Μετά την παρουσίαση αποσπασματικών κειμένων από τον Α' Τόμο του βιβλίου <<Επίσκοπος Μαγνησίας Χρυσόστομος Νασλίμης (1910-1973) Ακατάβλητος αγωνιστής Πίστεως και Υπομονής>> από τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Γαρδικίου κ. Κλήμη, προβαίνουμε στην μερική παρουσίαση και του δευτέρου εκδοθέντος Τόμου, του μνημειώδους αυτού έργου. Και αυτό, γιατι αγγίζει -όχι μόνο τον χώρο του ακαινοτομήτου πληρώματος της Εκκλησίας μας- αλλά και ευρύτερα, ακριβώς γιατι περιγράφει σχολαστικά -κατά το δυνατόν- και την περιρρέουσα εκκλησιαστική κατάσταση της πρώτης εικοσιπενταετίας του δευτέρου μισού του 20ού αιώνα και δη των ετών (1950-1975). Κι εδώ ισχύει ό,τι και κατά την παρουσίαση του πρώτου Τόμου. Αναρτούμε μια σειρά από αποσπασματικά κείμενα μαζί με τις παραπομπές τους, προσπαθώντας να μην αλλοιωθεί η συνάφεια, η συνοχή και φυσικά το νόημα των γραφομένων. Με την ελπίδα, ότι η ολοκληρωμένη και επιτυχής αυτή πνευματική προσπάθεια της έκδοσης και του δευτέρου Τόμου του εν λόγω βιβλίου θα βρει απήχηση έτι περισσότερο στο φιλαναγνωστικό μας κοινό, ευχόμαστε καλή ανάγνωση και εντρύφηση σε μια ιδιαίτερα δύσκολη εποχή, τα γνωστά <<πέτρινα χρόνια>> των διώξεων, του παποκαισαρισμού και της διοικούσης, εκκλησιαστικής αποδόμησης.
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ
Μετά την έκδοση του Τόμου Α' του παρόντος έργου προ έτους και την ευμενή υποδοχή του στον χώρο μας και ευρύτερα, βρισκόμαστε στην ευχάριστη θέση να ολοκληρώσουμε το μνημειώδες έργο μας, με τον παρόντα Τόμο Β'. Εκφράζουμε για την δωρεά αυτή την ευχαριστία μας στον Θεό των όλων, διότι ένα κυριολεκτικό όραμα ζωής εκπληρώνεται. Η βιογράφηση του σχεδόν πλήρως αγνώστου μέχρι τώρα Μακαριστού Αρχιερέως Μαγνησίας Χρυσοστόμου Νασλίμη (+1973) ήταν έργο μακροχρόνιο και δύσκολο. Και δεν θα επιτελείτο, αν δεν συνέτρεχαν αρκετοί παράγοντες, οι οποίοι με την βοήθεια του Θεού μας έδωσαν τα απαραίτητα εναύσματα, το αναγκαίο δυσεύρετο υλικό, την φιλάδελφη βοήθεια, την φιλάνθρωπη κατανόηση και συμπαράσταση και την συγκινητική ενίσχυση και κάλυψη. Εκτός της προσωπικής επισταμένης ερεύνης για εξεύρεση υλικού, μας χαρίσθηκε σχεδόν μέχρι τελευταίας στιγμής σπουδαίο και ανεκτιμήτου αξίας αρχειακό υλικό, βάσει του οποίου ήμασταν σε θέση να σχηματίσουμε την όσο το δυνατόν καλύτερη, πληρέστερη και αντικειμενικότερη γνώση του Βιογραφουμένου μας, αλλά και του όλου πλαισίου της εποχής και ιδίως των πραγμάτων της Εκκλησίας μας, που έζησε και έδρασε. Τα όσα γράψαμε στην Εισαγωγή του Τόμου Α' ως προς την αιτία για την ενασχόλησή μας αυτή και τον τρόπο εργασίας μας στην εκπόνηση του όλου εγχειρήματος, όπως και τα σχετικά με τις προτροπές μας στον αγαπητό αναγνώστη για τον τρόπο μελέτης και αντιμετωπίσεως των γραφομένων, ισχύουν και για τον παρόντα Τόμο Β' και δεν θα επαναλάβουμε κάτι επ' αυτών. Μόνον, κάνουμε ταπεινά έκκληση για προσεκτική και πλήρη μελέτη, στην σειρά εκθέσεως του υλικού, και όχι πρόχειρη, βεβιασμένη και αποσπασματική, η οποία να περιλαμβάνει οπωσδήποτε και τις υποσημειώσεις, και μάλιστα τις εκτενείς. Και τούτο, διότι σε αυτές δεν παρέχεται μόνον η γνωστοποίηση των πηγών, για το αξιόπιστο των γραφομένων, αλλά συνήθως περιέχονται σημαντικά στοιχεία πληροφοριακά, συμπληρωματικά, επεξηγηματικά, όπως και αξιολογικά, τα οποία φωτίζουν πολύπλευρα το κύριο μέρος του κειμένου, η δε αγνόησή τους στερεί τον αναγνώστη από ουσιώδες μέρος του υλικού του όλου έργου.
