ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΕΥΣΤΡΑΤΙΑΔΗ: Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ (Λ' ΜΕΡΟΣ)

Ο Γρηγόριος Ευστρατιάδης (1864-1950) υπήρξε νομικός, εκδότης και βουλευτής. 

Επί σειρά ετών υπήρξε εκδότης και διευθυντής της εφημερίδας ''ΣΚΡΙΠ'' της Αθήνας. 

Το ''ΣΚΡΙΠ'' αμέσως μετά την ημερολογιακή καινοτομία του 1924 τάχθηκε 

κατά του συνόλου των νεωτερισμών, που εισήγαγαν στο σώμα της Εκκλησίας 

ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρυσόστομος Παπαδόπουλος και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης. 

Φιλοξενούσε 

στις σελίδες του το σύνολο σχεδόν των ανακοινώσεων της ''Ελληνικής Εκκλησιαστικής Κοινότητας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών'', 

δημοσίευε

 -με εμπεριστατωμένα ρεπορτάζ- όλες τις ειδήσεις για τις διώξεις των χιλιάδων αποτειχισμένων ''Παλαιοημερολογιτών'' 

και παρουσίαζε άρθρα αντινεωτεριστικά και κατά της κίνησης για την ''Ένωση των Εκκλησιών'', 

όπως ονομαζόταν τότε η οικουμενική κίνηση. 

Το βιβλίο του ''Η Πραγματική Αλήθεια περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'' δημοσιεύθηκε 

υπό την μορφή 

συνεχιζόμενων άρθρων τον Μάρτιο του 1928 και αποτέλεσε

 μια εμπεριστατωμένη δημοσιογραφική και θεολογική εργασία για το ημερολογιακό σχίσμα. 

Το περισσότερο -ίσως- ενδιαφέρον 

στο βιβλίο αυτό παρουσιάζει το γεγονός, 

ότι επιχειρήθηκε η προσέγγιση των δρώμενων της ημερολογιακής καινοτομίας 

και

μέσα από το πληροφοριακό φάσμα της δημοσιογραφίας και εύλογα η επικαιρότητα ζωντανεύει ιδεατά 

στα ''πέτρινα'' αυτά χρόνια του Μεσοπολέμου, προσφέροντας στον αναγνώστη διαδραστικά τον επίκαιρο και ζωντανό παλμό των γεγονότων!

Γιώργος  Δ. Δημακόπουλος

Δημοσιογράφος

Λ' Μέρος

Οι μετά τόσου ακαίρου ζήλου και τόσης ενόσου σπουδής επιδοθέντες προς εφαρμογήν και εν τη Εκκλησία του νεωτερισμού του Ημερολογίου και δη, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών δύναται άρα γε μετά τα όσα διά τόσων κειμένων αγίων Πατέρων απεδείξαμεν περί της  υ π ε ρ δ ο γ μ α τ ι κ ή ς  σημασίας, ην ενέχει η  Ε ν ό τ η ς  της Εκκλησίας, η διασπαθείσι εκ της μονομερούς υπό της Ελληνικής Εκκλησίας μεταβολής του Ημερολογίου, δύνανται λέγωμεν να ισχυρίζωνται, ότι η μεταβολή δεν προσκρούει εις κανέν δόγμα και επομένως ηδύνατο ελευθέρως να γείνη και υπό μόνης της Εκκλησίας της Ελλάδος; 

Θα αποδεικνύοντο μη έχοντες ουδέ στοιχειώδη ιδέαν των πραγμάτων της Εκκλησίας, ουδέ την ελαχίστην αίσθησιν θρησκευτικήν, εάν διετείνεντο, ότι μόνον διά την ημέρα του Πάσχα διέταξαν: α. Οικουμενικαί Σύνοδοι να εορτάζεται από κοινού μίαν και την αυτήν ημέραν και εάν ισχυρίζοντο, ότι μόνον ο αλλάσσων την εορτήν του Πάσχα προσκρούει εις κανόνας της Εκκλησίας. Διότι πρέπει να επαναληφθή χιλιάκις και να τονισθή διά πάσης δυνατής φωνής, ότι ο κανών διά την ταυτόχρονον εορτήν του Πάσχα είναι κανών πρωτίστως και κυρίως διά την  ε ν ό τ η τ α  της Εκκλησίας, διά την υπ' αυτής δηλονότι τέλεσιν  π ά σ η ς  ε ο ρ τ ή ς  και νηστείας κατά την αυτήν ημέραν. 

Δεν διετύπωσαν δε οι Άγιοι Πατέρες διά τας λοιπάς εορτάς ειδικόν κανόνα, διετύπωσαν τούτον διά το Πάσχα, διότι αι λοιπαί εορταί ετελούντο αείποτε εις σταθεράν ημέραν και μόνον η εορτή του Πάσχα, επειδή από τους χρόνους των Αποστόλων εξηρτάτο εκ της εαρινής ισημερίας (Ζ' Αποστολικόν Κανών), δεν ήτο σταθερά και ένεκα της δυσχερείας της κοινής συνεννοήσεως ετελείτο κατά διάφορον χρόνον εις διαφόρους Εκκλησίας, μόνον διά τούτο κατέστη η ανάγκη του καθορισμού αυτής εις ωρισμένην ημέραν. 

Εν λοιπόν ήτο το ενδιαφέρον της Εκκλησίας, όπως άπασαι αι Εκκλησίαι και όλοι οι Χριστιανοί συνεορτάζωσι και συννηστεύωσι  τ α ς  α υ τ ά ς  η μ έ ρ α ς. Και τούτον τον ύψιστον Ο Ρ Ο Ν  της μιας Εκκλησίας ηθέτησεν η Εκκλησία της Ελλάδος διά του ελευθεριάζοντος και προτεσταντικού πραξικοπήματος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών. Ας μη ισχυρίζεται λοιπόν η Αρχιεπισκοπή Αθηνών, ότι δεν προσέβαλε  δ ό γ μ α τ α.  

Ας μη ισχυρίζεται, ότι αι Εκκλησίαι είναι ηνωμέναι πάσαι διά του δόγματος. Όχι΄ διότι είπομεν και το τονίζομεν, ότι υπέρ το  δ ό γ μ α  είναι η Ενότης της Εκκλησίας. Εάν αι ορθόδοξοι Εκκλησίαι χωρισθώσιν εις σώματα διάφορα πρεσβεύοντα μεν το αυτό δόγμα, διιστάμενα δε ως προς τους τύπους και τας παραδόσεις εν τη εξωτερική λατρεία. Εάν η μία Εκκλησία τηρή τας νηστείας και η άλλη τας καταργήση, η μία τηρήση τας εορτάς των Αγίων και η άλλη τας διαγράψη, 

εάν η μία καταργήση ή τροποποιήση τας λειτουργίας και η άλλη τας κρατήση, η μία αποβάλη το ιερατικόν ένδυμα και η άλλη το διαφυλάξη, η μία καταργήση όλα ή τινά των μυστηρίων και η άλλη τα σεβασθή, εάν λέγωμεν τούτο συμβή θα είναι ή μωρός ή κακοήθης ή θρησκευτικός έκφυλος και μη ορθόδοξος εκείνος, όστις θα ηδύνατο να ισχυρισθή, ότι επειδή άπασαι αυταί αι Εκκλησίαι έχουσιν κοινόν δόγμα, άρα αποτελούσιν μίαν Εκκλησίαν και ότι θεωρούνται ηνωμέναι; 

Θα ήτο τούτο αποσύνθεσις της Εκκλησίας και τέλεια κατάλυσις της πίστεως και της θρησκείας. Και ει μεν αβέβαιοι, ότι ο επιδειχθείς τελευταίως οργασμός προς τους νεωτερισμούς της Δύσεως και προς ελευθεριαζούσας γνώμας και πράξεις εν τη Εκκλησία θα παρέσυρε και εις ριζικωτέρας μεταρρυθμίσεις, εις κατάργησιν δε και λήθην και ιστορίας και παραδόσεων της εκκλησίας, αν μη ευρίσκοντο γεραροί Πατριάρχαι και ορθόδοξος λαός με βαθείαν θρησκευτικήν συνείδησιν, όπως συγκρατήσουν την προτεσταντίζουσαν και ελευθεριάζουσαν αντιπροσωπείαν της Εκκλησίας της Ελλάδος από την θρησκευτικήν αυτής κατωφέρειαν. 

Δεν έχομεν ή να υπενθυμίσωμεν προς τούτο, την μετά φορτικότητος επιμονήν της Αρχιεπισκοπής Αθηνών να πείση, όχι μόνον τον Πατριάρχη Φώτιον της Αλεξανδρείας να μεταβάλη το Εκκλησιαστικόν ημερολόγιον, αλλά και τον Κέρβερον των θείων προσκυνημάτων εν Ιερουσαλήμ Πατριάρχην Δαμιανόν, ενώ ως αγιοταφίτης ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών εγνώριζεν, ποιαν απώλειαν των θείων προσκυνημάτων διά την ορθόδοξον εκκλησίαν θα εσήμαινεν η προς τους Καθολικούς αφομοίωσις του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου, πράγμα, το οποίο εδέησε να τονίση εναναλειμμένως ο γηραιός θεματοφύλαξ των προσκυνημάτων μας Πατριάρχης Δαμιανός. 

Διά την Αρχιεπισκοπήν Αθηνών δεν εσήμαινε τίποτα η πρωτοβουλία και η κυριαρχία, ην έχει κατ' εξοχήν το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων επί των Αγίων εκείνων κειμηλίων, απέναντι του αγαθού της προσεγγίσεως της Ορθοδόξου Εκκλησίας προς την της Δύσεως διά του κοινού Εκκλησιαστικού Ημερολογίου. Και το μέγα τούτο δήθεν αγαθόν υπενθυμίζομεν, ότι είχεν εντολήν να τονίση εις το εν Κωνσταντινουπόλει συνελθόν ψευδοπανορθόδοξον Συνέδριον, ο κατ' αυτό αντιπρόσωπος της Εκκλησίας της Ελλάδος, υπερμαχήσας εκεί της μεταβολής του Εορτολογίου και επών, ότι: 

''Άλλος λόγος επί πλέον προς άμεσον προσαρμογήν και του Πασχαλίου είναι η μεγάλη ηθική σημασία και εντύπωσις, ην θα παραγάγη εις όλον τον πεπολιτισμένον κόσμον, η διά της αβιάστου πρωτοβουλίας ταύτης (της Ελληνικής Εκκλησίας) προσέγγισις των δύο Χριστιανικών κόσμων της Ανατολής και της Δύσεως εν τω Εορτασμώ των μεγάλων Χριστιανικών Εορτών''. 

Η επιπόλαια αύτη και ματαιόδοξος δήλωσις, συνδιαζομένη και προς την αντορθόδοξον και μωράν προσφώνησιν του τότε (κατά το Πανορθόδοξον Συνέδριον) Πατριάρχου Κων/πόλεως Μεταξάκη προς τον συμπαρεδρεύσαντα εν τω Συνεδρίω Άγγλον Επίσκοπον, τέως Οξφόρδης κ. Γκορ, μετά του συνοδού του ιερέως Μπαξ, τον ενεθάρρυνε τον άγγλον τούτον Επίσκοπον, αντιφωνών να είπη: 

''Δι' ημάς τους εν τη Δύση θα ήτο μεγάλη πνευματική ευχαρίστησις να ευρεθώμεν εις θέσιν να συνεορτάζωμεν τας μεγάλας Χριστιανικάς εορτάς της Γεννήσεως, της Αναστάσεως και της Πεντηκοστής... Το δεύτερον βήμα θα μας κάμη το ημερολογιακόν ζήτημα, το οποίον θα μας φέρει εις τον συνεορτασμόν των εορτών''. 

Αυτός λοιπόν ήτο και είναι ο διακαής πόθος της Εκκλησίας της Δύσεως, ο  σ υ ν ε ο ρ τ α σ μ ό ς  και της Ορθοδόξου Εκκλησίας μετά της Δύσεως. Και αυτόν τον πόθον εν οιστρηλασία έτρεξαν να ικανοποιήσουν δύο Ιεράρχαι, ο  Μ ε τ α ξ ά κ η ς και ο Μ α κ α ρ ι ώ τ α τ ο ς  Α θ η ν ώ ν, ανατρέψαντες και πατήσαντες εν τη βία των και δόγματα και παραδόσεις και ιστορίαν της Μιας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας. 

Πριν έτι έλθωμεν εις το θέμα της διά της μονομερούς μεταβολής του Εκκλησιαστικού ημερολογίου ρητής παραβιάσεως  κ α ν ό ν ω ν  και  π α ρ α δ ό σ ε ω ν  της Εκκλησίας, νομίζομεν απαραίτητον να προσθέσωμεν εν ακόμη αδαμάντινον στήριγμα των όσων περί της  Ε ν ό τ η τ ο ς  της εκκλησίας και της καταδικαστέας υπό των πατέρων διασπάσεως αυτής, της επελθούσης ήδη διά της αυθαιρέτου και μονομερούς αποφάσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος προς εφαρμογήν του νέου εκκλησιαστικού ημερολογίου. 

Ο μέγας της Εκκλησίας ημών φωστήρ ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, εν τω τρίτω αυτού λόγω ''εις τους τα πρώτα Πάσχα νηστεύοντας'', ως και εν τη ΙΑ' αυτού ομιλία σφοδρότατα καταδικάζει τα  σ χ ί σ μ α τ α  και  δ ι α ι ρ έ σ ε ι ς εν τη Εκκλησία και τους συνεργούντας εις αυτάς και πολεμούντας ούτω ολόκληρον την χορείαν των Αγίων Πατέρων των Οικουμενικών Συνόδων, λέγων τα εξής: 

''Τούτο τοίνυν προς αυτούς λέγομεν πρότερον, ότι ουδέν χείρον φιλονικείας και μάχης και του την Εκκλησίαν διασπάν και τον χιτώνα ον ουκ ετόλμησαν οι λησταί διαρρήξαι τούτον εις πολλά κατατεμείν μέρη. Ουκ αρκούσιν αι λοιπαί αιρέσεις, αλλά και ηδείς εαυτούς κατατέμωμεν; Ουκ ακούεις του Παύλου λέγοντος: ει δε αλλήλους δάκνετε βλέπετε μη υπ' αλλήλων αναλωθήτε... Ο μεν τοι της Συνόδου ταύτης εαυτόν διαρρήξας και της των Πατέρων διδασκαλίας υπεξαγαγών και το Ιατρείον φυγών καν υγιαίνει δοκεί ταχέως εις αρρωστείαν πεσείται... 

Και τι λέγω περί εμαυτού; Τριακόσιοι οι Πατέρες ή και πλείονος εκ των Βιθυνών χώραν συνελθόντες ταύτα ενομοθέτησαν και πάντας ατιμάζεις εκείνους; Δυοίν γαρ θάτερον η άγνοια αυτών ουκ ακριβώς ειδότων καταγιγνώσκεις, η δείλιαν ως ειδότων μεν υποκρινομένων δε και προδόντων την αλήθειαν, όταν γαρ μη μένης εφ' οις ενομοθέτησαν εκείνοι ταύτα έπεται πάντως... Συ δε ου προτιμάς του χρόνου της Εκκλησίας την συμφωνίαν, αλλ' ίνα δόξης ημέρας παρατητείν εις την κοινήν απάντων ημών εμπαρσινείς Μητέρα και την Αγίαν διατέμνεις Σύνοδον; 

Και πως, αν άξιος είης συγνώμης υπέρ του μηδενός τοσαύτα αμαρτάνειν αιρούμενος; ...Εκκλησίας δε ολοκλήρου και τοσούτων Πατέρων εχόντων κατά σου τολμάς και υπομένεις, μη καταλύσας την έχθραν την άκαιρον ταύτην, τοις θείοις προσελθείν μυστηρίοις;... Ουδέν γαρ ειρήνης λισον και συμφωνίας. Αύτη γαρ εστίν η τροφός ημών και Μήτηρ, θάλπουσα μετά πολλής της ακριβείας ημάς. Ειρήνην δε λέγω συ την αποσρήσεως ψιλής ουδέ από της κοινωνίας των τραπεζών, αλλά την κατά Θεόν ειρήνην, την εκ της συμφωνίας της πνευματικής, ην πολλοί διασπώσι νυν υπέρ ακαίρου φιλονικείας τα ημέτερα καθιερούντες... 

Μη τοίνυν... μηδέ ημέρας και καιρούς και ενιαυτούς παρατηρούμεν, αλλά πανταχού τη Εκκλησία μετ' ακριβείας επόμεθα την αγάπην και την ειρήνην προτιμώντες απόντων. Ει γαρ και εσφάλλετο η Εκκλησία ου τοσούτον κατόρθωμα από της των χρόνων ακριβείας, ην όσον έγκλημα από της διαιρέσεως και του σχίσματος τούτου... Αλλ' εν μόνον ζητώ, όπως εν ειρήνη και ομονοία άπαντα ποιώμεν, όπως μη νηστευόντων ημών και του Δήμου παντός και των ιερέων τας κοινάς ποιουμένων υπέρ της Οικουμένης ικετηρίας, ου μένης μεθύων επί της οικίας. 

Ευνόητον πως διαβολικώς τούτο εστίν ενεργείας και ως ουχ΄εν μόνον, ουδέ δύο, ουδέ τρία εστίν τα αμαρτήματα, αλλά πολλώ πλείω. Ουδέ γαρ η Εκκλησία χρόνου ακρίβειαν οίδεν, αλλ' επειδή παρά την αρχήν πάσιν έδοξε τοις πατράσι διηρημένοις ομού συνελθείν και τούτων ορισάντων ημέραν την συμφωνίαν πανταχού τιμώσα και την ομόνοιαν αγαπώσα κατεδέξατο το επιταχθέν... Μη τοίνυν σκιαμαχώμεν μηδέ υπέρ των τυχόντων φιλονικούντες εν τοις μεγάλοις εαυτούς κατά βλάπτωμεν. 

Ουδέν όντως Εκκλησίαν δονήσεται διαιρεί, ως φιλαρχία. Ουδέν ούτω παροξύνει τον Θεόν, ως την Εκκλησίαν διαιρεθήναι... Ο τοίνυν την ψυχήν προέμενος υπέρ του Χριστού, πως την Εκκλησίαν ποθείς υπέρ ης την ψυχήν προήκατο ο Χριστός; ...Διά τούτο λέγω και διαμαρτύρομαι, ότι του εις αίρεσιν εμπεσείν το της Εκκλησίας σχίσας ουκ έλαττον ισχείν κακόν. (Migne 48, 861-862, 85). Και ήδη θα εξετάσωμεν εις τα επόμενα άρθρα, ποιας παραδόσεις έχομεν διά το αμετάβλητον των διατάξεων της Εκκλησίας, ποιους κανόνας και επιταγάς προς τήρησιν των παραδόσεων και πως ούτοι αθετούνται και παραβιάζονται διά της μεταβολής του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου.

Συνεχίζεται 

Εκ του βιβλίου του Γρηγορίου Ευστρατιάδη 

''Η Πραγματική Αλήθεια περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'',

που δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα των Αθηνών ''ΣΚΡΙΠ'', 

την Παρασκευή 6 Απριλίου 1928, 

έτος 32ον, αρ. φύλλου 8.951, σελ. 1η. 

Μεταφορά στο διαδίκτυο στο μονοτονικό σύστημα, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου 

ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ. 

Διατηρήθηκε η Γραμματική τάξη της εποχής με την επέμβαση μόνο σε κάποια αναγκαία σημεία στίξης.