ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ


«Ο Παντοκράτορας κρατά στο Χέρι Του την βραδυνή Θυσία»

Η νύχτα αγκαλιάζει προσευχόμενες ψυχές σαν βρεφικό νανούρισμα. Στο μικρό καθολικό, οι γέροντες ξαπλωμένοι στο έδαφος, παραδομένοι στην εικόνα του Νυμφίου αποκαθηλώνουν ικετευτικά τους συγγνωστούς τους λογισμούς. Απόκοσμες εικόνες στο μικρό εκκλησάκι αναπνέουν μέσα από την θυμιασμένη ομίχλη των παρακλητικών τους λόγων. M' ένα τρακοσάρι κομποσκοίνι μετρούν ανάποδα τις μέρες, φτάνοντας ως την γέννησή τους. Ο παππά Διονύσης με αφημένο βλέμμα στην γη που περιμένει, σκύβει το κεφάλι στην ανατολή της μετανοίας του. Τί κόσμος τούτος Θεέ μου! Βαστάζουμε στις χούφτες μας τη Μάννα Ορθοδοξία και δεν θωρούμε το απροσμέτρητο κάλλος της και την ενδόμυχη υπόστασή της. Όταν τρίζουν τα θολά τζάμια από τα σιδερένια παραθύρια, νομίζεις, πως χοροί αγίων ήλθαν για να συνεκκλησιαστούν με τους χοικούς, ταμένους αδελφούς τους. Ο πολυέλαιος γυρνοφέρνει κυκλικά απ' τον καπνισμένο τρούλλο, ο Παντοκράτορας κρατάει στο χέρι του την βραδυνή θυσία, αίνοι και ύμνοι γίνονται δώρα ευχαριστιακά στα πόδια του Θεού μας. Κι όταν τελειώνει η ακολουθία, σκυμμένα πρόσωπα προσμετρούν μ' ένα Κύριε ελέησον, τα ανεβαίνοντα βήματά τους. Μακρύς ακόμα ο δρόμος της σταυρικής θυσίας. Ταιριάζει σε ορθοδόξους, να βλέπουν από μακριά τον σταυρό, που θα κρεμάσουν πάνω του τ' απόκοσμα όνειρά τους. Ποθούμε Χριστό, Αυτόν, Εσταυρωμένο, εξαντλούμε τους ονειρεμένους πόθους μας στο κοινό ποτήριο, ακροβατούμε την θωριά μας ανάμεσα στην πτώση και την έγερση. Τελούμε πνευματικά « ανάπηροι» στο μακαρισμό του εξαρτημένου Εγώ μας, αναζητούμε την χαμένη αρτιμέλεια της υποστελλόμενης ψυχής μας, ανυπακούουμε στην υποκριτική στάση ζωής. Ο Χριστός δεν είναι αφηρημένη έννοια, είναι η Οδός και η Αλήθεια, η Αγάπη κι η Ζωή, το προσδοκώμενο όνειρο της αναστάσιμης ελπίδας. Έχουμε Εκκλησία να κλάψουμε τους δρόμους που δεν διαβήκαμε, κατέχουμε αγίους να κρεμάσουμε την απόμακρη ματιά μας, μια Παναγιά να πνίξουμε στον κόρφο της την εαλωμένη αθωότητα της παιδικής αμεριμνησίας μας, κι αγγέλους τόσους, όσα είναι αυτά που χάσαμε, όσα είναι αυτά που ελπίζουμε, όσα είναι αυτά, που ίσως έρθουνε μια μέρα! Μπουσουλάμε γογγύζοντας στους εφάμαρτους δρόμους της υποκριτικής ζωής μας, έρπουμε γλοιωδώς στην λάσπη, που εωσφορικώς βαπτίσαμε πολιτισμένη κοινωνία! Επιτέλους να πάψουν αυτοί οι διαρκείς κύκλοι γύρω απ' τον ειδωλολάτρη εαυτό μας, το μεγαλείο του χριστιανού αναπαύεται στον προσευχητικό ξεσηκωμό και την ταπεινή μεγαλοσύνη. Η αγάπη μας είναι η σταυρική θυσία του εγώ μας στην εγωϊκότητα των