Από την Εισαγωγή του βιβλίου
ΙΣΤ. 23. Ευλογίες και δοκιμασίες του Ποιμένος και Πνευματικού πατρός
Τέλος, πριν να κλείσουμε το εκτενέστατο αυτό Κεφάλαιο, θα αναφέρουμε κάποια ακόμη σημαντικά στοιχεία για τον Βιογραφούμενό μας ως Ποιμένα και Πνευματικό πατέρα, σχετικά με τον θετικό αντίκτυπο της χαρισματικής διακονίας του, αλλά και τους πειρασμούς που αντιμετώπιζε.
Ο π. Χρυσόστομος Νασλίμης εξωτερικά ήταν άνθρωπος με ωραία μορφή, μέτριος το ανάστημα, μάλλον κοντός, αλλά δυναμικός, δραστήριος, με ζήλο και ενέργεια, επίμονος και απαιτητικός, στολισμένος με χαρίσματα και αρετές. Για όσους τον γνώρισαν και τον έζησαν ήταν Ποιμένας υποδειγματικός, με μεγάλη αγάπη για το Ποίμνιό του.
Όσοι όμως τον γνώριζαν εξ αποστάσεως και τον παρατηρούσαν μακρόθεν, τον θεωρούσαν ως απρόσιτο και εμπνέοντα ακόμη και φόβο. Όπως βεβαιώνει άνθρωπος που διετέλεσε πνευματικό του τέκνο: <<Ήταν ένας Μοναχός εν τω κόσμω, παρέμεινε ακέραιος στην κλήση και αποστολή του, βοηθώντας και προσφέροντας θυσιαστικά.
Ζούσε για τον Θεό και για τον πλησίον>> 152. Άλλος διατελέσας πνευματικό του τέκνο γράφει: <<Ήμουν δίπλα του τουλάχιστον δέκα χρόνια και ήταν για μένα Πνευματικός Πατέρας, δάσκαλος και καθοδηγητής. Οι πιο όμορφες αναμνήσεις ήταν το κυριακάτικο κήρυγμά του, όπου διδάχθηκα και έμαθα πολλά θεολογικά και εκκλησιαστικά ζητήματα.
Αλλά προπάντων διδάχθηκα αξίες και αρχές ζωής, τις οποίες ετίμησε με τον διάφανο τρόπο ζωής του και αυτό ήταν μια τρανή απόδειξη, σε όλους μας, ότι ο άνθρωπος μπορεί στα δύσκολα. Πολλοί πιστοί, όχι [μόνο] ΓΟΧ, γέμιζαν τις Κυριακές τον Ναό ακριβώς για να απολαύσουν το Κήρυγμά Του>> 153.
Και συνεχίζει ο πρώτος: <<Ήταν ιδιαίτερα φιλακόλουθος, τελούσε ανελλιπώς τις ι. Ακολουθίες στον Ναό, Εσπερινούς, Θ. Λειτουργίες, όπως και Σαρανταλείτουργα. Πάντα αναστάσιμο Εσπερινό τα Σάββατα, Εσπερινό Συγχωρήσεως της Κυριακή της Τυρινής, Κατανυκτικούς Εσπερινούς τις Κυριακές της Μ. Τεσσαρακοστής,
όπου συμμετείχε στην Ψαλμωδία του Μ. Προκειμένου όπως και των περιφήμων Ιδιομέλων των αποστίχων, στην αργή μουσική απόδοση του Ιακώβου Πρωτοψάλτου, όπως είχε διδαχθεί από τον αείμνηστο Γέροντα Δοσίθεο τον αόμματο χαρισματικό Ιεροψάλτη και Διδάσκαλο της Εκκλησιαστικής Μουσικής.
Γενικά άρεσε στον π. Χρυσόστομο να ψάλλει στις Ακολουθίες, επέμενε στην ακριβή τήρηση του Τυπικού και στην επικράτηση ησυχίας και τάξεως στον Ναό. Για τον λόγο αυτό έκανε κάποτε έντονες παρατηρήσεις, για να συνετίσει όσους (και κυρίως όσες) παρεκτρέποντο, αλλά ενίοτε παρεξηγείτο ως υπερβολικός και υπήρχαν σε κάποιους δυσαρέσκειες.
Ο π. Χρυσόστομος ήταν γλυκής και μετριόφρων άνθρωπος, ταπεινός και μετριοπαθής. Ήταν παράλληλα δυναμικός και δραστήριος, όπως και απαιτητικός. Στην Θεία Λατρεία ήθελε να δίνεται στον Θεό το καλύτερο, χωρίς να είναι αλαζών ή υπεροπτικός. Ως Ιεροκήρυκας καθήλωνε πράγματι τους ακροατές του, παρόλον ότι κάποτε πλατείαζε.
Του άρεσαν ιδιαιτέρως οι Αγρυπνίες, και μάλιστα σε Εξωκκλήσια. Συγκέντρωνε ομάδα πιστών και μετέβαιναν στην φύση, σε Παρεκκλήσια, όπου ο ίδιος ανέπτυσσε πνευματικά θέματα και με την χάρη των λόγων του και το βάθος των νοημάτων του μεταρσίωνε όσους ήταν παρόντες. Οι Αγρυπνίες εκείνες άρχιζαν στις 10 μ.μ. και τελείωναν στις 4 τα ξημερώματα.
Επρόκειτο για θαυμάσιες ευκαιρίες προσευχής και πνευματικής ενατενίσεως. Συνήθως, μετά το πέρας της Θ. Λειτουργίας, ξεφορούσε τα άμφιά του επί των πιστών, οι οποίοι συγκεντρώνονταν προ της Ωραίας Πύλης για τον λόγο αυτό 152. Κατά συμπληρωματική μαρτυρία, <<λειτουργούσε σχεδόν καθημερινά, μία Λειτουργία χωρίς συντομεύσεις, όπως ορίζει το Τυπικό της Εκκλησίας μας.
Είχε μικρές Εικόνες χάρτινες για κάθε εορτάζοντα Άγιο στις καθημερινές ιερουργίες του, τις οποίες τοποθετούσε στο Προσκυνητάρι. Σε κάποια Λειτουργία έχω ήδη σηκώσει το μανουάλιο [με την λαμπάδα] για την Θεία Κοινωνία, βγαίνει στην Ωραία Πύλη και καλεί τους πιστούς: Μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης προσέλθετε, για να προσέλθουμε. Μα κανείς δεν προσήλθε.
Φανερά ενοχλημένος με ερωτά εάν έχω φάει κάτι το πρωί και φυσικά δεν είχα φάει. Δημόσια είπε, εντός του Ναού, ότι με έχει εξομολογήσει πρόσφατα και ότι αναλαμβάνει την ευθύνη να με κοινωνήσει. Αισθάνθηκα πολύ όμορφα και τυχερός. Μετά την Απόλυση μας εξήγησε, ότι αυτό που έκανε το Εκκλησίασμα σήμερα ήταν σαν να γυρίσαμε την πλάτη μας στον Χριστό και βέβαια δεν ξανάγινεν>> 153.
Είναι πράγματι επιτυχία του π. Χρυσοστόμου να προνοεί για ύπαρξη κοινωνούντων πιστών σε κάθε Θ. Λειτουργία του, κατόπιν βεβαίως της απαιτουμένης προετοιμασίας, έστω κι αν για να εμπεδωθεί τούτο και καθιερωθεί, προς αποφυγήν της περιφρονήσεως στον Θυόμενο και Προσφερόμενο Κύριό μας, έπρεπε κάποτε να χρησιμοποιήσει με πόνο ψυχής, και βεβαίως ποιμαντική διάκριση, μεθόδους όπως την ως άνω περιγραφείσα.
Σαν υπεύθυνος Ποιμένας, Χριστοκεντρικός, προσπαθούσε να εμπνεύσει την αγάπη των πιστών για το υπερφυές Μυστήριο της Θ. Ευχαριστίας. Κάποιος αδελφός βεβαίωσε ότι ευτύχησε να ακούσει ωραιότατο κήρυγμα του Βιογραφούμενού μας στην Αγία Παρασκευή στο Μοναστηράκι Αθηνών, σε Ακολουθία Χαιρετισμών της Παναγίας της Μ. Τεσσαρακοστής.
Η Ομιλία εκείνη είχε αφορμή τον στίχο: <<Χαίρε τρυφής του Μάννα διάδοχε>>, και ανέπτυξε γλαφυρά το θέμα περί συνεχούς Θείας Μεταλήψεως 154. Και συνεχίζει πνευματικό του τέκνο την μαρτυρία του:
<<Στο Ιερό [Βήμα] δεν ήθελε να βρίσκεται κανείς κατά την διάρκεια της Θείας Λειτουργίας, σχεδόν πάντα ήταν μόνος. Μία Κυριακή, νομίζω του Θωμά, και ενώ ήταν μπροστά στην Αγία Πρόθεση για την ετοιμασία των Θείων Δώρων, απροειδοποίητα εισέρχεται στον Ναό ένας γηραιός Ιερέας, γνωστός Εφημέριος σε Ναό της Νέας Ιωνίας, ο οποίος αφού προσκύνησε εισήλθε στο Ιερό του Ναού [Κοιμήσεως της Θεοτόκου].
Ο παπα-Χρυσόστομος με την άκρη του ματιού του είδε τον Ιερέα και όπως μας είπε μετά, δεν διέκοψε παρά μόνον αφού τελείωσε την Αγία Πρόθεση [τότε] και υποδέχθηκε τον Ιερέα. Στο κήρυγμά του μετά, πληροφορηθήκαμε ότι ο Ιερέας αυτός μόλις είχε επιστρέψει από τους Αγίους Τόπους, όπου βρέθηκε για την Μ. Εβδομάδα και την Ανάσταση, και διεπίστωσε ότι η αληθινή Ορθοδοξία είναι των ΓΟΧ και με την παρουσία του ήθελε να το επιβεβαιώσει...
Έγινε περίφημος για τα Κηρύγματά του 155, για τα Πνευματικά του χαρίσματα, τη γλυκύτατη μορφή Του και φωνή Του, όλα αυτά παρουσίαζαν ένα σύνολο Πνευματικό και αισθητικό που έλκει τον πιστό. Θυμάμαι πολύ καλά τον παπά-Χρυσόστομο να ψέλνει τα Εγκώμια μαζί μας γύρω από έναν πανέμορφο Επιτάφιο και να κλαίει όλο το εκκλησίασμα, που ένα μεγάλο ποσοστό ήταν εκτός ΓΟΧ.
Θυμάμαι το βράδυ της Αναστάσεως, που η Λειτουργία διαρκούσε μέχρι τις 4 το πρωί και από παρακείμενο Ναό προσέρχονταν πιστοί στην Εκκλησία μας, αφού εκεί διαρκούσε μέχρι τις 1:30 π.μ. και έσπευδαν να προλάβουν το αναστάσιμο Κήρυγμα του π. Χρυσοστόμου. Οι ΓΟΧ στην Βολιώτικη κοινωνία είχαν πολύ καλή αποδοχή και εκείνα τα χρόνια γέμιζαν τον Ναό μας λόγω της παρουσίας του π. Χρυσοστόμου και μετέπειτα Επισκόπου Μαγνησίας>> 153.
Ο Βιογραφούμενός μας ήταν άνθρωπος που ήλκυε πιστούς ευρύτερα, όπως διαπιστώνουμε από τις προηγηθείσες μαρτυρίες αυτοπτών, και ήταν στολισμένος με ευγένεια και διακριτικότητα, όπως και μετριοπάθεια, χωρίς ακρότητες και φανατισμούς. Καίτοι πρόθυμος να συζητήσει, να βοηθήσει και να διαφωτίσει κάθε προσερχόμενο, δεν έσπευδε να εξυπηρετήσει μυστηριακά τους Νεοημερολογίτες πιστούς, παρά τους έστελνε για τον λόγο αυτό στους δικούς του κληρικούς.
Αν ήθελαν εξομολόγηση στον ίδιο, αλλά δεν ξεκαθάριζαν την θέση τους και επιθυμούσαν να κοινωνούν και στο Παλαιό και στο Νέο, ή μόνον στο Νέο, τότε εξηγούσε ότι αδυνατούσε να <<καλύψει>> τέτοιου είδους ανάμεικτες καταστάσεις. Ακόμη και ι. Ευχέλαιο, ως Μυστήριο επισφραγιστικό της Μετανοίας, συνεδύαζε απαραίτητα με την ι. Εξομολόγηση καλλιεργώντας στους πιστούς μυσταγωγική επίγνωση και μη υποθάλποντας μηχανιστικές δεισιδαιμονικές ιδέες και καταστάσεις εξ αιτίας ηθελημένης ή αθέλητης αγνοίας και διαστρεβλώσεως.
Στο ποιμαντικό του έργο ιδιαίτερη επιτυχία είχε με τους νέους, τους οποίους ενέπνεε, κέρδιζε την εμπιστοσύνη, εξομολογούσε σαν Πατέρας πλήρης κατανοήσεως, αν και όπως είπαμε κάπως αυστηρός και σίγουρα απαιτητικός, τους βοηθούσε δε και προσέτρεχε ποικιλότροπα πνευματικώς και υλικώς 152.
Επίσης, είχε γύρω του κύκλο αφιερωμένων προσώπων στην διακονία της Εκκλησίας, ανδρών και γυναικών, τα οποία του συμπαραστέκονταν σε κάθε εκκλησιαστικό έργο, κάποια δε από αυτά έγιναν Μοναχοί και Μοναχές. Με την βοήθειά τους κατασκευαζόταν στους χώρους του Ναού της Κοιμήσεως Θεοτόκου το κερί της Εκκλησίας από αγνά υλικά (μελισσοκέρι) 152.
Η τροφοδοσία του η πνευματική ελαμβάνετο από το Άγιον Όρος, όπου μετέβαινε τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο 152. Τις ευρείες εγκυκλοπαιδικές γνώσεις του φρόντιζε πάντοτε να εμπλουτίζει εντρυφώντας όποτε εύρισκε χρόνο και ευκαιρία στην πλουσιώτατη Βιβλιοθήκη του. Αρθρογραφούσε τακτικά στον τοπικό Τύπο, όπως και στον εκκλησιαστικό.
Τα χαρίσματα και τις γνώσεις του ήθελε να μεταδίδει και χρησιμοποιεί με τον καλύτερο τρόπο, για την βοήθεια των ανθρώπων, και την όσο το δυνατόν καλύτερη διεξαγωγή, προβολή και μαρτυρία του ιερού Αγώνος μας, τον οποίον πίστευε βαθύτατα και υπηρέτησε έως εσχάτης αναπνοής ολόψυχα 152.
152. Προφορική μαρτυρία προς τον γράφοντα του κ. Σπυρίδωνος Χεικάρα, συντ. φιλολόγου εκ Βόλου, κατοίκου Κάντζας Αττικής (Κυριακή Δ' Νηστειών 2016). Ο γηραιός ιερέας της κρατούσης εκκλησίας π. Ελευθέριος Παλαμάς εκ Βόλου καταγόμενος, βεβαίωσε στον γράφοντα στην Πτολεμαϊδα τον Ιούνιο του 2019, ότι γνώρισε τον Βιογραφούμενό μας καλώς και κάποτε είχε παρατηρήσει ότι φορούσε φθαρμένα ή τρύπια υποδήματα΄ σε ερώτησή του γιατι συνέβαινε τούτο, λάμβανε την απάντηση ότι δεν είχε χρόνο ή χρήματα. Ο δε Ηγούμενος π. Δωρόθεος Θεμελής από την Άνδρο, διηγήθηκε στον γράφοντα τον Οκτώβριο του 2019 ότι γνώρισε τον Βιογραφούμενό μας στον Πειραιά ως Αρχιμανδρίτη και αργότερα ως Επίσκοπο και του έκανε εντύπωση η μεγάλη μετριοφροσύνη και ταπείνωσή του.
153. Γραπτή μαρτυρία προς τον γράφοντα του κ. Χρήστου Μπαρμπάτσιαλου, οδοντιάτρου εκ Βόλου (25.1/7.2.2016), σελ. 1-2.
154. Μαρτυρία κ. Διον. Μαρίνου εξ Αμαρουσίου, την οποίαν μετέφερε στον γράφοντα ο κ. Ν. Μ. (14.3.2017).
155. Σύμφωνα με αυτόπτες και αυτηκόους μάρτυρες, τα Κηρύγματα του Βιογραφουμένου μας ήταν έξοχα για τον παλμό και την ρητορικότητά τους, κυρίως δε διότι περιεστρέφοντο επί της ουσίας του θέματός τους, με παραδείγματα από την ζωή, χωρίς ποτέ να εκτρέπονται σε θέματα άσχετα ή και πολιτικά και χωρίς να χάνουν τον στόχο τους, που ήταν η οικοδομή και ωφέλεια των ακουόντων. Να σημειώσουμε ότι το αληθινό Κήρυγμα ως θείο χάρισμα και όχι απλώς, ως ανθρώπινος λογισμός και ανθρώπινη γνώση, φανερώνει όχι μόνον παροχή θείας <<γνώσεως>>, αλλά και θείας <<σοφίας>>, κατά την θεία Γραφή και τους Πατέρες της Εκκλησίας (βλ. Αγίου Διαδόχου Φωτικής, Κεφάλαια Γνωστικά, θ'). Διότι ενώ η <<γνώση>> ενώνει τον άνθρωπο με τον Θεό, δεν κινεί κατ' ανάγκην την ψυχή σε θεολογία. Όταν όμως υπάρχει και χάρισμα <<σοφίας>> τότε ο άνθρωπος εκφράζει απλανώς τις μυστικές ενέργειες της <<γνώσεως>> προς οικοδομήν της Εκκλησίας. Το χάρισμα της <<σοφίας>> είναι όμως σπάνιο, διότι πρέπει να τηρηθεί ακενοδόξως.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Αποσπασματικές αναρτήσεις από τον Β' Τόμο του βιβλίου
<<ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΝΑΣΛΙΜΗΣ (1910 - 1973)
ΑΚΑΤΑΒΛΗΤΟΣ ΑΓΩΝΙΣΤΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ ΚΑΙ ΥΠΟΜΟΝΗΣ Πίστεως>>,
που συνέγραψε ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Γαρδικίου κ. Κλήμης
της Εκκλησίας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών.
Έκδοση ''Γενικού Ταμείου Εκκλησίας Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών Ελλάδος>>,
σελ. 167-171, Αθήνα 2020.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου