ΟΣΙΟΣ ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ ΤΗΣ ΟΠΤΙΝΑ (14ο ΜΕΡΟΣ) ΤΕΛΟΣ

 

Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου της Ι. Μ. Παρακλήτου: <<Όσιος Αμβρόσιος της Όπτινα>>, έκδοση ογδόη, σελ. 193-196, Ωρωπός Αττικής 2004.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένων
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Η λέξις "στάρετς", που ερμηνεύεται "γέροντας", αναφέρεται σε χαρισματούχους άνδρες του ρώσικου μοναχισμού. Πρόκειται για τους ιερομονάχους εκείνους, οι οποίοι με αυστηρή μοναχική άσκησι ανέβηκαν σε ύψη αρετής και κατέκτησαν πλούσια την χάρι, την σοφία και την δύναμι του Αγίου Πνεύματος,
για να αναλάβουν εν συνεχεία το έργο του πνευματικού πατρός και καθοδηγητού.
Τον περασμένο αιώνα η Ρωσική Εκκλησία παρουσίασε εκλεκτούς και δυναμικούς στάρετς. Ήταν για να ενισχυθή η φλόγα της πίστεως και να αντέξη στην επερχόμενη δοκιμασία. Ανάμεσά τους σπουδαία θέσι κατέχει ο περίφημος στάρετς Αμβρόσιος της Όπτινα, ο "μέγας φωστήρ της Ρωσίας", όπως χαρακτηρίσθηκε, ο οποίος ανακηρύχθηκε επίσημα άγιος τον Ιούνιο του 1988 από την Ιερά Τοπική Σύνοδο της Εκκλησίας της Ρωσίας.
Η παρουσίασις στο ελληνικό κοινό της μεγάλης αυτής οσιακής μορφής αποτελεί μια συμβολή στην προσπάθεια ν' αποκαλυφθούν τα περίλαμπρα αστέρια που κρύβει ο ουράνιος θόλος της Ορθοδοξίας. Έτσι θα μπορή ο αναγνώστης να θαυμάση το φως, την λάμψι, την δόξα και την ωραιότητα που περιέχει η Εκκλησία του.
Μαζί με την μορφή του βιογραφούμένου οσίου προβάλλονται στο παρόν βιβλίο και άλλες ιερές μορφές -εκλεκτά άνθη από τον οσιακό κήπο της Όπτινα- όπως του στάρετς Λέοντος, του στάρετς Μακαρίου, του ηγουμένου Μωϋσή, του ερημίτου Ελισσαίου κ.ά. Όλοι τους -σύγχρονοι του οσίου Αμβροσίου- ήσαν θεοφόροι Πατέρες,
"άνδρες πλούσιοι, κεχορηγημένοι ισχύϊ" (Σ. Σειράχ μδ' 6). [...]
(Από τον πρόλογο της έκδοσης)

<<Δύναμις εξήρχετο παρ' αυτού>>

Άνθρωπος πνευματοφόρος σημαίνει και άνθρωπος δυνατός. Όχι κατά το σώμα -αυτό μπορεί να είναι ασθενικώτατο- αλλά ως προς την πνευματική υπόστασι. <<Μέγας ο Κύριος ημών, και μεγάλη η ισχύς αυτού>> (Ψαλμ. 146, 5) διακηρύσσει ο Ψαλμωδός.

Μέρος από την ισχύν αυτή έχουν όλοι οι εκλεκτοί του Θεού, όλοι οι προφήτες, όλοι οι μάρτυρες, όλοι οι όσιοι, όλοι οι αββάδες της Ανατολής και οι στάρετς του Βορρά. Εάν την είχε ή όχι την δύναμι αυτή και ο π. Αμβρόσιος, δεν θα μιλήσουμε εμείς.

Θα δώσουμε τον λόγο στα γεγονότα. Κάποιος χωρικός από την επαρχία της Τούλας είχε φθάσει στο χείλος του γκρεμού. Τον κυρίευσε τέτοια απόγνωσι, που ως μόνη λύσι σκεπτόταν την αυτοκτονία. Αιτία της ελεεινής καταστάσεώς του ήταν το πάθος της μέθης. 

Όσο αγωνιζόταν να απαλλαγή απ' αυτό, τόσο περισσότερο υποδουλωνόταν. Σαν φοβερό χταπόδι τον έπιανε με τα πλοκάμια του και τον έκανε σωστό ράκος. Ήταν για κλάματα! Κάποια ημέρα όμως ο Θεός τον φώτισε και ξεκίνησε για την Όπτινα.

Είχε ακούσει πολλά και θαυμαστά για τον στάρετς που βρισκόταν εκεί. Αλλά στην συνάντησί του με τον π. Αμβρόσιο -τί τον έπιασε;- δεν άνοιγε το στόμα του να πη λέξι. Έτσι πήρε τον λόγο εκείνος:

<<Αδελφέ μου>>, του λέει, <<ξέρεις πού οφείλεται η υποδούλωσίς σου στην οινοποσία; Όταν ήσουν μικρός, τί έκανες; Έκλεβες χρήματα από τον παππού σου που ήταν Επίτροπος της Εκκλησίας, και αγόραζες κρασί. Απ' εκεί ξεκίνησε το κακό. Μη φοβάσαι όμως. Στον Θεόν όλα είναι δυνατά. Με την δύναμί Του θα απαλλαγής από το πάθος που σε τυραννεί>>. 

Στο τέλος τον ευλόγησε, του έδωσε και κάτι βότανα και τον απέλυσε <<εν ειρήνη>>. Σε λίγο καιρό ο άνθρωπος αυτός <<νεκρός ην και ανέζησε>>. Όλοι οι συγχωριανοί του έτριβαν τα μάτια τους από την θαυμαστή μεταβολή του.

Πολλοί θα ζήλευαν τώρα την δύναμί του, την υγεία του και την αυτοκυριαρχία του. Ο Αλέξιος Μαγιόρωφ, κάτοικος της Πετρουπόλεως, ήταν μανιώδης καπνιστής. Ακόμη και τις ημέρες που ήταν άρρωστος στο κρεββάτι, θα κάπνιζε όχι λιγότερα από εβδομηνταπέντε τσιγάρα!

Όλοι οι δικοί του, όλοι οι φίλοι του έπεσαν επάνω του, αλλά αυτός δεν εννοούσε ν' αλλάξη τακτική. Το πάθος είχε ρίξει μέσα του βαθειές ρίζες. Όταν όμως άρχισε να κλονίζεται επικίνδυνα η υγεία του, πήρε την απόφασι να διορθωθή.

Πάλαιψε δύο ολόκληρα χρόνια με τον εαυτό του, αλλά το αποτέλεσμα μηδέν! Τότε του είπαν να ζητήση, την ενίσχυσι του στάρετς Αμβροσίου. Πράγματι, έγραψε μία επιστολή, όπου διεκτραγωδούσε την κατάστασί του.

Ο π. Αμβρόσιος του απάντησε αμέσως. Του υπέδειξε τρόπους για την υπερνίκησι του πάθους. Κυρίως του συνιστούσε να χρησιμοποιήση πνευματικά μέσα (Εξομολόγησι - Θεία Κοινωνία - ιερές μελέτες κλπ). Ο Αλέξιος με πολλή διάθεσι άρχισε να συμμορφώνεται προς τις υποδείξεις αυτές. Η συνήθεια όμως ήταν πολύ ισχυρή.

Στο πρώτο τσιγάρο που κάπνισε μετά την λήψι της επιστολής, αισθάνθηκε έναν δυνατό πόνο στο κεφάλι, καθώς και ένα αίσθημα αηδίας και αποστροφής προς το κάπνισμα. Στο εξής άναβε τσιγάρα, αλλά μόλις τα πλησίαζε στο στόμα του, ο πονοκέφαλος γινόταν φοβερός.

Έτσι σε λίγο καιρό απηλλάγη από το πάθος του. Μόνο ο πόνος στο κεφάλι του έμεινε. Πηγαίνοντας στην Όπτινα να ευχαριστήση τον π. Αμβρόσιο για το καλό που του έκανε, δοκίμασε και άλλη ευχάριστη έκπληξι.

Ο στάρετς πήρε το ραβδί του και το ακούμπησε πάνω στο κεφάλι του Αλεξίου. Αυτοστιγμεί ο πονοκέφαλος εξαφανίσθηκε. <<Δόξα Σοι, Κύριε! δόξα Σοι>>! αναφωνούσε κατάπληκτος μπροστά στην δύναμι του π. Αμβροσίου. Δυο λόγια προσευχής, ένα κίνημα του ραβδιού, και τα βουνά των παθών διαλύονταν!

Ένας μοναχός της Όπτινα, ο π. Παμβώ, είχε στενές σχέσεις με τον στάρετς. Συχνά πήγαινε στο κελλί του και βοηθούσε στην ψαλμωδία ή στην ανάγνωσι των Ακολουθιών. <<Πάτερ μου>>, του παραπονέθηκε κάποια φορά, <<σήμερα έχω έναν δυνατό πονόδοντο>>.

Ο στάρετς αντί άλλης απαντήσεως τον κτύπησε ελαφρά στο μάγουλο -τις συνήθιζε κάτι τέτοιες ενέργειες' θα εξηγήσουμε αργότερα τον λόγο. Οι άλλοι διακονηταί του π. Αμβροσίου που άκουσαν το ράπισμα αλληλοκοιτάχθηκαν και χαμογέλασαν.

<<Σίγουρα>>, σκέφθηκαν, <<κάποιο λάθος θα έχη κάνει ο π. Παμβώ στην ανάγνωσι>>. Εκείνος τότε στρέφεται προς το μέρος τους. <<Εσάς>>, τους λέει, <<το ράπισμα σας έκανε να γελάσετε. Εμένα όμως μου δημιούργησε τον πιο μεγάλο θαυμασμό>>.

<<Πώς αυτό>>; <<Να!  μου έφυγε αμέσως ο πονόδοντος>>! Ο πρωτότυπος αυτός τρόπος θεραπείαςέγινε γνωστός στους Χριστιανούς. Έτσι ένα από τα πιο χαριτωμένα θεάματα στην Όπτινα ήταν να βλέπης ανθρώπους με σκυμμένο το κεφάλι να λένε στον στάρετς: 

<<Μπάτιουσκα Αμπρόσιμ! Μπάτιουσκα Αμπρόσιμ! Έχω πονοκέφαλο. Κτύπα το κεφάλι μου>>!

Τ Ε Λ Ο Σ

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου της Ι. Μ. Παρακλήτου:
<<Όσιος Αμβρόσιος της Όπτινα>>,
έκδοση ογδόη, σελ. 193-196, Ωρωπός Αττικής 2004.