Ο Γρηγόριος Ευστρατιάδης (1864-1950) υπήρξε νομικός, εκδότης και βουλευτής. Επί σειρά ετών υπήρξε εκδότης και διευθυντής της εφημερίδας ''ΣΚΡΙΠ'' της Αθήνας. Το ''ΣΚΡΙΠ'' αμέσως μετά την ημερολογιακή καινοτομία του 1924 τάχθηκε κατά του συνόλου των νεωτερισμών, που εισήγαγαν στο σώμα της Εκκλησίας ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρυσόστομος Παπαδόπουλος και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης. Φιλοξενούσε στις σελίδες του το σύνολο σχεδόν των ανακοινώσεων της ''Ελληνικής Εκκλησιαστικής Κοινότητας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών'', δημοσίευε -με εμπεριστατωμένα ρεπορτάζ- όλες τις ειδήσεις για τις διώξεις των χιλιάδων αποτειχισμένων ''Παλαιοημερολογιτών'' και παρουσίαζε άρθρα αντινεωτεριστικά και κατά της κίνησης για την ''Ένωση των Εκκλησιών'', όπως ονομαζόταν τότε η οικουμενική κίνηση. Το βιβλίο του ''Η Πραγματική Αλήθεια περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'' δημοσιεύθηκε υπό την μορφή συνεχιζόμενων άρθρων τον Μάρτιο του 1928 και αποτέλεσε μια εμπεριστατωμένη δημοσιογραφική και θεολογική εργασία για το ημερολογιακό σχίσμα. Το περισσότερο -ίσως- ενδιαφέρον στο βιβλίο αυτό παρουσιάζει το γεγονός, ότι επιχειρήθηκε η προσέγγιση των δρώμενων της ημερολογιακής καινοτομίας και μέσα από το πληροφοριακό φάσμα της δημοσιογραφίας και εύλογα η επικαιρότητα ζωντανεύει ιδεατά στα ''πέτρινα'' αυτά χρόνια του Μεσοπολέμου, προσφέροντας στον αναγνώστη διαδραστικά τον επίκαιρο και ζωντανό παλμό των γεγονότων!
Γιώργος Δ. Δημακόπουλος
Δημοσιογράφος
Μ' Μέρος
Είδομεν, πως αποφαίνονται η Α' και Γ' Οικουμενική Σύνοδος περί των εθών και των παραδόσεων της Εκκλησίας.
3) Η Δ' Οικουμενική Σύνοδος (η εν Χαλκιδόνι), διά του Α' αυτής κανόνος λέγει: ''Τους παρά των Αγίων Πατέρων καθ' εκάστην Σύνοδον άχρι του νυν εκτεθέντας κανόνας κρατείν εδικαιώσαμεν (εκρίνομεν δίκαιον)''. Και η Σύνοδος αύτη κυροί τους προ ταύτης κανόνας των Οικουμενικών και Τοπικών Συνόδων, όχι μόνον τους ''συντελούντας εις δογμάτων ακρίβειαν'', ως λέγει ο ερμηνευτής Ζωνάρ, αλλά και τους ''εις εκκλησιαστικήν αφορώντας κατάστασιν και τας Εκκλησίας ρυθμίζοντας''. Η αυτή Δ' Οικουμενική Σύνοδος διά του ΚΗ' Κανόνος αυτής αποφαίνεται:
''Πανταχού τ ο ι ς τ ω ν Α γ ί ω ν Π α τ έ ρ ω ν ό ρ ο ι ς ε π ό μ ε ν ο ι και τον αρτίως αναγνωσθέντα κανόνα των εκατόν πεντήκοντα θεοφιλεστάτων επισκόπων, των συναχθέντων επί του της ευσεβούς μνήμης Μεγάλου Θεοδοσίου του γενομένου Βασιλέως εν τη βασιλίδι Κωνσταντινουπόλεως Νέα Ρώμη γνωρίζοντες, τ α α υ τ ά κ α ι η μ ε ί ς ο ρ ί ζ ο μ ε ν τ ε κ α ι ψ η φ ι ζ ό μ ε θ α.
4) Η ΣΤ' Οικουμενική Σύνοδος, η λεγομένη Πανθέκτη, η εν Τρούλλω του Βασιλικού Παλατίου συνελθούσα εν τω Α' Κανόνι αυτής ορίζει τα εξής: ''Τάξις αρίστη παντός αρχομένου και λόγου και πράγματος, εκ Θεού τε άρχεσθαι, και εις Θεόν αναπαύεσθαι... Και νυν αρχήν των ιερών ποιούμενοι λόγων, χάριτι θεία, ορίζομεν, α κ α ι ν ο τ ό μ η τ ό ν τ ε κ α ι α π α ρ ά τ ρ ω τ ο ν φ υ λ ά τ τ ε ι ν τ η ν π α ρ α δ ο θ ε ί σ αν η μ ί ν π ί σ τ ι ν... Και συνελόνται φάναι πάντων των εν τη Εκκλησία του Θεού διαπρεψάντων ανδρών, οι γεγόνασι φωστήρες εν κόσμω, λόγον ζωής επέχοντες, την πίστιν κρατείν βεβαίαν, και μέχρι συντελείας του αιώνος ασάλευτον διαμένειν θεσπίζομεν, και τα αυτών θεοπαράδοτα συγγράμματά τε και δόγματα, πάντας απόβαλλόμενοί τε και αναθεματίζοντες, ους απέβαλον (οι Πατέρες) και ανεθεμάτισαν,
ως της αληθείας εχθρούς και κατά Θεού φρυαξαμένους κενά, και αδικίαν εις ύψος εκμελετήσαντας. Ει δε τις των απάντων μη τα προειρημένα της ευσεβείας δόγματα κρατοί και ασπάζοιτο, και ούτω δοξάζοι τε και κηρύττοι, αλλά εξ εναντίας ιέναι τούτων επιχειροί, έστω ανάθεμα, κατά τον ήδη εκτεθέντα όρον υπό των προδηλωθέντων αγίων και μακαρίων Πατέρων, και του Χριστιανικού καταλόγου, ως αλλότριος, εξωβείσθω και εκπιπτέτω. Η μ ε ί ς γ α ρ ο ύ τ ε π ρ ο σ τ ι θ έ ν α ι τ ι, ο ύ τ ε μ ε ν α φ α ι ρ ε ί ν, κ α τ ά τ α π ρ ο ο ρ ι σ θ έ ν τ α, π α ν τ ε λ ώ ς δ ι ε γ ν ώ κ α μ ε ν ή κ α θ' ο ν τ ι ν ά ο υ ν δ ε δ υ ν ή μ ε θ α λ ό γ ο ν.
5) Η Ζ' Οικουμενική Σύνοδος, ήτις είναι η Δευτέρα εν Νικαία Σύνοδος επί της Βασιλείας Κωνσταντίνου και της μητρός αυτού Ειρήνης, η κατά των Εικονομάχων συνελθούσα ονομάζει ''μ α ρ τ ύ ρ ι α'' τας διατάξεις των ιερών Κανόνων και την π α ρ ά δ ο σ ι ν των Αγίων Εικόνων, όπερ προσκύνημα είναι π α ρ ά δ ο σ ι ς και ουχί κανών προηγουμένης Συνόδου. Η Σύνοδος αύτη εις μεν τον Α' αυτής κανόνα λέγει τα εξής: ''...Εις τον αιώνα η προφητική φωνή (του Δαυίδ) εντέλλεται ημίν φ υ λ ά τ τ ε ι ν τ α μ α ρ τ ύ ρ ι α τ ο υ Θ ε ο ύ, και ζην εν αυτοίς, δ η λ ο ν ό τ ι α κ ρ ά δ α ν τ α κ α ι α σ ά λ ε υ τ α δ ι α μ έ ν ο ν τ α, ότι και ο θεόπτης Μωυσής ούτω φησίν' ε ν α υ τ ο ί ς ο υ κ έ σ τ ι π ρ ο σ θ ε ί ν α ι και α π' α υ τ ώ ν ο υ κ έ σ τ ι ν α φ ε λ ε ί ν.
Και ο θείος Απόστολος Πέτρος εν αυτοίς εγκαυχώμενος βοά: ''Εις α επιθυμούσιν άγγελοι παρακύψαι''. Και ο Παύλος φησί: ''Καν ημείς ή άγγελος εξ ουρανού ευαγγελίζηται υμίν, παρ' ο ευηγγελισάμεθα υμίν, ανάθεμα έστω''. Τούτων ουν ούτως όντων και διαμαρτυρομένων ημίν, αγαλλιώμενοι επ' αυτοίς, ως ει τις εύροι σκύλα πολά, ασπάσως τους θείους κανόνας ενστερνιζόμεθα και ολόκληρον την αυτών διαταγήν και ασάλευτον κρατύνομεν των εκτεθέντων υπό των αγίων σαλπίγγων του Πνεύματος, των πανευφήμων Αποστόλων, των τε εξ Αγίων Οικουμενικών Συνόδων, και των τοπικώς συναθροισθεισών επί εκδόσει τοιούτων διαταγμάτων, και των Αγίων Πατέρων ημών.
Εξ ενός γαρ άπαντες και του αυτού Πνεύματος αυγασθέντες, ώρισαν τα συμφέροντα. Και ους μεν τω αναθέματι παραπέμπουσι, και ημείς αναθεματίζομεν ους δε τη καθαιρέσει, και ημείς καθαιρούμεν΄ ους δε τω αφορισμώ και ημείς αφορίζομεν΄ ους δε επιτιμίω παραδιδόασι, και ημείς ωσαύτως υποβάλλομεν...'' Η αυτή δε Ζ' Σύνοδος διά του Ζ' Κανόνος αυτής ομιλεί ρητότερον περί της α γ ρ ά φ ο υ θ ε σ μ ο θ ε σ ί α ς λέγουσα τα εξής: ''...Την ουν ασεβεί αιρέσει των χριστιανοκατηγόρων και άλλα ασεβήματα συνακολούθησαν ώσπερ γαρ την των σεπτών εικόνων αφείλοντο όψιν εκ της Εκκλησίας, και έ τ ε ρ α τ ι ν ά έ θ η π α ρ α λ έ λ ο ι π ά σ ι, α χρη ανανεωήναι και κατά τ η ν έ γ γ ρ α φ ο ν κ α ι τ η ν ά γ ρ α φ ο ν θ ε σ μ ο θ ε σ ί α ν ο ύ τ ω κ ρ α τ ε ί ν.
Όσοι ουν σεπτοί ναοί καθιερώθησαν εκτός αγίων λειψάνων μαρτύρων, ορίζομεν εν αυτοίς κατάθεσιν γίνεσθαι λειψάνων μετά της συνήθους ευχής. Ο δε άνευ αγίων λειψάνων καθιερών ναόν, καθαιρείσθω ως π α ρ α β ε β η κ ώ ς τ α ς ε κ κ λ η σ ι α σ τ ι κ ά ς π α ρ α δ ό σ ε ι ς''. Απλούν λοιπόν έθος Εκκλησιαστικόν όπως οι θείοι όπως οι θείοι ναοί καθιερούνται δι' αγίων λειψάνων μαρτυρικών, περιεφρούρησεν η Ζ' Οικουμενική Σύνοδος διά του ανωτέρω Κανόνος αυτής, κυρούσα την αρχήν ότι πρέπει να κρατή και να είναι σεβαστή ή τε έγγραφος και η άγραφος θεσμοθεσία.
6) Εις τα πρακτικά όμως της Ζ' ταύτης Οικουμενικής Συνόδου ευρίσκομεν κατηγοριματικωτέραν την απόφασιν και διαταγήν περί της τηρήσεως των ''π α ρ α δ ο θ έ τ ω ν''. Ο ιερός Ταράσιος, Πατριάρχης της Κωνσταντινουπόλεως, και άγιος είτα, Προεδρεύσας της Ζ' Οικουμενικής Συνόδου (8ος αιών) εν Νικαία προσεφώνησε τους συνελθόντας εν αυτή Πατέρας ειπών μεταξύ άλλων τα εξής: ''...Και νήφοντες εν πάσιν αποστολικώς, το ισόρροπον κρίνομεν΄ ίνα πάσαν καινοφωνίαν ύφεσίν τε και πλεονασμόν, ως ζιζάνια τω καθαρώ σίτω επισπαρέντα, αναβολής πάσης εκτός, εκτίλλωμεν, ως της αληθείας αντίθετα και της Εκκλησίας αντίμαχα. Τ α γ α ρ ε ν α υ τ ή π α ρ δ ο θ έ ν τ α ουκ εισί ναι και ου, αλλά ναι εισίν εν αληθεία και μένουσιν αρραγή και ακράδαντα εις τον αιώνος χρόνου''. (Mansi τόμ. 12, σελ. 1002). Και λέγει ταύτα ο ιερός Τράσιος όχι διά παραβάσεις δ ο γ μ α τ ι κ ά ς αλλά διά τα ζητήματα της λ α τ ρ ε ί α ς διά τα οποία ως επίσης και διά τα δογματικά επικαλείται τ α ς π α ρ α δ ό σ ε ι ς, ας ολόκληρος η Σύνοδος επινεύουσα κηρύσσει σεβαστάς.
7) Ο αυτός Ταράσιος εν τη Δ' ΠΡΑΞΕΙ της αυτής Ζ' Οικουμενικής Συνόδου λέγει τα εξής: ''...Προσαγέσθωσαν εις μέσον ημών προς ακρόασιν των περιδόξων Αγίων Πατέρων αι βίβλοι και εξ αυτών αρυόμενοι ποτίσωμεν έκαστος ημών το καθ' ημάς ποίμνιον ούτω γαρ και εις πάσαν την γην εξελεύσεται ο ημέτερος φθόγγος και εις τα πέρατα της Οικουμένης των ρημάτων ημών η δύναμις΄ διότι ου μετατίθεμεν όρια α έθεντο οι Πατέρες ημών, αλλ' αποστολικώς διδαχθέντες κρατούμεν τας παραδόσεις, ας παρελάβομεν''. (Mansi τόμ. 13, σελ. 41 και σελ. 128).8) Μετά την τοιαύτην δήλωσιν του Ταρασίου, ολόκληρος η Σύνοδος εκβοά τα εξής βαρυσήμαντα:
''(Η αγία Σύνοδος εξεβόησε), Πατέρες κηρύττουσι, τέκνα υπακοής εσμέν και εγκαυχώμευθα εν προσώπω μητρός τη παραδόσει της Καθολικής Εκκλησίας... Ημείς τη αρχαία θεσμοθεσία της Καθολικής Εκκλησίας επακολουθούμεν. Ημείς τους θεσμούς των Πατέρων φυλάττομεν. Ημείς τους προστεθέντας ή αφαιρούντας εκ της Καθολικής Εκκλησίας αναθεματίζομεν. Ημείς κατά πάντα των αυτών Θεοφόρων Πατέρων ημών τα δόγματα και πράγματα κρατούντες, κηρύσσομεν εν ενί στόματι και μια καρδία μηδέν προστιθέντες μηδέν αφαιρούντες των εξ αυτών παραδοθέντων ημίν, αλλά τούτοις βεβαιούμεθα, τούτοις στηριζόμεθα''. (Mansi 23, σελ. 128)
Δεν είναι όμως μόνον ταύτα τα ''μ α ρ τ ύ ρ ι α'' περί του απαραβιάστου και απαρατρώτου των Εκκλησιαστικών παραδόσεων. Θα συνεχίσωμεν εις το επόμενον άρθρον παραθέτοντες και έτερα ίνα μη αφήσωμεν ουδεμίαν αμφιβολίαν, ότι και αι π α ρ α δ ό σ ε ι ς τ η ς Ε κ κ λ η σ ί α ς έχουν την αυτήν ισχύν κανόνων και δογμάτων, ούσαι κατά τους θείους Πατέρας, όπως εκείναι, ισχυραί, σεβασταί, απαραβίασται.
Γιώργος Δ. Δημακόπουλος
Μ' Μέρος
Όσοι ουν σεπτοί ναοί καθιερώθησαν εκτός αγίων λειψάνων μαρτύρων, ορίζομεν εν αυτοίς κατάθεσιν γίνεσθαι λειψάνων μετά της συνήθους ευχής. Ο δε άνευ αγίων λειψάνων καθιερών ναόν, καθαιρείσθω ως π α ρ α β ε β η κ ώ ς τ α ς ε κ κ λ η σ ι α σ τ ι κ ά ς π α ρ α δ ό σ ε ι ς''. Απλούν λοιπόν έθος Εκκλησιαστικόν όπως οι θείοι όπως οι θείοι ναοί καθιερούνται δι' αγίων λειψάνων μαρτυρικών, περιεφρούρησεν η Ζ' Οικουμενική Σύνοδος διά του ανωτέρω Κανόνος αυτής, κυρούσα την αρχήν ότι πρέπει να κρατή και να είναι σεβαστή ή τε έγγραφος και η άγραφος θεσμοθεσία.
6) Εις τα πρακτικά όμως της Ζ' ταύτης Οικουμενικής Συνόδου ευρίσκομεν κατηγοριματικωτέραν την απόφασιν και διαταγήν περί της τηρήσεως των ''π α ρ α δ ο θ έ τ ω ν''. Ο ιερός Ταράσιος, Πατριάρχης της Κωνσταντινουπόλεως, και άγιος είτα, Προεδρεύσας της Ζ' Οικουμενικής Συνόδου (8ος αιών) εν Νικαία προσεφώνησε τους συνελθόντας εν αυτή Πατέρας ειπών μεταξύ άλλων τα εξής: ''...Και νήφοντες εν πάσιν αποστολικώς, το ισόρροπον κρίνομεν΄ ίνα πάσαν καινοφωνίαν ύφεσίν τε και πλεονασμόν, ως ζιζάνια τω καθαρώ σίτω επισπαρέντα, αναβολής πάσης εκτός, εκτίλλωμεν, ως της αληθείας αντίθετα και της Εκκλησίας αντίμαχα. Τ α γ α ρ ε ν α υ τ ή π α ρ δ ο θ έ ν τ α ουκ εισί ναι και ου, αλλά ναι εισίν εν αληθεία και μένουσιν αρραγή και ακράδαντα εις τον αιώνος χρόνου''. (Mansi τόμ. 12, σελ. 1002). Και λέγει ταύτα ο ιερός Τράσιος όχι διά παραβάσεις δ ο γ μ α τ ι κ ά ς αλλά διά τα ζητήματα της λ α τ ρ ε ί α ς διά τα οποία ως επίσης και διά τα δογματικά επικαλείται τ α ς π α ρ α δ ό σ ε ι ς, ας ολόκληρος η Σύνοδος επινεύουσα κηρύσσει σεβαστάς.
7) Ο αυτός Ταράσιος εν τη Δ' ΠΡΑΞΕΙ της αυτής Ζ' Οικουμενικής Συνόδου λέγει τα εξής: ''...Προσαγέσθωσαν εις μέσον ημών προς ακρόασιν των περιδόξων Αγίων Πατέρων αι βίβλοι και εξ αυτών αρυόμενοι ποτίσωμεν έκαστος ημών το καθ' ημάς ποίμνιον ούτω γαρ και εις πάσαν την γην εξελεύσεται ο ημέτερος φθόγγος και εις τα πέρατα της Οικουμένης των ρημάτων ημών η δύναμις΄ διότι ου μετατίθεμεν όρια α έθεντο οι Πατέρες ημών, αλλ' αποστολικώς διδαχθέντες κρατούμεν τας παραδόσεις, ας παρελάβομεν''. (Mansi τόμ. 13, σελ. 41 και σελ. 128).8) Μετά την τοιαύτην δήλωσιν του Ταρασίου, ολόκληρος η Σύνοδος εκβοά τα εξής βαρυσήμαντα:
''(Η αγία Σύνοδος εξεβόησε), Πατέρες κηρύττουσι, τέκνα υπακοής εσμέν και εγκαυχώμευθα εν προσώπω μητρός τη παραδόσει της Καθολικής Εκκλησίας... Ημείς τη αρχαία θεσμοθεσία της Καθολικής Εκκλησίας επακολουθούμεν. Ημείς τους θεσμούς των Πατέρων φυλάττομεν. Ημείς τους προστεθέντας ή αφαιρούντας εκ της Καθολικής Εκκλησίας αναθεματίζομεν. Ημείς κατά πάντα των αυτών Θεοφόρων Πατέρων ημών τα δόγματα και πράγματα κρατούντες, κηρύσσομεν εν ενί στόματι και μια καρδία μηδέν προστιθέντες μηδέν αφαιρούντες των εξ αυτών παραδοθέντων ημίν, αλλά τούτοις βεβαιούμεθα, τούτοις στηριζόμεθα''. (Mansi 23, σελ. 128)
Δεν είναι όμως μόνον ταύτα τα ''μ α ρ τ ύ ρ ι α'' περί του απαραβιάστου και απαρατρώτου των Εκκλησιαστικών παραδόσεων. Θα συνεχίσωμεν εις το επόμενον άρθρον παραθέτοντες και έτερα ίνα μη αφήσωμεν ουδεμίαν αμφιβολίαν, ότι και αι π α ρ α δ ό σ ε ι ς τ η ς Ε κ κ λ η σ ί α ς έχουν την αυτήν ισχύν κανόνων και δογμάτων, ούσαι κατά τους θείους Πατέρας, όπως εκείναι, ισχυραί, σεβασταί, απαραβίασται.
Είδομεν, πως αποφαίνονται η Α' και Γ' Οικουμενική Σύνοδος περί των εθών και των παραδόσεων της Εκκλησίας.