άλλων. Ο σταυρός μας είναι τα ζυγιστικά του Πατρός που σβήνουν με γομολάστιχα τις μεγαλεπίβολες, θηριώδεις αμαρτίες μας κι η ελπίδα μας φοράει τα καλά της μπροστά στο αιματοβαμμένο δισκοπότηρο του αμνοικού Ιησού μας. Τα βράδια αιωρούνται χαροποιά στα γράμματα της αγιοπνευματικής Αλφαβήτας, ζωγραφίζουν την Πίστη ως έκθαμβο, αγιοπρεπές θήλυ, που ίσταται σε συννεφοσκεπούσα ομίχλη, πάνω από τα μικροκαμωμένα σπίτια των ανθρώπων. Πορφυροφορούσα κόρη, που χάσκει με χαμόγελο και κορομηλένια μάγουλα, που ροδοκοκκινίζουν στην παρακλητική αγάπη των πιστών. Η Πίστη είναι αναγεννητικό επίθεμα στις πληγές της αμαρτίας, δροσερή ανάσα στην πνευματική άπνοια των φιλόνικων ανθρώπων, σουλατσάρει σε χλοερούς, φρεσκοσκαμμένους κήπους και περιβόλια που μεθούν στην αρχοντιά των λουλουδιών. Βαστάει στα χέρια της τα εύοσμα βασιλικά των Χριστοφόρων λόγων, λούζεται μακάρια στην μετάνοια ενός αλλόφρονα, που ανακαλύπτει πάνω της τον μυρίπνοο Παράδεισο της συστελλόμενης ψυχής. Η Πίστη Θε μου είναι τα χρυσαφένια στάρια του χωριού, που μικρά, βάζαμε τρεχάλα ανάμεσα στα ξεραμένα στάχυα και τ' αγκάθια του αγρού, το ανταριασμένο βουϊτό από τους μεγαλοδύναμους ήχους των ελάτων, που στέκονταν πάντα όρθια. Νοικοκύρηδες, φρεσκοπλυμένοι χωρικοί, που τις Κυριακές έπαιρναν τα δύσβατα μονοπάτια για την εκκλησιά των Παμμεγίστων Ταξιαρχών! Βλέπαμε την Πίστη να σιγοντάρει στο αναλόγιο, εκείνον τον ταπεινό, ολιγογράμματο ιερέα, που έβγαινε στον άμβωνα για να μοιράσει τ' αντίδωρα κρίνα της ανυπέρβλητης αγάπης. Ύστερα βοηθούσε στα χωράφια την μαυροφορεμένη χήρα, που πριν να σπείρει τον καρπό στα σκαλισμένα αυλάκια, σταύρωνε με το χέρι της το αγιασμένο χώμα, ράντιζε με αγιασμό εκείνον τον πολύχρωμο, ταιριαστό μπαχτσέ με τις ντάλιες, τους κατιφέδες και τους κρίνους. Η Πίστη πάλι κατοικεί στα αδύναμα σπίτια των φτωχών, κάθεται στο τραπέζι με τα αλάδωτα ρεβίθια, τις ελιές και το αχνισμένο, ζυμωτό ψωμί, χορταίνει τα στόματα με μοσχοθυμιασμένες ευλογίες και απόκοσμες παραινέσεις της ερήμου. Σκάει χαμόγελο στην βρεφική αγνότητα Χριστούλιδων μικρών! Η Πίστη δεν λέει ψέμματα στα χείλη των παιδιών, παίζει κυνηγητό με την ταπείνωση και κρυφτό με την ντροπή. Στέκει προσευχητικά μετέωρη σε νηπιακούς ασπασμούς, σε ανυπόκριτες, παιδικές προσευχές. Είναι το θεϊκό αντίδοτο στο διάβα μιας φουσκοθαλασσιάς ζωής, το υπέρμαχο δοξάρι στην ηδύχοη πνοή του ουρανού, η υπογραφή του Θεού στην μετάνοια του πιστού. Μακάριοι αυτοί που την βρήκαν να τους περιμένει με το πρωϊνό ξύπνημα της αυγής και την εσπερινή δύση του ηλίου! (Φθινόπωρο 2013) Γιώργος Δ. Δημακόπουλος Δημοσιογράφος





Ιστολόγιο «ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»

Έτος: 11ο (2013 - 2024)

Δημοσιογραφικό Εργαστήρι Ορθόδοξης Μαρτυρίας και Ομολογιακής Κατάθεσης

Διαχειριστής:

Γιώργος Δ. Δημακόπουλος

Δημοσιογράφος

Icon by Serhei Vandalovskiy, icon - painter, Ukraine



«Απάνου απ' το κρεββάτι μου βαθειά παρηγοριά μου / Καρφώνω την εικόνα Σου, και τώρα η κάμαρά μου. / Είναι και μνήμα θλιβερό και χαρωπή εκκλησία / Σκοτάδι η θλίψι μου σκορπά και λάμψιν η θρησκεία».



Κωστής Παλαμάς


Drop Down MenusCSS Drop Down MenuPure CSS Dropdown Menu

Δευτέρα 17 Ιανουαρίου 2022

Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΠΟΚΕΦΑΛΙΣΜΟ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ






[Μέρος πρώτο: υπομνηματισμός των εδαφίων Ματθ.14,1-9]


«ν ἐκείνῳ τῷ καιρῷ ἤκουσεν Ἡρῴδης ὁ τετράρχης τὴν ἀκοὴν Ἰησοῦ (: εκείνον τον καιρό άκουσε ο Ηρώδης Αντίπας, ο τετράρχης της Γαλιλαίας και της Περαίας, τη φήμη του Ιησού)»[Ματθ.14,1]· διότι ο βασιλιάς Ηρώδης, ο πατέρας του, που είχε φονεύσει τα νήπια της Βηθλεέμ και των περιχώρων της, είχε πεθάνει. Ο ευαγγελιστής δεν σημειώνει απλώς και χωρίς αιτία τον καιρό, αλλά για να πληροφορηθείς την αλαζονεία και την αδιαφορία του τυράννου· διότι δεν πληροφορήθηκε από νωρίς τα σχετικά με Αυτόν, αλλά μετά από πολύ χρόνο. Τέτοιοι δηλαδή είναι αυτοί που κυβερνούν και περιβάλλονται από πολύ μεγάλη υλική δύναμη. Τα πληροφορούνται αυτά πολύ αργά, επειδή δεν ασχολούνται και πολύ με αυτά.


Εσύ όμως, σε παρακαλώ, πρόσεξε πόσο σπουδαίο πράγμα είναι η αρετή· διότι μολονότι είχε πλέον πεθάνει ο ενάρετος Ιωάννης, τον φοβάται, και από τον φόβο φιλοσοφεί και για την ανάσταση· διότι λέγει ο ευαγγελιστής παρακάτω: «καὶ εἶπε τοῖς παισὶν αὐτοῦ· οὗτός ἐστιν Ἰωάννης ὁ βαπτιστής· αὐτὸς ἠγέρθη ἀπὸ τῶν νεκρῶν, καὶ διὰ τοῦτο αἱ δυνάμεις ἐνεργοῦσιν ἐν αὐτῷ(:και είπε στους αυλικούς του: “Αυτός είναι ο Ιωάννης ο Βαπτιστής˙ αυτός αναστήθηκε από τους νεκρούς με νέα αποστολή από τον Θεό. Και γι’ αυτό οι υπερφυσικές δυνάμεις ενεργούν μέσα απ’ αυτόν”)». Είδες την έκταση που έλαβε ο φόβος; Διότι ούτε και τότε τόλμησε να πει κάτι στον έξω κόσμο, αλλά και τότε το λέγει μόνο στους αυλικούς του. Και αυτή όμως η σκέψη του είναι στρατιωτική και παράλογη. Καθόσον και πολλοί άλλοι αναστήθηκαν από τους νεκρούς και κανείς δεν έκανε κανένα παρόμοιο θαυματουργικό σημείο. Εγώ νομίζω ότι τα λόγια αυτά περιέχουν και φιλοτιμία και φόβο· διότι παρόμοιο πράγμα παθαίνουν οι παράλογοι άνθρωποι, οι οποίοι δέχονται πολλές φορές μέσα τους αντίθετα πάθη.


Ο Λουκάς όμως λέγει ότι το πλήθος έλεγε για τον Ιησού: «Ἤκουσε δὲ Ἡρῴδης ὁ τετράρχης τὰ γινόμενα ὑπ᾿ αὐτοῦ πάντα, καὶ διηπόρει διὰ τὸ λέγεσθαι ὑπό τινων ὅτι Ἰωάννης ἐγήγερται ἐκ τῶν νεκρῶν, ὑπό τινων δὲ ὅτι Ἠλίας ἐφάνη, ἄλλων δὲ ὅτι προφήτης τις τῶν ἀρχαίων ἀνέστη(:όταν άκουσε όμως ο τετράρχης Ηρώδης όλα τα θαυμαστά που γίνονταν από τον Ιησού, βρισκόταν σε μεγάλη απορία· διότι μερικοί έλεγαν ότι ο Ιωάννης αναστήθηκε απ’ τους νεκρούς και ότι αυτός έκανε τα θαύματα. Μερικοί άλλοι πάλι ταύτιζαν τον Ιησού με κάποιον απ’ τους άλλους προφήτες και έλεγαν ότι εμφανίστηκε πάλι ο Ηλίας, ο οποίος δεν είχε πεθάνει αλλά είχε αναληφθεί. Κι άλλοι πάλι έλεγαν ότι αναστήθηκε κάποιος από τους αρχαίους προφήτες)» [Λουκά 9,7-8]. Ο Ηρώδης όμως σαν να έλεγε κάτι πιο σοφό από τους άλλους είπε αυτό. 


Καταρχήν λοιπόν αυτός κατά πολύ φυσικό λόγο, όταν οι άλλοι έλεγαν ότι ο Ιησούς είναι ο Ιωάννης(διότι πολλοί το ισχυρίζονταν και αυτό), το αρνιόταν και έλεγε με υπερηφάνεια και αλαζονεία ότι «εγώ τον φόνευσα τον Ιωάννη» [ βλ. Μάρκ.6,16: «ἀκούσας δὲ ὁ Ἡρῴδης εἶπεν ὅτι ὃν ἐγὼ ἀπεκεφάλισα Ἰωάννην, οὗτός ἐστιν· αὐτὸς ἠγέρθη ἐκ νεκρῶν(:όταν λοιπόν άκουσε ο Ηρώδης αυτά που έλεγαν όλοι αυτοί για τον Ιησού, είπε ότι αυτός είναι ο Ιωάννης που εγώ τον αποκεφάλισα. Αυτός αναστήθηκε από τους νεκρούς)» και Λουκά 9,9: «Ἰωάννην ἐγὼ ἀπεκεφάλισα· τίς δέ ἐστιν οὗτος περὶ οὗ ἐγὼ ἀκούω τοιαῦτα;(:Εγώ τον Ιωάννη τον αποκεφάλισα και απαλλάχθηκα οριστικά απ’ αυτόν. Ποιος όμως να είναι αυτός για τον οποίο εγώ ακούω ότι ενεργεί τέτοια παράδοξα έργα; Και ζητούσε να δει τον Ιησού)»]. Όταν όμως η φήμη αυτή έπαψε, τότε πλέον και αυτός στο εξής λέγει τα ίδια με τον πολύ κόσμο. Ακολούθως ο ευαγγελιστής μάς διηγείται και την ιστορία.


Και γιατί λοιπόν δεν την ανέφερε προηγουμένως; Επειδή όλη η συγγραφική δράση των ευαγγελιστών απέβλεπε στο να εκθέσει την ιστορία του Χριστού· και δεν έκαναν τίποτε άλλο που ήταν άσχετο με αυτό, εκτός βέβαια εάν και αυτό επρόκειτο να συμβάλλει στον σκοπό τους αυτό. Συνεπώς ούτε τώρα θα μνημόνευαν την ιστορία του Ιωάννη, εάν δεν επρόκειτο για τον Χριστό, αλλά και επειδή έλεγε ο Ηρώδης ότι αναστήθηκε ο Ιωάννης. Ο Μάρκος πάλι λέγει ότι ο Ηρώδης τιμούσε πάρα πολύ τον άνδρα, παρά το γεγονός ότι ελεγχόταν από αυτόν [Μάρκ. 6,20: «ὁ γὰρ Ἡρῴδης ἐφοβεῖτο τὸν Ἰωάννην, εἰδὼς αὐτὸν ἄνδρα δίκαιον καὶ ἅγιον, καὶ συνετήρει αὐτόν, καὶ ἀκούσας αὐτοῦ πολλὰ ἐποίει καὶ ἡδέως αὐτοῦ ἤκουε(:και δεν μπορούσε η Ηρωδιάδα να σκοτώσει τον Ιωάννη, διότι ο Ηρώδης τον φοβόταν επειδή τον σεβόταν ο λαός, αλλά και επιπλέον επειδή ήξερε ότι είναι άνθρωπος δίκαιος και άγιος. Και γι’ αυτό τον κρατούσε στη ζωή. Και όταν κάποτε τον άκουσε στη φυλακή, έκανε πολλά από εκείνα που τον συμβούλευσε ο Ιωάννης. Και κάθε φορά που τον συναντούσε, τον άκουγε με ευχαρίστηση)»].Τόσο μεγάλο πράγμα είναι η αρετή.


Στη συνέχεια, προχωρώντας στη διήγηση ο Ματθαίος λέγει τα εξής: «ὁ γὰρ Ἡρῴδης κρατήσας τὸν Ἰωάννην ἔδησεν αὐτὸν καὶ ἔθετο ἐν φυλακῇ διὰ Ἡρῳδιάδα τὴν γυναῖκα Φιλίππου τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ. ἔλεγε γὰρ αὐτῷ ὁ Ἰωάννης· οὐκ ἔξεστί σοι ἔχειν αὐτήν. καὶ θέλων αὐτὸν ἀποκτεῖναι ἐφοβήθη τὸν ὄχλον, ὅτι ὡς προφήτην αὐτὸν εἶχον (:και το είπε αυτό ο Ηρώδης για τον Ιωάννη, ότι αναστήθηκε από τους νεκρούς, διότι ο Ηρώδης τον είχε θανατώσει. Αφού δηλαδή συνέλαβε τον Ιωάννη, τον έδεσε και τον έβαλε στη φυλακή εξαιτίας της Ηρωδιάδας, η οποία ήταν σύζυγος του Φιλίππου, του αδελφού του, και συζούσε τώρα με τον Ηρώδη· διότι του έλεγε ο Ιωάννης: “Δεν σου επιτρέπεται από τον νόμο του Θεού να την έχεις σύζυγο”. Και ενώ αρχικά, παρακινούμενος από την Ηρωδιάδα, ήθελε να τον σκοτώσει, φοβήθηκε τα πλήθη του λαού, διότι τον θεωρούσαν και τον σέβονταν ως προφήτη)»[Ματθ.14,3-5].


Και γιατί δεν λέγει τίποτε στην Ηρωδιάδα, αλλά απευθύνεται στον άνδρα; Επειδή αυτός ήταν πιο κατάλληλος. Και πρόσεξε πόσο προσεκτικά εκθέτει την κατηγορία, ώστε να διηγείται ιστορία μάλλον, παρά να περιγράφει κατηγορία. Λέγει: «Γενεσίων δὲ ἀγομένων τοῦ Ἡρῴδου ὠρχήσατο ἡ θυγάτηρ τῆς Ἡρῳδιάδος ἐν τῷ μέσῳ καὶ ἤρεσε τῷ Ἡρῴδη(:την ημέρα όμως που ο Ηρώδης γιόρταζε τα γενέθλιά του, η κόρη της Ηρωδιάδας χόρεψε στο μέσο αυτών που ήταν καλεσμένοι στο τραπέζι· και ο χορός της άρεσε στον Ηρώδη)»[Ματθ.14,6]. Ω διαβολικό συμπόσιο· ω θέατρο σατανικό· ω παράνομος χορός και ακόμη πιο παράνομη η αμοιβή του χορού· διότι επιχειρείτο ο πιο βδελυρός φόνος απ΄όλους τους φόνους, και αυτός που ήταν άξιος να στεφανωθεί και να ανακηρυχθεί η αρετή του κατασφαζόταν παρουσία όλων, ενώ το τρόπαιο των δαιμόνων ήταν τοποθετημένο επάνω στην τράπεζα.


Άξιος επίσης ήταν και ο τρόπος της νίκης αυτών που συνέβησαν· διότι λέγει: «ὠρχήσατο ἡ θυγάτηρ τῆς Ἡρῳδιάδος ἐν τῷ μέσῳ καὶ ἤρεσε τῷ Ἡρῴδη· ὅθεν μεθ᾿ ὅρκου ὡμολόγησεν αὐτῇ δοῦναι ὃ ἐὰν αἰτήσηται. ἡ δέ, προβιβασθεῖσα ὑπὸ τῆς μητρὸς αὐτῆς, δός μοι, φησίν, ὧδε επὶ πίνακι τὴν κεφαλὴν Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ (:η κόρη της Ηρωδιάδας χόρεψε στο μέσο αυτών που ήταν καλεσμένοι στο τραπέζι· και ο χορός της άρεσε στον Ηρώδη. Γι’ αυτό της υποσχέθηκε με όρκο να της δώσει οτιδήποτε θα ζητούσε. Αυτή όμως, καθοδηγημένη από τη μητέρα της, είπε: “Δώσε μου εδώ πάνω στο πιάτο το κεφάλι του Ιωάννη του Βαπτιστή”)»[Ματθ.14,6-8].


Το έγκλημα είναι διπλό· και επειδή χόρεψε και επειδή άρεσε και μάλιστα άρεσε τόσο πολύ ώστε να λάβει ως μισθό έναν φόνο. Είδες πόσο ωμός ήταν; Πόσο αναίσθητος; Πόσο ανόητος; Καθόσον τον μεν εαυτό του τον καθιστά υπεύθυνο να κρατήσει τον όρκο του, ενώ σε εκείνη παρέχει το δικαίωμα να ζητήσει ό,τι θέλει. Επειδή όμως είδε ότι διαπράχθηκε το κακό, λυπήθηκε, λέγει· μολονότι βέβαια από την πρώτη στιγμή τον φυλάκισε. Για ποιο λόγο όμως λυπάται; Τέτοια είναι η αρετή· θαυμάζεται και επαινείται και από τους κακούς ακόμη. Αλλά ω την μανιακή Ηρωδιάδα! Ενώ έπρεπε και αυτή να τον θαυμάζει τον Ιωάννη, ενώ έπρεπε να τον προσκυνεί, επειδή την υπερασπιζόταν που την ατίμαζε ο Ηρώδης, αυτή όμως αντιθέτως βοηθεί στο δράμα και τοποθετεί παγίδα και ζητεί χάρη σατανική.


«Καὶ ἐλυπήθη ὁ βασιλεύς, διὰ δὲ τοὺς ὅρκους καὶ τοὺς συνανακειμένους ἐκέλευσε δοθῆναι(:και ο βασιλιάς λυπήθηκε˙ για τους όρκους όμως και για εκείνους που κάθονταν μαζί εκεί στο τραπέζι, στους οποίους ήταν εκτεθειμένος, δεν ήθελε να δείξει ότι αθετούσε τον λόγο του και τον όρκο του. Γι’ αυτό έδωσε διαταγή να της δοθεί το κεφάλι του Ιωάννη)»[Ματθ.14,9]. Και πώς δεν φοβήθηκες το φοβερότερο, Ηρώδη; Διότι εάν φοβήθηκες επειδή θα είχες μάρτυρες της επιορκίας σου, έπρεπε πολύ περισσότερο να φοβηθείς που θα είχες τόσους μάρτυρες για μια τόσο παράνομη σφαγή. Αλλά επειδή έχω την εντύπωση, ότι πολλοί δεν γνωρίζουν την υπόθεση του εγκλήματος, εξαιτίας της οποίας διαπράχθηκε ο φόνος, για τον λόγο αυτόν πρέπει να την αναφέρουμε και αυτήν για να κατανοήσετε τη σύνεση του νομοθέτη.


Ποιος λοιπόν ήταν ο παλαιός νόμος, τον οποίο ο μεν Ηρώδης τον καταπάτησε, ο δε Ιωάννης τον υπερασπίστηκε; Ο νόμος αυτός έλεγε ότι έπρεπε η γυναίκα αυτού που πέθαινε χωρίς παιδιά να δοθεί στον αδελφό του[Δευτ.25,5-6: «Ἐὰν δὲ κατοικῶσιν ἀδελφοὶ ἐπὶ τὸ αὐτὸ καὶ ἀποθάνῃ εἷς ἐξ αὐτῶν, σπέρμα δὲ μὴ ᾖ αὐτῷ, οὐκ ἔσται ἡ γυνὴ τοῦ τεθνηκότος ἔξω ἀνδρὶ μὴ ἐγγίζοντι· ὁ ἀδελφὸς τοῦ ἀνδρὸς αὐτῆς εἰσελεύσεται πρὸς αὐτὴν καὶ λήψεται αὐτὴν ἑαυτῷ γυναῖκα καὶ συνοικήσει αὐτῇ. καὶ ἔσται τὸ παιδίον, ὃ ἐὰν τέκῃ, κατασταθήσεται ἐκ τοῦ ὀνόματος τοῦ τετελευτηκότος, καὶ οὐκ ἐξαλειφθήσεται τὸ ὄνομα αὐτοῦ ἐξ Ἰσραήλ(:εάν δύο αδελφοί κατοικούν μαζί και συμβεί να πεθάνει ο ένας από αυτούς, χωρίς να αφήσει παιδί, η χήρα του αποθανόντος δεν θα παντρευτεί άλλον άνδρα έξω από την συγγένεια του ανδρός της, αλλά ο αδελφός του άντρα της θα εισέλθει προς αυτήν, θα την λάβει σύζυγο και θα συγκατοικήσει μαζί της. Το δε πρώτο παιδί, το οποίο αυτή θα γεννήσει, θα λάβει την θέση και το όνομα του αποθανόντος και έτσι δεν θα εξαλειφθεί εκ μέσου των Ισραηλιτών το όνομα του αποθανόντος)»].


Επειδή δηλαδή ο θάνατος ήταν κακό απαρηγόρητο και επιδεικνυόταν πολύ μεγάλη φροντίδα για τη ζωή, θέσπισε ο νομοθέτης νόμο ο εν ζωή αδελφός να την παίρνει ως γυναίκα του τη σύζυγο του αποθανόντος και να δίνει όνομα στο παιδί που θα γεννιόταν το όνομα του αποθανόντος, ώστε να μη διαλυθεί η οικία εκείνου· διότι εάν ο αποθανών δεν άφηνε παιδιά, πράγμα που είναι η μέγιστη παρηγορία για τον θάνατο, θα καθίστατο το πένθος αθεράπευτο. Για τον λόγο αυτόν λοιπόν ο νομοθέτης επινόησε αυτήν την παρηγορία για εκείνους που η φύση τούς στέρησε τα παιδιά, και έδωσε εντολή το νεογέννητο να θεωρείται τέκνο του αποθανόντος. Εφόσον όμως υπήρχε παιδί δεν επιτρεπόταν αυτός ο γάμος. «Και για ποιο λόγο;» θα ρωτούσε κάποιος· διότι εάν με άλλον επιτρεπόταν να συνάψει γάμο, πολύ περισσότερο με τον αδελφό του. Κάθε άλλο· διότι ο νομοθέτης επιθυμεί να συνεχιστεί η συγγένεια και να υπάρχουν πολλές αφορμές στις μεταξύ τους σχέσεις.


Γιατί λοιπόν και όταν κανείς πέθαινε χωρίς παιδί, δεν έπαιρνε άλλος τη χήρα ως γυναίκα του;


Επειδή έτσι δεν θα ήταν δυνατό να θεωρηθεί το παιδί ότι ήταν του αποθανόντος. Ενώ τώρα που το έσπερνε ο αδελφός, γινόταν πειστικό το σόφισμα. Εξάλλου δεν ήταν υποχρεωμένος κανείς άλλος να αναστήσει την οικογένεια του αποθανόντος· ενώ αυτός αποκτούσε το δικαίωμα αυτό λόγω της συγγένειάς του με αυτόν. Επειδή λοιπόν ο Ηρώδης έλαβε ως γυναίκα του τη γυναίκα του αποθανόντος αδελφού του, μολονότι αυτή είχε παιδί, για τον λόγο αυτόν ο Ιωάννης τον κατηγορεί, η κατηγορία του όμως γίνεται κατά πολύ ήπιο τρόπο, δείχνοντας μαζί με την αυστηρότητά του και την επιείκειά του.


Εσύ, όμως, σε παρακαλώ, πρόσεξε ότι ήταν η όλη σκηνοθεσία σατανική· διότι κατά πρώτον τη σύστασή της την οφείλει στη μέθη και την απόλαυση, από όπου δεν ήταν δυνατόν να προέλθει κανένα καλό. Δεύτερο, οι θεατές ήσαν διεφθαρμένοι και αυτός που τους προσκάλεσε προς συνεστίαση ήταν ο πιο παράνομος από όλους. Τρίτον η παράλογη ευχαρίστηση. Τέταρτο, η κοπέλα για την οποία ήταν παράνομος ο γάμος και η οποία έπρεπε να κρύβεται επειδή διασυρόταν η τιμή της μητέρας της εισέρχεται με πολλή αδιαντροπιά στο χώρο της διασκεδάσεως και ξεπερνά, μολονότι ήταν παρθένα, όλες τις πόρνες. Και ο καιρός επίσης συντελεί τα μέγιστα προς κατηγορία αυτής της παρανομίας· διότι κατά τον χρόνο κατά τον οποίο ο Ηρώδης έπρεπε να ευχαριστεί τον Θεό, επειδή κατά την ημέρα εκείνη τον έφερε στο φως, τότε επιχειρεί εκείνα τα παράνομα. Τότε που έπρεπε να τον βγάλει από τη φυλακή, τότε προσθέτει στα δεσμά και τη σφαγή.


Ακούστε όσες από τις παρθένους, πολύ περισσότερο μάλιστα και από τις παντρεμένες γυναίκες όσες καταδέχεστε να διαπράττετε παρόμοιες ασχημίες στους γάμους άλλων, που με τους χορούς και τα σκιρτήματα καταντροπιάζετε την ανθρώπινη φύση. Ακούστε και οι άντρες, όσοι επιδιώκετε τα πολυτελή συμπόσια που είναι γεμάτα από μέθη, και φοβηθείτε το βάραθρο του διαβόλου. Καθόσον κατά τέτοιο τρόπο τότε κατανίκησε η Σαλώμη τον άθλιο εκείνον Ηρώδη, ώστε να ορκιστεί ότι θα έδινε και τα μισά της βασιλείας του· διότι αυτό το επιβεβαιώνει ο ευαγγελιστής Μάρκος, λέγοντας: «καὶ ὤμοσεν αὐτῇ ὅτι ὅ ἐάν με αἰτήσῃς δώσω σοι, ἕως ἡμίσους τῆς βασιλείας μου(:και της ορκίστηκε ότι “θα σου δώσω ό,τι κι αν μου ζητήσεις, μέχρι και το μισό βασίλειό μου”)» [Μάρκ.6,23]. Τόσο πολύ αγαπούσε την εξουσία του, ώστε να την παραχωρήσει, έχοντας αιχμαλωτιστεί από το πάθος του, για έναν και μόνο χορό της.


Και γιατί θαυμάζεις, αν τότε συνέβαιναν αυτά, κατά τη στιγμή που και τώρα ακόμη, μετά από τόσο ανώτερη διδασκαλία, πολλοί από αυτούς τους αποχαυνωμένους νέους και τις ψυχές τους προσφέρουν χάριν του χορού, μην έχοντας ούτε καν ανάγκη από όρκο; Διότι έχοντας καταστεί αιχμάλωτοι της ηδονής, οδηγούνται όπου ήθελε να τους σύρει ο λύκος. Και ακριβώς αυτό έπαθε εκείνος ο παράφρονας ο Ηρώδης, ο οποίος επέδειξε παραφροσύνη για δύο περιπτώσεις από τις πλέον χειρότερες· και με το ότι έδωσε εξουσία σε εκείνη που είχε κυριευτεί από τόση τρέλα και μέθη εξαιτίας του πάθους της να θανατωθεί ο Ιωάννης και δεν έκανε καμία υποχώρηση, και με το να κατοχυρώσει την υπόσχεση που έδωσε εξαναγκασμένος από τον όρκο του. Αν όμως εκείνος πράγματι υπήρξε τόσο παράνομος, πιο παράνομη από όλους υπήρξε η άθλια εκείνη γυναίκα, η Ηρωδιάδα, και από την κόρη και από τον τύραννο· καθόσον αυτή ήταν η αρχιτεκτόνας όλων των κακών και αυτή εξύφανε ολόκληρο το δράμα, η οποία μάλιστα έπρεπε να χρωστά χάρη στον προφήτη· διότι πράγματι η θυγατέρα της από αυτήν πείστηκε και διέπραξε αυτές τις ασχημίες και χόρεψε και ζήτησε τον φόνο, αλλά και ο Ηρώδης από αυτήν σαγηνεύτηκε.


Βλέπεις ότι ο Χριστός είχε δίκιο όταν έλεγε: «Ὁ φιλῶν πατέρα ἢ μητέρα ὑπὲρ ἐμὲ οὐκ ἔστι μου ἄξιος· καὶ ὁ φιλῶν υἱὸν ἢ θυγατέρα ὑπὲρ ἐμὲ οὐκ ἔστι μου ἄξιος(:εκείνος που αγαπά τον πατέρα του ή την μητέρα του περισσότερο από Εμένα, και με αρνείται για να μη χωριστεί από τους γονείς του, δεν αξίζει για μένα. και εκείνος που αγαπά τον γιο του ή την κόρη του περισσότερο από Εμένα, δεν είναι άξιος να λέγεται μαθητής μου)» [Ματθ.10,37]; Διότι αν αυτή τηρούσε αυτόν τον νόμο δεν θα παρέβαινε τόσους άλλους νόμους, δεν θα διέπραττε αυτόν τον μιαρό φόνο· διότι πράγματι, τι θα μπορούσε να υπάρξει χειρότερο από αυτήν τη θηριωδία; Φόνο που τον ζητεί στη θέση της χάριτος, φόνο παράνομο, φόνο σε ώρα δείπνου, φόνο που διαπράττεται δημόσια και κατά τρόπο αναίσχυντο· διότι δεν πήγε στον Ηρώδη για να συζητήσει για αυτά μαζί του ιδιαιτέρως, αλλά ενώπιον όλων, και αφού απέβαλε το προσωπείο και έμεινε με γυμνή την κεφαλή, λαμβάνοντας ως συνήγορο τον διάβολο, λέγει κατ’ αυτόν τον τρόπο αυτά που λέγει.


Καθόσον ο διάβολος είναι εκείνος που και αυτήν έκανε να επιτύχει στον χορό και τον Ηρώδη να τον αιχμαλωτίσει τότε· διότι όπου υπάρχει χορός, εκεί είναι και ο διάβολος. Ούτε βέβαια ο Θεός μάς έδωσε τα πόδια για τον σκοπό αυτόν, αλλά για να βαδίζουμε όπως και όπου πρέπει· όχι για να διαπράττουμε ασχημίες, όχι για να πηδούμε σαν τις καμήλες(καθόσον και εκείνες όταν χορεύουν προκαλούν αηδία, χωρίς βέβαια να είναι γυναίκες), αλλά για να χορεύουμε μαζί με τους αγγέλους. Εάν λοιπόν το σώμα είναι αισχρό όταν διαπράττει παρόμοιες ασχημίες, πολύ περισσότερο είναι η ψυχή. Τέτοιους χορούς κάνουν οι δαίμονες, παρόμοιες ασχημοσύνες διαπράττουν οι υπηρέτες των δαιμόνων.



[Συνεχίζεται]



ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ

επιμέλεια κειμένου: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος




ΠΗΓΕΣ:



· http://khazarzar.skeptik.net/pgm/PG_Migne/John%20Chrysostom_PG%2047-64/In%20Matthaeum.pdf
· Ιωάννου του Χρυσοστόμου Άπαντα τα έργα, Υπόμνημα στο Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, ομιλία ΜΗ΄, πατερικές εκδόσεις «Γρηγόριος ο Παλαμάς»(ΕΠΕ), εκδ. οίκος «Το Βυζάντιον», Θεσσαλονίκη 1978, τόμος 10, σελίδες 860-870.
· Βιβλιοθήκη των Ελλήνων, Άπαντα των αγίων Πατέρων, Ιωάννου Χρυσοστόμου έργα, τόμος 66, σελ. 158– 163.
· Π. Τρεμπέλα, Η Καινή Διαθήκη με σύντομη ερμηνεία (απόδοση στην κοινή νεοελληνική), εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Ο Σωτήρ», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2014.
· Η Καινή Διαθήκη, Κείμενον και ερμηνευτική απόδοσις υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τριακοστή τρίτη, Αθήνα 2009.
· Η Παλαιά Διαθήκη κατά τους εβδομήκοντα, Κείμενον και σύντομος απόδοσις του νοήματος υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2005.
· Π.Τρεμπέλα, Το Ψαλτήριον με σύντομη ερμηνεία(απόδοση στην κοινή νεοελληνική), εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Ο Σωτήρ», έκδοση τρίτη, Αθήνα 2016
· http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/tools/liddell-scott/index.html
· http://users.sch.gr/aiasgr/Palaia_Diathikh/Biblia/Palaia_Diathikh.htm
· http://users.sch.gr/aiasgr/Kainh_Diathikh/Biblia/Kainh_Diathikh.htm





ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Print Friendly and PDF