ΜΕΤΑΝΟΙΑ - ΑΥΤΟΕΞΕΤΑΣΙΣ

 

Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο του Αγίου Ιωάννου Πρωθιερέως της Κροστάνδης:
«Η ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΖΩΗ», εκδόσεις «Το Περιβόλι της Παναγίας»,
Α' Έκδοση, Θεσσαλονίκη 2003, σελ. 175-177.
Ιδού πως περιγράφει ο ίδιος (ο Άγιος Ιωάννης) την εν Κροστάνδη ιερατικήν ζωήν και διακονίαν του:
<<Από των πρώτων ημερών του υπουργήματός μου εν τη υψηλή υπηρεσία της Εκκλησίας του Θεού, εθεώρησα ως κανόνα της ζωής μου να είμαι πιστός
και ζηλωτής εν τω ιερατικώ μου έργω και αυστηρώς επαγρυπνώ επί του εαυτού μου και της πνευματικής ζωής μου.
Προς τον σκοπόν τούτον ήρχισα να μελετώ και να σπουδάζω την Γραφήν, αποκομίζων εξ αυτής οικοδομήν ως άνθρωπος, ως ιερεύς και ως μέλος του κοινωνικού συνόλου.
Ήρχισα τότε να συντάσσω και το ημερολόγιόν μου, εν τω οποίω επακριβώς εσημείουν τους αγώνας μου κατά των κακών σκέψεων και πειρασμών, τας μετανοίας μου, τας μυστικάς μου προσευχάς και τας μετά του Θεού πνευματικάς εντεύξεις μου.
Καθ' εκάστην Κυριακήν και εορτήν συνήθιζον να κηρύττω είτε ιδικόν μου κήρυγμα, είτε εκ της συλλογής του επισκόπου Γρηγορίου.
Εκτός των ειθισμένων εκκλησιαστικών μου καθηκόντων, ευθύς εξ αρχής, επειδή και εγώ ήμην ποτέ πτωχός, εφρόντιζον περί των πτωχών.

Προ είκοσιν ετών είχον την έμπνευσιν της ιδρύσεως εν Κροστάνδη <<οίκου βιομηχανίας>> τον οποίον διά της Θείας βοηθείας κατώρθωσα να αποπερατώσω το 1873>>.
Ο πατήρ Ιωάννης καθ' όλον το ιερατικόν του στάδιον, όπερ διήρκησε 53 έτη, ουδέποτε ελησμόνει ότι ήτο ιερεύς.
Ελειτούργει καθ' εκάστην, εκήρυττε συχνότατα, τουθ' όπερ ήτο ασύνηθες κατά την εποχήν εκείνην εν Ρωσσία, επεσκέπτετο τας κατοικίας των πτωχών ενοριτών του και εβοήθει αυτούς,
έπειθε τους αλκοολικούς να εγκαταλείψωσι το πάθος της μέθης, εγίνετο τα πάντα τοις πάσι, ενίοτε δε και ανυπόδητος επέστρεφεν εις την οικίαν του, διότι έδιδε τα υποδήματά του εις πτωχούς χριστιανούς!
Τη 20ή Δεκεμβρίου του 1908 εκοιμήθη εν Κυρίω καταλιπών οπίσω αυτού φήμην ανδρός αγίου.
(Εκ του προλόγου του βιβλίου).
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ».

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΠΕΜΠΤΟΝ

ΜΕΤΑΝΟΙΑ

1. Αυτοεξέτασις.

«Δοκίμασόν με ο Θεός, και γνώθι την καρδίαν μου. Έτασόν με, και γνώθι τας τρίβους μου. Και ίδε ει οδός ανομίας εν εμοί, και οδήγησόν με εν οδώ αιωνία» (Ψαλ. 138, 23-24).

Αφότου ο πρώτος άνθρωπος ημάρτησε, το γένος των ανθρώπων τόσον εσκοτίσθη από την αμαρτίαν εις αυτό το κέντρον της υπάρξεώς του -την καρδίαν-, ώστε πολλάκις δεν έχουν καμμίαν συνείδησιν και συναίσθησιν της πανταχού παρουσίας του Θεού και νομίζουν ότι τέσσαρες τοίχοι και μία στέγη ημπορούν να τους κρύψουν από Εκείνον, ο Οποίος πληροί τα πάντα, και βλέπει και εκείνους οι οποίοι κρύπτονται εις τόπους μυστικούς και αποκρύφους. «Ει κρυβήσεταί τις εν κρυφαίοις και εγώ ουκ όψομαι αυτόν; μη ουχί τον ουρανόν και την γην εγώ πληρώ;» (Ιερ. 23,24). «Ότι γυμνός είμι, και εκρύβην» είπεν ο Αδάμ (Γεν. 3,10). Και όμως δεν ωφέλησεν αυτόν! Παρακολούθει την καρδίαν σου καθ' όλην την ζωήν σου -εξέταζε αυτήν, άκουε αυτήν και βλέπε τι είναι εκείνο που εμποδίζει την ένωσίν της με τον υπερευλογημένον Κύριον. Αυτό ας γίνη διά σε η επιστήμη των επιστημών, και με την βοήθειαν του Θεού ευκόλως θέλεις ίδη, τι σε αποξενώνει από τον Θεόν και τι σε ελκύει προς Αυτόν και σε ενώνει με Αυτόν. Το πονηρόν πνεύμα, προ παντός, ίσταται μεταξύ των καρδιών μας και του Θεού' αυτό αποξενώνει τον Θεόν' από ημάς με ποικίλα πάθη ή με σαρκικάς επιθυμίας, με τις επιθυμίας των οφθαλμών και κοσμικήν υπερηφάνειαν. Εξέταζε συχνότερον τον εαυτόν σου' που βλέπουν της ψυχής σου οι οφθαλμοί. Είναι εστραμμένοι προς τον Θεόν και την μέλλουσαν ζωήν, προς τας ειρηνικωτάτας, μακαρίους, απαστραπτούσας, ουρανίους, αγίας δυνάμεις αι οποίοι κατοικούν εν τω ουρανώ; Ή είναι εστραμμένοι προς τον κόσμον, προς τα κοσμικά αγαθά,, την τροφήν, το ποτόν, το ένδυμα, την κατοικίαν, τους αμαρτωλούς ματαίους ανθρώπους και τας ασχολίας των; Ω, πόσον καλόν θα ήτο αν οι οφθαλμοί μας ήσαν πάντοτε εστραμμένοι προς τον Θεόν! Πλην, αλλ' εμείς μόνον εις την ανάγκην ή την δυστυχίαν στρέφομεν προς τον Κύριον τους οφθαλμούς μας, ενώ εις την ευτυχίαν οι οφθαλμοί μας είναι εστραμμένοι προς τον κόσμον και τα πονηρά του έργα. Αλλά θα ερωτήσης, τι θα μου δώση το να έχω εστραμμένους προς τον Θεόν τους οφθαλμούς μου; Θα δώση βαθυτάτην ειρήνην και ησυχίαν εις την καρδίαν σου, φως εις τον νουν σου, άγριον ζήλον εις την θέλησίν σου και απαλλαγήν από τας παγίδας του εχθρού. «Οι οφθαλμοί μου διά παντός προς Κύριον» είπεν ο Δαβίδ και εδικαιολόγησεν αυτό: «Διότι Αυτός θα λαλήση ειρήνη εις τον λαόν Αυτού και τους οσίους Αυτού, διά να επιστρέψουν πάλιν» (Ψαλ. 84,9). Η αμαρτία κλείει τους πνευματικούς οφθαλμούς' ο κλέπτης νομίζει ότι ο Θεός δεν τον βλέπει' ο πόρνος, παραδιδόμενος εις την ακαθαρσίαν, νομίζει ότι ο Θεός δεν τον βλέπει' ο άπληστος, ο λαίμαργος, ο μέθυσος νομίζουν ότι ημπορούν να κρύψουν τους εαυτούς των και τα αμαρτωλά των πάθη. Αλλ' ο Θεός βλέπει και κρίνει. «Ότι γυμνός είμι, και εκρύβην», αυτό λέγει με τας πράξεις του κάθε αμαρτωλός, κρύπτων τον εαυτόν του από τον πανταχού παρόντα Θεόν. Η μεγαλυτέρα πλάνη της καρδίας μας, κατά της οποίας οφείλομεν διαρκώς να παλεύωμεν καθ' όλην την ζωήν μας -την νύκτα, την πρωϊαν, την ημέραν- είναι η μυστική σκέψις ότι ημπορούμεν να ευρισκώμεθα εις κανέν μέρος και καθ' οινδήποτε χρόνον χωρίς τον Θεόν και εκτός του Θεού έστω και επί μίαν μόνον στιγμήν. Οφείλομεν διαρκώς και ακαταπαύστως να στηρίζωμεν την καρδίαν μας εις τον Θεόν, από τον Οποίον αυτή προσπαθεί αεννάως να απομακρυνθή' μεγάλη δε πρόοδος εις την χριστιανικήν ζωήν θα επιτευχθή από εκείνον όστις θα ηδύνατο ειλικρινώς να αναφωνήση μετά της Άννης, της μητρός του Σαμουήλ: «Εστερεώθη η καρδία μου εν Κυρίω, ηψώθη κέρας μου εν Θεώ μου, επλατύνθη επ' εχθρούς μου το στόμα μου, ευφράνθην εν σωτηρία σου» (Α' Βασ. 2,1). Ανάγκη να καθαριζώμεθα από τον ρύπον της αμαρτίας, η δε προσευχή είναι εκείνη, η οποία θα μας πλύνη από τον πνευματικόν ρύπον, δηλαδή από τας αμαρτίας, ιδιεταίρως δε η μετά δακρύων προσευχή. Αμαρτάνομεν με τας σκέψεις, τους λόγους και τας πράξεις. Διά να γίνωμεν δε καθαραί εικόνες της Παναγίας Τριάδος, δεν πρέπει να προσπαθούμεν ώστε αι σκέψεις, οι λόγοι και αι πράξεις μας να είναι άγιοι; Η σκέψις αντιστοιχεί εις τον Πατέρα, ο λόγος εις τον Υιόν, κιαι η πράξις εις το πανταχούν Άγιον Πνεύμα. Αι αμαρτίαι της σκέψεως δεν είναι ζήτημα μικράς σπουδαιότητος διά τον χριστιανόν, διότι παν ό,τι είναι ευάρεστον εις τον Θεόν περιλαμβάνεται, κατά τον άγιον Μακάριον τον Αιγύπτιον, εις τας σκέψεις, διότι αι σκέψεις είναι η αρχή εκ της οποίας εκπορεύονται οι λόγοι και αι πράξεις' εις τους λόγους, διότι ούτοι ή ωφελούν εκείνους οι οποίοι τους ακούουν, ή είναι διεφθαρμένοι και σκανδαλίζουν τους άλλους, διαφθείροντες τας καρδίας και τας σκέψεις των' εις τας πράξεις, πολύ περισσότερον, διότι τα παραδείγματα ενεργούν περισσότερον από κάθε άλλο πράγμα επί των ανθρώπων, και τους προωθούν να τας μιμούνται.

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ».
Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο του Αγίου Ιωάννου Πρωθιερέως της Κροστάνδης:
«Η ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΖΩΗ», εκδόσεις «Το Περιβόλι της Παναγίας»,
Α' Έκδοση, Θεσσαλονίκη 2003, σελ. 175-177.