Ι. Μ. ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ: ΟΣΙΟΣ ΣΕΡΓΙΟΣ ΤΟΥ ΡΑΝΤΟΝΕΖ (ΜΕΡΟΣ 7ον)

Σπάνια εκκλησιαστική μορφή επηρέασε τόσο βαθιά την ζωή του έθνους στο οποίο ανήκε, όσο ο όσιος Σέργιος την ιστορική πορεία της απέραντης Ρωσίας.
Θεμελιωτής του ρωσικού μοναχισμού υπήρξε ο όσιος Αντώνιος (983 - 1073), εσφιγμενίτης μοναχός, που μετέφερε την φλόγα του αγιορειτικού ασκητισμού σε ερημικές περιοχές του Κιέβου και ίδρυσε γύρω στο 1050 μαζί με τους μαθητές του οσίους Νίκωνα και Θεοδόσιο την περίφημη λαύρα των σπηλαίων (Κιεβοπετσέρσκαγια Λαύρα)
Η πρώτη αυτή μεγάλη άνθησις της μοναχικής ζωής στην Ρωσία δοκιμάσθηκε σκληρά από την λαίλαπα των ταταρικών επιδρομών. Οι Τάταροι, όπου περνούσαν, επέφεραν τρομακτική ερήμωσι του πληθυσμού. Στόχος τους δεν ήταν μόνον η στρατιωτική συντριβή και η πολιτική υποδούλωσις του αντιπάλου, αλλά η ολοκληρωτική καταστροφή του. [...]
(Από τον πρόλογο της έκδοσης)
Συνεχείς αναρτήσεις εκ του βιβλίου της Ι. Μ. Παρακλήτου, Μήλεσι Αττικής: <<Όσιος Σέργιος του Ραντονέζ>>, Δεκέμβριος 2006.
Εκ του ιστοτόπου <<nektarios.gr>>. Επιμέλεια, παρουσίαση ημετέρα.

Η. Ἐμψυχωτὴς τοῦ ἔθνους

Ἡ Ῥωσσικὴ γῆ περισσότερο ἀπὸ 150 χρόνια στέναζε κάτω ἀπὸ ἕναν βαρὺ ζυγό. Περισσότερο ἀπὸ 150 χρόνια πέρασαν ἀπὸ τότε ποὺ τὴν εἶχαν κατακτήσει οἱ Τάταροι. Ἦταν βαρύς, καὶ ταπεινωτικός, ὁ ζυγὸς αὐτῶν τῶν τρομερῶν κατακτητῶν.

Κάθε τόσο πολυάριθμα στίφη τους ἔκαναν ἐπιδρομὲς σὲ ὁλόκληρες ἐπαρχίες. Τὶς ἐπιδρομὲς αὐτὲς τὶς συνόδευαν φοβερὲς καταστροφές, σφαγὴ τοῦ πληθυσμοῦ, κατεδαφίσεις ἐκκλησιῶν, αἰχμαλωσίες, ἀπαιτήσεις μεγάλων λύτρων... Ὅλα αὐτὰ τὰ δεινά, κατατυραννοῦσαν τὴν Ῥωσσία.

Οἱ φόρου ὑποτελεῖς πρίγκηπες, σὰν διοικητὲς τῶν διαφόρων περιοχῶν, συχνὰ ἔπρεπε νὰ ὑποκλίνονται στοὺς τυράννους, καὶ νὰ ὑπομένουν διάφορες ταπεινώσεις. Ἀλλὰ καὶ μεταξύ τους ὑπῆρχαν διαφωνίες καὶ διαμάχες, πρᾶγμα ποὺ τοὺς ἐμπόδιζε νὰ ἑνωθοῦν καὶ νὰ ἀποτινάξουν τὸν ζυγὸ τῆς ὑποταγῆς στοὺς ἀλλοπίστους.

Ἰδιαίτερα τὴν περίοδο αὐτήν, κατὰ θεία παραχώρηση γιὰ τὶς ἁμαρτίες τοῦ λαοῦ, ἕνας ἀπὸ τοὺς χαγάνους τῶν Ταρτάρων, ὁ Μαμάης, ξεσηκώθηκε ἐναντίον τῆς Ῥωσσίας, μὲ ὅλα τὰ ἀναρίθμητα στρατεύματά του. Ὁ ὑπερήφανος Μαμάης ἤθελε νὰ ἐξαφανίσῃ καὶ τὴν ὀρθόδοξη πίστη. Μέσα σὲ ἕνα παραλήρημα οἰήσεως ἔλεγε στοὺς μεγιστᾶνές του:

-Θα κυριεύσω τὴν ρωσικὴ γῆ. Θὰ ἐξολοθρεύσω ὅλους τοὺς Ῥώσσους πρίγκηπες. Θὰ ἐξαφανίσω τὴν χριστιανικὴ ἐκκλησία. Μάταια ὁ εὐσεβῆς μεγάλος πρίγκηπας Δημήτριος Ἰωάννοβιτς προσπαθοῦσε με τὰ δῶρα καὶ τὴν ἔκφραση τῆς ὑποταγῆς του νὰ μετριάσῃ τὴν μανία τῶν Ταρτάρων.

Ὁ χάγανος μὲ τίποτε δὲν ἄλλαζε γνώμη καὶ τὸ ἀπέραντο σμῆνος τῶν ἐχθρῶν σὰν ἕνα ἀπειλητικὸ σύννεφο πλησίαζε πρὸς τὰ σύνορα τῆς Ῥωσσίας. Ὁ μεγάλος πρίγκηπας Δημήτριος ἄρχισε καὶ αὐτὸς νὰ ἑτοιμάζεται γιὰ τὸν πόλεμο, ἀλλὰ προτοῦ ξεκινήσῃ πῆγε πρῶτα στὸ μοναστήρι τῆς Ἁγίας Τριάδος γιὰ νὰ προσκυνήσῃ τὸν Κύριο καὶ νὰ πάρει τὴν εὐλογία τοῦ Ἁγίου ἡγουμένου Σεργίου. Ἀφοῦ προσευχήθηκε θερμά, μπροστὰ στὴν εἰκόνα τῆς Ἁγίας Τριάδος, ὁ Δημήτριος εἶπε στὸν Ὅσιο:

-Γνωρίζεις πάτερ, τὶ μεγάλη συμφορά, ἀπειλεῖ ὅλους τοὺς ορθοδόξους. Ὁ ἄθεος χάγανος Μαμάης κίνησε ὅλα τὰ στρατεύματά του καὶ ἔρχονται στὴν προγονική μας γῆ γιὰ νὰ καταστρέψουν τὶς ἅγιες ἐκκλησίες καὶ νὰ ἐξολοθρεύσουν τὸν ρωσσικὸ λαό. Προσευχήσου, πάτερ, νὰ μᾶς λυτρώσῃ ὁ Θεός, ἀπὸ αὐτὴ τὴν μεγάλη συμφορά.

Ὁ Ὅσιος ἄρχισε νὰ ἐνθαρρύνει τὸν πρίγκηπα: -Ὁ Θεός, σὲ σένα ἀναθέτει νὰ ἐνδιαφερθεῖς γιὰ τὸ ἔθνος καὶ νὰ πολεμήσεις ἐναντίον τῶν ἀλλοπίστων ἐχθρῶν. Μὴ διστάσεις νὰ περάσεις τὸν ποταμὸ Ντόν, καὶ νὰ συντρίψεις τοὺς ἀντιπάλους στὴν πεδιάδα ποὺ ἁπλώνεται ἐκεῖ.

Τὸν προσκάλεσε ἔπειτα νὰ παρακολουθήσῃ τὴν Θεία Λειτουργία καὶ νὰ παρακαθίσῃ στὴν μοναστικὴ τράπεζα, ἂν καὶ ὁ μεγάλος πρίγκηπας βιαζόταν νὰ ἐπιστρέψει στὰ στρατεύματά του. Ὁ Ὅσιος δὲν ἔπαυε νὰ τὸν ἐνισχύει:

-Ὁ Κύριος θὰ εἶναι βοηθός σου. Δὲν ἔφθασε γιὰ σένα ὁ καιρὸς ἑνὸς ἐνδόξου θανάτου, γιὰ πολλοὺς ὅμως ἀνδρείους συναγωνιστές σου ἑτοιμάσθηκαν μαρτυρικοὶ στέφανοι. Ὁ ἐχθρὸς θὰ ἡττηθῆ, θὰ καταστραφεῖ τελείως, ἐνῶ ἐσὺ θὰ γνωρίσεις τὸ ἔλεος, τὴν βοήθεια καὶ τὴν δόξα τοῦ Θεοῦ. Ἂς ἔχεις ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη στὸν Κύριο καὶ στὴν Ὑπεραγία Θεοτόκο.

Προχώρα χωρὶς κανένα φόβο. Μὲ τὴν θεία ἐνίσχυση θὰ νικήσεις τοὺς ἐχθρούς. Οἱ προφητεῖες τοῦ Ὁσίου συγκίνησαν καὶ ἐμψύχωσαν τὸν ὑπερασπιστὴ τῆς ρωσικῆς γῆς. Τὸν ράντισε μὲ ἁγιασμό, τὸν σταύρωσε μὲ τὸν τίμιο σταυρό, καὶ τὸν κατευόδωσε.

Ὁ μεγάλος πρίγκηπας τοῦ ζήτησε σὰν συνοδοὺς στὴν μάχη δύο μοναχούς, τὸν π. Ἀλέξανδρο Περεσβέτ, καὶ τὸν π. Ἀνδρέα Ὀσλιάμπα, οἱ ὁποῖοι πρὶν γίνου μοναχοί, ἦταν στρατιωτικοί, δοκιμασμένοι σὲ σκληρὲς πολεμικὲς ἐπιχειρήσεις.

Ὁ στάρετς ἀμέσως ἐξεπλήρωσε τὴν ἐπιθυμία τοῦ Δημητρίου Ἰωάννοβιτς. Ἔδωσε ἐντολὴ νὰ φορέσουν στοὺς δύο μοναχούς, τὸ σχῆμα μὲ τὴν παράσταση τοῦ Σταυροῦ καὶ τοὺς εἶπε: -

Παιδιά μου, ἂς εἶναι αὐτὸ τὸ σχῆμα γιὰ σᾶς, ὅπλο ἀκαταμάχητο, ἀντὶ γιὰ πολεμικὴ περικεφαλαία καὶ ἀσπίδα. Ὁ πρίγκηπας ὑποσχέθηκε: -Ἐὰν ὁ Κύριος μὲ βοηθήσῃ νὰ νικήσω τοὺς ἐχθρούς, θὰ θεμελιώσω μοναστήρι στὸ ὄνομα τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου.

Στὶς 7 Σεπτεμβρίου τὰ ἑνωμένα στρατεύματα τῶν ρώσων πριγκήπων κάτω ἀπὸ τὴν ἀρχιστρατηγία τοῦ μεγάλου πρίγκηπα Δημητρίου πέρασαν τὸν ποταμὸ Ντόν, καὶ ἀναπτύχθηκαν στὴν πεδιάδα Κουλίκοβο, γιὰ νὰ ἀντιμετωπίσουν τὸν φοβερὸ ἀντίπαλο, ἐκεῖ ποὺ τοὺς ὑπέδειξε ὁ Ὅσιος.

Τὸ πρωὶ τῆς 8ης Σεπτεμβρίου, γιορτὴ τοῦ Γενεσίου τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἑτοιμάζονται γιὰ τὴν ἱστορικὴ σύγκρουση. Πρὶν ἀρχίσῃ ἡ μάχη, ὁ Ὅσιος Σέργιος ἐνισχύει γιὰ ἀκόμη μία φορὰ τὸν ἀνδρεῖο πρίγκηπα.

Τοῦ στέλνει μὲ τὸν μοναχὸ Νεκτάριο καὶ δύο ἄλλους ἀδελφούς, τὴν εὐλογία τῆς Ἁγίας Τριάδος, πρόσφορα ἀπὸ τὴν Θεία Λειτουργία καὶ μία ἐπιστολή, στὴν ὁποία τὸν παρηγορεῖ, τὸν συμβουλεύει νὰ ἐλπίζει στὴν βοήθεια τοῦ Κυρίου καὶ τὸ πιὸ σημαντικό, τοῦ προφητεύει κατηγορηματικά, τὴν νίκη.

Ἡ εἴδησις γιὰ τὴν νέα αὐτὴ ἐπέμβαση τοῦ ξακουστοῦ ἡγουμένου ἀστραπιαῖα διαδόθηκε ἀπὸ σύνταγμα σὲ σύνταγμα, ἀπὸ λόχο σὲ λόχο, καὶ ἐμψύχωσε τοὺς στρατιῶτες καὶ τοὺς ἀξιωματικούς. Ἐλπίζοντας ὅλοι στὶς προσευχὲς τοῦ Ὁσίου ἄφοβα βαδίζουν στὴν μάχη, ἕτοιμοι νὰ πεθάνουν γιὰ τὴν ὀρθόδοξη πίστη καὶ τὴν πατρικὴ γῆ.

Οἱ στρατιὲς τῶν Ταρτάρων ἄρχισαν νὰ ἐμφανίζονται καὶ ἀνάμεσα στα ἀναρίθμητα πληθη τους ξεχώριζε ἕνας πανύψηλος γίγαντας, ὁ Τελεμπέυ. Σὰν τὸν ἀρχαῖο Γολιάθ, ὁ Τελεμπέυ, φώναζε και προκαλοῦσε ὁποιοδήποτε ρώσσο νὰ μονομαχήσῃ μαζί του. Ποιός ὅμως θὰ τολμοῦσε. Φοβερὴ ἦταν ἡ μορφὴ τοῦ πανίσχυρου γίγαντα.

Κάποιος ὅμως ἀπὸ τὸ ρωσσικὸ στράτευμα τόλμησε! Ἦταν ὁ ταπεινὸς μοναχὸς τοῦ Ἁγίου Σεργίου, ὁ π. Ἀλέξανδρος Περεσβέτ. Ζήτησε νοερά, εὐλογία ἀπὸ τὸν πνευματικό του πατέρα, καθὼς καὶ ἀπὸ τὸν παράδελφό τοῦ π. Ἀνδρέα Ὀσλιάμπα καθὼς καὶ τὴν ἄδεια ἀπὸ τὸν μεγάλο πρίγκηπα.

Ὡπλισμένος μὲ θερμὸ ζῆλο ὁ ἡρωϊκὸς αὐτὸς ὑπερασπιστὴς τῆς πίστεως καὶ τῆς πατρίδος ὥρμησε ἀκάθεκτος κατὰ τοῦ ὑπερήφανου ἀντιπάλου. Ἡ σύγκρουσις ὑπῆρξε τρομακτική. Ἡ θυελλώδης ὅμως ἐπίθεσις τοῦ μοναχοῦ ἔκαμψε τὴν φοβερὰ δύναμη τοῦ γίγαντα καὶ σὲ λίγο ἔπεσαν καὶ οἱ δυο νεκροί.

Τότε ἄρχισε ἡ πολυαίμακτη μάχη. Ἔγινε σφαγὴ πρωτοφανὴς γιὰ τὴν ρωσσικὴ ἱστορία. Ῥῶσοι καὶ Τάταροι πολεμοῦσαν μὲ τὰ δόρατα, μὲ τὰ ρόπαλα, μὲ τὰ μαχαίρια, μὲ τὰ σπαθιά. Ἔπνιγαν ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὰ ἴδια τους τὰ χέρια. Πέθαιναν λιωμένοι ἀπὸ τὰ πέταλα τῶν ἀλόγων. Ἡ σκόνη καὶ τὰ ἀμέτρητα βέλη ἔκρυβαν τὸν ἥλιο.

Τὸ αἷμα ἀνθρώπων καὶ ζώων κυλοῦσε σὰν ποτάμι σὲ μῆκος χιλιομέτρων. Ἔπεσαν ἡρωϊκὰ τὴν μέρα ἐκείνη πλήθη ρωμαλέων ρώσσων στρατιωτῶν. Οἱ ἐχθροὶ ὅμως ἔπαθαν πανωλεθρία. Ἔτρεχαν ντροπιασμένοι γιὰ νὰ σωθοῦν ἀφήνοντας πίσω τους τὸ πεδίο τῆς μάχης κατάσπαρτο ἀπὸ πτώματα ὁμοεθνῶν τους.

Ὁ ἴδιος ὁ ἀρχηγός του Μαμάης μόλις κατάφερε νὰ γλυτώσει. Σὲ ὅλο τὸ διάστημα τῆς ἄγριας πάλης, ὁ Ὅσιος Σέργιος εἶχε συγκεντρώσει ὅλους τοὺς ἀδελφούς, καὶ προσευχόταν θερμά, νὰ χαρίσῃ ὁ Κύριος τὴν νίκη στὸ ρωσσικὸ ὀρθόδοξο στράτευμα.

Μὲ τὸ διορατικό του χάρισμα ἔβλεπε σὰν νὰ συνέβαιναν μπροστά του ὅλα τὰ περιστατικὰ τῆς μάχης. Πληροφοροῦσε τοὺς ἀδελφοὺς γιὰ τὴν ἐξέλιξή της καὶ ἀνέφερε λεπτομέρειες γεγονότων ποὺ ἐλάμβαναν χώρα σὲ μεγάλη ἀπόσταση. Ἀνήγγειλε στὴν ἀδελφότητα τὴν τελικὴ νίκη καὶ τὰ ὀνόματα ὁρισμένων πεσόντων, γιὰ τοὺς ὁποίους προσευχήθηκε.

Ὁ Κύριος ὅλα τὰ ἀπεκάλυπτε στὸν δοῦλό Του. Ὁ μεγάλος πρίγκηπας Δημήτριος Ἰωάννοβιτς, ποὺ ἔλαβε τὴν προσωνυμία Ντονσκόυ γιὰ τὴν ἔνδοξη νίκη του, ἐπέστρεψε θριαμβευτικὰ στὴν Μόσχα καὶ ἀμέσως φρόντισε νὰ συναντήσῃ τὸν Ὅσιο Σέργιο.

Ἔφθασε στὴν μονή, καὶ προσευχήθηκε γεμᾶτος εὐγνωμοσύνη πρὸς τὸν Κύριον, τὸν δυνατὸν ἐν πολέμοις. Εὐχαρίστησε τὸν ἅγιο ἡγούμενο καὶ ὅλους τοὺς ἀδελφοὺς γιὰ τὶς προσευχές τους καὶ τὴν συμπαράστασή τους στὸν ὑπέρτατο ἀγώνα καὶ διηγήθηκε λεπτομέρειες τῆς μεγάλης συμπλοκῆς.

Ἔδωσε πλούσια δῶρα στὸ μοναστήρι. Τέλος παρεκάλεσε νὰ τελοῦν Θείες Λειτουργίες καὶ μνημόσυνα ὑπὲρ τῶν πεσόντων στὸ πεδίο τῆς μάχης τοῦ Κουλίκοβο. Ἀπὸ τότε καθιερώθηκε τὸ δημητριάτικο ψυχοσάββατο, γιὰ νὰ μνημονεύονται οἱ πεσόντες στὴν μάχη αὐτὴ καὶ γενικά, ὅλοι οἱ νεκροί.

Θυμήθηκε ἀκόμη τὸ τάμα ποὺ ἔκανε πρὶν ἀπὸ τὴν μάχη, νὰ κτίσῃ ἕνα καινούργιο μοναστήρι. Μὲ τὴν καθοδήγηση καὶ βοήθεια λοιπὸν τοῦ Ὁσίου, οἰκοδομήθηκε ἡ μονὴ τῆς Κοιμήσεως τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου στὸν ποταμὸ Ντουμπένσκ, σὲ ἀπόσταση 43 χιλιομέτρων ἀπὸ τὴν λαύρα τῆς Ἁγίας Τριάδος.

Ἡ εἰρήνη καὶ ἡ χαρά, γιὰ τὴν θριαμβευτικὴ νίκη δὲν κράτησε πολὺ καιρό. Οἱ Τάταροι κάτω ἀπὸ τὴν ἀρχηγία νέου χαγάνου, τοῦ Τοχταμίς, ἐπετέθησαν μὲ ὕπουλο καὶ σατανικὸ τρόπο ἐναντίον τῆς Ῥωσσίας. Ὁ στρατὸς τοῦ Τοχταμίς, κατέλαβε ξαφνικὰ τὴν Μόσχα καὶ σκόρπισε παντοῦ τὸν ὄλεθρο καὶ τὴν καταστροφή. Ὁ ἴδιος ὁ Ὅσιος ἀπομακρύνθηκε στὴν πόλη Σβέρ, ὅταν οἱ φοβεροὶ ἐχθροὶ πλησίασαν στὴν λαύρα.

Ἡ παντοδύναμη ὅμως δεξιὰ τοῦ Ὑψίστου διεφύλαξε τὸ μοναστήρι ἀπὸ τὴν λεηλασία καὶ τὴν καταστροφή. Ἔφθασε ἡ εἴδησις ὅτι ὁ μεγάλος πρίγκηπας Ντονσκόυ πλησιάζει μὲ τὸ στράτευμά του. Ἀμέσως τότε ὁ Τοχταμίς, ἐγκατέλειψε τὸ ἐγκληματικὸ ἐγχείρημά του καὶ ἀποσύρθηκε σύντομα ἀπὸ τὴν ρωσσικὴ γῆ.

Θ. Συμφιλιωτής, καὶ διδάσκαλος

Οἱ ἐπιδρομὲς τῶν Τατάρων ἦσαν περισσότερο ἐπικίνδυνες σὲ ἐποχὲς ποὺ οἱ πρίγκηπες εἶχαν διαφορὲς σχετικὰ μὲ τὴν κυριαρχία τοῦ μεγάλου πριγκηπάτου. Οἱ διαφορὲς αὐτές, ἔφθαναν μερικὲς φορές, σὲ ἐμφύλιο σπαραγμό, καὶ τὸ ἀκόμα χειρότερο σὲ συμφωνίες μὲ τοὺς εχθροὺς τῆς ρωσσικῆς γῆς Τατάρους, Πολωνούς, ἢ Λιθουανούς.

Ὁ Ὅσιος Σέργιος προσπαθοῦσε νὰ ἀποτρέπει αὐτὸν τὸν κίνδυνο καὶ νὰ ἰσχυροποιεῖ τὴν ἑνότητα τοῦ ἔθνους κάτω ἀπὸ τὴν ἐξουσία τοῦ μεγάλου πρίγκηπα, τόσο κατὰ τὴν ἱστορικὴ μάχη τοῦ Κουλίκοβο, ὅσο καὶ μετὰ ἀπὸ αὐτήν. Πολλὲς φορές, ὁ ἴδιος πήγαινε ἀπὸ τὸν ἕναν πρίγκηπα στὸν ἄλλον καὶ μὲ τὸν ἐμπνευσμένο λόγο του διέλυε τὶς φιλονικίες.

Ἔτσι π.χ. τὸ 1365 ἐπισκέφθηκε τὴν περιοχὴ τοῦ Κάτω Νοβγκορόντ, καὶ ἔπεισε τὸν πρίγκηπα Μπόρις Κωνσταντίνοβιτς νὰ τὴν ἐπιστρέψει εἰρηνικὰ στὸν ἀδελφό του ἀπὸ τὸν ὁποῖο τὴν εἶχε ἁρπάξει καὶ νὰ ὑποταγεῖ στὸν μεγάλο πρίγκηπα Δημήτριο Ἰωάννοβιτς.

Συμφιλίωσε ἐπίσης μὲ τὸν μεγάλο πρίγκηπα καὶ τὸν πρίγκηπα τῆς Ῥιαζὰν Ὀλέγο, ὁ ὁποῖος πολλὲς φορές, καταπατοῦσε τὶς συμφωνίες καὶ ἐρχόταν σὲ προδοτικὲς συνεννοήσεις μὲ τοὺς ἐχθρούς. Ὁ Ντονσκόυ, ἀκολουθώντας τὶς ἐντολὲς τοῦ Χριστοῦ, ἐπανηλειμμένα τοῦ πρότεινε νὰ λύσουν εἰρηνικὰ τὶς διαφορές τους, ἀλλὰ ἐκεῖνος ἀπέρριπτε διαρκῶς τὶς προστάσεις του. Τότε ὁ μεγάλος πρίγκηπας ἀπευθύνθηκε στὸν Ὅσιο μὲ τὴν παράκληση νὰ βοηθήσῃ τὸν Ὀλέγο νὰ ὑποχωρήσῃ μπροστὰ στὸ γενικὸ συμφέρον τῆς πατρίδος.

Τὸ 1385 ὁ ταπεινὸς ἡγούμενος ξεκίνησε γιὰ τὴν πόλη Ῥιαζὰν πεζός, σύμφωνα μὲ τὴν συνήθειά του. Τελικά, ὁ Ὀλέγκο μαλάκωσε, σεβάστηκε τὸν ἅγιο ἄνδρα καὶ συμφώνησε νὰ συνάψει παντοτεινὴ εἰρήνη μὲ τὸν μεγάλο πρίγκηπα.

Ὁ πρίγκηπας Βλαδίμηρος Ἀνδρέγιεβιτς ἔτρεφε μεγάλη ἀγάπη καὶ ἀφοσίωση στὸν μακάριο Σέργιο. Πολλὲς φορές, ἐρχόταν πρὸς αὐτὸν ὁ ἴδιος ἢ τοῦ ἔστελνε ὑλικὲς προσφορές. Κάποτε μάλιστα ποὺ τοῦ ἔστελνε φαγώσιμα εἴδη μὲ τὸν δοῦλό του, ἐκεῖνος ἔφαγε μερικὰ στὸν δρόμο. Ὅταν ἔφθασε στὸ μοναστήρι, παρέδωσε τὰ ὑπόλοιπα στὸν Ὅσιο λέγοντας ὅτι αὐτὰ τὰ φαγητά, τὰ στέλνει ὁ πρίγκηπας.

Ὁ διορατικὸς ὅμως Ὅσιος, δὲν θέλησε νὰ τὰ δεχθεῖ καὶ τοῦ εἶπε: Γιατί, παιδί μου, ὑπεχώρησες στὸν δαίμονα τῆς λαιμαργίας; Γιατί παγιδεύθηκες στὴν γαστριμαργία καὶ ἔφαγες χωρὶς εὐλογία ἀπὸ τὰ φαγητὰ ποὺ προσφέρθηκαν στὸ μοναστήρι;

Ὁ ἀνύποπτος γιὰ τὸ διορατικὸ χάρισμα τοῦ Ὁσίου δοῦλος ἔπεσε στὰ πόδια του καὶ μὲ δάκρυα τοῦ ζήτησε συγνώμη. Τότε μόνον ἔγινε δεκτὴ ἡ προσφορὰ τοῦ πρίγκηπα, τὸν ὁποῖον ὁ Ὅσιος εὐχαρίστησε και τοῦ ἔστειλε τὴν εὐλογία του.Πολλοί, ζητοῦσαν τὴν συμβουλή, τὴν βοήθεια καὶ τὴν προστασία τοῦ Ἁγίου. Ἐκεῖνος ανταποκρινόταν πρόθυμα σὲ ὅλες τους τὶς ἀνάγκες. Ὑπεράσπιζε τοὺς καταπιεσμένους καὶ τοὺς ἀδικουμένους. Ἐλεοῦσε τοὺς φτωχούς. Δίδασκε μὲ σοφία τὸν κόσμο.

Κοντὰ στὴν μονή, ζοῦσε ἕνας φιλάργυρος καὶ σκληρόκαρδος ἄνθρωπος. Αὐτὸς ἀδίκησε τὸν φτωχὸ γείτονά του ἁρπάζοντάς του ἕναν χοῖρο, τὸν ὁποῖο καὶ ἔσφαξε, χωρὶς νὰ πληρώσῃ τίποτε. Ὁ ἀδικημένος γείτονας κατέφυγε στὸν Ὅσιο. Ἐκεῖνος κάλεσε τὸν φταίχτη καὶ τοῦ εἶπε: -Παιδί μου, πιστεύεις στὸν Θεό; Ὁ Κύριος εἶναι κριτὴς δικαίων καὶ ἀδίκων, πατέρας ὀρφανῶν καὶ χηρῶν. Εἶναι ἕτοιμος νὰ ἐκδικηθεῖ καὶ νὰ τιμωρήσῃ κάθε ἀδικία.

Εἶναι φοβερό, νὰ πέσῃ κανεὶς στὰ χέρια του. Πῶς δὲν τρέμουμε ἁρπάζοντας τὰ πράγματα τοῦ πλησίον; Δὲν εἴμαστε ἱκανοποιημένοι ποὺ μᾶς χαρίζει ἄφθονα τόσα ἀγαθά, θέλουμε νὰ κλέβουμε καὶ τὰ ξένα; Περιφρονοῦμε τὴν μακροθυμία του; Δὲν βλέπουμε πόσο παραδειγματικὰ τιμωροῦνται στὴν ζωὴ αὐτὴ οἱ ἄδικοι; Τὰ σπίτια τους δὲν δυστυχοῦν; Καὶ δὲν τοὺς περιμένει αἰώνια κόλαση.

Μὲ τὸν τρόπο αὐτὸν τὸν συμβούλευσε καὶ τελικά, τοῦ παρήγγειλε νὰ ἀποκαταστήσῃ τὴν ζημιά. Ὁ μέχρι τότε σκληρόκαρδος γείτονας μετάνιωσε εἰλικρινά, ὐποσχέθηκε νὰ διορθώσῃ καὶ νὰ δώσῃ τὰ ἀνάλογα χρήματα στὸ φτωχό, ποὺ ἀδίκησε. Ἀργότερα ὅμως ἄλλαξε διάθεση καὶ δὲν ἔδωσε τὸ ἀντίτιμο τῆς ἀξίας τοῦ χοίρου. Ἡ τιμωρία δὲν ἄργησε νὰ ἔλθει. Μπαίνοντας στο κελάρι, ποὺ εἶχε τὸ χοιρινὸ κρέας, τὸ βλέπει γεμᾶτο σκουλήκια, καίτοι ἦταν περίοδος παγωνιᾶς. Τρόμαξε καὶ φοβήθηκε τόσο, ποὺ ἔτρεξε ἀμέσως νὰ πληρώσῃ ὁλόκληρο τὸ χρέος.

Κάποτε, ἦλθε ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη στὴν Μόσχα ἕνας ἐπίσκοπος. Εἶχε ἀκούσει πολλὰ γιὰ τὸν Ἅγιο Σέργιο καὶ τοῦ φαινόταν ἀπίστευτα καὶ γιὰ αὐτὸ ἔλεγε: -Εἶναι δυνατόν, νὰ ἐμφανισθεῖ στὶς χώρες αὐτὲς ἕνα τέτοιο πνευματικὸ ἀστέρι; Μὲ τὴν ἀπορία αὐτὴ ἦλθε στὴν λαύρα τῆς Ἁγίας Τριάδος καὶ ζήτησε νὰ δεῖ τὸν ἡγούμενο. Μὰ τί τοῦ συνέβη; Μόλις ἀντίκρυσε τὸν γέροντα, ἀμέσως τυφλώθηκε.

Ὁ Ὅσιος τὸν πῆρε ἀπὸ τὸ χέρι καὶ τὸν ὁδήγησε στὸ κελλί του. Ὁ ἐπίσκοπος μὲ δάκρυα ἄρχισε νὰ τὸν ἱκετεύη. Ὡμολόγησε τὴν ἀπιστία του καὶ γεμᾶτος μετάνοια παρακαλοῦσε νὰ ξαναβρῆ τὸ φῶς του. Ὁ Ὅσιος τοῦ μίλησε μὲ πραότητα καὶ τὸν συμβουλεύσε νὰ μὴν ἐπαίρεται. Ἐκεῖνος ποὺ προηγουμένως ἀμφέβαλλε, βεβαιώθηκε ὅτι βρισκόταν μπροστὰ σὲ ἕναν ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ καὶ ὅτι ἀξιώθηκε νὰ ἀντικρύσῃ ἕναν ἐπίγειο ἄγγελο καὶ οὐρανοπολίτη.

Συνεχείς αναρτήσεις εκ του βιβλίου της Ι. Μ. Παρακλήτου, Μήλεσι Αττικής:
<<Όσιος Σέργιος του Ραντονέζ>>, Δεκέμβριος 2006.
Εκ του ιστοτόπου <<nektarios.gr>>. Επιμέλεια, παρουσίαση ημετέρα.