ΟΣΙΟΥ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΜΠΡΙΑΝΤΣΑΝΙΝΩΦ: ΕΡΓΑ Δ', «ΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΑ» ΜΕΡΟΝ 11ον

 

Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο του Οσίου Ιγνατίου Μπριαντσανίνωφ «Τα Πνεύματα»,
σε μετάφραση και επιμέλεια του συγγραφέα Πέτρου Μπότση, «Έργα Δ'»,
Αθήνα 2010, σελ. 102-106.
Από τα κείμενα έχουν αφαιρεθεί κάποιες εκτενείς παραπομπές, προκειμένου τα γεγραμμένα να καταστούν περισσότερο ευανάγνωστα.
«Οι προσπάθειες του διαβόλου, οι μεθοδείες του, οι πανουργίες του και οι παγίδες του στήνει καθημερινά στους χριστιανούς, είναι αναρίθμητες και άγνωστες στον απλό αγωνιστή του Χριστού, δηλαδή σε όλους μας.
Μόνο οι άγιοι μπορούσαν να δουν πίσω από κάθε δαιμονική παγίδα τί κρύβεται, να ερμηνεύσουν τις μεθοδεύσεις του, να τις αποκαλύψουν και να προειδοποιήσουν κι εμάς τους απλοϊκούς χριστιανούς γι' αυτές.
Έτσι, για να προφυλάξουμε τον εαυτό μας στον απηνή αυτόν πόλεμο που διεξάγουν εναντίον μας, δεν έχουμε άλλη λύση παρά να καταφύγουμε στα κείμενά τους, να δανειστούμε από την εμπειρία τους μα κι από τις ψυχωφελείς διδαχές τους.
Ένας από τους σημαντικούς αγίους που ασχολήθηκαν εμπεριστατωμένα με το θέμα των πνευμάτων και μας αποκαλύπτει όλες τις πλάνες, τις μεθοδείες και τις απατηλές μεταμορφώσεις τους, είναι ό όσιος Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ, το λαμπρό αυτό αστέρι του νοητού στερεώματος της Εκκλησίας που έλαμψε στην Ορθόδοξη Εκκλησία κατά το δέκατο αιώνα.
Ο όσιος Ιγνάντιος είχε επισημάνει την άγνοια αυτή των πνευμάτων στους χριστιανούς της εποχής του και γι' αυτό προσχώρησε στη συγγραφή του έργου αυτού.
Όπως κι όλα τα έργα του οσίου Ιγναντίου, χαρακτηρίζεται κι αυτό από την πληρότητά του.
Καλύπτει το θέμα απ' όλες τις πλευρές και δεν αφήνει πτυχή της δράσης των δαιμόνων που να μη την εξηγεί, να μη την ερμηνεύει.
Εκτός από τις προσωπικές του εμπειρίες, ο όσιος Ιγνάτιος έχει μελετήσει και λάβει υπόψη όλους τους πατέρες που έζησαν πριν απ' αυτόν και μας μεταφέρει τα παραδείγματα και τη συμπυκνωμένη γνώμη τους.
Έτσι το βιβλίο αυτό έχει τόσο τη δική του εγκυρότητα της σύνολης Εκκλησίας πάνω στο πολύ σοβαρό αυτό θέμα που απασχολεί όλους τους χριστιανούς αφού, όπως μας βεβαιώνει ο επιστήθιος μαθητής του Χριστού, <<εις τούτο εφανερώθη ο υιός του Θεού, ίνα λύση τα έργα του διαβόλου>>.
Κι ο άλλος απόστολος, ο πρωτοκορυφαίος, μας βεβαιώνει πως <<ο αντίδικος υμών διάβολος ως λέων ωρυόμενος περιπατεί ζητών τίνα καταπίη>>.
Το πόσο απαραίτητη επομένως είναι η γνώση για την ύπαρξη του διαβόλου, καθώς και για τις μεθοδεύσεις και τις πανουργίες που χρησιμοποιεί για να παγιδεύσει τους χριστιανούς είναι αυταπόδεικτη».
Πέτρος Μπότσης, Οκτώβριος 2010.
(Εκ του προλόγου).
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ».

Η αισθητή Αντίληψη των Πνευμάτων

Ένας γέροντας διηγήθηκε την εξής ιστορία: <<Την ώρα που προσευχόμουν στο κελλί μου, είδα με τα μάτια μου δαίμονες, μα δεν τους έδωσα προσοχή>>. Ο διάβολος ένιωσε πως νικήθηκε κι επισκέφτηκε πάλι το γέροντα μεταμορφωμένος, μέσα σ' ένα αστραφτερό φως και του είπε: <<Είμαι ο Χριστός>>. Με το που τον είδε ο γέροντας έκλεισε ερμητικά τα μάτια του και είπε: <<Δεν είμαι άξιος να δω το Χριστό, που είπε ο ίδιος, <<πολλοί γαρ ελεύσονται επί το ονόματί μου λέγοντες, εγώ είμι ο Χριστός, και πολλούς πλανήσουσι>> (Ματθ. κδ' 5). Με το που το άκουσε αυτό ο διάβολος εξαφανίστηκε και ο γέροντας δόξασε το Θεό. Έλεγαν οι γέροντες: <<Μην επιθυμείτε να δείτε το Χριστό ή άγγελο με τα μάτια σας, για να μη χάσετε το νου σας. Αν τον προσέξετε, κινδυνεύετε να δεχτείτε το λύκο στη θέση του ποιμένα και να προσκυνήσετε τους εχθρούς σας τους δαίμονες>>. Ο Ισαάκιος των Σπηλαίων του Κιέβου κάποτε προσκύνησε το διάβολο που του παρουσιάστηκε σαν Χριστός και μετά υπόφερε πολύ. Η ματαιότητα είναι αρχή της πλάνης του νου. Ο ασκητής που υποκύπτει σ' αυτήν προσπαθεί να δει το Θεό <<κατ' εικόνα και ομοίωσιν>>. Να ξέρεις πολλές φορές οι δαίμονες μοιράζονται σε ομάδες. Στην πρώτη ομάδα έρχονται σαν δαίμονες, στη δεύτεροι σαν άγγελοι που έρχονται για να σε βοηθήσουν. Ο όσιος Γρηγόριος ο Σιναϊτης λέει στη διδαχή του προς εκείνους που έχουν αναλάβει τον αγώνα του ησυχασμού. Πρόσεξε τί θέλω να γνωρίζεις με ακρίβεια για την πλάνη, ώστε να φυλάγεσαι από αυτήν, μην τυχόν από άγνοια πάθεις μέγιστη βλάβη και χάσεις την ψυχή σου. Το αυτεξούσιο του ανθρώπου εύκολα κλίνει σε κοινωνία με τους δαίμονες, και μάλιστα το αυτεξούσιο των ανθρώπων εκείνων που δεν έχουν πείρα, και είναι σα να κυβερνιούνται απ' αυτούς. Γιατί κοντά και γύρω στους αρχαρίους και τους ιδιόρρυθμους περιφέρονται οι δαίμονες εξετάζοντας παγίδες λογισμών και λάκκους πτώσεων και όλεθρο μέσου των φαντασιών. Η πόλη τους δηλαδή βρίσκεται κάτω από την εξουσία των βαρβάρων. Και δεν πρέπει ν' απορούμε αν κάποιος πλανήθηκε, ή έχασε το νου του, ή δέχτηκε ή δέχεται πλάνη, ή βλέπει πράγματα ξένα προς την αλήθεια, ή λέει από απειρία και άγνοια πράγματα που δεν πρέπει. Γιατί πολλές φορές κάποιος μιλώντας από αμάθεια για την αλήθεια, χωρίς να καταλάβει λέει άλλ' αντ' άλλων, δεν γνωρίζει να πει τα ορθά, κι έτσι τάραξε πολλούς και με την ανοησία του προκάλεσε ντροπή και γέλια σε βάρος των ησυχαστών. Δεν είναι θαυμαστό να πλανηθεί κάποιος αρχάριος, ακόμα κι αν έχει κάνει πολλούς κόπους. Αυτό έπαθαν πολλοί και τωρινοί και παλιοί που αναζητούσαν το Θεό... Εσύ λοιπόν, αν ησυχάζεις σωστά, προσδοκώντας να είσαι μαζί με Θεό, ποτέ να μην παραδεχτείς ό,τι κι αν δεις αισθητό ή νοερό, εξωτερικά ή εσωτερικά, ακόμα και οπτασία Χριστού ή δήθεν αγγέλου, ή μορφή αγίου, ή να φαντάζεσαι φως με το νου σου ή να δίνεις σ' αυτόν σχήμα. Γιατί κι ο ίδιος ο νους έχει από τη φύση του τη δύναμη της φαντασίας και εύκολα μπορεί να σχηματίζει τις μορφές όσων επιθυμεί, σ' εκείνους που δεν τον προσέχουν ακόμα με ακρίβεια. Έτσι προκαλεί βλάβη και στον εαυτό του... Πολλές φορές κάτι που έστειλε ο Θεός για δοκιμή και ως στεφάνι, πολλούς τους έβλαψε. Γιατί ο Κύριός μας θέλει να δοκιμάζει το αυτεξούσιό μας, προς τα που κλίνει. Εκείνος που είδε κάτι με τη διάνοια ή με την αίσθησή του, ακόμα κι αν προέρχεται από το Θεό, και το δεχτεί χωρίς τη γνώμη των εμπείρων, εύκολα πέφτει ή θα πέσει σε πλάνη ως εύπιστος... Και δεν είναι λίγη η βία που χρειάζεται για να φτάσει κανείς φανερά στην αλήθεια και να καθαρθεί από ό,τι είναι αντίθετο στη χάρη. Γιατί ο διάβολος συνηθίζει να παρουσιάσει την πλάνη του με το σχήμα της αλήθειας, και μάλιστα στους αρχαρίους, μετασχηματίζοντας τα πονηρά του σχέδια σε πνευματικά. Γι' αυτό το λόγο, εκείνος που αγωνίζεται να φτάσει στην καθαρή προσευχή, οφείλει να πορεύεται μέσα στην ησυχία με μεγάλο τρόμο και πένθος και με συμβουλή των εμπείρων για να τον οδηγούν' να κλαίει πάντα για τις αμαρτίες του, να λυπάται και να φοβάται μήπως κολαστεί ή χάσει το Θεό και χωριστεί απ' Αυτόν ή στο μέλλον.

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ» .
Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο του Οσίου Ιγνατίου Μπριαντσανίνωφ «Τα Πνεύματα»,
σε μετάφραση και επιμέλεια του συγγραφέα Πέτρου Μπότση, «Έργα Δ'»,
Αθήνα 2010, σελ. 102-106.