ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΕΥΣΤΡΑΤΙΑΔΗ: Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ (Η' ΜΕΡΟΣ)

Ο Γρηγόριος Ευστρατιάδης (1864-1950) υπήρξε νομικός, εκδότης και βουλευτής. 

Επί σειρά ετών υπήρξε εκδότης και διευθυντής της εφημερίδας ''ΣΚΡΙΠ'' της Αθήνας. 

Το ''ΣΚΡΙΠ'' αμέσως μετά την ημερολογιακή καινοτομία του 1924 τάχθηκε 

κατά του συνόλου των νεωτερισμών, που εισήγαγαν στο σώμα της Εκκλησίας 

ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρυσόστομος Παπαδόπουλος και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης. 

Φιλοξενούσε 

στις σελίδες του το σύνολο σχεδόν των ανακοινώσεων της ''Ελληνικής Εκκλησιαστικής Κοινότητας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών'', 

δημοσίευε

 -με εμπεριστατωμένα ρεπορτάζ- όλες τις ειδήσεις για τις διώξεις των χιλιάδων αποτειχισμένων ''Παλαιοημερολογιτών'' 

και παρουσίαζε άρθρα αντινεωτεριστικά και κατά της κίνησης για την ''Ένωση των Εκκλησιών'', 

όπως ονομαζόταν τότε η οικουμενική κίνηση. 

Το βιβλίο του ''Η Πραγματική Αλήθεια περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'' δημοσιεύθηκε 

υπό την μορφή 

συνεχιζόμενων άρθρων τον Μάρτιο του 1928 και αποτέλεσε

 μια εμπεριστατωμένη δημοσιογραφική και θεολογική εργασία για το ημερολογιακό σχίσμα. 

Το περισσότερο -ίσως- ενδιαφέρον 

στο βιβλίο αυτό παρουσιάζει το γεγονός, 

ότι επιχειρήθηκε η προσέγγιση των δρώμενων της ημερολογιακής καινοτομίας 

και

μέσα από το πληροφοριακό φάσμα της δημοσιογραφίας και εύλογα η επικαιρότητα ζωντανεύει ιδεατά 

στα ''πέτρινα'' αυτά χρόνια του Μεσοπολέμου, προσφέροντας στον αναγνώστη διαδραστικά τον επίκαιρο και ζωντανό παλμό των γεγονότων!

Γιώργος  Δ. Δημακόπουλος

Δημοσιογράφος

Η' Μέρος

Είδομεν εν τω χθεσινώ άρθρω, μετά ποιας επιμονής, αλλά και μετά ποιας δυνάμεως λόγου, αλλά και εκκλησιαστικού φρονήματος, ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Φώτιος απέκρουε την γνώμην της Ελληνικής Εκκλησίας - δηλαδή του Αρχιεπισκόπου Αθηνών - περί μεταβολής του Εκκλησιαστικού ημερολογίου, κατακρίνει και την δικαιολογίαν τούτου, ότι διά την μεταβολήν ταύτην συνήνεσε και το Οικ. Πατριαρχείον, διά την οποίαν ο Φώτιος έλεγε, ότι ησθάνετο μεγαλυτέραν θλίψιν γνωστού όντος, ότι τότε ο θρόνος του Οικ. Πατριαρχείου ήτο τελείως απωρφανισμένος της άλλοτε πολυπληθούς Ιεραρχίας του και του ποιμνίου του, και ήτο εστερημένος πάσης δυνάμεως και κύρους. 

Εν τούτοις ο ''Φιλαλήθης'' εις το -εν τω ''Σκριπ''- άρθρον του γράφει αναληθέστατα, ότι ο Πατριάρχης Φώτιος αναληθέστατα αναμφιβόλως, αν έζη θα προέβαινεν εις την εφαρμογήν του Νέου ημερολογίου. Και γράφει τούτο, διά να παραστήση, ότι και ο Φώτιος, αφού άπαξ εδέχθη ο Οικουμενικός Πατριάρχης και η Εκκλησία της Ελλάδος την μεταβολήν, δεν είχε πλέον αντίρρησιν. Τούτο είναι ύβρις προς τον Φώτιον και ασέβεια προς τας μεγάλας και υψηλάς αρχάς του. Διά να αποδείξωμεν δε, ότι ο Φώτιος και μετά την παραδοχήν υπό της Ελληνικής Εκκλησίας της ''διορθώσεως'' του Εκκλησιαστικού ημερολογίου, έτι μάλλον επέμενε και κατάκρινε ταύτην, μεμφόμενος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών, διότι απέφευγεν ούτος να του απαντήσει εις το προηγούμενον γράμμα του΄ 

δημοσιεύομεν και δεύτερον γράμμα του Φωτίου προς τον Αρχιεπίσκοπον Αθηνών, προς τον οποίον απέστειλε και ιδιαίτερον Ιεράρχην, όχι διά να βεβαιωθή περί της ανάγκης της διορθώσεως του Εκκλησιαστικού ημερολογίου - ως αναληθέστατα ισχυρίζεται ο ''Φιλαλήθης'', διότι ο Φώτιος είχεν εδραίαν πεποίθησιν,  ότι ουδεμία ανάγκη υπήρχεν, αλλά διά να επιστήση την προσοχήν του Αρχιεπισκόπου Αθηνών εις το σφάλμα, όπερ διαπράττει και τον καταστήση υπεύθυνον ελέγχων αυτόν συνάμα διά την σιωπήν του. 

Ιδού, τι έγραφεν ο Φώτιος εις το δεύτερον γράμμα του: 

Αριθ. 292 

Τω Μακαριωτάτω και Σεβασμιωτάτω Αρχιεπισκόπω Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. κ. Χρυσοστόμω 

Αδελφέ εν Χριστώ περισπούδαστε και συλλειτουργέ, αγάπην χαίρειν εν Χριστώ τω Θεώ. Φροντίδι επιβεβλημένη περί της εαυτού υγείας υπείκων ο εν Χριστώ τω Θεώ αγαπητός αδελφός και συλλειτουργός ιερώτατος Μητροπολίτης Νουβίας κ. Νικόλαος, έρχεται εις Αθήνας, ευτυχήσων και ταύτης της ποθητής ευκαιρίας του συναντηθήναι τη Υμετέρω περισπουδάστω ημίν Μακαριότητι και τη μετ' αυτής αγαστή ομιλία εντρυφήσαι. Της καλής δε ταύτης περιστάσεως και ημείς οπωσδήποτε απώνασθαι, ποθούντες πρωτίστως μεν προσαγορεύομεν δι' αυτού την υμετέραν Μακαριότητα και το φίλημ' αυτή το Άγιον, εν Χριστώ αποδίδομεν. 

Είτα δ' αξιούμεν και ακούσαι αυτού εν αγάπη περί ων αν έχοι ειπείν αυτή παρ' ημών και είγ' εγκρίνοι δηλώσαι αυτώ, οιανδήποτ' αν διαψιλεύσοιεν αυτή απάντησιν άνωθεν ο Πατήρ των Φώτων. Ει γαρ και στερούμεθα μέχρι της ώρας ταύτης αποκρίσεως παρ' αυτής εις τα από εικοστής Απριλίου του έτους τούτου καθ΄ημάς ημέτερα γράμματα, ουχ' ηγούμεθα όμως πέρας ειλφυίαν την μελέτην των εν εκείνοις θεμάτων ουδ' εφικτήν διά μόνης της σιγής την κοινή ποθουμένην ειρήνην της Εκκλησίας, ως ουδέ δικαίαν την δυνάμει βία υλικής και ουχ' υπαγορεύσει κρίσεως λογικής επιβολήν και κατίσχυσιν ιδεών και αποφάσεων υφ' όλην μεν την Εκκλησίαν προωρισμένων νόμου κτήσασθαι ισχύν, από δε της όλης εκκλησίας μας εγκεκοιμένην. 

Πεπεισμένος, ότι η περίνοια αύτης ουκ αρνήσεται ταύτα, μετ' αγάπης και αύθις περιπτυσσόμεθα την Υμετέραν Μακαριότητα και όλη καρδία αιτούμεθα άνωθεν, αύτη πάσαν χάριν εν βίω παντί. Της Υμετέρας Μακαριότητος αδελφός εν ευχή όλως πρόθυμος. 

+ Ο Αλεξανδρείας Φώτιος 

Εν Αλεξανδρεία μηνί Ιουνίω

Είναι άρα εκτός πάσης αμφιβολίας, ότι ο Πατριάρχης Φώτιος ουδέποτε είχεν εν νω να μεταβάλη το Εκκλησιαστικόν Ημερολόγιον, άνευ ομοφώνου γνώμης πασών των Ορθοδόξων Εκκλησιών. Ουδέ είναι αληθές, ότι ο ελθών εις Αθήνας Σεβ. Μητροπολίτης Λεντουπόλεως κατ' εντολήν δήθεν του Φωτίου επείσθη περί της ανάγκης της μεταβολής - ως αληθώς έγραψεν ο ''Φιλαλήθης''. Διότι είναι βεβαιωμένον και το επιστοποίησεν ενώπιον της συνελθούσης Ιεραρχίας την 27 Δεκεμβρίου 1923 ο Σεβ. Μητροπολίτης Χαλκίδος, όστις ανέφερεν, ότι ο Σεβ. Μητροπολίτης Λεντουπόλεως μεταβάς εις Τήνον, πολύ μεταγενεστέρως ωμίλησε κατά της μεταβολής του Ημερολογίου. 

Πώς λοιπόν ούτος επείσθη υπέρ της μεταβολής και εκ τίνων επιχειρημάτων επείσθη; Υπήρξε καν εν επιχείρημα σοβαρόν απέναντι της ομοφώνου αρνήσεως όλων των ορθοδόξων εκκλησιών; Αλλ' ο ''Φιλαλήθης'' εις το άρθρον του εν τω ''Σκριπ'' εκρέπεται και εις ένα ανευλαβή άτοπον και άνανδρον συνάμα ισχυρισμόν. Λέγει, ότι ιδιαιτέρως επέμεινεν ο Βασιλεύς Γεώργιος εις την ανάγκην ταύτην, εν μακρά υπέρ την ώραν συνομιλία του προς τον Μητροπολίτην Λεοντουπόλεως. Τούτο είναι ψεύδος. Και άλλοτε λεχθέν σκοπίμως υπό του Μακαρ. Αρχιεπισκόπου Αθηνών και διαψευσθέν υπό του Τύπου, δεν επεβεβαιώθη υπό του Σεβ. Λεοντουπόλεως. Λέγεται δε και επαναλαμβάνεται, διότι γνωρίζει ο Μακαριώτατος, ότι ο Βασιλεύς Γεώργιος δεν δύναται απουσιάζων και ως εκ της θέσεώς του σήμερον να διαψεύση τούτο. 

Διά τούτο - λέγομεν- είναι και άνανδρον και ανευλαβές και ανοίκειον, δι' ένα Ιεράρχην να επικαλείται γνώμην του εξορίστου Βασιλέως, επί ζητήματος το οποίον, ο Βασιλεύς ουδεμίαν είχεν αρμοδιότητα να εισηγείται, πολλώ δε μάλλον να ''επιμένη'' να επιβάλη. Ο Βασιλεύς δεν είναι, ούτε κληρικός, ούτε Πατριάρχης, ενώ το ζήτημα της μεταβολής του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου ήτο και είναι καθαρώς Κανονικόν. Και αν ακόμη ο Βασιλεύς εν τη αγνοία του ενόμιζεν, ότι έπρεπε να θιγή το Εκκλησιαστικόν ημερολόγιον, όχι μόνον ο Σεβ. Λεοντουπόλεως, αλλ' αυτός ο Αρχιεπίσκοπος είχεν επιβεβλημένον καθήκον να τον διαφωτίσουν ανακοινούντες αυτώ τας γνώμας των άλλων Ορθοδόξων Εκκλησιών. 

Εάν δε ο Βασιλεύς και μόνον την γνώμην του Πατριάρχου Φωτίου εγνώριζεν, ήτο απολύτως αδύνατον να επέμενεν εις αντορθόδοξον και αντικανονικόν πραξικόπημα. Αλλ' είχον την ειλικρίνειαν οι σημερινοί νεωτερισταί, οι άνευ εκκλησιαστικού φρονήματος Ιεράρχαι, να υποβάλουν εις τον Βασιλέα τας γνώμας των ορθοδόξων Πατριαρχών; Και δεν είναι μικρότης και αισχύνη να επικαλούνται δι' εν τόσον μέγα εκκλησιαστικόν ζήτημα την γνώμην τάχα του Βασιλέως, διά να ρίψουν εις αυτόν ευθύνην, την οποίαν ολόκληρον φέρουν οι ίδιοι; 

Ποίος λοιπόν ενεθάρρυνε τον Αρχιεπίσκοπον Αθηνών να πραξικοπηματίσει κατά της Εκκλησίας, αφού, ως είδομεν και ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων και ο Πατριάρχης Αντιοχείας και ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας και ο Πατριάρχης Σέρβων και, ως θα ίδωμεν και η Ρωσσία και το Άγιον Όρος αντετάχθησαν κατά της μεταβολής και, αφού και αυτό το Οικουμενικόν Πατριαρχείον εδέχθη την μεταβολήν, υπό τον όρον να συμφωνήσουν και αι λοιπαί ορθόδοξαι εκκλησίαι; Διά τι ησθάνθη την ανάγκην ο Αρχιεπίσκοπος να αποκρύψη όλην την αλήθειαν από την Ιεραρχίαν και ο ''Φιλαλήθης'' εν τω ''Σκριπ'' να γράφει αναληθώς, ότι ο μεν Πατριάρχης Ιεροσολύμων είπεν΄

δοκίμασα (!!) την πράξιν της Εκκλησίας της Ελλάδος, ο δε Φώτιος ΘΑ προέβαινε και αυτός εις την μεταβολήν, εάν έζη; Ποία δύναμις ωδήγει τον Σεβ. Αρχιεπίσκοπον εις τοιαύτα τεχνάσματα και, ποιος λόγος τον εβίαζε, να σπεύδη, να φέρη εν τετελεσμένον γεγονός εις την Εκκλησίαν της Ελλάδος προκαλών σχίσμα; Θα συνεχίσωμεν την έρευνάν μας περί όλων τούτων εις το επόμενον. 

Συνεχίζεται

Εκ του βιβλίου του Γρηγορίου Ευστρατιάδη 

''Η Πραγματική Αλήθεια περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'',

που δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα των Αθηνών ''ΣΚΡΙΠ'', 

την Κυριακή 11 Μαρτίου 1928, 

έτος 32ον, αρ. φύλλου 8.923, σελ. 1η. 

Μεταφορά στο διαδίκτυο στο μονοτονικό σύστημα, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ. 

Διατηρήθηκε η Γραμματική τάξη της εποχής με την επέμβαση μόνο σε κάποια αναγκαία σημεία στίξης.