ΠΕΤΡΟΜΠΕΗΣ ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗΣ (1765 Ή 1770 - 1848)

 

Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο του Σαράντου Καργάκου: Νεότερη Ελληνική Ιστορία, Τόμος Β',
<<Μεγάλες μορφές και Μεγάλες Στιγμές του ΄21>>.
Δεύτερη έκδοση: <<Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ>>, Απρίλιος 2021, σελ. 119-122.
<<Και το βιβλίο αυτό είναι καρπός ευγνωμοσύνης προς τους πολυπληθείς ακροατές/μαθητές μου του <<Λαϊκού Πανεπιστημίου>>, που κατακλύζουν κάθε Τρίτη την αίθουσα τελετών της γεραράς <<Εταιρείας Φίλων του Λαού>>, για να ακούσουν πέμπτη χρονιά φέτος τα μαθήματά μου, παρά το νυκτερινό της ώρας (7-9 μ.μ.).
Στα μαθήματα αυτά προσέρχονται παιδιά όλων των ηλικιών, από 20 έως 85 ετών. Άλλα κρατούν σημειώσεις, άλλα κρατούν μαγνητόφωνα.
Αυτά μου έδωσαν το έναυσμα, το ερέθισμα και την ώθηση να δώσω στις παραδόσεις μου μορφή βιβλίου.
Την πρώτη χρονιά εδίδαξα έναν κύκλο μαθημάτων υπό τον τίτλο Το βυζαντινό ναυτικό, που πήρε μορφή καλαίσθητου βιβλίου από τις εκδόσεις Ιω. Σιδέρη (2007), τη δεύτερη χρονιά εδίδαξα τους πολιτικούς θεσμούς και τα πολιτικά σώματα της σπαρτιατικής πολιτείας, την τρίτη την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου,
που το 2008/09 σε πολύ διευρυμένη μορφή και με σπάνια βιβλιογραφία εκδόθηκε από τις Εκδόσεις ΠΕΡΙ ΤΕΧΝΩΝ - ΚΑΡΤΕΡΗΣ, την τέταρτη χρονιά παρέδωσα <<Το λυκόφως της Σπάρτης>>,
που μαζί με τις προηγούμενες παραδόσεις μου αποτέλεσαν την πρωταρχική μαγιά για να συγγραφεί και να εκδοθεί το δίτομο έργο μου Ιστορία της Αρχαίας Σπάρτης (Gutenberg, 2006).
Πέρσι είχα την ευκαιρία να διδάξω τρεις κύκλους μαθημάτων: α) Οι Τούρκοι και το Βυζάντιο, β) Το τουρκικό imperium και γ) Τουρκοκρατία, που πήραν μορφή βιβλίου και εκδόθηκαν σε καλαίσθητη μορφή από τις εκδόσεις Λεωνίδα Γεωργιάδη.
Τα φετινά μαθήματα θα είναι αφιερωμένα στην Ελληνική Επανάσταση. Αλλά το βιβλίο αυτό δεν εξετάζει καταλεπτώς το μεγάλο εκείνο γεγονός.
Περιορίζεται αυστηρώς σε όσα προτίθεμαι να παραδώσω και αυτά είναι ό,τι λέγει ο τίτλος: Μεγάλες μορφές και μεγάλες στιγμές του '21.
Όχι όλος ο Αγώνας στην πολυμορφία και την πολύπτυχη διάστασή του.
Οι βασικοί λόγοι είναι δύο: Εκ των πραγμάτων είναι αδύνατον να συμπεριληφθεί όλος ο Αγώνας σε σειρά δίωρων -ανά δεκαπενθήμερο- μαθημάτων ενός εξαμήνου και, δεύτερον -πέρα από άλλες εκδοτικές μου δραστηριότητες- μία τρίτομη ή τετράτομη Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως,
που θα εξετάζει εξονυχιστικά, με πνεύμα κριτικό και -στο μέτρο του ανθρώπινα δυνατού- αντικειμενικά κάθε γεγονός, είτε αυτό είναι στρατιωτικό, είτε πολιτικό, είτε διπλωματικό.
Και για τον λόγο αυτό υπάρχει ένας διαχωρισμός:
Στους δύο πρώτους τόμους εξετάζονται τα στρατιωτικά γεγονότα και στον τρίτο τα πολιτικά, διπλωματικά, οικονομικά γεγονότα, καθώς και ό,τι μπορεί να έχει σχέση με την οργάνωση της παιδείας στη διάρκεια της πολυχρονίου πολεμικής δοκιμασίας.
Το βιβλίο αυτό, λόγω όγκου και τεράστιου κόστους, μόνο αν βρεθεί χορηγός θα καταστεί εφικτό να εκδοθεί.
Ευελπιστούμε ότι κάποιος θα συνδράμει.
Όχι πάντως η ελληνική πολιτεία.
Αυτή με τίμησε και με τιμά με το υπέρτατο βραβείον: το κώνειον>>!
(Απόσπασμα εκ του προλόγου)
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ

Οι Μαυρομιχάλαι

Ο Πέτρος Μαυρομιχάλης, που πέρασε στην ιστορία ως Πετρόμπεης (τελευταίος μπέης της Μάνης), από το 1816 ως τον Αγώνα), έχει εκτιμηθεί ποικιλοτρόπως από πολλούς ιστορικούς -σύγχρονους και παλαιούς- αλλά και από τους απομνημονευματογράφους του Αγώνα. Ασφαλώς, στο curiculum vitae του ανδρός υπάρχουν πολλά αρνητικά στοιχεία, αλλά η συμβολή του στον Αγώνα είναι θεμελιακή: χωρίς το ΝΑΙ το δικό του, η Επανάσταση δεν θα είχε εκραγεί. Διότι πίσω από τον Μαυρομιχάλη -παρά τις τοπικές διαφορές- βρισκόταν η Μάνη, που σύμφωνα με τα σχέδια των Φιλικών θα ήταν ο τόπος ενάρξεως του Αγώνα, στον οποίο τόπο θα έφθανε όποιος θα επιλεγόταν ως αρχηγός. Οι πάντες προσέβλεπαν προς τη Μάνη, διότι ήταν η μόνη ελεύθερη περιοχή και διέθετε μια δύναμη συμπαγή οπλοφόρων, υπό πολλούς καπετάνιους, που μπορούσε να φθάσει σε περίπτωση πανστρατιάς τους 5.000 άνδρες. Άλλωστε, η οικογένεια Μαυρομιχάλη, καθώς ήταν πολύκλαδη με πολύχρονη πολεμική παράδοση που ξεκινά από τον 17ο αι., ήταν η ενδεδειγμένη να ηγηθεί των Μανιατών κατά τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα. Στο βιβλίο Οι Μαυρομιχάλαι έχουν συγκεντρωθεί οι μαρτυρίες όλων των ιστορικών για τη ζωή και τη δράση της επιφανούς αυτής οικογενείας. Σπουδαία μορφή υπάρξε ο Ιωάννης Μαυρομιχάλης (1726-1769), γνωστός ως Σκυλόγιαννης, που έπαιξε ρόλο πρωταγωνιστικό στο κίνημα των Ορλωφικών, και ο οποίος βρήκε ηρωικό θάνατο με τους 24 συντρόφους του στο Μελίπυργο της Αποσκιαδερής Μάνης. Ένας αδελφός του Σκυλογιάννη, ο Πέτρος, σκοτώθηκε το 1779 πολεμώντας εναντίον των Σαρηγκουλήδων (σώμα άτακτων Αλβανών που ξεχώριζαν από το κίτρινο <<κιουλάφι>>, κάλυμμα κεφαλής), που είχαν εισβάλει στον Μοριά με αρχηγό τον Εβλιά Φατιχιέ. Την ηγεσία της οικογενείας -και de facto όλων των Μανιατών-, ανέλαβε ο Ηλίας (1730-1800), που είναι περισσότερο γνωστός ως Πιέρος, κατά τη μανιάτικη παράδοση, επειδή έγινε προστάτης των ανηλίκων τέκνων των αδελφών του. Υπήρξε κι αυτός μια ηρωική μορφή. Συμμετείχε στα γεγονότα της Μεσσηνίας κατά τα Ορλωφικά. Μετά τις μάχες που έγιναν στον Μελίπυργο και τον Αλμυρό, λίγο έξω από την Καλαμάτα, με 36 παλληκάρια έπιασε το ρέμα της Βέργας (εκεί όπου κατά την Επανάσταση έγινε η πολυθρύλητη μάχη), για να εμποδίσει τους Τούρκους να διεισδύσουν στη Μάνη. Σκοτώθηκαν όλοι εκτός από τον ίδιο και έναν σύντροφό του. Εν τω μεταξύ, οι Μανιάτες είχαν συναθροιστεί (περίπου 4.000 άνδρες) στο βουνό της Σέλιτσας, που υψώνεται πάνω από τον Αλμυρό. Προς το στρατόπεδο αυτό κατευθύνθηκε ο Ηλίας Μαυρομιχάλης και, αφού συσκέφθηκε με τους άλλους Μανιάτες αρχηγούς, επιτέθηκαν αιφνιδιαστικά κατά τη διάρκεια της νύχτας εναντίον των Τούρκων του Χατζή Οσμάν και του προκάλεσαν μεγάλη φθορά: 700 νεκροί. Οι λοιποί κατέφυγαν στην Καλαμάτα. Ο Πιέρος (Ηλίας) Μαυρομιχάλης, αφού νυμφεύθηκε την κόρη του Μανιάτη προύχοντα (Κουτσογρηγοράκη), απέκτησε μεγάλη περιουσία. Ευτύχησε να δει πολλούς γιους, που διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στον Αγώνα: τον Πέτρο, τον γνωστό ως Πετρόμπεη, τον Κυριακούλη, τον Αντώνιο και τον Κωνσταντίνο ή Κωνσταντή που, ενώ έδειξε δράση θαυμαστή στον πολεμικό τομέα, υπήρξε ο μοιραίος εκτελεστής του Καποδίστρια. Κι ακόμα έναν άλλο γιο, τον Ιωάννη, τον λεγόμενο Κατσή, από τον οποίο προέρχεται ως παρακλάδι η επίσης ένδοξη οικογένεια Κατσή ή Κατσάκου.

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ
Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίου του Σαράντου Καργάκου:
Νεότερη Ελληνική Ιστορία, Τόμος Β',
<<Μεγάλες μορφές και Μεγάλες Στιγμές του ΄21>>.
Δεύτερη έκδοση: <<Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ>>, Απρίλιος 2021, σελ. 119-122.