ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ


«Ο Παντοκράτορας κρατά στο Χέρι Του την βραδυνή Θυσία»

Η νύχτα αγκαλιάζει προσευχόμενες ψυχές σαν βρεφικό νανούρισμα. Στο μικρό καθολικό, οι γέροντες ξαπλωμένοι στο έδαφος, παραδομένοι στην εικόνα του Νυμφίου αποκαθηλώνουν ικετευτικά τους συγγνωστούς τους λογισμούς. Απόκοσμες εικόνες στο μικρό εκκλησάκι αναπνέουν μέσα από την θυμιασμένη ομίχλη των παρακλητικών τους λόγων. M' ένα τρακοσάρι κομποσκοίνι μετρούν ανάποδα τις μέρες, φτάνοντας ως την γέννησή τους. Ο παππά Διονύσης με αφημένο βλέμμα στην γη που περιμένει, σκύβει το κεφάλι στην ανατολή της μετανοίας του. Τί κόσμος τούτος Θεέ μου! Βαστάζουμε στις χούφτες μας τη Μάννα Ορθοδοξία και δεν θωρούμε το απροσμέτρητο κάλλος της και την ενδόμυχη υπόστασή της. Όταν τρίζουν τα θολά τζάμια από τα σιδερένια παραθύρια, νομίζεις, πως χοροί αγίων ήλθαν για να συνεκκλησιαστούν με τους χοικούς, ταμένους αδελφούς τους. Ο πολυέλαιος γυρνοφέρνει κυκλικά απ' τον καπνισμένο τρούλλο, ο Παντοκράτορας κρατάει στο χέρι του την βραδυνή θυσία, αίνοι και ύμνοι γίνονται δώρα ευχαριστιακά στα πόδια του Θεού μας. Κι όταν τελειώνει η ακολουθία, σκυμμένα πρόσωπα προσμετρούν μ' ένα Κύριε ελέησον, τα ανεβαίνοντα βήματά τους. Μακρύς ακόμα ο δρόμος της σταυρικής θυσίας. Ταιριάζει σε ορθοδόξους, να βλέπουν από μακριά τον σταυρό, που θα κρεμάσουν πάνω του τ' απόκοσμα όνειρά τους. Ποθούμε Χριστό, Αυτόν, Εσταυρωμένο, εξαντλούμε τους ονειρεμένους πόθους μας στο κοινό ποτήριο, ακροβατούμε την θωριά μας ανάμεσα στην πτώση και την έγερση. Τελούμε πνευματικά « ανάπηροι» στο μακαρισμό του εξαρτημένου Εγώ μας, αναζητούμε την χαμένη αρτιμέλεια της υποστελλόμενης ψυχής μας, ανυπακούουμε στην υποκριτική στάση ζωής. Ο Χριστός δεν είναι αφηρημένη έννοια, είναι η Οδός και η Αλήθεια, η Αγάπη κι η Ζωή, το προσδοκώμενο όνειρο της αναστάσιμης ελπίδας. Έχουμε Εκκλησία να κλάψουμε τους δρόμους που δεν διαβήκαμε, κατέχουμε αγίους να κρεμάσουμε την απόμακρη ματιά μας, μια Παναγιά να πνίξουμε στον κόρφο της την εαλωμένη αθωότητα της παιδικής αμεριμνησίας μας, κι αγγέλους τόσους, όσα είναι αυτά που χάσαμε, όσα είναι αυτά που ελπίζουμε, όσα είναι αυτά, που ίσως έρθουνε μια μέρα! Μπουσουλάμε γογγύζοντας στους εφάμαρτους δρόμους της υποκριτικής ζωής μας, έρπουμε γλοιωδώς στην λάσπη, που εωσφορικώς βαπτίσαμε πολιτισμένη κοινωνία! Επιτέλους να πάψουν αυτοί οι διαρκείς κύκλοι γύρω απ' τον ειδωλολάτρη εαυτό μας, το μεγαλείο του χριστιανού αναπαύεται στον προσευχητικό ξεσηκωμό και την ταπεινή μεγαλοσύνη. Η αγάπη μας είναι η σταυρική θυσία του εγώ μας στην εγωϊκότητα των άλλων. Ο σταυρός μας είναι τα ζυγιστικά του Πατρός που σβήνουν με γομολάστιχα τις μεγαλεπίβολες, θηριώδεις αμαρτίες μας κι η ελπίδα μας φοράει τα καλά της μπροστά στο αιματοβαμμένο δισκοπότηρο του αμνοικού Ιησού μας. Τα βράδια αιωρούνται χαροποιά στα γράμματα της αγιοπνευματικής Αλφαβήτας, ζωγραφίζουν την Πίστη ως έκθαμβο, αγιοπρεπές θήλυ, που ίσταται σε συννεφοσκεπούσα ομίχλη, πάνω από τα μικροκαμωμένα σπίτια των ανθρώπων. Πορφυροφορούσα κόρη, που χάσκει με χαμόγελο και κορομηλένια μάγουλα, που ροδοκοκκινίζουν στην παρακλητική αγάπη των πιστών. Η Πίστη είναι αναγεννητικό επίθεμα στις πληγές της αμαρτίας, δροσερή ανάσα στην πνευματική άπνοια των φιλόνικων ανθρώπων, σουλατσάρει σε χλοερούς, φρεσκοσκαμμένους κήπους και περιβόλια που μεθούν στην αρχοντιά των λουλουδιών. Βαστάει στα χέρια της τα εύοσμα βασιλικά των Χριστοφόρων λόγων, λούζεται μακάρια στην μετάνοια ενός αλλόφρονα, που ανακαλύπτει πάνω της τον μυρίπνοο Παράδεισο της συστελλόμενης ψυχής. Η Πίστη Θε μου είναι τα χρυσαφένια στάρια του χωριού, που μικρά, βάζαμε τρεχάλα ανάμεσα στα ξεραμένα στάχυα και τ' αγκάθια του αγρού, το ανταριασμένο βουϊτό από τους μεγαλοδύναμους ήχους των ελάτων, που στέκονταν πάντα όρθια. Νοικοκύρηδες, φρεσκοπλυμένοι χωρικοί, που τις Κυριακές έπαιρναν τα δύσβατα μονοπάτια για την εκκλησιά των Παμμεγίστων Ταξιαρχών! Βλέπαμε την Πίστη να σιγοντάρει στο αναλόγιο, εκείνον τον ταπεινό, ολιγογράμματο ιερέα, που έβγαινε στον άμβωνα για να μοιράσει τ' αντίδωρα κρίνα της ανυπέρβλητης αγάπης. Ύστερα βοηθούσε στα χωράφια την μαυροφορεμένη χήρα, που πριν να σπείρει τον καρπό στα σκαλισμένα αυλάκια, σταύρωνε με το χέρι της το αγιασμένο χώμα, ράντιζε με αγιασμό εκείνον τον πολύχρωμο, ταιριαστό μπαχτσέ με τις ντάλιες, τους κατιφέδες και τους κρίνους. Η Πίστη πάλι κατοικεί στα αδύναμα σπίτια των φτωχών, κάθεται στο τραπέζι με τα αλάδωτα ρεβίθια, τις ελιές και το αχνισμένο, ζυμωτό ψωμί, χορταίνει τα στόματα με μοσχοθυμιασμένες ευλογίες και απόκοσμες παραινέσεις της ερήμου. Σκάει χαμόγελο στην βρεφική αγνότητα Χριστούλιδων μικρών! Η Πίστη δεν λέει ψέμματα στα χείλη των παιδιών, παίζει κυνηγητό με την ταπείνωση και κρυφτό με την ντροπή. Στέκει προσευχητικά μετέωρη σε νηπιακούς ασπασμούς, σε ανυπόκριτες, παιδικές προσευχές. Είναι το θεϊκό αντίδοτο στο διάβα μιας φουσκοθαλασσιάς ζωής, το υπέρμαχο δοξάρι στην ηδύχοη πνοή του ουρανού, η υπογραφή του Θεού στην μετάνοια του πιστού. Μακάριοι αυτοί που την βρήκαν να τους περιμένει με το πρωϊνό ξύπνημα της αυγής και την εσπερινή δύση του ηλίου! (Φθινόπωρο 2013) Γιώργος Δ. Δημακόπουλος Δημοσιογράφος





Ιστολόγιο «ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»

Έτος: 11ο (2013 - 2024)

Δημοσιογραφικό Εργαστήρι Ορθόδοξης Μαρτυρίας και Ομολογιακής Κατάθεσης

Διαχειριστής:

Γιώργος Δ. Δημακόπουλος

Δημοσιογράφος

Icon by Serhei Vandalovskiy, icon - painter, Ukraine



«Απάνου απ' το κρεββάτι μου βαθειά παρηγοριά μου / Καρφώνω την εικόνα Σου, και τώρα η κάμαρά μου. / Είναι και μνήμα θλιβερό και χαρωπή εκκλησία / Σκοτάδι η θλίψι μου σκορπά και λάμψιν η θρησκεία».



Κωστής Παλαμάς


Drop Down MenusCSS Drop Down MenuPure CSS Dropdown Menu

Παρασκευή 13 Μαΐου 2022

ΟΣΙΟΣ ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ ΤΗΣ ΟΠΤΙΝΑ (11ο ΜΕΡΟΣ)

 




Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου της Ι. Μ. Παρακλήτου: <<Όσιος Αμβρόσιος της Όπτινα>>, έκδοση ογδόη, σελ. 155-159, Ωρωπός Αττικής 2004.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένων
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Η λέξις "στάρετς", που ερμηνεύεται "γέροντας", αναφέρεται σε χαρισματούχους άνδρες του ρώσικου μοναχισμού. Πρόκειται για τους ιερομονάχους εκείνους, οι οποίοι με αυστηρή μοναχική άσκησι ανέβηκαν σε ύψη αρετής και κατέκτησαν πλούσια την χάρι, την σοφία και την δύναμι του Αγίου Πνεύματος,
για να αναλάβουν εν συνεχεία το έργο του πνευματικού πατρός και καθοδηγητού.
Τον περασμένο αιώνα η Ρωσική Εκκλησία παρουσίασε εκλεκτούς και δυναμικούς στάρετς. Ήταν για να ενισχυθή η φλόγα της πίστεως και να αντέξη στην επερχόμενη δοκιμασία. Ανάμεσά τους σπουδαία θέσι κατέχει ο περίφημος στάρετς Αμβρόσιος της Όπτινα, ο "μέγας φωστήρ της Ρωσίας", όπως χαρακτηρίσθηκε, ο οποίος ανακηρύχθηκε επίσημα άγιος τον Ιούνιο του 1988 από την Ιερά Τοπική Σύνοδο της Εκκλησίας της Ρωσίας.
Η παρουσίασις στο ελληνικό κοινό της μεγάλης αυτής οσιακής μορφής αποτελεί μια συμβολή στην προσπάθεια ν' αποκαλυφθούν τα περίλαμπρα αστέρια που κρύβει ο ουράνιος θόλος της Ορθοδοξίας. Έτσι θα μπορή ο αναγνώστης να θαυμάση το φως, την λάμψι, την δόξα και την ωραιότητα που περιέχει η Εκκλησία του.
Μαζί με την μορφή του βιογραφούμένου οσίου προβάλλονται στο παρόν βιβλίο και άλλες ιερές μορφές -εκλεκτά άνθη από τον οσιακό κήπο της Όπτινα- όπως του στάρετς Λέοντος, του στάρετς Μακαρίου, του ηγουμένου Μωϋσή, του ερημίτου Ελισσαίου κ.ά. Όλοι τους -σύγχρονοι του οσίου Αμβροσίου- ήσαν θεοφόροι Πατέρες,
"άνδρες πλούσιοι, κεχορηγημένοι ισχύϊ" (Σ. Σειράχ μδ' 6). [...]
(Από τον πρόλογο της έκδοσης)








Τα λόγια της Χάριτος


Όταν ο στάρετς απευθυνόταν στα πλήθη των Χριστιανών που σαν διψασμένα ελάφια ζητούσαν να ξεδιψάσουν κοντά του, άφηνε να βγαίνουν από το στόμα του τα ρείθρα της ουρανίου σοφίας. <<Πάτερ, πώς πρέπει να ζούμε; Πώς θα επιτύχουμε την σωτηρία μας>>; ερωτούσε ο λαός.


Κι εκείνος σαν τον Βαπτιστή Ιωάννη απαντούσε: <<Να ζούμε χωρίς να απελπιζώμεθα, χωρίς να κατακρίνουμε, χωρίς να πικραίνουμε κανέναν και όλους να τους τιμούμε>>. <<Πάτερ>>, έλεγε κάποιος, <<είναι δυνατόν να ζούμε μέσα στον κόσμο και να σωθούμε>>; <<Βεβαίως, μπορούμε>>, απαντούσε, <<εάν δεν ζούμε με το τραλαλά, αλλά με την ησυχία και την ταπείνωσι>>.


Άλλες φορές η απάντησις στις ερωτήσεις αυτού του είδους ήταν: <<Πρέπει να ζούμε με ευθύτητα, χωρίς υποκρισίες και φαρισαϊσμούς>>. <<Να ομοιάζη η πορεία της ζωής μας με την πορεία της ρόδας. Στην ρόδα ένα σημείο εγγίζει στην γη και το υπόλοιπο μέρος της βρίσκεται ανυψωμένο. Έτσι ας συμβαίνη και στην ζωή μας, και όχι να βυθιζώμεθα ολοσχερώς στα γήϊνα>>.


Πρέπει να θεωρούμε τον εαυτό μας χειρότερον απ' όλους>>. Ιδιαίτερα επέμενε στην απόκτησι ταπεινού φρονήματος. Σαν βοσκός λογικών προβάτων που ήταν, έψαλλε συχνά με την ποιμενική του φλογέρα τα εγκώμια της ταπεινοφροσύνης. Με παροιμίες, με πατερικά ρητά, με διαφόρων ειδών ιστορίες, με τρόπο ήπιο, με ύφος ελεγκτικό, <<πολυμερώς και πολυτρόπως>> ωδηγούσε το ποίμνιό του στον δρόμο της ταπεινώσεως. 


-Χωρίς την ταπείνωση, έλεγε, δεν σώζεται ο άνθρωπος. Αν πιστεύουμε πως από δική μας αξία σωζόμεθα, έχουμε απατηθή. Θα σας αναφέρω ένα διδακτικό περιστατικό.


Μία επιφανής αρχόντισσα, αρκετά ευσεβής, αλλά και όχι αρκετά ταπεινή, καθώς κοιμόταν είδε ένα συγκλονιστικό όνειρο: Πάνω σε ένδοξο θρόνο ο δίκαιος Κριτής! Και απέναντί του πλήθη λαού, μεταξύ των οποίων και η ιδία. Ο Χριστός ετοιμαζόταν να καλέση πλησίον του τους εκλεκτούς.


Εκείνη που βασιζόταν στις αρετές της και στις καλωσύνες της περίμενε μεγάλες τιμές, αλλά έπεσε έξω στην πρόβλεψί της. Κάποια ταπεινή χωριατοπούλα εκρίθη άξια για την πρώτη θέσι. Δεύτερος ήταν ένας φτωχός χωρικός που φορούσε μάλιστα και τσαρούχια. Ακολούθησαν στην σειρά πλήθη απλοϊκών ανθρώπων.


Σε μια στιγμή ο Κύριος έπαυσε να προσκαλή άλλους. Εκείνη πάνω στην απελπισία της αποφάσισε να τον πλησιάση και να του υπενθυμίση τα καλά έργα που είχε κάνει. Ο Χριστός όμως απέστρεψε εντελώς το πρόσωπό του απ' αυτήν. Εξουθενωμένη πλέον, <<κάλαμος συντετριμμένος>>, έπεσε στο έδαφος, έκλαψε και ανεγνώρισε ταπεινά πως πράγματι δεν της άξιζε η ουράνιος βασιλεία.


Να, αγαπητοί μου -εδώ δυνάμωσε την φωνή του ο στάρετς- το ταπεινό φρόνημα! Έτσι πρέπει να σκεπτώμεθα όλοι. Όταν ξύπνησε από το όνειρο η αρχόντισσα, δεν τόλμησε πια να φιλοξενήση υπερήφανες ιδέες στην ψυχή της. Της έδωσε ο Θεός με το όνειρο αυτό ένα αξέχαστο μάθημα. -Μα, πάτερ, ερώτησε κάποιος, τόσο πολύ επικίνδυνη είναι η υπερηφάνεια;


-Παιδί μου, του απάντησε, φρόντισε να περιτυλίξης τον εαυτό σου με την ταπείνωσι, και τότε δεν έχεις να φοβηθής τίποτε, έστω και αν ο ουρανός πέση επάνω στην γη. Τα λόγια αυτά του στάρετς μας δείχνουν πόσο καλά κατείχε τα πατερικά κείμενα. Να τί γράφει σχετικώς ο Αββάς Ισαάκ: <<Εάν κολληθή ο ουρανός τη γη, ο ταπεινόφρων ου θροείται>> (Λόγος 81ος).


Ο ποιμενικός του αυλός απέδιδε πιστά τις μελωδίες των μεγάλων διδασκάλων της Εκκλησίας. Την ώρα που έδινε την κοινή ευλογία στα πλήθη συνήθιζε πάντοτε να τους προσφέρη κάποια σύντομη και επιγραμματική διδασκαλία. <<Ο Θεός>>, είπε κάποτε, <<στέλνει το έλεός του μόνο στους ταπεινούς>>.


<<Η ταπείνωσις>>, ανέφερε σε άλλη περίπτωσι, <<τοποθετεί τον άνθρωπο εμπρός στην πύλη της ουρανίου βασιλείας>>. Εμφορούμενος από προφητικό πνεύμα ο στάρετς ετόνιζε όπως οι προφήτες της Βίβλου, ότι ο Θεός κατευθύνει την πορεία της ζωής μας βάσει απαρασαλεύτων ηθικών νόμων.


Εδίδασκε πως στον αμαρτωλό άνθρωπο είναι αναπόφευκτη η συντριβή. Και αν αυτός δεν αγκαλιάση μόνος του την συντριβή και την ταπείνωσι, θα τον ταπεινώσουν οι περιστάσεις, πράγμα πολύ αναγκαίο και πολύ ωφέλιμο για την ψυχή του. Υπεγράμμιζε ακόμη ότι η άνεσις, η ευημερία και οι επιτυχίες σπρώχνουν την ψυχή στην υπερηφάνεια, και γι' αυτό η αγάπη του Θεού παραχωρεί τις διάφορες δοκιμασίες και θλίψεις.


-Παρατηρήστε την μηλολόνθη (είδος κανθάρου), τους έλεγε. Όταν είναι ζεστός ο καιρός και λάμπη ο ήλιος, τρέχει παντού, βομβίζει, υπερηφανεύεται. Όλα τα δάση και τα λειβάδια είναι δικά της. Όταν όμως κρυφθή ο ήλιος και φυσήξη παγωμένος άνεμος, ξεχνά τα υπερήφανα ταξείδια της, τρυπώνει μέσα στα φύλλα και ούτε καν ακούγεται.


Έτσι συμβαίνει και με τους ανθρώπους. Η λάμψις της ευτυχίας φέρνει την έπαρσι. Η παγωνιά όμως των συμφορών οδηγεί στην ταπείνωσι. Όχι μόνο με ωραίες παραβολικές εικόνες, αλλά και με ευχάριστα ανέκδοτα εμπέδωνε ο στάρετς στον λαό τις υψηλές αυτές αλήθειες.


-Θα γινόταν σ' ένα σπίτι επίσημο γεύμα. Ένας από τους υπηρέτες του οικοδεσπότη πήγε να ειδοποιήση κάποιον προσκεκλημένο, ο οποίος τύχαινε να έχη υψηλή ιδέα για τον εαυτό του. Μόλις είδε τον υπηρέτη, του λέει: <<Εσένα έστειλε ο κύριός σου για να με προσκαλέση; Δεν υπήρχε κανένα σπουδαιότερο πρόσωπο;


<<Στους σπουδαίους>>, αποκρίθηκε εκείνος, <<ο κύριός μου έστειλε τους σπουδαίους>>. Στην αφεντιά σου όμως έστειλε εμένα>>. Έτσι πήρε ένα καλό μάθημα ο υπερήφανος και αγέρωχος εκείνος άνθρωπος. Αυτός βέβαια ήθελε πάντοτε να εξυψώνη τον εαυτό του' έρχονταν όμως οι περιστάσεις που τον εταπείνωναν.



Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου της Ι. Μ. Παρακλήτου:
<<Όσιος Αμβρόσιος της Όπτινα>>,
έκδοση ογδόη, σελ. 155-159, Ωρωπός Αττικής 2004.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Print Friendly and PDF