Τρίτη 9 Ιουλίου 2024

ΓΕΩΡΓΙΟΥ Κ. ΤΟΥΜΑΝΙΔΗ: «ΠΥΡΡΙΧΙΟΣ ΔΡΟΜΟΣ» (ΔΕΚΑΤΟ ΜΕΡΟΣ)



 

Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου
του Γεωργίου Κ. Τουμανίδη:
«Πυρρίχιος Δρόμος»
εκδόσεις «Έαρ», 1η έκδοσηΑπρίλιος 2023, σελ. 102-105.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»


`


Το βιβλίο αυτό είναι ένα πόνημα-αφήγηση που εξιστορεί τη ζωή των προπατόρων μας στον μαρτυρικό Πόντο, αυτών που αντί του συμβιβασμού, της υποταγής και της προσκύνησης, επέλεξαν τον πυρρίχιο δρόμο του καθήκοντος, τον πυρρίχιο τρόπο της πίστεως και της προσευχής, την πυρρίχια ζωή της θυσίας. Είναι μια προσπάθεια να προβληθεί η αγιοπατερική παράδοση και σοφία του Πόντου από το απώτερο άκρο της Μ. Ασίας, από την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, μια συλλογή μαρτυριών που διασώθηκαν και πέρασαν από γενιά σε γενιά, από τους ανθρώπους που τα βίωσαν και γράφονται για να μεταφερθούν στη σημερινή και τις επόμενες γενιές. Είναι ένα ταξίδι στη μαρτυρική ζωή του Ελληνισμού του Πόντου, τις αρχές και τις αξίες του, μία περιπλάνηση στη δίνη άλλων κόσμων σκληρών, αλλά πραγματικών. Ίσως στην υλόφρονη εποχή μας να φαντάζει παραμυθένια η αγιότητα και η προσκόλληση στην ορθόδοξη πίστη, για την οποία οι άνθρωποι στον Πόντο και γενικότερα στην Μικρά Ασία υπέστησαν δοκιμασίες, έχυσαν δάκρυα και αίμα. Το βιβλίο αυτό θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ένας οδηγός επιβίωσης, που περιγράφει τρόπους και τεχνικές πνευματικού πολέμου σε καιρούς κρίσεως ή σε καιρούς Αποκαλύψεως, όταν καλείται κάποιος να ξεπεράσει τα ανθρώπινα όριά του. Περιέχει προσευχές, τρόπους και μεθόδους πνευματικού αγώνα από τον αγιοτόκο Πόντο, που έχουν δοκιμαστεί στις δυσκολότερες καταστάσεις και αντιξοότητες. Για να γραφτεί αυτό το βιβλίο. άνοιξαν δακρύβρεχτα αρχεία μιας ζωής, βίβλοι καρδιάς, καταθέσεις ψυχών. Ξεδιπλώθηκαν και αποκαλύφθηκαν από τις εσχατιές της Ανατολής αναμνήσεις μαρτυρικής ζωής αγίων του Πόντου, γραμμένες με δάκρυα και αίμα, που στολίζουν στον δρόμο του Θεού και παρακαλούν για δικαίωση. Όσα γράφτηκαν σ' αυτό το βιβλίο έγιναν. Ο ουρανός κατέβηκε στη γη και οι άνθρωποι ανυψώθηκαν στον ουρανό, καταθέτοντας στον Θεό τα πειστήρια του μαρτυρίου τους: κομμένα χέρια, πόδια, γλώσσες, κεφάλια, καμμένα κορμιά, παγωμένα μέλη, θυσιασμένα παιδάκια, αγνές παρθένες κόρες με την τιμή και την αξιοπρέπειά τους κατατεθειμένες στον Χριστό για να τους τις ξαναδώσει λαμπρότερες στη Δευτέρα Παρουσία Του, πυρπολημένες καρδιές και φλεγόμενες ψυχές. Ας είναι αιωνία παρά τω Θεώ η μνήμη των μαρτύρων της πίστεως, του Πόντου και ολόκληρης της Μικρασίας. *(Απόσπασμα εκ του προλόγου).






   «ΠΥΡΡΙΧΙΟΣ ΔΡΟΜΟΣ»



Γ'



ΚΑΤΑΚΟΜΒΕΣ ΠΑΝΤΟΥ - ΞΕΣΗΚΩΜΟΣ




Σχολείο στις κατακόμβες Αργυρούπολης



Διασχίζοντας τα βουνά, η ομάδα του Αλέξανδρου έφτασε σε μια περιοχή που φημιζόταν για τα μεταλλεία της. Την έλεγαν Αργυρούπολη από τα μεταλλεύματα αργύρου και άλλων πολύτιμων μετάλλων που διέθετε. Οι Τούρκοι για να αποδυναμώσουν τους Έλληνες, κατάργησαν όσα προνόμια είχαν οι Πόντιοι και επέβαλαν αβάστακτους φόρους, αναγκάζοντας τους Έλληνες μεταλλουργούς να τα εγκαταλείψουν. Ο Νικηφόρος Ελευθεριάδης αποχαιρέτησε τους αντάρτες με τους οποίους έζησε τόσο καιρό και κατευθύνθηκε μαζί με τον γιο του Λεόντιο προς το χωριό του, το Σταυρίν της επαρχίας Αρδάσσης, που βρισκόταν δίπλα στην Κρώμνη, κοντά στη θρυλική Σάντα. Είχε αγωνία να πάει στην οικογένειά του. Μέσα στις στοές πρώην απομακρυσμένων λατομείων, σε μεγάλο υψόμετρο υπήρχαν κοινόβια Ποντίων προσφύγων, σύγχρονες κατακόμβες. Εκεί βρίσκονταν κυρίως γυναικόπαιδα και ηλικιωμένοι, τους οποίους προστάτευαν Πόντιοι αντάρτες. «Εν όρεσι και σπηλαίοις και ταις οπαίς της γης» υπήρχε ζωή αγία. Η ομάδα του Αλέξανδρου επισκέφθηκε την κατακόμβη που είχε την ονομασία «Άγιος Ευγένιος ο Τραπεζούντιος». Οι στοές σε κάποιο σημείο κατέληγαν σε μια φυσική λίμνη που ήταν περικυκλωμένη από βράχους. «Θαύμα Θεού», είπε ο Αλέξανδρος μόλις αντίκρυσε το θέαμα. Ήπιαν δροσερό νερό και ξεκουράστηκαν. Λίγο παραπέρα τα παιδιά είχαν μάθημα ιστορίας για την καταγωγή του Ποντιακού Ελληνισμού. Παρακολουθούσαν τακτικά το μάθημα και ο Αλέξανδρος με τους συμπολεμιστές του. Τα παιδιά άκουγαν με μεγάλη προσοχή τα λόγια της δασκάλας τους Ελένης Ανθίδου. Η Ελένη αγαπούσε και μελετούσε την ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού' και τώρα γι' αυτό θα τους μιλούσε. «Το ελληνικό στοιχείο στην περιοχή του Πόντου απαντά πολλούς αιώνες. Από την ελληνική μυθολογία ακόμη έχουμε αναφορές στον Πόντο. Θαλασσοπόροι οι Έλληνες, γύρω στο 1000 π.Χ., διέσχισαν τον Άξενο Πόντο, όπως ονομαζόταν τότε η Μαύρη θάλασσα, αναζητώντας πολύτιμα μέταλλα. Ο Ελληνισμός του Πόντου, σύμφωνα με τα ιστορικά στοιχεία, χρονολογείται από τον 8ο π.Χ. αιώνα. Η Μίλητος έγινε από τους Ίωνες μεγάλη ναυτική και εμπορική δύναμη και τα πλοία της ταξίδευαν σε όλη τη Μεσόγειο. Οι Μιλήσιοι εγκαθίδρυσαν νέες αποικίες στον Ελλήσποντο και στον Εύξεινο Πόντο.Οι Μιλήσιοι τον 8ο αι. π.Χ. ίδρυσαν τη Σινώπη. Οι Σινωπείς με τη σειρά τους ίδρυσαν νέες αποικίες στις βόρειες παραλιακές περιοχές της Μικράς Ασίας. Τότε ιδρύθηκαν η Σαμψούντα, η Κερασούντα, η Τραπεζούντα και πολλές άλλες πόλεις. Η σπουδαιότερη πόλη του Πόντου ήταν η Τραπεζούντα. Ιδρύθηκε το 756 π.Χ. Οι Έλληνες, με τη ναυτοσύνη τους και το εμπόριο, με την επικοινωνία με τους άλλους λαούς και τη φιλοξενία, για την οποία διακρίνονταν, μετέτρεψαν τον Άξενο (αφιλόξενο) Πόντο σε Εύξεινο (φιλόξενο) Πόντο. Την εποχή της κοσμοκρατορίας του Μ. Αλεξάνδρου, ο Πόντος εξελληνίστηκε. Τους νεότερους χρόνους, μετά την Α' Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους σταυροφόρους της Δ' Σταυροφορίας το 1204, δημιουργήθηκαν τρία νέα κρατίδια: Το Δεσποτάτο της Ηπείρου, η Αυτοκρατορία της Νίκαιας και η Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας. Οκτώ έτη μετά τη Β' Άλωση της Κωνσταντινούπολης, η Τραπεζούντα καταλήφθηκε από τους Τούρκους, στις 15 Αυγούστου 1461. Σε όλους τους αιώνες της οθωμανικής δουλείας, οι Τούρκοι προσπαθούσαν να εξισλαμίσουν τους Έλληνες. Στην επανάσταση του 1821, εθελοντές Πόντιοι αγωνιστές ταξίδεψαν στην Ελλάδα για να πολεμήσουν κατά του Τούρκου δυνάστη και, ή να νικήσουν ή να πεθάνουν. Τους αποκαλούσαν από τον τόπο καταγωγής τους, Τραπεζούντιους, Σινωπίτες, Μαυροθαλασσίτες, Αργυρουπολίτες κ.λπ. Πλούσιοι Πόντιοι έκαναν μεγάλες δωρεές για να στηρίξουν την επανάσταση και αναδείχτηκαν εθνικοί ευεργέτες. Αυτό κόστισε στους Πόντιους από το 1821 έως το 1829 σφαγές, εξοντωτική εργασία σε καταναγκαστικά έργα, διωγμούς, φυλακίσεις κ.ο.κ. Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, Πόντιος με καταγωγή από την Υψηλή, ένα χωριό του Όφι στον Πόντο, ήταν ο αρχηγός της Φιλικής Εταιρίας και ο ιδρυτής του Ιερού Λόχου. Στις 24 Φεβρουαρίου 1821 κήρυξε την Ελληνική Επανάσταση στη Μολδοβλαχία». Κλείνοντας το μάθημά της, η Ελένη Ανθίδου είπε στα παιδιά: «Και τώρα συνεχίζουμε εμείς να γράφουμε την ιστορία του Πόντου και του Ελληνισμού διωκόμενοι και θλιβόμενοι, αλλά υπομένοντας και ελπίζοντας στο έλεος του Θεού. Στον Πόντο άνθιζε η Ορθοδοξία, τα γράμματα και οι τέχνες. Στους επόμενους αιώνες ο Πόντος και ολόκληρη η Μικρασία θα λάμψουν ακόμη περισσότερο και θα γίνουν πάλι το φως του κόσμου».



Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»
Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου
του Γεωργίου Κ. Τουμανίδη:
«Πυρρίχιος Δρόμος»
εκδόσεις «Έαρ», 1η έκδοσηΑπρίλιος 2023, σελ. 102-105.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου