ΠΕΡΙ ΜΟΡΦΩΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΑΜΟΡΦΩΤΩΝ

''Πάντα ομολογώ, ότι ου μόνον αγανάκτησιν ιεράν, αλλά και ισχυρόν εν αυτώ κλονισμόν γέλωτος αισθάνομαι, οσάκις ακούω, ότι των σπουδαιοφανών ιεραρχών τις ομιλεί, είτε περί Κανόνων ιερών και επιβολής ποινών εκκλησιαστικών κατά των ιερουργούντων συμφώνως προς το Ορθόδοξον Ημερολόγιον και Εορτολόγιον, είτε περί ημών των εις τας Πατρικάς Παραδόσεις εμμενόντων, ως απαιδεύτων και αμορφώτων! 

Και ας μη θεωρηθώ υπερβολικός αν είπω, ότι πολλάκις εδοκίμασα τον πειρασμόν, αν τις εξ' όλων τούτων των μετά στόμφου ομιλούντων περί αναπτύξεως και μορφώσεως, ας είναι λέγω περισσότερον ανεπτυγμένος και μεμορφωμένος από εμέ αίφνις τον ελάχιστον. Διότι, αν έμαθαν μερικά γράμματα είναι όμως οι πλείστοι τελείως αμόρφωτοι, χωρίς να υπάρχει ανάγκη εκ μέρους μου να εκθέσω τους λόγους. Εκτός αν μόρφωσιν λέγοντες εννοούσι την περιφρόνησιν προς την Εκκλησίαν, την θρησκείαν και τας ιεράς και εθνικάς Παραδόσεις. 

Το κακόν όμως εγένετο ήδη. Και διά τούτο αν μεταξύ των επαιόντων υπάρχωσιν οι θέλοντες και δυνάμενοι να μη θεραπεύσωσι τούτο, ας μη βραδύνωσιν. Διότι μη βραδύνοντες θα προλάβωσιν έτερον κακόν αναπόφευκτον. Την δικαίαν δηλαδή και νόμιμον και συμφώνως προς τους εκκλησιαστικούς Κανόνας και τας ιεράς της Εκκλησίας ημών Παραδόσεις, ουσιαστικώς μεν από πολλού υπάρχουσαν τυπικώς, δε έτι μη εκδηλωθείσα αποκήρυξιν των αιτίων της διαιρέσεως, ως προκαλούντων σχίσματα εν τη Εκκλησία του Χριστού. Διότι δεν δικάζουσιν, οι τους Νόμους και Κανόνας της Εκκλησίας καταλύοντες, ουδέ καθαιρούσιν ή αφορίζουσιν οι καθαιρεστέοι και αφοριστέοι!''

Εν Δελφοίς τη 13η Δεκεμβρίου 1928

Κ. Λ. Ψάχος

Μικρό απόσπασμα άρθρου, 

του γνωστού Πρωτοψάλτη και αρθρογράφου της εποχής του Μεσοπολέμου Κων/νου Ψάχου (1869-1949) 

στο ιστορικό περιοδικό των Ορθοδόξων του πατρίου, εκκλησιαστικού ημερολογίου

 ''Τα Πάτρια'', τόμος ε', σελ. 127-128.

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.