3) Η Δ' Οικουμενική Σύνοδος (η εν Χαλκιδόνι), διά του Α' αυτής κανόνος λέγει: ''Τους παρά των Αγίων Πατέρων καθ' εκάστην Σύνοδον άχρι του νυν εκτεθέντας κανόνας κρατείν εδικαιώσαμεν (εκρίνομεν δίκαιον)''. Και η Σύνοδος αύτη κυροί τους προ ταύτης κανόνας των Οικουμενικών και Τοπικών Συνόδων, όχι μόνον τους ''συντελούντας εις δογμάτων ακρίβειαν'', ως λέγει ο ερμηνευτής Ζωνάρ, αλλά και τους ''εις εκκλησιαστικήν αφορώντας κατάστασιν και τας Εκκλησίας ρυθμίζοντας''. Η αυτή Δ' Οικουμενική Σύνοδος διά του ΚΗ' Κανόνος αυτής αποφαίνεται:
''Πανταχού τ ο ι ς τ ω ν Α γ ί ω ν Π α τ έ ρ ω ν ό ρ ο ι ς ε π ό μ ε ν ο ι και τον αρτίως αναγνωσθέντα κανόνα των εκατόν πεντήκοντα θεοφιλεστάτων επισκόπων, των συναχθέντων επί του της ευσεβούς μνήμης Μεγάλου Θεοδοσίου του γενομένου Βασιλέως εν τη βασιλίδι Κωνσταντινουπόλεως Νέα Ρώμη γνωρίζοντες, τ α α υ τ ά κ α ι η μ ε ί ς ο ρ ί ζ ο μ ε ν τ ε κ α ι ψ η φ ι ζ ό μ ε θ α.
4) Η ΣΤ' Οικουμενική Σύνοδος, η λεγομένη Πανθέκτη, η εν Τρούλλω του Βασιλικού Παλατίου συνελθούσα εν τω Α' Κανόνι αυτής ορίζει τα εξής: ''Τάξις αρίστη παντός αρχομένου και λόγου και πράγματος, εκ Θεού τε άρχεσθαι, και εις Θεόν αναπαύεσθαι... Και νυν αρχήν των ιερών ποιούμενοι λόγων, χάριτι θεία, ορίζομεν, α κ α ι ν ο τ ό μ η τ ό ν τ ε κ α ι α π α ρ ά τ ρ ω τ ο ν φ υ λ ά τ τ ε ι ν τ η ν π α ρ α δ ο θ ε ί σ αν η μ ί ν π ί σ τ ι ν... Και συνελόνται φάναι πάντων των εν τη Εκκλησία του Θεού διαπρεψάντων ανδρών, οι γεγόνασι φωστήρες εν κόσμω, λόγον ζωής επέχοντες, την πίστιν κρατείν βεβαίαν, και μέχρι συντελείας του αιώνος ασάλευτον διαμένειν θεσπίζομεν, και τα αυτών θεοπαράδοτα συγγράμματά τε και δόγματα, πάντας απόβαλλόμενοί τε και αναθεματίζοντες, ους απέβαλον (οι Πατέρες) και ανεθεμάτισαν,
ως της αληθείας εχθρούς και κατά Θεού φρυαξαμένους κενά, και αδικίαν εις ύψος εκμελετήσαντας. Ει δε τις των απάντων μη τα προειρημένα της ευσεβείας δόγματα κρατοί και ασπάζοιτο, και ούτω δοξάζοι τε και κηρύττοι, αλλά εξ εναντίας ιέναι τούτων επιχειροί, έστω ανάθεμα, κατά τον ήδη εκτεθέντα όρον υπό των προδηλωθέντων αγίων και μακαρίων Πατέρων, και του Χριστιανικού καταλόγου, ως αλλότριος, εξωβείσθω και εκπιπτέτω. Η μ ε ί ς γ α ρ ο ύ τ ε π ρ ο σ τ ι θ έ ν α ι τ ι, ο ύ τ ε μ ε ν α φ α ι ρ ε ί ν, κ α τ ά τ α π ρ ο ο ρ ι σ θ έ ν τ α, π α ν τ ε λ ώ ς δ ι ε γ ν ώ κ α μ ε ν ή κ α θ' ο ν τ ι ν ά ο υ ν δ ε δ υ ν ή μ ε θ α λ ό γ ο ν.
5) Η Ζ' Οικουμενική Σύνοδος, ήτις είναι η Δευτέρα εν Νικαία Σύνοδος επί της Βασιλείας Κωνσταντίνου και της μητρός αυτού Ειρήνης, η κατά των Εικονομάχων συνελθούσα ονομάζει ''μ α ρ τ ύ ρ ι α'' τας διατάξεις των ιερών Κανόνων και την π α ρ ά δ ο σ ι ν των Αγίων Εικόνων, όπερ προσκύνημα είναι π α ρ ά δ ο σ ι ς και ουχί κανών προηγουμένης Συνόδου. Η Σύνοδος αύτη εις μεν τον Α' αυτής κανόνα λέγει τα εξής: ''...Εις τον αιώνα η προφητική φωνή (του Δαυίδ) εντέλλεται ημίν φ υ λ ά τ τ ε ι ν τ α μ α ρ τ ύ ρ ι α τ ο υ Θ ε ο ύ, και ζην εν αυτοίς, δ η λ ο ν ό τ ι α κ ρ ά δ α ν τ α κ α ι α σ ά λ ε υ τ α δ ι α μ έ ν ο ν τ α, ότι και ο θεόπτης Μωυσής ούτω φησίν' ε ν α υ τ ο ί ς ο υ κ έ σ τ ι π ρ ο σ θ ε ί ν α ι και α π' α υ τ ώ ν ο υ κ έ σ τ ι ν α φ ε λ ε ί ν.
Και ο θείος Απόστολος Πέτρος εν αυτοίς εγκαυχώμενος βοά: ''Εις α επιθυμούσιν άγγελοι παρακύψαι''. Και ο Παύλος φησί: ''Καν ημείς ή άγγελος εξ ουρανού ευαγγελίζηται υμίν, παρ' ο ευηγγελισάμεθα υμίν, ανάθεμα έστω''. Τούτων ουν ούτως όντων και διαμαρτυρομένων ημίν, αγαλλιώμενοι επ' αυτοίς, ως ει τις εύροι σκύλα πολά, ασπάσως τους θείους κανόνας ενστερνιζόμεθα και ολόκληρον την αυτών διαταγήν και ασάλευτον κρατύνομεν των εκτεθέντων υπό των αγίων σαλπίγγων του Πνεύματος, των πανευφήμων Αποστόλων, των τε εξ Αγίων Οικουμενικών Συνόδων, και των τοπικώς συναθροισθεισών επί εκδόσει τοιούτων διαταγμάτων, και των Αγίων Πατέρων ημών.
Εξ ενός γαρ άπαντες και του αυτού Πνεύματος αυγασθέντες, ώρισαν τα συμφέροντα. Και ους μεν τω αναθέματι παραπέμπουσι, και ημείς αναθεματίζομεν ους δε τη καθαιρέσει, και ημείς καθαιρούμεν΄ ους δε τω αφορισμώ και ημείς αφορίζομεν΄ ους δε επιτιμίω παραδιδόασι, και ημείς ωσαύτως υποβάλλομεν...'' Η αυτή δε Ζ' Σύνοδος διά του Ζ' Κανόνος αυτής ομιλεί ρητότερον περί της α γ ρ ά φ ο υ θ ε σ μ ο θ ε σ ί α ς λέγουσα τα εξής: ''...Την ουν ασεβεί αιρέσει των χριστιανοκατηγόρων και άλλα ασεβήματα συνακολούθησαν ώσπερ γαρ την των σεπτών εικόνων αφείλοντο όψιν εκ της Εκκλησίας, και έ τ ε ρ α τ ι ν ά έ θ η π α ρ α λ έ λ ο ι π ά σ ι, α χρη ανανεωήναι και κατά τ η ν έ γ γ ρ α φ ο ν κ α ι τ η ν ά γ ρ α φ ο ν θ ε σ μ ο θ ε σ ί α ν ο ύ τ ω κ ρ α τ ε ί ν.
Όσοι ουν σεπτοί ναοί καθιερώθησαν εκτός αγίων λειψάνων μαρτύρων, ορίζομεν εν αυτοίς κατάθεσιν γίνεσθαι λειψάνων μετά της συνήθους ευχής. Ο δε άνευ αγίων λειψάνων καθιερών ναόν, καθαιρείσθω ως π α ρ α β ε β η κ ώ ς τ α ς ε κ κ λ η σ ι α σ τ ι κ ά ς π α ρ α δ ό σ ε ι ς''. Απλούν λοιπόν έθος Εκκλησιαστικόν όπως οι θείοι όπως οι θείοι ναοί καθιερούνται δι' αγίων λειψάνων μαρτυρικών, περιεφρούρησεν η Ζ' Οικουμενική Σύνοδος διά του ανωτέρω Κανόνος αυτής, κυρούσα την αρχήν ότι πρέπει να κρατή και να είναι σεβαστή ή τε έγγραφος και η άγραφος θεσμοθεσία.
6) Εις τα πρακτικά όμως της Ζ' ταύτης Οικουμενικής Συνόδου ευρίσκομεν κατηγοριματικωτέραν την απόφασιν και διαταγήν περί της τηρήσεως των ''π α ρ α δ ο θ έ τ ω ν''. Ο ιερός Ταράσιος, Πατριάρχης της Κωνσταντινουπόλεως, και άγιος είτα, Προεδρεύσας της Ζ' Οικουμενικής Συνόδου (8ος αιών) εν Νικαία προσεφώνησε τους συνελθόντας εν αυτή Πατέρας ειπών μεταξύ άλλων τα εξής: ''...Και νήφοντες εν πάσιν αποστολικώς, το ισόρροπον κρίνομεν΄ ίνα πάσαν καινοφωνίαν ύφεσίν τε και πλεονασμόν, ως ζιζάνια τω καθαρώ σίτω επισπαρέντα, αναβολής πάσης εκτός, εκτίλλωμεν, ως της αληθείας αντίθετα και της Εκκλησίας αντίμαχα. Τ α γ α ρ ε ν α υ τ ή π α ρ δ ο θ έ ν τ α ουκ εισί ναι και ου, αλλά ναι εισίν εν αληθεία και μένουσιν αρραγή και ακράδαντα εις τον αιώνος χρόνου''. (Mansi τόμ. 12, σελ. 1002). Και λέγει ταύτα ο ιερός Τράσιος όχι διά παραβάσεις δ ο γ μ α τ ι κ ά ς αλλά διά τα ζητήματα της λ α τ ρ ε ί α ς διά τα οποία ως επίσης και διά τα δογματικά επικαλείται τ α ς π α ρ α δ ό σ ε ι ς, ας ολόκληρος η Σύνοδος επινεύουσα κηρύσσει σεβαστάς.
7) Ο αυτός Ταράσιος εν τη Δ' ΠΡΑΞΕΙ της αυτής Ζ' Οικουμενικής Συνόδου λέγει τα εξής: ''...Προσαγέσθωσαν εις μέσον ημών προς ακρόασιν των περιδόξων Αγίων Πατέρων αι βίβλοι και εξ αυτών αρυόμενοι ποτίσωμεν έκαστος ημών το καθ' ημάς ποίμνιον ούτω γαρ και εις πάσαν την γην εξελεύσεται ο ημέτερος φθόγγος και εις τα πέρατα της Οικουμένης των ρημάτων ημών η δύναμις΄ διότι ου μετατίθεμεν όρια α έθεντο οι Πατέρες ημών, αλλ' αποστολικώς διδαχθέντες κρατούμεν τας παραδόσεις, ας παρελάβομεν''. (Mansi τόμ. 13, σελ. 41 και σελ. 128).8) Μετά την τοιαύτην δήλωσιν του Ταρασίου, ολόκληρος η Σύνοδος εκβοά τα εξής βαρυσήμαντα:
''(Η αγία Σύνοδος εξεβόησε), Πατέρες κηρύττουσι, τέκνα υπακοής εσμέν και εγκαυχώμευθα εν προσώπω μητρός τη παραδόσει της Καθολικής Εκκλησίας... Ημείς τη αρχαία θεσμοθεσία της Καθολικής Εκκλησίας επακολουθούμεν. Ημείς τους θεσμούς των Πατέρων φυλάττομεν. Ημείς τους προστεθέντας ή αφαιρούντας εκ της Καθολικής Εκκλησίας αναθεματίζομεν. Ημείς κατά πάντα των αυτών Θεοφόρων Πατέρων ημών τα δόγματα και πράγματα κρατούντες, κηρύσσομεν εν ενί στόματι και μια καρδία μηδέν προστιθέντες μηδέν αφαιρούντες των εξ αυτών παραδοθέντων ημίν, αλλά τούτοις βεβαιούμεθα, τούτοις στηριζόμεθα''. (Mansi 23, σελ. 128)
Δεν είναι όμως μόνον ταύτα τα ''μ α ρ τ ύ ρ ι α'' περί του απαραβιάστου και απαρατρώτου των Εκκλησιαστικών παραδόσεων. Θα συνεχίσωμεν εις το επόμενον άρθρον παραθέτοντες και έτερα ίνα μη αφήσωμεν ουδεμίαν αμφιβολίαν, ότι και αι π α ρ α δ ό σ ε ι ς τ η ς Ε κ κ λ η σ ί α ς έχουν την αυτήν ισχύν κανόνων και δογμάτων, ούσαι κατά τους θείους Πατέρας, όπως εκείναι, ισχυραί, σεβασταί, απαραβίασται.
Συνεχίζεται
Εκ του βιβλίου του Γρηγορίου Ευστρατιάδη
''Η Πραγματική Αλήθεια περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'',
που δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα των Αθηνών ''ΣΚΡΙΠ'',
το Σάββατο 21 Απριλίου 1928,
έτος 32ον, αρ. φύλλου 8.965, σελ. 1η.
Μεταφορά στο διαδίκτυο στο μονοτονικό σύστημα, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Διατηρήθηκε η Γραμματική τάξη της εποχής με την επέμβαση μόνο σε κάποια αναγκαία σημεία στίξης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου