Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου
του Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλου:
«Οι Δοκιμασίες και οι Θλίψεις στη ζωή μας κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας»,
εκδόσεις «Φωτοδότες», 4η έκδοση, σελ 122-126.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»
Πρόλογος
Οι δοκιμασίες και οι θλίψεις, μας επισκέπτονται όλους! Άλλους λίγο και άλλους πολύ. Άλλους συχνά κι άλλους σε αραιότερα χρονικά διαστήματα. Κάποτε μοιάζουν δυσβάστακτες, ακόμη δε και ανυπόφορες! Πολλές φορές δε αιφνιδιαζόμαστε μ' αυτές, σαστίζουμε, τα χάνουμε, απογοητευόμαστε, απελπιζόμαστε, χανόμαστε! Σε κάθε περίπτωση λυπούμαστε, αλλάζει η ψυχική μας διάθεση, χάνουμε την ηρεμία μας, δεν ξέρουμε τι να κάνουμε, ενώ χίλιες δυο σκέψεις περνούν απ' το μυαλό μας! Να σαν κι αυτές: Γιατί να μου συμβεί αυτό; Καλά δεν ήταν όλα στη ζωή μου μέχρι τώρα; Δεν μ' αγαπάει πια ο Θεός; Γιατί με τιμωρεί; Γιατί μου στερεί αυτό ή εκείνο; Μα εγώ είμαι καλός άνθρωπος. Του το ζητούσα αυτό ή Του έλεγα να μη μου το στερήσει, κι όμως δεν με άκουσε! Και γιατί τόσοι άλλοι τα έχουν όλα, ευτυχούν, ιδιαίτερα δε εκείνοι που δεν είναι ευλαβείς και καλοί άνθρωποι; Κι ακόμη! Χίλιοι είναι οι προβληματισμοί στο «τι κάνω τώρα»; Πως να αντιμετωπίσω την κατάσταση που με βρήκε; Σε ποιους να καταφύγω; Ποια μέσα και τρόπους να χρησιμοποιήσω; Ανθρώπινα όλα τους! Κι ο καθένας θα μας πει το κάθε τι, οι φίλοι μας και πρόσωπα που μας αγαπούν θα μας συμβουλεύσουν για το ένα ή το άλλο, ως και αντικρουόμενα πράγματα ενδέχεται να ακούσουμε, ή θα προσπαθήσουν όπως-όπως να μας παρηγορήσουν, ή και να μας δώσουν πράγματι ένα χέρι βοήθειας. Ωστόσο όλα αυτά, μπορεί σε κάποιο βαθμό να μας ανακουφίζουν, όμως σε ποιο βαθμό πράγματι μας βοηθούν και μας οικοδομούν; Κι έτσι σκεφθήκαμε τους Πατέρες! Αυτούς που οικοδόμησαν και στήριξαν μοναδικά την Εκκλησία. Αυτούς που τόσο πολύ υπέφεραν ο καθένας τους προσωπικά, από ένα πλήθος δοκιμασιών και θλίψεων, όπως και ο Κύριός μας Τον οποίο τόσο πολύ αγάπησαν και υπηρέτησαν, στον οποίο τόσο πολύ αφιερώθηκαν. Λοιπόν, στ' αλήθεια, τι λένε οι Πατέρες επί όλων αυτών; Ποια είναι η θέση τους για το μεγάλο αυτό θέμα, πως οι ίδιοι το αντιμετώπιζαν, πως οικοδομούσαν τους πιστούς της εποχής τους, αλλά κι όλους τους πιστούς έκτοτε; Ενσκήψαμε στα συγγράμματά τους, την αποκαλούμενη Πατρολογία, σταχυολογήσαμε ό,τι βρήκαμε γραμμένο σ' αυτήν κατά το δυνατόν, το ταξινομήσαμε σε ενότητες, το χωρίσαμε σε κεφάλαια και πολλές παραγράφους, προβήκαμε σε πλήθος υπογραμμίσεων και γενικά σε ό,τι κρίναμε πρακτικό και χρήσιμο προκειμένου το κείμενο να είναι απλό, άνετο στη μελέτη και εύληπτο, ώστε καθένας μας -ακόμη δε και ο ολιγογράμματος- να χαρεί τα αναγραφόμενα, να παρηγορηθεί, να οικοδομηθεί και να πάρει τις αποφάσεις που πρέπει, στις δύσκολες εκείνες ώρες των δοκιμασιών και των θλίψεων. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Πατέρες περισσότερο χρησιμοποιούν τον ευρύτερο όρο «θλίψεις» στον οποίο περιλαμβάνουν τα πάντα. Δηλαδή τις κάθε είδους δοκιμασίες, τις ασθένειες, τις όποιες συμφορές, ακόμη δε και το πένθος! Είναι, πράγματι, εντυπωσιακή η σοφία τους, η έμπνευσή τους, το πλήθος των παραδειγμάτων που χρησιμοποιούν, αλλά και οι αναφορές τους στην Αγία Γραφή απ' όπου αντλούν τα πάντα, προκειμένου να βοηθήσουν τον κάθε πιστό. Στ' αλήθεια η μελέτη των κειμένων τους είναι απολαυστική, δίνει πολύ ενθουσιασμό κι ελπίδα, κατατοπίζει απολύτως, οπωσδήποτε οικοδομεί. Αλλά και αν κάποια σημεία είναι δύσκολα για κάποιον, ας τα μελετήσει πάλι και πάλι, ας μην απογοητευθεί, κι ας συνεχίσει με τα επόμενα. Δεν είναι καλό να αφήσει την τόσο εποικοδομητική μελέτη του βιβλίου, για μια δύσκολη παράγραφο, ας πούμε. Ελπίζουμε ότι ο φίλος αναγνώστης, πράγματι θα βρει χρήσιμη αυτή την προσπάθεια και θα ωφεληθεί πολύ. Όπως ωφεληθήκαμε κι εμείς κι απ' αυτήν ακόμη την συγγραφή του κι ενώ βρισκόμαστε σε καιρό δοκιμασίας...
Κ.Γ.Π.
ΟΙ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΘΛΙΨΕΙΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ
ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
Οι ωφέλειές τους όταν τις υπομένουμε
Αλλ' αφού οι δοκιμασίες και οι θλίψεις έρχονται ή επιτρέπεται να έλθουν απ' τον Θεό στη ζωή μας και αποβλέπουν οπωσδήποτε στο καλό μας, αξίζει να δούμε για ποίο λόγο είναι «μεγάλο αγαθό», όπως τονίζουν οι Πατέρες και ποιες είναι οι συγκεκριμένες ωφέλειές τους.
ι. Πρόκειται για μεγάλο αγαθό!
Τονίζει και πάλι ο Άγ. Ιω. Χρυσόστομος: «Είναι μεγάλο αγαθό η θλίψη! Είναι στενή οδός! Ώστε η θλίψη, μας σπρώχνει τελικά μέσα στην ταπεινή οδό! Όποιος δεν θλίβεται, δεν θα μπορέσει να μπει. Γιατί αυτός που καταθλίβει τον εαυτό του μέσα στην στενή οδό, αυτός είναι που απολαμβάνει και την άνεση, ενώ όποιος πλατύνει τον εαυτό του, και δεν εισέρχεται, αλλά κι όταν σφηνώνεται τότε θλίβεται, όπως λέχθηκε. Άκουσε πως μπήκε σ' αυτή τη στενή οδό ο Παύλος. «Ταλαιπωρώ το σώμα μου -λέγει- και το μεταχειρίζομαι σαν δούλο» (Α' Κορ. 9,27). Ταλαιπωρούσε το σώμα του για να μπορέσει να μπει. Γι' αυτό σε όλες τις θλίψεις του ευχαριστούσε τον Θεό. Έπαθες ζημιά χριστιανική; Αυτό θα σε κάνει να προχωρήσεις πιο άνετα στο στενό δρόμο! Ξέπεσες απ' τη δόξα που είχες; Αυτή είναι μια άλλη ευρύτητα! Συκοφαντήθηκες κι έγιναν πιστευτά αυτά που λέχθηκαν εναντίον σου, αυτά για τα οποία εσύ δεν γνωρίζεις τίποτε; Να χαίρεσαι και να αγάλλεσαι! Γιατί λέγει, «μακάριοι είσαστε, όταν σας υβρίζουν οι άνθρωποι, και πουν ψευδόμενοι κάθε είδους κακολογία εναντίον σας εξαιτίας μου. Χαίρετε και αγάλλεσθε, γιατί ο μισθός σας είναι μεγάλος στους ουρανούς» (Ματθ. 5,ΙΙ). Γιατί απορείς για τις λύπες που σου συμβαίνουν και θέλεις ν' απαλλαγείς από τους πειρασμούς; Και ο Παύλος θέλησε ν' απαλλαγεί και πολλές φορές παρεκάλεσε γι' αυτό τον Θεό και δεν το κατόρθωσε. Γιατί το «τρεις» σημαίνει πολλές φορές. Λέγει: «Για τον πειρασμό αυτό τρεις φορές παρεκάλεσα τον Κύριο και μου είπε: Είναι αρκετή η Χάρη που σου δίνω. Γιατί η δύναμή μου αναδεικνύεται τέλεια όταν ο άνθρωπος ζει μέσα στις θλίψεις» (Β' Κορ. 2,8). «Ασθένεια» εδώ λέγει τις θλίψεις. Για όλα, λοιπόν, ας ευχαριστούμε τον Θεό και για την άνεση και για τη θλίψη, ας μην γογγύζουμε, ας μην είμαστε αχάριστοι...». [Απ' την ΛΓ' Ομιλία του «ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΡΟΣ ΕΒΡΑΙΟΥΣ»] Αλλά προβάλλοντας τη θλίψη ως μεγάλο αγαθό, ο Άγ. Ιω. Χρυσόστομος παραθέτει παραδείγματα απ' τη ζωή Αγίων ανδρών που εξυψώθηκαν κι έκαναν καταπληκτικά πράγματα, μέσα απ' τις θλίψεις. Λέγει: «Όπου υπάρχει δοκιμασία, εκεί υπάρχει και παρηγορία. Όπου παρηγορία εκεί και η Χάρη. Όταν, λοιπόν, ο Απ. Παύλος ρίχτηκε μέσα στη φυλακή, τότε έκανε εκείνα τα θαύματα! Όταν ναυάγησε και παρασύρθηκε στη βάρβαρη χώρα, τότε περισσότερο δοξάστηκε! Όταν μπήκε στο δικαστήριο δεμένος, τότε νίκησε και τον δικαστή! Έτσι γινόταν στην Π. Διαθήκη. Στις δοκιμασίες ανθούσαν οι δίκαιοι! Έτσι οι τρεις παίδες, έτσι ο Δανιήλ και ο Μωυσής και ο Ιωσήφ! Όλοι απ' τους πειρασμούς αναδείχθηκαν λαμπροί και αξιώθηκαν των πιο μεγάλων βραβείων! Γιατί τότε καθαρίζεται και η ψυχή, όταν θλίβεται για τον Θεό. Τότε παίρνει μεγαλύτερη βοήθεια, επειδή έχει ανάγκη περισσότερης συμμαχίας κι είναι άξια περισσότερης Χάριτος. Και πριν απ' την τελική ανταπόδοση που φυλάσσεται γι' αυτόν απ' τον Θεό, καρπώνεται μεγάλα αγαθά, καθώς γίνεται πεπαιδευμένη. Γιατί και την υπερηφάνεια αφαιρεί, και τη ραθυμία εξολοθρεύει τελείως η θλίψη, και εγκαρδιώνει για την υπομονή. Ξεσκεπάζει την ευτέλεια των ανθρώπινων πραγμάτων και εισάγει στην ψυχή πολλή γνώση και παίδευση. Γιατί στη θλίψη υποχωρούν όλα τα πάθη, φθόνος, ζήλια, επιθυμία, κυριαρχία, έρωτας χρημάτων και σωμάτων, αλαζονεία, υπερηφάνεια, θυμός κι όλο το υπόλοιπο πλήθος αυτών των νοσημάτων. Κι αν θέλεις να δεις πάνω στα πράγματα να γίνεται αυτό, θα σου δείξω και ιδιαιτέρως έναν άνθρωπο, και λαό ολόκληρο, που να έζησαν και με θλίψεις και με άνεση, και θα σου αποδείξω πόσο είναι το κέρδος απ' τη θλίψη και πόση ραθυμία απ' την άνεση. Λοιπόν, και ο λαός των Εβραίων, όταν μεν δεινοπαθούσε και στενοχωριόταν, στέναζε και παρακαλούσε τον Θεό, πολλή βοήθεια και χάρη προσείλκυε απ' Αυτόν. Όταν όμως βρέθηκε σε άνεση, αποστάτησε. Οι Νινευίτες, πάλι, όταν απολάμβαναν ατιμωρησίας, τόσο πολύ εξόργισαν τον Θεό, ώστε Αυτός να απειλήσει ότι θα καταστρέψει εκ βάθρων την πόλη ολόκληρη. Όταν, όμως, ταπεινώθηκαν απ' το κήρυγμα Εκείνου, επέδειξαν κάθε σύνεση και φρόνηση. Αν θέλεις δε ιδιαιτέρως και άνδρα, σκέψου τον Σολομώντα. Γιατί κι αυτός, όταν μεν βρισκόταν σε φροντίδες και ταραχή σκεπτόμενος την κυβέρνηση του έθνους του, αξιώθηκε εκείνου του οράματος. Όταν όμως βρέθηκε σε τρυφή και απολαύσεις, γλίστρησε στο βάραθρο της κακίας. Τι έγινε δε και με τον πατέρα του; Πότε ήταν θαυμαστός και ένδοξος; Όχι όταν βρισκόταν σε πειρασμούς; Ο δε Αβεσσαλώμ, μέχρις ότου έφυγε, δεν ήταν σώφρων; Όταν όμως επανήλθε και τυραννικός δεν έγινε και πατροκτόνος δεν ήθελε να γίνει; Επίσης και ο Ιώβ. Γιατί αυτός ήταν μεν λαμπρός κι είχε όλα τα αγαθά, λαμπρότερος όμως αναδείχθηκε μετά τη δοκιμασία. Και τι χρειάζεται να λέμε τα αρχαία και παλαιά; Γιατί αν εξετάσει κανείς τα δικά μας τα τωρινά, θα δει πόσο είναι το κέρδος απ' τη θλίψη. Γιατί τώρα μεν, επειδή απολαμβάνουμε ειρήνης έχουμε ξαπλώσει και ζούμε με τρυφή κι έχουμε γεμίσει την Εκκλησία με αμέτρητα κακά. Όταν, όμως, διωκόμαστε και σωφρονέστεροι είμαστε και περισσότερο μετριόφρονες και χρηστοήθεις, και στις συγκεντρώσεις αυτές είμαστε προθυμότεροι και στο να ακούσουμε τον λόγο του Θεού. Ότι είναι η φωτιά για το χρυσό, αυτό είναι και η θλίψη για τις ψυχές, η οποία κατακαίει τον ρύπο, και απεργάζεται καθαρούς και καθιστά λαμπρούς και καθαρούς. Αυτή εισάγει στην βασιλεία, ενώ η άνεση στην κόλαση. Γι' αυτό και οι μεν είναι ευρύχωρη, ενώ η άλλη στενή. Γι' αυτό και ο ίδιος (ο Κύριος) έλεγε: «Στον κόσμο θλίψη θα έχετε», ΣΑΝ ΝΑ ΜΑΣ ΑΦΗΝΕ ΚΑΠΟΙΟ ΜΕΓΑΛΟ ΑΓΑΘΟ»! [Απ' τον ΚΣΤ' Λόγο του «ΕΙΣ ΤΗΝ Β' ΠΡΟΣ ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ»]
Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου
του Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλου:
«Οι Δοκιμασίες και οι Θλίψεις στη ζωή μας κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας»,
εκδόσεις «Φωτοδότες», 4η έκδοση, σελ 122-126.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου