«ΘΕΜΑΤΑ ΖΩΗΣ Α'»: ΑΠΟ ΤΙΣ ΟΜΙΛΙΕΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ (ΜΕΡΟΣ ΔΕΚΑΤΟ ΟΓΔΟΟ)

Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο
της Ι. Μ. Παρακλήτου: «Θέματα Ζωής Α': Από τις Ομιλίες του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου»,
θέμα: «Οι Βουλές του Θεού»,
4η έκδοση, Ωρωπός Αττικής 2013, σελ. 100-104.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ

ΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ

Έχεις κι έναν πέμπτο δρόμο μετάνοιας, εύκολο κι αυτόν, με τον οποίο μπορείς ν' απαλλαχθείς από το βάρος των αμαρτιών.
Είναι η προσευχή.
Κάθε ώρα να προσεύχεσαι.
Μην αποκάμεις.
Μην αμελήσεις.
Μη σταματείσεις να επικαλείσαι τη φιλανθρωπία του Θεού.
Εκείνος, αν επιμένεις, δεν θα σε παραβλέψει, αλλά τις αμαρτίες σου θα συγχωρήσει και ό,τι Του ζητήσεις θα σου δώσει.

Αν σε εισακούσει, ευχαρίστησέ Τον και συνέχισε να προσεύχεσαι. Αν πάλι δεν σε εισακούσει, όχι μόνο να μην απελπίζεσαι, αλλά και πιο επίμονα να Τον παρακαλάς. Μη λες, «Πολλές προσευχές έκανα και τίποτα δεν έγινε», γιατί κι αυτό για το συμφέρον σου γίνεται. Επειδή δηλαδή ο Θεός γνωρίζει πως είσαι αμελής και αδιάφορος και πως, αν αποκτήσεις με την προσευχή αυτό που χρειάζεσαι, θα πάψεις πια να προσεύχεσαι, αναβάλλει να σου δώσει ό,τι ζητάς, για να καταγίνεσαι στην προσευχή και να επικοινωνείς μαζί Του συχνότερα. 

Γιατί αν δεν προσεύχεσαι όταν βρίσκεσαι σε μια δύσκολη περίσταση, τι θα κάνεις όταν όλα θα πάνε καλά; Ο Θεός, λοιπόν, προσποιείται ότι δεν σ' ακούσει για το καλό σου, για να σε κάνει να μην εγκαταλείψεις την προσευχή. Γι' αυτό συνέχισε να προσεύχεσαι, μην αμελείς. Μην υποτιμάς τη δύναμη της προσευχής, που πολλά μπορεί να κατορθώσει. Και το ότι συντελεί στη συγχώρηση των αμαρτιών, μάθε το από το άγιο Ευαγγέλιο. Τι λέει εκεί;

Η βασιλεία των ουρανών μοιάζει με άνθρωπο που έκλεισε την πόρτα του σπιτιού του κι έπεσε με τα παιδιά του να κοιμηθεί. Τα μεσάνυχτα ήρθε κάποιος για να του ζητήσει ψωμί. Χτύπησε και του φώναξε: «Άνοιξέ μου, γιατί έχω ανάγκη από ψωμί». Αυτός από μέσα του απάντησε: «Έχω πια κλειδώσει την πόρτα' τα παιδιά μου κι εγώ είμαστε στο κρεβάτι' δεν μπορώ να σηκωθώ για να σου δώσω». Ο άλλος, όμως, συνέχισε με επιμονή να χτυπάει.

Ο σπιτονοικοκύρης του ξαναείπε: «Δεν μπορώ να σου δώσω ψωμί. Πέσαμε να κοιμηθούμε». Μα ο ενοχλητικός επισκέπτης δεν έφευγε. Έμεινε εκεί χτυπώντας την πόρτα. Τι να κάνει τότε ο οικοδεσπότης; «Σηκωθείτε», είπε στα παιδιά του, δώστε του ό.τι ζητάει, για να φύγει και να μας  αφήσει ήσυχους» (πρβλ. Λουκ. 11:5-8). Τι διδάσκεσαι απ' αυτό; Να προσεύχεσαι πάντοτε και να μη χάνεις το θάρρος σου. Κι αν δεν παίρνεις ό,τι ζητάς, να επιμένεις στην προσευχή, ώσπου να το πάρεις. Έχεις κι άλλον ένα δρόμο μετάνοιας, καθόλου δύσκολο.

Ποιος είναι αυτός; Τ α  δ ά κ ρ υ α.  Κλάψε για τις αμαρτίες σου, όπως διδάσκεσαι από το ιερό Ευαγγέλιο. Ο Πέτρος, ο κορυφαίος απόστολος, ο φίλος του Χριστού, που δεν δέχτηκε τη θεία αποκάλυψη από ανθρώπους αλλ' από τον ίδιο το Θεό Πατέρα, όπως ο Κύριος μαρτυρεί -«Μακάριος είσαι Σίμων, γιε του Ιωνά, γιατί δεν σου φανέρωσε την αλήθεια της ορθής πίστεως κανένας άνθρωπος, αλλά ο ουράνιος πατέρας μου» (πρβλ. Ματθ. 16:17)-, αυτός ο Πέτρος έπεσε σε παράπτωμα πάρα πολύ μεγάλο: Αρνήθηκε τον ίδιο το Χριστό!

Και αυτό το λέω όχι για να κατηγορήσω τον άγιο, αλλά για να δώσω σ' εσένα αφορμή μετάνοιας. Ναι, τον Κύριο και Κυβερνήτη και Σωτήρα του κόσμου αρνήθηκε! Ας πάρουμε όμως, τα πράγματα από την αρχή. Κάποτε ο Σωτήρας μας είδε μερικούς μαθητές Του να Τον εγκαταλείπουν. Τότε είπε στους δώδεκα: «Μήπως θέλετε να φύγετε κι εσείς»; «Και σε ποιον να πάμε, Κύριε»; αποκρίθηκε ο Πέτρος. «Κι αν ακόμη χρειτεί να πεθάνω μαζί Σου, δεν θα Σε απαρνηθώ» (Ματθ. 26:35).

Τι λες Πέτρο; Ο Θεός προλέγει τι θα συμβεί, κι εσύ διαφωνείς; Έτσι, όμως, φανερώθηκε από τη μια η προαίρεσή του κι από την άλλη η ανθρώπινη αδυναμία του. Πότε έγινε αυτό; Τη νύχτα που παραδόθηκε ο Χριστός. Όταν πια Εκείνος βρισκόταν στα χέρια των Ιουδαίων και ανακρινόταν στο παλάτι του Καϊάφα, ο Πέτρος καθόταν έξω, στην αυλή, με τους υπηρέτες και ζεσταινόταν κοντά στη φωτιά, περιμένοντας να δει τι θ' απογίνει. Τότε τον πλησίασε μια κοπελίτσα και του είπε:

«Ήσουνα κι εσύ με τον Ιησού το Γαλιλαίο» (Ματθ. 26:69). Αυτός όμως απάντησε: «Δεν τον ξέρω αυτόν τον άνθρωπο» (Ματθ. 26:72). Το ίδιο έγινε και δεύτερη και τρίτη φορά. Έτσι πραγματοποιήθηκαν τα λόγια του Ιησού, που γύρισε κι έριξε στον Πέτρο μιαν εύγλωττη ματιά. Δεν μίλησε στο μαθητή Του με το στόμα, για να μην τον ντροπιάσει μπροστά στους Ιουδαίους, του μίλησε όμως με το βλέμμα. Ήταν σαν να του έλεγε: «Πέτρε, ό,τι είπα έγινε».

Τότε ο Πέτρος συναισθάνθηκε το παράπτωμά του και άρχισε να κλαίει' να κλαίει όχι απλά, αλλά πικρά. Βαπτίστηκε, θα λέγαμε, μέσα στα δάκρυά του και καθαρίστηκε μ' αυτά από την αμαρτία του, αμαρτία τόσο φοβερή, όπως είναι η άρνηση του Χριστού. Με τα δάκρυά σου σβήσε κι εσύ κάθε αμαρτία σου. Κλάψε, όχι απλά, όχι τυπικά, αλλά πικρά, όπως ο Πέτρος.

Από τα βάθη της ψυχής σου να πηγάζουν τα δάκρυα, για να σε σπλαχνιστεί ο φιλάνθρωπος Δεσπότης και να σε συγχωρήσει. Γιατί ο ίδιος είπε: «Δεν θέλω το θάνατο του αμαρτωλού, αλλά το να επιστρέψει μετανοημένος και να ζήσει» (Ιεζ. 18:23). Από σένα ζητάει κάτι μικρό, ενώ Αυτός σου δίνει τα μεγάλα. Αφορμή ζητάει για να σου προσφέρει θησαυρό σωτηρίας. Με λίγα δάκρυα μετάνοιας σου χαρίζει την άφεση.

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ
Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο
της Ι. Μ. Παρακλήτου: «Θέματα Ζωής Α': Από τις Ομιλίες του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου»,
θέμα: «Οι Βουλές του Θεού»,
4η έκδοση, Ωρωπός Αττικής 2013, σελ. 100-104.

ΙΣΑΑΚ ΣΥΡΟΥ: «ΑΣΚΗΤΙΚΑ» - ΛΟΓΟΣ Ε': ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΕΣΘΑΙ ΕΚ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ (Α')

 

Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου
του αγίου Ισαάκ του Σύρου:
«Ασκητικά»
εκδόσεις «Μαρίας Β. Ρηγοπούλου», Θεσσαλονίκη 2011, σελ. 23-26.
Φωτοτυπική ανατύπωσις της εκδόσεως 1871.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»

Χάριτι Θεού προβαίνουμε στην ηλεκτρονική μεταφορά αποσπασματικών αναρτήσεων, από το πασίγνωστο έργο του αγίου αββά Ισαάκ του Σύρου «ΑΣΚΗΤΙΚΑ», από φωτοτυπική ανατύπωση του 1871, που επιμελήθηκαν οι εκδόσεις «Ρηγοπούλου». Το βιβλίο μπορεί να αναγνωσθεί στο διαδίκτυο σε μορφή PDF, ωστόσο θεωρήσαμε, πως για την αποτελεσματικότερη ανάγνωσή του, θα ήταν, ίσως, καλύτερα να αναγνωσθεί σε τακτικές αποσπασματικές αναρτήσεις, ίσως για να γίνει πιο κατανοήσιμο.  Τα «ΑΣΚΗΤΙΚΑ» ήταν και το βιβλίο που συνιστούσε συνεχώς και επιμόνως ο αγαπημένος μας Γέροντας Ιερώνυμος της Αίγινας, λέγοντας: «Να διαβάζετε καθημερινά τον άγιο Ισαάκ τον Σύρο. Εγώ πολύ ωφελήθηκα από αυτά που γράφει. Ένα μικρό κομμάτι κάθε μέρα...». Ο όσιος καταγόταν από γονείς Σύρους. Γεννήθηκε στη Νινευΐ της Μεσοποταμίας ή κατά τη γνώμη άλλων κοντά στην Έδεσσα της Συρίας. Ενώ ήταν στο απόγειο της νεότητός του, άφησε τον κόσμο και εγκαταστάθηκε μαζί με τον αδελφό του σε ένα κοινόβιο της περιοχής. Εκεί φόρεσε το αγγελικό σχήμα του μοναχού και ασκήθηκε με κοπιώδεις αγώνες στις αρετές της μοναχικής ζωής. Αργότερα, πλέον ώριμος πνευματικά, αποχώρησε σε ένα ερημικό και ήσυχο μέρος, όπου κατοίκησε μόνος με μόνο τον Θεό. Επιδόθηκε με ζήλο στη νοερή προσευχή και αξιώθηκε από το Θεό μεγάλων χαρισμάτων. Στα κείμενά του σημειώνει πως για μεγάλο χρονικό διάστημα δέχθηκε πολλούς πειρασμούς στο ερημητήριό του και πληγές από τα πονηρά πνεύματα, αλλά πάντοτε με τη βοήθεια της θείας Χάριτος τα υπερκερούσε και ενδυνάμωνε πνευματικά και ψυχικά.  Ο «Ευεργετινός» είναι γεμάτος από αποσπάσματα των Λόγων του. Σ' αυτόν άλλωστε παραπέμπει ο Όσιος Πέτρος ο Δαμασκηνός στα έργα του, που δημοσιεύονται στην «Φιλοκαλία», ο 'Οσιος Νικηφόρος ο Μονάζων, διδάσκαλος του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά και ο 'Αγιος Γρηγόριος ο Σιναΐτης, ο οποίος συνιστά στους Ησυχαστές την μελέτη των Λόγων του. Ο 'Αγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς άλλωστε σημειώνει: «...καρπόν της προσευχής ο 'Αγιος Ισαάκ προσηγόρευσε τον φωτισμόν· φησί γαρ [ο ῞Αγιος Ισαάκ], «καθαρότης εστί νοός, εφ' η διαυγάζει εν τω καιρώ της προσευχής το φως της Αγίας Τριάδος· και τότε ο νους υπεράνω της προσευχής γίνεται και ου δεί καλείν ταύτην προσευχήν, αλλά τοκετόν της καθαράς προσευχής, της διά του Πνεύματος καταπεμπομένης» και πάλι «προσευχή εστί καθαρότης νοός, ήτις μόνη εκ του φωτός της Αγίας Τριάδος μετ' εκπλήξεως τέμνεται...». Ευχόμαστε στους αναγνώστες μας την καλή και εποικοδομητική ανάγνωση, προς πνευματική τέρψη και καρποφορία των λόγων που δίδαξε ο ουρανοπολίτης αυτός, παραδομένος πλήρως στον Θεό, ερημίτης.

Γ. Δ.

ΛΟΓΟΣ Ε': ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΕΣΘΑΙ ΕΚ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ, ΚΑΙ ΕΞ ΟΛΩΝ, ΟΣΑ ΘΟΛΩΝΟΥΣΙ ΚΑΙ ΣΚΟΤΙΖΟΥΣΙ ΤΟΝ ΝΟΥΝ

Ο ΘΕΟΣ έδωκε πολλήν τιμήν εις τους ανθρώπους δια της μαθήσεως των δύο νόμων του τε φυσικού και του γραπτού, δια της οποίας μαθήσεως εχάρισεν εις αυτούς φωτισμόν, και πανταχόθεν ήνοιξεν εις αυτούς πάσαν κεκλεισμένην θύραν, ίνα εισέλθωσιν εις την σωτηριώδη επίγνωσιν του Θεού. Θέλεις πιστόν μάρτυρα δια τα ειρημένα; συ ο ίδιος γενού εις εαυτόν, και δεν θέλεις απωλεσθή· εάν δε θέλης και έξωθεν να γνωρίσης τούτο, έχεις άλλον διδάσκαλον και μάρτυρα, ίνα σε οδηγήση απλανώς εις την οδόν της αληθείας.

Ο συγκεχυμένος και τεθολωμένος νούς δεν δύναται ν’ αποφύγη την λήθην, και η σοφία του Θεού δεν ανοίγει την εαυτής θύραν εις τον τοιούτον νούν. Όστις δυνηθή να εννοήση ακριβώς, εις τι απολήγει όλων των πραγμάτων το τέλος, αυτός άλλον διδάσκαλον δεν χρειάζεται, ίνα μάθη παρ’ αυτού την αποφυγήν των βιωτικών πραγμάτων. Ο εν αρχή υπό του Θεού δοθείς νόμος εις τον άνθρωπον, είναι η θεωρία των ποιημάτων αυτού· ο δε γραπτός νόμος προσετέθη ακολούθως μετά την παράβασιν του Αδάμ.

Όστις δεν απομακρύνει εαυτόν θεληματικώς από τα αίτια των παθών, σύρεται άκων και μη βουλόμενος υπό της αμαρτίας· τα δε αίτια της αμαρτίας είναι ταύτα, ο οίνος, αι γυναίκες, ο πλούτος και η ευρωστία του σώματος· όχι ότι αυτά φυσικώς είναι αμαρτίαι· αλλ’ ότι η φύσις του ανθρώπου εκ τούτων ευκόλως κλίνει εις τα πάθη της αμαρτίας, και δια τούτο ο άνθρωπος οφείλει να παραφυλάττηται καλώς εκ τούτων. Εάν πάντοτε ενθυμήσαι την ιδίαν σου ασθένειαν, δεν θέλεις παραβή τον όρον της εκ τούτων προφυλάξεως.

Εις μεν τους ανθρώπους είναι μισητή η πτωχεία, εις δε τον Θεόν πολύ περισσότερον είναι μισητή η υπερήφανος ψυχή, και ο υψηλά φρονών νους. Εις μεν τους ανθρώπους είναι τίμιος ο πλούτος, εις δε τον Θεόν η συντετριμμένη και τεταπεινωμένη ψυχή. Όταν θέλης να κάμης αρχήν θεαρέστου τινος εργασίας, ετοίμασον πρώτον τον εαυτόν σου εναντίον των πειρασμών, οίτινες μέλλουσι να σοι συμβώσι, και μη διαστάσης ποσώς·

διότι συνήθειαν έχουσιν οι εχθροί, όταν ίδωσι τινά ν’ αρχίση μετά θερμής πίστεως καλήν τινα πολιτείαν, δια διαφόρων τρόπων και φοβερών πειρασμών να εμποδίσωσιν αυτόν, ίνα ούτος φοβηθή εις την αρχήν, και ψυχρανθή η καλή αυτού προαίρεσις, και μη έχη πλέον ποσώς του λοιπού θερμότητα τινά προς εκτέλεσιν της θεαρέστου ταύτης εργασίας· όχι διότι έχουσι τόσην δύναμιν οι εχθροί ημών δαίμονες, (διότι εάν το πράγμα είχεν ούτω, δεν ηδύνατο ποτέ τις να πράξη το καλόν), συγχωρούνται όμως υπό του Θεού, καθόσον είμεθα πεπληροφορημένοι καλώς απο του δικαίου Ιώβ.

Συ λοιπόν ετοιμάζου ν’ απαντήσης ανδρείως τους πειρασμούς, οίτινες αντίκεινται εις τας αρετάς, και τότε άρχου της εργασίας αυτών· καθότι εάν δεν προετοιμασθής εις απόκρουσιν των πειρασμών, άπεχε εκ της εργασίας των αρετών. Όταν ο άνθρωπος διστάζη να πιστεύση, ότι έχει τον Θεόν βοηθόν εις την καλήν εργασίαν των αρετών, αυτός φοβείται και εκ της ιδίας αυτού σκιάς, και εν καιρώ της ευθηνίας και πλησμονής ευρίσκεται πεινασμένος, και εν καιρώ της ιδίας αυτού γαλήνης πληρούται από ζάλην και ταραχήν·

όστις όμως ελπίζει εις την βοήθειαν του Θεού, ενδυναμούται κατά την καρδίαν· οι δε άνθρωποι θέλουσι τιμήσει αυτόν, και οι εχθροί αυτού θέλουσιν επαινέσει αυτόν. Αι εντολαί του Θεού είναι τιμιώτεραι αφ’ όλους τους θησαυρούς του κόσμου, και όστις φυλάττει αυτάς, εντός αυτών ευρίσκει τον Θεόν. Όστις φοβείται τας αμαρτίας, αυτός θέλει διαβή άνευ προσκόμματος την επίφοβον οδόν, και εν καιρώ σκότους έμπροσθεν και εντός αυτού θέλει εύρει φως ιλαρόν· του φοβουμένου τας αμαρτίας ο Κύριος φυλάττει τα διαβήματα, και εν καιρώ παραπτώματος θέλει προφθάσει αυτόν το έλεος του Θεού.

Όστις λογίζεται τα αμαρτήματα αυτού μικρά και ποταπά, πίπτει εις άλλα μεγαλύτερα και χειρότερα των πρώτων, και επταπλασίως θέλει τιμωρηθή. Όστις αδιαλείπτως επασχολείται εις την θεωρίαν του Θεού, αυτός αποκτά αυτόν θησαυροφύλακα· ο δε επιθυμών τα πανάγια αυτού θελήματα, θέλει έχει οδηγούς τους επουρανίους αγγέλους. Σπείρε την ελεημοσύνην σου μετά ταπεινώσεως, και θέλεις θερίσει εν ημέρα κρίσεως έλεος. Όσων αμαρτημάτων χάριν απώλεσας το καλόν, διά της αποχής αυτών πάλιν απέκτησον αυτό.

Οβολόν χρεωστείς εις τον Θεόν, δεν δέχεται παρά σου αντ' αυτού μαργαρίτην, δηλαδή την σωφροσύνην απώλεσας, δεν δέχεται ο Θεός παρά σου την ελεημοσύνην, εν όσω συ επιμένεις εις την πορνείαν' διότι ο Θεός θέλει παρά σου τον αγιασμόν του σώματος' επειδή παρέβης την εντολήν του Θεού, χωρίς να σκεφθής, ότι δι' αυτήν και μόνην΄αφήκας την κτήσιν του κόσμου' και διά τι αφήκας την σωτηρίαν της ψυχής σου, και ήλθες να πολεμήσης δι' άλλα;

Είπεν ο άγιος Εφραίμ, ότι εν καιρώ του θέρους μη αντιπολεμής την καύσιν του ηλίου με ενδύματα του χειμώνος' ούτως έκαστος εξ ημών ό,τι σπείρει, τούτο θέλει και θερίσει' και πάσα ασθένεια διά των ιδίων αυτής φαρμάκων θεραπεύεται' και συ τυχόν ενώ νικάσαι υπό του πάθους του φθόνου, διά τι αγωνίζεσαι και πολεμείς τον ύπνον;

Εν όσω το αμάρτημά σου είναι μικρόν και εισέτι τρυφερόν, εκρίζωσον αυτό, πριν ή πλατυνθή και ωριμάση' όταν σοι φαίνεται μικρόν το ελάττωμά σου, μη αμελήσης αυτό' επειδή προϊόντος του χρόνου θέλεις εύρει αυτό τύραννον απάνθρωπον, και ως αιχμάλωτος δούλος θέλεις τρέχει δέσμιος έμπροσθεν αυτού' όστις όμως εξ αρχής αγωνισθή κατά του πάθους αυτού, ταχέως θέλει νικήσει αυτό.

ΠΙΝΑΞ ΤΩΝ ΥΠΟ ΤΗΣ ΒΙΒΛΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΛΟΓΟΙ:

Α'. Περί αποταγής και μοναχικής πολιτείας
Β'. Περί απαρνήσεως κόσμου και αποχής της προς τους ανθρώπους παρρησίας
Γ'. Περί αναχωρήσεως, και ότι δεν πρέπει να δειλιώμεν και να φοβώμεθα, αλλά να στηρίζωμεν την καρδίαν εις την προς Θεόν πεποίθησιν, και να έχωμεν θάρρος και αδίστακτον πίστιν, ως έχοντες φρουρόν και φύλακα τον Θεόν
Δ'. Περί του πόθου του κόσμου
Ε'. Περί του απομακρύνεσθαι εκ του κόσμου, και εξ όλων, όσα θολώνουσι και σκοτίζουσι τον νουν
ς'. Περί της ωφελείας της προερχομένης εκ της φυγής του κόσμου
Ζ'. Περί τάξεως και καταστάσεως των αρχαρίων, και όσα άλλα ανήκουσιν εις αυτούς
Η'. Περί λεπτής τάξεως της διακρίσεως
Θ'. Περί τάξεως της μοναχικής πολιτείας συντομίας τε και διαφοράς και πώς, και τίνι τρόπω γεννώνται αι αρεταί η μία από την άλλην
Ι'. Περί του δια τίνος τρόπου φυλάττεται το κάλλος της μοναχικής πολιτείας, και τις είναι ο τρόπος της δοξολογίας του Θεού
ΙΑ'. Περί του ότι δεν πρέπει ο δούλος του Θεού, όστις επτώχευσεν από τα του κόσμου, και εξήλθεν εις αναζήτησιν του Θεού, επειδή δεν έφθασεν εις την επίγνωσιν της αληθείας, να φοβηθή και να παύση πλέον από την αναζήτησιν του Θεού, και να ψυχράνη την θέρμην αυτού, την γεννωμένην από τον θείον πόθον και την έρευναν των θείων μυστηρίων, από τα οποία αίτια του φόβου αυτού συμβαίνει να ταράττηται ο νους δια της ενθυμήσεως των παθών
ΙΒ'. Περί του πώς οφείλει να κάθηται ο διακριτικός εις την ησυχίαν
ΙΓ'. Περί του ότι είναι ωφέλιμος εις τους ησυχαστάς η αργία από τας φροντίδας, και επιζήμιος η είσοδος και η έξοδος εκ του κελλίου αυτών
ΙΔ'. Περί αλλαγής και τροπής, της γινομένης εις τους οδεύοντας την οδόν της ησυχίας, ήτις είναι ωρισμένη υπό του Θεού
ΙΕ'. Περί των ησυχαστών, πότε άρχονται να γνωρίζωσι, που έφθασαν δια των πνευματικών αυτών κόπων, πλέοντες την απέραντον θάλασσαν της ησυχαστικής ζωής, και πότε δύνανται να ελπίσωσιν ολίγον, ότι οι κόποι αυτών ήρχισαν να δίδωσιν εις αυτούς καρπούς
Ις'. Περί των τρόπων των αρετών
ΙΖ'. Περί ερμηνείας των τρόπων της αρετής, και ποία είναι η δύναμις και η διαφορά εκάστου
ΙΗ'. Περί του πόσον γίνεται το μέτρον της γνώσεως, και τα μέτρα τα περί της πίστεως
ΙΘ'. Περί πίστεως και ταπεινοφροσύνης
Κ'. Περί του, πόσην τιμήν έχει η ταπεινοφροσύνη, και πόσον ο βαθμός αυτής είναι ανώτερος [...]

Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου
του αγίου Ισαάκ του Σύρου:
«Ασκητικά»
εκδόσεις «Μαρίας Β. Ρηγοπούλου», Θεσσαλονίκη 2011, σελ. 23-26.
Φωτοτυπική ανατύπωσις της εκδόσεως 1871.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»

Η ΖΩΗ ΚΑΙ Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΕΤΗ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ (Β)

 

«Μεγάλες μορφές και Μεγάλες Στιγμές του ΄21».
Δεύτερη έκδοση: «Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ», Απρίλιος 2021, σελ. 500-503.
«Και το βιβλίο αυτό είναι καρπός ευγνωμοσύνης προς τους πολυπληθείς ακροατές/μαθητές μου του «Λαϊκού Πανεπιστημίου», που κατακλύζουν κάθε Τρίτη την αίθουσα τελετών της γεραράς «Εταιρείας Φίλων του Λαού», για να ακούσουν πέμπτη χρονιά φέτος τα μαθήματά μου, παρά το νυκτερινό της ώρας (7-9 μ.μ.).
Στα μαθήματα αυτά προσέρχονται παιδιά όλων των ηλικιών, από 20 έως 85 ετών. Άλλα κρατούν σημειώσεις, άλλα κρατούν μαγνητόφωνα.
Αυτά μου έδωσαν το έναυσμα, το ερέθισμα και την ώθηση να δώσω στις παραδόσεις μου μορφή βιβλίου.
Την πρώτη χρονιά εδίδαξα έναν κύκλο μαθημάτων υπό τον τίτλο Το βυζαντινό ναυτικό, που πήρε μορφή καλαίσθητου βιβλίου από τις εκδόσεις Ιω. Σιδέρη (2007), τη δεύτερη χρονιά εδίδαξα τους πολιτικούς θεσμούς και τα πολιτικά σώματα της σπαρτιατικής πολιτείας, την τρίτη την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου,
που το 2008/09 σε πολύ διευρυμένη μορφή και με σπάνια βιβλιογραφία εκδόθηκε από τις Εκδόσεις ΠΕΡΙ ΤΕΧΝΩΝ - ΚΑΡΤΕΡΗΣ, την τέταρτη χρονιά παρέδωσα «Το λυκόφως της Σπάρτης»,
που μαζί με τις προηγούμενες παραδόσεις μου αποτέλεσαν την πρωταρχική μαγιά για να συγγραφεί και να εκδοθεί το δίτομο έργο μου Ιστορία της Αρχαίας Σπάρτης (Gutenberg, 2006).
Πέρσι είχα την ευκαιρία να διδάξω τρεις κύκλους μαθημάτων: α) Οι Τούρκοι και το Βυζάντιο, β) Το τουρκικό imperium και γ) Τουρκοκρατία, που πήραν μορφή βιβλίου και εκδόθηκαν σε καλαίσθητη μορφή από τις εκδόσεις Λεωνίδα Γεωργιάδη.
Τα φετινά μαθήματα θα είναι αφιερωμένα στην Ελληνική Επανάσταση. Αλλά το βιβλίο αυτό δεν εξετάζει καταλεπτώς το μεγάλο εκείνο γεγονός.
Περιορίζεται αυστηρώς σε όσα προτίθεμαι να παραδώσω και αυτά είναι ό,τι λέγει ο τίτλος: Μεγάλες μορφές και μεγάλες στιγμές του '21.
Όχι όλος ο Αγώνας στην πολυμορφία και την πολύπτυχη διάστασή του.
Οι βασικοί λόγοι είναι δύο: Εκ των πραγμάτων είναι αδύνατον να συμπεριληφθεί όλος ο Αγώνας σε σειρά δίωρων -ανά δεκαπενθήμερο- μαθημάτων ενός εξαμήνου και, δεύτερον -πέρα από άλλες εκδοτικές μου δραστηριότητες- μία τρίτομη ή τετράτομη Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως,
που θα εξετάζει εξονυχιστικά, με πνεύμα κριτικό και -στο μέτρο του ανθρώπινα δυνατού- αντικειμενικά κάθε γεγονός, είτε αυτό είναι στρατιωτικό, είτε πολιτικό, είτε διπλωματικό.
Και για τον λόγο αυτό υπάρχει ένας διαχωρισμός:
Στους δύο πρώτους τόμους εξετάζονται τα στρατιωτικά γεγονότα και στον τρίτο τα πολιτικά, διπλωματικά, οικονομικά γεγονότα, καθώς και ό,τι μπορεί να έχει σχέση με την οργάνωση της παιδείας στη διάρκεια της πολυχρονίου πολεμικής δοκιμασίας.
Το βιβλίο αυτό, λόγω όγκου και τεράστιου κόστους, μόνο αν βρεθεί χορηγός θα καταστεί εφικτό να εκδοθεί.
Ευελπιστούμε ότι κάποιος θα συνδράμει.
Όχι πάντως η ελληνική πολιτεία.
Αυτή με τίμησε και με τιμά με το υπέρτατο βραβείον: «το κώνειον»!
(Απόσπασμα εκ του προλόγου)
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»
Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο του Σαράντου Καργάκου: «Νεότερη Ελληνική Ιστορία, Τόμος Β'»,

Η ΖΩΗ ΚΑΙ Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΕΤΗ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ

Σε κάθε επανάσταση γίνονται αγριότητες. Φυσικά, πάμπολλες έγιναν και στη διάρκεια της Επαναστάσεως του '21.
Αλλά το μεγαλείο του '21 συνίσταται όχι μόνο στα μεγάλα έργα, αλλά και στο γεγονός αυτοί που είδαν, αυτοί που συμμετείχαν,
αυτοί που διέπραξαν και τα φρικτά έργα, δεν τα απέκρυψαν' τα απεκάλυψαν και τα στιγμάτισαν.
Έχω διαβάσει σχεδόν όλα όσα έχουν γράψει οι πρωταγωνιστές των επαναστάσεων από τον 18ο ως τον 20ο αι.
Πουθενά ή σπάνια υπάρχει στα κείμενά τους ομολογία εγκλήματος.
Δεν έχω αφήσει αδιάβαστο κανένα βιβλίο απ' όσα έγραψαν οι μεγάλοι Γερμανοί και Σοβιετικοί πολέμαρχοι.
Οι μεν μπορεί να κατηγορούν τους δε για αγριότητες, αλλά ποτέ τον εαυτό τους.
Οι Γερμανοί απλώς γράφουν πως, ό,τι κακό γινόταν, διεπράττετο εν αγνοία τους.
Τους έλειψε το θάρρος της ομολογίας. Στους αγωνιστές του '21, όχι.

Ας επανέλθουμε, όμως, στον Μακρυγιάννη. Μετά την επίθεση εναντίον της Άρτας, ασθένησε και πήγε στο Μεσολόγγι προς θεραπεία. Μετά την ανάρρωσή του έλαβε μέρος σε πολλές επιχειρήσεις της Αν. Στερεάς, άρχισε να εξελίσσεται σε μικροκαπετάνιο και να δρα κάτω από τη βαριά σκιά του Ανδρούτσου. Παρότι Ανδρούτσος και Γκούρας τον έκαναν πολιτάρχη στην Αθήνα, ο Μακρυγιάννης δεν διστάζει να στιγματίσει τη φιλαργυρία, τη σκληρότητα και την τυραννική άσκηση της εξουσίας τους, χωρίς να παραβλέπει τη στρατιωτική αξία τους.

Ο Μακρυγιάννης δεν ήθελε τη στρατιωτική, ήθελε μια πολιτική εξουσία, μια κυβέρνηση που να συντονίζει τα πάντα. Γι' αυτό με τους λίγους άνδρες του στις 25 Οκτωβρίου 1823 κατέβηκε στην Πελοπόννησο και έθεσε τον εαυτό του στην υπηρεσία του Βουλευτικού. Ήταν υπέρ της πολιτικής νομιμότητας. Γράφει: «Και οι Γύφτοι νάχουν την κυβέρνησιν, εγώ θα υποτάζωμαι» (ό.π., σ.133). Ήδη, όμως, το χάσμα είχε ανοίξει. Οι συγκρούσεις άρχισαν και σ' αυτές έλαβε μέρος στο πλευρό της κυβερνήσεως και ο Μακρυγιάννης.

Στη Δαλαμανάρα μάλιστα πολέμησε εναντίον του Νικηταρά. Η κατάσταση, πάντως, του προκαλεί οδύνη. «Μοιράστηκαν οι καλοί πατριώτες να προκόψουν την πατρίδα» γράφει πικρά (ό. π., σ.106). Συμμετέχει, αλλά ψυχικά απέχει. Όταν ο Ανδρ. Ζαϊμης στη δεύτερη φάση του Εμφυλίου τον καλεί κοντά του έναντι μισθού χιλίων γροσίων τον μήνα, ο Μακρυγιάννης, αηδιασμένος από το άσκοπο αιματοκύλισμα, του απαντά: «Πενήντα χιλιάδες να μου δώσετε, κρέας διά Εμφύλιον πόλεμον δεν πουλώ» (ό.π., σ.118).

Ωστόσο, παρά τα υπέροχα αυτά λόγια, εξακολουθούσε να υπηρετεί την κυβέρνηση Κουντουριώτη και του Μαυροκορδάτου, που δεν παύει, ωστόσο, στα Απομνημονεύματα να κακολογεί, χωρίς πάλι να δικαιώνει και την άλλη πλευρά: «Μούτζες και στρούτζες νάχουν και τόνα μέρος και τ' άλλο» γράφει απογοητευμένος (ό.π., σ.126). Είναι κι αυτός βουτηγμένος στη διαμάχη.

Αφού για κάποιο διάστημα έμεινε στην Ύδρα για λόγους προστασίας και ο Κουντουριώτης του έδωσε βαθμό αντιστρατήγου, θόλωσε από τον βαθμό η πνευματική του όραση κι έκανε εκστρατεία στα ενδιάμεσα της Μεσσηνίας, όπου παραλίγο να συλληφθεί. Με τους λίγους συντρόφους του επέστρεψαν στην Τριπολιτσά κι από εκεί στο Ναύπλιο. Εξήγησε στα μέλη της κυβερνήσεως ότι το μεγαλύτερο μέρος του Μοριά στέκεται στο πλευρό του Κολοκοτρώνη και πως οι κυβερνητικοί με τις υπάρχουσες δυνάμεις είναι αδύνατον να υπερισχύσουν.

Και τότε του ανετέθη μια θλιβερή αποστολή: να γίνουν ώστε να έλθουν ρουμελιώτικα στρατεύματα στον Μοριά, για να νικήσουν τους «στασιαστές». Πράγματι, ο Μακρυγιάννης έφθασε στην Αθήνα και συνεννοήθηκε με τον Καρατάσο, τον Γάτσο και άλλους, που όντως έφθασαν στον Μοριά και επιδόθηκαν σε πόλεμο και άγριες λεηλασίες. Στον Εμφύλιο αυτό συμμετείχαν και ο Γ. Καραϊσκάκης, ο Κ. Τζαβέλας και ο Γιάννης Γκούρας. Τα όσα φρικτά έγιναν τότε περιγράφονται σε αυτόν τον τόμο (Π. Π. Γερμανός, σσ. 115-117, Θ. Κολοκοτρώνης, σσ. 206-211).

Το θλιβερό επακόλουθο όλης αυτής της αδελφοσφαγής ήταν να αχρηστευθεί όλη η πολεμική και πολιτική αφρόκρεμα του Μοριά, ο Ιμπραήμ να βγει τον Φεβρουάριο του 1825, όταν μαζί με τον Δημ. Υψηλάντη, τον Κωνσταντίνο Μαυρομιχάλη και τους λίγους τακτικούς, μπόρεσαν να νικήσουν στους Μύλους της Λέρνης τους Αιγυπτίους του Ιμπραήμ (βλ. πλήρη περιγραφή σε αυτόν τον τόμο, σ. 248-249). Τότε είναι που είπε στον Γάλλο ναύαρχο Δεριγνύ τα αθάνατα λόγια:

...«Κι αν είμαστε ολίγοι εις το πλήθος του Μπραϊμη, παρηγοριόμαστε με έναν τρόπον ότι η τύχη μας έχει εμάς τους Έλληνες πάντοτε ολίγους. Ότι αρχή και τέλος, παλαιόθεν και τώρα, όλα τα θηρία πολεμούν να μας φάνε και δεν μπορούνε' τρώνε από μας και μένει και μαγιά. Και οι ολίγοι αποφασίζουν να πεθάνουν' και όταν κάνουν αυτείνη την απόφαση, λίγες φορές χάνουν και πολλές κερδαίνουν»... (ό.π., τ. Α', σσ. 170-171).

Κι ακόμα σε τέσσερεις Γάλλους αξιωματικούς (ο γαλλικός στόλος ναυλοχούσε στον Αργολικό) που του υπέδειξαν την αδυναμία των Ελλήνων ο Μακρυγιάννης έδωσε την ίδια λεωνίδεια απάντηση:

...«Ξέραμεν ότ' είναι πολλοί αυτείνοι και μαθητικοί [=τακτικοί] κ' έχουν και κανόνια και όλα τα μέσα' εμείς απ' ούλα είμαστε αδύναμοι' όμως ο Θεός φυλάγει και τους αδύνατους' κι αν πεθάνωμεν, πεθαίνομεν διά την πατρίδα μας, διά την θρησκεία μας και πολεμούμεν όσο μπορούμεν εναντίον της τυραγνίας' κι ο Θεός βοηθός. Αυτός είναι θάνατος γλυκός, ότι κανένας δεν θα γένη αθάνατος' κι όταν ο Χάρος θάρθη να μας πάρη, όταν θέλη, αρρώστους και δυστυχείς, καλύτερα σήμερα να πεθάνωμεν». Με φίλησε ένας απ' αυτούς και τον φίλησα κι εγώ. Ύστερα φύγαν... (Ό,π., σσ. 173-174).

( Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι )

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ
Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίου του Σαράντου Καργάκου:
Νεότερη Ελληνική Ιστορία, Τόμος Β',
<<Μεγάλες μορφές και Μεγάλες Στιγμές του ΄21>>.
Δεύτερη έκδοση: <<Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ>>, Απρίλιος 2021, σελ. 500-503.

ΤΑ ΔΥΟ ΜΕΓΑΛΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ ΜΑΣ: Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΙΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΚΑΙ Η ΑΧΡΑΝΤΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΣ

 

«Λάμψον καί ἡμῖν τοῖς ἁμαρτωλοῖς τό Φῶς Σου τό ἀΐδιον, 

πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου, Φωτοδότα, δόξα Σοι!»

του Μητροπολίτη Ωρωπού και Φυλής κ. Κυπριανού Β'

Μέσα στόν μῆνα Αὔγουστο ἑορτάζει ἡ ῾Αγία μας ᾿Εκκλησία τίς δύο γνωστές μεγάλες ῾Εορτές, τά δύο Μεγάλα Μυστήρια τῆς Πίστεώς μας: τήν Δεσποτική τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος μας καί τήν Θεομητορική τῆς Κοιμήσεως τῆς Παναγίας μας. Εἶναι δύο ῾Εορτές, οἱ ὁποῖες ἐκφράζουν ἄριστα καί μέ μοναδικό τρόπο τό ᾿Ορθόδοξο ῏Ηθος καί Δόγμα καί τονίζουν ἐμφαντικά τήν διαφορά μας ἀπό τήν ἑτερόδοξη Δύσι. 

῾Η θεανθρωποκεντρική ᾿Ορθοδοξία μας ἐβίωνε ἀνέκαθεν, μέ τρόπο πράγματι συγκλονιστικό, ἰδίως στό πρόσωπο τῶν ῾Ιερῶν ῾Ησυχαστῶν, τήν ἐπικοινωνία καί ἕνωσι τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Πλάστη του. ῾Ο Θεός εἶναι ἀπρόσιτος καί ἀμέθεκτος κατά τήν Οὐσία Του, ἀλλά δυνάμεθα νά ἑνωθοῦμε μαζί Του καί νά θεωθοῦμε διά μέσου τῶν ἀκτίστων ᾿Ενεργειῶν Του. Αὐτό φαίνεται καθαρά τόσο στήν Θεία Μεταμόρφωσι τοῦ Σωτῆρος μας, ὅσο καί στό Μυστήριο τῆς Θεοτόκου, ὅπου ἀποκαλύπτονται πλήρως καί ἐνεργείᾳ οἱ ἔσχατες δυνατότητες τῆς φύσεώς μας, ἡ ὁμοίωσίς μας μέ τόν Θεό: ὁ ἄνθρωπος μέ τήν Χάρι τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος μεταμορφώνεται ἐν Χριστῷ καί γίνεται κατά χάριν ἄκτιστος, κατά χάριν θεός, ὅλος θεός «πλήν τῆς κατ᾿ οὐσίαν ταυτότητος». 

῾Η πανύμνητος Μητέρα τοῦ Θεοῦ, «ἡ τεκοῦσα τόν πάντων ἁγίων ἁγιώτατον Λόγον», γίνεται δοχεῖο τῆς Θεότητος, μεταμορφώνεται καί στό ἑξῆς, κατέχουσα τά «δευτερεῖα τῆς Τριάδος», μέ τίς πανίσχυρες πρεσβεῖες Της εἶναι ἡ «πιστούς Κυρίῳ ἁρμόζουσα»! Μέσα στήν ἁγία μας ᾿Ορθοδοξία, ὅπου εὑρίσκεται ὅλος ὁ Θεάνθρωπος Σωτήρας μας ἐν Πνεύματι ῾Αγίῳ, ἡ ψυχή καί τό σῶμα τοῦ ἀνθρώπου, ὅλος ὁ ἄνθρωπος, μεταμορφώνονται καί εἶναι ἄξια τιμῆς καί εὐλαβείας. ᾿Εν τῇ ᾿Εκκλησίᾳ καί διά τῆς ᾿Εκκλησίας γινόμεθα ναοί Θεοῦ! 

Τό ὑπερφυές αὐτό καί σωτήριο γεγονός ὑπογραμμίζεται ἰδιαίτερα στίς δύο μεγάλες Μνῆμες, στά δύο Μεγάλα Μυστήρια τοῦ Αὐγούστου καί γι᾿ αὐτό ἡ εὐλάβειά μας σέ αὐτές εἶναι θερμοτάτη. ῾Η ἑτερόδοξος Δύσις δυστυχῶς ἀγνοεῖ πεισματικά τίς ἀνωτέρω ἀλήθειες· τοιουτοτρόπως, πίπτει σέ πελάγη πλάνης καί διαστροφῆς ἀπεριγράπτου, ἐφ᾿ ὅσον ἔχει υἱοθετήσει θεολογικές καί ἀνθρωπολογικές δοξασίες ξένες πρός τήν ἐμπειρία τῆς ᾿Εκκλησίας. ᾿Αφ᾿ ἑνός, ἡ θέωσις τοῦ ἀνθρώπου ὑποτιμᾶται ἢ παρερμηνεύεται ἢ παραγνωρίζεται, ἐφ᾿ ὅσον πιστεύεται ὅτι δῆθεν ὁ Θεός εἶναι μόνο καθαρά Οὐσία καί δέν ἔχει ἄκτιστες ᾿Ενέργειες· τοιουτοτρόπως, ὁ ἄνθρωπος ἀδυνατεῖ νά κοινωνήση μέ τόν Πλάστη του, νά θεραπευθῆ, νά φωτισθῆ καί νά μεταμορφωθῆ ἐν Χριστῷ, ὅλη δέ ἡ χριστιανική ζωή καταντᾶ ἕνας νοσηρός ἠθικισμός καί μία ἄπελπις λογοκρατία. 

᾿Αφ᾿ ἑτέρου, ἀσεβεῖ πρός τήν Παναγία μας, ὥστε ἢ ἀπό  ὑπερευλάβεια τήν κηρύσσει ἰσόθεο (Παπισμός) ἢ «ἀπό ἀντίδρασι» τήν καταβιβάζει στά ἐπίπεδα μιᾶς ἀσήμου γυναικός, ἡ ὁποία δῆθεν δέν ἐβίωσε ποτέ τήν ἄνοδό Της στό ὄρος τῆς Μεταμορφώσεως, διά τῆς Σαρκώσεως τοῦ Λόγου, ἀλλ᾿ ἐτράπη στήν πεζότητα τῶν συζυγικῶν καί οἰκο γενειακῶν τέρψεων! (Προτεσταντισμός). ῍Αν ὅμως ἡ Θεοτόκος δέν ἐθεώθη, δηλαδή δέν ἔγινε διαρκές σκήνωμα τοῦ ᾿Ενυποστάτου Φωτισμοῦ, τότε δέν εἶναι δυνατόν νά εἶναι ἡ Μήτηρ τῆς ᾿Εκκλησίας, οὔτε ἡ Πρώτη μετά τόν ῞Ενα καί ὡς ἐκ τούτου ἀδυνατεῖ νά εἶναι ἡ ῾Οδηγήτριά μας πρός τήν θέωσι. 

Οἱ ῞Αγιοι Πατέρες μᾶς ἐδίδαξαν ἀπλανῶς τόν τρόπο, μέ τόν ὁποῖο ὀφείλουμε νά βιώνουμε ἡσυχαστικά καί εὐχαριστιακά τά μεγάλα Μυστήρια τῆς Πίστεώς μας καί νά ψάλλουμε μέ ἀπαθῆ ζῆλο: «῎Αλαλα τά χείλη τῶν ἀσεβῶν...». Εἴθε ὁ Χριστός μας, μέ τίς πρεσβεῖες τῆς γλυκυτάτης μας Μητέρας Παναγίας, νά μεταμορφώση τήν ὕπαρξί μας καί νά μᾶς ἀξιώση τῆς ὁράσεως τοῦ ᾿Ακτίστου Φωτός καί ἐν τῷ νῦν αἰῶνι καί ἐν τῷ μέλλοντι!

Επί τη ενάρξει της νηστείας του 15Αύγουστου (1/14/ Αυγούστου εκκλησ. ημερ) προς τιμήν της Κοίμησης της Θεοτόκου.

Εκ του περιοδικού ''ΑΓΙΟΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΣ'',
αρ. τεύχους 363, Ιούλιος - Αύγουστος 2011.
Επιμέλεια, παρουσίαση ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΒΟΙΩΤΙΑΣ κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ: ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Θ' ΜΑΤΘΑΙΟΥ (2024)

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Μετὰ τὸ θαῦμα τοῦ χορτασμοῦ τῶν πεντασχιλίων καὶ πλέον ἀνθρώπων, ὁ Χριστὸς διέταξε τοὺς Ἀποστόλους νὰ μεταβοῦν μὲ τὸ πλοῖο στὴν ἀπέναντι πόλη μέχρι νὰ ἀπολύσει τὸ πλῆθος. Ἀφοῦ ἔφυγε ὁ κόσμος, ὁ Χριστὸς μεταβαίνει σὲ κάποιο ὄρος ὅπου, μέσα στὴν ἀπόλυτη ἡσυχία τῆς βραδιᾶς, ἀρχίζει νὰ προσεύχεται. Τὸ συνήθιζε αὐτὸ ὁ Κύριός μας. Ζητοῦσε τὴν ἡσυχία γιὰ νὰ προσεύχεται στὸν Οὐράνιο Πατέρα γιὰ τὴν δική μας φώτιση, μετάνοια καὶ σωτηρία.

Αὐτὴ τὴν ἡσυχία ἔμελλε νὰ ἀγαπήσουν ἀμέτρητοι Χριστιανοὶ καὶ Χριστιανὲς καὶ νὰ τὴν ἀναζητήσουν στὶς ἐρήμους καὶ στὰ Μοναστήρια, ὅπου ὡς κεντρικὴ ἀσχολία εἶχαν καὶ ἔχουν τὴν διὰ μέσου τῆς ἄσκησης καὶ τῆς ἐγκατάλειψης τῶν ἐγκοσμίων ἕνωση μὲ τὸν Τριαδικὸ Θεό. Μακάριοι καὶ τρισευλογημένοι ὅσοι ἀγάπησαν καὶ ἀφιερώθηκαν στὴν ἡσυχία.

Σὲ ἀντίθεση μὲ τὴν ἡσυχία τοῦ ὄρους ὅπου προσεύχεται ὁ Ἰησοῦς, οἱ Ἀπόστολοι ἀντιμετωπίζουν μιὰ ἄγρια θαλασσοταραχή. Ὁ ἄνεμος εἶναι ἀντίθετος πρὸς τὴν κατεύθυνσή τους, τὰ κύματα ὑψώνονται ἀπειλητικὰ καὶ ἡ σωτηρία τους εἶναι ἀβέβαιη. Ἄλλη μιὰ φορὰ εἶχε συμβεῖ αὐτό, ἀλλὰ τότε ἦταν καὶ ὁ Διδάσκαλος μαζί τους στὸ πλοῖο. Τότε εἶχε δώσει ἐντολὴ στὸν ἄνεμο καὶ στὴ θάλασσα νὰ ἠρεμήσουν καὶ ἐπικράτησε ἡ γαλήνη. Τώρα, ὅμως, δὲν εἶναι ἐκεὶ γιὰ νὰ τοὺς σώσει. Ἐπέτρεψε νὰ μείνουν μόνοι καὶ νὰ δοκιμασθοῦν γιὰ νὰ καταλάβουν τὶ σημαίνει ἀγώνας, τὶ σημαίνει ἀπουσία τοῦ Θεοῦ καὶ δύναμη τῆς πίστης. Μέσα σὲ αὐτὴ τὴ δύσκολη στιγμὴ τῆς ζωῆς τους, οἱ Μαθητὲς ἀναζητοῦν ἐντονώτερα τὸν Θεάνθρωπο. Φωνάζουν γιὰ βοήθεια, ἀλλὰ ποιός νὰ τοὺς ἀκούσει στὰ μισὰ τῆς θάλασσας καὶ στὸ σκοτάδι τῆς νύχτας; Καὶ ὅμως, κάποιος τοὺς ἀκούει∙ Ἐκεῖνος ποὺ πάντοτε ἀκούει ὅσους Τὸν ἐπικαλοῦνται καὶ τρέχει πρὸς ὅσους Τὸν καλοῦν.

Τὴν ταραχή τους ἔρχεται νὰ μετατρέψει σὲ μεγάλο τρόμο ἕνα παράδοξο θέαμα: κάποιος περπατάει πάνω στὴ θάλασσα! «Φάντασμα;», σκέφτονται ἀμέσως. Ὥσπου ἀκούγεται ἡ γλυκιὰ φωνή Του: «Θαρσεῖτε, ἐγώ εἰμι· μὴ φοβεῖσθε». Ὁ Κύριος εἶναι καὶ ἦρθε νὰ τοὺς σώσει γιὰ ἄλλη μιὰ φορά, καθὼς μόνοι τους δὲν μποροῦν νὰ σωθοῦν. Ἐκεῖνος εἶναι ὁ μόνος Σωτῆρας.

Ὁ πιὸ ἔνθερμος Μαθητής, ὁ Πέτρος, Τοῦ λέει: «διάταξέ με νὰ ἔρθω σὲ Ἐσένα». Τέτοια ἦταν ἡ λαχτάρα του γιὰ νὰ πλησιάσει τὸν Κύριο ποὺ δὲν εἶπε «διάταξέ με νὰ περπατήσω στὴ θάλασσα», ἀλλὰ «διάταξέ με νὰ ἔρθω σὲ Ἐσένα». «Ἔλα» τοῦ ἀπαντᾶ ὁ Χριστός. Ἀμέσως, ὁ Πέτρος κατεβαίνει ἀπὸ τὸ πλοῖο καὶ περπατᾶ στὴ θάλασσα. Οὐσιαστικά, μὲ τὴν εὐλογία τοῦ Θεοῦ κατάφερε κάτι τὸ ἀκατόρθωτο. Προσέξτε. Ὄχι μόνος του, ἀλλὰ μὲ τὴν εὐλογία τοῦ Θεοῦ. Ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ μετὰ τὴν Ἀνάληψη ἐκφράζεται μὲ τὴν εὐλογία τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Διαδόχων τους. Δυστυχῶς, πολλοὶ ἐνῶ βλέπουν τὸ καλὸ ἀποτέλεσμα τοῦ νὰ λαμβάνεις τὴν εὐλογία, τὸ ἀκατόρθωτο δηλαδὴ νὰ γίνεται κατορθωτό, σπεύδουν νὰ κινηθοῦν κατὰ τὴν ἀτομική τους βούληση, κάνουν ὅ,τι νομίζουν, ἀποφεύγουν τὴν ὑπακοή. Ἀκόμη, ὅμως καὶ σωστὰ νὰ εἶναι ὅ,σα κάνουν, τοὺς περιμένει ἡ πλήρης ἀποτυχία.

Ὁ Πέτρος, λοιπόν, περπατᾶ στὴ θάλασσα καὶ πλησιάζει τὸν Χριστό. Ὕστερα, ὅμως, ἀρχίζει νὰ βάζει διάφορους λογισμοὺς στὸ μυαλό του∙ «ὤχ, εἶναι πολὺ δυνατὸς ὁ ἀέρας. Τί κάνω; Δὲν θὰ καταφέρω νὰ σταθῶ, θὰ πέσω!». Αὐτὰ σκεπτόμενος, πράγματι ἄρχισε νὰ βουλιάζει. Ἂν καὶ δίπλα στὸν Χριστό, δείλιασε καὶ ἔπεσε. Ζήτησε, τότε, ἀμέσως τὴν βοήθειά Του: «Κύριε, σῶσόν με!». Καὶ ὁ Φιλάνθρωπος Θεὸς ἅπλωσε τὸ χέρι Του καὶ τὸν σήκωσε γλιτώνοντάς τον ἀπὸ τὸν θάνατο.

Αὐτὲς οἱ δύο σκηνὲς ἀπὸ τὸ Εὐαγγέλιο καθρεφτίζουν τὴν ζωὴ ὅλων μας. Ἀφενός, ὅταν ἀπουσιάζει ὁ Χριστὸς ἀπὸ κοντά μας, ἄγρια θαλασσοταραχὴ μᾶς ἀπειλεῖ καὶ κατανοοῦμε πόσο ἀδύναμοι εἴμαστε. Θλίψη καὶ φόβος γεμίζει τὴν ψυχή μας καὶ τὸ μόνο ποὺ μποροῦμε νὰ κάνουμε εἶναι νὰ ζητήσουμε τὴν βοήθεια Ἐκείνου ποὺ ἀνέβηκε στὸν Σταυρὸ γιὰ τὴν σωτηρία μας. Ἔρχεται, ἀργὰ ἢ γρήγορα, καὶ μᾶς διατάζει: Ποτὲ μὴν ἀπελπίζεστε. Θάρρος νὰ ἔχετε! Βλέπω τὰ βάσανά σας καὶ εἶμαι δίπλα σας.

Ἀφετέρου, ὅπως ὁ Πέτρος, καὶ ἐμεῖς βλέποντάς Τον νὰ ἔρχεται ὡς Λυτρωτής, μὲ τὴν εὐλογία Του κατεβαίνουμε ἀπὸ τὸ πλοῖο καὶ ξεκινᾶμε τὸ ἀκατόρθωτο στὰ μάτια τῶν ἀνθρώπων∙ προχωροῦμε σὲ ἕναν ἀγῶνα ὑπὲρ φύσιν μὲ σκοπὸ νὰ φθάσουμε στὸν Θεὸ καὶ νὰ γίνουμε καὶ ἐμεῖς θεοὶ κατὰ χάριν. Στὴν πορεία, ὅμως, ἐνδεχομένως λογισμοὶ νὰ πειράξουν τὸ μυαλό μας: «ἄραγε θὰ καταφέρω νὰ σταθῶ;».

Ξέρετε, ὁ λογισμὸς ποὺ σπέρνει ὁ διάβολος χαρακτηρίζεται ἀπὸ τοὺς Πατέρες ὡς «μυρμηγκολέων». Στὴν ἀρχὴ εἶναι μικρὸς, ἀλλὰ ἂν δὲν τὸν διώξουμε ἀμέσως καὶ τὸν ἀφήσουμε νὰ μεγαλώσει, γίνεται λιοντάρι καὶ μᾶς τρώει. Ἔτσι καὶ τώρα, αὐτοὶ οἱ μικροὶ λογισμοὶ μποροῦν νὰ μᾶς ρίξουν στὴ θάλασσα τῆς ἀπελπισίας καὶ τοῦ θανάτου. Ἄν, ὅμως, καὶ ἐμεῖς σὰν τὸν Πέτρο ζητήσουμε τὴν βοήθεια ἀπὸ τὸν Θεό, Ἐκεῖνος θὰ ἁπλώσει φιλάνθρωπα τὸ χέρι Του, θὰ μᾶς σηκώσει καὶ θὰ μᾶς ὁδηγήσει μὲ ἀσφάλεια στὴν αἰώνια Ζωή.

Μετ’ εὐχῶν,

ὁ Ἐπίσκοπός σας,

† ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Ιερά Μητρόπολη Αττικής και Βοιωτίας

της Εκκλησίας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών

«ΓΟΥΟΚΙΣΜΟΣ»: ΑΦΥΠΝΙΣΗ Ή ΝΕΟΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΣΜΟΣ

Αν και διακηρυγμένος στόχος του κινήματος “Woke” είναι η κατάργηση των κοινωνικών διακρίσεων, στην πράξη ο «γουοκισμός» επιδιώκει να επιβάλει την μειοψηφική άποψη ως μοναδική και καθολικά αποδεκτή αλήθεια.

του Κώστα Παπαχρήστου

Το λεξικό των κοινωνικών δικαιωμάτων είναι πάντα δεκτικό σε νέες προσθήκες. Ειδικά αν έχουν την τάση να προκαλούν διχασμούς στην κοινωνία, χωρίζοντάς την σχεδόν μανιχαϊστικά σε «θύτες» και «θύματα» (η λέξη «ρατσισμός», που έφτασε να υπερασπίζεται ακόμα και το «δικαίωμα» των καπνιστών να βλάπτουν την υγεία των άλλων σε δημόσιους χώρους, είναι ένα κλασικό παράδειγμα).

Τα τελευταία χρόνια το λεξικό εμπλουτίστηκε με μια λέξη που ηχεί παράξενα: «γουοκισμός». Αναφέρεται στο λεγόμενο κίνημα “Woke”, που σημαίνει αφύπνιση (ή επαγρύπνηση) απέναντι σε κάθε μορφή διάκρισης εις βάρος των κοινωνικών μειονοτήτων (εθνοτικών, πολιτισμικών, θρησκευτικών, σεξουαλικών, κλπ). Το “woke” προέρχεται από την αγγλική λέξη “to wake”, που σημαίνει ξυπνώ, αφυπνίζω.

Ο γουοκισμός εστιάζει σε μειοψηφικές κοινωνικές ομάδες τις οποίες θεωρεί ότι υπόκεινται σε «διάκριση» και «καταπίεση». Κάθε ομάδα ορίζεται με βάση ένα κοινό χαρακτηριστικό το οποίο, υποτίθεται, κατωτεροποιεί την ομάδα στη συνείδηση της υπόλοιπης κοινωνίας. Το χαρακτηριστικό αυτό μπορεί να είναι το φύλο, η φυλή, η θρησκεία, ο σεξουαλικός προσανατολισμός, κλπ. Η επιχείρηση άρσης της διάκρισης γίνεται σε δύο επίπεδα, ένα ηθικό / ιδεολογικό και ένα πολιτικό.

Κατά πρώτον, τίθεται σε αμφισβήτηση αυτό τούτο το χαρακτηριστικό που ορίζει την ομάδα. Για παράδειγμα, αν η ομάδα περιλαμβάνει άτομα που δυσφορούν για το βιολογικό φύλο που τους αποδόθηκε κατά τη γέννησή τους, η woke απάντηση είναι ότι βιολογικό φύλο δεν υφίσταται ως αντικειμενική έννοια αλλά το «φύλο» ενός ατόμου ορίζεται κατά το δοκούν, με βάση τις επιθυμίες και το δικαίωμα αυτοπροσδιορισμού του ίδιου του ατόμου (θεωρία του «κοινωνικού φύλου»). Σαν άλλο παράδειγμα, η υπεράσπιση του «δικαιώματος» στην (συχνά παράνομη) μετανάστευση επιστρατεύει το ιδεολόγημα των «ανοιχτών συνόρων», αφού «η Γη ανήκει σε όλους».

Σε επόμενο ηθικό/ιδεολογικό επίπεδο, επιδιώκεται η καθολική ενοχοποίηση της κοινωνικής πλειοψηφίας, εκείνων δηλαδή που δεν ανήκουν στην «καταπιεζόμενη» μειονοτική ομάδα. Έτσι, π.χ., αν είσαι λευκός Ευρωπαίος, είσαι εξ ορισμού και «κληρονομικώ δικαιώματι» συνυπεύθυνος για όλα τα εγκλήματα ρατσισμού και αποικιοκρατίας που διέπραξαν ακόμα και οι μακρινοί πρόγονοί σου! Ο ιστορικός ρατσισμός, δηλαδή, αντισταθμίζεται με έναν αντίστροφο ρατσισμό που εναλλάσσει τους ρόλους θύτη και θύματος. Επίσης, αν τυχόν είσαι ετεροφυλόφιλος, κουβαλάς οπωσδήποτε στο DNA σου την ρατσιστική προκατάληψη όλων των «στρέιτ» απέναντι στις άλλες σεξουαλικές ταυτότητες.

Φυσικά, η ηθική απαξίωση της πλειοψηφίας συνεπάγεται αυτόματα την ηθική υπεροχή της μειονοτικής ομάδας. Και, το αίσθημα ηθικής υπεροχής οδηγεί σε πολιτική διεκδίκηση. (Την πολιτικοποίηση της «ηθικής» την βιώσαμε πριν μερικά χρόνια στη χώρα μας, αλλά σε καθαρά πολιτικό επίπεδο.) Πρώτο θύμα πολιτικής δράσης είναι η ελευθερία του λόγου, η οποία καταργείται de jure με βάση το δόγμα της «πολιτικής ορθότητας», και de facto με τη δράση ακτιβιστικών ομάδων που εμποδίζουν κάθε δημόσια έκφραση μη-αρεστών απόψεων, με τρόπους που θυμίζουν τα διαβόητα τάγματα εφόδου μιας άλλης εποχής. Οδηγούμαστε έτσι στη λεγόμενη «κουλτούρα της ακύρωσης» (“cancel culture”), δηλαδή την απαγόρευση κάθε εκφοράς δημόσιου λόγου που δεν υπηρετεί τους σκοπούς του «δικαιωματισμού» (φαινόμενο που απαντάται ιδιαίτερα στους ακαδημαϊκούς χώρους).

Ακολουθεί η προσπάθεια χειραγώγησης της εκπαίδευσης, με στόχο την ενσωμάτωση και διδασκαλία συχνά αντι-επιστημονικών θέσεων που απηχούν τα ιδεολογικά δόγματα κοινωνικών μειοψηφιών (όπως, π.χ., η «θεωρία του φύλου», σύμφωνα με την οποία, όπως προαναφέραμε, το φύλο του ανθρώπου δεν καθορίζεται από την ίδια τη Φύση αλλά από τη βούληση του ατόμου). Έως ότου επιτευχθεί ο απώτατος στόχος: η μειοψηφική θέση να αποκτήσει επίσημο θεσμικό χαρακτήρα, έτσι ώστε η αποδοχή της να καταστεί υποχρεωτική για το σύνολο της κοινωνίας. Και, όπως επισημαίνει η Nathalie Heinich [1], η εξαναγκαστική επιβολή μιας μειοψηφικής ιδεολογίας στο σύνολο μιας κοινωνίας αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα του ολοκληρωτισμού.

Αν και διακηρυγμένος στόχος του, λοιπόν, είναι η κατάργηση της περιθωριοποίησης και η συμπεριληπτικότητα, στην πράξη ο γουοκισμός επιδιώκει να επιβάλει την μειοψηφική άποψη ως μοναδική και καθολικά αποδεκτή αλήθεια, την οποία οφείλουν να υπερασπίζονται ακόμα και οι νόμοι της πολιτείας. Οποιαδήποτε έκφραση αμφισβήτησης, συνεπώς, θα συνεπάγεται τιμωρία. Έτσι, π.χ., ένας δάσκαλος θα είναι δυνατό να χάνει τη θέση του αν αρνείται να διδάξει σε μικρά παιδιά την «θεωρία του φύλου». Ο ναζισμός και ο σταλινισμός χαμογελούν ειρωνικά από τα σκοτεινά υπόγεια της Ιστορίας...

Κλείνω το σημείωμα με μία, ας την πούμε, φιλοσοφική νότα. Όπως έχουμε αναφέρει, ένα από τα ιδεολογικά μέσα που χρησιμοποιεί ο γουοκισμός στη μάχη κατά των κοινωνικών ανισοτήτων είναι η αμφισβήτηση της σημασίας των χαρακτηριστικών που διαφοροποιούν τους ανθρώπους και οδηγούν σε διακρίσεις. Στόχος είναι, δηλαδή, η επίτευξη δικαιοσύνης μέσω μίας όσο το δυνατόν μεγαλύτερης κοινωνικής ομοιομορφίας. Εν τούτοις, οι ίδιοι οι νόμοι της Φύσης μάς διδάσκουν ότι, ακόμα και σε συμπαντικό επίπεδο, η πορεία προς την ομοιομορφία είναι πορεία προς τον θάνατο, σύμφωνα με το δεύτερο θερμοδυναμικό αξίωμα [2].

Στην κλίμακα του ανθρώπινου μικρόκοσμου, μία μορφή ανομοιομορφίας είναι ο βιολογικός διαχωρισμός του είδους σε δύο απόλυτα διακριτά φύλα. Το να αμφισβητούμε, χάριν ομογενοποίησης, αυτόν τον διαχωρισμό, αφαιρώντας από την έννοια «άνθρωπος» την ιδιότητα «φύλο» (βιολογικό και όχι «κοινωνικό», φυσικά!), είναι σαν να απορρίπτουμε το στοιχείο που εξασφαλίζει τη συνέχεια του είδους, σαν να επιθυμούμε το τέλος του Ανθρώπου. Και μάλιστα, πριν αποφασίσει να πεθάνει το ίδιο το Σύμπαν, σε συμμόρφωση με τον δεύτερο θερμοδυναμικό νόμο. Μαζί με την παράνοια των πολέμων και την κλιματική κρίση, ο Άνθρωπος μοιάζει για μία ακόμα φορά να γίνεται νομοθέτης της αυτοκαταστροφής του!

[1] Nathalie Heinich, «Γουοκισμός: ο νέος ολοκληρωτισμός;» (Εναλλακτικές Εκδόσεις, 2023).
[2] https://www.tovima.gr. *Εκ του ιστολογίου «ardin-rixi.gr» της 21.8.2024. Επιμέλεια, παρουσίαση ημετέρα.

ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΑ ΥΔΑΤΑ

Μετὰ τὸν πολλαπλασιασμὸ τῶν πέντε ἄρτων καὶ τῶν δύο ἰχθύων στὴν ἔρημο καὶ τὸν χορτασμὸ τοῦ πλήθους, ἀναφέρεται στὸ Εὐαγγέλιο ὅτι ὁ Κύριος Ἰησοῦς «ἀνάγκασε» τοὺς μαθητές Του νὰ ἀνέβουν στὸ πλοῖο καὶ νὰ πᾶνε στὴν ἄλλη ὄχθη τῆς λίμνης, ὡσότου ἀπολύσει τοὺς ὄχλους.

Ὁ ὄχλος ἀκολουθοῦσε τὸν Κύριο καὶ ἐκπλησσόταν μὲ τὰ σημεῖα ποὺ ἐπιτελοῦσε. Ὡστόσο δὲν εἶχαν μπορέσει νὰ εἰσέλθουν στὸ μυστήριο τοῦ λόγου Του. Ὁ κόσμος, ἔχοντας χορτάσει μὲ τοὺς ἄρτους καὶ τοὺς ἰχθύς, καὶ βεβαίως μὲ τὴν εὐλογία ποὺ τοὺς συνόδευε, ἦταν ἕτοιμος νὰ ἀνακηρύξει τὸν Χριστὸ Βασιλέα, ἐπίγειο ὅμως. Οἱ μαθητὲς ἐπίσης πρὶν τὴν Ἀνάσταση καί ἰδιαίτερα πρὶν τὴν ἐπιφοίτηση του Ἁγίου Πνεύματος δὲν ἦταν ἐλεύθεροι ἀπὸ τὸν πειρασμὸ αὐτόν. Δὲν ἐξελάμβαναν τὸν λόγο τοῦ Κυρίου ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ, ὥστε νὰ κατανοήσουν ὅτι ὁ Χριστὸς ἔμελλε μὲν «λυτροῦσθαι τὸν Ἰσραήλ», ἀλλὰ ὅτι εἶναι ἐπίσης ὁ Σωτήρας ὅλου τοῦ κόσμου. Γιὰ νὰ προστατεύσει τὸ πνεῦμα τῶν Ἀποστόλων ἀπὸ τὸν πνευματικὸ μολυσμὸ τῆς φιλαρχίας, ὁ Κύριος τοὺς ἀνάγκασε νὰ ἀποχωρήσουν πρὶν ἀπὸ Αὐτόν.

Ὁ Κύριος Ἰησοῦς ἀπέλυσε τὸν ὄχλο καὶ ἔπειτα ἀνέβηκε στὸ ὄρος γιὰ νὰ προσευχηθεῖ κατ’ ἰδίαν. Πιθανὸν τὸ αἴτημα τῆς προσευχῆς Του πρὸς τὸν Οὐράνιο Πατέρα ἦταν νὰ ἐλευθερώσει τὸν λαό Του καὶ ἰδιαίτερα τοὺς ἐκλεκτούς Του ἀπὸ τὸν πειρασμὸ τῆς ἐξουσίας καὶ τῆς ἐγκόσμιας δυνάμεως· νὰ τοὺς ὁδηγήσει σὲ πνευματικὴ κατανόηση τοῦ μυστηρίου τοῦ Προσώπου Του, στὴν κατανόηση ὅτι ἡ Βασιλεία Του «οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ κόσμου τούτου».

Ἡ Γεννησαρὲτ εἶναι μικρὴ λίμνη, ἀλλὰ ἂν σηκωθεῖ θύελλα, μπορεῖ νὰ γίνει μεγάλη τρικυμία. Στὴ σημερινὴ εὐαγγελικὴ διήγηση ὁ ἄνεμος ἦταν ἐνάντιος στὸν πλοῦ τῆς βάρκας τῶν μαθητῶν καὶ σηκώθηκαν τόσο μεγάλα κύματα, ποὺ κινδύνευαν νὰ βυθισθοῦν. Πρόκειται γιὰ τὴ δεύτερη φορὰ ποὺ ἀναφέρεται στὸ Εὐαγγέλιο γιὰ κίνδυνο ναυαγίου τοῦ πλοίου τῶν μαθητῶν1. Πάλι οἱ μαθητὲς κλυδωνίζονταν, ἀλλὰ αὐτὴ τὴ φορὰ ἦταν μόνοι τους. Τὴν προηγούμενη ὁ Κύριος ἦταν μαζί τους. Ἂν καὶ «ἐκάθευδεν», ἡ Παρουσία Του δημιουργοῦσε στοὺς μαθητὲς αἴσθηση ἀσφάλειας. Μόλις αἰσθάνθηκαν τὸν κίνδυνο, ἔτρεξαν νὰ ἐκζητήσουν τὴ βοήθειά Του καὶ ἀκολούθησε «γαλήνη μεγάλη».

Τώρα ὁ Ἰησοῦς τοὺς ἄφησε μόνους ὅλη τὴ νύχτα νὰ βασανίζονται στὴ θαλασσοταραχὴ χωρὶς νὰ ἔχουν ἐλπίδα σωτηρίας, ἴσως γιὰ νὰ γίνουν πιὸ δόκιμοι, ἴσως γιὰ νὰ διεγείρει στὴν καρδιά τους τὸν πόθο γιὰ τὸν Σωτήρα τους. Κατὰ τὴν τέταρτη φυλακὴ τῆς νυκτός, δηλαδὴ πιθανὸν μεταξὺ τρεῖς καὶ ἕξι τὰ ξημερώματα, τοὺς ἐπισκέφθηκε βαδίζοντας πάνω στὴ μανιασμένη θάλασσα. Βεβαίως, γιὰ τὸν Παντοκράτορα Κύριο, τὸν Δημιουργὸ Οὐρανοῦ καὶ γῆς, ποὺ κρέμασε «τὴν γῆν ἐπὶ τῶν ὑδάτων» δὲν ἦταν κάτι τὸ θαυμαστὸ νὰ περιπατεῖ πάνω στὴ θάλασσα σὰν σὲ ξηρά.

Γιὰ τοὺς μαθητὲς ὅμως τὸν φόβο τῆς ἐπικείμενης καταστροφῆς ἀκολούθησε ἄλλος φόβος. Ὅταν ἀντίκρισαν τὸν Κύριο νὰ πλησιάζει τὸ πλοῖο τους ταράχθηκαν καὶ τρομαγμένοι ἔκραξαν. Ἴσως στὸ σκοτάδι τῆς νύχτας δὲν ἀναγνώρισαν τὸν Χριστό, ἴσως ἀντιλήφθηκαν ὅτι ἦταν ὁ Διδάσκαλός τους, ἀλλὰ θεώρησαν ὅτι εἶχε πεθάνει καὶ ὅτι τὸ πνεῦμα Του ἐρχόταν πρὸς αὐτούς. Ἴσως νὰ σκέφτηκαν ὅτι ἡ ἐμφάνιση αὐτὴ ἦταν πράγγελος τοῦ θανάτου τους. Πάντως ἔβγαλαν κραυγὴ ἀπὸ τὰ τρίσβαθα τῆς ψυχῆς τους πρὸς τὸν «μόνον δυνάμενον σῴζειν αὐτοὺς ἐκ θανάτου»2.

Ὁ Κύριος «εὐθέως» κατεύνασε τὸν φόβο τους λέγοντας μὲ τὴν οἰκεία καὶ ἀγαπημένη σὲ αὐτοὺς φωνή Του, ποὺ ἀπό μόνη της διαλύει τὴν ταραχὴ καὶ ἐμπνέει θάρρος: «Θαρσεῖτε, ἐγώ εἰμι· μὴ φοβεῖσθε». Ὅπως καὶ ἡ λίμνη τῆς Γεννησαρὲτ στὴ συγκεκριμένη περίπτωση, ἔτσι καὶ ἡ ζωὴ σὲ αὐτὸν τὸν κόσμο εἶναι μιὰ ἀτελείωτα τρικυμιώδης θάλασσα. Τὰ πάθη, οἱ κάθε λογῆς θλίψεις καὶ οἱ δοκιμασίες εἶναι σὰν γιγαντιαῖα ἀπειλητικὰ κύματα ποὺ ὀρθώνονται ἀπὸ τὸν θυελλώδη ἄνεμο, δηλαδὴ τὸ δολοφονικὸ πνεῦμα τοῦ διαβόλου ποὺ «ὡς λέων ὠρυόμενος περιπατεῖ ζητῶν τίνα καταπίῃ»3. Ἀντιμέτωπος μὲ τὴ φρικτὴ αὐτὴ προοπτική, ὁ ἄνθρωπος πληροῦται φόβου. Οἱ σκέψεις του ταράσσονται καὶ σκότος καλύπτει τὴν ψυχή του. Ἐνίοτε βυθίζεται τόσο βαθιὰ στὴν ἀπελπισία, ποὺ φαίνεται ὅτι τὰ ὁρμητικὰ κύματα θὰ συντρίψουν τὴν ψυχή του καὶ πουθενὰ δὲν βλέπει ἐλπίδα βοηθείας.

Ἂν στὸ σημεῖο αὐτὸ ὁ ἄνθρωπος στραφεῖ πρὸς τὸν Θεὸ μὲ τὴν ἐνέργεια τῆς βαθειὰς θλίψεως ποὺ καταπλακώνει τὴν ψυχή του, ἂν ἐκχύσει τὴν καρδιά του πρὸς τὸν Φιλάνθρωπο Θεὸ ἀπευθύνοντάς Του κραυγή, ἡ στιγμὴ αὐτὴ ποὺ νομίζει ὅτι καταποντίζεται στὴν ἄβυσσο, θὰ γίνει ἡ ἀρχὴ ἑνὸς μεγάλου καὶ ἀπερίγραπτου θαύματος, τῆς αἰώνιας σωτηρίας του μέσα στὴν κοινωνία τῶν Ἁγίων καὶ ὅλων τῶν τετελειωμένων πνευμάτων. Στὸν πονεμένο ἄνθρωπο, ὁ Κύριος ἀποκαλύπτει τὸ Φῶς Του, γιὰ νὰ παρηγορήσει καὶ νὰ θεραπεύσει τὶς πληγές του.

Ἔτσι, ὅταν πνίγουν τὸν ἄνθρωπο οἱ θλίψεις, οἱ πειρασμοί, οἱ ἀρρώστιες καὶ οἱ δοκιμασίες αὐτῆς τῆς ζωῆς, ἂν βρεῖ τὴ δύναμη νὰ κράξει πρὸς τὸν Θεό: «Κύριε, ἐλέησον· Κύριε, σῶσον», Αὐτὸς ὡς Θεὸς Παράκλητος καὶ Παρηγορητὴς ἀπαντᾶ μὲ τὴ γλυκειὰ καὶ οἰκεία στὴν καρδιὰ φωνή Του: «Μὴ φοβoῦ, λαός μου». «Ἐγὼ Κύριος ὁ Θεός σου, ὁ ἅγιος Ἰσραήλ, ὁ σῴζων σε»4. «Μὴ φοβοῦ, ὅτι μετὰ σοῦ εἰμι»5. Μὲ τοὺς λόγους αὐτοὺς ἀνεκλάλητη εἰρήνη ἐκχέεται στὴν καρδιά του καὶ βρίσκει τὴ δύναμη νὰ περπατᾶ ἄφοβα πάνω στὴ θάλασσα τῶν μεριμνῶν αὐτῆς τῆς ζωῆς, πάνω ἀπὸ τὰ κύματα τῶν πειρασμῶν, κατευθείαν πρὸς τὸν Κύριο.

Ὅποιος θέλει νὰ σωθεῖ βρίσκει στὸν λόγο τοῦ Κυρίου ἄγκυρα σωτηρίας. Δέχεται τὸ ρῆμα τοῦ Θεοῦ καὶ ἀγωνίζεται νὰ τὸ ἐφαρμόσει. Πιάνεται ἀπὸ αὐτό, στηρίζεται σὲ αὐτὸ καὶ μπροστά του ἀνοίγεται διέξοδος σωτηρίας. Τὸ ὄντως μεγαλύτερο θαῦμα στὴν πλάση, ἡ ἕνωση τῆς καρδιᾶς του μὲ τὸ Παντοκρατορικὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, ἐπιτελεῖται μέσα του. Ὁ ἄνθρωπος τότε ἀφήνει πίσω κάθε μέριμνα τοῦ βίου τούτου καὶ ξεχνᾶ ἀκόμη καὶ τὰ βάσανα τῶν πληγῶν του, διότι βρῆκε ἀμύθητο θησαυρό, ἀνώτερο ἀπὸ ὁτιδήποτε μπορεῖ νὰ διανοηθεῖ ὁ ἀνθρώπινος νοῦς. Στὸ ἑξῆς ὁλοένα καὶ περισσότερο θέλει νὰ προσομιλεῖ μὲ τὸν οὐρανό, καὶ ὅταν κοιτάζει τὴ γῆ, συνειδητοποιεῖ ἀκόμη βαθύτερα τὴ φτώχειά της. Πάλι μὲ αὐξανόμενο πόθο στρέφεται πρὸς τὰ ἄνω καὶ μόνο θέλει νὰ κράζει συνεχῶς στὸν Θεὸ ποθώντας τελειότερη ἕνωση μαζί Του.

Ὅλα τὰ θαύματα τοῦ Κυρίου ποὺ ἡ ἄφατη Πρόνοιά Του κατεργάζεται καθημερινά, δὲν ἔχουν τέλος. Ἔχουν μόνον ἕνα σκοπό: Νὰ διεγείρουν κραταιότερη πίστη καὶ νὰ ὁδηγήσουν σὲ ὁλοένα καὶ μεγαλύτερο πλήρωμα εὐγνωμοσύνης καὶ ἀγαπητικῆς ἑνώσεως μαζί Του γιὰ ὅλη τὴν αἰωνιότητα. Ἡ Ἐκκλησία ἐπίσης ἔχει παρομοιασθεῖ μὲ βάρκα ποὺ πλέει καὶ ἐνίοτε κλυδωνίζεται στὸ μανιασμένο πέλαγος τοῦ κόσμου. Συχνὰ κινδυνεύει, πλὴν ὅμως οὐδέποτε καταποντίζεται, ἀκριβῶς διότι ὑπάρχουν κάποιοι πάνω της ποὺ ἀφήνουν μεγάλη κραυγὴ πρὸς τὸν Θεό, δεόμενοι γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ πληρώματος τῆς βάρκας καὶ ὅλου τοῦ κόσμου. Ἡ κραυγὴ τῶν Ἀποστόλων στὴ σημερινὴ διήγηση εἶναι καὶ ἡ κραυγὴ τῶν Ἁγίων ὅλων τῶν αἰώνων, «Κύριε, σῷσον ἡμᾶς», καὶ ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς ποὺ εἶναι «χθὲς καὶ σήμερον ὁ αὐτὸς καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας»6 ἀπαντᾶ: «Θαρσεῖτε, μὴ φοβεῖσθε»· «ἐγὼ νενίκηκα τὸν κόσμον»7.

Ἂς ἐπιστρέψουμε ὅμως στὴ διήγηση τοῦ Εὐαγγελίου. Ὁ Πέτρος εἶχε πολλὴ θέρμη καὶ ἀγάπη γιὰ τὸν Διδάσκαλό του. Ἦταν ὅμως ἐκ χαρακτῆρος αὐθόρμητος καὶ λίγο προπετής. Γι’ αὐτὸ καὶ κάποιες φορὲς προκαλοῦσε τὸν Κύριο νὰ τὸν ἐπιτιμήσει. Ὅταν προσπάθησε γιὰ παράδειγμα νὰ ἀποτρέψει τὸν Χριστὸ ποὺ βάδιζε ἀκάθεκτα πρὸς τὸν Σταυρό, ὁ Κύριος ἀποκάλεσε τὸν Πέτρο, «σατανᾶ». Στὴ συγκεκριμένη περίπτωση οἱ παρακλητικοί, ἀλλὰ καὶ προκλητικοὶ λόγοι τοῦ Πέτρου πρὸς τὸν Κύριο: «Εἰ Σὺ εἶ, κέλευσόν με πρός Σε ἐλθεῖν ἐπὶ τὰ ὕδατα», δείχνουν τὴν τρυφερὴ ἀγάπη ποὺ εἶχε γι’ Αὐτόν, ἐπίσης ὅμως καὶ μιὰ τάση ὑπεροχῆς ἔναντι τῶν ἄλλων Ἀποστόλων. Ἦταν σὰν νὰ εἶχε ξεχάσει τὴν παρουσία τους.

