Κ. Γ. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ: «ΟΙ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΘΛΙΨΕΙΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ» (ΜΕΡΟΣ ΕΝΔΕΚΑΤΟΝ)

Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου
του Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλου:
«Οι Δοκιμασίες και οι Θλίψεις στη ζωή μας κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας»,
εκδόσεις «Φωτοδότες», 4η έκδοση, σελ 94-97.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»

Πρόλογος

Οι δοκιμασίες και οι θλίψεις, μας επισκέπτονται όλους! Άλλους λίγο και άλλους πολύ. Άλλους συχνά κι άλλους σε αραιότερα χρονικά διαστήματα. Κάποτε μοιάζουν δυσβάστακτες, ακόμη δε και ανυπόφορες! Πολλές φορές δε αιφνιδιαζόμαστε μ' αυτές, σαστίζουμε, τα χάνουμε, απογοητευόμαστε, απελπιζόμαστε, χανόμαστε! Σε κάθε περίπτωση λυπούμαστε, αλλάζει η ψυχική μας διάθεση, χάνουμε την ηρεμία μας, δεν ξέρουμε τι να κάνουμε, ενώ χίλιες δυο σκέψεις περνούν απ' το μυαλό μας! Να σαν κι αυτές: Γιατί να μου συμβεί αυτό; Καλά δεν ήταν όλα στη ζωή μου μέχρι τώρα; Δεν μ' αγαπάει πια ο Θεός; Γιατί με τιμωρεί; Γιατί μου στερεί αυτό ή εκείνο; Μα εγώ είμαι καλός άνθρωπος. Του το ζητούσα αυτό ή Του έλεγα να μη μου το στερήσει, κι όμως δεν με άκουσε! Και γιατί τόσοι άλλοι τα έχουν όλα, ευτυχούν, ιδιαίτερα δε εκείνοι που δεν είναι ευλαβείς και καλοί άνθρωποι; Κι ακόμη! Χίλιοι είναι οι προβληματισμοί στο «τι κάνω τώρα»; Πως να αντιμετωπίσω την κατάσταση που με βρήκε; Σε ποιους να καταφύγω; Ποια μέσα και τρόπους να χρησιμοποιήσω; Ανθρώπινα όλα τους! Κι ο καθένας θα μας πει το κάθε τι, οι φίλοι μας και πρόσωπα που μας αγαπούν θα μας συμβουλεύσουν για το ένα ή το άλλο, ως και αντικρουόμενα πράγματα ενδέχεται να ακούσουμε, ή θα προσπαθήσουν όπως-όπως να μας παρηγορήσουν, ή και να μας δώσουν πράγματι ένα χέρι βοήθειας. Ωστόσο όλα αυτά, μπορεί σε κάποιο βαθμό να μας ανακουφίζουν, όμως σε ποιο βαθμό πράγματι μας βοηθούν και μας οικοδομούν; Κι έτσι σκεφθήκαμε τους Πατέρες! Αυτούς που οικοδόμησαν και στήριξαν μοναδικά την Εκκλησία. Αυτούς που τόσο πολύ υπέφεραν ο καθένας τους προσωπικά, από ένα πλήθος δοκιμασιών και θλίψεων, όπως και ο Κύριός μας Τον οποίο τόσο πολύ αγάπησαν και υπηρέτησαν, στον οποίο τόσο πολύ αφιερώθηκαν. Λοιπόν, στ' αλήθεια, τι λένε οι Πατέρες επί όλων αυτών; Ποια είναι η θέση τους για το μεγάλο αυτό θέμα, πως οι ίδιοι το αντιμετώπιζαν, πως οικοδομούσαν τους πιστούς της εποχής τους, αλλά κι όλους τους πιστούς έκτοτε; Ενσκήψαμε στα συγγράμματά τους, την αποκαλούμενη Πατρολογία, σταχυολογήσαμε ό,τι βρήκαμε γραμμένο σ' αυτήν κατά το δυνατόν, το ταξινομήσαμε σε ενότητες, το χωρίσαμε σε κεφάλαια και πολλές παραγράφους, προβήκαμε σε πλήθος υπογραμμίσεων και γενικά σε ό,τι κρίναμε πρακτικό και χρήσιμο προκειμένου το κείμενο να είναι απλό, άνετο στη μελέτη και εύληπτο, ώστε καθένας μας -ακόμη δε και ο ολιγογράμματος- να χαρεί τα αναγραφόμενα, να παρηγορηθεί, να οικοδομηθεί και να πάρει τις αποφάσεις που πρέπει, στις δύσκολες εκείνες ώρες των δοκιμασιών και των θλίψεων. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Πατέρες περισσότερο χρησιμοποιούν τον ευρύτερο όρο «θλίψεις» στον οποίο περιλαμβάνουν τα πάντα. Δηλαδή τις κάθε είδους δοκιμασίες, τις ασθένειες, τις όποιες συμφορές, ακόμη δε και το πένθος! Είναι, πράγματι, εντυπωσιακή η σοφία τους, η έμπνευσή τους, το πλήθος των παραδειγμάτων που χρησιμοποιούν, αλλά και οι αναφορές τους στην Αγία Γραφή απ' όπου αντλούν τα πάντα, προκειμένου να βοηθήσουν τον κάθε πιστό. Στ' αλήθεια η μελέτη των κειμένων τους είναι απολαυστική, δίνει πολύ ενθουσιασμό κι ελπίδα, κατατοπίζει απολύτως, οπωσδήποτε οικοδομεί. Αλλά και αν κάποια σημεία είναι δύσκολα για κάποιον, ας τα μελετήσει πάλι και πάλι, ας μην απογοητευθεί, κι ας συνεχίσει με τα επόμενα. Δεν είναι καλό να αφήσει την τόσο εποικοδομητική μελέτη του βιβλίου, για μια δύσκολη παράγραφο, ας πούμε. Ελπίζουμε ότι ο φίλος αναγνώστης, πράγματι θα βρει χρήσιμη αυτή την προσπάθεια και θα ωφεληθεί πολύ. Όπως ωφεληθήκαμε κι εμείς κι απ' αυτήν ακόμη την συγγραφή του κι ενώ βρισκόμαστε σε καιρό δοκιμασίας...

Κ.Γ.Π.

ΟΙ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΘΛΙΨΕΙΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ

 ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Οι ωφέλειές τους όταν τις υπομένουμε

Αλλ' αφού οι δοκιμασίες και οι θλίψεις έρχονται ή επιτρέπεται να έλθουν απ' τον Θεό στη ζωή μας και αποβλέπουν οπωσδήποτε στο καλό μας, αξίζει να δούμε για ποίο λόγο είναι «μεγάλο αγαθό», όπως τονίζουν οι Πατέρες και ποιες είναι οι συγκεκριμένες ωφέλειές τους.

β. Αυξάνουν την υπομονή μας!

Αναφέρει έξοχα ο Μ. Βασίλειος:

«...Και απ' όλες τις θλίψεις τις οποίες υπέφερα με έσωσε ο Κύριος» (Ψαλμ. 33,5). Ολόκληρη η ζωή του δικαίου και του εναρέτου είναι γεμάτη θλίψεις. Και «στενή η πόρτα και γεμάτος δυσκολίες και κινδύνους ο δρόμος (που οδηγεί στην αιώνια ζωή)» (Ματθ. 7,14). Και «είναι πολλές οι θλίψεις που θα δοκιμάσουν στη ζωή τους οι ευσεβείς και οι δίκαιοι» (Ψαλμ. 33,20). Γι' αυτό και ο Απ. Παύλος λέγει: «Θλιβόμαστε σε κάθε τόπο και σε κάθε περίσταση» (Β' Κορ. 4,8). Και ότι «πρέπει να υποστούμε εμείς οι Χριστιανοί πολλές θλίψεις για να μπούμε στη Βασιλεία του Θεού» (Πράξ. 14,22). Σώζει, όμως, ο Θεός τους αγίους απ' τη θλίψη, όχι αφήνοντάς τους χωρίς δοκιμασία, αλλά χαρίζοντάς τους την υπομονή. Γιατί εφόσον «η θλίψη φέρνει υπομονή παράγει δοκιμασμένη αρετή» (Ρωμ. 5.3), εκείνος που δεν δέχεται τη θλίψη, στερεί τον εαυτό του απ' τη δοκιμασία (κι επομένως και από την αρετή και τη σωτηρία). Όπως, λοιπόν, κανείς δεν στεφανώνεται, αν δεν υπάρχει αντίπαλος, έτσι και κανείς δεν μπορεί να αποδειχθεί δοκιμασμένος στην αρετή παρά μόνο διά μέσου των θλίψεων». Γράφει ο Άγ. Ιω. Χρυσόστομος: «Αλλ' όμως, αν και τα γνωρίζω αυτά, δεν απογοητεύομαι απέναντι στην καλύτερη ελπίδα, σκεπτόμενος τον Κυβερνήτη αυτού και του σύμπαντος, ο οποίος δεν κατανικά την τρικυμία με την τέχνη, αλλά διαλύει την ταραχή μ' ένα νεύμα. Αν δεν το κάνει αυτό απ' την αρχή αμέσως, είναι τέτοια η συνήθειά Του να μην καταλύει στην αρχή τις συμφορές. Αλλ' όταν αυτές αυξηθούν και φθάσουν προς το τέλος και οι περισσότεροι απογοητευθούν, τότε συνηθίζει να δημιουργεί και να κάνει έκτακτες επεμβάσεις που σε μερικούς φαίνονται παράδοξες, δείχνοντας τη δύναμή Του και γυμνάζοντας συγχρόνως την υπομονή εκείνων που βρίσκονται σ' αυτές τις δοκιμασίες». [Απ' την Ζ' Επιστολή του «ΕΙΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ». Και αλλού πάλι ο ίδιος αναφέρει: «Το πλοίο της Εκκλησίας βασανίζεται από την τρικυμία, αλλά δεν καταποντίζεται. Θα μπορούσε, βέβαια, να ταξιδεύσει και με γαλήνη, αλλά δεν επέτρεψε ο καπετάνιος, για να δεις την υπομονή των επιβατών και να μάθεις καλά τη σύνεση του Κυβερνήτη». [Απ' την Ζ' Ομιλία του «ΕΙΣ ΗΣΑΙΑΝ»]. Και πάλι αναφέρει ο ίδιος, μεταξύ άλλων, και το εξής χαρακτηριστικό παράδειγμα: «Ο Παύλος απαριθμώντας το πλήθος των βραβείων που προέρχονται απ' τις θλίψεις, λέγει ότι «αυτή γεννάει υπομονή», που είναι η μητέρα των αγαθών, το ακύμαντο λιμάνι, η γαληνεμένη ζωή, πιο ισχυρή από βράχο και πιο στέρεη και από διαμάντι, πιο δυνατή από κάθε όπλο και πιο ασφαλής από τα τείχη. Κι όταν αυτή η υπομονή κατορθωθεί, κάνει άξιους και γενναίους τους μαθητές της κι αμετακίνητους. Γιατί δεν τους αφήνει να ταράσσονται με κανένα απ' τα θλιβερά γεγονότα που τους βρίσκουν, ούτε να καταβάλλονται, αλλά, όπως ο βράχος όσο κι αν χτυπιέται από πολλά κύματα, αυτός βέβαια καθαρίζεται περισσότερο, χωρίς να μετακινείται καθόλου, τον όγκο όμως του νερού που προσκρούει πάνω του τον διαλύει με ευκολία, όχι χτυπώντας τον, αλλά δεχόμενος τα χτυπήματά του! Κατά τον ίδιο, λοιπόν, τρόπο κι εκείνος που έγινε άξιος με την υπομονή είναι ανώτερος από κάθε σκευωρία. Και το πιο αξιοθαύμαστο είναι, ότι γίνεται πιο δυνατός και διαλύει τους κακούς εύκολα, όχι με το να ενεργεί κακώς, αλλά με το να κακοποιείται»! [Απ' την ΡΖ' επιστολή του «ΚΑΣΤΩ, ΟΥΑΛΕΡΙΩ... ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΙΣ»]           

Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου
του Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλου:
«Οι Δοκιμασίες και οι Θλίψεις στη ζωή μας κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας»,
εκδόσεις «Φωτοδότες», 4η έκδοση, σελ 94-97.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»