Η ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑΚΗ ΕΠΙΘΕΣΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΥ

Μέσα σ’ αυτήν την ατμόσφαιρα της αποσυνθέσεως, ήλθε ξαφνικά, 

ύστερα από πίεση του Κράτους, 

το πρώτο επίσημο βήμα της ελληνικής Εκκλησίας πρός τον Πάπα: 

Η υιοθέτησις του παπικού ημερολογίου. 

Λίγοι έχουν, δυστυχώς, εννοήσει την σημασία του «παλαιοημερολογητικού», 

όπως ονομάζεται, ζητήματος. 

Οι περισσότεροι αποδίδουν σε στενοκεφαλιά του αγραμμάτου λαού 

την αντίδραση των Παλαιοημερολογιτών, 

δείγμα κι αυτό της βαθειάς περιφρονήσεως που τρέφουν οι οιηματίες εγγράμματοι 

προς τους αγραμμάτους. 

Όμως οι αγράμματοι αυτοί, 

για να αντιδράσουν όπως αντέδρασαν, 

θα έπρεπε να έχουν, αν μη τι άλλο, θρησκευτικόν ζήλο και ενδιαφέροντα πνευματικά, 

που τα εστερείτο η μάζα των αδιαφόρων που ακολούθησαν, 

χωρίς καν να γνωρίζουν πώς τίθεται το πρόβλημα, την πλειοψηφία των ιεραρχών. 

Κανείς από τους φωτισμένους θεολόγους και τους οπαδούς των 

δεν έδειξε πάντως σημεία αγωνίας μπροστά στό φαινόμενο αυτό του διαχωρισμού της ελληνικής Εκκλησίας, 

ούτε ζήτησε να βρεί μια απάντηση στην γεμάτη πόνο κραυγή τόσων χιλιάδων πιστών. 

Η πλειοψηφία ήταν με το μέρος των. Οι αριθμοί πάντοτε τους έδιναν το αίσθημα της ασφαλείας. Στην πραγματικότητα όμως, ούτε τους αριθμούς δεν είχαν με το μέρος των. Γιατί αν ήταν λίγες χιλιάδες οι Παλαιοημερολογίτες και εκατομμύρια οι ακολουθήσαντες το νέο Ημερολόγιο, όμως αυτές οι λίγες χιλιάδες ήταν χιλιάδες πιστών, πονούντων την Εκκλησία. Ενώ μέσα στα εκατομμύρια των αδιαφόρων, των υλιστών και των αθέων, οπαδών του νέου Ημερολογίου, ήταν ζήτημα αν μπορούσες να βρεις λίγες χιλιάδες πραγματικών πιστών. 

Εχλεύασαν μόνον τους απλοικούς αυτούς νέους ομολογητάς της Ορθοδοξίας, λέγοντας ότι από δεισιδαιμονία δεν θέλουν να διορθώσουν το ορολόγι τους που δεν πάει καλά. Όμως δεν ήταν εκεί το πρόβλημα. Δεν είχαν δίκιο να κατηγορούν τους Παλαιοημερολογίτες ότι μαλώνουν για ένα Ημερολόγιο. Το ζήτημα δεν ήταν ποιο από τα δύο Ημερολόγια είναι ανακριβή. Ούτε οι Παλαιοημερολογίτες επέμειναν στο παλιό Ημερολόγιο, ούτε οι Νεοημερολογίτες έφεραν το νέο Ημερολόγιο, για λόγους αστρονομικής ακριβείας. Ο λόγος για τον οποίον απεφασίσθη η εισαγωγή του νέου Ημερολογίου στην Ελλάδα, ούτε αστρονομικός, ούτε θεολογικός ήταν. 

Επρόκειτο απλώς για μια από τις πολλές υποχωρήσεις της υποδουλωμένης στο Κράτος ιεραρχίας προς τον κύριό της που της το ζήτησε για να διευκολύνει τις εμπορικές του συναλλαγές. Ο λόγος όμως της αρνήσεως των Παλαιοημερολογιτών να συμμορφωθούν ήταν θεολογικότατος και επήγαζε από βαθειά εκκλησιαστική συνείδηση. Πράγματι η λειτουργική αρμονία της Εκκλησίας του Χριστού διεκυβεύετο χάριν πολιτικών συμφερόντων. Με την αλλαγή του Ημερολογίου επήρχετο διάσπασις της λειτουργικής συμπνοίας μεταξύ της ελληνικής Εκκλησίας και όλων των άλλων ορθοδόξων Εκκλησιών, οι οποίες διατηρούν μέχρι σήμερα το παλιό Ημερολόγιο. 

