηςὉμότιμος Καθηγητὴς Θεολογικῆς Σχολῆς Α.Π.Θ.
1. Ὁ Ἅγιος Γεώργιος καὶ οἱ συναθλητές του Στοὺς πιὸ δημοφιλεῖς Ἁγίους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἀλλὰ καὶ τῶν ἄλλων χριστιανικῶν κοινοτήτων, ἀνήκει ὁ Μεγαλομάρτυς Ἅγιος Γεώργιος. Ἀκόμη καὶ οἱ Μουσουλμάνοι τὸν τιμοῦν καὶ τὸν σέβονται, λόγῳ τῶν πολλῶν καὶ ἐκπληκτικῶν θαυμάτων ποὺ ἐπιτελεῖ. Μέσῳ αὐτῶν τῶν θαυμάτων ἄλλωστε, ὅταν ζοῦσε, προσείλκυσε στὸν Χριστιανισμὸ πλῆθος εἰδωλολατρῶν, ἀκόμη καὶ ἐπισήμων προσώπων, ὅπως τῆς συζύγου τοῦ αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ, τῆς βασίλισσας Ἀλεξάνδρας, τῶν στρατηγῶν Ἀνατολίου καὶ Πρωτολέοντος, τοῦ μεγάλου μάγου Ἀθανασίου καὶ ἄλλων. Τοὺς δύο στρατηγοὺς τοὺς ἀποκεφάλισε ἀμέσως ὁ Διοκλητιανός, ἐπειδὴ μετὰ τὴν θαυμαστὴ διάσωση τοῦ Γεωργίου ἀπὸ τὸ φοβερὸ βασανιστήριο τοῦ τροχοῦ, ποὺ εἶχε κομματιάσει τὸ σῶμα του, βρέθηκε ἀρτιμελὴς καὶ ὑγιέστατος, πρᾶγμα ποὺ τοὺς ἔπεισε νὰ ὁμολογήσουν ὅτι ὁ Θεὸς τοῦ Γεωργίου εἶναι ὁ ἀληθινὸς Θεός.
Τὸ ἴδιο συνέβη καὶ μὲ τὸν μάγο Ἀθανάσιο, ὁ ὁποῖος διεπίστωσε ὅτι τὰ δύο μαγικὰ ὑγρὰ ποὺ ὑποχρέωσαν νὰ πιεῖ ὁ Ἅγιος Γεώργιος μὲ διπλὸ σκοπό, ἢ νὰ ἀλλάξει τὴν πίστη του καὶ νὰ προσκυνήσει τὰ εἴδωλα ἤ νὰ πεθάνει ἀπὸ τὸ δεύτερο, ὡς ἰσχυρὸ δηλητήριο, ἔχασαν τὴν μαγική τους δύναμη, μπροστὰ στὴν δύναμη τοῦ Χριστοῦ, ποὺ προστάτευε τὸν Ἅγιο. Ὅταν μάλιστα ὁ μάγος Ἀθανάσιος ἔκπληκτος εἶδε τὸν Ἅγιο Γεώργιο νὰ ἀνασταίνει νεκρό, πρᾶγμα ποὺ τὸ θεωροῦσαν ὅλοι ἀδύνατο, καὶ κανένας μάγος δὲν κατάφερε ποτὲ παρόμοιο θαῦμα, ὁμολόγησε τὴν ἀδυναμία τῆς μαγικῆς του τέχνης καὶ τῶν εἰδωλολατρικῶν ψεύτικων θεῶν, ποὺ ἐπεκαλεῖτο, καὶ ἐπίστευσε στὴ δύναμη τοῦ Χριστοῦ, μὲ συνέπεια νὰ ἀποκεφαλίσει καὶ αὐτὸν ὁ Διοκλητιανός.
Τὴν ἴδια τύχη εἶχε και ὁ γλυκὺς καὶ πτωχὸς γεωργὸς Γλυκέριος, ὁ ὁποῖος ἔχασε ἀπὸ ξαφνικὸ θάνατο ἕνα ἀπὸ τὰ δύο βόδια, μὲ τὰ ὁποῖα ὄργωνε τὰ χωράφια του, καὶ ἀπελπισμένος ζήτησε ἀπὸ τὸν φιλόπτωχο φυλακισμένο Ἅγιο νὰ τὸν βοηθήσει. Ἐκεῖνος τὸν λυπήθηκε καὶ τοῦ εἶπε νὰ ἐπιστρέψει στὸ χωράφι του καὶ θὰ βρεῖ ζωντανὸ τὸ ζῶο του, ὅπως καὶ ἔγινε, μὲ συνέπεια καὶ ὁ Γλυκέριος νὰ ὁμολογήσει τὴν πίστη του στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀποκεφαλισθεῖ ἀμέσως ἀπὸ τὸν ἀμετανόητο καὶ ἀπάνθρωπο διώκτη τῶν Χριστιανῶν, τὸν Διοκλητιανό, ποὺ ἀντὶ νὰ πλήξει τὴν Ἐκκλησία, ὅπως ἤθελε, τὴν ἐνίσχυσε καὶ τὴν ἐκόσμησε μὲ πλῆθος μαρτύρων κατὰ τὴν διάρκεια τῆς αἱματοβαμμένης εἰκοσαετοῦς βασιλείας του (284-305).
Ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἐκέρδισαν μὲ τὴν ὁμολογία καὶ τὸ μαρτύριο ὄχι ἁπλῶς τὴν σωτηρία τους, ἀλλὰ καὶ δοξάσθηκαν καὶ δοξάζονται ὡς μάρτυρες εἰς τοὺς αἰῶνας, ἡ Ἐκκλησία τοὺς τιμᾶ καὶ τοὺς ἑορτάζει ὡς συναθλητὲς τοῦ Μεγαλομάρτυρος Ἁγίου Γεωργίου στὶς 23 Ἀπριλίου, ἡμέρα κατὰ τὴν ὁποία μετὰ ἀπὸ μακρὰ σειρὰ φρικτῶν βασανιστηρίων ἀποκεφάλισε ὁ Διοκλητιανὸς καὶ τὸν Ἅγιο Γεώργιο κατὰ τὸ ἔτος 303 μ.Χ. Ἡ βασίλισσα Ἀλεξάνδρα φυλακίσθηκε μετὰ τὴν ὁμολογία της καί, ὅταν ἔμαθε ὅτι πρόκειται νὰ συναποκεφαλισθεῖ μὲ τὸν Μεγαλομάρτυρα, ἔκλινε τὰ γόνατα καί, ἀφοῦ προσευχήθηκε, παρέδωσε τὸ πνεῦμα της μέσα στὴ φυλακή, δύο ἡμέρες ἐνωρίτερα στὶς 21 Ἀπριλίου, ὁπότε καὶ ἑορτάζει ἡ Ἐκκλησία τὴν μνήμη της, μαζὶ μὲ τὴν μνήμη τῶν τριῶν ὑπηρετῶν της, τῶν Ἁγίων μαρτύρων Κορδάτου, Ἀπολλὼ καὶ Ἰσαακίου. Αὐτοὶ ἐπηρεάσθηκαν ἀπὸ τὸ γενναῖο παράδειγμα τῆς Ἀλεξάνδρας, ἡ ὁποία κατεφρόνησε τὴν πρόσκαιρη καὶ φθαρτὴ βασιλεία καὶ τὸν θνητὸ σύζυγο, βασιλέα, πρὸς χάριν τοῦ ἀφθάρτου καὶ αἰωνίου βασιλέως Χριστοῦ, ἐπίστευσαν στὸν Χριστὸ καὶ ὑπέστησαν μαρτυρικὸ θάνατο, ὁ Κορδᾶτος μὲ ἀποκεφαλισμὸ καὶ οἱ ἄλλοι δύο στὴ φυλακὴ ἀπὸ τὴν πείνα.
2. Ὁ μακαριστὸς μητροπολίτης Αὐγουστῖνος Καντιώτης γιὰ τὸν δράκοντα τοῦ ἀθέου Ὑλισμοῦ Δὲν πρόκειται ὅμως στὸ παρὸν μικρὸ κείμενο νὰ ἐπεκταθοῦμε σὲ λεπτομέρειες τοῦ βίου καὶ τῶν πολλῶν θαυμάτων ποὺ ἐπετέλεσε ὁ Ἅγιος ἐν ζωῇ καὶ μετὰ θάνατον. Τὰ εὑρίσκει κανεὶς εὔκολα στὶς ἁγιολογικὲς πηγὲς καὶ στὴν πλούσια βιβλιογραφία. Ἐπὶ πολλὰ χρόνια ἄλλωστε τὰ παρουσιάσαμε καὶ ἐμεῖς διαδοχικὰ στὰ κηρύγματα τὰ ὁποῖα ἐκφωνήσαμε κατὰ τὴν πανήγυρη τῆς ὁμώνυμης Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίου Γεωργίου καὶ Παναγίας Παραμυθίας κοντὰ στὰ Γιαννιτσά, προσκεκλημένοι τῆς γυναικείας ἀδελφότητος, μερικὰ τῶν ὁποίων κυκλοφοροῦν ἠχητικὰ στὸ Διαδίκτυο[1].
Ἀφορμὴ γιὰ νὰ πιάσουμε τώρα τὴν γραφίδα μᾶς ἔδωσε ἕνα κήρυγμα τοῦ μακαριστοῦ μητροπολίτη Ὁσίου Αὐγουστίνου Καντιώτη, ποὺ ἐκφωνήθηκε πρὶν ἀπὸ πενήντα πέντε (55) χρόνια σὲ πανηγυρίζοντα Ἱερὸ Ναὸ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου[2]. Στὸ κήρυγμα αὐτὸ ὁ μακαριστὸς ἀγωνιστὴς καὶ ὁμολογητὴς ἐπίσκοπος, ὅμοιος τοῦ ὁποίου δυστυχῶς λείπει ἀπὸ τοὺς δυσχειμέρους καιρούς μας, ἀφοῦ ἀναφέρεται σύντομα στὰ φρικτὰ βασανιστήρια καὶ στὴν παρρησία τοῦ Μεγαλομάρτυρος, ἐπικεντρώνεται στὸ θαῦμα τῆς δρακοντοκτονίας. Ἐπικαιροποιεῖ καὶ ἐκσυγχρονίζει τὸ θαῦμα λέγοντας ὅτι ὑπάρχει στὶς ἡμέρες μας χειρότερος καὶ πιὸ ἐπικίνδυνος δράκοντας, τὸν ὁποῖο πρέπει νὰ βοηθήσει ὁ Ἅγιος νὰ νικήσουμε, ὁ δράκοντας τοῦ ἄθεου Ὑλισμοῦ. Εἰπε ἐπὶ λέξει σὲ ἁπλοϊκὴ διήγηση:
«Καὶ τὸ ἄλλο θαῦμα τοῦ ἁγίου Γεωργίου εἶναι ἀξιοθαύμαστο. Ἔξω ἀπὸ τὴν Καισάρεια σὲ μιὰ ρεματιὰ ὑπῆρχε μιὰ βρύση μὲ ὡραῖο νερό, ἀλλὰ κανεὶς δὲν τολμοῦσε νὰ τὸ πλησιάση. Γιατὶ δίπλα ἦτο μιὰ σπηλιά, καὶ ἐκεῖ μέσα εἶχε φωλιάσει ἕνας δράκοντας μεγάλος, ἕνας ὄφις πελώριος, ποὺ ἔβγαινε καὶ ἔτρωγε ἀνθρώπους καὶ ζῶα. Ὁ ἅγιος Γεώργιος πλησίασε μὲ τὸ κοντάρι του στὴν πηγή. Τὸ θηρίο μούγκρισε, βγῆκε μὲ ὁρμὴ καὶ ἄνοιξε πελώριο τὸ στόμα του, γιὰ νὰ τὸν καταπιεῖ. Ἀλλὰ ὁ ἅγιος Γεώργιος -ἂς μὴ πιστεύουν οἱ ἄπιστοι, ἐμεῖς πιστεύουμε- τί κάνει; Ρίχνει μὲ πίστι ἕνα σταυρουδάκι ξύλινο στὸ ἀνοιχτὸ στόμα τοῦ πελώριου φιδιοῦ. Τὸ ρίχνει μέσα στὰ σπλάχνα του, καὶ τὸ θηρίο ἐσπάραξε καὶ ἔσκασε. Γι᾽ αὐτὸ βλέπετε σὲ εἰκόνες νὰ ζωγραφίζεται καβαλλάρης ὁ ἅγιος Γεώργιος καὶ μὲ τὸ κοντάρι του, ποὺ ἔχει στὸ ἄκρο τὸ σταυρὸ τοῦ Κυρίου, νὰ φονεύει τὸ δράκοντα.
Ἀπίστευτα φαίνονται αὐτὰ σήμερα. Παραμύθια τὰ θεωροῦν οἱ ἄνθρωποι τοῦ κόσμου. Ἀλλ᾽ ἐμεῖς γνωρίζουμε, ὅτι ὄχι μόνο αὐτὰ ποὺ ἔκανε ὁ ἅγιος Γεώργιος, χίλιες φορὲς ἀνώτερα γίνονται. Εἶναι γεμάτη ἡ ἱστορία ἀπὸ θαύματα, ποὺ ἔκαναν οἱ ἅγιοι τῆς πίστεώς μας μὲ τὴ δύναμι τοῦ Χριστοῦ. Ἔχουμε μιὰ θρησκεία ζωντανή, ὁλοζώντανη, καὶ πρέπει νὰ τὴν ἀγαποῦμε καὶ νὰ ἀνήκουμε ἐξ᾽ ὁλοκλήρου σ᾽ αὐτήν.
Κάτι ἀκόμα θὰ σᾶς πῶς καὶ τελειώνω. Εἴδαμε τὸν πελώριο δράκοντα, ποὺ ἦταν στὴν πηγὴ καὶ δὲν ἄφηνε κανένα νὰ δροσιστεῖ. Ἀλλ᾽ ἐκτὸς ἀπὸ τὸν δράκοντα αὐτόν, ποὺ τὸν ἐσκότωσε μὲ τὸ κοντάρι καὶ τὸ σταυρό του ὁ ἅγιος Γεώργιος, στὶς ἡμέρες μας ἐπέπρωτο νὰ παρουσιασθῆ ἕνας ἄλλος δράκων, χειρότερος, πολὺ χειρότερος ἀπὸ τὸ δράκοντα ποὺ ἐφόνευσε ὁ ἅγιος Γεώγιος. Καὶ ὁ δράκων ὁ χειρότερος, ποὺ πνίγει ὁλόκληρη τὴν ἀνθρωπότητα καὶ ἀπειλεῖ μὲ μεγαλυτέρα καταστροφή, εἶναι ἡ ἀθεΐα, ὁ ἄθεος ὑλισμός. Μ᾽ αὐτὸν τὸν δράκοντα ἡ μικρά μας πατρὶς ἠγωνίσθη ἡρωϊκῶς, γιὰ νὰ μὴν πέσει στὸ στόμα του.
Γι᾽ αὐτό, ἂν ἄλλοι προδώσανε τὴν πίστη καὶ τὰ ἰδανικά, ἐσεῖς τὰ φτωχαδάκια, τὰ ἡρωϊκὰ παιδιὰ τῆς Ἐκκλησίας καὶ τῆς πατρίδος, μείνετε πιστοὶ στὸ Θεό, καὶ ἀγωνισθῆτε μὲ λεβεντιά, στῆθος μὲ στῆθος, γιὰ ὅ,τι ἱερώτερο ἔχει ὁ τόπος μας. Μὲ τὴ βοήθεια τοῦ ἁγίου Γεωργίου θὰ προχωρήσουμε, θὰ νικήσουμε τὰ ἐμπόδια. Εὔχομαι, νὰ μείνετε πάντοτε ἑδραῖοι καὶ ἀμετακίνητοι στὴν πίστι, γιὰ πρεσβειῶν τοῦ ἁγίου Γεωργίου καὶ πάντων τῶν ἁγίων. Ἀμήν».
Ὄντως ὁ ἄθεος Ὑλισμός, ποὺ σχεδιασμένα ἐπιβλήθηκε ὡς πολιτικὸ σύστημα στὴν Ρωσία μὲ τὴν Ὀκτωβριανὴ Ἐπανάσταση τοῦ 1917 καὶ ἐπεκτάθηκε καὶ στὶς ἄλλες χῶρες τῆς διαλυθείσης τὸ 1990 Σοβιετικῆς Ἕνωσης, ἦταν ἕνας φοβερὸς δράκοντας μὲ ἑκατομμύρια Χριστιανῶν μαρτύρων, ποὺ τοὺς κατέφαγε εἴτε μὲ τὶς ἐξορίες στὰ περίφημα Γκούλαγκς, καὶ μὲ ἄλλους διωγμοὺς καὶ θανατώσεις. Ὅλοι γνωρίζουμε πῶς περιγράφει ὁ διάσημος Ρῶσος νομπελίστας συγγραφεὺς Ἀλέξανδρος Σολζενίτσιν τοὺς διωγμοὺς αὐτοὺς στὸ ἔργο του «Τὸ ἀρχιπέλαγος Γκούλαγκ» καὶ σὲ ἄλλα του δημοσιεύματα. Θῦμα αὐτῶν τῶν διωγμῶν ὑπῆρξε καὶ ὁ Ἅγιος Λουκᾶς ὁ ἰατρός, μητροπολίτης Συμφερουπόλεως τῆς, ρωσικῆς πάντοτε, Κριμαίας καὶ πλῆθος ἄλλο νεομαρτύρων. Ἡ δύναμη πάντως τῆς Ὀρθοδοξίας, ἡ δύναμη τοῦ Χριστοῦ, μετὰ ἀπὸ ἑβδομήντα χρόνια ἐπιβολῆς τοῦ ἄθεου Ὑλισμοῦ τῆς κομμουνιστικῆς βίας, ὑπερίσχυσε καὶ ἐνίκησε. Ἡ Ἁγία Ρωσία, γέννημα τῆς Ὀρθόδοξης Κωνσταντινούπολης, ποὺ τώρα συμμαχεῖ μὲ τὸν νέο δράκοντα τοῦ Οἰκουμενισμοῦ τῶν Δυτικῶν, Παπικῶν καὶ Προτεσταντῶν, ξανακτίζει νέα ὀρθόδοξη δύναμη, κάρφος στοὺς ὀφθαλμοὺς τῶν νέων Σταυροφόρων τῆς Δύσεως.
3. Ὁ νέος δράκοντας τοῦ Οἰκουμενισμοῦ. Ὁ Οἰκουμενισμὸς εἶναι ὁ νέος δράκοντας τῆς ἱστορίας, ὁ ὁποῖος μεταμφιεσμένος σὲ ἀκίνδυνο καὶ εἰρηνικὸ πρόβατο μὲ τὰ κηρύγματα τῆς ἀγάπης καὶ τῆς ἑνότητας, παρασύρει στὰ σκοτεινὰ σπλάχνα του ἀνυποψίαστους Χριστιανούς, μὲ συνεργοὺς δυστυχῶς ψευδοεπισκόπους, ψευδοϊερεῖς καὶ ψευδοθεολόγους. Διεπίστωσαν οἱ ἡγέτες τῆς Νέας Ἐποχῆς τοῦ Ἀντιχρίστου, τῆς Νέας Τάξεως Πραγμάτων, ὅτι ἡ ἄσκηση βίας ἐναντίον τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως ἔγινε μὲ τοὺς παλαιοὺς καὶ τοὺς νέους διωγμούς, εἶναι λιγότερο ἀποτελεσματικὴ ἀπὸ τὸν ὑποκριτικὸ ἀγαπισμὸ καὶ τὰ κηρύγματα τῆς ἑνότητας, μὲ τὰ ὁποῖα σπρώχνουν πολλοὺς στὸ στόμα τοῦ Δράκοντος, τοῦ παμφάγου Οἰκουμενισμοῦ καὶ τοῦ Συγκρητισμοῦ. Δὲν ἐγκαταλείπουν βέβαια καὶ τὴν παλαιὰ μέθοδο, τῶν διωγμῶν, τῆς καταδίκης, τῆς συκοφαντίας ὅσων ἀντιτίθενται στὸ καταστροφικό τους ἔργο, ἀκόμη καὶ τῶν πολέμων ἐναντίον τῆς Ὀρθοδοξίας, ὅπως ἔπραξαν οἱ παλαιοὶ Σταυροφόροι τοῦ Παπισμοῦ ἐναντίον τῆς Ὀρθόδοξης Κωνσταντινούπολης τὸ 1204, οἱ νέοι Σταυροφόροι τοῦ ΝΑΤΟ ἐναντίον τῆς Ὀρθόδοξης Σερβίας τὸ 1999 καὶ ἐναντίον τῆς Ὀρθόδοξης Ρωσίας στὶς ἡμέρες μας στὸν πόλεμο τῆς Οὐκρανίας[3].
Γνωρίζουν πάντως ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἡ μόνη ἀληθινὴ Ἐκκλησία, γεννᾶ Ἁγίους ποὺ σκοτώνουν καὶ ἐξουδετερώνουν τοὺς σατανοκίνητους δράκοντες, ὅπως ἔπραξε ὁ Ἅγιος Γεώργιος καὶ τόσοι ἄλλοι ὁμολογητὲς Ἅγιοι, οἱ ὁποῖοι, σύμφωνα μὲ ἄλλη εἰκόνα ἐκαλλιέργησαν τὸν ἀγρὸ τῆς Ὀρθοδοξίας, ἀφοῦ ξερρίζωσαν τὶς αἱρέσεις καὶ τὶς ψευδοθρησκεῖες ποὺ ἀπειλοῦσαν νὰ τὴν καταστήσουν χέρσα καὶ ἄκαρπη.
Ἰδιαίτερα ἐπρόσεξα ἐφέτος καὶ τὰ παρουσίασα στὸ κήρυγμα τῆς περασμένης Κυριακῆς, ποὺ ἑόρταζε ὁ Ἅγιος Γεώργιος, αὐτὰ ποὺ λέγει τὸ δοξαστικὸ τοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς ἑορτῆς του: «Ἀποδείχθηκες ἀντάξιος τοῦ ὀνόματός σου στρατιῶτα Γεώργιε. Γιατί, ἀφοῦ πῆρες στοὺς ὤμους σου τὸν Σταυρὸ τοῦ Χριστοῦ, καλλιέργησες τὴν γῆ ποὺ εἶχε γίνει χέρσα ἀπὸ τὴν διαβολικὴ πλάνη, καὶ ἀφοῦ ξερρίζωσες τὰ ἀγκάθια τῆς θρησκείας τῶν εἰδώλων, φύτευσες τὸ κλῆμα τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως»[4]. Αὐτό πρέπει νὰ κάνουμε ὅλοι οἱ Ὀρθόδοξοι, κληρικοὶ καὶ λαϊκοί, ἀκολουθώντας τὸ παράδειγμα τῶν Ἁγίων Μαρτύρων καὶ τῶν Ἁγίων Ὁμολογητῶν.
Γέμισε μὲ ἀγκάθια τὴν Ἐκκλησία ἡ παναίρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, ποὺ τὰ ποτίζουν καὶ τὰ φουντώνουν «Ὀρθόδοξοι» πατριάρχες, ἀρχιεπίσκοποι, ἐπίσκοποι, ἱερεῖς καὶ λαϊκοὶ θεολόγοι, καὶ εἶναι ἐλάχιστοι οἱ Γεώργιοι, οἱ γεωργοὶ τῆς Εὐσεβείας, τῆς Ὀρθοδοξίας, ποὺ πασχίζουν νὰ τὰ ξερριζώσουν. Ὁ Ἅγιος Γεώργιος στὸ ἄνθος τῆς ἡλικίας του, στὴν ἄνοιξη τῆς νιότης του, περιφρόνησε ὅλα τὰ ἡδέα καὶ εὐχάριστα, πλοῦτο, ἀξιώματα, συναναστροφές, ὑπέστη φρικτὰ βασανιστήρια, μιμήθηκε τὰ πάθη τοῦ Ἐσταυρωμένου, γι᾽ αὐτὸ καὶ ἀνέστησε ἀκόμη καὶ νεκρούς, ἀλλὰ πρὸ παντὸς ἀπήλλαξε τὴν Ἐκκλησία ἀπὸ τὴν πλάνη τῶν εἰδώλων. Ποιοί καὶ πόσοι ἀγωνίζονται σήμερα γιὰ νὰ ξερριζώσουν τὴν πλάνη τοῦ Οἰκουμενισμοῦ καὶ τῆς Πανθρησκείας τοῦ Διαβόλου; Αἰσθάνονται ἆραγε λίγη ἐντροπή, οἱ Οἰκουμενιστὲς κληρικοί, ὅταν ἑορτάζουν καὶ ἐξυμνοῦν κατὰ τὶς ἑορτὲς τὰ κατορθώματα, τοὺς ἄθλους τῶν Ἁγίων Μαρτύρων καὶ τῶν Ὁμολογητῶν τῆς Πίστεως;
[1]. Ἕνα ἀπὸ τὰ κηρύγματα αὐτὰ παρουσιάσθηκε αὐτὲς τὶς ἡμέρες (24-4-23) ἀπὸ τὸ ἱστολόγιο Κατάνυξη μὲ τίτλο «Ὁ Ἅγιος Γεώργιος» (mp3 – 2015).
[2]. Τὸ κήρυγμα δημοσιεύθηκε στὴν ἱστοσελίδα Ὀρθόδοξος Τύπος στὶς 23 Ἀπριλίου τρέχοντος ἔτους μὲ τίτλο: «Κήρυγμα ἐπὶ τῇ ἑορτῇ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου». Στὸ τέλος μᾶς δίδεται ἡ πληροφορία ὅτι πρόκειται γιὰ «Ὁμιλία τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου στὸν ἱερὸ ναὸ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου Λακκιᾶς, 23-4-1968».
[3]. Βλ. σχετικῶς Πρωτοπρεσβύτερος Θεοδωροσ Ζησησ, «Δυτικοὶ Σταυροφόροι ἐναντίον τῆς Ὀρθόδοξης Ρωσίας. Οἱ ἴδιοι διέλυσαν καὶ τὸ Ὀρθόδοξο Βυζάντιο. Στόχος ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία», Θεοδρομία 24 (2022) 5-17.
[4]. Μηναῖον Ἀπριλίου, 23η ἡμέρα: «Ἀξίως τοῦ ὀνόματος, ἐπολιτεύσω στρατιῶτα Γεώργιε· τὸν σταυρὸν γὰρ τοῦ Χριστοῦ, ἐπ᾽ ὤμων ἀράμενος, τὴν ἐκ διαβολικῆς πλάνης χερσωθεῖσαν γῆν ἐκαλλιέργησας, καὶ τὴν ἀκανθώδη θρησκείαν τῶν εἰδώλων ἐκριζώσας, τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως κλῆμα κατεφύτευσας». Χάρηκα πολύ, διότι τὸ ἴδιο κείμενο ἐσχολίασε ὀρθοδοξότατα μὲ ἐκσυγχρονιστικὲς παρατηρήσεις, ὀρθόδοξος ἀδελφός, ποὺ φέρει ἐπίσης ἐπαξίως τὸ ὄνομα Γεώργιος, ὁ ἐκ Κρήτης ἠλεκτρολόγος μηχανολόγος Γεώργιος Τζανάκης, σὲ κείμενό του μὲ τίτλο «Παραμονὴ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου», Ἱστολόγιο «ΤΑΣ ΘΥΡΑΣ» 23-4-2023. Ἡ Κρήτη δὲν παραδόθηκε ὁλοκληρωτικὰ στὸν Οἰκουμενισμό τοῦ πατριάρχου Βαρθολομαίου. *Αναδημοσίευση εκ του ιστολογίου <<Ακτίνες>> της 27.4.2023. Επιμέλεια, παρουσίαση ημετέρα.
[υπομνηματισμός των χωρίων Πράξ. 6, 1-7]
«Ἐν δὲ ταῖς ἡμέραις ταύταις πληθυνόντων τῶν μαθητῶν ἐγένετο γογγυσμὸς τῶν ῾Ελληνιστῶν πρὸς τοὺς ῾Εβραίους, ὅτι παρεθεωροῦντο ἐν τῇ διακονίᾳ τῇ καθημερινῇ αἱ χῆραι αὐτῶν(:τις ημέρες αυτές, ενώ αυξανόταν ο αριθμός των πιστών, οι Εβραίοι Χριστιανοί που ήταν από ξένα μέρη και γι’ αυτό μιλούσαν την ελληνική γλώσσα, άρχισαν να γογγύζουν εναντίον των ντόπιων Εβραίων Χριστιανών, που μιλούσαν την αραμαϊκή γλώσσα. Τα παράπονα αυτά προέκυψαν, διότι οι χήρες των ελληνόφωνων Ιουδαίων Χριστιανών που δεν ήταν ντόπιοι, παραμελούνταν στην καθημερινή περίθαλψη και υπηρεσία της διανομής τροφών και ελεημοσυνών)»[Πράξ.6,1].
«Ἐν δὲ ταῖς ἡμέραις ταύταις(:κατά τις ημέρες αυτές)»[Πράξ.6,1].Ποιες ημέρες εννοεί; Όταν συνέβαιναν αυτά, όταν μαστιγώνονταν, όταν απειλούνταν, όταν αυξανόταν ο αριθμός των μαθητών, τότε «άρχισαν να γογγύζουν». Ίσως μάλιστα να συνέβηκε αυτό από το πλήθος, διότι δεν είναι δυνατό στο πλήθος να υπάρχει ακρίβεια και τελειότητα. Δεν εννοεί οπωσδήποτε τις ημέρες εκείνες, αλλά συνηθίζει η Γραφή, και τα μέλλοντα να συμβούν να τα αναφέρει σαν να συνέβησαν, και γι' αυτό μίλησε έτσι. «῾Ελληνιστές» νομίζω ότι ονομάζει εκείνους που ομιλούν την ελληνική γλώσσα· διότι αυτοί μιλούσαν ελληνικά, αν και ήταν εβραίοι. Να και άλλη δοκιμασία· πόσο μάλλον και εσύ, αν θέλεις να εξετάσεις, θα διαπιστώσεις ότι από την αρχή οι πόλεμοι γίνονται και από μέσα και από έξω.
«Ἐγένετο(:άρχισαν), λέει, «γογγυσμὸς τῶν ῾Ελληνιστῶν πρὸς τοὺς ῾Εβραίους, ὅτι παρεθεωροῦντο ἐν τῇ διακονίᾳ τῇ καθημερινῇ αἱ χῆραι αὐτῶν(:οι Εβραίοι Χριστιανοί που ήταν από ξένα μέρη και γι’ αυτό μιλούσαν την ελληνική γλώσσα, να γογγύζουν εναντίον των ντόπιων Εβραίων Χριστιανών, που μιλούσαν την αραμαϊκή γλώσσα. Τα παράπονα αυτά προέκυψαν, διότι οι χήρες των ελληνόφωνων Ιουδαίων Χριστιανών που δεν ήταν ντόπιοι, παραμελούνταν στην καθημερινή περίθαλψη και υπηρεσία της διανομής τροφών και ελεημοσυνών)». Άρα η καθημερινή ήταν η φροντίδα για τις χήρες. Και πρόσεχε ότι και αυτός την ονομάζει διακονία, και όχι αμέσως ελεημοσύνη, εξυψώνοντας ταυτόχρονα και εκείνους που προσέφεραν και εκείνους που λάμβαναν. Αυτή η διάκριση σε βάρος εκείνων των χηρών δεν ήταν αποτέλεσμα κακίας, αλλά ίσως αμέλειας του πλήθους. Γι’ αυτό ανέφερε και αυτό (διότι δεν ήταν μικρό κακό), για να διορθωθεί σύντομα. Βλέπεις πως τα κακά και απ’ αρχής δεν προέρχονταν μόνο από έξω, αλλά και από μέσα; Εσύ όμως μην παρατηρήσεις αυτό μόνο, ότι διορθώθηκε, αλλά ότι ήταν μεγάλο κακό.
«Προσκαλεσάμενοι δὲ οἱ δώδεκα τὸ πλῆθος τῶν μαθητῶν εἶπον· οὐκ ἀρεστόν ἐστιν ἡμᾶς καταλείψαντας τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ διακονεῖν τραπέζαις(:Μετά λοιπόν απ’ αυτό οι δώδεκα απόστολοι συγκάλεσαν το πλήθος των μαθητών που πίστευαν στον Χριστό και είπαν: ‘’Δεν μας φαίνεται σωστό να αφήσουμε εμείς το κήρυγμα του λόγου του Θεού και να υπηρετούμε σε τραπέζια φαγητού)»[Πράξ.6,2].Πρώτα παρουσιάζουν το άτοπο δείχνοντας ότι δεν είναι δυνατόν να γίνουν και τα δύο με μεγάλη προσοχή· διότι και όταν επρόκειτο να χειροτονήσουν τον Ματθία στη θέση του Ιούδα του Ισκαριώτη, πρώτα από όλα δείχνουν την ανάγκη του πράγματος και ότι τους έλειπε ένας και ότι έπρεπε να γίνουν δώδεκα. Και εδώ την ανάγκη έδειξαν και δεν ενέργησαν προηγουμένως, αλλά ανέμεναν να εκδηλωθεί ο γογγυσμός, ούτε όμως ανέχθηκαν για πολύ να συμβεί αυτό.
Και πρόσεχε ότι αναθέτουν την εκλογή στον λαό και αναδεικνύουν εκείνους που ήταν από όλους αρεστοί και από όλους διατυπώνονταν καλές μαρτυρίες. Όταν λοιπόν επρόκειτο να εκλέξουν τον Ματθία έλεγαν: «Δεῖ οὖν τῶν συνελθόντων ἡμῖν ἀνδρῶν ἐν παντὶ χρόνῳ ἐν ᾧ εἰσῆλθε καὶ ἐξῆλθε ἐφ᾿ ἡμᾶς ὁ Κύριος Ἰησοῦς, ἀρξάμενος ἀπὸ τοῦ βαπτίσματος Ἰωάννου ἕως τῆς ἡμέρας ἧς ἀνελήφθη ἀφ᾿ ἡμῶν, μάρτυρα τῆς ἀναστάσεως αὐτοῦ γενέσθαι σὺν ἡμῖν ἕνα τούτων (:Από τους άνδρες που ήταν μαζί μας και παρακολούθησαν σε όλη τους τη διάρκεια τα γεγονότα και τη δράση του Κυρίου μας Ιησού, ο οποίος μας συναναστρεφόταν και μπαινόβγαινε ανάμεσά μας, από τον καιρό δηλαδή που ξεκίνησε τη δημόσια δράση Του, όταν βαπτίστηκε από τον Ιωάννη, μέχρι την ημέρα που αναλήφθηκε κι έφυγε από κοντά μας˙ από τους ανθρώπους αυτούς λοιπόν πρέπει να εκλεγεί ένας και να γίνει μαζί με μας μάρτυρας της Αναστάσεώς Του)»[Πράξ.1,20-21].
Εδώ όμως δεν έγινε έτσι η επιλογή των επτά διακόνων· διότι δεν ήταν παρόμοια η περίπτωση. Γι’ αυτό και δεν έθεσαν αυτήν σε κλήρο. Ούτε πάλι αν και βέβαια μπορούσαν οι ίδιοι να εκλέξουν, εμπνεόμενοι από το Άγιο Πνεύμα, κάνουν αυτό, αλλά μάλλον ενισχύουν τη γνώμη τους με την μαρτυρία των πολλών. Άλλωστε το να ορίσουν μεν τον αριθμό και να χειροτονήσουν για την κάλυψη αυτής της ανάγκης ήταν δικό τους έργο, την εκλογή όμως των ανδρών αναθέτουν σε εκείνους, για να μην φανούν ότι αυτοί χαρίζονται σε κάποιους και τους προωθούν· διότι και ο Θεός επιτρέπει στον Μωυσή να επιλέξει πρεσβύτερους, εκείνους που γνωρίζει. Καθόσον χρειάζεται πολλή σύνεση για την ρύθμιση παρόμοιων υποθέσεων· διότι μην νομίζετε βέβαια ότι επειδή του κάθε διακόνου δεν του ανατίθεται το κήρυγμα του λόγου, αυτός δεν έχει ανάγκη και από σύνεση· διότι φυσικά και χρειάζεται και μάλιστα πολλή σύνεση.
Σωστά εκτίμησαν οι Απόστολοι· διότι από τα αναγκαία τα αναγκαιότερα είναι προτιμότερα. Και πρόσεχε πώς λαμβάνουν πρόνοια για αυτά αμέσως, και δεν παραμελούν το κήρυγμα. Και εφόσον εκείνοι που εξέλεξαν ήταν και εκείνοι που έχαιραν του μεγαλυτέρου σεβασμού από τους άλλους, γι' αυτό και προτιμούνται: «Ἐπισκέψασθε οὖν, ἀδελφοί, ἄνδρας ἐξ ὑμῶν μαρτυρουμένους ἑπτά, πλήρεις Πνεύματος ῾Αγίου καὶ σοφίας, οὓς καταστήσομεν ἐπὶ τῆς χρείας ταύτης, ἡμεῖς δὲ τῇ προσευχῇ καὶ τῇ διακονίᾳ τοῦ λόγου προσκαρτερήσομεν (:εξετάστε λοιπόν προσεκτικά, αδελφοί, και εκλέξτε από σας τους ίδιους επτά άνδρες, που να έχουν καλή μαρτυρία απ’ όλους και να είναι γεμάτοι από Άγιο Πνεύμα και σύνεση. Αυτούς θα εγκαταστήσουμε για να διεξάγουν την αναγκαία αυτή διακονία και εμείς θα αφοσιωθούμε και θα αφιερωθούμε αποκλειστικά στην προσευχή και στη διακονία του κηρύγματος’’)»[Πράξ.6,3-4].
«Ἐπισκέψασθε οὖν, ἀδελφοί, ἄνδρας ἐξ ὑμῶν μαρτυρουμένους ἑπτά(:Εξετάστε λοιπόν προσεκτικά, αδελφοί, και εκλέξτε από σας τους ίδιους επτά άνδρες)». Δεν το κάνουν αυτό μόνοι τους, αλλά προηγουμένως απολογούνται στο πλήθος. Έτσι και σήμερα έπρεπε να γίνεται.«Ἡμεῖς δὲ τῇ προσευχῇ καὶ τῇ διακονίᾳ τοῦ λόγου προσκαρτερήσομεν(:και εμείς θα αφοσιωθούμε και θα αφιερωθούμε αποκλειστικά στην προσευχή και στη διακονία του κηρύγματος)»[Πράξ.6,4]. Και στην αρχή και στο τέλος απολογούνται. «Θα αφοσιωθούμε» έλεγαν, και όχι απλώς ως έτυχε, αλλά «θα αφοσιωθούμε αποκλειστικά στο κήρυγμα».
«Καὶ ἤρεσεν ὁ λόγος ἐνώπιον παντὸς τοῦ πλήθους· καὶ ἐξελέξαντο Στέφανον, ἄνδρα πλήρη πίστεως καὶ Πνεύματος ῾Αγίου, καὶ Φίλιππον καὶ Πρόχορον καὶ Νικάνορα καὶ Τίμωνα καὶ Παρμενᾶν καὶ Νικόλαον προσήλυτον ᾿Αντιοχέα οὓς ἔστησαν ἐνώπιον τῶν ἀποστόλων, καὶ προσευξάμενοι ἐπέθηκαν αὐτοῖς τὰς χεῖρας). καὶ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ ηὔξανε, καὶ ἐπληθύνετο ὁ ἀριθμὸς τῶν μαθητῶν ἐν ῾Ιερουσαλὴμ σφόδρα, πολύς τε ὄχλος τῶν ᾿Ιουδαίων ὑπήκουον τῇ πίστει (:η πρόταση αυτή των αποστόλων φάνηκε αρεστή σε όλο το πλήθος της Εκκλησίας. Έτσι εξέλεξαν τον Στέφανο, άνδρα γεμάτο από πίστη στο Χριστό και από τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, και τον Φίλιππο και τον Πρόχορο και τον Νικάνορα και τον Τίμωνα και τον Παρμενά και τον Νικόλαο από την Αντιόχεια, ο οποίος ήταν κάποτε ειδωλολάτρης και πριν πιστέψει στον Χριστό είχε προσέλθει στον Ιουδαϊσμό. Αυτούς τους επτά παρουσίασαν ενώπιον των αποστόλων. Και οι απόστολοι, προσευχήθηκαν, έβαλαν τα χέρια τους πάνω στα κεφάλια των επτά, για να τους μεταδοθεί η θεία χάρη η οποία τους ήταν αναγκαία για τη διεξαγωγή της διακονίας τους.Έτσι το κήρυγμα του λόγου του Θεού προόδευε και διαδιδόταν. Και ο αριθμός των μαθητών στα Ιεροσόλυμα αυξανόταν πάρα πολύ, και πλήθος πολύ από τους ιερείς των Ιουδαίων, αποδέχονταν τις αλήθειες της πίστεως και υποτάσσονταν σε αυτές)»[Πράξ.6,5-7]. Εξέλεξαν λοιπόν ως διακόνους άντρες γεμάτους πίστη ώστε να μη γίνουν τα ίδια με εκείνα που συνέβησαν στην περίπτωση του Ιούδα, και του Ανανία και της Σάπφειρας.
«Καὶ ἤρεσεν ὁ λόγος ἐνώπιον παντὸς τοῦ πλήθους(:και η πρόταση αυτή των αποστόλων φάνηκε αρεστή σε όλο το πλήθος της Εκκλησίας)»[Πράξ.6,5]. Και αυτό είναι αντάξιο της σοφίας των δώδεκα αποστόλων. Και όλοι επαίνεσαν αυτό που λέχθηκε · τόσο πολύ συνετό ήταν. «Καὶ ἐξελέξαντο Στέφανον, ἄνδρα πλήρη πίστεως καὶ Πνεύματος ῾Αγίου, καὶ Φίλιππον καὶ Πρόχορον καὶ Νικάνορα καὶ Τίμωνα καὶ Παρμενᾶν καὶ Νικόλαον προσήλυτον ᾿Αντιοχέα(:και εξέλεξαν τον Στέφανο, άνδρα γεμάτο από πίστη στο Χριστό και από τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, και τον Φίλιππο και τον Πρόχορο και τον Νικάνορα και τον Τίμωνα και τον Παρμενά και τον Νικόλαο από την Αντιόχεια, ο οποίος ήταν κάποτε ειδωλολάτρης και πριν πιστέψει στον Χριστό είχε προσέλθει στον Ιουδαϊσμό),οὓς ἔστησαν ἐνώπιον τῶν ἀποστόλων, καὶ προσευξάμενοι ἐπέθηκαν αὐτοῖς τὰς χεῖρας(:Αυτούς τους επτά παρουσίασαν ενώπιον των αποστόλων. Και οι απόστολοι, προσευχήθηκαν, έβαλαν τα χέρια τους πάνω στα κεφάλια των επτά, για να τους μεταδοθεί η θεία χάρη η οποία τους ήταν αναγκαία για τη διεξαγωγή της διακονίας τους)».
Από αυτό είναι φανερό ότι ξεχώρισαν αυτούς από το πλήθος, και αυτοί προσελκύουν, δεν καθοδηγούν οι απόστολοι. Πρόσεχε πως δεν λέει περιττά λόγια ο συγγραφέας· διότι δεν λέει πώς, αλλά απλώς ότι χειροτονήθηκαν κατόπιν προσευχής· διότι αυτό είναι η χειροτονία. Το χέρι τοποθετείται επάνω στον άνδρα, ενώ το όλο έργο το επιτελεί ο Θεός και το χέρι Αυτού είναι εκείνο, που αγγίζει το κεφάλι του χειροτονημένου εάν χειροτονείται όπως πρέπει. Δεν τα είπε αυτά στην τύχη, αλλά για να δείξει πόση είναι η δύναμη της ελεημοσύνης και της σωστής διευθέτησης των πραγμάτων. Και πρόκειται στη συνέχεια να διηγηθεί τα σχετικά με τον Στέφανο, γι’ αυτό και προηγουμένως αναφέρει τις αιτίες αυτών. Ποιο λοιπόν αξίωμα είχαν αυτοί οι διάκονοι και ποια χειροτονία δέχθηκαν είναι ανάγκη να μάθουμε. Άραγε τη χειροτονία των διακόνων; Και όμως αυτή δεν υπάρχει στις εκκλησίες, αλλά η διαχείριση των ναών είναι έργο των πρεσβύτερων· αν και βέβαια κανένας επίσκοπος δεν υπήρχε τότε, παρά μόνο οι απόστολοι. Συνεπώς νομίζω ότι η ονομασία αυτή δεν δηλώνει τους διακόνους, ούτε τους πρεσβύτερους, αλλά κατ’ αρχήν γι’ αυτό το έργο χειροτονήθηκαν. Και δεν έθεσαν απλώς τα χέρια τους επάνω τους, αλλά ευχήθηκαν να έλθει η δύναμη σε αυτούς. Πρόσεχε επίσης σε παρακαλώ, εάν χρειάσθηκαν σε αυτό εφτά άνδρες, άραγε πόσο μεγάλο ήταν το πόσο των χρημάτων που συγκεντρώθηκε και πόσο μεγάλο το πλήθος των χήρων;
Επομένως δεν γινόταν στην τύχη οι προσευχές, αλλά γινόταν με πολλή προσοχή· και αυτό όπως και το κήρυγμα έτσι τελούνταν· διότι τα περισσότερα με τις προσευχές τα κατόρθωναν. Και έτσι ρυθμιζόταν τα πνευματικά, έτσι στέλνονταν σε περιοδείες, έτσι παρέδωσαν το κήρυγμα της πίστης. Και δεν επαινεί, ούτε εξυψώνει αυτούς, αλλά ότι δεν είναι αρεστό να αφήσουν το έργο που τους ανατέθηκε. Έτσι είχαν διδαχθεί από τον Μωυσή, να μην ασχολούνται οι ίδιοι με όλα. Γι’ αυτό και ο Παύλος λέει «μόνον τῶν πτωχῶν ἵνα μνημονεύωμεν, ὃ καὶ ἐσπούδασα αὐτὸ τοῦτο ποιῆσαι(:να θυμάστε μόνο τους φτωχούς)» [Γαλ. 2,10]. Και για το πώς συντελούσαν στην πρόοδο αυτών, μάθαινε: νήστευαν, αφοσιώνονταν στην προσευχή. Αυτό πρέπει και τώρα να γίνεται.
Και εξέλεξαν διακόνους όχι απλώς πνευματικούς, αλλά «πλήρεις πνεύματος καί σοφίας», για να δηλωθεί έτσι ότι χρειάζονταν μεγάλη ευσέβεια και αυτοκυριαρχία για να υποφέρει κανείς τις κατηγορίες των χήρων. Διότι ποιο είναι το όφελος, όταν δεν κλέβει κανείς μεν, αλλά καταστρέφει τα πάντα; Ή είναι θρασύς και οργίζεται; Και κατά τούτο ήταν αξιοθαύμαστος ο Φίλιππος· διότι λέει για αυτόν· «τῇ δὲ ἐπαύριον ἐξελθόντες ἤλθομεν εἰς Καισάρειαν, καὶ εἰσελθόντες εἰς τὸν οἶκον Φιλίππου τοῦ εὐαγγελιστοῦ, ὄντος ἐκ τῶν ἑπτά, ἐμείναμεν παρ᾿ αὐτῷ(:την άλλη μέρα φύγαμε από την Πτολεμαΐδα και φθάσαμε στην Καισάρεια. Εκεί μπήκαμε στο σπίτι του ευαγγελιστή Φιλίππου, ο οποίος ήταν ένας από τους επτά διακόνους που είχαν χειροτονηθεί βοηθοί των αποστόλων στα κοινά τραπέζια και μείναμε κοντά του)». Βλέπεις ότι τίποτα δεν ρυθμιζόταν κατά ανθρώπινο τρόπο;
«Καὶ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ ηὔξανε, καὶ ἐπληθύνετο ὁ ἀριθμὸς τῶν μαθητῶν ἐν ῾Ιερουσαλὴμ σφόδρα(:έτσι το κήρυγμα του λόγου του Θεού προόδευε και διαδιδόταν. Και ο αριθμός των μαθητών στα Ιεροσόλυμα αυξανόταν πάρα πολύ)»[Πράξ.6,6]. «Πολύς τε ὄχλος τῶν ᾿Ιουδαίων ὑπήκουον τῇ πίστει(:και πλήθος πολύ από τους ιερείς των Ιουδαίων, αποδέχονταν τις αλήθειες της πίστεως και υποτάσσονταν σε αυτές)»[Πράξ.6,7]. Αυτό αποτελεί υπαινιγμό και δείχνει ότι πολλοί από αυτούς που μηχανεύθηκαν τον θάνατο του Χριστού, πίστεψαν. Στα Ιεροσόλυμα προόδευε το πλήθος των πιστών. Το περίεργο ήταν ότι εκεί που σταυρώθηκε ο Χριστός, εκεί αυξάνονταν το κήρυγμα. Και όχι μόνο δεν σκανδαλίστηκαν μερικοί από τους μαθητές, βλέποντας τους μεν αποστόλους να μαστιγώνονται, άλλους να τους απειλούν, άλλους να πειράζουν το πνεύμα, άλλους να γογγύζουν, αλλά πολύ περισσότερο αυξανόταν ο αριθμός εκείνων που πίστεψαν· έτσι από το περιστατικό του Ανανία σωφρονίστηκαν και περισσότερος φόβος κατέλαβε αυτούς. Πρόσεχε επίσης πώς αυξανόταν το πλήθος. Μετά τις δοκιμασίες τότε αυξήθηκε, αλλά όχι πριν από αυτές.
Και σκέψου σε παρακαλώ και πόση είναι η φιλανθρωπία του Θεού. Διότι από εκείνους τους αρχιερείς, που παρότρυναν τους όχλους σε φόνο, που κραύγαζαν και έλεγαν: «ἄλλους ἔσωσεν, ἑαυτὸν οὐ δύναται σῶσαι· εἰ βασιλεὺς Ἰσραήλ ἐστι, καταβάτω νῦν ἀπὸ τοῦ σταυροῦ καὶ πιστεύσομεν ἐπ᾿ αὐτῷ (:άλλους έσωσε με τα αγύρτικά του θαύματα˙ τον εαυτό του δεν μπορεί να τον σώσει. Εάν είναι βασιλιάς του Ισραήλ, του ευλογημένου δηλαδή λαού του Θεού, ας κατεβεί απ’ τον σταυρό και θα τον πιστέψουμε)»[Ματθ. 27,42], από αυτούς, λέει το ιερό κείμενο, «πολλοί αποδέχονταν τις αλήθειες της πίστεως».
Του Θεού και Δημιουργού μας λοιπόν ας γίνουμε και εμείς μιμητές. Δέχθηκε αυτούς και δεν τους έδιωξε. Έτσι ας αμείβουμε κι εμείς τους εχθρούς, που διέπραξαν σε εμάς άπειρα κακά. Ό,τι αγαθό και αν έχουμε, ας το δίνουμε σε αυτούς· ας μην παραλείψουμε να τους ευεργετούμε· διότι αν μεν χρειάζεται να πάθει κάποιος κάποιο κακό για να ικανοποιήσει τον θυμό τους, πολύ περισσότερο θα τους ικανοποιήσει, με το να τους ευεργετήσει (διότι αυτό είναι λιγότερο από εκείνο)· διότι δεν είναι το ίδιο να ευεργετεί κάποιος τον εχθρό του και να θέλει να πάθει χειρότερα από αυτά που ο εχθρός του επιθυμεί. Από αυτό θα έρθουμε και σε εκείνα.
ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ,
επιμέλεια κειμένου: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος
ΠΗΓΕΣ:
https://greekdownloads3.files.wordpress.com/2014/08/in-acta apostolorum.pdf
Ιωάννου του Χρυσοστόμου Άπαντα τα έργα, Υπόμνημα στις Πράξεις των Αποστόλων, ομιλία ΙΔ΄, πατερικές εκδόσεις «Γρηγόριος ο Παλαμάς»(ΕΠΕ), εκδ. οίκος «Το Βυζάντιον», Θεσσαλονίκη 1983, τόμος 15, σελίδες 392-397 και 399-409.
Βιβλιοθήκη των Ελλήνων, Άπαντα των αγίων Πατέρων, Ιωάννου Χρυσοστόμου έργα, τόμος 79, ομιλία ΙΔ΄, σελ. 208-209 και σελ. 213-219.
Π. Τρεμπέλα, Η Καινή Διαθήκη με σύντομη ερμηνεία (απόδοση στην κοινή νεοελληνική), εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Ο Σωτήρ», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2014.
Η Καινή Διαθήκη, Κείμενον και ερμηνευτική απόδοσις υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τριακοστή τρίτη, Αθήνα 2009.
Η Παλαιά Διαθήκη κατά τους εβδομήκοντα, Κείμενον και σύντομος απόδοσις του νοήματος υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2005.
Π.Τρεμπέλα, Το Ψαλτήριον με σύντομη ερμηνεία(απόδοση στην κοινή νεοελληνική), εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Ο Σωτήρ», έκδοση τρίτη, Αθήνα 2016
http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/tools/liddell-scott/index.html
http://users.sch.gr/aiasgr/Palaia_Diathikh/Biblia/Palaia_Diathikh.htm
http://users.sch.gr/aiasgr/Kainh_Diathikh/Biblia/Kainh_Diathikh.htm *Εκ του ιστολογίου <<Ακτίνες>> της 28.4.2023. Επιμέλεια, παρουσίαση ημετέρα.
[υπομνηματισμός των χωρίων: Ματθ. 27, 57-66 και Ματθ. 28, 1-10]
«Ὀψίας δὲ γενομένης ἦλθεν ἄνθρωπος πλούσιος ἀπὸ Ἀριμαθαίας, τοὔνομα Ἰωσήφ, ὃς καὶ αὐτὸς ἐμαθήτευσε τῷ Ἰησοῦ· οὗτος προσελθὼν τῷ Πιλάτῳ ᾐτήσατο τὸ σῶμα τοῦ Ἰησοῦ. τότε ὁ Πιλᾶτος ἐκέλευσεν ἀποδοθῆναι τὸ σῶμα. καὶ λαβὼν τὸ σῶμα ὁ Ἰωσὴφ ἐνετύλιξεν αὐτὸ σινδόνι καθαρᾷ, καὶ ἔθηκεν αὐτὸ ἐν τῷ καινῷ αὐτοῦ μνημείῳ ὃ ἐλατόμησεν ἐν τῇ πέτρᾳ, καὶ προσκυλίσας λίθον μέγαν τῇ θύρᾳ τοῦ μνημείου ἀπῆλθεν(: όταν προχώρησε το δειλινό, ήλθε κάποιος άνθρωπος πλούσιος που καταγόταν από την Αριμαθαία και ονομαζόταν Ιωσήφ, που κι αυτός υπήρξε μαθητής του Ιησού. Αυτός πήγε στον Πιλάτο και του ζήτησε το σώμα του Ιησού. Τότε ο Πιλάτος διέταξε να του δοθεί το σώμα. Κι αφού ο Ιωσήφ πήρε το σώμα, το τύλιξε σε καθαρό και αμεταχείριστο σεντόνι και το έβαλε στο δικό του καινούριο μνημείο, το οποίο είχε σκαλίσει στον βράχο. Κι αφού κύλισε ένα μεγάλο λίθο στη θύρα του μνημείου, την έκλεισε με τον λίθο αυτόν κι έφυγε)»[Ματθ. 27, 57-60].
Αυτός είναι ο Ιωσήφ, ο οποίος προηγουμένως κρυβόταν. Τώρα όμως, μετά τον θάνατο του Χριστού, έδειξε μεγάλη τόλμη. Διότι ούτε ασήμαντος ήταν, ούτε από εκείνους που μένουν απαρατήρητοι, αλλά ένας από τα μέλη του Συνεδρίου[πρβλ. Λουκ.23,51: «Καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ ὀνόματι Ἰωσήφ, βουλευτὴς ὑπάρχων καὶ ἀνὴρ ἀγαθὸς καὶ δίκαιος·οὗτος οὐκ ἦν συγκατατεθειμένος τῇ βουλῇ καὶ τῇ πράξει αὐτῶν- ἀπὸ Ἀριμαθαίας πόλεως τῶν Ἰουδαίων, ὃς προσεδέχετο καὶ αὐτὸς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ(:και ιδού, παρουσιάζεται τότε ένας άνθρωπος που λεγόταν Ιωσήφ και ήταν βουλευτής, δηλαδή μέλος του ιουδαϊκού συνεδρίου,άνθρωπος καλοκάγαθος και ενάρετος. Αυτός δεν είχε συμφωνήσει με την απόφαση που πήραν τα μέλη του συνεδρίου εναντίον του Ιησού, ούτε με τα μέτρα και τις πράξεις που έκαναν για να εξασφαλίσουν την επικύρωση και την εκτέλεση της αποφάσεως. Αυτός ο άνθρωπος λοιπόν ήταν από την πόλη των Ιουδαίων Αριμαθαία. Είχε πιστέψει στο κήρυγμα του Ιησού για τη βασιλεία του Θεού και περίμενε κι αυτός μαζί με τόσους άλλους μαθητές τη βασιλεία αυτή)»], και πολύ επιφανής.
Από αυτό μάλιστα φαίνεται καθαρά η ανδρεία του. Διότι ουσιαστικά καταδίκασε σε θάνατο τον εαυτό του, τη στιγμή που διακήρυξε την απέχθειά του προς όλους, με την έκφραση-ομολογία της συμπάθειάς του προς τον Ιησού, και τόλμησε να ζητήσει το σώμα Του, και δεν απομακρύνθηκε παρά μόνο αφού πέτυχε αυτό που ήθελε. Την αγάπη μάλιστα και την ανδρεία του την δείχνει όχι μόνο με το ότι παρέλαβε το σώμα του Χριστού και το έθαψε με πολυτέλεια, αλλά και με το ότι Τον έθαψε στο δικό του καινούριο μνημείο. Και αυτό δεν έγινε έτσι στην τύχη, αλλά για να μην υπάρξει ούτε η παραμικρή υποψία ότι αναστήθηκε άλλος αντί άλλου.
«Ἦν δὲ ἐκεῖ Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἄλλη Μαρία, καθήμεναι ἀπέναντι τοῦ τάφου(:ήταν μάλιστα εκεί η Μαρία η Μαγδαληνή και η άλλη Μαρία, οι οποίες κάθονταν απέναντι από τον τάφο)»[Ματθ.27,61]. Γιατί αυτές κάθονται πλησίον του τάφου; Τίποτε ακόμη μεγάλο και υψηλό δεν γνώριζαν, όπως έπρεπε, περί Αυτού· γι’ αυτόν τον λόγο και μύρα έφεραν και παρέμεναν με καρτερία κοντά στον τάφο, ώστε, εάν κατασίγαζε η μανία των Ιουδαίων, να προσέρχονταν και να αλείψουν το Σώμα του Ιησού με αυτά.
Είδες την ανδρεία των γυναικών; Είδες την αγάπη; Είδες τη μεγαλοψυχία την έμπρακτη, η οποία φτάνει μέχρι θανάτου; Ας μιμηθούμε τις γυναίκες αυτές όλοι μας· ας μην εγκαταλείψουμε τον Ιησού στις δοκιμασίες Του· διότι εκείνες μεν, και όταν Εκείνος πέθανε, ξόδεψαν τόσα πολλά και έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή τους. Ενώ εμείς( πάλι τα ίδια θα επαναλάβω), ούτε όταν πεινά Τον τρέφουμε, ούτε όταν είναι γυμνός Τον ντύνουμε, αλλά αντιθέτως και όταν Τον βλέπουμε να ζητιανεύει, Τον προσπερνούμε. Είμαι βέβαιος ότι εάν βλέπατε τον ίδιο τον Κύριο, θα έδινε ο καθένας σας όλα τα υπάρχοντά Του. Αλλά και τώρα ο ίδιος είναι. Άλλωστε και Αυτός είπε ότι «Εγώ είμαι».
«Τῇ δὲ ἐπαύριον, ἥτις ἐστὶ μετὰ τὴν παρασκευήν, συνήχθησαν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι πρὸς Πιλᾶτον λέγοντες· κύριε, ἐμνήσθημεν ὅτι ἐκεῖνος ὁ πλάνος εἶπεν ἔτι ζῶν, μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἐγείρομαι. κέλευσον οὖν ἀσφαλισθῆναι τὸν τάφον ἕως τῆς τρίτης ἡμέρας, μήποτε ἐλθόντες οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ νυκτὸς κλέψωσιν αὐτὸν καὶ εἴπωσι τῷ λαῷ, ἠγέρθη ἀπὸ τῶν νεκρῶν· καὶ ἔσται ἡ ἐσχάτη πλάνη χείρων τῆς πρώτης(:Την άλλη τώρα ημέρα, η οποία είναι μετά την Παρασκευή, δηλαδή το Σάββατο, μαζεύτηκαν οι αρχιερείς και οι Φαρισαίοι και πήγαν όλοι μαζί στον Πιλάτο και του είπαν: ‘’Κύριε, θυμηθήκαμε ότι εκείνος ο λαοπλάνος είχε πει όταν ακόμη ζούσε: «Τρεις ημέρες μετά τον θάνατό μου θα αναστηθώ». Γι’ αυτό δώσε διαταγή να ασφαλιστεί ο τάφος μέχρι την τρίτη ημέρα, μήπως έλθουν οι μαθητές του μέσα στη νύχτα και τον κλέψουν, και πουν στο λαό ότι αναστήθηκε από τους νεκρούς. Και θα είναι η τελευταία αυτή πλάνη του λαού χειρότερη από την πρώτη, που τον πίστεψαν ως Μεσσία’’. Ο Πιλάτος τότε τους είπε: ‘’Πάρτε φρουρά. Πηγαίνετε και ασφαλίστε μόνοι σας τον τάφο, όπως εσείς ξέρετε’’. Κι αυτοί πήγαν και ασφάλισαν τον τάφο. Έβαλαν δηλαδή σφραγίδες στον λίθο που σκέπαζε το μνημείο. Και τοποθέτησαν εκεί τη φρουρά)»[Ματθ.27,62-66].
Παντού η πλάνη συγκρούεται με τον εαυτό της και άθελά της συνηγορεί υπέρ της αλήθειας. Πρόσεξε όμως. Έπρεπε να πιστευτεί ότι πέθανε, ότι ενταφιάστηκε και ότι αναστήθηκε. Και όλα αυτά γίνονται από τους εχθρούς. Κοίταξε λοιπόν ότι τα λόγια αυτά βεβαιώνουν όλα αυτά. «Θυμηθήκαμε», λέγει, «ότι εκείνος ο λαοπλάνος είχε πει όταν ακόμη ζούσε»· άρα πέθανε· «’’Τρεις ημέρες μετά τον θάνατό μου, θα αναστηθώ’’. Γι’ αυτό δώσε διαταγή να ασφαλιστεί ο τάφος μέχρι την τρίτη ημέρα»· άρα ενταφιάστηκε· «μήπως έλθουν οι μαθητές του μέσα στη νύχτα και τον κλέψουν, και πουν στο λαό ότι αναστήθηκε από τους νεκρούς». Άρα, εάν ο τάφος σφραγιστεί, δεν θα γίνει καμία απάτη. Δεν έγινε λοιπόν. Επομένως η απόδειξη της αναστάσεως, με όσα προτείνατε εσείς, έγινε αναντίρρητη. Διότι αφού σφραγίστηκε, δεν συνέβη καμία απάτη. Εάν επίσης δεν έγινε καμία απάτη, βρέθηκε όμως κενός ο τάφος, είναι φανερό ότι αναστήθηκε σαφώς και αναντίρρητα.
Είδες ότι και χωρίς να το θέλουν, υποστηρίζουν την απόδειξη της αλήθειας; Εσύ πάλι κάνε μου τη χάρη να προσέξεις τη φιλαλήθεια των μαθητών· ότι δεν αποκρύπτουν τίποτε από όσα λένε οι εχθροί, και όταν ακόμη λένε πράγματα υβριστικά. Να που τον ονομάζουν και πλάνο και αυτοί δεν το αποσιωπούν. Αυτά λοιπόν δείχνουν και τη σκληρότητα εκείνων, αφού ούτε με τον θάνατο απέβαλαν την οργή, και αυτών την απλότητα και φιλαλήθεια. Αξίζει μάλιστα να αναζητήσουμε και αυτό, δηλαδή το ότι είπε ότι «μετά από τρεις ημέρες θα αναστηθώ». Διότι δεν θα το βρει κανείς πουθενά να λέγεται με τόση σαφήνεια, εκτός από το παράδειγμα του Ιωνά. Ώστε λοιπόν γνώριζαν αυτά που έλεγαν και ηθελημένα τα παραποιούσαν.
Και τι απαντά ο Πιλάτος; «‘’Πάρτε φρουρά. Πηγαίνετε και ασφαλίστε μόνοι σας τον τάφο, όπως εσείς ξέρετε’’. Και αυτοί πήγαν και ασφάλισαν τον τάφο. Έβαλαν δηλαδή σφραγίδες στο λίθο που σκέπαζε το μνημείο. Και τοποθέτησαν εκεί τη φρουρά»[Ματθ.27,65-66]. Δεν αφήνει μόνους τους στρατιώτες να τον σφραγίσουν· διότι επειδή είχε μάθει σχετικά με Αυτόν, δεν ήθελε πλέον να συμπράξει με αυτούς. Αλλά για να απαλλαγεί από αυτά, ανέχεται και τούτο και λέγει: «Σφραγίστε τον τάφο όπως θέλετε εσείς, για να μην μπορείτε να κατηγορείτε άλλους». Διότι εάν τον σφράγιζαν μόνοι τους οι στρατιώτες, θα μπορούσαν να πουν(αν και θα ήσαν απίθανα και ψευδή όσα θα έλεγαν, αλλά όμως, όπως στα άλλα έδειχναν αναισχυντία, έτσι θα μπορούσαν να πουν και στην περίπτωση αυτή), ότι οι στρατιώτες, αφού επέτρεψαν να κλαπεί το σώμα, έδωσαν το δικαίωμα στους μαθητές να πλάσουν το κήρυγμα της αναστάσεως. Τώρα όμως που οι ίδιοι σφράγισαν τον τάφο, ούτε αυτό μπορούν να πουν.
Είδες πώς πασχίζουν άθελά τους υπέρ της αλήθειας; Διότι αυτοί προσήλθαν στον Πιλάτο, αυτοί ζήτησαν να ασφαλιστεί ο τάφος, αυτοί τον σφράγισαν μαζί με τη φρουρά, ώστε να είναι κατήγοροι και ελεγκτές των εαυτών τους. Αν και πότε θα μπορούσαν να τον κλέψουν; Το Σάββατο; Και με ποιον τρόπο, αφού ούτε να εξέλθουν από το σπίτι τους δεν ήταν δυνατόν; Εάν πάλι παρέβαιναν τον μωσαϊκό νόμο, πώς θα τολμούσαν να εξέλθουν από το σπίτι τους οι μαθητές, αυτοί οι τόσο δειλοί; Πώς ακόμη θα μπορούσαν να πείσουν το πλήθος; Τι θα έλεγαν; Τι θα έκαναν; Με ποια διάθεση θα τάσσονταν με το μέρος του νεκρού; Ποια επιτέλους αντιμισθία θα περίμεναν; Ποια ανταμοιβή; Ενώ ακόμη ήταν ζωντανός, και μόνο όταν τον είδαν να συλλαμβάνεται, έφυγαν. Και θα μιλούσαν με θάρρος μετά τον θάνατό Του για Εκείνον, εάν δεν είχε αναστηθεί;
Και πώς θα μπορούσαν να δικαιολογηθούν; Διότι ότι ούτε σκέφτηκαν, ούτε μπορούσαν να πλάσουν μία ανάσταση η οποία δεν έγινε, είναι φανερό από τα εξής: Πολλά τους είχε πει και συνεχώς τους έλεγε περί της αναστάσεως, όπως είπαν και αυτοί οι ίδιοι ότι «μετά από τρεις ημέρες θα αναστηθώ». Εάν όμως δεν ανασταινόταν, είναι ολοφάνερο ότι επειδή αυτοί είχαν απατηθεί και είχαν παρασυρθεί εξαιτίας του σε πόλεμο με ολόκληρο το έθνος, και είχαν μείνει χωρίς οικογένεια και χωρίς πατρίδα, θα τον αποστρέφονταν και δεν θα ήθελαν να του παραδώσουν τέτοια δόξα, καθόσον είχαν απατηθεί και είχαν περιέλθει σε έσχατο κίνδυνο εξαιτίας του. Ότι δε δεν θα μπορούσαν εάν η ανάσταση δεν ήταν αληθινή, να την πλάσουν, αυτό δεν χρειάζεται ούτε απόδειξη. Διότι σε τι θα βασίζονταν; Στη δεινότητα των λόγων; Αλλά αυτοί ήσαν πιο αμαθείς από όλους. Μήπως στα πολλά τους χρήματα; Αλλά αυτοί δεν είχαν ούτε ράβδο, ούτε υποδήματα. Μήπως στην ευγενική καταγωγή τους; Αλλά αυτοί ήσαν άσημοι και κατάγονταν από άσημους γονείς. Μήπως στη μεγάλη πατρίδα τους; Αλλά κατάγονταν από άσημα χωριά. Μήπως στον μεγάλο αριθμό τους; Αλλά δεν ήσαν περισσότεροι από έντεκα και αυτοί μάλιστα διασκορπισμένοι. Μήπως στις υποσχέσεις του διδασκάλου τους; Ποιες; Διότι εάν δεν ανασταινόταν, ούτε εκείνες δεν θα ήσαν γι’ αυτούς αξιόπιστες.
Και πώς θα υπέφεραν τον μαινόμενο όχλο; Διότι εάν ο κορυφαίος από αυτούς δεν άντεξε τον λόγο της θυρωρού που ήταν γυναίκα, και όλοι οι υπόλοιποι όταν Τον είδαν δεμένο, διασκορπίστηκαν, πώς θα διανοούνταν να τρέξουν στα πέρατα της οικουμένης και να σπείρουν το φανταστικό κήρυγμα της αναστάσεως; Διότι, εάν ο μεν πρώτος δεν αντιστάθηκε στην απειλή της γυναίκας, οι δε άλλοι ούτε στη θέα των δεσμών, πώς μπορούσαν να αντισταθούν σε βασιλιάδες και άρχοντες και πλήθη, όπου υπήρχαν ξίφη και τηγάνια και κάμινοι και μυρίου είδους θανατώσεις καθημερινά, εάν δεν δέχονταν τη δύναμη και την τόνωση του Αναστάντος; Τόσα και τέτοιου είδους θαύματα είχαν γίνει και τίποτε από αυτά δεν σεβάστηκαν οι Ιουδαίοι, αλλά σταύρωσαν Αυτόν που τα έκανε· και θα έλεγαν σε αυτούς απλά να πιστέψουν στην Ανάσταση. Δεν είναι δυνατόν αυτά, δεν είναι· αλλά μόνο η δύναμη του Αναστάντος τα έκανε.
Κάνε μου τη χάρη να προσέξεις την καταγέλαστη απάτη τους. «Θυμηθήκαμε», λέγει, «ότι εκείνος ο πλάνος είπε όταν ακόμη ζούσε, ότι μετά από τρεις ημέρες θα αναστηθώ». Και εφόσον ήταν πλάνος και καυχιόνταν ψευδώς, γιατί φοβηθήκατε και τρέχετε τριγύρω και δείχνετε τόση βιασύνη; «Φοβόμαστε», λένε, «μήπως Τον κλέψουν οι μαθητές και εξαπατήσουν τα πλήθη». Αν και βεβαίως αποδείχτηκε ότι ο φόβος τους αυτός δεν είχε κανένα λόγο, αλλά η κακία είναι πράγμα φιλόνικο και αναιδές και επιχειρεί και τα παράλογα. Έτσι παρακαλούν να ασφαλιστεί ο τάφος για τρεις μέρες, σαν να αγωνίζονταν για προφάσεις, και θέλοντας να δείξουν ότι και πριν από αυτό ότι είναι πλάνος, γι΄αυτό επεκτείνουν την κακία τους μέχρι τον τάφο.
Γι΄αυτό ακριβώς αναστήθηκε νωρίτερα, για να μην λένε ότι διαψεύστηκε και ότι κλάπηκε· διότι αυτό μεν, το να αναστηθεί νωρίτερα, δεν επέτρεπε κατηγορία, ενώ το να αναστηθεί αργότερα, ήταν γεμάτο υποψίες. Διότι, εάν δεν ανασταινόταν τότε, όταν κάθονταν αυτοί εκεί και φύλασσαν τον τάφο, αλλά όταν θα αναχωρούσαν μετά από τρεις ημέρες, θα είχαν κάτι να ισχυριστούν και να αντιτάξουν, έστω και ανόητα. Γι΄αυτό λοιπόν τους πρόλαβε· διότι έπρεπε, καθώς κάθονταν κοντά στον τάφο και τον φύλασσαν, να γίνει η ανάσταση. Επίσης έπρεπε να γίνει εντός των τριών ημερών, διότι εάν γινόταν όταν παρέρχονταν αυτές και αναχωρούσαν, θα θεωρείτο ύποπτο το πράγμα. Γι'αυτό τον λόγο και επέτρεψε να σφραγίσουν τον τάφο όπως ήθελαν και στρατιώτες φύλασσαν. Και δεν τους έμελε που έκαναν αυτά σε ημέρα Σαββάτου και ότι εργάζονταν, αλλά μόνο σε ένα πράγμα απέβλεπαν, την πονηρία τους, πώς θα επικρατήσουν με αυτήν, πράγμα το οποίο ήταν δείγμα εσχάτης μωρίας και φόβου, ο οποίος τους τάρασσε δυνατά· διότι αυτοί οι οποίοι Τον συνέλαβαν ζωντανόν, Τον φοβούνταν νεκρό. Αν και, εάν ήταν απλός άνθρωπος, έπρεπε να έχουν θάρρος. Αλλά για να μάθουν ότι και όταν ήταν ζωντανός, με τη θέλησή Του έπαθε αυτά τα οποία έπαθε, τοποθετήθηκε και η σφραγίδα και ο λίθος και η φρουρά, και δεν μπόρεσαν να Τον κρατήσουν. Με όλα αυτά ένα πράγμα μόνο επιτυγχάνεται, να γίνει γνωστή δημοσία η ταφή και έτσι να πιστευτεί η ανάσταση· διότι και στρατιώτες φύλασσαν και οι Ιουδαίοι κάθονταν κοντά.
«Ὀψὲ δὲ σαββάτων, τῇ ἐπιφωσκούσῃ εἰς μίαν σαββάτων, ἦλθε Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἄλλη Μαρία θεωρῆσαι τὸν τάφον. καὶ ἰδοὺ σεισμὸς ἐγένετο μέγας· ἄγγελος γὰρ Κυρίου καταβὰς ἐξ οὐρανοῦ προσελθὼν ἀπεκύλισε τὸν λίθον ἀπὸ τῆς θύρας καὶ ἐκάθητο ἐπάνω αὐτοῦ. ἦν δὲ ἡ ἰδέα αὐτοῦ ὡς ἀστραπὴ καὶ τὸ ἔνδυμα αὐτοῦ λευκὸν ὡσεὶ χιών. ἀπὸ δὲ τοῦ φόβου αὐτοῦ ἐσείσθησαν οἱ τηροῦντες καὶ ἐγένοντο ὡσεὶ νεκροί (:αργά λοιπόν τη νύχτα του Σαββάτου, την ώρα που ξημέρωνε η πρώτη ημέρα της εβδομάδος, ήλθε η Μαρία η Μαγδαληνή και η άλλη Μαρία για να δουν τον τάφο. Και ξαφνικά, έγινε σεισμός μεγάλος· διότι ένας άγγελος Κυρίου, αφού κατέβηκε απ’ τον ουρανό και ήλθε στο μνημείο, κύλισε την πέτρα από την είσοδο και καθόταν πάνω σε αυτήν. Το εξωτερικό του σχήμα και το πρόσωπό του ήταν λαμπερό σαν αστραπή, και το ένδυμά του ολόλευκο σαν το χιόνι Από το φόβο μάλιστα που προκάλεσε, συγκλονίστηκαν οι φρουροί κι έγιναν σαν νεκροί)» [Ματθ.28,1-4].
Μετά την Ανάσταση ήλθε ο άγγελος. Για ποιο λόγο λοιπόν ήλθε και σήκωσε τον λίθο; Προς χάριν των γυναικών· διότι αυτές τον άγγελο είδαν τότε μέσα στον τάφο. Για να πιστέψουν λοιπόν ότι αναστήθηκε, βλέπουν τον τάφο να είναι άδειος από το σώμα. Γι’ αυτό σήκωσε τον λίθο, γι' αυτό έγινε και σεισμός, για να ξυπνήσουν και να σηκωθούν. Διότι είχαν έλθει για να αλείψουν το σώμα με έλαιο και αυτά συνέβαιναν κατά τη διάρκεια της νύκτας και ήταν φυσικό μερικές να νυστάξουν και να αποκοιμηθούν. «Αλλά για ποιο λόγο και γιατί», θα ρωτήσει κάποιος, «είπε ο άγγελος προς αυτές: «μὴ φοβεῖσθε ὑμεῖς(:μη φοβάστε εσείς);». Πρώτα τις απαλλάσσει από τον φόβο και έπειτα ομιλεί σε αυτές για την Ανάσταση. Και το «εσείς» περιέχει πολύ μεγάλη τιμή και δείχνει ότι η εσχάτη τιμωρία αναμένει εκείνους που διέπραξαν όσα αποτόλμησαν, εάν δεν μετανοήσουν. Λέγει, δηλαδή, «δεν πρέπει εσείς να φοβάστε, αλλά εκείνοι που Τον σταύρωσαν». Αφού τις απάλλαξε λοιπόν από τον φόβο, και με τα λόγια και με την εμφάνισή του(διότι και η εμφάνισή του ήταν χαρωπή, εφόσον έφερνε τέτοια χαρμόσυνη αγγελία),πρόσθεσε λέγοντας: «οἶδα γὰρ ὅτι Ἰησοῦν τὸν ἐσταυρωμένον ζητεῖτε(:διότι γνωρίζω ότι ζητάτε με πόθο και ευλάβεια τον Ιησού τον Εσταυρωμένο)».Και δεν ντρέπεται να Τον αποκαλεί Εσταυρωμένο, διότι αυτό ήταν η απαρχή των αγαθών. «Οὐκ ἔστιν ὧδε· ἠγέρθη γὰρ»(:δεν είναι εδώ · διότι αναστήθηκε)». Από πού είναι φανερό; «Καθὼς εἶπε(:όπως είπε)». «Επομένως», λέγει, «και αν ακόμη δεν έχετε εμπιστοσύνη σε εμένα, θυμηθείτε τα λόγια Εκείνου, και τότε ούτε σε εμένα θα δυσπιστήσετε».
Έπειτα, ακολουθεί και άλλη απόδειξη: «Δεῦτε ἴδετε τὸν τόπον ὅπου ἔκειτο ὁ Κύριος(:Ελάτε να δείτε τον τόπο όπου είχε τεθεί ο Κύριος)»[Ματθ. 28,10].Για τον λόγο αυτό κύλισε τον λίθο ο άγγελος, ώστε και από αυτό να πάρουν αυτές την απόδειξη. «Καὶ ταχὺ πορευθεῖσαι εἴπατε τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ ὅτι ἠγέρθη ἀπὸ τῶν νεκρῶν, καὶ ἰδοὺ προάγει ὑμᾶς εἰς τὴν Γαλιλαίαν· ἐκεῖ αὐτὸν ὄψεσθε· ἰδοὺ εἶπον ὑμῖν(:πηγαίνετε όμως γρήγορα και πείτε στους μαθητές Του ότι αναστήθηκε από τους νεκρούς. Και ιδού, πηγαίνει πριν από σας στη Γαλιλαία˙ εκεί θα Τον δείτε. Να λοιπόν, σας είπα αυτά που είχα εντολή να σας πω)»[Ματθ. 28,7]. Και σε άλλους επίσης τις προετοιμάζει να διαδώσουν το χαρμόσυνο μήνυμα, πράγμα το οποίο τις κάνει να πιστέψουν καλύτερα. Και καλώς είπε: «στη Γαλιλαία», απαλλάσσοντάς τις από ενοχλήσεις και κινδύνους, ώστε να μην παρεμποδίσει ο φόβος την πίστη τους.
«Καὶ ἐξελθοῦσαι ταχὺ ἀπὸ τοῦ μνημείου μετὰ φόβου καὶ χαρᾶς μεγάλης ἔδραμον ἀπαγγεῖλαι τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ(:και οι γυναίκες, αφού βγήκαν γρήγορα από το μνημείο με φόβο εξαιτίας της αγγελικής οπτασία, αλλά και με χαρά μεγάλη εξαιτίας του χαρμόσυνου αγγέλματος, έτρεξαν να τα πουν όλα αυτά στους μαθητές)». Γιατί άραγε με φόβο και με χαρά; Διότι είδαν ένα καταπληκτικό και παράδοξο πράγμα, κενό τον τάφο, όπου προηγουμένως Τον είχαν δει να τοποθετείται. Γι' αυτό και τις οδήγησε να δουν, για να γίνουν μάρτυρες και οι δύο, και του ενταφιασμού και της Αναστάσεως. Διότι κατανοούσαν ότι κανείς δεν μπορούσε να Τον μετακινήσει από εκεί, εφόσον τόσοι στρατιώτες κάθονταν εκεί κοντά φρουροί, εάν δεν ανέσταινε ο Ίδιος τον εαυτό Του. Γι' αυτό και χαίρονται και απορούν και αμείβονται για την τόση παραμονή τους εκεί πλησίον του τάφου, με το να δουν πρώτες και να διακηρύξουν ευαγγελιζόμενες όχι μόνο όσα ειπώθηκαν προς αυτές, αλλά και όσα είδαν.
Αφού λοιπόν εξήλθαν με φόβο και με χαρά, «ὡς δὲ ἐπορεύοντο ἀπαγγεῖλαι τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ, καὶ ἰδοὺ Ἰησοῦς ἀπήντησεν αὐταῖς λέγων·χαίρετε(:Καθώς όμως πήγαιναν να τα πουν στους μαθητές Του, ξαφνικά ο Ιησούς τις συνάντησε και είπε: ‘’Χαίρετε’’)». Και αφού έτρεξαν πλησίον Του με μεγάλη χαρά, έλαβαν δια της αισθήσεως της αφής απόδειξη και διαβεβαίωση της Αναστάσεως. «Αἱ δὲ προσελθοῦσαι ἐκράτησαν αὐτοῦ τοὺς πόδας καὶ προσεκύνησαν αὐτῷ(:Αυτές τότε, αφού πλησίασαν, δεν τόλμησαν να Τον αγγίξουν στο σώμα, αλλά με ευλάβεια πολλή έπιασαν μόνο τα πόδια Του και Τον προσκύνησαν)».
Τι τους λέγει, λοιπόν, Εκείνος; «Μὴ φοβεῖσθε». Και Αυτός δηλαδή εκδιώκει τον φόβο τους και προετοιμάζει την οδό για την πίστη. «Ὑπάγετε ἀπαγγείλατε τοῖς ἀδελφοῖς μου ἵνα ἀπέλθωσιν εἰς τὴν Γαλιλαίαν, κἀκεῖ με ὄψονται(:Μη φοβάστε. Πηγαίνετε να αναγγείλετε στους αδελφούς μου να πάνε στη Γαλιλαία και εκεί θα με δουν)». Πρόσεξε ότι και Αυτός διαμέσου των μυροφόρων γυναικών κηρύσσει στους μαθητές το χαρμόσυνο άγγελμα, πράγμα το οποίο ανέφερα πολλές φορές, τιμώντας και οδηγώντας σε χρηστές ελπίδες το γυναικείο φύλο, που κατεξοχήν είχε περιφρονηθεί και θεραπεύοντάς το αυτό το ασθενές και καταπονημένο φύλο.
Μήπως κανείς από σας θα ήθελε να βρισκόταν στη θέση τους και να κρατούσε τα πόδια του Ιησού; Μπορείτε και τώρα όσοι θέλετε, όχι μόνο τα πόδια και τα χέρια, αλλά ακόμη και την ιερή εκείνη κεφαλή να αγκαλιάσετε, συμμετέχοντας στα φρικτά μυστήρια με καθαρή συνείδηση. Και όχι μόνο εδώ, αλλά και εκείνη την ημέρα θα Τον δείτε να έρχεται με την απερίγραπτη εκείνη δόξα και με το πλήθος των αγγέλων, εάν θελήσετε να γίνετε φιλάνθρωποι. Και θα ακούσετε όχι μόνο τα λόγια αυτά, όπως το «Χαίρετε», αλλά και τα άλλα: «Δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου, κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν ἀπὸ καταβολῆς κόσμου(:Ελάτε εσείς που είστε ευλογημένοι από τον Πατέρα μου, κληρονομήστε τη βασιλεία που έχει ετοιμαστεί για σας από τότε που θεμελιωνόταν ο κόσμος)»[Ματθ.25,34].
ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ,
επιμέλεια κειμένου: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος
ΠΗΓΕΣ:
https://greekdownloads3.files.wordpress.com/2014/08/in-matthaeum.pdf
Ιωάννου του Χρυσοστόμου Άπαντα τα έργα, Υπόμνημα στο Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, ομιλίες ΠΗ΄ και ΠΘ΄ (επιλεγμένα αποσπάσματα που αφορούν την ερμηνεία της συγκεκριμένης ευαγγελικής περικοπής),πατερικές εκδόσεις «Γρηγόριος ο Παλαμάς»(ΕΠΕ), εκδ. οίκος «Το Βυζάντιον», Θεσσαλονίκη 1979, τόμος 12, σελίδες 353-355 και 367-381 αντίστοιχα.
Βιβλιοθήκη των Ελλήνων, Άπαντα των αγίων Πατέρων, Ιωάννου Χρυσοστόμου έργα, τόμος 69, σελ. 176-177 και σελ.190-193:
http://users.sch.gr/aiasgr/Paterika_keimena/Eurethrio/Agios_Iwannhs_o_Xrusostomos_Apanta.htm
http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/tools/liddell-scott/index.html
Π.Τρεμπέλα, Η Καινή Διαθήκη με σύντομη ερμηνεία,εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Ο Σωτήρ», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2014.
Η Καινή Διαθήκη, Κείμενον και ερμηνευτική απόδοσις υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τριακοστή τρίτη, Αθήνα 2009.
Η Παλαιά Διαθήκη κατά τους εβδομήκοντα, Κείμενον και σύντομος απόδοσις του νοήματος υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2005.
http://users.sch.gr/aiasgr/Palaia_Diathikh/Biblia/Palaia_Diathikh.htm
http://users.sch.gr/aiasgr/Kainh_Diathikh/Biblia/Kainh_Diathikh.htm *Εκ του ιστολογίου <<Ακτίνες>> της 28.4.2023. Επιμέλεια, παρουσίαση ημετέρα.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)