ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΞΙΜΟΒΙΤΣ: Η ΤΙΜΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ (ΜΕΡΟΣ 3ον)

Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο των εκδόσεων «ΜΥΡΙΟΒΙΒΛΟΣ»
«Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς: Η τιμή της Θεοτόκου στην Ορθόδοξη Εκκλησία»,
β' έκδοση, Νοέμβριος 2006, σελ. 29-33.
Το παρόν βιβλίο μεταφράστηκε από τα ρωσικά στα αγγλικά από τον π. Σεραφείμ Ρόουζ
(St. Herman of Alaska Brotherhood, P. O. Box 70, Platina, California 96076, U.S.A.)
Σε μια συγκεκριμένη ιστορική στιγμή, επί Καίσαρος Αυγούστου, ο Λόγος του Θεού, <<ατρέπτως και αναλλοιώτως εγένετο σαρξ>>. Και διά της επελεύσεως του Αγίου Πνεύματος προσέλαβε στη μήτρα μιας απλής και αφοσιωμένης στο Θεό γυναίκας, φύσιν ανθρώπου, για να απαλλαγεί ο άνθρωπος από το ζυγό του θανάτου, να γίνει <<μέτοχος θείας φύσεως>> και να εισαχθεί στην αιώνιο ζωή.
Η αγάπη και η πίστη της ταπεινής αυτής κόρης, απέβη το μέσον διά του οποίου <<ο Αόρατος ορατόν εαυτόν παρεσκεύασεν και ο Ποιητής και Δεσπότης των όλων εις των ανθρώπων εγεννήθη>>. Συνεπώς η αξία του γεγονότος αυτού της παρουσίας της Θεοτόκου και του ρόλου της ως <<μητέρα της ζωής>> αποβαίνει ανυπολόγιστη. Για το λόγο αυτό η τιμή προς το πρόσωπό Της, παραμένει αεί ανεξόφλητον χρέος για τους πιστούς.
Στο διάβα των είκοσι αιώνων της χριστιανικής ιστορίας, η Εκκλησία, ως σώμα Χριστού, εξέφρασε ποικιλοπρόπως -αν και ανεπαρκώς- την ευγνωμοσύνη της στη Θεογεννήτρια. Αλλά το έργο αυτό της τιμής δεν έμεινε απρόσβλητο -όπως και οτιδήποτε το ανθρώπινο- από το φθόνο του μισόκαλου. Εισήγαγε στα όργανά του καινοτόμους διαθέσεις με απώτερο στόχο την αλλοίωση της Ορθοδόξου διδασκαλίας και την προσβολή του σωτηριολογικού της περιεχομένου.
Η ζημία θα ήταν καταλυτική: δίχως ορθώς εκφραζόμενη τιμή στη Θεοτόκο, δεν υφίσταται ορθώς διατυπούμενη αλήθεια και διδασκαλία για το ρόλο της και δίχως ορθή διδασκαλία, το μυστήριο της σωτηρίας χάνει το περιεχόμενό του και η εν Χριστώ ζωή καθίσταται αδύνατη. Αντιμετωπίζοντας το πρόβλημα αυτό σε όλες τις εκφάνσεις που το διαδέχτηκε η εκκλησιαστική ιστορία, ο επίσκοπος Ιωάννης, ο άγιος του αιώνα μας, επιχείρησε τη σύντομη αυτή μελέτη. Φρόντισε, με τρόπο εύληπτο και κατανοητό, με εκτενείς ιστορικές αναφορές σε όλα τα σχετικά επεισόδια, να ανατρέψει όλες τις αιρετικές δοξασίες που κατά καιρούς εκφράσθηκαν.
Έτσι, καταλήγει να αποκρυσταλλώνει την ορθή διδασκαλία για την τιμή της Θεοτόκου, ως από χωνευτηρίου, και να θέτει με ακρίβεια τα απαράβατα όρια, έξω από τα οποία η Θεογεννήτρια, υποτιμάται ή υπερτιμάται, γεγονός που αποτελεί αφορμή και έναυσμα ποικίλων κακοδοξιών που προσβάλλουν έντονα το σωτηριολογικό χαρακτήρα της Ορθοδοξίας. Ταυτόχρονα πλουτίζει το κείμενό του με την αποδεικτική εγκυρότητα του βιώματος που απορρέει από τη ζωντανή του σχέση με τη Θεοτόκο.
Αυτό το βίωμα που διαπνέει το κείμενό του, το βίωμα που μοιράζονται όλοι οι άγιοι της Εκκλησίας μας είναι τελικά η τομή, που διαχωρίζει την υπόσταση των πραγμάτων από τις ανθρώπινες εικασίες και διαφυλάττει αρραγή την ακαινοτόμητη αλήθεια της Εκκλησίας.
Σ.Γ.Φ.
(Εκ του προλόγου)
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ».

Οι πρώτοι εχθροί της προσκύνησης της Μητέρας του Θεού

Όσο πιο πολύ εξαπλωνόταν η πίστη στο Χριστό και το όνομα του Σωτήρος του κόσμου μαζί με Εκείνης που συγκατατέθηκε να γίνει Μητέρα Του, δοξάζονταν πάνω στη γη, τόσο αύξανε το μίσος των εχθρών του Χριστού προς Αυτήν.

Η Μαρία ήταν η Μητέρα του Ιησού. Αυτή υπήρξε πρωτάκουστο παράδειγμα αγνείας και δικαιοσύνης. Επιπλέον, τώρα που αναχώρησε από αυτή τη ζωή, αποτελεί κραταιά βοηθό για τους Χριστιανούς, παρά το γεγονός ότι δεν είναι ορατή στους οφθαλμούς του σώματος.

Επομένως, όλοι όσοι μισούσαν τον Ιησού Χριστό, δεν πίστευαν σε Αυτόν και δεν κατανοούσαν τη διδασκαλία Του, ή για να είμαστε πιο ακριβείς, δεν επιθυμούσαν να την καταλάβουν όπως την κατανοούσε η Εκκλησία,

και επιθυμούσαν να αντικαταστήσουν το κήρυγμα του Χριστού με τους δικούς τους ανθρώπινους συλλογισμούς -όλοι αυτοί εξέτειναν το μίσος τους για το Χριστό, το Ευαγγέλιο και την Εκκλησία, στην άχραντη Παρθένο Μαρία.

Επιθυμούσαν να μειώσουν τη Μητέρα, έτσι ώστε να καταστρέψουν και την πίστη προς τον Υιό Της' να δημιουργήσουν λανθασμένη εικόνα γι' Αυτήν ανάμεσα στους ανθρώπους, με σκοπό να τους δοθεί η ευκαιρία να επανοικοδομήσουν ολόκληρη τη χριστιανική διδασκαλία επάνω σε διαφορετική βάση.

Στη μήτρα της Μαρίας, Θεός και άνθρωπος ενώθηκαν. Αυτή ήταν Εκείνη που, όπως είχε διατυπωθεί, αποτέλεσε κλίμακα για τον Υιό του Θεού, ο οποίος κατήλθε από τον ουρανό. Το να καταπολεμηθεί η απόδοση τιμής στη Θεοτόκο συνεπαγόταν χτύπημα του Χριστιανισμού στη ρίζα του, καταστροφή στη βάση του.

Η απαρχή της ουράνιας δόξας της σημειώθηκε στη γη με ένα ξέσπασμα φθόνου και μίσους προς Αυτήν από τους απίστους. Μετά την αγία Της Κοίμηση, οι Απόστολοι μετέφεραν το σώμα της για ταφή στη Γεσθημανή, σε μέρος διαλεγμένο από Αυτήν.

Ο Ιωάννης ο Θεολόγος βάδιζε μπροστά κρατώντας το κλαδί από τον παράδεισο που ο αρχάγγελος Γαβριήλ είχε δώσει στην Αγία Παρθένο πριν από τρεις ημέρες, όταν είχε έρθει από τον ουρανό να Της ανακοινώσει την επικείμενή της αναχώρηση προς τις ουράνιες μονές.

<<Εν εξόδω Ισραήλ εξ Αιγύπτου, οίκου Ιακώβ βαρβάρου>>, έψαλλε ο άγιος Πέτρος από τον εκατοστό δέκατο τρίτο ψαλμό' <<Αλληλούια>>, έψαλλε και όλη η σύναξη των αποστόλων μαζί με τους μαθητές τους, όπως για παράδειγμα, το Διονύσιο τον Αεροπαγίτη, που ομοιοτρόπως είχε θαυμαστώς μεταφερθεί εκείνο τον καιρό στην Ιερουσαλήμ.

Και καθώς αυτός ο ιερός ύμνος που ονομαζόταν από τους Ιουδαίους το <<Μεγάλο Αλληλούια>>, δηλαδή, το μεγάλο <<Υμνήσατε το Θεό>>, ψαλλόταν, ένας Ιουδαίος ιερέας ο Αθώνιος, όρμησε προς τη νεκροφόρα και θέλησε να την ανατρέψει και να πετάξει στο έδαφος το σώμα της Μητέρας του Θεού.

Η αναίδεια του Αθωνίου τιμωρήθηκε αμέσως' ο αρχάγγελος Μιχαήλ με αόρατη ρομφαία έκοψε το χέρι του που έμεινε κρεμασμένο επάνω στη νεκροφόρα.

Ο κεραυνοβολημένος Αθώνιος, δοκιμάζοντας βασανιστικό πόνο, συναισθανόμενος το αμάρτημά του, στράφηκε προσευχόμενος στον Ιησού που μέχρι εκείνη την ώρα μισούσε, και αμέσως ιατρεύθηκε.

Δεν άργησε να ασπαστεί το Χριστιανισμό και να τον ομολογήσει ενώπιον των πρώην ομοθρήσκων του, κάτι για το οποίο έλαβε από αυτούς μαρτυρικό θάνατο. Συνεπώς, η προσπάθεια να προσβληθεί η τιμή της Μητέρας του Θεού οδήγησε στη μεγαλύτερη δόξα της.

Οι εχθροί του Ιησού αποφάσισαν εκείνο το διάστημα να μην επιδείξουν περεταίρω έλλειψη σεβασμού για το σώμα της Άχραντης με ωμή βία, ο φθόνος τους όμως δεν έπαψε. 

Βλέποντας πως ο Χριστιανισμός διαδιδόταν παντού, άρχισαν να διαδίδουν διάφορες πρόστυχες συκοφαντίες για τους χριστιανούς. Δεν λυπήθηκαν ούτε το όνομα της Μητέρας του Χριστού,

και εφηύραν την ιστορία ότι ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ είχε προέλθει από χυδαίο και ανήθικο περιβάλλον, και ότι η Μητέρα Του είχε συσχετισθεί με συγκεκριμένο Ρωμαίο στρατιώτη.

Όμως η αλήθεια παραήταν προφανής για να τραβήξει αυτό το μυθιστόρημα αρκετή προσοχή. Όλη η οικογένεια του Ιωσήφ και η ίδια η Μαρία ήταν γνωστοί στους κατοίκους της Ναζαρέτ και των περιχώρων της εκείνη την εποχή.

<<Πόθεν τούτω η σοφία αύτη και αι δυνάμεις; ουχ ούτός έστιν ο του τέκτονος υιός; ουχί η μήτηρ αυτού λέγεται Μαριάμ και οι αδελφοί αυτού Ιάκωβος και Ιωσής και Σίμων και Ιούδας; και αι αδελφαί αυτού ουχί πάσαι προς ημάς εισί>>; (Κατά Ματθ. 13:54-55' κατά Μάρκ. 6:3. Κατά Λουκ. 4:22).

Αυτά έλεγαν οι συγχωριανοί του στη Ναζαρέτ όταν ο Χριστός απεκάλυψε ενώπιόν τους, στη συναγωγή, την υπερκόσμια σοφία του. Σε μικρές πόλεις τα οικογενειακά θέματα του καθενός είναι πολύ γνωστά' πολύ στενή παρακολούθηση γινόταν από την αγνότητα του έγγαμου βίου.

Θα είχαν οι άνθρωποι συμπεριφερθεί με σεβασμό προς τον Ιησού, θα τον είχαν καλέσει να κηρύξει στη συναγωγή, εάν είχε γεννηθεί από παράνομη συμβίωση; Στη Μαρία θα είχε ισχύσει ο νόμος του Μωυσή,

ο οποίος διέταζε ότι τέτοιοι άνθρωποι πρέπει να λιθοβολούνται μέχρι θανάτου' και οι Φαρισαίοι θα είχαν δράξει της ευκαιρίας πολλές φορές να κατηγορήσουν το Χριστό για τη συμπεριφορά της Μητέρας του.

Αλλά ακριβώς το αντίθετο συνέβαινε. Η Μαρία απολάμβανε μεγάλο σεβασμό. Στο γάμο της Κανά, Αυτή ήταν η επίτιμη καλεσμένη του γάμου, και όταν ακόμα ο Υιός της είχε καταδικαστεί, κανείς δεν επέτρεψε στον εαυτό του να προπηλακίσει ή να επικρίνει τη Μητέρα Του.

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο των εκδόσεων «ΜΥΡΙΟΒΙΒΛΟΣ»
«Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς: Η τιμή της Θεοτόκου στην Ορθόδοξη Εκκλησία»,
β' έκδοση, Νοέμβριος 2006, σελ. 29-33.
Το παρόν βιβλίο μεταφράστηκε από τα ρωσικά στα αγγλικά από τον π. Σεραφείμ Ρόουζ
(St. Herman of Alaska Brotherhood, P. O. Box 70, Platina, California 96076, U.S.A.).