ΠΕΤΡΟΥ ΜΠΟΤΣΗ: ΑΓΙΟΣ ΤΥΧΩΝ Ο ΜΑΡΤΥΡΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ (ΜΕΡΟΣ 13ον)

 

Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο του Πέτρου Μπότση «Άγιος Τύχων ο Μαρτυρικός Πατριάρχης»,
Αθήνα 2014, σελ. 145-149.
<<Η επανάσταση και οι πολιτικές ταραχές του 1917 βρήκαν την Εκκλησία στο στάδιο της προετοιμασίας για την επαναφορά της πατριαρχίας, προκειμένου ν' ανακτήσει την αυτοτέλειά της. Έτσι συνήλθε μια μεγάλη Σύνοδος που αποφάσισε τελικά την επαναφορά της πατριαρχίας και στη συνέχεια εξέλεξε τον Τύχωνα πατριάρχη. Το να βρεθεί κανείς ποιμενάρχης σε μια τέτοια περίοδο ταραχών και διωγμών ισοδυναμεί με μαρτύριο.
Οι μπολσεβίκοι προχωρούσαν διαρκώς σε τρομοκρατικές ενέργειες εναντίον της Εκκλησίας. Για να δικαιολογήσουν τις πράξεις τους, επινόησαν αυθαίρετα το επιχείρημα πως η Εκκλησία στο σύνολό της δεν ήταν παρά μια αντεπαναστατική οργάνωση, που έπρεπε να εξαλειφθεί από προσώπου γης. Οι ίδιοι έκλεισαν ή ανατίναξαν τις περισσότερες εκκλησίες, σφράγισαν μοναστήρια, δήμευσαν την εκκλησιαστική περιουσία, ενώ οι κληρικοί κι οι μοναχοί πήραν το δρόμο της εξουσίας, της φυλακής, των βασανισμών και του μαρτυρίου.
Η Εκκλησία τα χρόνια αυτά έζησε ένα νέο μαρτυρολόγιο. Η θέση του πατριάρχη ήταν πολύ δύσκολη. Από τη μια έπρεπε να υποστηρίξει την αυτοτέλεια και την ύπαρξη της Εκκλησίας κι από την άλλη να προστατέψει τους πιστούς, που αντιδρούσαν στις αντιεκκλησιαστικές και βίαιες ενέργειες του σοβιετικού κράτους, με αποτέλεσμα να γίνονται θύματα της αγριότητας και της βιαιότητας της νέας σοβιετικής κυβέρνησης.
Ο πατριάρχης προσπάθησε να συγκρατήσει τις αθεϊστικές δυνάμεις που ήθελαν να επιβάλουν μια κυριαρχία στερημένη από αρχές και αξίες, βασισμένη μόνο σε μια ιδεοληψία για δήθεν ισότητα και δικαιοσύνη, που τελικά εξελίχτηκε στην πλέον άδικη και τρομοκρατική καταπάτηση κάθε ανθρώπινου δικαιώματος κι ελευθερίας, στο όνομα μιας <<απελευθερωμένης και δίκαιης ανθρωπότητας>>. Τα αποτελέσματα αυτής της τραγικής για την ανθρωπότητα απόπειρας ήταν ολέθρια, τραγικά!
Ο πατριάρχης αντιστάθηκε, αγωνίστηκε σθεναρά να πείσει τους κρατούντες να σεβαστούν τα ιερά και τα όσια που από αιώνες πολλούς σέβονταν και τιμούσαν οι Ρώσοι πιστοί. Προκειμένου να κατασιγάσει το μένος τους εναντίον κάθε ιερού και οσίου, ικανοποίησε πολλές φορές ορισμένες από τις απαιτήσεις του νέου καθεστώτος, όταν αυτές δεν ήταν ιδιαίτερα επιζήμιες για την Εκκλησία και τους πιστούς. Όταν όλ' αυτά δεν απέδωσαν, προχώρησε στον αυστηρό έλεγχό τους, με την ύστατη ελπίδα, ότι ίσως αυτό θα μπορούσε να καταλαγιάσει τον ανεξέλεγκτο επαναστατικό πυρετό τους. Όλα απέβησαν μάταια. Κι ο πατριάρχης βέβαια ακολούθησε την τύχη που είχαν εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι κληρικοί, μοναχοί και λαϊκοί, δηλαδή το δρόμο του μαρτυρίου.
Η μεγάλη και μαρτυρική μορφή του ομολογητή πατριάρχη δεν έχει παρουσιαστεί ως σήμερα στο ελληνικό κοινό. Με την προτροπή και τη βοήθεια της ηγουμένης και των αδελφών της Ιεράς Μονής του αγίου Αλέξανδρου Νέφσκυ και της Παναγίας Νέο-Τίχβιβ, από το Αικατερίνμπουρκ της Ρωσίας, προχωρήσαμε στη σύνδεση και την έκδοση του βιβλίου αυτού, με την ελπίδα πως η ανάγνωσή του θα μας παρηγορήσει και θα μας στηρίξει, θα ενισχύσει τους πιστούς στον αγώνα τους, ιδιαίτερα στις δύσκολες συνθήκες που διανύουμε σήμερα στην πατρίδα μας>>.
Πέτρος Μπότσης, Δεκέμβριος 2014.
(Απόσπασμα εκ του προλόγου)
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ».

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β'

ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΥΧΩΝΑ ΤΟΥ ΟΜΟΛΟΓΗΤΗ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ

3. ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΣΤΟ ΠΟΛΕΜΙΚΟ ΠΛΟΙΟ RETVIZAN

Φιλαδέλφεια, 16 Μαρτίου 1902

Το 1898 η ρωσική κυβέρνηση ανέθεσε στην εταιρία william Cramp and Sons στη Φιλαδέλφεια τη συμμετοχή σε μια συνεργατική επιχείρηση: στην κατασκευή του κρουαζιερόπλοιου Variag και του πολεμικού πλοίου Retvizan. Με εξοπλισμό σφηρύλατο από ατσάλι της Βηθλεέμ, το Retvizan ήταν ένα πρότυπο πλοίου και παραμένει ως σήμερα αγαπημένο μοντέλο στους κατασκευαστές πλοίων. Οι εικόνες του Αγίου, που είχαν κατασκευαστεί από τα προηγούμενα χρόνια, μας θυμίζουν την υλική κι ηθική υποστήριξη, καθώς κι τη βοήθεια που έδωσαν στην εκκλησία προσωπικότητες της Ρωσίας που ζούσαν στη Φιλαδέλφεια εκείνη την εποχή. Το πλοίο παραχωρήθηκε στην Άπω Ανατολή. Στην ξαφνική επίθεση, με την οποία άρχισε ο Ρώσο-Ιαπωνικός πόλεμος, το Ratvizan χτυπήθηκε από μια τορπίλη, η ζημιά όμως επισκευάστηκε. Αργότερα το Retvizan χρησιμοποιήθηκε στη μάχη της Κίτρινης Θάλασσας, τον Αύγουστο του 1904, όπου, παρά το γεγονός ότι βλήθηκε από δεκαοκτώ εκρηκτικά βλήματα, <<δεν έπαθε ζημιά σε κανένα από τα ζωτικά σημεία κατά τη διάρκεια της επιχείρησης, ούτε και έμεινε εκτός ενέργειας κάποιο από τα όπλα του. Μόνο ένας από τους πυργίσκους του έπαθε ζημιά>>. Αργότερα όμως οι Γιαπωνέζοι ανέσυραν το πλοίο και του χάρισαν μια δεύτερη ζωή, ωσότου αποσύρθηκε το 1923.

Αγαπητοί αδελφοί,

σας απευθύνω χαιρετισμό με την ευκαιρία των εγκαινίων του ιερού αυτού ναού του Θεού. Το γεγονός αυτό είναι ευχάριστο και σπουδαίο για τη ναυτική ζωή σας. Όπως το σώμα σας χρειάζεται μερικές φορές έναν τόπο για ν' αναπαυτεί κι όπως ένας ατυχής άστεγος άνθρωπος που δεν έχει πού να βάλει το κεφάλι του φαίνεται δυστυχισμένος κι αξιοθρήνητος, έτσι κι η ψυχή μας, στο ίδιο μέτρο, έχει ανάγκη από έναν τόπο για να εκφράσει τη χρά του, να κλάψει για τη θλίψη του, ν' απευθύνει τη δοξολογία του στον Κύριο και να ικετεύσει τη βοήθειά Του στις ανάγκες και τις θλίψεις του. Τέτοιος τόπος για την ψυχή είναι ο χριστιανικός ναός του Θεού, τόσο αγαπητός στην καρδιά του ορθόδοξου Ρώσου. Πόσο λυπηρό είναι για την ψυχή μας να παραμένει χωρίς ναό, χωρίς συμμετοχή στη θεία λατρεία! Η κατάθλιψη όμως μας επισκέπτεται ιδιαίτερα στη θάλασσα. Ο άνθρωπος πολλές φορές δε βλέπει στεριά για βδομάδες ολόκληρες. Η ματιά του εξαντλείται από τη μονότονη θέα του υγρού στοιχείου, δεν μπορεί ν' αναπαυτεί πουθενά. Η ηρεμία κι η ακινησία δεν μπορούν να προξενήσουν κάποιο αίσθημα ανάπαυσης, αλλ' απεναντίας γίνονται πρόξενοι ανίας. Η ψυχή του ανθρώπου νιώθει άστεγη, ορφανή. Τότε όμως ξεσπά μια καταιγίδα, ο άνεμος λυσσομανά, τα κύματα αναβαίνουν ως τον ουρανό κι έπειτα βυθίζονται στην άβυσσο. Εκείνες τις στιγμές η ψυχή του ανθρώπου κυριεύεται από απόγνωση. <<Η ψυχή αυτών εκ κακοίς ετήκετο, εταράχθησαν, εσαλεύθησαν ως ο μεθύων... οαν βρώμα εβδελύξατο η ψυχή αυτών... και πάσα η σοφία αυτών κατεπόθη>>. (Ψαλμ. ρστ' 26-27, 18). Όσο μεγάλο κι αν είναι ένα πλοίο, όσο επιδέξια κι αν έχει κατασκευαστεί, μπροστά στα απύθμενα κι απεριόριστα νερά μοιάζει τρομερά αξιοθρήνητο κι ασήμαντο. Μόνο με τη βεβαιότητα ότι η πρόνοια του Θεού καθοδηγεί το πλοίο κι ότι ο Κύριος θα δώσει οδηγία να ηρεμήσουν τα νερά, <<θαλάσση οδόν και εν κύμασι τρίβον ασφαλή>> (Σοφ. Σολ. ιδ' 3-5), οι άνθρωποι θα εμπιστευθούν τη ζωή τους σ' ένα μικρό κομμάτι ξύλου. Κι όταν νιώθουν ότι είναι εντελώς αβοήθητοι τη στιγμή που ενσκήπτει παγίδα, πάνω στη θλίψη τους επικαλούνται τον Κύριο, ο οποίος τους λυτρώνει από τη θεομηνία. <<Και επέταξε τη καταιγίδι, και έστη εις αύραν, και εσίγησαν τα κύματα αυτής... και ωδήγησεν αυτούς επί λιμένα θελήματος αυτού>> (Ψαλμ. ρστ' 29-30). Δε λέει μάταια η λαϊκή σοφία ότι <<όποιος δεν έχει μπει στη θάλασσα, δεν έχει ποτέ του προσευχηθεί στο Θεό>>. Αλλά ποιό μέρος είναι καλλίτερο για να προσευχηθεί κανείς, από το ναό του Θεού;Γι' αυτό είναι τόσο καλός κι ωφέλιμος ένας ναός μέσα στο πλοίο!

Αδελφοί μου!

Σύντομα θα έρθει η ώρα για να ξεκινήσετε το ταξίδι σας. <<Ναι, Κύριε και Θεέ μας, επίβλεψε με έλεος στο πολεμικό αυτό πλοίο, ευλόγησέ το με το παντοδύναμο χέρι Σου, δώσε του την ουράνια ευλογία Σου, ταξίδεψε με τους ναυτικούς που επιθυμούν να ναυτολογηθούν μαζί του. Στείλε τους ανέμους ευνοϊκούς, ανάθεσε σ' έναν άγγελο να τους μεταφέρει την ευλογία Σου, να τους προφυλάξει και να τους διατηρήσει σώους από ανέμους ενάντιους, από καταιγίδες και μεγάλες τρικυμίες, να τους προφυλάξει σώους και υγιείς, με τις πρεσβείες της Θεοτόκου και του αγίου Νικολάου. Ο ναός αυτός εγκαινιάστηκε προς τιμή του αγίου Νικολάου και τώρα, αδελφοί, σας ευλογώ με την εικόνα του, με την ολόθερμη ευχή ο άγιος Νικόλαος να είναι για σας ένα <<γαλήνιο λιμάνι κι ασφαλής προστάτης>>.

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ».
Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο του Πέτρου Μπότση
«Άγιος Τύχων ο Μαρτυρικός Πατριάρχης»,
Αθήνα 2014, σελ. 145-149.