ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΞΙΜΟΒΙΤΣ: ΠΩΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΝΑ ΑΠΟΤΙΣΟΥΜΕ ΦΟΡΟ ΤΙΜΗΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΚΛΙΠΟΝΤΕΣ ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΥΣ ΜΑΣ

Συναντούμε πολύ συχνά περιπτώσεις όπου συγγενείς του θανόντος θέλουν να διοργανώσουν πολυέξοδη κηδεία ή να χτίσουν έναν πλούσιο τάφο. Μεγάλα χρηματικά ποσά δαπανώνται μερικές φορές σε πολυτελή μνημεία.

Πολλά χρήματα δαπανώνται από συγγενείς και φίλους σε στεφάνια και λουλούδια, και τα τελευταία πρέπει μάλιστα να αφαιρεθούν από το φέρετρο πριν κλείσει, για να αποφευχθεί τυχόν επιτάχυνση τής αποσύνθεσης τού σώματος.

Άλλοι πάλι προτιμούν να αποτίσουν φόρο τιμής στον θανόντα αλλά και τη συμπαράσταση τους με τους συγγενείς τού θανόντος μέσω του Τύπου, αν κι αυτός καθαυτός ένας τέτοιος τρόπος έκφρασης των συναισθημάτων δεν καταδείχνει τίποτε άλλο παρά την ρηχότητά αυτών των «συναισθημάτων»,

και μερικές φορές το πόσο ψεύτικα αυτά τα συναισθήματα είναι, γιατί αυτός που θρηνεί με ειλικρίνεια δεν θα ‘βγάλει’ τον θρήνο του στην ‘βιτρίνα’ για επίδειξη αλλά θα θελήσει να εκφράσει την θλίψη του με πιο προσωπικό, πιο ζεστό τρόπο. 

Αλλά ό,τι κι αν κάνει κανείς, για το θανόντα δεν θα αλλάξει τίποτε: είναι ένα νεκρό σώμα πού κείτεται σε ένα φτωχό ή σε ένα πλούσιο φέρετρο, σε έναν πολυτελή ή ταπεινό τάφο. Δεν κουβαλάει την μυρωδιά των λουλουδιών, δεν τού χρειάζονται οι προσποιημένες εκφράσεις θλίψης.

Το σώμα ενδίδει στην αποσύνθεση, η ψυχή όμως ζει, αλλά δεν βιώνει πλέον τις αισθήσεις που γίνονταν αντιληπτές με την βοήθεια των σωματικών οργάνων. Μια άλλη ζωή είναι εδώ γι ' αυτήν, και μια άλλη πρέπει να της δοθεί.

Αυτό το κάτι που χρειάζεται και που πρέπει εμείς να κάνουμε, αν αγαπάμε πραγματικά τον θανόντα και θέλουμε να τού δωρίσουμε τα δώρα μας, είναι ακριβώς αυτό που θα φέρει χαρά στην ψυχή τού θανόντος:

πρώτα απ ' όλα, οι ειλικρινείς προσευχές γι ' αυτόν, είτε αυτές είναι προσωπικές και κατ’ οίκον, είτε ιδαίτερα οι εκκλησιαστικές προσευχές που συνδέονται με την Ευχαριστία, π.χ. η ανάγνωση των ονομάτων.

Πολλές εμφανίσεις νεκρών κι άλλα οράματα επιβεβαιώνουν τα μεγάλα οφέλη που απολαμβάνουν εκείνοι που έχουν πεθάνει από την προσευχή μας καθώς κι από την Ευχαριστία.

Το άλλο κάτι τι που φέρνει μεγάλη χαρά στις ψυχές των νεκρών είναι η ελεημοσύνη που γίνεται στο όνομά τους. Το να ταΐσει κανείς τους πεινασμένους στο όνομα του θανόντος ή το να βοηθήσει κανείς τούς φτωχούς, είναι σαν να το κάνει αυτός ο ίδιος ο θανών.

Η οσία Αθανασία, την μνήμη τής οποίας τιμούμε στις 18 Απριλίου, κληροδότησε πριν το θάνατό της για να τραφούν ζητιάνοι στην μνήμη της, κι αυτό για 40 ημέρες. Ωστόσο, οι αδελφές του μοναστηριού εκτέλεσαν εξ αμελείας το θέλημα της μόνο για εννέα ημέρες.

Τότε η Αγία εμφανίστηκε σε αυτές με δύο αγγέλους και είπε, "γιατί ξεχάσατε τη θέλησή μου; Να γνωρίζετε ότι η ελεημοσύνη και οι προσευχές των ιερέων για τις ψυχές για 40 ημέρες, ζητούν το έλεος τού Θεού: αν οι ψυχές των νεκρών ήταν αμαρτωλές, ο Κύριος τούς δίνει άφεση. Αν ήταν δίκαιοι, τότε αυτοί που προσεύχονται γι' αυτούς θα ανταμειφθούν με ευλογίες ".

Ειδικά στις δύσκολες μέρες που βιώνουμε σήμερα, είναι παράλογο να ξοδεύουμε χρήματα σε άχρηστα αντικείμενα και πράξεις, την στιγμή που, χρησιμοποιώντας τα λεφτά αυτά για τους φτωχούς, μπορεί κανείς να κάνει ταυτόχρονα δύο καλές πράξεις, και για τον θανόντα αλλά και γι΄αυτούς που θα βοηθηθούν.

Αν η τροφή δοθεί στους φτωχούς παράλληλα με προσευχή για τον θανόντα, τότε κι αυτοί που αποδέχονται την τροφή τρέφονται σωματικά αλλά και ο θανών τρέφεται πνευματικά.

Εβδομάδα 7η τού Πάσχα, 1941 Σαγκάη

Άγιος Ιωάννης (Μαξιμόβιτς)

Μετάφραση Γρηγόριος Μάμαλης

Εκ του ιστολογίου <<Pravoslavie.ru>> της 25.9.2019. Επιμέλεια, παρουσίαση ημετέρα.

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΩΡΩΠΟΥ & ΦΥΛΗΣ κ. ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ Α': «Ο ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΓΑΜΟΣ (Α'): ΕΙΜΑΣΤΕ ΙΚΑΝΟΙ ΝΑ ΑΓΑΠΟΥΜΕ;»

Ιερά Μητρόπολη Ωρωπού και Φυλής 

της Εκκλησίας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΒΟΙΩΤΙΑΣ κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ: ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ (2024)

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας, στολισμένη καὶ ἀγαλλομένη, τιμᾶ τὴν σύναξη πάντων τῶν ἀληθινῶν της τέκνων, ὅλων ὅσοι τίμησαν καὶ λάτρευσαν τὸν Θεὸ εἰλικρινά, ἐπωνύμων, ἀνωνύμων, Ἀποστόλων, Προφητῶν, Ἱεραρχῶν, Μαρτύρων, Ὁσίων καὶ Δικαίων. Μία ἑβδομάδα μετὰ τὴν φανέρωση τῆς Ἐκκλησίας κατὰ τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, τιμοῦμε ὅλους ἐκείνους ποὺ συγκροτοῦν τὴν οὐράνια Ἐκκλησία, τοὺς Ἁγίους μας.

Οἱ Ἅγιοι Πάντες ἀποτελοῦν τὰ καθημερινά μας στηρίγματα. Μὲ τὴν πρεσβεία τους κρατιόμαστε στὸ ὕψος τῶν περιστάσεων, παρὰ τὰ προβλήματα τῆς καθημερινότητας. Ἀποτελοῦν τοὺς ἀληθινούς μας φίλους, οἱ ὁποῖοι εἶναι πάντα πρόθυμοι νὰ μᾶς συμπαρασταθοῦν στὶς δυσκολίες, πάντοτε θὰ μᾶς συμβουλεύσουν γιὰ τὴν σωτηρία τῆς ψυχῆς μας καὶ ποτὲ δὲν θὰ μᾶς προδώσουν. Τέλος, ἀποτελοῦν τοὺς λαμπροὺς ὁδοδεῖκτες μας. Αὐτοὺς τιμοῦμε σήμερα.

Βεβαίως, ἡ ἀληθινὴ τιμὴ τῶν Ἁγίων δὲν περιορίζεται στὸ σήμερα, στὶς ψαλμωδίες καὶ στὶς γιορτινὲς τράπεζες. «Τιμὴ Μάρτυρος, μίμησις Μάρτυρος» καὶ κατ’ ἐπέκτασιν τοῦ κάθε Ἁγίου, μᾶς διδάσκει ὁ Ἱερὸς Χρυσόστομος. Τὸ γεγονὸς ὅτι ἔχουμε τοὺς Ἁγίους, τοὺς ὁποίους μποροῦμε νὰ μιμηθοῦμε γιὰ νὰ γίνουμε Ἅγιοι, πρέπει νὰ τὸ θεωροῦμε μεγάλη εὐλογία, διότι ἂν εἴχαμε μόνο τὸν Δεσπότη Χριστὸ νὰ μιμηθοῦμε, πολλοὶ θὰ προφασίζονταν ὅτι Ἐκεῖνος εἶναι Θεός, ἐνῶ ἐμεῖς χοϊκοὶ ἄνθρωποι, ἀδύναμοι νὰ ἀνταποκριθοῦμε στοὺς νόμους ποὺ χάραξε.

Τώρα, ὅμως, δὲν ὑπάρχει αὐτὴ ἡ πρόφαση, διότι καὶ οἱ Ἅγιοι χοϊκοὶ ἄνθρωποι ἦταν καὶ ὅμως κατάφεραν μὲ τὸ χοϊκό τους σῶμα νὰ κατακτήσουν τὸν Οὐρανό. Πῶς κατάφεραν αὐτὸν τὸν ὑψηλὸ στόχο καὶ πῶς διακρίθηκαν ἀπὸ τοὺς ὑπολοίπους ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς τους κερδίζοντας τὸν χαρακτηρισμὸ «Ἅγιοι»;

Ἀρχικά, πρέπει νὰ γνωρίζουμε ὅτι Ἅγιοι γίναμε ὅλοι ὅσοι βαπτισθήκαμε στὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Δυστυχῶς, ὅμως, τὴν ἁγιότητα τὴν χάνουμε στὴν πορεία τῆς ζωῆς μας μὲ τὶς ἁμαρτίες μας. Αὐτό, λοιπόν, ποὺ κατάφεραν οἱ Ἅγιοι εἶναι νὰ διατηρήσουν τὴν Ἁγιότητα καὶ ἂν ποτὲ συνέβη νὰ μολυνθοῦν ὡς ἄνθρωποι, προσέτρεχαν στὸ δεύτερο Βάπτισμα, στὸ Μυστήριο τῆς Ἐξομολογήσεως.

Μετὰ τὸ Βάπτισμα -ποὺ ἀποτελεῖ τὴν πηγὴ τῆς ἁγιότητας- τὴν θέση παίρνει ἡ ὁμολογία, γιὰ τὴν ὁποία ἀκούσαμε στὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα. Μᾶς λέει ὁ Κύριος: ἐκεῖνον ποὺ θὰ μὲ ὁμολογήσει ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων, θὰ τὸν ὁμολογήσω κὶ ἐγὼ μπροστὰ στὸν Οὐράνιο Πατέρα, ἐνῶ ἐκεῖνον ποὺ μὲ ἀρνηθεῖ, θὰ τὸν ἀρνηθῶ κὶ ἐγώ. Ὁ Χριστὸς ζητᾶ ἀπὸ ἐμᾶς τοὺς Χριστιανοὺς νὰ εἴμαστε Χριστιανοὶ ὄχι μόνο στὰ λόγια, ἀλλὰ καὶ στὶς πράξεις.

Ὅταν κάνει λόγο γιὰ ὁμολογία δὲν ἐννοεῖ μόνο τὴν ὁμολογία ἐνώπιον τῶν τυράννων. Μποροῦμε νὰ ὁμολογήσουμε τὴν πίστη μας μέσα ἀπὸ καθημερινές, ἁπλὲς πράξεις: συμμετέχοντας στὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, προσευχόμενοι στὸ σπίτι μας, διατηρῶντας ἄσβεστο τὸ καντήλι στὰ εἰκονίσματα, θυμιάζοντας, κάνοντας τὸν Σταυρό μας ἔξω ἀπὸ τὸν Ναό, ἀρνούμενοι νὰ συμμετάσχουμε σὲ ὅ,τι παραβαίνει τὶς ἀρχές μας.

Ὅλα αὐτά, ὅμως, ὄχι γιὰ τὰ μάτια τοῦ κόσμου, ἀλλὰ γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ. Αὐτὴ ἡ ἀγάπη κρύβεται μέσα στὴν ἀληθινὴ ὁμολογία τὴν ὁποία, δυστυχῶς, πολλοὶ ἔχουν παρερμηνεύσει. Οἱ Ἅγιοι ὁδηγήθηκαν στὴν ὁμολογία ὡς ἀληθινοὶ ἐκφραστὲς τοῦ εὐαγγελικοῦ λόγου. Δὲν ἔκαναν ὁμολογία γιὰ νὰ φανοῦν καλύτεροι ἀπὸ τοὺς ὑπολοίπους.

Ἡ ὁμολογία εἶναι κάτι τὸ ἱερὸ καὶ δὲν σχετίζεται μὲ τοὺς μωρολογητὲς τῶν ἡμερῶν μας. Αὐτοί, γιὰ τὸ καλὸ τῆς ψυχῆς τους, πρέπει νὰ ἀνατρέξουν στὸν ὄντως ὁμολογητή, Ἅγιο Γρηγόριο τὸν Θεολόγο, ὁ ὁποῖος λέει: πρῶτα πρέπει νὰ καθαρισθοῦμε πνευματικὰ καὶ ἔπειτα νὰ καθαρίσουμε τοὺς ἄλλους. Ἡ μεγαλύτερη ὁμολογία δὲν εἶναι νὰ μάθουν οἱ πάντες ὅτι εἴμαστε Μαθητὲς τοῦ Χριστοῦ; Πῶς θὰ τὸ μάθουν αὐτό; Τὴν ἀπάντηση μᾶς τὴ δίνει ὁ ἴδιος ὁ Θεός: ὅταν ἔχουμε ἀγάπη ὁ ἕνας μὲ τὸν ἄλλο («ἐν τούτῳ γνώσονται πάντες ὅτι ἐμοὶ μαθηταὶ ἐστέ, ἐὰν ἀγάπην ἔχητε ἐν ἀλλήλοις»).