Και δεν επρόκειτο μόνον για μια ακαταστασία στην λειτουργική ζωή της στρατευομένης Εκκλησίας αλλά διεκόπτετο και η συνέχεια της λειτουργικής ζωής της στρατευομένης με την θριαμβεύουσα Εκκλησία. Όταν στην Ελλάδα οι καμπάνες καλούν τους πιστούς να γιορτάσουν τα Χριστούγεννα και οι ψαλτάδες ψέλνουν χαρμόσυνα το «Χριστός γεννάται, δοξάσατε», τα εκατομμύρια των Ορθοδόξων αδελφών μας σ’ ολόκληρο τον υπόλοιπο κόσμο και στο Άγιον Όρος βρίσκονται ακόμη στην Σαρακοστή, και δεν ακούν τις καμπάνες, ούτε ψέλνουν μαζί μας τους χαρούμενους ύμνους των Χριστουγέννων. 

Τι χειρότερο μπορεί να φαντασθεί κανείς για την Εκκλησία από την διάσπαση αυτήν της λειτουργικής συμπνοίας που μας απομακρύνει ψυχικά όχι μόνον από τους άλλους Ορθοδόξους, αλλά και από τους προ ημών Ορθοδόξους, από την θριαμβεύουσα Εκκλησία των εν Χριστώ κοιμηθέντων, από τους αγίους που εόρταζαν και λειτουργούσαν με το παλιό Ημερολόγιο που αρνηθήκαμε εμείς; Τόσοι κόποι των Πατέρων μας, τόσαι Σύνοδοι χρειάσθηκαν για να θεσπισθεί το εορτολόγιο αυτό. Και όλα αυτά για να υπάρξει λειτουργική ευρυθμία μεταξύ των Χριστιανικών Εκκλησιών. 

Γιατί αυτή η ευρυθμία και σύμπνοια εκφράζει την εσωτερική λειτουργική ενότητα της Εκκλησίας. Την Εκκλησία δεν την ενοποιεί, όπως νομίζει ο Παπισμός, η σκληρή πειθαρχία και η υπακοή σε μια καθορισμένη ιεραρχία, που έχει για κορυφή ένα και μόνο άτομο, που ισχυρίζεται ότι αντικαθιστά τον Χριστό επί της γης, αλλά η μυστική κοινωνία στο σώμα και στο αίμα του Χριστού. Κάθε εκκλησία όπου τελείται η Θεία Ευχαριστία και όπου είναι συναγμένοι οι πιστοί «επί το αυτό», αποτελεί την ολοκληρωμένη εικόνα της Μιας Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας. 

Αυτό που κάνει ώστε μία ενορία να αποτελεί ένα σώμα με τις άλλες επισκοπές, είναι η μυστική κοινωνία όλων στο σώμα και το αίμα του Χριστού, εν Αγίω Πνεύματι και αληθεία. Η ενότης λοιπόν της Εκκλησίας είναι δεσμός μυστικός που χαλκεύεται κατά την Θεία Ευχαριστία όταν οι πιστοί μεταλαμβάνουν το σώμα και το αίμα του Χριστού. Οι Χριστιανοί είναι ένα σώμα, τόσο όσοι ζούνε σήμερα επάνω στη γή, όσο και αυτοί που έζησαν πριν από μας στους αιώνες που πέρασαν, και όσοι θα ζήσουν στα χρόνια που θά΄ρθουν, κι αυτό γιατί έχουμε κοινή ρίζα, το σώμα του Χριστού. ''Εις άρτος, εν σώμα, οι πολλοί εσμέν, οι γαρ πάντες εκ του ενός άρτου μετέχομεν''. 

Δεν είναι λοιπόν διοικητική, δεν είναι πειθαρχική, ούτε οργανωτική η ενότης της Εκκλησίας, αλλά λειτουργική. Γι’ αυτό έχει τόσο μεγάλη σημασία το εορτολόγιο. Η ενότης που πηγάζει από την Θεία Ευχαριστία, την μία Πίστη και το ένα Βάπτισμα, παύει να είναι εξωτερικά έκδηλη όταν υπάρχει λειτουργική αναρχία. Η μορφή και τα λόγια της Λειτουργίας έχουν καθορισθεί, ώστε όλες οι εκκλησίες να λατρεύουν κατά τον ίδιο τρόπο τον Θεό. Και τα μηναία περιέχουν το τι θα ψαλλεί σε κάθε εορτή. Έτσι καμμιά παραφωνία δεν μπορεί να διαταράξει την λειτουργική αρμονία γιατί και η μουσική και η εικονογραφία, που λέγονται κι αυτές λειτουργικές τέχνες, έχουν το ίδιο καθορισθεί, ώστε να μη μπορεί ο κάθε αγιογράφος ή ο κάθε ψάλτης να εικονογραφεί ή να ψάλλει κατά την φαντασία του, αλλά να είναι αναγκασμένος να προσαρμόσει την προσωπική του τέχνη και ικανότητα στα πρότυπα του πιο αυστηρού πνευματικού ρεαλισμού. 

Έτσι έχει καθορισθεί και το εορτολόγιο, για να μη μπορεί ο κάθε ιερεύς να εορτάζει όποτε θέλει τις εορτές που θέλει, αλλά να υπάρχει πλήρης κοινωνία προσευχών ανάμεσα σ’ όλους τους πιστούς της γης. Ό,τι λοιπόν κάνει ο ζωγράφος που ζωγραφίζει κατά τα δικά του γούστα τις εικόνες της Εκκλησίας, περιφρονώντας την παράδοση, όπως καταστρέφει την λειτουργική ευρυθμία ο ψάλτης που αντί να ψάλλει τραγουδάει μέσα στην εκκλησία θεατρικά, έτσι εχάλασαν την λειτουργική αρμονία της Ορθοδόξου Εκκλησίας οι Έλληνες ιεράρχαι που αποφάσισαν να ακολουθούν στην Ελλάδα άλλο εορτολόγιο διαφορετικό από εκείνο που ακολουθούν οι άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες και το Άγιον Όρος. 

Έτσι άλλον άγιον εορτάζουν και άλλα τροπάρια ψάλλουν στο Άγιον Όρος, και άλλον άγιο εορτάζουν και άλλα τροπάρια ψάλλουν στην Θεσσαλονίκη, άλλη μέρα εορτάζεται η Μεταμόρφωσις του Κυρίου στην Αθήνα και άλλη στα Ιεροσόλυμα, στην Αντιόχεια ή στη Μόσχα. Το πόσο τραγική είναι αυτή η παραφωνία είναι δύσκολο να γίνει αντιληπτό στη χώρα μας, λόγω των αποστάσεων. Γίνεται όμως πολύ οδυνηρά αντιληπτό απ’ αυτόν που ταξιδεύει στην Ευρώπη, και ο οποίος βλέπει μέσα στην ίδια πόλη, σε γειτονικές συνοικίες, τους μεν Ρώσους να εορτάζουν άλλη εορτή, τους δε Έλληνας άλλη. 

Ή ακούει τις καμπάνες της ελληνικής Εκκλησίας να καλούν τους πιστούς, όταν οι καμπάνες της ρωσικής Εκκλησίας παραμένουν βουβές. Και διερωτάται τότε αν και οι δύο Εκκλησίες είναι Ορθόδοξες. Δεν έγινε λοιπόν αντιληπτό στην Ελλάδα το πόσο σοβαρά υποχώρησις υπήρξε προς τα στοιχεία του κόσμου, και τι πλήγμα κατεφέρετο κατά της Εκκλησίας με την κατάργηση του παλιού και την εισαγωγή του νέου εορτολογίου. Αλλά και αν μερικοί το αντιλήφθησαν, δεν είχαν την δύναμη να σηκώσουν το ανάστημά τους και να κηρύξουν την αλήθεια. Κανένας σοφός και κανένας δυνατός κατά κόσμον, δεν βρήκε λέξεις να διαμαρτυρηθεί. 

Έτσι απεδείχθη για πολλοστή φορά 

ότι ''ο Θεός τα ασθενή του κόσμου εξελέξατο ίνα καταισχύνει τα ισχυρά'', 

και ότι ''εμώρανεν ο Θεός την σοφίαν των σοφών''. 

Γιατί, 

ενώ οι σοφοί σιωπούσαν και απεδέχοντο, οι αγράμματοι πιστοί εξεγείροντο. 

Και αυτοί «ουχ ώσπερ οι μωροί του κόσμου σοφοί μωρά ελάλησαν». 

Δεν αναλύθηκαν σε αστρονομικές θεωρίες και μαθηματικούς υπολογισμούς, 

αλλά μίλησαν στο όνομα της παραδόσεως την οποία αισθάνονταν σαν πράγμα ιερό, 

που δεν μπορεί κανείς να το καταπατεί χάριν της συνεχώς απαρνουμένης τις απόψεις της επιστήμης 

ή του πολιτικού και οικονομικού συμφέροντος μιας χώρας. 

Αλλά ''τους διδακτούς Θεού οι μαθηταί των σοφών του αιώνος τούτου 

ανθρώπων ηγούνται μωρούς''. 

Έτσι από την αρχή και μέχρι σήμερα τους Παλαιοημερολογίτας, 

τους θεωρούν μωρούς, θρησκόληπτους, δεισιδαίμονας κ.τ.τ. 

και χαίρονται για την δική τους γνώση 

που τους κάνει να στέκονται πάνω από αυτές τις ''λεπτομέρειες'' 

και να μην δημιουργούν ζητήματα για το ''τίποτε''...

Εισαγωγή στο διαδίκτυο στο μονοτονικό σύστημα, τίτλος, επιμέλεια και παρουσίαση κειμένου ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ. 

Εκ του βιβλίου του Αλέξανδρου Καλόμοιρου: ''ΚΑΤΑ ΕΝΩΤΙΚΩΝ''. 

Ταπεινές σκέψεις ενός Ορθοδόξου για τις προσπάθειες ενώσεως της Μιας, Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας με τις δήθεν Εκκλησίες της Δύσεως. 

Εκδόσεις ''Ζέφυρος,'' Β' έκδοση 1995.
Στη φωτογραφία, ο άγιος προγούμενος της Ιεράς Μονής Εσφιγμένου του Αγίου Όρους Γέροντας Ευθύμιος. Να έχουμε την ευλογία του.

Αλέξανδρος Καλόμοιρος