Ὁ Χριστὸς στὴν περίπτωση αὐτὴ δὲν ἀποπῆρε τὸν μαθητῆ Του. Τὸν πρόσταξε μόνον: «Ἐλθέ». Καὶ ὁ Πέτρος πράγματι ὑπάκουσε, πήδηξε ἀπὸ τὴ βάρκα καὶ ἄρχισε νὰ περπατᾶ στὰ κύματα, λαχταρώντας νὰ σπεύσει πρὸς συνάντηση τοῦ Κυρίου του. Ὄντως, γιὰ νὰ προσεγγίσει καὶ νὰ γνωρίσει κανεὶς τὸν Θεό, ἀπαιτεῖται ὅλη ἡ ὁρμητικότητα τῆς καρδιᾶς του. Γιὰ νὰ περπατήσει ὁ ἄνθρωπος πάνω ἀπὸ τὰ ἀφρισμένα κύματα τοῦ κόσμου σπεύδοντας νὰ συναντήσει τὸν Κύριο, χρειάζεται νὰ ἔχει καρδιὰ σὰν ἐκείνη τοῦ Πέτρου. Ἐνῶ ὅμως ἀρχικὰ ὁ Πέτρος ἦταν ὅλος μιὰ ὁρμὴ καρδιᾶς, ξαφνικὰ ἄρχισε νὰ σκέφτεται. Ὅρμησε μὲ τὴν καρδιά του στὴ φουρτουνιασμένη θάλασσα μὲ τὸ βλέμμα του προσηλωμένο στὸ Πρόσωπο τοῦ Ἠγαπημένου Κυρίου καὶ κατόρθωσε νὰ περπατήσει ὅπως καὶ Αὐτὸς ἐπὶ τὰ ὕδατα. Καθόσον δηλαδὴ εἶχε τὸ βλέμμα του στερεωμένο στὴ μορφὴ τοῦ Χριστοῦ, ὑπερέβη κάθε πειρασμὸ τοῦ κόσμου καὶ τὴν ἀπειλὴ τοῦ θανάτου. Ἔγινε ὑπερκόσμιος.

Ὡστόσο, ὅταν ἀπέσπασε τὸ βλέμμα του ἀπὸ τὸν Κύριο καὶ ἀντίκρισε γύρω του τὸν σάλο τῶν κυμάτων, ἡ ὁρμητικότητά του κατεπνίγη. Ἀσθένησε ἡ πίστη του καὶ ὡς ἐκ τούτου ἡ χάρη της, ποὺ τὸν ἐνίσχυε καὶ τὸν ἔκανε ἀνάλαφρο, τὸν ἐγκατέλειψε. Εἰσῆλθαν οἱ αἰσθήσεις, τὸν κατέλαβε ὁ φόβος τοῦ θανάτου, καὶ ὁ Πέτρος ἄρχισε νὰ καταποντίζεται. Γνώριζε ὅμως ἀπὸ ποῦ νὰ ἐκζητήσει βοήθεια. «Ἔκραξε λέγων· Κύριε, σῷσον με». Καὶ εὐθέως ὁ Κύριος τὸν ἅρπαξε. Αὐτὸ ποὺ συνέβη στὸν Πέτρο εἶναι τύπος ἐκείνου ποὺ καθημερινὰ συμβαίνει στὴν πνευματικὴ ζωή. Ὅσο ὁ ἄνθρωπος ἔχει πίστη καὶ ὑπακοὴ μὲ ἁπλότητα καρδιᾶς, ὅσο κοιτάζει στερρῶς στὸ Πρόσωπο τοῦ Ἀρχηγοῦ καὶ Τελειωτῆ τῆς πίστεώς μας, περπατᾶ πάνω ἀπὸ ὄφεις καὶ σκορπιούς. Βεβαίως, χρειάζεται μεγάλη καύση καρδιᾶς, γιὰ νὰ μὴν παρεκκλίνει τὸ βλέμμα του ἀπὸ τὸν Κύριο. Χρειάζεται φλόγα ποὺ νὰ ἀναλώνει καθετὶ ἄλλο. Τότε, ὅ,τι καὶ νὰ ἔλθει, ἀρρώστια, συκοφαντία, δωγμός, δὲν κλονίζει τὸν πιστό. Γνωρίζει ὅτι ὁ Κύριος ἔδωσε τὴ ζωή, Αὐτὸς τὴ συντηρεῖ καὶ τὴν παρατείνει, Αὐτὸς μπορεῖ καὶ νὰ τὴν πάρει. Εὐθὺς ὅμως ὅταν εἰσέλθει ὁ νοῦς καὶ ἀρχίσουν οἱ ὑπολογισμοί, ὁ ἄνθρωπος γίνεται θύμα τῶν παθῶν τοῦ κόσμου.

Ὁ Θεὸς ὅπως ἄφησε καὶ τοὺς μαθητὲς ὅλη τὴ νύχτα νὰ παιδεύονται στὴ θύελλα, χορηγεῖ καὶ στὸν ἄνθρωπο θλίψεις καὶ ἐπιτρέπει πειρασμούς, γιὰ νὰ ταλαιπωρηθεῖ, νὰ πονέσει καὶ τελικὰ νὰ βγάλει ἐκ βαθέων κραυγή: «Ἐλθὲ καὶ ποίησον Σὺ Αὐτὸς ἐν ἐμοὶ τὸ θέλημά Σου. Τὰ προστάγματά Σου δὲν χωροῦν ἐν τῇ στενῇ μου καρδίᾳ, καὶ ὁ πεπερασμένος μου νοῦς δὲν συλλαμβάνει τὸ περιεχόμενον αὐτῶν… Ἐὰν Σὺ δὲν εὐδοκήσεις νὰ κατοικήσῃς ἐν ἐμοί, ἀναποφεύκτως θὰ πορευθῶ εἰς τὸ σκότος»8. Ἂν ἡ ἔλλειψη πίστεως βρεῖ δίοδο στὴν καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἀρχίσει νὰ καταποντίζεται, ἐνθυμούμενος τὴν ἀγαθότητα τοῦ Κυρίου δὲν τὰ χάνει. Κράζει καὶ πάλι: «Κύριε, σῷσόν με», καὶ ἀμέσως ὁ Κύριος εἶναι ἐκεῖ, γιὰ νὰ τοῦ ἁπλώσει χεῖρα βοηθείας. Τὸν ἁρπάζει ἀπὸ τὴ ζοφερὴ ἄβυσσο καὶ τὸν σώζει. Ὅπου ἐμφανίζεται ὁ Χριστός, ἐκεῖ ἡ πιὸ τρικυμιώδης ταραχὴ μετατρέπεται σὲ γαλήνη μεγάλη. Καὶ ὁ ἄνθρωπος γεμάτος ἀπὸ δέος καὶ εὐγνωμοσύνη, ὁμολογεῖ στὸν Σωτήρα του: «Ἀληθῶς, Θεοῦ Υἱὸς εἶ», «ὁ Ἐλθὼν εἰς τὸν κόσμον ἁμαρτωλοὺς σῶσαι, ὧν πρῶτός εἰμι ἐγώ»9.

Ὁ ἄνθρωπος πλασμένος ἐκ τοῦ μηδενός, δὲν εἶναι τίποτε. Οὔτε ὁ Θεὸς τοῦ χρωστᾶ τίποτε· ἀπὸ ἀκατάληπτη ἀγαθότητα σώζει. Ἡ δύναμη, ἡ δόξα, ἡ σωτηρία ἀνήκουν σὲ Αὐτόν. Ὁ Χριστὸς αὐτὴ τὴ φορὰ δὲν ἐπετίμησε τὸν ἄνεμο, ἀλλὰ τὴν ὀλιγοπιστία τοῦ Πέτρου. Ἡ τρικυμία κόπασε, μόνον ὅταν ὁ Κύριος μὲ τὸν Πέτρο μπῆκαν στὸ πλοῖο, ἀλλὰ μὲ τὴν ἀντίληψη τοῦ Χριστοῦ ὁ Πέτρος εἶχε ἤδη γίνει ἰσχυρότερος τοῦ πειρασμοῦ. Ὅλοι ὅσοι ἀκολουθοῦν τὸν Χριστὸ πρέπει νὰ ὑποβληθοῦν σὲ θλιβερὲς δοκιμασίες σὲ αὐτὴ τὴ ζωή, νὰ γευθοῦν τὸ «κρῖμα τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ»10. Αὐτὴ εἶναι ἡ παδιαγωγικὴ χεῖρα τοῦ Πατέρα μας, ποὺ ποθεῖ νὰ μὴ χαθεῖ κανένας, ἀλλὰ ὅλοι νὰ παραμείνουν σταθερὰ καὶ ἀπαρέγκλιτα στὴν ὁδὸ τῆς σωτηρίας καὶ τελικὰ νὰ ὁμοιωθοῦν μὲ Αὐτόν. Ἄλλωστε ὁ Χριστὸς ἤδη διάβηκε αὐτὴ τὴν ὁδό, τὴν καθάρισε γιὰ χάρη μας, καὶ στὸν τόπο μας νίκησε τὸν κόσμο.

Μέσῳ τῆς νίκης τῶν πειρασμῶν ὁ Χριστιανὸς ἀποκτᾶ βαθιὰ ριζωμένη μέσα του τὴ γνώση ὅτι μόνος του δὲν μπορεῖ νὰ ἐπιτύχει τίποτε. Μὲ τὴ δύναμη τοῦ Θεοῦ ὅμως μπορεῖ νὰ κάνει τὸ ἅλμα πάνω ἀπὸ τὸ τεῖχος ποὺ ἀνορθώθηκε ἀπὸ τὴν ὑπερηφάνεια καὶ τὴν ἀλαζονεία τοῦ παρόντος αἰῶνος. Μαθαίνει νὰ ὑπερνικᾶ τοὺς πειρασμοὺς μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ. Γνωρίζει τὴ δική του ἀδυναμία, καὶ ἔτσι γίνεται συγκαταβατικὸς καὶ συμπονετικὸς μὲ τοὺς ἀδελφούς του. Συνειδητοποιεῖ ὅτι δὲν πρέπει νὰ θέτει τὴν ἐλπίδα του σὲ πράγματα τοῦ κόσμου τούτου, ἀλλὰ διαρκῶς νὰ βάζει καινούργια ἀρχὴ καὶ νὰ κάνει νέο ἅλμα πίστεως. Στὶς θλίψεις καὶ στοὺς κινδύνους μαθαίνει νὰ στρέφεται στὸν Θεὸ καὶ νὰ κράζει μὲ ὅλη τὴν καρδιά του πρὸς Αὐτόν, διότι μόνον τότε ὁ Κύριος, ποὺ ποθεῖ ὅλη τὴν καρδιά του, τὸν ἀποδέχεται.

Ὁ ἄνθρωπος φθάνει νὰ ὁμολογήσει μὲ ταπεινὴ εὐγνωμοσύνη ὅτι, αὐτὴ ἡ πίστη ποὺ «νικᾶ τὸν κόσμον»11 καὶ τὸν θάνατο εἶναι Θεοῦ δῶρον, ὄχι δική του. Δίνει ἔτσι σταθερὰ δόξα στὸν Θεὸ καὶ παίρνει ἐπάνω του τὴ μομφὴ γιὰ τὶς ἀποτυχίες, τὰ σφάλματα καὶ τὶς ἁμαρτίες του. Ἀγωνίζεται νὰ αὐτοσμικρυνθεῖ, ὥστε νὰ μεγαλυνθεῖ καὶ νὰ δοξασθεῖ ὁ Εὐεργέτης του, ὁ μόνος ἀληθινὸς Θεός, Πατήρ, Υἱὸς καὶ Ἅγιον Πνεῦμα, ἡ ζωή, τὸ φῶς καὶ ἡ εἰρήνη τοῦ κόσμου. Ἀμήν. Ἀρχιμ. Ζαχαρίας Ζάχαρου.

1. Βλ. Ματθ. 8,23-27.

2. Βλ. Ἑβρ. 5,7.

3. Α’ Πέτρ. 5,8.

4. Βλ. Ἡσ. 43,3.

5. Βλ. Ἡσ. 43,5.

6. Βλ. Ἑβρ. 13,8.

7. Ἰωάν. 16,33.

8. Βλ. Ὀψόμεθα τὸν Θεὸν καθώς ἐστι, σ. 205.

9. Βλ. Α’ Τιμ. 1,15.

10. Βλ. Α’ Πέτρ. 4,17.

11. Βλ. Α’ Ἰωάν. 5,4. *Εκ του ιστολογίου «Πεμπτουσία» της 22.8.2021. Επιμέλεια, παρουσίαση ημετέρα.