Στὴ συνέχεια τοῦ εὐαγγελικοῦ ἀναγνώσματος ὁ Χριστὸς ἀναφέρει ἄλλο ἕνα χαρακτηριστικὸ τὸ ὁποῖο εἶχαν ὅλοι οἱ Ἅγιοι καὶ καλούμαστε νὰ ἀποκτήσουμε κὶ ἐμεῖς∙ αὐτὸ εἶναι ἡ προθυμία νὰ θυσιάσουμε τὰ πάντα, ἀκόμη καὶ τὸν ἴδιο μας τὸν ἑαυτό, γιὰ τὸν Κύριο, ὁ Ὁποῖος λέει: ἐκεῖνος ποὺ θὰ ἀγαπήσει τὸν πατέρα ἢ τὴν μητέρα του, ἢ ὁτιδήποτε ἄλλο περισσότερο ἀπὸ ὅσο ἀγαπᾶ ἐμένα, δὲν μοῦ εἶναι ἄξιος. Νομίζουμε αὐστηρὰ αὐτὰ τὰ λόγια; Ὅταν, ὅμως, κοιμηθεῖ ὁ πατέρας μας ἢ ἡ μητέρα μας, ἢ χάσουμε τὴν περιουσία μας, στὸν Χριστὸ δὲν προσφεύγουμε γιὰ παρηγοριά;

Καὶ αὐτὸ γιατί; Διότι ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ μεγαλύτερος Πατέρας μας, ὁ Φίλος μας, ὁ Ἀδελφός μας. Κάθε τὶ τὸ ὁποῖο θέλουμε εἶναι ὁ Χριστὸς γιὰ ἐμᾶς. Δὲν εἶναι, ἑπομένως, δίκαιο νὰ Τὸν ἀγαπήσουμε περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλο; Ἄν, ἀντιθέτως, προσφέρουμε περισσότερη ἀγάπη στὰ οἰκεῖα πρόσωπα, στὴν ἐργασία μας, στὸ σπίτι μας, ἀπὸ ὅτι στὸν Κύριο, δὲν Τοῦ εἴμαστε ἄξιοι καὶ χάνουμε τὴν εὐλογία Του. Ἂν στὴν πραγματικότητα ἀγαποῦμε καὶ θέλουμε τὸ καλὸ τῶν ἀνθρώπων μας, πρέπει νὰ ἐκφράσουμε μεγαλύτερη ἀγάπη στὸν Θεὸ καὶ Ἐκεῖνος θὰ τὰ φέρει ὅλα κατ’ εὐχήν.

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί,

Οἱ Ἅγιοι Πάντες ἀπέδειξαν ὅτι ὁ δρόμος γιὰ τὴν ἁγιότητα δὲν εἶναι ἀκατόρθωτος γιὰ ἐμᾶς, τοὺς φθαρτοὺς ἀνθρώπους. Μὲ μεθοδικότητα μποροῦμε νὰ τὸν διαβοῦμε καὶ να φτάσουμε στὸν ὑψηλὸ προορισμό. Βάπτισμα, ὀρθόδοξη ὁμολογία, μὲ θεμέλιο τὴν ἀγάπη, καὶ θυσιαστικὸ πνεῦμα∙ μὲ αὐτὰ θὰ ἐπιτύχουμε τὴν σωτηρία μας.

Ὅλη τὴν περασμένη ἑβδομάδα ψέλναμε ὅτι ὁ Θεός, διὰ τῆς διανομῆς τῶν πυρίνων γλωσσῶν στοὺς Ἀποστόλους, «εἰς ἑνότητα πάντας ἐκάλεσεν». Οἱ Ἅγιοι ἀπολαμβάνουν τὴν ἑνότητα στὴν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Καθῆκον ὅλων μας νὰ ἑνωθοῦμε μὲ ἐκείνους, ἀλλὰ καὶ μεταξύ μας ἐν Χριστῷ.

Μετ’ εὐχῶν,

ὁ Ἐπίσκοπός σας,

† ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Ιερά Μητρόπολη Αττικής και Βοιωτίας

της Εκκλησίας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών

ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟΝ ΤΟΥ ΙΕΡΑΤΙΚΟΥ ΑΞΙΩΜΑΤΟΣ

 

Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο του Αγίου Ιωάννου Πρωθιερέως της Κροστάνδης:
<<Η ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΖΩΗ>>, εκδόσεις <<Το Περιβόλι της Παναγίας>>,
Α' Έκδοση, Θεσσαλονίκη 2003, σελ. 141-144.
Ιδού πως περιγράφει ο ίδιος (ο Άγιος Ιωάννης) την εν Κροστάνδη ιερατικήν ζωήν και διακονίαν του:
<<Από των πρώτων ημερών του υπουργήματός μου εν τη υψηλή υπηρεσία της Εκκλησίας του Θεού, εθεώρησα ως κανόνα της ζωής μου να είμαι πιστός
και ζηλωτής εν τω ιερατικώ μου έργω και αυστηρώς επαγρυπνώ επί του εαυτού μου και της πνευματικής ζωής μου.
Προς τον σκοπόν τούτον ήρχισα να μελετώ και να σπουδάζω την Γραφήν, αποκομίζων εξ αυτής οικοδομήν ως άνθρωπος, ως ιερεύς και ως μέλος του κοινωνικού συνόλου.
Ήρχισα τότε να συντάσσω και το ημερολόγιόν μου, εν τω οποίω επακριβώς εσημείουν τους αγώνας μου κατά των κακών σκέψεων και πειρασμών, τας μετανοίας μου, τας μυστικάς μου προσευχάς και τας μετά του Θεού πνευματικάς εντεύξεις μου.
Καθ' εκάστην Κυριακήν και εορτήν συνήθιζον να κηρύττω είτε ιδικόν μου κήρυγμα, είτε εκ της συλλογής του επισκόπου Γρηγορίου.
Εκτός των ειθισμένων εκκλησιαστικών μου καθηκόντων, ευθύς εξ αρχής, επειδή και εγώ ήμην ποτέ πτωχός, εφρόντιζον περί των πτωχών.

Προ είκοσιν ετών είχον την έμπνευσιν της ιδρύσεως εν Κροστάνδη <<οίκου βιομηχανίας>> τον οποίον διά της Θείας βοηθείας κατώρθωσα να αποπερατώσω το 1873>>.
Ο πατήρ Ιωάννης καθ' όλον το ιερατικόν του στάδιον, όπερ διήρκησε 53 έτη, ουδέποτε ελησμόνει ότι ήτο ιερεύς.
Ελειτούργει καθ' εκάστην, εκήρυττε συχνότατα, τουθ' όπερ ήτο ασύνηθες κατά την εποχήν εκείνην εν Ρωσσία, επεσκέπτετο τας κατοικίας των πτωχών ενοριτών του και εβοήθει αυτούς,
έπειθε τους αλκοολικούς να εγκαταλείψωσι το πάθος της μέθης, εγίνετο τα πάντα τοις πάσι, ενίοτε δε και ανυπόδητος επέστρεφεν εις την οικίαν του, διότι έδιδε τα υποδήματά του εις πτωχούς χριστιανούς!
Τη 20ή Δεκεμβρίου του 1908 εκοιμήθη εν Κυρίω καταλιπών οπίσω αυτού φήμην ανδρός αγίου.
(Εκ του προλόγου του βιβλίου).
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ».

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΤΕΤΑΡΤΟΝ

Η ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟΝ ΤΟΥ ΙΕΡΕΩΣ

1. Το μεγαλείον του ιερατικού αξιώματος

«Ουχ υμείς με εξελέξασθαι, αλλ' εγώ εξελεξάμην υμάς, και έθηκα υμάς, ίνα υμείς υπάγητε και καρπόν φέρητε» (Ιω. 15,16).

Πόσον μεγάλη προσωπικότης είναι ο ιερεύς! Ευρίσκεται εις διαρκή συνομιλίαν μετά του Θεού και ο Θεός διαρκώς απαντά εις τους λόγους του' διότι οποιαιδήποτε και αν είναι αι εκκλησιαστικαί τελεταί, οποιαιδήποτε αι προσευχαί του, ο ιερεύς ομιλεί προς τον Θεόν' και οποιαιδήποτε και αν είναι πάλιν αι εκκλησιαστικαί τελεταί και οποιαιδήποτε αι προσευχαί, ο Κύριος απαντά εις αυτόν. Πως, λοιπόν, υπ' αυτάς τας περιστάσεις, όταν πολιορκήται από πάθη, δύναται ο ιερεύς να λησμονή ότι τα πάθη ταύτα είναι χθαμαλά, ακάθαρτα, ιδιαιτέρως δι' αυτόν, και ότι είναι αδύνατον να επιτρέψη εις αυτά να εισέλθουν εις την καρδίαν του, την οποίαν μόνον ο Ιησούς Χριστός οφείλει καθ' ολοκληρίαν να πληροί; Ο ιερεύς είναι άγγελος και όχι άνθρωπος' κάθε ανθρώπινον πρέπει να είναι όπισθεν και μακράν από αυτόν. Ω, Κύριε: «Οι ιερείς Σου ας ενδυθούν δικαιοσύνην» (Ψαλμ. 131,9)' ας ενθυμούνται πάντοτε το μεγαλείον της κλήσεως αυτών και ποτέ ας μη περιπλέκωνται εις τα δίκτυα του διαβόλου και του κόσμου' ας ευρίσκωνται μακράν από «τας μερίμνας του αιώνος τούτου και της απάτης» του πλούτου και των περί τα λοιπά επιθυμιών. (Μάρκ. 4,19). Όπως το φως και η θερμότης είναι αχώριστα από τον ήλιον, τοιουτοτρόπως και η αγιότης, η διδαχή, η αγάπη και η ευσπλαχνία προς όλους πρέπει να είναι αχώριστα από το πρόσωπον του ιερέως' διότι τίνος το υπούργημα φέρει; του Χριστού. Τίνος κοινωνεί τόσον συχνά; του Χριστού - Αυτού του Θεού, του Σώματος και Αίματος Αυτού. Διά τούτο ο ιερεύς πρέπει να είναι εις τον πνευματικόν κόσμον, εν τω μέσω του ποιμνίου του, ό,τι είναι ο ήλιος εις την φύσιν: φως δι' όλους, ζωοποιός θερμότης, η ψυχή όλων. Ο ιερεύς, ως ιατρός ψυχών, οφείλει να είναι ελεύθερος από πνευματικάς αδυναμίας (δηλαδή από πάθη) διά να είναι ικανός να θεραπεύη και τους άλλους' ως ποιμήν, οφείλει να τρέφεται εις τας χλοώδεις νομάς του Ευαγγελίου και των συγγραμμάτων των αγίων Πατέρων διά να γνωρίζη που να βοσκήση τα πνευματικά του πρόβατα' οφείλει να είναι ικανός να παλεύη να τους εκβάλη και να τους απομακρύνη από της ποίμνης του Χριστού' οφείλει να είναι έμπειρος και ισχυρός εις την προσευχήν και την εγκράτειαν' να μη δεσμεύεται από κοσμικάς επιθυμίας και θέλγητρα, ιδιαιτέρως από την απληστίαν, την φιλαυτίαν, τον εγωισμόν, την φιλοδοξίαν. Εν γένει δε οφείλει να είναι φως διά να φωτίζη άλλους' πνευματικόν άλας διά να προφυλάσση τους άλλους από την πνευματικήν φθοράν και να είναι και ο ίδιος απηλλαγμένος από την φθοροποιόν επίδρασιν των παθών. Αν όμως το αντίθετον συμβαίνη, κάθε πρόσωπον ασθενές πνευματικώς θα δύναται να είπη: «Ιατρέ, θεράπευσον σεαυτόν» (Λουκ. 4,23) πρώτον και έπειτα θα σοι επιτρέψω και εμέ να θεραπεύσης. «Υποκριτά, έκβαλε πρώτον την δοκόν εκ του οφθαλμού σου, και τότε διαβλέψεις εκβαλείν το κάρφος εκ του οφθαλμού του αδελφού σου» (Ματθ. 7,5). Ο ιερεύς πρέπει να είναι αδιάφορος προς τα γήινα, διά να μη παγιδεύεται από τον εχθρόν όταν τελή τας ιεράς ακολουθίας και τα αγιώτατα μυστήρια, αλλά να φλέγεται πάντοτε από αγάπην αγνήν προς τον Θεόν και τους πλησίον, οι οποίοι ένεκα των αμαρτιών των καταστρέφονται και σώζονται πάλιν διά της χάριτος του Ιησού Χριστού εν Αγίω Πνεύματι. Πόσον όμως είμεθα επιρρεπείς εις την αμαρτίαν! Πόσον ισχυραί είναι αι κοσμικαί μας προτιμήσεις! Και όταν ακόμη τελούμεν τα μυστήρια, δεν κατορθώνομεν να αφήσωμεν τελείως κατά μέρος τας κοσμικάς φροντίδας και συμπαθείας εις τας οποίας τόσον είμεθα συνηθισμένοι να εμμένωμεν, και διά τούτο ο εχθρός ταράσσει, συσκοτίζει και διαφθείρει την διάνοιάν μας, δεσμεύει τας καρδίας μας και μας συλλαμβάνει αιχμαλώτους. Και το αξίζομεν! Μη νυστάζης! Ο ιερεύς θα ώφειλε να είναι άγγελος με την ανάτασιν των σκέψεών του, με την αγνότητα του σώματος και της ψυχής μου, με την θέρμην της αγάπης του προς τον Θεόν, τον Δημιουργόν των πάντων και Σωτήρα, και προς τους ανθρώπους, τους αδελφούς του. Τι σε εμποδίζει από την εκπλήρωσιν των εντολών του Χριστού; Η σαρξ και ο κόσμος! δηλαδή, η ευχάριστος τροφή και το ποτόν, τα οποία κάμνουν την καρδίαν οκνηράν και παχυλήν, και η επιθυμία του κομψού ενδύματος και καλλωπισμών ή διακρίσεων και αμοιβών. Αν το ένδυμα και ο άλλος στολισμός είναι καμωμένα από πολύ ωραία, χρωματιστά και μεταξοϋφαντα υφάσματα, φροντίζομεν και μεριμνώμεν όπως μη τα λερώσωμεν, ενώ η μέριμνα και η φροντίς πως να ευαρεστήσωμεν ες τον Θεόν με τις σκέψεις, τους λόγους και τα έργα εξαφανίζονται, η δε καρδία τότε ζη διά τα ενδύματα και τους καλλωπισμούς και καθ' ολοκληρίαν καταπιέζεται από αυτά και παύει να μεριμνά περί του Θεού και της ενώσεώς της μετ' Αυτού. Αν τοιούτόν τι συμβαίνη εις τον ιερέα, τότε ούτος παραμελεί την προσευχήν υπέρ του ποιμνίου του και γίνεται όχι φιλάνθρωπος, αλλά φιλοχρήματος και κενόδοξος, και ζητεί όχι πλέον τους ανθρώπους, αλλ' ό,τι εις αυτούς ανήκει, ήτοι χρήματα, τροφήν, ποτόν, την εύνοιάν των, την καλήν των ιδέαν περί αυτού, τους καλούς των λόγους και τας κολακείας. Αγωνίζου και πάλαι, λοιπόν, εναντίον παντός κοσμικού δελεάσματος, εναντίον παντός υλικού δελεάσματος το οποίον σε εμποδίζει από την εκπλήρωσιν των εντολών του Χριστού, αγάπα τον Θεόν εξ όλης της καρδίας σου και φρόντιζε με όλην σου την δύναμιν διά την σωτηρίαν της ψυχής σου και των ψυχών των άλλων.

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ».
Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο του Αγίου Ιωάννου Πρωθιερέως της Κροστάνδης:
<<Η ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΖΩΗ>>, εκδόσεις <<Το Περιβόλι της Παναγίας>>,
Α' Έκδοση, Θεσσαλονίκη 2003, σελ. 141-144.

ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ: ΤΟ ΑΝΤΙΔΟΤΟΝ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ (Θ')

+

 

Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο
του Δημητρίου Παναγοπούλου: «Το Αντίδοτον του Θανάτου»,
Βιβλιοπωλείο «Νεκταρίου Παναγοπούλου», Αθήνα 1957, β' έκδοση, σελ. 39-41.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια κειμένου, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»

Εξητάσαμεν την Αγίαν Γραφήν και τας Ιεράς Παραδόσεις, επισκοπήσαμεν το περιεχόμενον της Θείας Λειτουργίας, εμελετήσαμεν επισταμένως τας «Περί της Θείας Κοινωνίας» ιεράς συγγραφάς των μεγάλων Πατέρων και Διδασκάλων της Εκκλησίας μας απ' αρχής της συστάσεως αυτής, και ούτω δια της Χάριτος του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού έρχεται εις φως η συγγραφή αύτη με σκοπόν να νουθετήση, να υπενθυμίση ή και να διδάξη ακόμη πάντα χριστιανόν, ποίον είναι το γνήσιον και αληθές πνεύμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας επί του θέματος τούτου, της Θείας Κοινωνίας. [...] *Απόσπασμα από τον πρόλογο του συγγραφέα.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ:

«ΤΟ ΑΝΤΙΔΟΤΟΝ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ»

(1957)

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΙΣ ΕΝΣΤΑΣΕΙΣ

ΕΝΣΤΑΣΙΣ Β':

Ο συνεχώς κοινωνών... σκανδαλίζει.

Οι θείοι Πατέρες διά κανόνων ετιμώρουν τους ολίγους που δεν μετελάμβανον διά να μη σκανδαλίζωνται οι περισσότεροι.
Τώρα όμως, οι ολίγοι που προσέρχονται εις την Θείαν Κοινωνίαν, κατηγορούνται από λαϊκούς και Κληρικούς πολλάς φοράς,
ότι με την συχνήν των Θείαν Κοινωνίαν... σκανδαλίζουν τους πολλούς, τους μη προσερχομένους!

Όσοι, λοιπόν, ονομάζουν αταξίαν και σκάνδαλον την υπακοήν και την ευλάβειαν εις το Μυστήριον της Θείας Κοινωνίας, φαίνεται ότι δεν γνωρίζουν τι σημαίνει σκάνδαλον και τι αταξία. Και απαντώμεν, ότι σκάνδαλον είναι εκείνο που απομακρύνει τον άνθρωπον από τον Θεόν και τον πλησιάζει εις τον διάβολον, ως και ο Μέγας Βασίλειος λέγει: «Η εργασία της αμαρτίας απαλλοτριοί του Κυρίου και προσοικοί τω διαβόλω». (Όρ. ηθ. 22 Κεφ. 1) και αλλού: «Παν το αντικείμενον τω του Κυρίου θελήματι σκάνδαλόν έστι...» (Ορθ. ηθ. 33,2). Δηλαδή: Παν πράγμα που αντίκειται εις το θέλημα του Θεού αυτό λέγεται σκάνδαλον. Και πιο καθαρά: Σκάνδαλον είναι, παν το εν τη οδώ τιθέμενον πρόσκομμα, ίνα προσκόψη (σκοντάψη) ο περιπατών, καθώς ο Προφήτης παρακαλεί τον Θεόν να τον λυτρώση από τα τοιαύτα λέγων: «Φύλαξόν με, Κύριε, εκ χειρός αμαρτωλού, από ανθρώπων αδίκων εξελού με, οίτινες ελογίσαντο του υποσκελίσαι τα διαβήματά μου, έκρυψαν υπερήφανοι παγίδα μοι... εχόμενα τρίβου, σκάνδαλα έθεντό μοι» (Ψαλ. ρλθ' 5). Δηλαδή: Φύλαξέμε, Κύριε, από τα χέρια του αμαρτωλού και λύτρωσέ με από τους αδίκους ανθρώπους, οι οποίοι εβουλεύθησαν να βάλωσι σκόνταμμα εις τους πόδας μου να με κρημνίσουν κ.λ.π. Επειδή λοιπόν τότε οι ολιγώτεροι δεν εκοινώνουν και λόγω αμελείας παρέβαινον την εντολήν του Θεού και επειδή τώρα οι περισσότεροι δεν κοινωνούν, λόγω αμελείας και αδιαφορίας, θα πρέπη να σύρουν και τους ολίγους που θέλουν να κοινωνούν; Δεν νομίζομεν. Πως πρέπη να γίνη λοιπόν; Απλούστατα: Καθώς τότε που οι ολίγοι έκοψαν το κακόν των θέλημα και ηκολούθησαν τους πολλούς και κοινωνούσαν, ούτω και τώρα, πρέπει οι πολλοί να κόψουν το κακόν των θέλημα και να ακολουθήσουν τους ολίγους διά το ιδικόν των συμφέρον, και να κοινωνούν, και όχι οι ολίγοι να αφήσουν το θέλημα του Κυρίου και να ακολουθήσουν την παράβασιν των πολλών. Διότι, αν ούτως εγίνοντο τα πράγματα, ο Προφήτης Ηλίας που ήτο μόνος ζηλωτής, οι Απόστολοι, οι Μάρτυρες, οι Άγιοι, οι Πατέρες, και όσοι ηγωνίσθησαν υπέρ της αληθείας, έπρεπε να σκεπάσουν την αλήθειαν και να ακολουθήσουν τους πολλούς που ήταν άπιστοι, επειδή ήσαν αυτοί ολίγοι. Δεν είναι όμως σωστό... Και διά τούτο ο Μέγας Βασίλειος λέγει: «Επεί το του Κυρίου θελήματι καν σκανδαλίζωνταί τινες ενένδοτον δει επιδείκνυσθαι την παρρησίαν (Ορ, ηθ. 33,5). Δηλαδή: Διά το θέλημα του Θεού, πρέπει ο άνθρωπος να δείχνη γενναίαν παρρησίαν, έστω και αν μερικοί σκανδαλίζωνται. Εάν λοιπόν υπάρχουν άνθρωποι, είτε λαϊκοί είναι ούτοι είτε Κληρικοί, που δεν δύνανται να βλέπωσιν τους άλλους να μεταλαμβάνουν και στενοχωρούνται' ας το εννοήσουν και μόνοι των, ότι ίσως αυτό είναι αποτέλεσμα φθόνου ή μισαδελφείας και ας γνωρίζουν, ότι δεν πρέπει να καταφρονώμεν τας εντολάς του Θεού διά να μη σκανδαλίζωνται δήθεν οι άλλοι. 

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια κειμένου, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»
Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο
του Δημητρίου Παναγοπούλου: «Το Αντίδοτον του Θανάτου»,
Βιβλιοπωλείο «Νεκταρίου Παναγοπούλου», Αθήνα 1957, β' έκδοση, σελ. 39-41.

ΓΕΩΡΓΙΟΥ Κ. ΤΟΥΜΑΝΙΔΗ: «ΠΥΡΡΙΧΙΟΣ ΔΡΟΜΟΣ» (ΟΓΔΟΟ ΜΕΡΟΣ)

 

Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου
του Γεωργίου Κ. Τουμανίδη:
«Πυρρίχιος Δρόμος»
εκδόσεις «Έαρ», 1η έκδοση, Απρίλιος 2023, σελ. 89-93.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»

Το βιβλίο αυτό είναι ένα πόνημα-αφήγηση που εξιστορεί τη ζωή των προπατόρων μας στον μαρτυρικό Πόντο, αυτών που αντί του συμβιβασμού, της υποταγής και της προσκύνησης, επέλεξαν τον πυρρίχιο δρόμο του καθήκοντος, τον πυρρίχιο τρόπο της πίστεως και της προσευχής, την πυρρίχια ζωή της θυσίας. Είναι μια προσπάθεια να προβληθεί η αγιοπατερική παράδοση και σοφία του Πόντου από το απώτερο άκρο της Μ. Ασίας, από την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, μια συλλογή μαρτυριών που διασώθηκαν και πέρασαν από γενιά σε γενιά, από τους ανθρώπους που τα βίωσαν και γράφονται για να μεταφερθούν στη σημερινή και τις επόμενες γενιές. Είναι ένα ταξίδι στη μαρτυρική ζωή του Ελληνισμού του Πόντου, τις αρχές και τις αξίες του, μία περιπλάνηση στη δίνη άλλων κόσμων σκληρών, αλλά πραγματικών. Ίσως στην υλόφρονη εποχή μας να φαντάζει παραμυθένια η αγιότητα και η προσκόλληση στην ορθόδοξη πίστη, για την οποία οι άνθρωποι στον Πόντο και γενικότερα στην Μικρά Ασία υπέστησαν δοκιμασίες, έχυσαν δάκρυα και αίμα. Το βιβλίο αυτό θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ένας οδηγός επιβίωσης, που περιγράφει τρόπους και τεχνικές πνευματικού πολέμου σε καιρούς κρίσεως ή σε καιρούς Αποκαλύψεως, όταν καλείται κάποιος να ξεπεράσει τα ανθρώπινα όριά του. Περιέχει προσευχές, τρόπους και μεθόδους πνευματικού αγώνα από τον αγιοτόκο Πόντο, που έχουν δοκιμαστεί στις δυσκολότερες καταστάσεις και αντιξοότητες. Για να γραφτεί αυτό το βιβλίο. άνοιξαν δακρύβρεχτα αρχεία μιας ζωής, βίβλοι καρδιάς, καταθέσεις ψυχών. Ξεδιπλώθηκαν και αποκαλύφθηκαν από τις εσχατιές της Ανατολής αναμνήσεις μαρτυρικής ζωής αγίων του Πόντου, γραμμένες με δάκρυα και αίμα, που στολίζουν στον δρόμο του Θεού και παρακαλούν για δικαίωση. Όσα γράφτηκαν σ' αυτό το βιβλίο έγιναν. Ο ουρανός κατέβηκε στη γη και οι άνθρωποι ανυψώθηκαν στον ουρανό, καταθέτοντας στον Θεό τα πειστήρια του μαρτυρίου τους: κομμένα χέρια, πόδια, γλώσσες, κεφάλια, καμμένα κορμιά, παγωμένα μέλη, θυσιασμένα παιδάκια, αγνές παρθένες κόρες με την τιμή και την αξιοπρέπειά τους κατατεθειμένες στον Χριστό για να τους τις ξαναδώσει λαμπρότερες στη Δευτέρα Παρουσία Του, πυρπολημένες καρδιές και φλεγόμενες ψυχές. Ας είναι αιωνία παρά τω Θεώ η μνήμη των μαρτύρων της πίστεως, του Πόντου και ολόκληρης της Μικρασίας. *(Απόσπασμα εκ του προλόγου).

   «ΠΥΡΡΙΧΙΟΣ ΔΡΟΜΟΣ»

Β'

ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΑ ΕΜΕΛΕ ΤΑΜΠΟΥΡΟΥ

Συνάντηση με τον μητροπολίτη Χρύσανθο

Μεταμφιεσμένοι, φορώντας τουρκικά ρούχα, μέσα στο μισοσκόταδο κινούνται δύο σκιές χωρίς να μιλούν. Κατευθύνονται στη Μητρόπολη Τραπεζούντος. Αφού την προσπερνούν, κάνουν το γύρο του περιβόλου, σκαρφαλώνουν στη μάντρα και από εκεί με ένα σάλτο βρίσκονται στον αύλειο χώρο της Μητροπόλεως. Ο χώρος γνώριμος γι' αυτούς, κατευθύνονται στο κελί του μητροπολίτη Χρύσανθου Φιλιππίδη. Άγιος άνθρωπος ο Χρύσανθος, χάρηκε πολύ που τους είδε. Τα μάτια του βούρκωσαν, τους ασπάστηκε και τους είπε: «Χαίρομαι που είστε καλά. Έχετε αδυνατίσει από τις κακουχίες».  «Ήμασταν στα αμελέ ταμπουρού στη Θεοδοσιόπολη και δραπετεύσαμε. Περάσαμε πολύ δύσκολα, αλλά μας δυνάμωσε ο Θεός και αντέξαμε...», αποκρίθηκε ο Νικήτας και πριν προλάβει να αποσώσει τη φράση του πετάχτηκε ενθουσιώδης ο Αλέξανδρος: «Ζήσαμε τα θαύματα του Θεού, πορευόμενοι με διαρκώς ανανεωμένες δυνάμεις, οδηγούμενοι από το ένα κατόρθωμα στο άλλο». Ο μητροπολίτης ανασηκώθηκε και με ενδιαφέρον ρώτησε: «Που είναι το κρησφύγετό σας; Είναι και άλλοι μαζί σας;». «Στο φαράγγι της βροντής, στην Πλατανόβρυση, στο αγίασμα του αγίου Ευγενίου. Υπήρχε εκεί από παλιά μία πηγή από την οποία ανέβλυζε ιαματικό νερό», αποκρίθηκε ο Νικήτας.  «Βρίσκεστε μακριά, ώρες από εδώ», είπε προβληματισμένος ο μητροπολίτης. «Η περιοχή είναι δύσβατη. Από εκεί κοντά, στον κακοτράχαλο δρόμο, ανάμεσα από τα ψηλά βράχια, που είναι σαν συμπληγάδες πέτρες, θα περάσει μεθαύριο βράδυ ένα τουρκικό σώμα ορεσίβιων στρατιωτών που θα μεταφέρει οπλισμό και πυρομαχικά. Έχετε όπλα για να τους σταματήσετε; Θα κάνετε έργο ιερό. Τα όπλα αυτά θα χρησιμοποιηθούν για να εξοπλιστούν Τσέτες κακούργοι και άλλοι Τούρκοι, με στόχο να σφάξουν Έλληνες, αλλά και Αρμένιους που έχουν απομείνει ζωντανοί μετά την αρμενική σφαγή» «Με την ευχή σας θα τους σταματήσουμε, Σεβασμιώτατε. Είμαστε οπλισμένοι» είπε θαρρετά ο Νικήτας. «Έχετε ενθουσιασμό, αλλά να προσέχετε. Θ δυσκολέψουν πολύ τα πράγματα. Έρχεται λαίλαπα, τρομερά γεγονότα. Θα δούμε όλη τη βαναυσότητα του πολέμου. Ο αγώνας θα είναι αδυσώπητος. Θα σας δώσω την ευχή μου και δύο ευλογίες, δύο όπλα. Τα όπλα αυτά αλληλοσυμπληρώνονται και δρουν συνδυαστικά. Είναι όπλα πνευματικά, που με αυτά μπορείς να καταβάλλεις κάθε υψηλόφρονα, υβριστή και υπερήφανο. Το ένα όπλο θα σας δίνει σοφία, φωτισμό, διορατικότητα και προορατικότητα. Αυτό είναι το Ευαγγέλιο του Χριστού, η Καινή Διαθήκη, η ζωή μας. Το άλλο όπλο θα σας προσφέρει άμυνα, δύναμη και ισχύ. Είναι το Ψαλτήρι. Δύο όπλα λοιπόν σοφίας και δύναμης. Ευαγγέλιο και Ψαλτήρι. Να τα μελετάτε καθημερινά μαζί με τους συναγωνιστές σας και θα είστε θυελλώδεις, φόβος και τρόμος των εχθρών σας' κανένας δεν θα δύναται να σας καταβάλλει», είπε ο σεβάσμιος μητροπολίτης, τονίζοντας μία - μία τις λέξεις. «Και να θυμάστε»: «Σον νουν Βαγγέλον, σην γλώσσαν Ψαλμός, σην καρδία σ' την ευχήν' κι οπότε ο Θεός θα εν' μετ' εσέν» (=Στον νου Ευαγγέλιο, στη γλώσσα Ψαλμό, στην καρδιά σου την ευχή' και τότε θα είναι ο Θεός μαζί σου) και θα πορεύεσθε  «εκ δυνάμεως εις δύναμιν» (Ψαλμ. ηγ' [83] 8. Αφού έμειναν μαζί με τον μητροπολίτη Χρύσανθο και συζήτησαν μια ώρα ακόμη για τα πάθη του Ποντιακού Ελληνισμού, τους έδωσε λεπτομερείς πληροφορίες για τη μετά από δύο ημέρες διακίνηση του τουρκικού οπλισμού. Επίσης τους έδωσε σχέδια δράσης και χάρτες με δρόμους, μονοπάτια, πηγές, λίμνες, ποτάμια του Πόντου και τους είπε: «Ο μεν θερισμός πολύς, οι δε εργάται ολίγοι» Ματθ. θ' 37. Πολλά αδέλφια μας κινδυνεύουν καθημερινά, διώκονται, καταστρέφονται, άλλοι σκοτώνονται, ατιμάζονται, σταυρώνονται. Δεν έχουμε όμως πολλές αντάρτικες ομάδες να θερίσουν τους Τούρκους και να σώσουν τους Έλληνες του Πόντου. Τους προέτρεψε να επισκεφθούν τον επίσκοπο Αμασείας Γερμανό Καραβαγγέλη, τον πρώην Μακεδονομάχο και προεξάρχοντα του Μακεδονικού Αγώνα. Για να σας εμπιστευθεί και να πιστέψει ότι εγώ σας στέλνω θα του πείτε: «Ο Θεός να ελεά μας». Στη συνέχεια κατέβηκαν σε ένα υπόγειο χώρο, άνοιξε ένα μπαούλο και έβγαλε από μέσα δύο ατσάλινα σπαρτιάτικα σπαθιά με τις θήκες τους, τα οποία τους χάρισε, και τους έδωσε την ευχή του: «Πάντα νίκας! Καλόν φώτισιν!». Μυστικά και αθόρυβα έφυγαν από τον περίβολο της Μητρόπολης πηδώντας τον μαντρότοιχο και μέσα στο σκοτάδι, σαν κινούμενες σκιές, κατευθύνθηκαν στα παρχάρεα, στο κρησφύγετό τους.

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»
Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου
του Γεωργίου Κ. Τουμανίδη:
«Πυρρίχιος Δρόμος»
εκδόσεις «Έαρ», 1η έκδοση, Απρίλιος 2023, σελ. 89-93.

ΜΠΑΜΠΑ 1 ΠΩΣ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ;

 (Πιθανός διάλογος γονέα 1 και παιδιού...)

ΠΑΙΔΙ: Μπαμπά 1 πως γίνονται τα παιδιά;
ΓΟΝΕΑΣ 1: Με αγάπη παιδί μου.
ΠΑΙΔΙ: Δλδ εγώ που αγαπάω τη φίλη μου την Ευτέρπη και τον φίλο μου τον Βρασίδα στο σχολείο και κάνουμε παρέα θα κάνουμε παιδιά;
ΓΟΝΕΑΣ 1: Ε όχι παιδί μου. Δεν κάνεις παιδί έτσι.
ΠΑΙΔΙ: Αλλά πως; Εγώ πως έγινα; Από πού με πήρατε; Από τι φτιάχτηκα;
ΓΟΝΕΑΣ 1: Έγινες από την ένωση ενός ωαρίου κι ενός σπερματοζωαρίου.
ΠΑΙΔΙ: Τί είναι πάλι αυτά; Πού τα βρίσκει κάποιος... Στο σούπερ μάρκετ έχει;;;; Αν έχει θα πάω ν' αγοράσω και θα κάνω παιδί με τους φίλους μου.
ΓΟΝΕΑΣ 1: Όχι δεν έχει στο σούπερ μάρκετ. Αυτά βρίσκονται στο σώμα των ανθρώπων
ΠΑΙΔΙ: Αααα δλδ εσύ και ο μπαμπάς 2 τα έχετε στο σώμα σας;
ΓΟΝΕΑΣ 1: Εγώ και ο μπαμπάς 2 έχουμε σπερματοζωάρια στο σώμα μας παιδί μου....
ΠΑΙΔΙ: .....α..... Ναι..... Αλλά πριν είπες, ότι εγώ έγινα με την ένωση σπερματοζωάριο και ...ωάριο;;; Σωστά;;;
ΓΟΝΕΑΣ 1: Ναι σωστά....
ΠΑΙΔΙ: Ναι αλλά .....αν δεν έχεις ούτε εσύ ωάριο ούτε ο μπαμπάς 2....σε ποιον άνθρωπο το βρήκατε;;; Ποιος σας το έδωσε; Μήπως ο γείτονας ο Μπάμπης; Πήγατε και του ζητήσατε ωάριο, όπως ζητάτε ζάχαρη;;;
ΓΟΝΕΑΣ 1: Όχι παιδί μου από μία γυναίκα το πήραμε .
ΠΑΙΔΙ: Από άνθρωπο δεν είπες ότι το παίρνεις το ωάριο; Δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι και τα δύο;;;;;;;;;;;
ΓΟΝΕΑΣ 1: Όχι....Υπάρχουν δυο ειδών άνθρωποι.....Αυτοί που έχουν τα ωάρια και τις λέμε γυναίκες και αυτοί που έχουν τα σπερματοζωάρια και τους λέμε άντρες.
ΠΑΙΔΙ: Και ποια είναι η γυναίκα αυτή που σας έδωσε το ωάριο της και έγινα εγώ;;;
ΓΟΝΕΑΣ 1: Δεν την ξέρουμε...
ΠΑΙΔΙ: Δηλαδή εγώ έγινα από το ωάριο αυτής της γυναίκας....;
ΓΟΝΈΑΣ 1: Από το ωάριό της και το σπερματοζωάριο του μπαμπά 2.
ΠΑΙΔΙ: Εσύ μπαμπά 1 δεν έδωσες τίποτε;;;;;
ΓΟΝΕΑΣ 1: Όχι...
ΠΑΙΔΙ: Άρα δεν έγινα από σένα.....Τότε γιατί σε λέω μπαμπά;;;;;;;;;;
ΓΟΝΕΑΣ 1 : Γιατί σε μεγαλώνω μαζί με τον μπαμπά 2 και σε αγαπάμε!!!
ΠΑΙΔΙ: Αχ μπαμπά 1 τότε να φέρουμε στο σπίτι και τον Τάσο τον φίλο σας που με αγαπάει πολύ και αυτός να τον λέω μπαμπά 3;;;;
ΓΟΝΕΑΣ 1: Όχι παιδί μου δεν γίνονται αυτά!!!!
ΠΑΙΔΙ: Γιατί;;;;; Μόνο εσείς θ αποφασίζετε για μένα;;;; Εγώ θέλω και τον Τάσο!......Επίσης να ρωτήσω και κάτι άλλο....Μετά την ένωση αυτή που βρισκόμουν και από που με πήρατε;;;;
ΓΟΝΕΑΣ 1 : .......Ήσουν στην κοιλιά μιας γυναίκας μέσα στη μήτρα της και μεγάλωνες για 9 μήνες .
ΠΑΙΔΙ: Ααααα κατάλαβα! Στην κοιλιά της γυναίκας που έδωσε το ωάριο ε;;;;
ΓΟΝΕΑΣ 1: Όχι παιδί μου, στην κοιλιά μιας άλλης γυναίκας, που δέχτηκε να σε βάλει στην κοιλιά της, για να μεγαλώσεις και να σε πάρουμε...
ΠΑΙΔΙ: Δηλαδή για να γίνω εγώ....χρειάστηκε το σπερματοζωάριο του μπαμπά 2, το ωάριο της γυναίκας 1, η μήτρα της γυναίκας 2....
ΣΩΣΤΑ???
ΓΟΝΕΑΣ 1: .....σωστά....
ΠΑΙΔΙ: Εσύ δεν έδωσες κάτι απ' το σώμα σου για να γίνω....άρα γιατί σε λέω μπαμπά;;;;
ΓΟΝΕΑΣ 1: Γιατί σε μεγαλώνω.
ΠΑΙΔΙ: Ναι, αλλά αν δεν ήταν οι γυναίκες αυτές οι δύο....Δεν θα υπήρχα.....
Άρα για να γίνω δεν ήθελε αγάπη....
ΓΟΝΕΑΣ 1: Χωρίς αυτές δε θα υπήρχες.... Ναι.

ΠΑΙΔΙ: Αν ζούσαμε και με αυτές θα τις φώναζα κι αυτές μπαμπά 3 και 4;;;;

ΓΟΝΕΑΣ 1: Όχι παιδί μου....αυτές θα τις φώναζες μαμά....
ΠΑΙΔΙ: 1 και 2;
ΓΟΝΕΑΣ 1: Ναι.
ΠΑΙΔΙ: Όμως έγινα από το σπερματοζωάριο του μπαμπά 2 και το ωάριο της μαμάς 1.....
Άρα γιατί δεν είναι αυτοί οι γονείς μου; Και γιατί δεν είναι μαζί;;;; Και γιατί δεν έχω μαμά εγώ;;;;; Και γιατί δεν την ξέρω;;;;; Και γιατί δεν με ξέρει....;;;; Και γιατί με άφησε...
ΓΟΝΕΑΣ 1: Γιατί με τον μπαμπά 2 είμαστε μαζί και αγαπιόμαστε.
ΠΑΙΔΙ: Και για να είστε εσείς μαζί και να αγαπιέστε δεν είχα ποτέ τη μαμά μου και δεν είπα ποτέ μαμά;;;;;
Δεν αγαπάτε εμένα.....αγαπάτε τα θέλω σας...

Εκ του ιστολογίου «oparlapipas.gr» της 19.2.2024.
Επιμέλεια, παρουσίαση ημετέρα.

Π. Β. ΠΑΣΧΟΥ: Ο ΓΛΥΚΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ (8ο ΜΕΡΟΣ)

 

[...] Τα κείμενα, που δημοσιεύονται σ' αυτό τον τόμο αναφέρονται: είτε στην Παναγία Μητέρα του Χριστού και Θεού μας, που όλα τα πιστά τέκνα της Εκκλησίας την αγαπούν και την αναγνωρίζουν ωσάν Μάνα στοργική και γλυκυτάτη, και τρέχουνε κοντά της σ' όποια δύσκολη στιγμή του βίου τους για να βρούνε μπάλσαμο και παρηγοριά στον πόνο τους' είτε στον αγαπημένο Νυμφίο της Εκκλησίας μας, το Χριστό, και τ' Άχραντα Πάθη Του. Είναι κείμενα, που, άλλα μεταδόθηκαν ως ραδιοφωνικές ομιλίες από το Α' Πρόγραμμα του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας και Τηλεοράσεως, και άλλα δόθηκαν ως διαλέξεις στην Αθήνα ή και σε άλλες πόλεις της Ελλάδος, με τις εόρτιες ευκαιρίες των Χριστουγέννων, των Χαιρετισμών της Θεοτόκου, της Μεγάλης Εβδομάδος και του Πάσχα. Επειδή ο συγγραφέας τους δεν μπορούσε ν' ανταποκριθεί ξεχωριστά στις αιτήσεις πολλών ακροατών, που συχνά του ζητούσαν να τους στείλει αντίγραφα των ομιλιών, αποφάσισε να τα συγκεντρώσει όλα μαζί σε έναν εύχρηστο τόμο, γνωρίζοντας βέβαια τις αναπόφευκτες αδυναμίες των κειμένων -γραμμένων για περιορισμένης διάρκειας χρονικά όρια-, αλλά υποχωρώντας από αγάπη στους αδελφούς του, που τα ήθελαν για πνευματικούς κυρίως λόγους. Και για έν' άλλο θέμα πρέπει να σημειώσω εδώ δυο λόγια. Σε τούτο το βιβλίο μου ο αναγνώστης θα βρει, όπως σημειώνεται και στον υπότιτλο, «λογοτεχνικά και κατανυκτικά κείμενα εισαγωγής εις την ορθόδοξον λειτουργικήν πνευματικότητα». Για όσους παραξενευτούν με αυτόν τον ιδιαίτερο χαρακτηρισμό της ορθοδόξου λειτουργικής πνευματικότητος, προοιμιακό, κεφάλαιο του τόμου αυτού, όπου τονίζεται, πως έξω από τη λειτουργική και μυστηριακή ζωή γενικώτερα, της Εκκλησίας μας ούτε πνευματική ζωή, νοείται υπαρκτή, ούτε -πολύ περισσότερο- ορθόδοξη πνευματικότης. Η πνευματική ζωή των ορθοδόξων χριστιανών πηγάζει, αυθεντικά και γνήσια, από τη μητέρα μας Εκκλησία, τρέφεται στις ιερές ακολουθίες της, και αυξάνει με τη χάρη του αγίου Πνεύματος και τη μετοχή των Αχράντων Μυστηρίων της Λειτουργίας της. Όλα τ' άλλα πνευματικά μέσα είναι ανεκτά ή χρήσιμα μόνο και κατά το μέτρο που οδηγούν στον τελικό κ' ευλογημένον αυτό σκοπό: στην ορθόδοξη λειτουργική πνευματικότητα, δηλαδή στη Λειτουργία και στην Ευχαριστία, όπως ακριβώς τα νοούν και τα διδάσκουν οι άγιοι Πατέρες. [...]

Απόσπασμα εκ του προλόγου του συγγραφέως

Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου
του Π. Β. Πάσχου: «Ο Γλυκασμός των Αγγέλων»,
εκδόσεις «Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος»,
3η έκδοση, Ιανουάριος 2003, σελ 96-98.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»
1η έκδοση 1975

Π. Β. ΠΑΣΧΟΥ

«Ο ΓΛΥΚΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ»

Σχόλια στον Ακάθιστον Ύμνο, καθώς και άλλα λογοτεχνικά και κατανυκτικά
κείμενα εισαγωγής εις την ορθόδοξον λειτουργικήν πνευματικότητα.

Η ΠΥΛΗ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ

Ας έρθουμε τώρα σ' έναν τέταρτο δρόμο. Είναι η ε λ ε η μ ο σ ύ ν η, η βασίλισσα των αρετών. «Μεγάλο πράγμα είναι ο άνθρωπος' μα πιο μεγάλο και πολύτιμο πράγμα είναι ο ελεήμων άνθρωπος, φωνάζει ο Σολομών» (Προιμ. 20:6). Μεγάλα είναι τα φτερά της ελεημοσύνης. Σκίζει τον αέρα, περνάει τη σελήνη, αφήνει πίσω της τον ήλιο και φτάνει στα ουράνια. Μα μήτ' εκεί στέκεται. Περνάει και τον ουρανό, παραμερίζει και τις αγγελικές δυνάμεις και έρχεται μπροστά στο θρόνο του Κυρίου. Μάθε το από την Αγία Γραφή, όπου ο άγγελος εκείνος, που παρουσιάστηκε στον ευσεβή και ελεήμονα εκατόνταρχο Κορνήλιο, του είπε: «Οι προσευχές σου και οι ελεημοσύνες σου ανέβηκαν ως τον Θεό» (Πράξ. 10:4). Τι σημαίνει αυτό; Ότι, κι αν έχεις πολλές αμαρτίες, συνηγορεί για σένα στο Θεό η ελεημοσύνη. Μη φοβάσαι, γιατί καμιά δύναμη δεν μπορεί να της εναντιωθεί. Έχει γραμμάτιο στα χέρια της και απαιτεί εξόφληση του χρέους. Γιατί ο ίδιος ο Χριστός είπε: «Όποιος κάνει μια καλοσύνη σ' έναν από τους άσημους αδελφούς μου, σ' εμένα την έκανε (πρβλ. Ματθ. 25:40). Όσες αμαρτίες κι αν έχεις, επομένως, η ελεημοσύνη σου είναι πιο βαρειά και τις αντισταθμίζει όλες. Δεν πρόσεξες στο Ευαγγέλιο την παραβολή των δέκα παρθένων; Εκείνες που ασκούσαν την παρθενία αλλά δεν είχαν ελεημοσύνη, έμειναν έξω από τη γιορτή του γάμου. Γιατί, από τις δέκα, οι πέντε ήταν συνετές και οι πέντε άμυαλες. Οι συνετές είχαν πάρει λάδι για τα λυχνάρια τους. Οι άμυαλες δεν είχαν πάρει, και γι' αυτό τα λυχνάρια τους άρχισαν να σβήνουν. Τότε ζήτησαν λάδι από τις συνετές. Εκείνες όμως αποκρίθηκαν: «Όχι, γιατί δεν θα φτάσει ούτε για μας ούτε για σας» (Ματθ. 25:9). Δεν αρνήθηκαν από ασπλαχνία ή κακία, αλλ' από έλλειψη χρόνου, γιατί ερχόταν ήδη ο γαμπρός, και από φόβο, μήπως μείνουν όλες έξω. Και τις συμβούλεψαν: «Καλύτερα να πάτε σ' εκείνους που πουλάνε λάδι και ν' αγοράσετε για τα λυχνάρια σας». Είχαν κι αυτές λυχνάρια, αλλά δεν είχαν λάδι. Το λυχνάρι είναι η παρθενία, το λάδι η ελεημοσύνη' και όπως το λυχνάρι, αν δεν τροφοδοτηθεί με λάδι, σβήνει, έτσι και η παρθενία, αν δεν έχει ελεημοσύνη, απαξιώνεται. Ποιοι, όμως, είναι εκείνοι που πουλάνε αυτό το λάδι; Οι φτωχοί. Και πόσο το πουλάνε; Όσο θέλεις. Η τιμή δεν είναι καθορισμένη, κι έτσι δεν μπορείς να φέρεις σαν δικαιολογία τη δική σου φτώχεια. Έχεις μόνο έναν οβολό; Αγόρασε τον ουρανό' όχι γιατί είναι φτηνός ο ουρανός, αλλά γιατί είναι φιλάνθρωπος ο Θεός. Δεν έχεις ούτε έναν οβολό; Δώσε ένα ποτήρι κρύο νερό' γιατί «και όποιος δώσει σ' έναν απ' αυτούς τους άσημους ένα ποτήρι κρύο νερό για χάρη μου, αλήθεια σας λέω, θα λάβει την αμοιβή του», είπε ο Κύριος (Ματθ. 10:42). Εμπόρευμα είναι ο ουρανός κι εμείς αμελούμε. Δώσε ψωμί και πάρε παράδεισο. Δώσε μικρά και πάρε μεγάλα. Δώσε πρόσκαιρα και πάρε αιώνια. Δώσε φθαρτά και πάρε άφθαρτα. Αν υπήρχε ένα παζάρι, όπου θα μπορούσες να βρεις άφθονα και πολύ φτηνά πράγματα, δεν θα πουλούσες ό,τι έχεις, δεν θα έκανες ό,τι περνάει από το χέρι σου, για ν' αγοράσεις τα εμπορεύματα εκείνα; Πως, λοιπόν, για τα φθαρτά δείχνεις τόση προθυμία, ενώ για το αθάνατο εμπόρευμα αμελείς και αδιαφορείς; Δώσε στους φτωχούς, και, αν εσύ σωπαίνεις την ώρα της Κρίσεως, αναρίθμητα στόματα θα απολογούνται για σένα' γιατί η ελεημοσύνη θα είναι εκεί και θα συνηγορεί για τη σωτηρία σου. Μην προφασίζεσαι φτώχεια. Η χήρα που φιλοξένησε τον προφήτη Ηλία ήταν πάμφτωχη, μα η φτώχεια δεν την εμπόδισε να τον φιλοξενήσει και να τον ελεήσει μ' ό,τι είχε. Γ' αυτό και αξιώθηκε ν' απολαύσει τους καρπούς της ελεημοσύνης της. Ίσως θα μου πεις: «Δωσ' μου κι εμένα τον προφήτη Ηλία, και θα τον φιλοξενήσω». Γιατί ζητάς τον Ηλία; Τον Κύριο του Ηλία σου δίνω, κι εσύ δεν τον ελεείς' πως θα ελεούσες τον Ηλία, αν τον έβρισκες; Ο Χριστός, ο Κύριος όλων, το είπε ξεκάθαρα: «Ό,τι κάνατε για έναν από τους άσημους αδελφούς μου, το κάνατε για μένα» (Ματθ. 25:40). Σκέψου, λοιπόν, το Χριστό εκείνη την ημέρα να λέει για σένα μπροστά στους αγγέλους και τον κόσμο όλο: «Αυτός στη γη με φιλοξένησε' αυτός με μύριους τρόπους με ευεργέτησε' αυτός, ενώ ήμουν απροστάτευτος, με περιμάζεψε». Τι παρρησία θα έχεις τότε μπροστά στους αγγέλους! Τι καύχημα μπροστά στις ουράνιες δυνάμεις! Μεγάλο πράγμα είναι η ελεημοσύνη, αδελφοί. Και αμαρτίες εξαλείφει και την καταδίκη απομακρύνει.

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»
Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου
του Π. Β. Πάσχου: «Ο Γλυκασμός των Αγγέλων»,
εκδόσεις «Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος»,
3η έκδοση, Ιανουάριος 2003, σελ 96-98.
1η έκδοση 1975

ΘΕΜΑΤΑ ΖΩΗΣ Α'»: ΑΠΟ ΤΙΣ ΟΜΙΛΙΕΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ (ΜΕΡΟΣ ΔΕΚΑΤΟ ΤΕΤΑΡΤΟ)

 

Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο
της Ι. Μ. Παρακλήτου: «Θέματα Ζωής Α': Από τις Ομιλίες του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου»,
θέμα: «Οι Βουλές του Θεού»,
4η έκδοση, Ωρωπός Αττικής 2013, σελ. 83-85.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ

Η ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΥ

Στη δική μας γιορτή του Πάσχα, που συνίσταται στο γεγονός ότι θυσιάστηκε για χάρη μας ο Χριστός, μα και κάθε φορά που κοινωνάμε, τρώγοντας το Σώμα και το Αίμα Του -οπότε πάλι Πάσχα κάνουμε- πρέπει κι εμείς να είμαστε ζωσμένοι και ποδεμένοι. Για ποιο λόγο; Για να είμαστε έτοιμοι, έτοιμοι για την έξοδο, έτοιμοι για την αναχώρηση από μιαν άλλη Αίγυπτο: την παρούσα ζωή. Μην κοιτάζεις προς την Αίγυπτο, αλλά προς την επουράνια Ιερουσαλήμ. Οδοιπορία και αποδημία έχεις μπροστά σου. Τρώγε, λοιπόν, το Πάσχα ζωσμένος και ποδεμένος. Εδώ κρύβονται δύο μυστικά νοήματα. Πρώτον, ότι πρέπει να βγεις από τη νοητή Αίγυπτο της δουλείας στα πάθη και τις αμαρτίες. Και δεύτερον, ότι, όπου κι αν μένεις, πρέπει να αισθάνεσαι σαν ξένος, γιατί εμείς είμαστε πολίτες του ουρανού. Σ' όλη μας τη ζωή οφείλουμε να ετοιμαζόμαστε, ώστε, μόλις κληθούμε από το Θεό, να αναφωνήσουμε μαζί με τον ψαλμωδό: «Είναι έτοιμη η καρδιά μας!» (Ψαλμ. 107:2). Τι σημαίνει να είναι κανείς ζωσμένος: Σημαίνει πως η ψυχή του είναι πάντα έτοιμη και άγρυπνη, όπως φαίνεται στα λόγια του Θεού προς τον δίκαιο Ιώβ: «Ζώσε σαν πολεμιστής τη μέση σου» (Ιώβ 38:3). Όποιος είναι ζωσμένος, μπορεί να σταθεί καλά και να πολεμήσει αποτελεσματικά. Γι' αυτό κι εμείς πρέπει να ζωστούμε, γιατί μετά την έξοδό μας από τη ζωή αυτή θα συναντήσουμε εχθρούς. Θα συναντήσουμε το διάβολο και τις δυνάμεις του, που απειλούν και χτυπούν και πασχίζουν να θανατώσουν όσους σώθηκαν από τη νοητή Αίγυπτο και πέρασαν την Ερυθρά Θάλασσα του βίου. Ας μη φοβηθούμε, όμως. Οδηγό στην οδοιπορία μας και στρατηγό στον αγώνα μας δεν έχουμε το Μωυσή, μα τον ίδιο τον Χριστό. Ας προσέξουμε μόνο, να μάθουμε ό,τι έπαθαν οι Ισραηλίτες, που έπεσαν σε γογγυσμό και αγνωμοσύνη, που περιφρόνησαν την ποθητή γη της επαγγελίας. (Ψαλμ. 105:24). Αλλά πως την περιφρόνησαν, αφού τη θαύμαζαν και την επιθυμούσαν; Την περιφρόνησαν, γιατί έδειξαν μαλθακότητα και απροθυμία για αγώνα, γιατί δεν θέλησαν να μπουν σε κόπους. Ας προσέξουμε κι εμείς, μην τυχόν για τον ίδιο λόγο περιφρονήσουμε την ουράνια πατρίδα μας. Εκείνοι, πήραν από τη γη της επαγγελίας πελώρια σταφύλια, αλλά σ' εμάς προσφέρθηκε καρπός ουράνιος, το Άγιο Πνεύμα. Τον καιρό αυτό δεν τον έφερε ο Χάλεφ, ο γιος του Ιεφοννή, ούτε ο Ιησούς, ο γιος του Ναυή, αλλά ο Ιησούς, ο Υιός του αληθινού Θεού, ο Υιός του Πατέρα των οικτιρμών. Αυτός κατέβασε για μας από τα ουράνια καρπούς πνευματικούς. Αυτός έφερε στη γη υμνωδίες αγγελικές. Μας πρόσταξε να ψάλλουμε εδώ κάτω ό,τι ψάλλουν τα Χερουβίμ εκεί πάνω: «Άγιος, άγιος, άγιος Κύριος σαβαώθ...» (Ησ. 6:3). Μας δίδαξε τη ζωή των αγγέλων' γιατί όπως οι άγγελοι δεν έρχονται σε γάμο, έτσι κάνουν και όσοι χριστιανοί ασπάζονται τον παρθενικό βίο, που τον καθιέρωσε ο Χριστός' και όπως οι άγγελοι δεν πεθαίνουν, έτσι κι εμείς δεν γνωρίζουμε θάνατο, αφού τον κατάργησε ο Χριστός. Βλέπεις τους καρπούς της ουράνιας Ιερουσαλήμ; Και το πιο θαυμαστό είναι πως όλα ταύτα προσφέρθηκαν πριν από την εκπλήρωση των υποσχέσεων του Θεού, καθώς δεν κρίθηκε ακόμα ο πόλεμος. Οι Ισραηλίτες τότε μοχθούσαν και στη γη της επαγγελίας, ή μάλλον μοχθούσαν όταν δεν έκαναν υπακοή στις εντολές του Κυρίου. Όταν άκουγαν το Θεό, έβγαιναν άκοπα νικητές. Κυρίευαν τις πόλεις της Παλαιστίνης δίχως όπλα και μάχες, όπως έγινε λ.χ. με την Ιεριχώ, που την κυρίεψαν όχι πολεμώντας, αλλά μάλλον... χορεύοντας! Κι εμείς, όταν φτάσουμε στην ουράνια γη της επαγγελίας, δεν θα πολεμάμε πια. Ο αγώνας μας διαρκεί όσο βρισκόμαστε σε τούτη την έρημο, σε τούτη τη ζωή. Γιατί, όπως λέει ο απόστολος, «όποιος μπει στον τόπο όπου αναπαύεται ο Θεός, θα αναπαυθεί από τα έργα του, όπως ακριβώς κι Εκείνος από τα δικά του (μετά τη δημιουργία του κόσμου)» (Εβρ. 4:10).

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ
Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο
της Ι. Μ. Παρακλήτου: «Θέματα Ζωής Α': Από τις Ομιλίες του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου»,
θέμα: «Οι Βουλές του Θεού»,
4η έκδοση, Ωρωπός Αττικής 2013, σελ. 83-85.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΙ ΤΙΣ ΣΧΙΣΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Ζήσης
Ὁμότιμος Καθηγητής Θεολογικῆς Σχολῆς Α.Π.Θ.

1. Χειρότερη ἀπό τήν πολιτική ἡ πνευματική αἰχμαλωσία στόν Οἰκουμενισμό.

Ὅσοι ἱστορικά καί θεολογικά γνωρίζουμε τό μεγαλεῖο καί τήν προσφορά τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, στήν διαμόρφωση ὅλων τῶν τομέων τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς, σέ ἔνδοξους ἀλλά καί ἄδοξους καιρούς, κυρίως δέ τόν καθοδηγητικό καί ἡγετικό της ρόλο στήν διαφύλαξη τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως, θλιβόμαστε καί πικραινόμαστε, ὅταν παρατηροῦμε τίς σύγχρονες παρεκκλίσεις της ἀπό τήν ὁδό τῶν Ἁγίων Πατέρων, μέ συνέπεια νά πληγώνεται τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας μέ αἱρέσεις, σχίσματα καί διαιρέσεις, νά ξεσχίζεται ὁ ἄρραφος χιτώνας τοῦ Χριστοῦ.

Μέ καλό λογισμό πολλοί δικαιολογοῦν ὡς διπλωματική συμπεριφορά τίς ἐκπτώσεις καί ἀποστάσεις ἀπό τά θέσμια τῆς Ὀρθοδοξίας, λόγῳ τῆς πολιτικῆς της αἰχμαλωσίας σέ ξένο κατακτητή. Στόν ἴδιο πάντως κατακτητή ὑπό σκληρότερες καί πιό ἄγριες συνθῆκες, μέ μαρτύρια καί σφαγές, ἀκόμη καί πατριαρχῶν, μέ πλῆθος νεομαρτύρων, σωματικά αἰχμάλωτη ἐπί τετρακόσια πενήντα χρόνια, μέχρι τό τέλος τοῦ 19ου αἰῶνος, δέν ἐπρόδωσε τήν Ὀρθοδοξία, ἔγινε παράδειγμα χριστιανικῆς ὑπομονῆς καί θυσιαστικῆς Ὁμολογίας.

Ὡς «Ἐκκλησία τῶν τοῦ Χριστοῦ πενήτων» συγκράτησε ἀρχικά καί ἐξήρανε τελικά τό ποτάμι τῶν βίαιων ἤ ἐθελούσιων ἐξισλαμισμῶν καί κατόρθωσε μέσα στή νέα αὐτοκρατορία τῶν κατακτητῶν, ὡς ἐθναρχοῦσα Ἐκκλησία, νά ξανακτίσει τήν ρωμαίϊκη, τήν βυζαντινή αὐτοκρατορία, τό «Βυζάντιο μετά τό Βυζάντιο» κατά τόν γνωστό τίτλο βιβλίου Ρουμάνου ἱστορικοῦ[1]. Ἡ πολιτική αὐτή αἰχμαλωσία καί ἅλωση δέν ἐπέφερε καί τήν πνευματική ἅλωση τῶν ὑποδούλων, τήν ἀληθινή ἅλωση· τά ἔθνη χάνονται, ὄχι ὅταν χάσουν τήν κρατική τους ὑπόσταση, ἀλλά ὅταν χάσουν τήν πνευματική τους ὑπόσταση, τόν πολιτισμό τους, τήν ψυχή τους.

Δυστυχῶς αὐτό συνέβη μέ τήν Κωνσταντινούπολη ἀπό τίς ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰῶνος σταδιακά. Τά φιλικά της ἀνοίγματα πρός τήν Δύση, πρός τούς Παπικούς καί τούς Προτεστάντες, ὥστε νά ἐξασφαλίζει τήν ὑποστήριξη καί συμπαράστασή τους ἀπέναντι στόν Τοῦρκο κατακτητή, ἡ κατ᾽ ἀρχάς διπλωματική αὐτή συνεπαφή τῶν ἡγετῶν της καί οἱ ἀναπτυχθεῖσες πολλαπλές σχέσεις σέ πρακτικά δῆθεν θέματα κατά τήν πολυεπαινούμενη καί ἐγκωμιαζόμενη Οἰκουμενική Κίνηση, ὁδήγησαν στήν διάβρωση τοῦ Ὀρθοδόξου φρονήματος, σέ παραχωρήσεις καί ὑποχωρήσεις σέ θέματα Πίστεως, στήν πολύ χειρότερη αἰχμαλωσία στήν παναίρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ καί τοῦ διαθρησκειακοῦ Συγκρητισμοῦ.

Ὁ ἀναγνωριζόμενος ἀπό ὅλους τούς Ὀρθοδόξους πρωτεύθυνος καί καθοδηγητικός της ρόλος στήν ἀνάπτυξη καί διαμόρφωση τῆς Ὀρθοδοξίας, μεταλλάχθηκε σέ συνειδητή, ὄχι πιά διπλωματική, ταύτιση καί ἑνότητα μέ τόν δυτικό χριστιανικό κόσμο, σέ ἀλλαγές, μεταρρυθμίσεις, διακηρύξεις, ἀποφάσεις, βοηθητικές στήν σχεδιασθεῖσα καί προωθούμενη ἕνωση τῶν «ἐκκλησιῶν», χωρίς τήν ἀπαιτούμενη ἀποκήρυξη τῶν πλανῶν καί τῶν αἱρέσεων, ὅπως συνέβαινε ἀπ᾽ ἀρχῆς μέχρι καί τοῦ τέλους τοῦ 20οῦ αἰῶνος.

2. Κορυφαῖες σχισματικές ἐνέργειες:

Ἡ ψευδοσύνοδος τοῦ Κολυμπαρίου καί τό Οὐκρανικό ψευδοαυτοκέφαλο.

Δέν θά ἀπαριθμήσουμε ἐδῶ τά οἰκουμενιστικά λεχθέντα καί πραχθέντα τῶν ἡγετῶν καί τῶν στελεχῶν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Τό ἔχουν πράξει πολλοί καί πολλάκις στό παρελθόν. Ἀνάμεσά τους τό παλαιό Ἅγιο Ὄρος, ποὺ διέκοψε τήν μνημόνευση τοῦ ὀνόματος τοῦ πατριάρχη Ἀθηναγόρα, ἀποτειχίσθηκε δηλαδή κατά τόν 15ο κανόνα τῆς Πρωτοδευτέρας Συνόδου ἐπί Μ. Φωτίου, μαζί καί ὁ Ἅγιος Παΐσιος, τρεῖς ἀρχιερεῖς τῆς παλαιᾶς ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ἀνάμεσά τους καί ὁ ὁμολογητής ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος Καντιώτης, καί πλῆθος ἄλλο κληρικῶν, μοναχῶν καί λαϊκῶν. Τό ἐπράξαμε καί ἐμεῖς ἐπί 25 χρόνια, μαζί μέ πολλοὺς ἄλλους, μέσα ἀπό τίς στῆλες τοῦ περιοδικοῦ «Θεοδρομία», ποὺ ἀποτελεῖ μία Ὀρθόδοξη Ἐγκυκλοπαιδεία, ὅπου καταγράφονται, ἐκτός τῶν ποικίλων θεμάτων ὅλων τῶν γνωστικῶν τομέων τῆς Ὀρθοδόξου Θεολογίας, ὅλοι οἱ ἀγῶνες καί οἱ ὀρθόδοξες ἀντιστάσεις στίς καινοτομίες, τίς αἱρετικές καί σχισματικές ἐνέργειες τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου[2].

Κορυφαῖες μεταξὺ αὐτῶν ἀριθμοῦνται ἡ ψευδοσύνοδος τοῦ Κολυμπαρίου τῆς Κρήτης (2016) καί τό Οὐκρανικό ψευδοαυτοκέφαλο (2018), τό ὁποῖο προκάλεσε ὀδυνηρές διαιρέσεις στό σῶμα τῆς τοπικῆς κανονικῆς Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας, καί διακοπή κοινωνίας τοῦ Πατριαρχείου τῆς Μόσχας ἀπό τίς Ἐκκλησίες τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τῆς Ἀλεξανδρείας καί τῆς Ἑλλάδος, οἱ ὁποῖες δημιούργησαν (ἡ πρώτη) καί ἐστήριξαν οἱ ἄλλες δύο (Ἀλεξάνδρεια, Ἀθήνα) τήν αὐθαίρετη καί ἀντισυνοδική δημιουργία τῆς ψευδοαυτοκέφαλης «ἐκκλησίας» τῶν Οὐκρανῶν σχισματικῶν. Στό βιβλίο μας «Τό Οὐκρανικό Αὐτοκέφαλο. Ἀντικανονική καί διαιρετική εἰσπήδηση τῆς Κωνσταντινούπολης» τό Γ´ κεφάλαιο τό ἐτιτλοφορήσαμε μέ τίτλο: «Ἡ Κωνσταντινούπολη τῶν Οἰκουμενιστῶν δημιουργεῖ σχίσματα», καί τήν ἑνότητα τέσσερα (4) αὐτοῦ τοῦ κεφαλαίου τήν ἐπιγράψαμε: «Ἀντὶ νὰ θεραπεύσουν τὸ Ἡμερολογιακὸ σχίσμα προκαλοῦν ἄλλο, τὸ Οὐκρανικό»[3].

3. Νέος κίνδυνος σχισμάτων.

Ἐπαναφέρει ὁ πατριάρχης Βαρθολομαῖος τὸν κοινὸ ἑορτασμὸ τοῦ Πάσχα.

Ἡ αἰχμάλωτη στὸν Οἰκουμενισμὸ καὶ στὴν αἱρετικὴ καὶ δαιμονικὴ Δύση Κωνσταντινούπολη, ἀντὶ νὰ συνειδητοποιήσει τὴν ἐθελοδουλεία της καὶ ἐν μετανοίᾳ νὰ ἐκδιώξει τὰ δαιμόνια τῶν διαιρέσεων καὶ τῶν σχισμάτων, ἀφήνει διαρκῶς νὰ εἰσέρχονται μέσα της καὶ νέα δαιμόνια ποὺ θὰ προκαλέσουν νέες διαιρέσεις καὶ σχίσματα. Ἡ νέα διαιρετικὴ καὶ σχισματικὴ ἐνέργεια τοῦ Φαναρίου ἀφορᾶ στὴν πρόσφατη ἀνανέωση ἀπὸ τὸν πατριάρχη Βαρθολομαῖο τῆς προσπάθειας νὰ ὁρισθεῖ κοινός ἑορτασμός τοῦ Πάσχα μέ τούς αἱρετικούς Ἀνατολῆς καί Δύσεως. Τό ἐπιχείρησε αὐτό ἡ Κωνσταντινούπολη πολλές φορές ἀπό τήν ἀρχή τοῦ 20οῦ αἰῶνος, ἀλλά ἀπέτυχε, διότι συνήντησε τήν γρανιτώδη ὁμόφωνη ἀντίδραση ὅλων τῶν λοιπῶν αὐτοκεφάλων ἐκκλησιῶν, πού δέν θέλησαν νά ἀνατρέψουν τίς ἀποφάσεις τῆς Α´ ἐν Νικαίᾳ Οἰκουμενικῆς Συνόδου περί τοῦ χρόνου ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα, οἱ ὁποῖες ἐτηρήθησαν ἀπαρέγκλιτα ἀπό ὅλους τούς Χριστιανούς Ἀνατολῆς καί Δύσεως ἐπί αἰῶνες. Ἀπό τούς Χριστιανούς τῆς Δύσεως ἐπί χίλια διακόσια πενήντα ἑπτά ἔτη, μέχρις ὅτου ὁ πάπας Γρηγόριος ΙΓ´ τό 1582 εἰσήγαγε τό Νέο Ἡμερολόγιο, πού ὀνομάσθηκε Γρηγοριανό ἀπό τό ὄνομά του (325-1582).

Ἀπὸ τοὺς Χριστιανούς τῆς Ἀνατολῆς, τούς Ὀρθοδόξους, συμπληρώνονται τοῦ χρόνου χίλια ἑπτακόσια ἔτη (325-2025), κατά τά ὁποῖα ὁ ἑορτασμός τοῦ Πάσχα, τό Πασχάλιο, ἔμεινε ἀμετακίνητο, ἀπό σεβασμό πρός τήν Α´ ἐν Νικαίᾳ Οἰκουμενική Σύνοδο. Καί μολονότι, χωρίς συνοδική ἀπόφαση, ἡ Κωνσταντινούπολη δέχθηκε τό Νέο παπικό Ἡμερολόγιο τό 1924, τό Γρηγοριανό, καί παρέσυρε στήν ἀρχή μόνον τίς ἐκκλησίες τῆς Ἑλλάδος καί τῆς Κύπρου, ἐν τούτοις δέν τόλμησε νά θίξει τόν κατά τό Παλαιό Ἡμερολόγιο (Ἰουλιανό) ἑορτασμό τοῦ Πάσχα. Αὐτός εἶναι καί ὁ λόγος γιά τόν ὁποῖο ὅσες ἀπό τίς Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες δέχθηκαν τό Νέο Γρηγοριανό Ἡμερολόγιο γιορτάζουν τίς ἀκίνητες ἑορτές, Χριστουγέννων, Θεοφανείων, Εὐαγγελισμοῦ, μαζί μέ τούς Δυτικούς αἱρετικούς, ἐνῶ τίς κινητές ἑορτές, γύρω ἀπό τό Πάσχα, τίς ἑορτάζουν κατά τό Παλαιό Πάτριο Ἡμερολόγιο, μαζί μέ ὅσες Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες δέν δέχθηκαν τό παπικό Νέο Ἡμερολόγιο καί γιά τίς ἀκίνητες ἑορτές (Ἱεροσόλυμα, Ρωσία, Ἅγιον Ὄρος, Σερβία κ.ἄ.)

4. Δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἀλλάξει ὁ ἑορτασμός τοῦ Πάσχα.

Τό θέμα εἶναι κλειστό καί ἀπαραβίαστο.

Τό θέμα τοῦ κοινοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα μέ τούς αἱρετικούς τῆς Δύσεως ἔπρεπε ὁριστικά νά κλείσει, μόλις τό ἄνοιξε ὁ μασόνος πατριάρχης Ἰωακείμ ὁ Γ´ τό 1902 μέ τήν περίφημη Ἐγκύκλιο πού ἔστειλε πρός τούς ἀρχηγούς τῶν Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, στήν ὁποία τούς ἐρωτοῦσε γιά διευθέτηση ζητημάτων, ἡ ἐπίλυση τῶν ὁποίων θά βοηθοῦσε στήν πραγμάτωση τῆς ἑνότητος τῶν Χριστιανῶν. Καί μεταξύ τῶν ζητημάτων αὐτῶν ἔθετε γιά πρώτη φορά τό θέμα τῆς ἀποδοχῆς τοῦ παπικοῦ Νέου Ἡμερολογίου καί τῆς ἀλλαγῆς τοῦ Πασχαλίου: «Οὐχ ἥττονος προσοχῆς ἄξια λογιζόμεθα καί τά περί κοινοῦ ἡμερολογίου ἀφ᾽ ἱκανοῦ ἤδη χρόνου λεγόμενά τε καί γραφόμενα, ἐν οἷς ἰδίᾳ τά προτεινόμενα συστήματα μεταρρυθμίσεως τοῦ ἀπ᾽ αἰώνων κρατοῦντος ἐν τῇ Ὀρθοδόξῳ Ἐκκλησίᾳ Ἰουλιανοῦ ἡμερολογίου ἤ ἀποδοχῆς τοῦ Γρηγοριανοῦ, ἐκείνου μὲν ὡς ἐλλιπεστέρου ἐπιστημονικῶς, τούτου δ᾽ ὡς ἀκριβεστέρου νομιζομένων, καί τῆς κατ᾽ ἀναγκαίαν ἀκολουθίαν μεταστάσεως τοῦ καθ᾽ ἡμᾶς ἐκκλησιαστικοῦ πασχαλίου»[4].

Ἡ ὁμόφωνη ἀρνητική ἀπάντηση ὅλων τῶν αὐτοκεφάλων ἐκκλησιῶν ἀνάγκασε τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο νά ἐγκαταλείψει τά μεταρρυθμιστικά οἰκουμενιστικά του σχέδια καί νά μεταβληθεῖ σέ ὑποστηρικτή τῆς «ἀπ᾽ αἰώνων» παραδοσιακῆς τήρησης τοῦ Ἰουλιανοῦ Παλαιοῦ Ἡμερολογίου, ἰδιαίτερα τῆς μὴ μεταβολῆς τοῦ Πασχαλίου. Στὴν ἀνταπάντηση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου πρός τούς ἀρχηγούς τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν πού ἐστάλη τό 1904 λέγονται τὰ ἑξῆς ἀνατρεπτικά τῆς προηγούμενης μεταρρυθμιστικῆς θέσης: «Περί δέ τοῦ καθ᾽ ἡμᾶς ἡμερολογίου τοιαύτην ἔχομεν γνώμην· αἰδέσιμον εἶναι καὶ ἔμπεδον τὸ ἀπὸ αἰώνων μὲν ἤδη καθωρισμένον, κεκυρωμένον δέ τῇ διηνεκεῖ τῆς Ἐκκλησίας πράξει Πασχάλιον, καθ᾽ ὃ τήν λαμπροφόρον τοῦ Κυρίου Ἀνάστασιν ἑορτάζειν δεδιδάγμεθα τῇ πρώτῃ Κυριακῇ τῇ μετά τήν πανσέληνον τῆς ἐαρινῆς ἰσημερίας, ἤ συμπιπτούσης ἤ μεθεπομένης, ὡς οὐκ ἐνόν περί τοῦτο καινοτομῆσαι... Ἀλλά καί τό μεταρρυθμίσαι τό Ἰουλιανόν ἡμερολόγιον, ὡς δῆθεν ἐπιστημονικῶς ἀνακριβές, καί τό μέσον πολιτικόν ἔτος καταστῆσαι οὕτω συμφωνότερον τῷ τροπικῷ πρόωρον, τό γε νῦν, καί ὅλως περιττόν ἡγούμεθα· ἡμεῖς τε γὰρ οὐδαμῶς ἀπό ἐκκλησιαστικῆς ἀπόψεως ὑποχρεούμεθα μεταλλάττειν ἡμερολόγιον, καί ἡ ἐπιστήμη, ὥς γε παρ᾽ εἰδικῶν ἀνδρῶν βεβαιοῦται, οὔπω ὁριστικῶς ἀπεφήνατο περί τῆς ἀκριβείας, μεθ᾽ ἧς τό τροπικόν λογίζεται ἔτος»[5].

Ἡ παραδοσιακή αὐτή θέση πού ἐξέφραζε καθολικά τήν ὁμόφωνη γνώμη τῆς Ἐκκλησίας στίς ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰῶνος ἔπρεπε νά εἶχε κλείσει ὁριστικά τό θέμα, διότι κάθε σκέψη ἀλλαγῆς τοῦ Πασχαλίου, θά ὁδηγοῦσε σέ ἀνεπίτρεπτη καινοτομία. Ὁ ἑορτασμός τοῦ Πάσχα, ὅπως καθορίσθηκε καί ἐπικυρώθηκε ἀπό τήν διαρκῆ πράξη τῆς Ἐκκλησίας εἶναι σεβαστός (αἰδέσιμος) καί ἐμπεδωμένος (ἔμπεδος), ὥστε καθιστᾶ ἀδύνατη κάθε ἀλλαγή καί καινοτομία· «ὡς οὐκ ἐνόν περί τοῦτο καινοτομῆσαι». Ἀλλά καί ἡ μεταρρύθμιση τοῦ Ἰουλιανοῦ Ἡμερολογίου κρίνεται ὡς περιττή, μολονότι ἀφήνεται κάποια δυνατότητα μελλοντικῆς μεταρρύθμισης, ὅταν ὡριμάσουν οἱ συνθῆκες, οἱ ὁποῖες πρός τό παρόν, «τό γε νῦν», τήν καθιστοῦν πρόωρη. Ἐπισημαίνεται μέ ἔμφαση πάντως ὅτι ἀσχέτως πρός τίς ἀπόψεις τῆς ἐπιστήμης γιά τήν ἀκρίβεια τοῦ ἑνός ἤ τοῦ ἄλλου ἡμερολογίου, οἱ ὁποῖες δέν εἶναι ὁριστικές ἀλλά μεταβάλλονται, ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι ὑποχρεωμένη νά ἀλλάξει τό ἡμερολόγιο: «Ἡμεῖς τε γάρ οὐδαμῶς ἀπό ἐκκλησιαστικῆς ἀπόψεως ὑποχρεούμεθα μεταλλάττειν ἡμερολόγιον».

5. Ξανάνοιξε τό θέμα ἡ πατριαρχική Ἐγκύκλιος τοῦ 1920 καί ὁ μασόνος πατριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης.

Τό Πασχάλιο πάντως ἀμετακίνητο.

Τό ἄνοιγμα στόν δαιμονικό Οἰκουμενισμό πού ἄνοιξε ὁ πατριάρχης Ἰωακείμ Γ´ τό 1902, τό ὁποῖο ἀναγκάσθηκε ὁ ἴδιος νά κλείσει προσωρινά τό 1904, ξανάνοιξε διάπλατα τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο μέ τήν νέα Οἰκουμενιστική Ἐγκύκλιο τοῦ 1920 μέ τοποτηρητή τοῦ Θρόνου τόν Προύσης Δωρόθεο. Καί μόνον ὁ τίτλος αὐτῆς τῆς Ἐγκυκλίου «Πρός τάς ἁπανταχοῦ Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ», ὁ ὁποῖος ὀνομάζει τίς αἱρέσεις ἐκκλησίες καὶ προοδοποιεῖ τίς ἀποφάσεις τοῦ Κολυμπαρίου τῆς Κρήτης (2016), ἀρκεῖ γιά νά δείξει πῶς ἐπιταχύνθηκε στή συνέχεια ἡ διάδοση καί ἐπικράτηση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, ἡ ἐθελούσια πλέον αἰχμαλωσία τῆς Κωνσταντινούπολης στόν αἱρετικό Χριστιανισμό τῆς Δύσεως καί κατ᾽ ἀκολουθίαν ἡ προώθηση ὅλων τῶν μεταρρυθμίσεων πού ἐξυπηρετοῦν τήν ἑνότητα μέ τούς Παπικούς καί τούς Προτεστάντες. Στήν περίφημη αὐτή καί πολυεπαινούμενη ἀπό τούς Οἰκουμενιστές Ἐγκύκλιο μεταξύ ἄλλων λέγονται καί τά ἑξῆς: «Ἐπιβάλλεται ἵνα ἀναζωπυρωθῇ καί ἐνισχυθῇ πρό παντός ἡ ἀγάπη μεταξύ τῶν Ἐκκλησιῶν, μη λογιζομένων ἀλλήλας ὡς ξένας καί ἀλλοτρίας, ἀλλ᾽ ὡς συγγενεῖς καί οἰκείας ἐν Χριστῷ καί “συγκληρονόμους καί συσσώμους” τῆς ἐπαγγελίας τοῦ Θεοῦ ἐν τῷ Χριστῷ»[6].

Ἦταν ὀρθάνοιχτη πλέον ἡ πόρτα τοῦ Οἰκουμενισμοῦ γιά τόν ἄλλο μασόνο πατριάρχη Μελέτιο Δ´ Μεταξάκη, ὥστε νά συγκαλέσει τό 1923 στήν Κωνσταντινούπολη ὀλιγομελές Πανορθόδοξο Συνέδριο, ὅπου ἀνατράπηκε ἡ θέση τοῦ 1904. Ἀποφασίσθηκε ἡ ἀλλαγή τοῦ Ἡμερολογίου, πού ἔγινε τό 1924, καί μολονότι ἡ ἀλλαγή τοῦ Πασχαλίου κρίθηκε ὡς δυνατή δέν πραγματοποιήθηκε, γιατί φοβήθηκαν τίς ἀντιδράσεις τῶν ἐκκλησιῶν καί τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας. Δέν ἐγκαταλείφθηκε πάντως αὐτὸς ὁ στόχος· ὅλοι οἱ μετέπειτα πατριάρχες μέ δηλώσεις τους ἐκφράζουν τήν θέληση καί τήν ἐπιθυμία τους νά ἐπιτευχθεῖ ὁ κοινός ἑορτασμός τοῦ Πάσχα μέ τούς αἱρετικούς τῆς Δύσεως, ἰδιαίτερα ὁ τωρινός Οἰκουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαῖος. Ὅ,τι δέν ἐπέτυχαν οἱ προκάτοχοί του μασόνοι πατριάρχες Ἰωακείμ, Μελέτιος, Μεταξάκης καί Ἀθηναγόρας[7], τήν ἀλλαγή τοῦ Πασχαλίου, ὡς ἕνα σημαντικό βῆμα γιά τήν «ἕνωση τῶν ἐκκλησιῶν», ἐπιδιώκει νά τό ἐπιτύχει ὁ Βαρθολομαῖος, ἐκμεταλλευόμενος τήν ἐπέτειο τῆς συμπλήρωσης 1700 ἐτῶν ἀπό τήν σύγκληση τῆς Α´ ἐν Νικαίᾳ Οἰκουμενικῆς Συνόδου.

6. Οἱ νέες δηλώσεις καί ἐνέργειες τοῦ πατριάρχη Βαρθολομαίου γιά τόν συνεορτασμό τοῦ Πάσχα.

Κανένας δέν θά περίμενε ὅτι θά ξεπερνοῦσε ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος τούς προκατόχους του μασόνους Πατριάρχες σέ ἀντιπατερικό καί ἀντορθόδοξο θράσος. Τοῦ ἀναγνωρίζουμε εἰς αὐτό τά πρωτεῖα, τά ὁποῖα ἐπίσης διεκδικεῖ ἐπί παγκοσμίου, πανορθοδόξου ἐπιπέδου, μιμούμενος τόν πρωτειομανῆ πάπα. Κάποιοι βέβαια γνωρίζαμε ὅσα βλάσφημα εἶχε ὑποστηρίξει ἀδίστακτα γιά τούς Ἁγίους Πατέρες, πού δῆθεν προκάλεσαν τό σχίσμα μεταξύ Ἀνατολῆς καί Δύσεως, ὑποκινούμενοι ἀπό τόν Διάβολο, καί ὅσα περί τῶν Ἁγίων Κανόνων ἔγραψε ὡς νεαρός ἀρχιμανδρίτης στήν διδακτορική του διατριβή. Δυστυχῶς ἡ ἄνοδός του στόν πατριαρχικό θρόνο καί ἡ δύναμη τοῦ πρωθιεραρχικοῦ ἀξιώματος δὲν ἐμετρίασαν ἀλλά ηὔξησαν τήν κακή του τόλμη. Πάμπολλες, ἀναρίθμητες οἱ ἀντορθόδοξες δηλώσεις καί ἐνέργειές του. Θά ἐγέμιζε κανείς πολλούς τόμους, ἄν ἐπιχειροῦσε νά τίς ἀπαριθμήσει. Στήν συγκεκριμένη περίπτωση τοῦ κοινοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα ὁ πατριάρχης χοροστατῶν ἐφέτος στήν κυριακάτικη Θεία Λειτουργία στόν Ἱ. Ναό Ἁγίων Θεοδώρων τῆς Κοινότητας Βλάγκας στήν Κωνσταντινούπολη, κατά τήν 31η Μαρτίου, ἡμέρα πού οἱ Χριστιανοί στήν Δύση γιόρταζαν τό δικό τους Πάσχα, εὐχήθηκε τό ἑπόμενο ἔτος, πού συμπίπτει ὁ ἑορτασμός οὕτως ἤ ἄλλως, νά γίνει ἡ ἀπαρχή τῆς καθιέρωσης κοινῆς ἡμερομηνίας γιά τά ἑπόμενα ἔτη ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα, ἐν ὄψει καί τῆς ἐπετείου συμπλήρωσης 1700 χρόνων ἀπό τήν σύγκληση τῆς Α´ ἐν Νικαίᾳ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἡ ὁποία ἀσχολήθηκε μέ τήν ρύθμιση τοῦ χρόνου ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα. Ἐπί λέξει εἶπε:

«Δεόμεθα δὲ τοῦ Κυρίου τῆς δόξης, νά μᾶς ἀξιώση, ὁ κοινός ἑορτασμός πού θά ἔχουμε κατά τήν ἑπόμενη χρονιά, νά μή ἀποτελέση μίαν εὐτυχῆ ἁπλῶς σύμπτωσιν, ἕνα τυχαῖο συγκυριακό γεγονός, ἀλλά τήν ἀπαρχή τῆς καθιερώσεως κοινῆς ἡμερομηνίας γιά τόν ἑορτασμό του κατ᾽ ἔτος ὑπό τῆς Ἀνατολικῆς καί Δυτικῆς Χριστιανοσύνης, ἐν ὄψει καί τῆς ἐπετείου συμπληρώσεως 1700 χρόνων τό 2025 ἀπό τῆς συγκλήσεως τῆς ἐν Νικαίᾳ Α´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἡ ὁποία μεταξύ ἄλλων, ἀσχολήθηκε καί μέ τό ζήτημα τῆς ρυθμίσεως τοῦ χρόνου ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα. Εἴμαστε αἰσιόδοξοι, καθώς ἑκατέρωθεν ὑπάρχει ἡ πρός τοῦτο καλή θέλησις καί προθυμία. Διότι, πράγματι, ἀποτελεῖ σκάνδαλον ὁ χωριστός ἑορτασμός τοῦ μοναδικοῦ γεγονότος τῆς μιᾶς Ἀναστάσεως τοῦ ἑνός Κυρίου»[8]. Τά ἴδια ἐπανέλαβε καί κατά τά ταξείδια του στήν Γαλλία καί στήν Πορτογαλία. Ὁρίσθηκε μάλιστα καί κοινή μικτή ἐπιτροπή Ὀρθοδόξων καί Παπικῶν, ἡ ὁποία ἤδη ἐπισκέφθηκε τό Φανάρι καί τήν Νίκαια τῆς Βιθυνίας, γιὰ νὰ προετοιμάσει τίς ἑορταστικές ἐκδηλώσεις γιά τήν ἐπέτειο τῶν 1700 ἐτῶν ἀπό τήν σύγκληση τῆς Α´ ἐν Νικαίᾳ Οἰκουμενικῆς Συνόδου[9]. Ἀδιευκρίνιστο παραμένει τό ἄν ἡ ἐπέτειος θά περιλαμβάνει καί κοινό συλλείτουργο πάπα καί πατριάρχη, ὁπότε πράγματι θά ἀποτελεῖ «ἀπαρχὴ τῆς καθιερώσεως κοινῆς ἡμερομηνίας γιὰ τὸν ἐτήσιο ἑορτασμό τοῦ Πάσχα». Αὐτή ἡ κοινή ἡμερομηνία θά ἔχει ὁρισθῆ πρό τῆς ἐπετείου ἤ μετά τήν ἐπέτειο; Καί θά συμφωνήσουν εἰς αὐτά οἱ ἄλλες Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες ἤ θά ἔχουμε νέα σχίσματα καί διαιρέσεις μεταξύ Παλαιοῦ Πασχαλίου καί Νέου Πασχαλίου, μεταξύ Παλαιοπασχαλιτῶν καί Νεοπασχαλιτῶν;

Ἡ ἐπίκληση πάντως τῆς Α´ ἐν Νικαίᾳ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ὡς ἀφορμῆς ἤ ὡς προτύπου γιά τόν κοινό ἑορτασμό τοῦ Πάσχα δέν ἔχει κανένα ἱστορικό καί θεολογικό ἔρεισμα. Ὅπως πειστικώτατα ἀνέπτυξε ὁ ἀείμνηστος λογιώτατος Γέροντας καί βαθυνούστατος γνώστης καί ἑρμηνευτής τῶν Ἱερῶν Κανόνων π. Ἐπιφάνιος Θεοδωρόπουλος «Ἡ Α´ Οἰκουμενική Σύνοδος ἠθέλησε νά θεσπίσῃ κοινόν ἑορτασμόν, ἀλλά διά τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας, οὐχί διά τούς ἐκτός αὐτῆς εὑρισκομένους. Δέν συνεζήτησεν οὔτε μετά τῶν Γνωστικῶν, οὔτε μετά τῶν Μαρκιωνιτῶν οὔτε μετά τῶν Μανιχαίων, οὔτε μετά τῶν Μοντανιστῶν, οὔτε μετά τῶν Δονατιστῶν, ἵνα εὕρῃ βάσιν συνεννοήσεως περί κοινῶν ἑορτασμῶν. Καί ὅτε βραδύτερον ἀπεκόπησαν τοῦ σώματος τῆς Ἐκκλησίας οἱ Ἀρειανοί, οἱ Νεστοριανοί, οἱ Μονοφυσῖται, οἱ εἰκονομάχοι κ.λπ. κ.λπ., ἡ Ἐκκλησία οὐδέποτε διενοήθη νά προέλθῃ εἰς συνεννοήσεις μετ᾽ αὐτῶν πρός θέσπισιν κοινοῦ ἑορτασμοῦ εἴτε τοῦ Πάσχα εἴτε οἱασδήποτε ἄλλης ἑορτῆς. Ἡ Ἐκκλησία ρυθμίζει τά ζητήματα Αὐτῆς λαμβάνουσα ὑπ᾽ ὄψιν ἀποκλειστικῶς καί μόνον τό συμφέρον τῶν μελῶν Αὐτῆς καί οὐχί τάς ἐπιθυμίας τῶν ἐκτός αὐτῆς εὑρισκομένων»[10]. Εἶναι ἀκαταμάχητο ὄντως θεολογικά καί συντριπτικό τό ἐπιχείρημα αὐτό τοῦ π. Ἐπιφανίου, ἄν μάλιστα ληφθῆ ὑπ᾽ ὄψιν ὅτι ὅλοι οἱ Ὀρθόδοξοι, τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας, συνεορτάζουμε τό Πάσχα, ἀφοῦ ἡ βεβιασμένη καί ἀντισυνοδική ἡμερολογιακή μεταρρύθμιση δέν περιέλαβε καί τήν ἀλλαγή τοῦ Πασχαλίου. Τό φέρουν βαρέως αὐτό οἱ Οἰκουμενιστές καί ἡ δι᾽ αὐτῶν δρῶσα Μασονία καί θέλουν νά πλήξουν τήν Ἐκκλησία μέ νέα σχίσματα.

Πρόκειται ὄντως γιά ἐπιθυμίες τῶν ἐκτός αὐτῆς εὑρισκομένων σκοτεινῶν δυνάμεων, οἱ ὁποῖες ἐνέπλεξαν στά σχέδιά τους ἐκκλησιαστικούς ἡγέτες, ἀνώτατους κληρικούς καί θεολόγους, ὅπως ἀποκαλύπτει ἐντυπωσιακά στό νέο ἐξαιρετικό γιά τήν ἀποδεικτικότητά του βιβλίο πού συνέγραψε μετά ἀπό μακροχρόνια ἔρευνα ὁ μοναχός Ἀβέρκιος, μέ τίτλο «Ἡ Μασονία ἀπό αὐθεντικές πηγές. Παγκόσμια Κυβέρνηση καί Παγκόσμια Θρησκεία», ὅπου σέ ἰδιαίτερο κεφάλαιο μέ τίτλο «Ἡ Μασονική διείσδυση στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία» ἐξηγεῖ πῶς οἱ Μασόνοι μέσῳ ἐπίορκων κληρικῶν προωθοῦν τό ἀντιχριστιανικό τους ἔργο[11]. Ὁ ἴδιος εἶχε τήν καλωσύνη νά μᾶς ἀποστείλῃ δημοσίευμα ἀπό τό μασονικό περιοδικό ΙΛΙΣΟΣ (Ἰούλιος – Αὔγουστος 1974), στό ὁποῖο ὁ συγγραφεύς Τ. Α. Κωνσταντόπουλος σέ ἄρθρο μέ τίτλο «Κοινόν Πάσχα τῶν Χριστιανῶν. Ἡ πρότασις τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου» παρουσιάζει τό μήνυμα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχη Ἀθηναγόρα πού διαβάσθηκε στό Β´ Οἰκουμενικό Εὐρωπαϊκό Συμπόσιο πού συνῆλθε στίς 11 Ἰουνίου στήν Ἀθήνα. Τό μήνυμα τοῦ Ἀθηναγόρα ἀντηχεῖ ἐντονώτερα σήμερα ἀπό τό στόμα τοῦ πατριάρχη Βαρθολομαίου, ὄχι πλέον ὡς πρόταση ἀλλά ὡς ἐγγίζουσα ὑλοποίηση[12].

Ἐπειδή λοιπόν ὁ κίνδυνος νέων σχισμάτων εἶναι ἐπί θύραις καί ἡ διείσδυση τῆς Μασονίας στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία διά τοῦ Οἰκουμενισμοῦ προσέλαβε καταστροφικές διαστάσεις, ἐκδίδουμε βιβλίο τοῦ λογιώτατου καί θεολογικώτατου ἀείμνηστου Ἁγιορείτη Μοναχοῦ π. Νικοδήμου Μπιλάλη μέ τίτλο «Οἰκουμενισμός καὶ ἀλλαγὴ Πασχαλίου». Εἶναι ἡ καλύτερη μέχρι στιγμῆς μελέτη πού ἐγράφη γιά τίς προσπάθειες τῶν Οἰκουμενιστῶν νά ἀλλάξουν τά πασχάλια, ἀφοῦ πρῶτα ἔχασαν οἱ ἴδιοι τά πασχάλια, ὅπως παροιμιακά γράφει. Παρακολουθεῖ ἱστορικά τήν ἐξέλιξη τοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα σέ τέσσερις περιόδους. Ἡ πρώτη περίοδος περιλαμβάνει τήν ἀποστολική καί πρωτοχριστιανική ἐποχή μέχρι τό 325 πού συνεκλήθη ἡ Α´ ἐν Νικαίᾳ Οἰκουμενική Σύνοδος. Ἡ δεύτερη περίοδος ἀρχίζει ἀπό τό 325 μέχρι τό 1582, κατά τό ὁποῖο ὁ πάπας Γρηγόριος προέβη στήν ἡμερολογιακή μεταρρύθμιση. Ἡ Τρίτη περίοδος ἀπό τό 1582 μέχρι τό τέλος τοῦ 19ου αἰῶνος, κατά τήν ὁποία οἱ Ὀρθόδοξοι ἀντιδρούσαμε ἀποφασιστικά στήν ἀλλαγή τοῦ Ἡμερολογίου καί τοῦ Πασχαλίου. Ἡ τέταρτη περίοδος ἀρχίζει ἀπό τίς ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰῶνος μέχρι σήμερα καί χαρακτηρίζεται ἀπό τίς προσπάθειες ἕξι πατριαρχῶν Κωνσταντινουπόλεως νά ἀλλάξουν καί τό Ἡμερολόγιο καί τό Πασχάλιο. Στό Ἡμερολόγιο πέτυχαν ἐν μέρει τήν ἀλλαγή μέ τήν δημιουργία διαιρέσεων καί σχισμάτων. Στό Πασχάλιο ἀπέτυχαν, καί προσπαθεῖ τώρα νά ἐπιτύχει ὁ πατριάρχης Βαρθολομαῖος.

Ἡ μελέτη τοῦ π. Νικοδήμου Μπιλάλη παρουσιάσθηκε ὡς εἰσήγηση στό ἱστορικό διορθόδοξο συνέδριο πού ὀργάνωσαν στήν Θεσσαλονίκη τό Τμῆμα Ποιμαντικῆς καί Κοινωνικῆς Θεολογίας τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης καί ἡ Ἑταιρεία Ὁρθοδόξων Σπουδῶν στήν Αἴθουσα Τελετῶν τοῦ Πανεπιστημίου (20-24 Σεπτεμβρίου 2004). Ὁ τίτλος τοῦ Συνεδρίου ἦταν: «Οἰκουμενισμός. Γένεση – Προσδοκίες – Διαψεύσεις». Τό Συνέδριο χαρακτηρίσθηκε ὡς «ἡ ἀπομύθευση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ» καί οἱ ἑξήντα περίπου εἰσηγήσεις πού ἀνακοινώθηκαν δημοσιεύθηκαν σέ δύο ὀγκώδεις τόμους στήν Θεσσαλονίκη ἀπό τίς ἐκδόσεις Θεοδρομία τό 2008[13].

Εὐχόμαστε στίς νέες σχισματικές ἐνέργειες τοῦ πατριάρχη Βαρθολομαίου νά ἀντιδράσουν ἀποφασιστικά οἱ ἱεραρχίες τῶν αὐτοκεφάλων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, ὅπως ἀντέδρασαν στήν πρώτη προσπάθεια τοῦ πατριάρχη Ἰωακείμ τοῦ Γ´ τό 1902, καί νά ἀποφασισθεῖ καί πάλι ὅτι τό Πασχάλιο εἶναι «αἰδέσιμον» καί «ἔμπεδον», καί εἶναι ἀδύνατη ὁποιαδήποτε εἰς αὐτό καινοτομία. Καί ἐπί πλέον αὐτό πού ἀπέφυγε νά πράξει ἡ ψευδοσύνοδος τοῦ Κολυμπαρίου, νά καταργήσει τήν ἡμερολογιακή μεταρρύθμιση τοῦ Μελετίου Μεταξάκη, νά τό πράξει μία νέα Πανορθόδοξη Σύνοδος, γιά νά θεραπευθεῖ τό τραῦμα τοῦ σχίσματος καί νά ἐπανέλθει ἡ ἑορτολογική ἑνότητα καί στίς ἀκίνητες ἑορτές τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους.

[1]. Βλ. N. Iorga, Τό Βυζάντιο μετά τό Βυζάντιο, Ἐκδόσεις Gutenberg, Ἀθήνα 1985.

[2]. Γιά τά 25 χρόνια τῆς «Θεοδρομίας» βλ. τό τελευταῖο ἀφιερωματικό τεῦχος της, τόμος 25 (2023), τεῦχος Ὀκτωβρίου – Δεκεμβρίου.

[3]. Βλ. Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Ζήσης, Τό Οὐκρανικό Αὐτοκέφαλο. Ἀντικανονική καί διαιρετική εἰσπήδηση τῆς Κωνσταντινούπολης, Θεσσαλονίκη 2018, ἐκδόσεις «Τὸ Παλίμψηστον». Ἐπίσης Πρωτοπρεσβύτερος Ανάστασιος Γκοτσόπουλος, Οὐκρανικό Αὐτοκέφαλο. Συμβολή στόν Διάλογο, Θεσσαλονίκη 2019, ἐκδόσεις «Τό Παλίμψηστον».

[4]. Βλ. Ιωαννου Καρμίρη, Τά Δογματικά καί Συμβολικά Μνημεῖα τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας, Graz-Austria 19682, τόμ. Β´, σελ. [1038] 946ζ´.

[5]. Ιωαννου Καρμίρη, Αὐτόθι, σελ. [1043] 946 ιβ´.

[6]. Αὐτόθι [1056] 958. Ἐφεσ. 4, 15.

[7]. Γιά τούς μασόνους πατριάρχες καί ἐπιφανεῖς μασόνους θεολόγους βλ. Μοναχός Σεραφείμ, «Στοιχεῖα ἐπιδράσεως τῆς Μασονίας στόν πρώϊμο ἑλληνικό Οἰκουμενισμό (Μέρος Α´)», Θεοδρομία 19 (2017) 568-589 καί (Μέρος Β´), Θεοδρομία 20 (2018) 101-116.

[8]. Βλ. Ἱστοσελίδα ΑΚΤΙΝΕΣ: «Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος επαναφέρει την ανάγκη για κοινό Πάσχα Ορθόδοξων και Παπικών» (1 Ἀπριλίου 2024). Ἱστοσελίδα ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥΠΟΣ: «Προκλητικὴ καὶ ἐπιπολαία δήλωσις τοῦ Κων/λεως περὶ κοινοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα» (7 Ἀπριλίου 2024)

[9]. Βλ. Ἱστοσελίδα ΚΑΤΑΝΥΞΙΣ: «Ἡ κοινή Ἐπιτροπή Φαναρίου – Βατικανοῦ στή Νίκαια τῆς Βιθυνίας – Πρόσωπα κλειδιά» (5 Ἰουνίου 2024).

[10]. Τό μικρό αὐτό ἄρθρο τοῦ π. Ἐπιφανίου μέ τίτλο «Ὁ συνεορτασμός τοῦ Πάσχα» δημοσιεύθηκε στό περιοδικό ΕΝΟΡΙΑ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, φύλλον 549, 10 Μαΐου 1974 καί κατόπιν στό βιβλίο τοῦ ἰδίου: Τά δύο ἄκρα [«Οἰκουμενισμός» καί «Ζηλωτισμός», ἔκδοσις Β´, ἐν Ἀθήναις 1997, σελ. 31-33.

[11]. Βλ. Μοναχός Αβέρκιος, Ἡ Μασονία ἀπό αὐθεντικές πηγές. Παγκόσμια Κυβέρνηση καί Παγκόσμια Θρησκεία, Θεσσαλονίκη 2024, ἐκδόσεις «Τὸ Παλίμψηστον».

[12]. Δημοσιεύουμε τό κείμενο τοῦ ΙΛΙΣΟΥ στό Παράρτημα τοῦ βιβλίου καί εὐχαριστοῦμε τόν μοναχό Ἀβέρκιο γιά τήν ἀποστολή του.

[13]. Τμημα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ., Εταιρεία Ορθοδόξων Σπουδων Οἰκουμενισμός. Γένεση – Προσδοκίες – Διαψεύσεις, Πρακτικά Διορθοδόξου Ἐπιστημονικοῦ Συνεδρίου, Αἴθουσα Τελετῶν Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης 20-24 Σεπτεμβρίου 2004, Ἐκδόσεις «ΘΕΟΔΡΟΜΙΑ», τόμοι Α´ καί Β´, Θεσσαλονίκη 2008, σύνολο σελίδων τῶν δύο τόμων 1030. *Εκ του ιστολογίου  «Ακτίνες» της 25.6.2024. Επιμέλεια, παρουσίαση ημετέρα.