«Γλῶσσαί ποτε συνεχύθησαν, διά τήν τόλμαν τῆς πυργοποιΐας·
γλῶσσαι δέ νῦν ἐσοφίσθησαν, διά τήν δόξαν τῆς θεογνωσίας.
Ἐκεῖ κατεδίκασε Θεός τούς ἀσεβεῖς τῷ πταίσματι·
ἐνταῦθα ἐφώτισε Χριστός τούς ἁλιεῖς τῷ Πνεύματι.
Τότε κατειργάσθη ἡ ἀφωνία πρός τιμωρίαν·
ἄρτι καινουργεῖται ἡ συμφωνία, πρός σωτηρίαν τῶν ψυχῶν ἡμῶν».
Κάποτε οι γλώσσες έπαθαν σύγχυση λόγω του τολμήματος της κατασκευής του Πύργου (της Βαβέλ).
Τώρα όμως οι γλώσσες απέκτησαν σοφία,
επειδή ήρθε το άκτιστο φως της θεογνωσίας.
Εκεί ο Θεός καταδίκασε τους ασεβείς με την αμαρτία.
Εδώ φώτισε ο Χριστός τους ψαράδες με το άγιο Πνεύμα.
Τότε πραγματοποιήθηκε η αφωνία για τιμωρία·
τώρα παρουσιάζεται ως κάτι νέο η ομοφωνία, για τη σωτηρία των ψυχών μας.
Σαράντα ημέρες μετά το Πάσχα η Εκκλησία μας γιορτάζει την Ανάληψη του Κυρίου στους ουρανούς. Με την Ανάληψη, επισφραγίζεται το λυτρωτικό έργο του Χριστού και κλείνει ο κύκλος της επίγειας δράσης του. Οι απόστολοι, οι άλλοι μαθητές, οι γυναίκες που υπηρέτησαν τον Κύριο και ανάμεσά τους πρώτη η Υπεραγία Θεοτόκος –όλοι τους περί τα 120 πρόσωπα– που την παρακολούθησαν είναι η αρχική «κοινωνία των πιστών», η πρώτη Εκκλησία.
Αυτοί θα συνέχιζαν το έργο του Χριστού και θα καλούσαν τους πιστούς στην πρόγευση της Βασιλείας του Θεού. Δέκα ημέρες αργότερα, οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος μας εισάγουν σε ένα γεγονός, που αποτελεί το θεμέλιο της ζωής της Εκκλησίας.
Με την «κάθοδο» του Αγίου Πνεύματος πραγματοποιήθηκε η υπόσχεση που έδωσε ο Χριστός στους αποστόλους κατά το Μυστικό Δείπνο, λέγοντάς τους: «Κι εγώ θα παρακαλέσω τον Πατέρα να σας δώσει άλλον Παράκλητο, το Πνεύμα της αληθείας, ώστε να είναι για πάντα μαζί σας...
Το Πνεύμα αυτό δεν μπορεί να το δεχτεί ο κόσμος, γιατί ούτε το διακρίνει ούτε το γνωρίζει· εσείς το γνωρίζετε, γιατί μένει κοντά σας και θα υπάρχει μέσα σας. Δε θα σας αφήσω μόνους και ορφανούς· θα ξανάρθω κοντά σας... Αλλά το Πνεύμα το Άγιο, ο Παράκλητος, που θα στείλει ο Πατέρας στο όνομά μου, εκείνος θα σας διδάξει τα πάντα και θα φέρει στη μνήμη σας όλα όσα σας έχω πει εγώ» (Ιωάν. 14, 15-18, 26).
Κατά την Πεντηκοστή, επανέρχεται ο Χριστός, μετά την Ανάληψή του, «ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι», για να ζει μέσα στους πιστούς και στον κόσμο, ως το τέλος της ιστορίας (Ματθ. 28, 20). Αυτό σήμαινε ο λόγος του Χριστού κατά το Μυστικό Δείπνο: «μικρόν καί οὐ θεωρεῖτέ με, καί πάλιν μικρόν καί ὄψεσθέ με» (λίγο χρόνο ακόμη και δε θα με βλέπετε, και πάλι λίγο χρόνο και θα με δείτε) (Ιωάν. 16,16).
Το Άγιο Πνεύμα θα είναι ο νέος Παράκλητος, που θα παραμείνει στην Εκκλησία και θα την εμπνέει με τη χάρη του. Ο Χριστός θα ζει μεταξύ των πιστών «ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι», με έναν άλλο τρόπο, διαφορετικό από πριν. Έτσι, εκπληρώνεται και η ελπίδα των μαθητών, όπως λέει το τροπάριο που ακολουθεί. Η Πεντηκοστή είναι η εκπλήρωση του σκοπού της δημιουργίας.
Την ημέρα της Πεντηκοστής έχουμε την ίδρυση της Εκκλησίας. Μετά το γεγονός αυτό οι απόστολοι μιλούν στον κόσμο για το Χριστό και την Ανάστασή του και βαπτίζονται οι πρώτοι πιστοί. Ο φωτισμός των μαθητών έγινε αρχή του φωτισμού όλης της οικουμένης. Το Άγιο Πνεύμα δίνει στους αποστόλους την αληθινή σοφία και το χάρισμα να κηρύξουν σε όλο τον κόσμο.
Έτσι, η σύγχυση της Βαβέλ, με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, γίνεται «συμφωνία» και ενότητα μέσα στην Εκκλησία, όπως τονίζει το κοντάκιο της εορτής. Το γεγονός της Πεντηκοστής είναι μία ακόμη φανέρωση του μυστηρίου του Θεού, που είναι τρισυπόστατος. Ο Θεός είναι μια ουσία, αλλά τρία θεία Πρόσωπα. Τα τρία Πρόσωπα είναι μεταξύ τους «ὁμοούσια», έχουν «ὁμοῦ» (από κοινού) τη μία θεία ουσία. Είναι ίσα, ομότιμα και ισότιμα. Κάθε θείο Πρόσωπο είναι ολόκληρος και τέλειος Θεός. Ο Υιός «γεννᾶται» αιώνια από τον Πατέρα. Το «Πνεύμα» «ἐκπορεύεται» από τον Πατέρα.
Ο Πατέρας είναι η αιώνια «πηγή» των δύο άλλων Προσώπων. Γι’ αυτό η Αγία Τριάδα είναι το μυστήριο των μυστηρίων. Μόνο στη θέωση προσεγγίζεται βιωματικά. Η αιώνια κοινωνία του Τριαδικού Θεού είναι το θεμέλιο της εκκλησιαστικής κοινωνίας, ως κοινωνίας αγίων.
Όλοι οι άνθρωποι είμαστε «ομοούσιοι» μεταξύ μας (έχουμε την ίδια ουσία). Καλούμαστε όμως να γίνουμε και ισότιμοι και ίσοι, σε μια κοινωνία αληθινής αδελφοσύνης, χωρίς ταξικές διαφορές. Όλες οι διαφορές στην ανθρώπινη κοινωνία είναι καρπός της αμαρτίας μας και προέρχονται από 1. Τρεις υποστάσεις, δηλαδή τρία πρόσωπα (υπόσταση = πρόσωπο). Α΄ την έλλειψη της αγαπητικής σχέσης μεταξύ των ανθρώπων.
Η Πεντηκοστή μας καλεί σε ενότητα, που στηρίζεται στην «ἐν Χριστῷ» ισότητά μας. Μια τέτοια όμως κοινωνία απαιτεί πολύ αγώνα από τους πιστούς και προϋποθέτει τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. γ) Άγιο Πνεύμα και λατρεία Μέσα από τη λατρεία, η χάρη του Αγίου Πνεύματος μεταδίδεται σ’ όλη την κτίση.
Τα υλικά στοιχεία (ψωμί, κρασί, νερό, καρποί, χρόνος, τόπος κ.λπ.) προσφέρονται στον Τριαδικό Θεό, για να αγιαστούν και να ενταχθούν στη «βασιλεία» του. Αυτό γίνεται με τα μυστήρια και τις αγιαστικές πράξεις της λατρείας μας. Τα μυστήρια αγιάζουν την ύλη και τη μεταβάλλουν σε φορέα της άκτιστης χάρης. Προσφέρουμε «ἄρτον καί οἶνον» στη Θεία Ευχαριστία και κοινωνούμε Χριστό και σωτηρία.
Το λάδι στο μυστήριο του Ευχελαίου και το νερό του Βαπτίσματος αποτελούν τα μεταμορφωμένα στοιχεία της «καινής κτίσης». Ακόμη και το λιβάνι που προσφέρουμε συμβολίζει την «πνευματική ευωδία» που πρέπει να αναδίδει η ζωή του χριστιανού,
όχι διότι το έχει ανάγκη ο Θεός, αλλά επειδή αποτελεί για μας μια πράξη που δηλώνει αυτή μας τη θέληση, ώστε να μας στείλει «την χάριν τοῦ Παναγίου Πνεύματος». Κάθε στιγμή της ζωής μας, αγιάζεται μέσα στη λατρεία με ειδικές ακολουθίες (προσευχές και λειτουργικές πράξεις).
δ) Εκκλησία και θεία χάρη.
Η Εκκλησία, ως Ορθοδοξία, ζει στη θεία χάρη και τη μεταδίδει συνεχώς στον κόσμο.
Ο ορθόδοξος πιστός μαθαίνει να ζητεί συνεχώς με την άσκηση,
την προσευχή και τη λατρεία, το Άγιο Πνεύμα,
διότι δεν μπορεί κανείς να δεχτεί το Χριστό ως σωτήρα χωρίς τη χάρη του Αγίου Πνεύματος (Α΄ Κορ. 12,3).
Η Εκκλησία είναι χώρος αναγέννησης και θεραπείας.
Ο πιστός στην πορεία της ζωής του, στον αγώνα του,
οσάκις τραυματιστεί από την αμαρτία μπορεί να καταφύγει σ’ αυτήν,
γιατί κατά τον ιερό Χρυσόστομο, είναι «ἰατρεῖον πνευματικόν» (πνευματικό νοσοκομείο).
Οι άγιοι θαυματουργούν, διότι είναι κατοικητήρια της άκτιστης χάρης.
Και κάθε πιστός καλείται με τη χάρη του Τριαδικού Θεού να γίνει άγιος,
ώστε η ανθρώπινη κοινωνία να γίνει κοινωνία αγίων!
Εκ του βιβλίου των Θρησκευτικών της Α΄Λυκείου.
Επιμέλεια κειμένου, παρουσίαση ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου